Quaestionum philosophicarum Syluestri Mauri Soc. Iesu liber primus quintus. .. Liber tertius. Continens Quaestiones physicas de ente naturali in communi, eius principijs, causis, & proprietatibus

401쪽

De Actione. 37 iistis conditionibus, circunstantijs,il

Deum nolle facere miraculum ergoladhuc no robatur sinficienter actio di-lstinet ab agente, termino, circunstan-lijs,4 negatione miraculi. 3. Inter alia naturalia requisita ad hoc ut Sol producat lucem, equiritur etiam Diu in um decretum, quo Deus velit,ut lux sit ex hoc motivo,quia Sol exigit Iucem sed posito hoc decreto, nulla datur indifferentia ad hoc , ut lux pen-ldeat a Sole ergo tota indifferentia , se-lcundum quam lux potest pendere, vel non pendere a soles, tollitur tormaliter per Divinum decretum δε nulla requiritur actio distinet ad talem induserentiam auferendam.

Ideo datur actio distincta,pe quam lux pendeat Sole,quia eum lux possit ahole pendere, vel non pendere, sed fieri lasolo Deo debet a Sole dependere per lactionem distinctam , sed hae ipsa actio . qua lux pendet a sole, debet posse pendere, vel non pendere a Sole ergo haec ipsa actio pendet a Sole per aliam actio-lnem distinctam , de qua redit dissicultas & proceditur in infinitum is, si dicatur, quod atrio,qua lux pendet a sole, non est indifferens ad hoc, tipendeat, vel non pendeat a Sole, sed ab ipso pendet essentialiter irimo contra

402쪽

est, quia non est mapis absiuidum , quo lux pendeat essentialiter a Soles, qua quod actio, perquam Sol producit Icem, pendeat essentialiter e Sole , ita vefieri non possit a solo Deo . Seeundo quicquid Deus potest facere per creatu. ras, potest facere per solam suam Omna- potentiam ἔ spectat enim ad omnipotetiam Diuinam, ut per se solam si suciens ad quodlibet esskiendumsed Deus potest facere actiones per causas das ergo Deus pol facere tales actiones etiam per solam suam omnipoten

o. Multi effectus pendent essentiali, ter , ac necessario a suis causis, ita ut non possint ab ipsis non pendere M. PAngelus essentialiter pendet a solo Deo

per creationem , cum nulla causa secun da possit concurrere ad creationem An

gelio actus vitales intelligendi, vola di&o pendent euentialiter a principio vi tali, ita ut intellectio evi fieri non posita solo Deo fine e5eursu intellectas creati, nec 'olitio possit fieti sne concursu voluntatis 3 ergo tales essectus non pendent a causis per actione distinctam, eumeton sint indifferentes ad hoe vr ab ipsis yendeant, vel non pendeant, sed sine esentialiter determinati ad hoc, ut

403쪽

Respondeo , quod omnino causalitas , per quam effectus pendent a suis causis lcreatis , addit aliquid distinctum a causa sumpta cum omnibus suis conditionibus , ab effecit, e g. illuminati per quam Sol illuminat aerem addit aliquid distinctum a luce M a Sole considerato cum omnibus conditionibus requisitis ad illuminandum. Potest hoc primo suam deri , quia causa emciens causando effundit esse , ac perfectionem quam hubeto e. g. Sol illuminando effundit lucen qua est plenus ignis calefaciendo effundit calorem sed hoc, quod est effundere importat aliquid distinctum ab effundente , effuso , eo pacto, quo effusio aquae importat aliquid . distinctum a fon et effandente, & ab aqua effusa ergo causa litas efficientis importat aliquid distin ictum a causa producente is ab effectu

producto Hinc cst, ut causalitas emcien-itis vocetur nominibus exprimentibus talem disi inctionem . Vocatur enim in fluxus , quo est clus iniit ex caussi, scire aqua fluit ex sente , ex eadem ratione dicitur emanata ora dicitur motus , &resultantia , motus autem , vesultantIadistin suuntur a mouem , mobili ab eo quod resultat ab eo , ex quo resultat di itur productio , tia flectus prodit , educitur, ac producitur ex caud

404쪽

s . Confirmatur, quia actiones, per quas artifices operantur, manifeste distin Gltur ab artifieibus, Mab attificiatis; iactio pingendi manifeste distinguituartifice pingente, e ab imagine depi leta . idemque dic de reliquis Secundo probatur, quia optimum in uniuersis atque illius praeeipua persolestio est ordo rerum. Res autemgantur in quandam unitatem praesertim per hoc, quod quaedam agquaedam patiuntur , quaedam produci

quaedam producuntur; ea Pater mane.

ctitur cum filio perino quod filiudueat, corpora inferiora connectantur

eum corporibus Coelestibus per hoc, quod recipiunt essectus productos aporibus Coelestibus, idemque die de reliquis; sed hic ordo, quo cause ,

ctus mutuo ordinantur, distinguitura rebus ordinatisci ergo actiones , lasesiones , per quas recordinantur smuntur a rebus ordinatis. Probriano , quia toties ordo distinguitur rebus ordinatis , quoties possunt esse eaedem res ordinatae sine tali ordines or. ordo,seeundum quem distipuli sedent in nafio, distingm tu ab ipsis, quia pos- ijdem remanere sise tali ordine Gl qui sedet primus sedeat' secundus ri de cateris; Ied positin remaner leaedem I

405쪽

causalia Uum habent defaeto possie

amplius a sese, sed a Deo tantum pos

uia pro ceret per se ipsum, impediet Ri xym secundarum , ex.

quadam exproducunt, alie producuntur, spectat ab maximam perfectionem

Iniuersi, posset D minitus subtrahi, si Deus has easdem res producet et imme iduite per suam Omnipotentiam, impe ψ- actiones causarum secundarum pQ oido a tionum passonum est quid aperaditium rebus ordinatis , quae sint,au in effectus, producentes vipioductae. Ad i. Ad probandam deuinctionem unius ab alio sufficit, quod miraculos ei po unum esse sine alio ita si Sol.eciam miraculosei est esse sine sua luce, eui xienter distinguitur a luce , cum res ne

406쪽

qite miraculose possit essesne eo , euiquo ide fifieatur ἔ sed fallem miraeut se posset esse Sol in istis circunstantiis , Nesse lux, quin Sol produeeret lucem Vengo producitos per quam lux pendet Sole, distinguitur a Sole,4 luee . eri Ad a Conredo, quod Aristore es, agnouerit possibilitatem miraeulorum, perquet Deus Potest impedire ausa

tates causarum secundarum lactuc tameex aliis argumentis allatis cognouit quod aetiones , di passiones distinguuntur ab entibus, que per illas mutuo conne etuntur , ideoque posuit specialia praedicamenta aettomam, lassionum. Dum rursus opponiram , posito Sole, cluet decreto, quo Deus nolit faeere miraeulum, eo ipso lux pendet a Sole eausaliter , radiealiter eoncedo ; dependet formal ter , negoci, nego consequen

eiam. Sieue eo ipsos quod Sol fit,3 Deus inolit facere miraculum , sol est luci-ldus non Armaliter per oluntatem Diuinam, sed solum radita iter ,, est lite idus formaliter per lueemi; c eo ipso, quod detur Sol in talibus ire santiis , detur lax, mens noli face- ire miraculum, lux pende a Sole, bi

formaliter per volunta emier, sed Io-luinciam canter , formaliter vero pendet

per dependentiam actionis, di passionis Et

407쪽

Ε ratio utriusque est , quia eum lio quod est Solem esse lucidum, si maxima puta tio Solis, qua potest miraculo Secarere , talis perfectio debet esse intrin-lseca Dei decreto . Similiter cum hoc lquod ei lucem pendere a Sole sit maxiama persectio uniuersi, qua potest carere debet consistere in ordine intrinsece re cepto in uniuersio , non autem in diuino decreto extrinseco. omnino est absurdum dicere, quod ordo actionis , laselsonis non sit aliquid in mundo, ad cuius

pulchritudinem spectat , sed sit aliquid

in mente diuina indes. Respondeo eodem pacto, quod Ileet ut Sol producat lucem requiratur diuinum decretum, tamen hoe, quod est lucem pendere a Sole , spectat ad persectionem uniuersi, ideoque non potest esse ipsum diuinum decretum extrinsecun luniuerso.

Ad A. Nego , quod aetiones, quibus

causae secunda agunt,sint indifferentes ad hoc , t pendeant , vel non pendeant a

causis secundis , sed die , quod ab illis l

pendent essentialiter. In unoquoque enim euere vltimum determinatiuum , ablativum indinerentiae non est amplius indifferens, sed est per se ipsum etissentialiae determinatum e. g. motus lcircularis,quo rpustandisserens, rimo luea ι

408쪽

ueatur vel non moueatur circulariter , mouetur circulariter , non est ulteri u sindifferens, sed est per se ipsum de Tmi natus ut moueatur circulariter v ; idem , die de ceterisci sed actiones sunt ivltima determinatiua indifferentiae,quam habent esse eius ad hoc, ut pendeant, vel non pendent a suis causic ergo actione si per se ipsas essentialiter pendent a Cau-fisi ita , ut non possnt fieri a solo Deo atque adeo non sequitur processu in infinitum.

Ad s. Dum urgetur, quia non est magis absurdum , quod lux pendeat a Sole, e sentialiter , quam quod actio pendeat, essentialiter a Sole', nego antecedens. Nam quod est ultimum determinatiuum ad aliqua denominatione non est indiserens ad illam denominationem , quod non est ultimum determinatiuum est indifferent actiones sunt ultimum deteris minatiuum ad pendendum a caeteris cauis sis; res, quae pendent per actiones, non sunt ultimum determinativum' ergo a-lctiones pendent es entialiter, res non

pendent essentialiter, sed possunt pendere, ac non pendere.

Dum rursus opponitur, quia spectat ad Diuinam omnipotentiam, ut possit omnia facere per se solam , primo leo, quod diuina omnipotentia potest omnia

face

409쪽

ea causam feci cam sciage tibi ison currere Diui mnipotentiae. Nam o sesto impi castu. is mihi. , ut Diui nat Omnipotentiaticiat per se solam hoc ipsum , undest Solem agere simul cum Omnipotentia Dei, alioquin faceret, uti coageret non sensita, si actio est Mlud ipsum quo causa secunda concurrital agit cum latuita. Omnippientia 4 ergo Di in' muipplantia- non potest sqssu exoc--j jonesi causarum sedicundarum . Secundo dico , quod perfectio diuinae Omnipotentiae consistit in hse cur pio sit iacere per se solam radi caliter qu9dcunque ens,non autem quod

pes is stla ni formaliter, excludendo

concursum immediatum causarum secundarum ae saluatur. quod Diuina Omnipotentia Boistit facere actiones causa-jrum secundarum per se solam radicaliter illud enim potest aliquid facere per se solum radicaliter , quod potest facere 'per se solum totam virtutem ad illud re mittam seu Deus per solam suam Omnipotentiam potest facere virtutes ea sarum secundarum requisitas ad earum actiones , ergo Deus per solam suam Omnipotentiam potest facere actiones causarum secundarum radicaliter

Ad . Ex eo, quod quidam effectas

i. esse

410쪽

38o quaθio XX. dissentialiter pendent a suis iusis e g. Angelus a solo Deo, eius vites 1 po tentia vitali , sequitur quod non pendeant per actionem listinctam ergo nec si etr rus pendent per actionem distinetam. Respondeo primo transeat ante-eedens, nego consequentiam , ac re torque argumentum. Idehenim tales effectus non pendent a causis per actib-

nem distinctam, quia pendent ab ipsis

gentialiter, ita ut nis pomnemon pensore, sed putres ali est cens ita pendent, i possint non pendere' ergo plures alii esse eius pendet per aceritiem distinctam. Addo probabile esse, quod etiam effectus, qui fiunt per creationerni pendeant2 Deo per actionem distinetam 8 qa γέ aetus vitales procedant a potentia vitali per distinetam actionem, :Vt multi docent. Sed de actibus vitalibus Mgendum in libris de A

ninia, de actione creativa aliquid dice

rvis.