장음표시 사용
501쪽
3 De Motu. 67 potentiat, sed actus proprius potentiae
laedificabilis non est ipsa forma domus,
quia forma domus non postulat, ut po tentia remaneat aedificabilis in actuabilis ulteriori actura ergo actu propriuSaedifieabilis est aedificatio a per quam aedificabile ita aedificatur, ut sit in potentia adactum ulteriorem idem die de lceteris motibus ergo motus uniuersim est actus entis in potentia prout in potentia
. Ada. Definitio explicans quid rei,&non solum quid nominis debet esse clarior definito, non quidem ita,ut facilius
acquiratur conceptus definitivus,sed ita, ut per conceptum definitiuum perfectius,
Melarius cognoscatur definitum , licet propter hoc ipsum eonceptus desinitivus utpote perfectior dissicilius,&4pauci
ribus formetur, quam conceptus definitus . In hoc sensu Aristoteli ea definitio motus est elarissimi, eum per illam clarissime penetretur naturas essentia motus, lieet dissitate formetur,4 a pau- eis, propter rationem uniuersalem , ex qua conceptus valde elari,is perfecti dissicile formanturi, solum a paueis. Ad a. Nego, quod definitio motus esi ueniat culeumque formae intensibili,eg. calori ut duo Calor enim ut duo est
502쪽
que quaestis XXV.:alidissimo, non ulterius calefactibili;
Meto non est actus postulans ex sua ra- ione potentiam ulterius actuabilem per talorem. At motus est actus ex sua D ione ordinatus ad actum ulterioren a ideoque postulans potentiam ulterius ictuabilem,nec potens actuare nisi potentiam ulterius actualem Ad 3. Concedo , quod motus eo ipso quod est actus,est quadam forma imper fecta, Mordinata ad formam ulteriore Non autem repugnat, quod in subiecto sint duae formae, si una sit imperfecta' Ad . Dico quod si definitio motus sumatur stricte, conuenit soli motii successivo non autem instantaneo . Ratio est , quia cum motus successivus non ponat totum terminum simul, vere actuat
subiectum , in quantum est in potentia ad recipiendum actum ulteriorem , hoc est nouam partem termini producti . At
motus instantaneus cum per se ponat to
tum terminum, est positio actus perfecti, Momnino actuantis , ac non per se re linquentis terminum in potentia ad actu ulteriorem Potest tamen definitio motus explicari minus stricte , ita ut comet
petat etiam motui instantaneo, in quan tum motus instantaneus est, actus qui cum ordinetu ad terminum chstinctum, qui est alius actus, ordinatur ad actum
503쪽
st De Aco extrinseco . 69 vireriore ideoque eit aliqualiter actuentis in potenti Pro complemento tractationis de mo tu, quam Aristoteles tertio physicorum reliqui imperfectam , explicanda essent ea, quae de motu disputat septimo physi, corum miruntquo pacto motus differat a mutationes quot sint prima genera motus unde desumatur unitas generica, specifica δε numerica mollis r utrum, Quomodo motui opponatur motus , vel quies. Sed breuitatis gratia libet horum distussionem omirtere.
... de matur Idetur primo locum non dari, sieς posse explitari quid it, cum valeant contra loeum rationes ab Aillh. adducta: s*phys a text8. usque ad Iq.Primo enitos locus daretur, haberet trinam dimensionem, longitudinem claritudinem δε profunditatem: eo quod trahet trinam dimensionem est corruis ergo loeus esset corpus sis ea locus, da Ioeatum sunt simul , et oi duo colino sunt imus d
504쪽
penetrantur, quod repugnat. a. Si corpus est in aliquo loco in
receptaculo, etiam superficies , ac punctum essent in aliquo loco,in receptaculo, nam etiam puncta sibi inuicem fue- cedunt in eodem loco ; sed Iocus puncti non potest esse nas punctum ergo locus aliorum locatorum non est aliud, quam
locatum 3. Si locus daretur, deberet reduci ad aliquam ex quatuor causis sed non reducitur mon enim est niateria, nan res constant ex materia . tamen no
constant ex loco, in quo sunt; ex eadem ratione non est causa formalis , quia est non constituuntur in specie per locum liaeque est finis, vel causa einmensaac mo-luens; ergo locus non datur .
q. Vr arguit Zeno, omne quod est, alaliquo loco est; sed iocus est ergo laeuste in loco ergo datur locus loci,& pro-lcaditur in infinitum Videtur locus non bene definiri ablAristotele sve cie prima, mini a
corporis conrinentis. Nam omnis supers letes eorporis mouetur simul eum corpore. e. Ri super te aquae, qua continen-ltur pisces in flumine natantes , mouetur liimul eum aqua a sed omne eorpus est linobiles ergo omnis superficies est mobilis ergo non datur locus, fi debet
505쪽
Deio exmnsece . II esse supernetes immobilis . , t si Suqueretur,quod mundus, supre ma sphira Coesorum non enet in loco Nam vixis definitionem Aristotelicam esse in loco est contineri superficie ali cuius corporis continentis , eo pacto quo piscas in aqua continentur supern
cie aum sed mundus,& suprema sphera
non continentur superficie ullius corpo ris continentis Pergo mundus, Multima
sphera non sunt is loco , quod videtur l
' mus eum non contineatur ullo corporet, non euet in loco ; Angeli, An insa rationalis non essent in loco,cum eas spirituale nec ueat corpore, vel su Perncte corporea cuntiueri. Respondeo, quod aliud est quaerere squid sit locus extrinsecus , intra quem corpora dicuntur eue,quo dicuntur comtinera sina quem , vel a quo dicuntur
mouerio aliud est quaerere, quid sit id quo corpora consituuntur formaliter in loco extrinseco in intra ipsum continentur, quod vocari solet ubi catio , vel locus intrinsecus inristoteles, Mantiqui magis egerunt de loco extrinseco, quam de intrinsem Circa locum igitur emtrinsecum docuerue plures antiqui, quod consistat in dimensionibus quibusdam immobilibus , cum quibus penetrentur
506쪽
zorpora locata est.idatur per antiquos Ipatium quoddam immo hil habens lon-lgitudinem , latitudinem si profunditatem a cum quo penetro ego ,- hic est locus meus . Reij cit istos Aristoteles allia hoc spatium immobile habens longitudinem , latitudinem in pro inditatem esset corpus ergo cum corpus loca' tum ponitur in loco, unum corpus pene traretur cum alio corpore, quod est ab surdum. Alid dixernn locum esse a reriam, vel formam eorporis locati. Sed reij cimrur , quia loea, de quibus homines loquuntur, non sunt materia, neque
forma intrinseca lotat , sed aliquid illi extrinsecum Dic us enim alique esse in cubiculo , vel in platea tanquam in loco : manifeste veris cubiculum, platea , catera Ioca, de quibus loqui mur, sunt aliquid exis in secum locatis. Ex eo , quod locus neque consistat indimensionibus hin mobilibus , neque iit aliquid intrinsecum corporibus locatis, infert Aristoteles, quod locus sit aliquid in corpore continente locatum . Et quia corpus continens continet Ioeatum intra mam superficiem is se cubiculum continet homines , qui sunt in cubi culo, intra suam superficiem, de locus est superficies corporis .continentis es superficies huius cubiculi, in quo contine.
507쪽
mur, est locus, in quo sumus. Verum quaestio de loco non quaerit, qua superficie materiali, ac mobili contis' neatur locatum , sed qua superficie bdi mali, immobili . Patet. Cum enia si quaerimus , in quo loco sit Petrus e g. non satisfit quaestioni, dicendo , quod elli naui,4 clauditur eius superficie materiali, ac mobilis non explicando viterius , utrum nauis sit in Asa , vel in Europa, sed debet explicari, quem situm in uniuerso habeat nauis, quam distantiam xpunctis fixis,per quam distantiam constituitur superficies formalis , Mim-lmobilis, quam superficiem conantii describere Geographi, dum describunt locaterrarum ergo locus non est vicumque superficies coeporis continentis, sed est superficies immobilis , hoc est constituta per certam distantiam a punctis fixis uniuers,prout describitur a Geogr phis, Cosmographis . Per hoc vero locus distere a vase . Vas enim est stipe
ficies corporis continentis materialiter accepta , in quantum abstrahit a certa
distantia a punctis fixis, Locus est super ficies formaliter accepta , in quantus constituitur per talem distantiam minc inter Aristoteles definitionem loci , inquantum differta vase . Est enim locus superscie corporis continentis immobilis j
508쪽
In hociquod sit superficies corporis con
ia uent Is,conuenit cum vase diuert in eo,
quod vas est superficies mobilis, lotus est superficies immobilis . Sicut autem dupliciter corpus continetur superficie alterius corporis primo immediate , ita ut talis superficies undique tangat;secun do mediate,ita ut non tangat, sic duplex est locus, proprius,in communis Pro prius est prima superficies, Mimmediate
continens, ac tangens . Dicitur autelocus proprius, quia non possunt corpora simul contineri intra eandesuperficiem tangente lioquin penetirentur . Loeus communis est superficies leontinens , sed non tangens immediatet Dieitur communis, quia possunt plura leorpora contineri intra eandem super-lfietem non tangentem , ataue adeo esse in eodem loco communi. Ita nos omnes sumus in hoc eodem gymnasio ; omnia elementa, corpora sublunaria sunt intra eandem superficiem concauam odibis lunaris; omnia suprema sphera sunt intra superficiem coneauam sphere supremε,4 ideo locus communis corporum sublunarium est superficies concaua orbis lunaris locus communis omnium corporum etiam coe lessium distinctorum a sphira suprema est superficies concaua sphaerae supremae l
509쪽
miunis definitur ab Aristotele superficie/-pem continentis, imambitiis a primi hoe est qua corpus continens immectate Mgit contentum. Locus proprius est aequalis rei Superficies enim continentis, eum tangat superficiem corporis contenti,cum illa penetratur ,- omnino com-neniuratur. Locus communis est maior
e . Addit Aristoteles , quod quaedan uni ita loco per se, quaedam. per acci-iens . Per se sunt in loco AEliel primo:ontinentur superficie coiporis tangenis, eum quo non constituunt unum con-inuum quae ver δ non continentur prino ulla supernei continentis non con inui, sed sunt in aliquo primo content ntra talem superficiem, seu sint in illo amquam partes in toto , seu tamquam lccidens, aut forma in subiecto,seu tam-uam terminus in terminato , sunt in lo- per accidens . Ex iis, quae sunt in lo- per accidens, quaedam possunt esse inico per se, quia possunt separari a toto: g. meum brachium , quod nune est in Fc per accidens potest esse inuoco per, quia potest separari a me corpore s tune continebitur primo superficie 3r Poris tangentis . . Quaedam non ponne esse in loco per se , ut scientia ,-rtutes, quia no possunt existere extra l
510쪽
totum rei subiectum , ita veclaudantuprimo aliqua superficie tangente . Similiter quaedam mouentur per accidens acuaedam per se . Partes continui sunt in continuo,non tamquam in loco,sed tamquam m toto Accidentia, formae sunt in materia,non tamquam in loco, sed ta- quam in subiecta Termini cor orum, e P puncta, superficies, ' lineis sunt in eo , quod terminant,nun tamquam tu loco, sed tamquam in terminato in haec
omnia sunt per accidens in eodem loco cum suis totis, subiectis,4 terminatis I. Nego antecedens. Locus enit non habet trinam dimensionem, sed solui est superficies corporis continentis in a. bens longitudinem in latitudinem sim e pro suci ditate a erga non sequi tua , aluddum locatum est in loco , duo corpora ut penetrentur simul,sed solum sequitur penetrari superficies loci, uocati, quod non renugnat, sed requiritur ad hoc, vel duo se tangant olla enim se tangunt, quorum extrema stant simul , v in λαοmelaese beabam Quod 1 locus con-ssteret In dit ensio bus immobilibus ,
. Ad LEx eo,quod si conpora essent in loco,etiam superficies essent in loco, epentia essent in loco distinguo essent ii, loco peti se , nego per iccidens, transeat