장음표시 사용
191쪽
CAP. VII. Dolor renum animalibus laepe contingit; his proditur signis: nec incedere poterit, nee cubare, ilia ejus inflantur& obdurescunt. quorum ista cur tio est. San- guis de utrisque semoribus vinittitur, postea Iotium vetus & putridum in vase supponitur, & lapides molares ferventes mittuntur, animal sagis diligentissime, usque ad ung Ias operiatur, ut vapore lotii venae testium sudent, post aqua calida confoventur, nitrum& alumen scissum pariter conteres dilige ter, & admixto oleo testes perunges fricando.
Si molares flapides defuerunt, qualescunque calefacies, & mittes in lotium. Alia quoque J hujus rei proditur medicina. Lentis
heminam unam decoquis, admi3to vino mo
tario teres, pypressi folia scrup. mollissime
pariter trita commisces, tantundem etiam suillae adipis adjunges, vinumque Vetus desuper sparges, panno inlinitum testibus. ap-Ponas, donec sanitas procuretur. Si tardius dabitur sanitas, testes subter stillatis caut riis urito, vel leviter scarificato.
CAP. VIII. f Quod si testes tumebunt, Jhordeum comburito, pulveresque eX eo triis,
192쪽
suillae adipi misceto, ex quo medicamenso mane & vespere testes illinito. Physicum autem creditur, testes animalium ablutos Canino felle sanari. Alii auctores aqua calida testes, cum dolent, fovendos esse duxerunt, suffumigandos etiam viridibus soliis cypressi, quae arbor specialiter mederi testibus crediatur. Sed si defuerit, testas ardentes nihilominus in aqua calida mitti , & inde sussum gari, post cretas Cimolias cum stercore bubulino ex aceto acerrimo calentes induci,& quotidie revocari, quousque sanitas subsequatur. Si natura revocari non possit.
CAP. IX. Si natura jumento excedit, &revocari non possit, in aqua frigidissima constituendum est, & ibi fovendum, & sublitam manum in anum ejus injicies, & contra vesicam laicabis, post diligenter cooperies, ne perfrigescat. Potiones dabis, stercus suillum quotidie ex vino, aut in aqua dulci, donec
liberetur. Si jumentum sanguinem minxerit. CAP. X. Si jumentum sanguinem minxerit, vel ad sellatum fuerit, hac ratione curabitur. De superiore vena sanguis auseratur, a siphodeli quoque herbae radix teritur,
193쪽
δ cum v1ni albi dulcis duabus cotylis per os infunditur, quae glutinosa videatur. Prodest etiam sarinam triticeam cum adipe suilla &pulvere corticis mali granati decoquere, &non crassas potiones, sed liquidas per os fundere. & non solum a cursibus, sed etiam ab ambulatiore abstinendum est, ut glutinetur Vena, quae interrupta est. Contingit enim cursu vel saltu, ut intrinsecae venae rumpantur , quapropter rebus stypticis, & his, quae consolidationem faciunt, curetur. Super renes hoc anacollima oportet imponi: bulbosta scedeas vivas contusas, allia quinque, ana- gallici libram, quae omnia pariter bene trita commiscis, & renibus ejus imponis. quod
prodest etiam illiν, quibus evulsi vel emoti
sunt renes. His autem, quibus per nares e
fuit sanguis, pus ca frigidissima caput ejus fovebis, modicum salis adjicies. post anacol- Iima in capite, & in temporibus oblinis, &in medicamento constrictis venis fluxum sanguinis reprimeS. De dysenteria. CAp. XI. Si dysenteria jumentum apprehenderit , reversatur ejus extatis, qui ut curetur, circumsecandus est cautissime, ne iu-
testinum, quod praeposit a est extati, sta
194쪽
gatur. procidit intestimin a contactu: vutae periculum facit, si tangatur; quod semel non redit, & sic remanebit, & paululum exit talis supra.
Si otiosum animal sanguinem mingat.
CAP. XII. Animalibus otiosis & pigris
eontingit ex pletura sanguinem mingere, cumhοe, quod abundat, erumpendi per urinam invenit viam: attenuati & exhausti animalis interdum est urina sanguinea. Quod accidit, aut ex nimio ascensu, aut labore ponderis, aut nimietate cursus. sed illis, qui ex deliciis
aut abundantia contraxerint passiones, de matrice auserunt sanguinem; attenuatis v nas laxare contrarium. Utrisque tamen salutaris est potio, si lac caprinum cum a m
trieibus obolis & vitio laris herbae sueco spastillos facias, ex quibus unum a per os frequenter infundas. certissima quoque ad ipsorum salutem potio praedicatur, si draganti
unciam semis, mespili scrup. storacis scrup. tres, nucleos pini, hos purgatos ducentos deineem infundis in vino optimo, ac diutissims conteres, post ad magnitudinem nucis averuianae cum apibus attritos & vini sextario resolutos dabis ad cornu, & saucibus digeres, Per dies continuos septem, quod etiam omisi-
195쪽
hus prodest, ad fabae magnitudinem cum ovo deditis.
CAP. XIII. Si vero sanguinem vomat, oportet genestae succum, cum vino atqus porri succo lixivio oleoque permixta, faucibus infundere. Aliquando animalia sanguianem vomunt, quibuS hac potione succurritur: absinthium Ponticum & spicam nardi aequis ponderibus in cacabo novo cum aqua decoques & dabis in potu. Si percussa vena claudi non possit. CAP. XIV. Si sanguis interdum nimis per venam cum percussa fuerit, ut claudi non possit, erumpat, remedium est, stercus ipsius animalis superponere fluentibus venis et aut si perseveraverit, urere cauterio subtiliat-, ne nervi laedantur. Floceum etiam competenti oleo tinctum venae admoveto. etiam
assem ligneum in vena, qua sanguis pronuit, ponis & Iigas, praesens est remedium.
CAP. XV. Vesicae indignatio generatur ex plurimis causis: quae propter urinae di ficultatem celerrimum, immo praesens discrimen importat. De qua valitudine diligenter tractari convenit, ut passioni competens ms
196쪽
dela succurrat; quae his agnoscitur signis:
mingere non poterit, omnia cura nectentur, dimittitur venter ad terram. Et si difficulter mingit, dysuria appellatur. Sed quando
guttas per veretrum mittit cum labore, stranguria dicitur: quum in totum non potest mingere, ischuria appellatur, & vicinus est morti. Propter quod extensiones & tubercula nascuntur in dorso, & praefocatio circa fauces ex dolore ventris. Cui hac rations succurris, de pectore venas pungis, & sanguinem, quantum videbitur, detrahis, & sic
accipitur laxamentum. Praeterea manum
tepidam cum oleo in anum mittis, & si qua stercora inveneris intus, quia impedimentum praestant, attrahis. Post, cum libra olei, salis triti plenum acetabulum misces, & calefactum injicies in anum, jumunto in locis pronis posito, ut facilius ad interiora descendat, dulcedo etiam sequitur ac solutio va tris, & dolor mitigatur. Quae remedia si tarde subvenerint, manus & brachia perun-gito , & cum magno sensu atque cautela in anum injicito, in partem dextram, & reversato in sinistram: vesicam manu plena leviter premito, ut incipiat urina procedere, & soliberabitur. Valde premere est contrarium. EX
197쪽
Ex his autem causis passio ista descendit, si
jumentum in opere aut cursa magna parto diei cogatur, & urinae faciendae spatium denegetur, tune a Ves Cae meatu usque ad veretrum nascitur tumor, & cum dolore eg
stionis foramen angustatur; e diverso, si jumentum exerceri solitum , diebus plurimis steterit, indigestione nascuntur spurcitiae, &humores esseruntur, usque ad vesicam, compunctiones etiam & morsus urinali fistulae praestant, ex quo stranguria plerumque contingit. Ex perfrictionis indignatione dysuria solet venire, cum nimio rigore meatus intumuerit. Et ideo calefactionibus diversis a frigore solvenda est injuria celeriter. Interdum & indigestione hordei & cum aquam frigidam avidissime biberint, dolores ventris animalia patiuntur, & propter vicinitatem commota vesica stranguriam sustinent. Alia quando & stercus pullinum, & alia noxia, in cibo sumta, cum inflationem secerint, Impediunt intactionem. Bestiolae etiam, quao appellantur buprestes, araneae similes, cum devoratae fuerint, animal praefocant. Aquae quoque coeno vel limo turbida si bibatur, meatus impedit minctionis. Vermes quoquo vel lumbrici in intestinis cum-ulcere venem Vegetiui. N
198쪽
runt, vesicam laedunt, & dupliciter anim libus discrimen important. Quod his deprehenditur signis: animal, quod tardius mingit, latera sibi scalpit, vel terram mordet, scias eum vermibus vel lumbricis extorqueri. Cui hac ratione succurris: brassicae solia subtilissime contundis, & commiscis boni vini co-tylas quatuor, & per sinistram narem infundis. Sulphur etiam vivum in pulverem rediges, & cum oleo totum ventrem animalis& veretrum perfricabis. Absinthium etiam
largiter cum vino decoques, & per sinistrant narem defundes. Laser quoque Syriacum &nitri pulverem cum vino decoquis, & per os digeris. Inambulationibus & leni cursu exercebis in loco molli vel herbido : vel ad
aquam leniter abeuntem ad urinam invit
bis. Si ubi aliquod aliud animal minxerit,
teneatur, facilius provocatur. Quae praemittuntur, ut veniatur ad curas, aqua enim
calida diutissimo lumbi fovebuntur & renes ,
tunc avenam agrestem ex vino dulcissimo
duabus cotylis decoquis, & per sinistram narem infundis colatos humores: sicus prae- , terea optimas decoques in aqua cotylis quistaor, mixtoque nitri pulvere similiter defundes. Allium quoque cum vino decoctum, M
199쪽
per sinistram narem infusum producit urinas. Memineris statim, cum in passione ceciderit, hordeum eis subtra hendum penitus, & potus, herbas virides, vel farragines ad sustentan dum dandas. Sarmatarum Rutem equitatus veteres plurimum Valuerunt, usus invenit, ut animalia a collo usque ad pedes involvantur de sagis . suppositisque carbonibus vivis
addito castoreo suffumigentur, ut totum ventrem testiculosque eorum castorei fumus evaporet, & confestim detractis carbonibus cooperti deambulant & mingunt. Alumen scisin sum & sales fricato, admixtoque oleo, & mel le collyrium longum & tenue facito, & in veretri ipsius foramine inserito , continuo provocabitur. In ano panacis, quantum diagiti minoris extremitas est, dabis. Alii cepas acerrimas & leviter contusas tres aut quinque ponunt in anum, & sic deambulare faciunt. Ad urinas inventus est, qui assim mat, & ungulam equi ipsius radi, & tericum vini sextario & per nares infundi adcelerem minctionem. Si non tali ratione prodesset, betas & malvas decoques, & aquam earum calentem, cum melle ad unum sextarium naribus infundes. Si tempus virides denegat cibos, foenum melicrato adspersum
200쪽
praebebis: vel succum ptisanae hordeaceae cum melicrato similiter dabis. Aliquanti rosmarinos decoquunt, &'ex ea calida testes) lavent. Alii cimices tritos in nares animalis mittunt, & alium super naturam, qua mingit, confricant, certissimum dicitur. Porros decoques, & succum eorum exprimes ad sextarium 1, & cum vini veteris hemina olei acetabulum permisces, & per narem dextram dabis, deambulando ducis. Vulgaro& verum est remedium, lutum de via ex lο- tio cujuscunque equi factum, Vinoque permixtum A colatum naribus infundas. Apii radices aut melicrato decoctas praebebis,
pulveremque thuris, OV umque crudum, Cum
vino dulci permixta, sper os convenit dari oleo cum vino permixtOI & calefacto suptae renes & ilia inungens confovebis. Ex me te quoque decocto & sale collyria Ionga &tenuia foramini immittuntur, quo emanat urina. Musca viva & loco ipsi immittitur, vel mica thuris apponitur, & de bituminei
collo inseritur, ut provocetur urina.
cAP. XVI. Quibus modis strictus venter solvi debet, saepe praedictum est. Nuno eXponendum est, quemadmodum, si solutus,