Commentationes theologicae ediderunt Ernest. Frid. Carol. Rosenmuller ..., Gottlob Henr. Ludov. Fuldner ... et JOs. Valent. Dominic Maurer ... Tomi primi pars prima Tomi secundi pars altera Tomi secundi pars prima

181쪽

Cum textu Hebraico coniunxit auctor ignotus versionem quinque librorum, qui vulgo gilloth vocantur genium iudaicum redolentum, cui interpretationes paraphrasticae ad instar Tam gumim interspersae.

s. Panes' n I P. Pragae 1 65. 4. Versio hic exhibita libr. Iosuam, Iudic. Samue

lis et Regum complectitur.

gen in o. Haec versio iudaeo- germanica omnium, quae unquam prodiere antiquissima verba textus hebraici presse sequitur interprete Michaele Adamo I daeo Converso, ut coaetanei scriptores Conradus Gesner Pandectarum lib. I. pag. 99. et Siaetus Senensis in Biblioth. sancta P. u79. COI. I. ed. Colon. i586. F. ita, ut dubitare non possis, una nimi consensu docuerunt D. Falsus igitur est D CL. Gele se Bam go eu den Mech Murg. Sch. a

182쪽

- 179 R. 6αbthai, qui in Bibliotheca sua 'Babbinicam V p. 86. ur. 61. hoc Opus Eliae L τitae temero tribuit. Cf. I νὼ -Bibliothecam, Hebr. Vol. IV. p. 19 I.

Cum hac oditione non confundenda est ea, quae eadem epigraphe ornata Cremonae prodiita 156o. in FoI. auctore sida Lebh Traeso, qui optima quaeque ex Michaeis Adams , a quo rarissime discedit, 'hausit. Huius versionis ed. altera Basileae typis Tho mae Guamini a. 158o. Prodiit, quae si ab emendatione errorum, qui culpa typothetae et Iapsu scriptoris in primam editionem irrepsere, reces seris, Nihil habet, in quo cum laude eommorari posSis. 4. i. e. psalterium hebraicum et i . daeo leutonicum. Amstelod. 17u4. in 16.

6. z'Pnn v i. e. Pgalterium hebraicum eum versione interlineari Iudaeo - Germanica et excerptis e Κimchii Comment. Furthae I 76o. 4. . Proverbia Salomonis hebri et iud. te

ton. Curi Commentari Rabbin. B. EucheL Bero

rinschen Nachriahten St. 43. 1774, ubi O. Tychsenius accurate de hac versione exposuit multaque memoratu diguissima attulit.

183쪽

- 180 - , Inter Concordantias hebraeO-leutonicas a lacidaeis concinnatas eam commemorasse sufficiat, quae a. 1584. Sub uti Cracoriae prodiit in forma 4. . .

Auctor fuit Isaac fit. Menachem et typothetae tres fratres Samuel, Aschor, Eli akiin silii Chasim Helitg, ut in fine voluminis videre est.

Verba hebraica ea sorma, qua in scriptura sacra leguntur, exhibentur, appositis Iocis, ubi occurrunt, et Versione Germanica. In singulis paginis tres sunt columnae: non autem Disi unus scripturae lacus citari solet. Non ingratum fore puto lectoribus, si dorum librorum Vet. Test. quos D. Henr. Callem

beet typis instituti Iudais, quod olim Halao so

ruit, in ' Germanicum Iudaeorum idioma tram Urvi curavit,. brevi in conspectu ponam' de-

hcriptionem. , .

Publici iuris saetao sunt Inde in a. I75o. versiones Pentateuchi, librorum historico rum, Iosuae, Iudicum, Samuelis, Regum, Chronicorum , prophetarum Ierem. , EZech. , Haggis Zachari, Malach. et Hagiographorum Ρss., Proverb., Iobi, Koheleth, Nebem. , Esther, et quiadem in sorm. 16.i Iudaei nostrates in vertendis libris Vet. Test. non solum dialecto iudaeo - germanica Plus mi nusve impura usi sunt, sed linguam quoque adhibuerunt ipsam vernaculam. Quas versiones cum

184쪽

delides Meruileissolin qui, PoStquam a. 2778 . AmstcIodami specimen sesquiplagulam comple tetis vertendorum riuinquo sibi orum Mosis inus Propsianis edi iusserat, ipsum OpuS aggreSsus est, quod quinque voluminibus absolvit Borolini a. 1785. in 8. Quatuor in columnas dispescitur, quarum prima textum hebraicum, Secunda Ve sionem icutonicam liter L hebraicis .

sistit, tertia et quarta tam cras o ppn quam n mutrumque literis rabbiuicis exhibent. . - i Ιiem vir doctus ed dii: Die Psalmen. IV be setit Non tu es MendelasOhn. Derlin I 85. 8. De qua versione consulenda L D. Micha 'lis bibliotheca orientalis et exeget. Tom. XXV. 'P. 46 sqq. '

versione et explicatione ' leutonica Edid. Abrah. Woffsqhn. Berotini 1788. 8. Prima i columnsi . complectitur textum hebrati. cum, secunda versipoqin literis hebraicis expressam, tertia eaque ultima tuterpretatisenem JA- .

185쪽

istim, Ne subim in einer deutichen inbers. ausdem Grundieaee. HerauUS. Non L. Hein mania. Erat. Th. Die Iur Eucher MOSes. Ter' tin I 8 15. 8. Haec versio, quae Mendesidem ducem fac Pissime sequitur,. non progreditur vitra eaput oecundum Exodi. 8. Die hesti Schrist nach dem masorella et 'eaet ubera. Non Moses xen deis S Ohn, Da v.

186쪽

stade 18ua. 8. Versionibus singulis, quae auctoribus I daeis nostratibus Usce novissimis temporibus vulgatae Sunt, recensendis non opus cst ut longius immorer, Cum optimae quaeque adiunctis aliis antea nondum impressis congeste repet Iantur in recentissima Biblior. IIebr. editione, quae inter protibus Iudaeis XIX. Voll. in 8. a. 18 17. 18 18

sub tit. πη sp Viennae prodiit.

Vorsiones Iosuae, Iudicum et Samuelis lib. I. cura moeri Obernia additis emendationibus inti SamueIe Det notas Samuelis II. cur. S. De Dold; Regum libr. I. cur. Abrah. II ID hna B egum II. cur. Μ. Obernik addit. omenclati. auCt. S. Det olda Danielis, Esrae et Nehemiae cur. S. Detmolii a Chronic. Lib. I. et II. cur. DelmoId , Iesaiae cur. M. Obernia; additis e meDdationibus aucti II. . Hombum; Ierciniae et Ezechiclis curi m. Det mold s Hoseae et Ioelis curi mosis Phi-

187쪽

Ad 9. 15.

188쪽

Ad f. 14.

190쪽

loses, Aegyptiaco - Israelita, quantus vir lacrit satis constat inter omnes. Nam ei contigit, ut non unius, Sed innumerabilium civium vinde ao

patronus non eXternam modo corum salutem,

sed ipsam ingenii libertatem, ipsam animi pieta ' tem morumque culturam restitueret, firmaret, amplificaret, adeoque non solum de aequaliabus, scd etiam de posteris tam immortaliter pro mereretur, ut, quos ei pares iudicemus, Oppi do pauci reperiantur, quos memoria digniores, nulli. Cuius merita in nosmet ipsors, sive theois logiae cultores simus, sive Philosophiae studiosi, sive iuris prudcntes, sive medicinae experientes,' sive denique liberalium artium amato s, si vel mus ab innui parte restet aestimare, Verendum