장음표시 사용
311쪽
De Caus intrinsecis et oreffectum , quia prius cognoscimus,4 in tendimus finem , deinde operamur pro pter finem. Ad . Ex eo, quod ortuna, eam , 'ideae sint causae , non reducantur ad aflignata genera respondeo omnia haec reduci ad genus causae essicientis , aut formalis, ut patebit inferius
Vtrum onuenienter a signentur causalitas ct effectus au
Rimo videtur , quod non con uenienter explicetur eausalitas per quam due causet intrinsecae, materialis nimirum, sermalis causant intrinsece eompositum . Vel enim causalitas per quam materii, torma, a corpus , Manima eausant hominem est inexistentia , per quam existunt in homines, ut quidam dixerunt , vel estvnio , qua uniuntur ad inuicem, ut do cet Suar disp. s. Met sect o neutrum dici potest: nam Verbum Diuinum, inu.
312쪽
laterii unitur trinsece humanitati, tamen non est caura materia 'is, ne lformalis talis aggregati, cum traquL- causa dicat imperfectionem , ergo notu .lsuisset ad causalitatem istarum
in existentia vel unio et Videtur , quod non conueniente e X plicetur a virum materia sit eausa formarum , quas recipit, virum uniuer
sim omne receptiuum sit causa materia recepti. Si enim dicaturi, quod omninrecipiens est causa materialis recepti , seqimur, quod materia, qua recipit mana rationalem, sit causa materialis passiua animae rationalis , quod est absurdum eo enim ipso anima rationalis proprie non crearetur . Illa d enim proprie non creatur, quod producitur , concur rente causa materiali. Rursus sequitur, quod substantiae spirituales sint causae materiales accidentium cessentia sit causa materialis existentiae, quam recipit, que videntur absurda. Si vero dicatur,quod materia non est causa materialis Ilius formae substantialis, sed pura conditio ut docet Leilius lib. I de sum bono num. 9 in sequentibus, sequitur, quod omnes λrenae subitantiales creantur, non mi nus quam anima rationalis 1 deo eniim, anima racionalis creatur , quia licet recipiatur in malo ii, tamen materia non in Ruit
313쪽
a se Catis inirinjecit ast i influit in anima , sed pure illam recipit,
ac solum se habet, ut conditio , sed mainteria non influit in animam equi, sedlpure illain recipit in se habet, ut mera cotiditio Pergo etiam anima equi, &χε teret formet materiales creantur . Si er-ltio dicatur subiectium , quod recipit su- stentando . esse causam materialem rece 'pti, quod vero recipit non sustentando, esse puram conditionem, ideoque male riam non esse causam , sed puram conditionem respectu animae rationalis , quia pure illam recipit, ton fuit niaci
conuerso esse causam aliatum forma Tum,
quia ilibu sustentata contra est, palmo , quia non explicatur, quid sit sustentare ,
quid pure recipere. Secundo contra est , quia sustentare est exercere aliquam virtutem , 3e influentiam; sed 'litus . influentia non exercetur nisi perexisse utiam ergo materia sustentat forniam substantialem per existentiam, ae proin
id habet propriam existentiam . Tertio
contra est , quia si materia prima haberet virtutem influendi in omnes formas substantiales materiales, esset valde per fecta , cum litus insuendi in formas innumeras perfectissimas magnam indi-- perfectionem, ut patet in Cetto,quod censetur valde perfectum, quia virtutem habet influendi in omnia inferἱora .
314쪽
Neque dieas materiam in fruere perari a fluxum pure palsuum, qui paruam indocat, perfectionem . Nam primo debet explicari quid sit in Luxus pure passuus,
quomodo differat ab activo. Secun do debet reddi ratio propter quam se sus influxus activus indicet magnam perfectionem , non autem passuus .et v
Videtur , quod neque conuenie ter explicetur virum forma presertia substantialis sit eausa materiae EX una enim parte videtur, quod sit causa eum enim dat esse materiae eo ipso causae Vteriam. Ex alia parte videtur impossibile, quod sit causa: alioquin materia,& forma e mutuo causarent. .rsus lnon explicatur an , k quomodo caula a
formalis distinguatur a suo effecti forci mali , ergo causalitas is effectus cauis
materialis, ac formalis non conuenienter explicantur Respondeo in hae questione tria esse explicanda . Primo est explicanda causalitas, qua materia. forma causant,&constitituunt intrinsece compositum . uniuersim partes , partialia eonstitutiua causant totum secundo explicanda est causalitas, qua materia causat for .mas , uniuerum subiectum reeipiens causa receptum , vel saltem est condi-
ltio ad illud . Tertio est explicanda cau'
315쪽
Isalitas, qua formicausant materiam a &i uniuersim quod recipitur , in informat causae subiectum recipiens . I. Quo ad primum , dico primo caui
t . qua materia, forma causant compositum, Iniuersim partes,in constitutiva partialia causant totum , est communicatio , perquam dant seipsa, & suum
esse partiale composito, ac toti, seu talis communicatio includat unionem disti
cstam , seu nona . g. causalitas qua main
te iri, anima rationalis causant, homisinem, est communicatio qua dant homini seipsas, suam esse partiale, permciendo se inuicem. Similiter etiam hoc genus causalitatis exercet supponi alitas, seu personalitas hominis,& eiusdem existentia, quia etiam heeciani toti homini se ipsas, tuum esse partiale, ideoque omnia partialia constitutiva possunt ali. qualiter diei cause intrinsece totius , quod ex illis constituitur . Secundo idico causaIitas propria materie , iubiecti est communicatio qua materia dat composito se ipsam tanquam subiectum tanquam potentiam rece ptiuam , perfectibilem, ac determinabilem ad esse speeis eum substantiale , vel accidentales e conuerso causalitas propria forme est communicatio se quam dat eo inposito seipsam tanquam partem,
316쪽
achim receptum , perfecti utina, ac determinatiuum, ad esse specificum substantiales, ve accidentales. Causalitas aliorum, que proprie neque sunt materia sneque Ioima , est communicatio , qua
dant seipsa anquam complementa suppositi , vel tanquam ultimas actualitates reducuntur ad causas formales . Exeptis res explicabitur. Causalitas a quR- materia causa hominem , est communicatio , qua materia dat homini se ipsa in tanquam potentiam pefectibilem , ac de iter minabilem ad esse specificum homi
nis , E conuerso causalitas, qua forma anima rationalis causa hominem , es communicatio , qua dat homini se ipsa irtanquam partem , lactum determinatiuum ad eue specificum hominis . Perso ualitas etiam dat seipsam hominitan quam complementum suppositici existen tia dat seipsam homilia, tanquam actuali. tatem , qua homo actu extitit , ideoque reducuntur ad causas formales , licet proprie non sint caus* formales , quia non sunt form determinantes ad cis o specificum,sed sunt quasi cause formales.
sinod exempl ficauimus in materia prima, Min forma substantiali potes etiam exemplificari in materia secunua,& sorma accidentali, e g. subiectum est causa: materialis alb3, albedo, qua est forma esti causa formatis albi. Quo
317쪽
De Catis intrinsedis asym ad ad secundum dico subiectum recipiens tum est causa materialis ac passim recepti, cum recipit illud sustentando in esse . cum vero recipit non sustentando , sed est purum requisitum ad hoc , ut receptum primo ponaturis ac sit, est mera eonditio. Probatur, explicatur ex de criptione cause ac tuae, seu efficientis in cause pallinae , siue subiectivae, materialis Causa ac tua est , a qua aliquid dependet tanquam principio continete actu per fectionem illius, potente illam communicare, atque effundere Causa passiua est, a qua aliquid dependet tanquama subiecto potente recipere perfecrionem illius, Mil. am recipiente. e.g. cum aqua
calefit ab igne ignis est eaula activa ca loris, quia calor aquae dependet ab ignes tanquam a principio habente actu perfectionem caloris,is potente illam com municare, atque effundere calefaciendo: aqua e conuerso est causa passua caloris, quia ualor aqua dependet ab aqua tanquam a subiecto non continente per se, ictionem caloris actii, sed potente ree I pere calorem ab agente in illum recipient .
Causalitas activa, quae vocatur actios& productio , est dependentia , qua ali
quid dependet ab altero tanquam a prin l
318쪽
teipio continente ac tu persectionem ii. Hus , di potente iosam effundere , ac lcommunicare . Causa hias passilia , quae vocatur sustentatio, est dependentia, per
quam aliquid dependet ab alter tanquam a subiecto potente recipere per se ctionem illius , atque illam hecipiente O . E. G. dependentia , qua calor aq'lae de pendet ab is ne ei causalitas activa catatorii dependentia qua calor aquae de pendet ab aquari est causalitas passiua, ac sustentatio eiusdem caloris . Cum vero
aliquid est tales, ut aliud ab ipso dependeat tanquam a principio continente lpartial Her in acti perfectionem illius,ipotente illam communicares, efflinde- , praeterea simul est tales, ut ab illo dependeat aliud tanquam a subiecto po- dente recipere perfectionem illius ab alio agente partiali , tum est smul causa activa, lassiua, materialis in emciens, R exercet utramque causalitatem, mo-j ducendo simul, ac sustentando. E. G intellemis in multorum sententia est causa passu simul, & activa intellectionis, quia latellectio pendet ab intellectit,tanquam a principio continente acturi licet partialiter perfectionem intellectionis Wpotente illam communicare intellectioni. eadem in te lectio pendet ab in
319쪽
De Cissis in trans eis astocipere perfectione intellectionis ab obie cto tanquam a cocausa partiali. Similiter sensus est causa activa simul,&passiva se
sationis , idemque dic de pluribus aliis Hinc iam probatur conclusio is an causa passima est , a qua aliquid dependet tanquam a subiecto potente illud recipere,i illud recipiente , sed eo ipse quod
subiectium recipit aliquam formam sustentando , talis forma dependet a subiecto tanquam potente illam recipere, cum sustentari nihil aliud sit, quam dependere a subiecto reeipientes ergo eo ipso , quod subiectum recipit aliquam formam sustentando, est causa materialis, ias sua respectu illius . E conuerso eo ipso, quod recipit non sustentando, non est causa passiua , cum causalitas passiva sit sustentatio , ac pendentia a su hiecto, sed est pura conditio . Hinc Infertur primo materiam ess causam passiuam, ' materialem omnium formarum , excepta anima rationali . Ratio est, quia matella recipit omnes
formas sustentando, e cepta an ma rationalici omnes eniti forma materiales
dependent a materia tanquam a subie .cto sustentante, cum esse quod forma materales habent in materia, si essentiali ter commune materiar, primo competens composito, inseparabile a m ad
320쪽
'teria , atque adeo pendens essentia ter amateriaci tanquam a suo iecto , ut d cnum est agendo de unione Quo Io. E co ruerso materia non est causa pastu ara in aerationalis , quia illam recipit non si ste tando , cum anima utpote forma per se subsistens habeat esse proprio se par ibile a materia atque adeo sit independ ns amateria quo ad esse materia ibitu est pura conditio ad limam positiorem animae rationaliis , quia Deus nati. raliter non creat animam rationalem , nisi in materia disposita. Respeetu tame avnionis cum anima rationali materia est causa passu , iusteutatur , cum iunio utpote materalis de oendeat a materia tanquam a subie et sustentante Insertur secundo sustentationem , dependentiam, qua forma materiales deinpendent in sustentantur a materia ess . ipsarum existentiam . Ratio est , quia
sustentatio, ac dependentia a materia est is, quo formae dependent a materii, sunt in illa dependendo , sed formae dependent, iustentantur per existentiam, quae cum primo , 4messario sit exilientia compositi communis materiae,ne-eellari pendet a materia tanquam a subiecto' ergo dependentia is sustenta- tio est ipsa existentia formarum materialium . Actio tamen, qua fiunt , Ἀρ- pen ν