Reuerendi patris F. Bartholomaei Spinei ... Quaestio de strigibus, vna cum tractatu De praeminentia sacrae theologiae, & quadruplici apologia De lamiis contra Ponzinibium

31쪽

daemonis, maiorem etiam Poenam incurrant . Neque in conuerit hoc ipsum a Deo, tametsi nefandissimum, in natura permitti . Nam liuinae sapientiae decentissimus Ordo non Patitur , ut natura libera semper impediatur a Deo , quo minus prauae etiam suae cupiditatis compos efficiatur: quando videlicet in tanta deuenere miseriam h . mines impiliami, ut unde misericordiam Dei reuocantis a malo e ga se prouocent, habeant nitrat. In tantam enim concupiscentiae carnalis vesaniam nonnulli decidunt, sic effrenata libidine ferum tur insani, ut concupiscant Sc annitantur etiam cum bestiis, immo

cum insensibilibus quandoque tale opus Persicere. Et quod cogitatu nefandissimum est, audiui ego quendam alias in confessione surra quam dici posset libidinosum, qui di Xerat quod cum Deo pro-

Pudor faceret talia opera si posset . Hac ergo insuperabili concu- Piscentia grauati, iusto Dei iudicio merentur ut no perhorreant Rc- .n tidassianos daemonum occursus: quando quidem daemones ipsi in sorma pulcherrima virorum ac mulierum se transfigurant, ut miseras animas his laqueis captiuare Possint.

. Daemones uirtute sua naturali posse quaeque perdita seu destructa , non iii eadem numero sed specie, non solum in apparentia, sed

uere citam ricuperare . cap. VII. i

p R i M v M vero quod huic principali quo ad primam eius partε

accessorium est, daemones, inquam , in humana sorma apparentes recuperare quς commesta sunt, vel aliter consumpta in diabolico illo conuentu. patet non esse usquequaque fa Isum , vel imponsibile . Possunt enim eadem specie recuperare, non numero: quod etiam humanae subiacet potestati. Haec autem.daemones mirabilius emcere possunt quam homines, quod quidem inducitur eode supposito semper facto; materiam , inquam, corporalem Pro voto parere daemonibus quo ad motum localem. Possunt ergo daemones inmodico temporis interuallo similes panes in cophino, simile vinum aut etiam melius vel deterius in vegetem transportare. Et idem diacendum de aliis comestibilibus: & per singula eκ diuersis locis, de ex singulis modicum, ut desectus in singulis etiam minus appareat, ct omnia simul accepta sufficiant pro commutatione eius quod est consumptum.' Aliud vero quod consequenter inducitur accessocrium . sano modo putandum est euenire. Ne lite enim potest dae . mon bovem, vel quodcunq; aliud mortuum suscitare. Id enim non nisi diuina virtute fieri potest: quia id est supra, immo contra cura sum naturae: qui nature ordo vel cursus, authori naturq duntaxat subieetias est, a cuius etiam sapientia emanauit atque firmatus est

32쪽

Daemonis aute potestas tali ordini subiecta est, unde ipsum immotare non potest. Et propter hoc dicitur a Theologis, quod licet materia corporat: s obediat ad nutum d mombus quo ad motum localem: non tamen quo ad formam immediate Producendam, seu etiae lucendam de potentia materiae . Hoc enim esset ordinem naturae Deruertere, quo per varias dispositiones Peruenitur ad esse formatu .

Vide pro hoc si placet S.Tho. in questionibus de Ma.q. I 6.ar. 9. Ned

neque ad motum localem obedit eis materia contra naturae ordine .

Vnde licet quantum est ex parte sortitudinis naturalis, post et daemototam terrae molem non obstante illius grauitate de loco ad locum

transferre: quia tamen e X hoc peruerteretur ordo naturae: oportet enim eo casu ne daretur vacuum in natura, aliud elementum loca terrae subintrare, dc seri centrum mundi, quod est contra naturale ordinem situs elementorum: ideo non potest daemon terram mouere totam de loco ad locum, ut dicit etiam S. Tho. 'bi lupra art.io.

ad octauit: quavis creatura spiritualis possit mouere quod maius eli, scilicet coelum, & idem possint naturaliter daemones,& tu prccipue Mui e X superioribus ordinibus ceciderunt, licet hoc eis nunc impossibile reddatur eX culpa, ut supra Diductum est. Cum igitur non fossint daemones bouem, vel quodvis animal vere mortuum fusci tare, aut quaecunque alia miracula facere, S tamen haec communiter asserant striges sera a domina vel domino nefandissimi illius cursus atque conuentus: necesse est quod in talibus inueniantur 1Ilusiones. Quod quidem multipliciter contingere potest. Et primo quidem praestigiando oculos intuentium , aliquo interue mete, vel descendente humore,vel alia impressione, vel co motione spiratuum facta ab imaginatione ad principium sensitiuum , hoc est adsensum communem, S ad organa sensuum etiam eAteriorum, ubi simul descendunt impressiones Sc species relicis ex sensi bilibus ni otionibus, quae in spiritibus sensibilibus conseruantur, ut communiter dicitur: S mouent principium apPrehensuum, ita quod aliqua apparent, ac si tunc Principium sensitiuu a rebus ip sis exterioribus immutaretur: & sic accidunt naturaliter in dormientibus somnia secundum philosophu in de sona. & vig. Et idem euenire potest opere diaboli tam vigilantibus quam dormientibus, ut dicit S. I ho. ubi supra ar. Ni. Sc Patet ratione saepe inducta de obedietia materiae quoad localem motum ad substantias separata . Hac igitur delusione coiitino ente, videtur talibus id esse, quod in veritate non est, puta . viuum vel mortuum, homo vel bos &c. Possunt secundo bouem mortuum, seu Pelles eius ac ossa alio deportare, & alium sibi similexmuni reponere in citissimo tempore, sic ut mulcaonem non ad-

33쪽

ας F. a LR Tito LOMAIr sr INRInertant astantes, per interpositionem aliquorum corpora inter los astantium. & locum ablata corporis ipsius bovis mortui, & ait rius deportari. Vel certe tertio deludit diabolus perditas illas personas, eo modo quo unus etiam Stragonus confestus est, ut videlicet quando domina vel dominus cursus illius maledici diuersis enim in locis ac regionibus praefert diabolus ille qui ut princeps apparet, sexum diuersum percutit virga corium in quo collecta sunt ossa eae carnibus commestis electa . statim daemon unus corium illud ingreditur, & in formam bovis se erigit ac effert, ut astantibus appareat suscitatus. Possunt quarto daemones formare corpus ad limilitudinem bovis eκ aere, & illud assuinendo quasi vivum eκ mortuo oculis astantiu in Praemonstrare . Potest quinto diabolus aereum corpus ab intus in formam dc similitudinem carnium comassare, &ad tempus proe voto sub pellibus conseruare , indeque recedendo Postmodum relinquere quasi mortuum . Vnde a stragibus communiter a meritur, quod reducti tales boues suscitati s ut sibi videtur ad

stabula dominorum suorum eκ mandato dominae, vel domini cu sus,infra tridumn moriuntur, quasi macie in horas eκ siccentur ex toto. Et tumulatae postmodum quae videbantur carnes,in Praeiacente materiam cito soluuntur. His igitur modis vel illorum aliquo circa

haec homines deludi, qui vere es corporaliter ductitur ad cursum,no est negandum i sed suppositis his que communiter a meruntur a stri bus, est valde consentaneum rationi. Gaudetque diabolus S ge-it in tali conuentu lic ostendere potentiam suam quasi sit Deus, ut renunari S sic ab omnibus adorari cupiat superbissimus. In quo etiam facto specialiter similitudine praetendere deliderat eius quod raculose fecit S. Germanus, de quo legitur, quod hospitis pauperis vitulum coctum, sibique ac familiae suae in cibum traditum ab eodehospite gratis. iple Post caenam suscitauit hoc ordine, ut Pelle super

terram eXtendi russerit, & super ea omnia iam extracta bouis ossa Teponere. Cum ergo suo baculo post haec corium percussisset, vivusatim erexit vitulum praecommessum . Vult igitur inimicus anima. rum, se propria potestate fingere potentem id efficere, quod sanctus ille vere fecit virtute diuina. Non sunt igitur ista neganda velut im- Possibilia med si comuniter contigisse credutur, his modis esse facta. atque iusto Dei iudicio permissa , Proculdubio credendum est. Viros ac mulieres in brutorum quorucunque speciem virtute daemonum non uere conuertι, sed duusiorie. cap. VIII.

QV A N T v M autem ad tertium principale, quod videlicet lim ines in brutorum Pecies alta a re Possint, in quas tamea

34쪽

vere non eouertuntur, suscipit pariter eκ sacris litte in ve inatis exe-plum, & eκ supradictis patet, quod non impossibile iudicandum est, immo daemonibus facile. Pro quo sciendum, quod cum Phantasia sit animae potentia quaedam alligata organo eorporali, in quo phantasmata recipiuntur, potest illa diabolus ficut & caetera corporalia localiter ad nutum mouere , & praecipue quantu ad humores , ct quantum ad spiritus ei subseruientes, in quibus immediate Phanistasmata resident, ut supra inductum est. Unde Iicet no Possint noua cet. Phantasmata, rerumque nouas in ea species atque similitudines immediate imprimere, ut patet Per S.Tho. Ma. q. X vi. ar. iκ. Potest tamen antiqua multipliciter variare, componendo, diuidendo, sicque perturbando, ut videatur quandoque personae, quod brutalem prς- ferat figuram,& opera, etiam vigilando. cum autem affectus apprehensionem sequantur, consequens est ut illis appareant conuenientia fore vel utilia, quae tali brutali naturae contentanea sunt. Quod de facto regi magno Nabuchodonosor accidisse, sacrae litterae panisdunt Dan. . Quandoquidem eκ hominibus eiectus, quasi bos edebat foenum , dc sub diuo in nemoribus brutalem vitam per septenis nium ages, rore coeli corpus eius perfundebatur, humano sensu perdito, dc ex phantasiae perturbatione, brutali sensu confusus. Dicitur

enim ubi supra. quod post finem dierum quibus scilicet comme- oderat scenum, ut bos &c. sensus suus redditus est sibi, de benedixit altissimo Sc. Quae quidem eius correctio atque Poena, angelico ministerio diuina eidem iustitia inflicta est, vivilissima deiectione puniretur sub homine, qui grauissima cordis elatione super homines eleuabatur ut Deus. Non efficit autem per se Deus ista omnia immediate , quando quidem interiora omnia per superiora gubernet, ut Aug.dicit tertio de Tri. Sc idem docet Diony. in lib.de caele. hier. de corpora quidem haec infirma per caelestia: effemis vero nobis super naturales hic accidentes, vel per se immediate, qui solus naturi

uniuersalis est auctor, vel per eos spiritus, qui naturam nostram eκ-

cedunt, siue boni sint, siue mali. Quod si etiam a bonis spiritibus id essemim esse dicatur, 'uod Regi praefato contigit, pariter dc a malis idipsum atque huic limitia fieri posse negandum no est, si sola

culpa, non autem naturali Potestate boni spiritus a malis discrepare tenendum est, ut patet eκ supradictis. Eκ his sequitur, non esse mi eq. 3.rum, si quandoque mulieribus, opere daemonum illarum phantasia Perturbata , videatur quod Praeferant catorum naturam, speciem', figuram, assectus insuper dc opera: quodq; sociae putent hoc ipsum de eis, ips que de sociis, prout earum fatetur innumera multitudo.

deo enim modo eaque facultate, talia daemonibus esse possibilia fa- . a D tendum

35쪽

tendum est,qua de supra probatum est, eos posse per pristigium d

ludere sensus hominum. Poteit etiam specialirer hoc accidere dolusorium , fi per corpus aereum in similitudinem cati formatu de introductum, sic daemon illas decipiat, ut Inter oculos dc vera corpora humana obstaculum interpones, solum Phantasti cum illud corpus videre permittat. Sugere vero puerorum sanguinem, di sic eos dem stragiare, tandemque occidere Per striges Posse daemones, nul- , has sanae mentis negare debet. Attamen dc an his interuenire saepius delusiones non dubito, Se praesertam quo admodum fienda. Praestigiali siquidem vel imaginaria perturbatione delusioneque decepti, sicut vere se catos putant strages, ita & se quandoque iudicant puerorum sanguinem fugere: ita ut sapor, liquor, dc color sanguineus non secus gustui atque visui sese falso offerat, ac species ipsa brutalis offert se mentis iudicio. Potest enim d mon per omnes aditus sensuales se immiscere, ut etiam S. Tho. assert. Ma.q. 6.ar. I l .an arg. Primo facto in contrarium . Operatur cliam daemon inu,sibiliter quandoque in puerorum corporibus, causatque languores intromittendo venenosa, seu quaeque mortifera, aut certe latentes in venis

Pestiferos humores ad cor deducendo, ut inde pueri languoribus statuit afficiantur vi κ suscipientibus medelam, dum striges se putanta ex sangu1nis abstractione eosdem strigasse . Potest insuper &fascinatio pueris naturaliter obuenire. Propter vehementem enim

affectionem i nuidiae, irae, aut odii, vetularum harum atque stragu, inficiuntur earum vitales spiritus, stante super hoc fixa immaginatione & intentione. Et haec insectio pertingit rusque ad oculos, a quibus inscitur aer circun stans,'ex quo corpus infantis praesentis Propter teneritussinem recipit aliquam infectionem, per modum quo & speculum nouum inficitur ad aspectum mulieris me struatae,

ut dicitur in lib.de so.& vig. Unde glo. super illud Gal. 3. Quis vos

fascinauit die. dicit quod quidam habent oculos urentes ita ut solo aspectu inficiant alios, de maxime pueros. Possibile quoque est, quod ex Dei permissione vel em aliquo fato'occulto cooperetur ad hoc malignitas daemonum cum quibus vetulae sortilegae foedus alia uod inierunt, ut dicit. S. Tho. r.quaestio. 67.ar.q. ad secundu . Undec ad hoc vetulae malignae inuocant magnum diabolum verbis inordinatissimis r in nomine eius osculantur pueros ad Perdendum eos, ut Per earum legitimas coni essiones cognouimus.' ua in re dolent omni studio prohibere paretes ne νetuis infames vel suspecto Pueris a PPropinquent, vel eosdem osculentur, aut quicquam eis offerant vel tradant. Hoc enim maleficae valde desideram ut eos.

inficiant, dc sic dimonibus obsequantur. Posse tamen saepeque in

36쪽

in veritate contingere, st riges puerorum sanguinem fugere, vel per

se acus aut unguis ministerio, vel opere daemonis Venis apertis, s ctisque paruis cicatricibus in locis vitalibus & delicatis, ex quibus sugendo languinem ad vitam necessarium, Pueri paulatim eκ siccetur atque Intereant, negari non debet: cum fideli testimonio id at si metur : & Praecipue cum Post catorum apparentium discessu, guttae sanguinis prope Pueros eri tunc eiulantes , re Pertae comprobentur. Nec necessarium est visa et cicatrices nisi curiosius inquirantur. appareant, cum paruissimae sint, & statim opere daemonum consolidari possint. Saltare autem Per cubicula, currereue fugiendo, &id genus operum facere more catorum striges, prout saepe narrant de visu plurimi, dc ipsaemet striges fatentur ubique non ess e ui possibilia opere diaboli, qui etiam easdem obsequuntur velocius des rendo quam Promia hominis Patiatur natura, inam sestum est ex

Deum opt. Max. non fusi sapientis a dispositione permittere mala iplurima, qus per Miges contingunt feraῖ ex eis iacere a

ΡR At D t C T A autem omnia, & quod minus videtur etiam innocentium Puerorum Interitum, ipse Deus no prohibet, sed iusto suo permittit iudicio, vel Propter Parientium peccata: amialia quiadem, si adulti fuerint r originale vero , si infantes. Vel certe quod crebrius contingit; proPter peccata Parentum . Visitat enim Deus peccata patrum in ullos, quo ad malum Poene, usque in tertiam ct quartam generationem, hVo. 2O. Vel hoc ipsum etiam in po

Marum cumulum exigit maleficarum harum malitia maxima. Eis enim iuste in poenam conceditur, ut mada faciant, ac ea evelant,

quae nequissime desiderant , quae & Promisserunt daemoni se factu-xas: ne libertati arbitrii tam d monis quam hominis inserti videatur iniuriar sed unumquodque disponatur a Deo siue agente, siue per mittente, secundum propriam Vniuscuiusque naturam et indeque magis etiam puniantur, ut dictum est. Iudicio quoque diuino sγpe via contingunt, ut ciuitas vel communitas in qua tot de .anta flagiria regnant, Puniatur in membris suis: Propterea quod quandoque principes, ossiciales & populi non curant tales maleficas extirpate; sed potius eorum plurimi eas de sendunt, fideique ossiciales. verbas insequuntur, Sc factis. Sed Sc specialius haec mala contingunt his,

rui quomodolibet per se, vel per alios, ipsi vel sui maiores, ad talia tabo lica Prisidia recursum habuerunt, vel ad id aliis lubricum pret-D a stiterunt

37쪽

M F BARTHOLO-Aa I s p r NE Istiterunt sermonibus suis . Id etiam sicut dc maleficiales insem ta etes incurrunt in se, vel in his qui quacunque attinentia seu ratione sui sunt, hi qui maleficiis faciendis vel quomodolibet procurandis operam dederunt.Hoc enim Profecto iusto Dei cotingit iudicio, ut per quae quis Peccat, Per haec etiam torqueatur, ut dicitur Sapientiae secundo . Elicit etia Deus eκ malis illis Plurima bona:Tum qui aer haec maxime relucet iustitia Dei tam in hoc seculo, ut claret ex is quae modo dicta sunt, quam etiam in futuro, prout edocet sacra fides: Tum quia fulget eκ his diuina sapientia, quandoquidem, ut diximus, decentissimo ordine cuncta disponit,permittens naturam quae libera est, arbitrio seipsam ProPrio gubernare, votique compotem etiam pro malitia fieri tam hominem, quam demonem: tam--etsi nocere permittat minus etiam quam optarent: Tum quia di- Mina bonitas in huiusmodi maxime comprobatur. Vnde enim fides videtur eκ parte una vilissimis opprobriis obfuscari, ac sanctissimo rum sacramentorum puritas defaedari;inde fides ipsa magis in mentibus si delium solidatur, ac validius roboratur. Εκ his namque tria cognoscimus familiari eXPerientia, quae sola fide prius coghoscebamus, licet sub quaestione cadant apud eos qui suo ingenio volunt cuncta metiri. Primum horum est, creaturas quasdam intellectuales nostris in regionibus obseruari scientia potetiaque super omnes homines sine comparatione Praestantes,quos demones appellamus. Secundum, quod propter haec maligna opera cognoscimus, est eo iadem daemones esse malignos. Nam sensim Per haec quae diximus v eluti palpamus, eosdem ad innumera flagitia, dolis ac fraudibus homines inducere. Tertium est, odio saeuissimo Dominum Iesum Christum eosdem insequi, bonosq; Christicolas, Sc innocentes prς- caeteris variis nocumentis afficere: fidem Christi persequi: dc eccissiae sacramenta omni quo Possunt vilipendio, ludibrio, opprobrioque ut dehonestentur procurare. EX quibus sit omnibus manifestum, quod de se clarissimum est,sidem anquam catholicam omni veritate ac persectione florere, dc ad beatitudinem sui cultores perducere. cum eam pro nixu sui eκ Praedictis ac dicendis patet) oppugnent hi spiritus, qui maligni sunt. Neque enim insequuntur pro posse daemones, nisi ea quae suae malitiae dc iniquitati aduersantur. Vt sic in omnibus tam bonis qua malis, quae diuina dispositione vel peria missione contingunt Deum oPti. max. benedicendi ac laudandi la..tionem inueniamus.

38쪽

Ea qua tommunitor referuntur de migibus, non posse contingere tantum in somnis. cap. X. SE c v N D v M principale, quod declarandum assumpsimus in hac

quaestione, videlicet, quod talia qu.ae communi voce reseruntur

de strigibus, haudquaquam in somnis tantum euenire possint, habet eκ sacris litteris euidentiam. Unum quippe videtur per sacras litteras dae inonstrari, quod etiam familiari experientia uniuersaliter comprobatur. hoc inquam quod quando aliquid apparet insomnis,vel imaginaria visione aliquibus aliqua reuelantur: sic ab eis videri talia vel cognosci dicuntur, ut dum postmodum plene vigilant sani corpore, id ipsum non in vigilia, sed in somnis innotui lle, aut visione imaginaria reuelatum esse, & non per sensus exteriores acceptum, neque sub eorum cognitione factum, optime discernat. Et breuiter distinctio status proprii dum quis sanus vigilat, & solutis corporeis sensibus operatur, a statu quo non vigilat, sed sensibus somno lisatis, vel certe altiori attentione impeditis, non utitur,op time quitque Perpendit atque cognoscit. Neque puto dari stuemquam, qui se eXpertum fateatur oppositum. Vnde Sanctus Petrus imaginarie visioni ac ec staticae contemplationi assuetiis, cum vi3ilas angelum vidisset in carcere clara lucer i iubenti per omnia obte-perasset usque ad liberum carceris eκitum, licet non plene disce neret in tali statu inter vigiliam & abstractionem quam exigit imaginaria visio: Postquam tamen angelum non vidit, & soli naturali cognitioni restitutus est, plene cognouit etiam se prius non imaginaria tantum cognitione cuncta &percepisse dc perfecisse: sed vere dc realiter per exteriores sensus Sc opera. Vnde discendente ab eo angelo diκit. Nunc scio vere quia misit Dominus angelum, suum, ct eripuit me de manu Herodis &c. Ach. I a .in quo etiam libro c.so.

fatetur se alio tempore ecflasim passum, & quidam sibi apparuisse,

quae licet vera non essent ut apparebant, vere tamen ei futura pre-

nunciabant. Idem patet in Esaiae visione, qua Dominum sedentem vidit dcc. ΙΔ. 6. Neque enim putandum est talem prophetam sic esse

. deceptum, vivere dc realiter putaret se Deum videre, seu vidisse sedentem in solio. Spiritus enim est Deus.Ιoan. . Sedere aute,condi tio corporis est. Tantum ergo in sua hac imaginatione cotingebat, ut communiter eXponunt locum illum sancti Doctores. Et, ut uno

verbo cuncta concludam, in omni passu sacri scripturae, ubi de somnii, Sc vi sionibus aliquid dicitur, semper datur intelligi quod diuersitatem status somniantis aut quomodolibet aliter a sensibus abstracti, ab ipso statu vigiliae, omnes quibus talia contigerunt, oPtimc

39쪽

3o F. 1 A R T II GL ou AllI I PI NTI perpendebam, ut testatur etiam RTho. Pot.q.6 ar. 7. siue sancti viri essent, ut hi de quibus iam sermo habitus est, de alii plures: siue ethnici, ut Pharao ct Nabuchodonosor. Sed dc quod Paulo accidit,

non opposito, sed proposito fauet. Licet enim non cognouerit an anima esset a corPore separata in raptu, vel certe coluncta corPori, non tamen Viens corporeis sensibus: at tam e cognouit quod non sic talia viderit quae narrauit se in raptu vidisse, sicut tuc ipsa enarrans, corporeis sentibus xaebatur: & corporaliter, non autem somnians

aut ec stasim Patiens, operabatur. Ezechiel quoque dum dicebat se fuisse in spiritu, seu in visione Dei in Hierusalem, optime cogno scebat disserentiam talis status & visionis, ab eo quo communiterct in uigilia corporalia opera sensibus expeditis operabatur . et hoc etiam clarum est ex modo ipso loquendi sacrae scripturae . Nequς enim dixisset, Fui in visione Dei dc in spiritu, nasi declarare inten- .deret , quod non eo modo fuerat corporaliter in Hierusalem , quo tunc ibi erat ubi haec loquebatur: & consequenter nisi cognouisset talium statuum disserentiam. Si enim praedicta disserentia non cognosceretur ab hominibus in vigilia, sequeretur quod nunquam posset videri magis aliquid in corpore fieri quam in spiritu: sed sem-Per liceret cuicunque asserenti se aliquid corporaliter sacere,res PQ-dere : Non sic est ut putas, sed somnias. Et econtra, ille dicere PQGset: Immotu nunc somnias atque deciperis, putans me somni reses omnia in conuenientia possent omnibus accidere, quae deliranti bus communiter accidunt. Cum ergo innumerabilis multitudo virorum & mulierum, quae deprehenduntur ad diabolicum cursum deseret diuersis in locis variasque temporibus, unanimiter confiteam

tur Sc affirment se corporaliter ire vel ferri ad ludum illum, corpo raliterque ibidem facere quaecunq; scelera confiten tur: patet quod non est contra sacras littcras,sed potius secundum eas est credendu, uod ista corporaliter fiant, dc non tantum in somnis: cum secunum eas, in ore duorum vel trium testium stet omne verbum, Deut, i D ia e. N. 7.&IO. Octauo . Et maκime si sit iuramento firmatum, prout Pretisse. d. Iudi. dicta communiter sub Inquisitoribus affirmant. Neque tamen negandum est, posse talia in somnis tantummodo sic apparere, vita men putent dum sic somniant, vere illa contingere, sicque pro tunc deludi. Sed hoc non latet postea personas illas dum in se reuertuntur. Et si opere diaboli sic iii eorum mentibus ageretur, ut etiam invigilia putarent vere sibi talia dc corporaliter contigisse. deprehem.

dit tamen finaliter dum plene solutus est sensibus, ct a diabolo dimissus, quod somnia tantum fuerunt. QSod etiam contingere facile potest dum ad Deum conuertuntur, dc peccata sua costentur, sicut

40쪽

veritatem esse infirmi credebaiir. Sed Strigones semper idem ainr-mant etiam quando ad Deum conuersi sunt, dc a diabolo non tenentur vi tra captiui. Experienti quoque dc alia signa idem ostendum, ut infra dicetur . Eadem quae referuntur de Brigibus, m ueritate sic tantistere poste. κι communiter fama volat, pluribus suadetur fidelibus emptu. cap. X L

ΡR tNCI PALis etiam intentionis huius capituli firmitas apparet ex his, quae Diuus Augu. affert. ι8.de civi. Dei. c. I 8. v bis r stantium supra per nos circa principium operis nominatum, introducit ua somno sopitum maleficus, quod perplures d1es excitari n5 potuit. Et nihilominus in statu illo ubi visum fuit, quod in equum conuersus esset, Sc annonam militibus equorum more portasset. Et licet aliquis equus & talis qualem se esse in somnis putauerat, vere portauerit annonam militibus illisa: non tamen ipse fuit,neque phalassicum eius incorporatum, vi quidam videntur dicere, & August. ibidem disputando recitat. Qui si etiam iPse hoc assereret, ut vide-lscet diceret filisse phantasticum eius incorporatum: non est tamen sic intelligendum quasi daemon ipsam vim phantasticam hominis, aut etiam speciem in ipso conseruatam aliquo corpore circudet: sed quia ipse daemon, qui speciem dc imaginationem hominis format, aliam similem specie vel corporaliter exterius aliorum sensibus obiicit. vel intrinsecus in eorum sensibus similem speciem operatur, ut S. Tho.exponendo ductum August. ponit in quaestionibus de Malo.

q. I 6.artic. t t . ad septimum . Neque etiam possunt daemonex potentiam phantasiae, neque etiam eius organum, vel cum ea subiectum

spiritum,alio deportare incorporatum . inii si etiam possent de facerent riam is, cuius haec essent, per illa tunc nihil vi aeret. Neque enim operatur quis non actu informatus Per sormam, quae est operationis principium. SupPonitur autem in narratione, quod ille insomnis haec ipsa videret, ut diximus. Unde concludi potest, immo necesse est, quod operatione mali spiritus haec omnia facta sint, qui in formam equi,antea Postque inuisi, corpus assumpserit. Jcea per gerit quae narrantur: ille vero se quasi equum talia fecisse, tantummodo somniauerit, dc statum plenae vigiliae a statu somnii facti distinctum esse cognouerit. Neq; dii similiter eκistimandum est contigisse id quod in eodem capitulo idem August. enarrat, dicens. Indicauit dc aliud cis videlicet qui Praemissa indicauerat se domui suetrer