장음표시 사용
511쪽
sunt: sic omnino in fide qui Ecclesia agnoscit,si errauerit,em dabilis est , ct facile aut reducetur ad via, aut continebit se, de fouebitur in schola Christi.Qui tamen aiunt veram Ecclesiam sequimur: illi nos adiungimus, nec tamen nobis nota est, nec illam agnoscimus,quam uniuersus agnoscit mundus,& res idita declarat Apostolis succedere : qui inquam successsionem hanc,& cansonantiam doctrinae, de unione cum vieario Chriasti,de quibus primo loco diximus,non certissima fide tenent, conuincuntur ignorare principia, de quae Christus abscondi non posse dicit, eis esse abscondita: ex quo fit,ut oculis carere aperte conuincantur: suoque hoc iudicio necesse est, aut illos inexcusabiles esse aut verba Christi defcclesiae suae perspicuia tale,& luee falsa.Quomodo,rogo excusari potest,qui non via
det aduentum,&praesentiam Fisj hominis.ut Christus inquit, qui sicut fulgur totu illustrat orbem, Ab Oriente, inquit, egreditur,ili apparet usque in Occidentem.Crastissimus est hic error, maximus: ignorantia est rei maxim ,& a Christo primo nobis manifestatae. Quomodo ergo in hacincidet nisi qui sibi ipsi subtraxerit lumen Z Sunt quidem occultissima Dei iudicia,de incomprehensibilia nobis,quae ipsi reseruata sunt: illud tamen non dubitamus post baptiunum susceptum, post agnia tam semel Ecclesiam, eiusque vel ex parte aliqua doctrinam,
non sine magno diuinae gratiae, atque lucis contemptum , de iniuria in tantas tenebras,quibus Ecclesia occulta fiat,inciadi posse Ipsi inquit scriptura, fuerunt rebelles lumini. Et rursum Ferterunt ad me terga, & no faciem. Haec igitur ignoraritia:hic error omnium errorum origo ,& mater: omnes alios Continet,&inexcusabiles reddit sicut econtrasi absuerit, reliqui omnes facile excusantur.Vtamur hoc loco Cypriani exemplo, de quo satis superius visum est , ct conferamus illud cum Donatistis: Ille repetedum haereticorum battismum Hrdacas,
de errans,quia certam Ecclesiam,manifestamque nouerat,non
ideo dixit,non est haec Ecclesia ,quae aliud sentit, non sunt hi veri successores Apostoloru atque ideo non se separauit, nec
alios communione sua abieci quos nouerat,& certo intus
batur in unione unius manifesti corporis Christi permanere:
512쪽
errare potuit, sed praeter haeresim, praeter peccatum. Quid vero Donatistae 3 Primum se ab Ecclesia separarunt non negantes unam veramque Christi Ecclesiam: sed hoc agentes, ut quae illa esset in dubiit vertereturidii non apud reliquos Oinnes episcopos,& populos quos sacroru librorum proditores, violatoresque fidei, & multis irretitos criminibus causabantur:sed apud se,qui sibi mundi videbantur,Ecclesiam dicerent esse.Itaque non quod Ecclesia Christi negarent agnoscendam
esse matrem: sed hoc duntaxat nomine quod illam occultam ct incertam ita facerent, ut in suo tantum angulo crederetur esse,damnati sunt.Idemque error de baptismate haereticorum
repetendo, qui Cypriano imputatus non est, illis perniciosus fuit, ct inexcusabilis. Quod si eogitemus aperthnobis oste dit Lutheri,suorumque spectini,ct explicat,quis sit error hic, quo ignoratur Ecclesia.Hi enim Ecclesiam pr dicant, glorian
turque se ad eam pertinere: at vero nostram , nosque omnes
infamant, ut olim Donatistae, desertionis Apostolicae doctrinae, di multorum aliorum criminum, quae nunquam proba rut,sicut Augustinus de Donatistis inquit: Atq, ita occultam, α incertam Ecclesiam faciunt, peccantes in prima ipsa princiaria: Eam enim Christus abscondi non posse dicit: hoc nomine illis Peiores,quod iuxtx ipsorum dogmata, nec apud eos dici possit certo esse Ecclesiam.Clim enim ex pr destinatis tantum illam veram, firmamque Ecclesiam doceant constare: necesse fit,ut nulla hominum in hae vita congregatio cognosci possit ea esse: siquidem de nullo certo in hac vita constitui potest, quod sit praedestinatus.Longe itaque sunt ab exemplo Cypria ni. Probent igitur nos damnatum aliquem errore in Ecclesia 'sequi,& fatebimur iustὶ nos ab eis reprehe&:aut si hoc uo po ssunt,si quos errores dicunt,damnati non sunt, expectent iudicium Ecclesiae. nam nos nullum nisi ex hoe Ecclesiae iudicio damnatum rehcimus. Agnoscimus enim certa, dc manifestam cap.ra. EN Ecclesiam quam illi incertam, & occultam dicentes in Omni-ror crucifigebus aths non eius:sed proprium iudicium sesequi manifestant. tiu chri, Mai Peccant itaque,& errant in manifestistimam lucem. ouant inexcuHuic errori illum ego similiarum dixerim ,dequo loquii sabilis.
513쪽
tur Brentius, cerdotum,&scribarum,qui Christum non apnouerunt: sed potius in mortem eius conspirarunt, de eo in ritb nobis dicendum est, ut is de quo agitur detegatur magis. Errorem igitur illum, quo Christum non receperunt principes sacerdotum,& plebis Iudaicae ux illa tanta doctrinae, in iis raculorum, virtutisque eis cacissimae, qua in animas ipsas operabatur Christus vitae eius modestia,patientia,& simplicitas inexcusabile manifestis sime seceriit. tanta enim singula horum erant,ut coniuncta omnia omnem superarent,& sub ijc rent sibi ratione, de auctoritatem Christus clim venerit dic bant videntes miracula,Nunquid maiora opera faciet Et it rum Quia propheta magnus surrexit in no Dis de quia Deus visitauit plebem suam. De doctrina, nunquam sic locutus est IUM . . homo .dicebant Rudientes Ons tam essicax erat, ut omnium Matib. ii. aduersariorum obturaret ora, &silentium imponeret: ita venemo posset r spondere Verbum, nec auderet quis cum am- ilis terrogare.Vitae vero tanta erat innocentia,ut & Pilatus sciret quod per inuidiam. tradidissent eum: & latro clamare hie nihil mali secit. haec omnia tam publica,ta manifesta, tam lucida, quae omnes conuincebant, C superabant, insequiadem tantae erant eis caciae,ut nullus, nisi qui resisteret tam per spicuς luci, posset non cedere. Si vero scripturis prophetarii, in quibus omnem spem suam pollutus ille merito collocauerat, coniungantur,multo erant etaicaciora, ct doctos maximε illarum scripturaru ita covincebant, ut inexcusabiles omnino redderent adeo ut miranda sit tanta caecitas hominum,miran- dum inquam, quod in tanta luce potuerit quis caecutire. Ita inquit Christus si opera non secissem in eis,quae nemo alius se est,peccatum non haberent. Nunc autem & viderunt,& od runt & me,& Patrem meum. Et iterum, Viri Niniuitae surgent in iudicio cum generatione ista, & condemnabunt eam ct quitur vero de Iudaeis incredulis) quia poenitentiam egerunt ad praedicationem Ionae:& ecce plus quam Ionas hic. Regina Austri surget in iudicio cum generatione ista, & condemna bit eam quia venit a finibus terrae audire sapientiam Salomou
m ,α ecce plus quam Salomon hic. Det testimoni,s vero pro
514쪽
e , Y π o L e o N ν η s. etarum inquit,Scrutamini scripturas,in quibus putatis vQs viti habere quia illet testimoniu prohibet de me.E si credere iis Moysi crederetis forsita mihi de me enim ille scripsit. Merito igitur hic tanta ςαcitate principu liber sapieti danans, cosiliumque eorum in morte Christi, reserens haec inquit,Cogitaα uerunt, & errauerVnt,exςCcauit enim eos malitia eo iam , &nescierunt sacramenta Dei . Igitur tam manifesta repugnantia lumini principes quidem, & doctores non minus reos secit:
sed multo magis apud Deum, quam si cognitum fuissent persecuti. Noluerunt enim intelligere,ut bene agerent,quare etias non intellexerint, aut minus intellexerint,reputantur secisse contra agnitam veritatem, sicut Diabolus ipse,de quo tamen, ct membris eius Paulus ait, Si cognouissent nunquam domianum gloriae crucifixissent. Et nihilominus Christus in par bola colonorum vineae inquit illis,quod dixerunt,Hic est, res,venite,& occidamus eum,&nostra erit hqreditas. dixerui, inquit,intra se videtes filium. Huic igitur ta manifesto, & aperto errori nullus non solum tenebatur credere contra Christu, Verum Messiam, verum illum prophetam ipsis per Moysen promissiim cum tam graui diuina comminatione,Qui Jutem verba eius,quae loquetur in nomine meo,audire noluerit, ego ultor existam.Non itaque sollim non tenebantur credere: sed potius tenebantur contradicere, . debuerant quidem aut id aperte facere,aut saltem sese separare a tanto scelere. Et quanquam , quod superius diximus , hoc nihil promis. sonem diuinam de veritate, & certitudine doctrinae illi populo promissae praesente iam Christo impedierit'. tamen quia adhuc non manifestum erat omnibus, non explicatum cessasse iam veterum illorum sacerdotum, sacramentorum , ct sacrificiorum necessitatem, & vim , qua obligatum tenebant populum, quanquam iam prς sens erat Christus,nec a sacerdotibus
illis pendebat auctoritas doctrinae sed ab illo:quia tamen no dum apertum erat,nec sacerdotes illi, & doctores publice d positi a gradu multos ex simplicibus, ct infirmis plebis, & ex alijs excusauit apud Deum auctoritas illa principum: quos re
515쪽
quia per ignorantiam fecistis, scut de prineipes vestri. Reli quamus diti ino iudicio quantum . de quousque excusati suerint multipliciter enim heri potuit,etiam si peecauerint,vt seilicet vel rei no essent sanguinis veri sui Messiae, de filii Dei hoe est, non haberentur apud Deum ac si cognouissent;& Messia eum esse,a Dei filium quem occideriit: sed latum ut homicidae in culpati, R iusti hominis,aut certe alicuius prophetae: vel forte, ut etiam si illius grauissimi sacrilegh rei essent,non tameco usque imputaretur eis, ut propter illud traderentur in reprobum sensum, vel praedicatio euangelia, de donum fidei eo negaretur: sed potius misericordia Dei, Christi merito, atque Oratione illos conuerterit: quod non dubitamus multis illoru, qui consenserunt m prii eius,& illudebant ei crucis xo datum esse : cum ad praedicationem Apostolorum Hierosolymis tot milia conuerterenturiinter quos constat suisse illos,de quibus 'Lucas est, quod multa turba sacerdotum obediebat fides. Quacunque itaqueratione,& quocunque gradu excusati su rint constat tamen excusatos eos esse ignorantia, &, quod satis Petrus illis verbis innuit, eos praecipuὸ qui alios secuti sunt. qui sacerdotum,' maiorum sentetiae ignoratia magis, quam malitia consenserunt.Per ignorantiam,inquit Petrus, secistis, sicut de principes vestri imitates scilicet,& sequentes eos .utrique igitur ignorantes secerunt: sed longi alia ignorantia eorta qui noluerunt intelligere, quos Christus in sua oratione non est complexus: sed pocilis oratio illa Palmi ex persona Chriasti damnat obscurentur oculi eorum , ne videant: effunde si per eos iram tuam: appone iniquitatem super iniquitatem eorum,& deleantur de labro viventium:alia illorum, pro quia bus dicit, ignosce illis. Ex quibus colligamus iam quae sunt huic loco accommoda Ignorantia illa, ct error non agnoscendi Christum , ob quam merito Iudaeis exprobrant prophetae maiorem stupiditatem quam bestiarum , Cognouit inquit alius bos posse 1sorem suum,& asinus praesepe domini sui lsrael autem me no cognouit. Et alter , Miluus in caelo cognouit tempussumit turi hirundo,& ciconia custodierunt tempus
516쪽
e AT uoti e e N Fns. tempus aduentus sui: populus autem meus non ebgnouit iudicium Domini. Ignorantia inquam haec summa,&inexcusabilissi lima est ignorantiae,qua Ecclesia nescitur. non a no-icitur,quae corpus eius est,ct sponsa,quam ct in hoc seculo sic Ornat,illustrat s decorat: ut sibi sit quam sinitima , & ipsam
nobis exhibeat, locumque eius teneat:vnde ει is de quo pater inquit comtemptoribus eius ego ultor existam dicit de Ecclesa , Qui eam non audierit, sit scut ethnicus, ct publicanus . eamque inhabitat, sibique fide unitam tenet, & in futuro si culo indissolubili vinculo charitatis persectae eam sibi connectit,& suae gloriae participem facit. Itaque nusquam Christus
sine Ecclesia est nunciuam sine ea cognosci vere potest a nobis,quibus eam magistram dedit.Maximo vero hoc illi debent filis,ut ipse inquit,nuptiarum, fili) sponsi, quos scilicet ex eius utero per baptismis eme regenerauit in spem illam vivam hae reditatis in comi ptibilis. hanc Ecclesiam, quae ςorpus cst eius, omnis Christi domina aqqui ur, Omnis Apostolprum praedicatio manifestat: sangui martyrum decprat,doctor; m, ct sinctorum omnium sermo,& Vitruillustrat qVae Omnia illam non agnoscens manifeste negat. sicut itaquς Christo docente , α Praedicante a cognitione eius pendebat omniu salus: ille erat omnibus aliis prophetarum , ct legis luminibus manifestiora sic & nunc Ecclesia eius est eorum,qua: 1unt salutis nostrae, tOriusque doctrinae, luminis parens,& vere mater: caetera Omnia,quq in ex sunt ipsa nobis ostedit,ct manifestat. Itaq; reuera Post Christu ipsa manifestior,& lucidior est caeteris amo cu ipso Christo ita comina:vt qui ei ignorat Christit ignorare co- uincantur, α illam incertam, & obscuram conantes efficere merito crucifixoribus Christi conferamus, qui tantum lumeobscurare conati sunt,d: ex Christo, vereque sanctorum omnium sancto in oculis plebis maximum scelerat uni omnituri efiicere: sic & aduersarii Ecclesiae dum tanto eius lumini clam serunt oculos ex sponsa castissima Christi,ex immaculata, voraque Ecclesia,conantur in oculis tuorum efficere inhonesta, M abominatam,ut ipsi dicunt meretricem. Quanta igitur Deii a.d 'la est tanta blasphemia,& isnorantia tantae lucis, quam
517쪽
inexcusiabilist sed non destini ais illis rationes, atque illae quiadem haud inessicaces, quibus mouere possint imo & persu dere.quid mirummeedesuerunt Christi crucifixoribus suae raa tiones,quibus persuaserunt populis, ut Barrabam dimitti peia terent, & sanguinein Christi, tanquam masnum praestantes Deo obsequium peterent . Non est Ecclesia supra Christum si eum persecuti sistit, quid mirum , si persequantur Ecclesiam si non defuit, quod aduersus Chriuum exciperent excaecati malitia eius persecutores, quod simplicium oculos fallere posset quid miramur si non desit aduersari)s Ecclesiae,& coniuratis hostibus,quibus illam infament, in oculis simplicium : sed quIm falsd,quam sine illa excusatione, vel id ostendit, quod primam illam, Iantiquissimam Ecclesiam sub discipulis priamis Apostolorum' non agnoscunt non errasse: sed potius tri, busit illi erg1 eultum Dei errerem: agnoscunt enim in ea, veIteste Dionysio , usitatum suisse externum chrisma: sed dicunt illud pertinere ad elementa mundi huius, quae Paulus Chri Coro I. r. stianis docet illicita esse. Si mortui inquit estis cum Chri isto ab elementis mundi huius, quid adhuc tanquam viventevtenemini: & partim etiali, petitu esse ab unctionibus ethnicoarum athletarum,ὶ quibus incultu Dei sacrilegum putant aliquid stimere. haec habet confesso' latetibergelisis cap. de baptismo: ex quibus fit, ut Ecclesia illa rempore Dionys) su, discipulis Apostolorum agens Deum eoluerit illicitis, & saeria legis rationibus. Quid rogo eonturneliosius dui potest aue quid hoc aliud est, quam illam Ecclesiam gratannii adulterii infamare atque nesare esse Ecelesiam Iti concilio Nicasinoe Brentius non agnoscit veram Ecclesiam illam , cin λ Christo. promittitur spiritus veritatis perpetui, in ea permansurus: aieenim erraso,& militiam in etiangelio probatam dinasse: hoe est contra veritatem euangelij docuisse, de quosuperius satis
. Sed nilne sum mentionem fecimii, hirius . vet ostendamus quanta sit horuni caecitas, , quanta arrdgatia in hoc uno verbo,quo contra euangelium errasse Nicaenum concilium asseritur, non tantiim illius temporis Ecesesia, quae tota summai
veneratione concilium illud suscepit: sed omnium sequem
518쪽
Num temporum usque ad nos quae illud semper quasi unum
ex quatuor euangeli, libris venerata est,rehcitur,ix conculcatur. naec similima sunt errori ignorantium, & crucis gentium Christum,& ab his,qui haec asterunt , reuera patitur Christus in membris suis,& in Ecclesia sua duriora,quam a Paulo, cum persequEretur omnes confitetes Christum: cui dixit, Quid me persequeris. Ille enim ad carceres trahebat fidei Es, quoru multis ad coronam hoc erat: hi vero non unum , aut alterum fide-liuni sed totam mille ducentorum annorum,& eo amplius Eces etiam errori insieruisse, nec agnouisse veritatem euangelices doctrinae asserentes illam blasphemant, conculcant, de in cO
dibus suis, & discipulorum suorum penitus extinguunt : quo Vno opere,aut potius verbo,vide quod sanistis sinis patribus, docti stimisque, &syncerae doctrinae flagrantissimis amatoriabus iniuriam iaciunt: omnibus scilicet, quotquot fuerunt a principio Ecclesi . Nonne igitur merito has tenebras summas dicimus, ct hanc ignorantiam omnino inexcusabilem censemus)certe in curabilem,quod ad homines attinet. Cum itaque . Brentius inquit,Si credendum est concilijs: si iudicio Ecclesiae Badum: ergo peccarunt,digniq; erant morte, qui concilio An nae,& Cayphae in morte Christi no consenserunt. Rosponde mus ei praeter caetera, quae superius diximus, errore illum tam apertum fuisse, tam manifestiam ut non solum illum nullus te neretur sequi, sed manifeste no fuisse vera Ecclesiam, no dignuvlla fide concilium , unde tanta iniquitas emanared omnibus.
Principes illi sacerdotii manifestabat se illos,se esse, de quibus prophetice Iacob proniiciauerat,vasa iniquitatis bellantia. in Genes. V.
Consiliu eoru no veniet anima mearet in coetu eoru,no sit gloria
mea &e. nullus itaq; eos tenebatur sequi, ut satis ex proxime dictis explicatu est. Caeterum excusati sunt vel ex parte cre is aliqua nonnulli illos sequentes tatum valuit auctoritas illa sa- excuccrdotum,& Ecclesiς,tantum profuit his, qui ignorantia qua D illi omnis dam,&simplicitate secuti sunt eos: ut vel non peccauerint,vel error agno minus peccauerint: vel no usq; adeo, ut Deus in perpetua illos scentia E caecitate desereret,multo uitur magis vera& certam Ecelesia clasi . sequeres,quam certu est usi ad fine seculi permansura,promis
519쪽
sonesque Dei veras, 1 certas perpetuo habituram ,exetasabuntur, etiam si quid minus intelligerent' si in re aliqua errarent. Itaque ausim dicere, si Ecclesia minus recth sentiret, aut erea
rei erga scripturae sensum,dogma aut cultum aliquem : quamuis certo credamus non permissurum Deum, ut tota unquatri
labatur,aut erret circa h c: si inquam hoc feri posset,aut si alia quorum errorem,qui Ecclesiae uniti sunt,quis sequeretur,exi stimans Ecclesiae illud esse,aut expectans eius iudicium, quod euenire posset,ut in Cypriani,& coepiscoporum eius , totius Hue Aphricani concilii errore, non dubitamus hunc excusare ab omni haereseos,atque schismatis peccato: multo certEm Cis, quam crucifixores Christi,pro quibus ipse de cruce orat. Igitur Brenti,vide ne illud Euangeth in vos dicatur,Cur vides festucam in oculo fratris tui μ trabem, quae est in oculo tuo, non vides cur ignorantes Ecclesiam lamatis: quid si contra, Euangelium definiat concilium Quanto maior caecitas est simul de tota causa salutis,&de summa totius fidei Ecc lesit, scialicet cognitione errare,quam de uno aut altero dogmate, sine ritu Christianae religionis.hoc festuca est, illud trabs maxima. CertE, ut exemplo dicam apertius, etiam si magis Euangelio consonaret utriusque speciei communia,etiam si sorte contra Euanseth germanum sensum esset alterius latum speciei sumptio ti,inquam,ita esset quanquam id nullo modo credamus teste coram Deo conscientia sed esto ita esset, non propterea periclitarentur hi; qui in sua simplicitate,& unione Ecclesiae
permanentes consuetudinem hanc in communione alterius species sequuntur.Qx odsi dicas est contra Euangeliu respon- ciemus,contra certum, explicatumque sensum Euangelu non esse. Cum enim & alius sit sensus illorum verborum, Bibite ex hoc omnes: quam ut ad Omnes communicates refercnda sint,
ct intelligenda verba illa tanqua praeceptum omnibus impositum: cum inquam contextus ille, & phrasis scripturae aliter sermittant illa verba intelligi: non est contra certum & induitatum sensum Euangelij. ii Ecclesia nihil hucus' definisset, nonne liceret nobis Ecclesiae,in qua sumus, consuetudine s
520쪽
213 qui expectantes rem explicari3hoc fecit Cyprianus,ut superiri vidimus, in causa baptismatis, cur rogo id nobis non licitum
esset in causa communionis Eucharistitquanquam iam in ea habeamus Ecesesiae definitionem sed sic locuti sumus exempli causa ut admoneamus omnes,quam sit cognitio haec Ecclesiae necessaria, quam tutum de tranquillum ei adhaerere, & ut aduersarij aduertant, non quicquid eis videtur manifestὸ contra Euangelium contra scripturam,uel fidem statim sic esse omnibus manifestum: sed potius quoties diuersi sensus adseruntur, non irrationabiliter non sine auctoritatu, fide dignorum P trum,&consonantia contextus, de aliorum locorum scripturae non posse alterum certo constitui: sed expectandum esse iudicium Ecclesiae.In his igitur,ut aperte dicamus, malumus e rare vesti Ecclesiae, de illam non deserentes, quam vobiscum, qui ab illa discessistis verum tenere: malumus inquam in illud malum incidere , si in aliquod incidendum est, quam in hoc. Nallemus cum Cypriano ante definitionem Ecclesiae,quando ille errabat,errare: quam cum diuisionem sequentibus recti
rasequi: ille error non est perniciosus. Haec autem veritatis cognitio in schismate nunquid melior est sanguinis effusione pro Christo & tamcn quia est extra Ecclesiam non est saluti: sed potius in superbiam, de praesumptionem illis conuertitur: scin cognitio veritatis extra Ecclesii, quid aliud est,quam occa - so maioris conleptus,&scientia illa instans, de qua Paulus loquitur illud. quod Ecesesia ignorat, quod non definiuit, de quo nihil constituit,sanctὸ certe ignoratur a nobis, ct nihil in eo constituitur: erratur vero non perniciose,sed sanabili& tolerabili quidem errore: idque eo magis, quo tenacius veriusq; Ecclesiae adli remus Haec igitur dicta int nobis circa primum. illorum trium, quae a principio proposita sunt, quibus error aut excusatur, aut accusatur. Secundum igitur iam Si consideremus,studium scilicet,&rationem inquirendi verita-- . iurem: hoc enim non solum ad eam inueniendam plurimum iu-Mat. sed excusat etiam,si in aliquo non negligentia & socordia r ru :ς eam inquirendi erratum est sicut econtrario torpor, de incu-- ' η'. .