장음표시 사용
301쪽
est quia in sola Trinitate aliqud prodii caum potest identice esse a se,& sibi su Lificere ad essendum Ad Nego solum primum mouens a se causam e facientem Me vermi pro prae causam. Nam etiam ma aeriaci
forma sunt vereri, proprie causi in trinsece compositi, istraque composi, tum causat, in quantum dat suum esi composito, quod nec identice est a se, nec tibi sufficit ad essendum, ut explica
tum est in responsione ad tertium . N go etiam ad veras intrinsecas causas requiri, ut totaliter distinguantur ab effectu, cum suffciat, ut distinguantur a tialiter, in adequate, ita ut essectus causatus addat aliquid supra entitatem caus L. Finis etiam est vera, propria cau'sa, tum quia per finem respondetur quae stioni propter quid , tum quia finis suomodo dat esse esseclui, in quantum est id, propter quod ponitur effectus . Dum opponitur et caula est principium ranisvon est Principium: ergo finis non est causa distinguo minorem, finis in quantuni est in seipso non est prurcipiu- ,
concedo minorem a finis in quantum est intentionaliter in cognitione , intentione non est principinm, nego minozem,in nego consequentiam . anitas inquantuin est in seipsa non est princi,
302쪽
tate , onitur trinsece hun an tamen non est caura materia is, nis Grinalis talis aggregati, cum utraqueausa dicat imperfectionem ; ergo nos ficit ad causalitatem istarum caurum in existentia via unio
et Videtur , quod non conuenien -xpliceriir a virum materia sit eausa foli Omarum, quas recipit, virum uniues sim omne receptiuum sit causa materialis recepti. Si enim dicatur, quod omitti, recipiens est causa materialis recept sequitur, quod materia, qua recipit an mana rationalem, sit causa materialis pasim animae rationalis , quod est absura suum eo enim ipso anima rationalis pro- prae non crearetur . IlIud enim propriὀnon creatur, quod producitur , concuserente causa materiali. Rursus sequitur 'quod substantiae spirituales sine causae
materiales accidentium: essentia sit causa materialis exilientiae, quam recipit , qu quidentu absurda. Si vero dicatur,quod materia non est causa materialis Ilius
formae substantialis, sed pura conditio:
vi et Leilius lib. 3 de sum bono num. 9.in sequentibus, sequitur, quod omnes
formae subitantiales creantur, non misenus, quam anima rationalis ideo enim is anima racionalis creatur , quia licet recipiatur in materia, tamen materia non intIvit
303쪽
. ac solum se habet, ut conditiori sed in re teria non influit in animam equi, sedlpure illam recipit , id trabet , ut mera conditio Pergo etiam altima equi δεχε - teret formet materiales creantur . Si ter ei dicatur subiectium , quod recipit su-l stentando . esse causam materialem rece-l pti , quod vero recipit non sustentando, leue puram conditionem, ideoque male riam non es e causam, sed puram condis tionem respectu animae rationalis , quia pure illam recipit , non fuit niat, e conuerso esse causam aliarum Armarum, quia illas sustentata contra est, primo a quia non explicatur a quid sit sustentares, quid pure recipere . Secundo contra est , quia sustentare est exercere aliquam virtutem in infruentiam sed virtus , influentia non exercetur nisi perexisse utiam ergo materia sustentat formam substantialem per existentiam , ae proin de habet propriam exissentiam . Tettio contra est , quia si materia prima haberet vii tutem influendi in omnes formas substantiales materiales, esset valde per fecta , cum vinus influendi in formas innumeras perfectissimas magnam indiae perfectionem, ut patet in Cetto,quod censetur valde perfectum, quia virtutem
habet influendi in omnia inserἱor . . l
304쪽
dendus. Hinc, ut Aristoteles rente tertio Met lex Aristippus quidam o
phista contemnebat demonstrationes ex fine, ex eo, quod sie est meliusci dicebat enim tales rationes ilignaron artibus etiam illiberalibus,, vilissimis. Sutor e g. dat rationem cur erepida si ital facta quia sic est melius ad finem ealcelandi, idemque die de alijs artifieibus
Ae in Mathematieis, que sunt scientiae praestantissima nanquam asseruntur tales rationes . Sed exemplum artificum ostendit rationes ex fine esse prestanti selsimas . Ideo enim artifices ductu naturae asserunt rationem operum suorum ex fine, quia operantur ex fine sed etiam natura operatur ex fines ergo etiam ratio rerum naturalium afferri debet ex fine . Imo etiam rerum mathematicarum ratio afferri potest ex fine non a Mathemati ea, sed a Metaphysica Prima enim ra-ltio , tu res Mathematicae sint tales , est, quia tales debebant esse ad suum finem representandi diuinas Persectiones
Ad a. Iam est offensum ad Phyneam
non spectare solam considerati ne in se ausae materialis, ted etiam aliarum Antiqui quia considerarunt ex professo solam causam materialem, ideo valde imperfecte Physicam tradiderunt. Ad i ex eo quod Aristoteles non
305쪽
prirmiserit definitionem comunem cauqeae, primo dico , quod sicut non omniumqt frenda est demonstratio' prima enita,rincipia sunt per se nota , ideoque de . non stratione non indigent; ita non om-ii una quaerenda est definities quaedam anim rationes e. E. ratio entis, ut dictumst in logica , sunt primo notae, ideoqueefinitione non indigent . Iam ratio ommunis causa est primo omnibus no- ό probatur, quia etiam pueri sunturiosici clariofitas autem est appetitus iendi causam, dicitur curiositas,quia uaerit cur sed non possent appetere sci . causam , nisi haberent notionem cau-': ergo etiam pueris naturaliter est in nita notio causae . Secund omnisi aestio , est quaestio cauta , ut dichim est logica qu primari ergo ante omoe alaestionem: est naturaliter omnibus inta notio cauis ac proinde qui non per peret quid sit causa , non posset moue vi Iam quaestionem , adeoque neque isset mouere hanc questionem quid estuca, cum per illam quaeratur definitio Cest causa formalis Secundo respondeo Aristotelem hoc, Litex. 68 supponere dc scriptionemus in communi esse hanc . Causa estam quaerimus per quastiuum, quam omne turaliter movemus , cum dicimus propter
306쪽
486 uaestio XIV Tertio dico asserri posse aliquam accuratiorem definitionem calisae in communi, quae habeat tres conditiones . Prma est , ut conueniat omnibus . generbus causarum 3 secunda , ut non conuniat puris conditionibus, qualis est propinquitas agentis ad passiim tertia est,
' distingv x causas a principio pure
o ductivo, quod non est causa: e. g. D aeternus est principium productivum Filij. tamen non est causa Filii , alioquin Filius esset effectus Patris , esset factus a Patres, quod est contra Symbolum fidei , in quo confitemur Filium esse genitum , non factum, idem die de Spiritu Sancto , qui est productas in procedens, sed non est causatus, neque factissa Patre, Filio. Et licet s. PP. Gci aliquando vocent Patrem aeternucausam Filij, tamen vocabulum graecum habet ampliorem significationem , quam nomen latinum causae, ideoque iuxta ii gnificationem nominis latini Pater non
potest diei eausa Filij. Quarto dico descriptionem causae incommuni habentem tres conditiones dictas esse hanc. Causa est quae salae
sustentariae eoncurrit ad dandum esse alteri, quod nee identice qtiidem est se mare descriptio habet primam conditionem , ut conueniat omnibus quatuor generibus lcausa
307쪽
De Diui One ausae. 287 causarum . Primo conuenit duabus causis extrinsecis, emcienti, lanali nam deessicientes, patet , quod dum producit effectum dat illi esse; hnalis etiam dum nouet eficientem , dat esse suo modo 'stectui, est id propter quod effectus iccipit esse . Duae etiam cause intrin. ecae materialis, dormalis dant essectui, ea composito esse, dum dant illi stipias, suum esse is per hoc differunt ausis extrinsecis, qui non dant effectui e ipsas,& suum esse, sed solium dant aliud sse . Causa materialis extrinseca sustcnatiue concurrit ad dandum esse formae, uam recipit m abet etiam haec deseristio secundam condit; onem , ut O
onueniat conditionibus , quia condiones non dant esse effectili, sed pure eterminant causas , ut effectili dent esse; propinquitas ignis non dat esse ca-: factioni,lsed pure determinat ignem ad alefaciendum, Demum habet tertiam
Maditionem, ut non conueniat princi
io pure productivo . Pater enirn aeteras licet Filio det esse, ac Deitatem, ta-en dat esse Filio , qui dentice est a se, im sit idem cum Deitate, quae est a se , 4 est ipsum esse a se, ii H c patet primo, qu sit imperfectio sectus , prppter quam Filius aeternus an est effectus , menim nec identice esse a se.
308쪽
a se . Secundo patet, quid sit dependere cur Filius non dependet a Patro
merno . Dependere est quod unum sta
accipiat esse ab aιter , vi nec aentice sit a se, nee sibi uinciat ad Oehdum . Tertiobate quid fit indigere,in cur Flius non indigeat patre , lieet non posse esse sine Patre. Indigere est non esse sibi is cien-ιδm ad essendum; sed Filius est Deitas,qu est sibi suffieientissima ad essendum, imo est ipsa suffieientia ad essendum tori Trinitaria ergo Filius non indiget, sed est
pure connexus cum Patre, garto patet, cur non sit admittenda definitio cau-lsat, qua dicitur causa esse ηα da esse rei eontingenti . Dico quod saltem hec definitio non est consormis doctrinae Aristotelis Putauit enim Aristoteles Mundum Ceyum,is Inteligentias esse entia non contingentia, sed necessaria, laeterna, sitamen causata a Deo primo motore iergo putauit ad rationem causae n3nu quiri ut det esse rei contingenti adhuc tamen agnouit causam dares Iesalteri quod non sibi sui seis ad essendum, nec est a se , sed indiget eausa, ehendet xeausa ergo Aristolides admisssset nostram definitionem. Quinto demum natet eur in sola Trinitate a possit aliquod esse productum simul, is au saeuis, genitum δε non factum Ratiol
309쪽
De Diuisone eatife et 89 est quia in sola Trinitate aliqv d productum potest identice esse a se,& sibi su Lficere ad essendum. Ad Nego solum primum mouens, seu causam efficientem esse Iete. pro prae causam . Nam etiam mareri , forma sunt vereri, proprie caussim: rinsece compositi, & utraque compositum causat, in quantum dat suum ess zomposito, quod nec identie est a se, nee sbi sufficit ad essendum , ut expliea
rum est in responsione ad tertium . Ne- Io etiam ad veras intrinsecas causas re-3uiri, ut totaliter distinguantur ab effertu, cum sufficiat, ut distinguantur a zialiter, inadequate, ita ut essectus cauatus addat aliquid supra entitatem caue . Finis etiam est vera, propria cau' a tum quia per finem respondetur quae
itioni propter quid, tum quia finis suo nodo dat esse essectili, in quantum est d, propter quod ponitur essecuis . Dum pponitur et causa est principium ranisaon est principium: ergo fietis non est:ausa distinguo minorem, finis in quan ,
uni est in seipso non est principium ., oncedo minorem cinis in quantum est intentionaliter in cognitione , inten
ione non est principinm, nego minoem, nego consequentiam. Sanitas inualarum est in seipsa non est princi,
310쪽
pium mouens ad se curandum, sed uel ad cessandum a curatione, ideoque
'est finis curationis, Moperationis medi- leatiua . At sanitas in quantum cognoscitur ab aegroto ut recuperabilis , ideoque est in cogititione gro i, est primcipium moueos grotum ad amoremnitatis, ad intentionem , qua vult recuperare sanitatem, cin quantum est itali iurentione est principium mouenSad ponenda mediis, quibus sanitatem re cuperet, ad se curandnm , ut melius explicabitur in serius minc respondeo ac alteram instantiam e causa non potest
poni post effectum , finis ponitur post
inedia i ergo non est causa medio tum udistinguo maiorem; causa non potest pomni ma effectum secundum illud esse, per quod causat, concedo maiorem Iecunia cum illud esse, per quod non causat, sed causatur , nego maiorem , distinguo minorem et finis ponitur post media secundum esse, quod habet in se, per quod
non causat, concedo minorem ponitur post media secundum esse intentionale, per quod causat, nego minorem in nego consequentiam. Sanitas non causat curationem secundum esse reale , quod habet in seipsa, sed secundum esse intentionale, quod habet in intentione, cognitione , seeundum quod esse praecedit, esse l