장음표시 사용
201쪽
- 198 2 cygnitatem eius inquam infringin ent eique .srai datoris callidi pompti tribuerentil. Iidem thso rari iam adeo, illud . sacrosanctum institutum, quo gentem Deo sacrsim sieri haberique Moses I iit, iudicam imperii genus, Dog supers uui religionis sacri nominis tutela impenso laveat, tu minum arrogantiam augeat plurimum faciat ad tyrannidis Ebidinem quamquηque explendam. Moseu ergo, succlamant nobis, hierardiniae im' modicae auctorem, plus mali quam boni pepe xisse, qupa rudis Iudaeorum plebecula ct d , monstraverit eι adhuς indius demonstret. Shd ii,
uucem enucleare nescientes, quam, Iesus in Mi modum omnium hominum tam mirisice enuclea
vit, dedidiccxunt, abusum nou. tollere VSum. Utinam Moseu, i qui iure dicto. Popularium sitestam Salubri te composuit, qui morbis si nandis iam egregie operam dedit, . qui dixivi nuiuiuis iuniorpres genus.. libertati tam rei orie prosperiti omnium wetuum . et ordiu i ai tiumque Prgesiades socienturi Neque, Vero ,ab illorum .partim Astant et steterunt, qui Mosi. Mimis, cupicntus f M touem adeo eius Sapientia imbutum disunt. Rem sert enim Clemeus Alex in frox it. I. p. 4IOlεω
ed. Ρoite' de Aristobulo Iudaeo qὶ ei. Numeto, philosopho Pythagoreo, haec: 'Αριστοβονλει di εν.
202쪽
πλατων, ἡ Μωσῆς ἀττικίζων; Similia tradidit Clemens N. l. l. p. 413. de Eupolemo, qui librum
de regibus Iudaeorum scripserit, et de patribus ecclesiae Iustinus M. Paraen. p. 83. D. Augustianus de civitat. D. VIII. II. Eusebius Praep. eri XIII, Ia. - Ηuc pertinent etiam quodammodo eorum Opiniones, qui mythologiam gentilem a Mose prosectam iudicant. In quibus no
minatim commemorandi sunt Fri Taubmann et
metitis. Ille in Virgilii cum commentario MDCXVIII. editi praelauono contendit', omnes deos deasque gentilium a Moso eiusque uxorazippora originem duxisse; hic in demonstrationa evangeliea p. 99: Dialis, inquit, utemur genere Probationum, Priεcos illos gentium deos et he
rora , quicunque Per universum fere orbem culti sunt, eamundem conditores Plerosque ac legum latores totamque ethnicorum theologiam enmose φεo Mosisve iactis aut scriptionibus rara nasse, demonstriabimus. Qua opinione irre ius persuaSum habet, unam eandemque Pers nam cum Mose egisse Thautum, Moschum et
Adonidem Phoenicum; Osiridem, Apidem, Mne-
vim et Typhonem Aegyptiorum; Zoroastrem, Apollinem, Paua, Priapum, Aesilapium, Pro metui eum, Cecropem, Minoem aliosque. Sic dicit, ut hoc asseramus, in dem. ev. IV, 5. P. 9O.
203쪽
- 200 suppositiciam csse Zoroasseis personam eique Mosen subesse, quod discrepantes de Zoroastroaentenuae Conciliari nequeant, nisi ista hypo thesi: famam de Mose geuuisse apud Orientales Zoroastrem, quem Sinam, Persam, Medum iactaverint, ex ignorantia geographiae patriam II sis, quam Aethiopiam putaVerint, suo Ioco non reperistites. Nomen ot sabulam de Zoroastro, ex igne prodeunte, genuisse historiam Mosis cum
deo ex rubo ardente colloquente versati, magiao inventionem adscriptam Zoroastri, quod Moses, prodigus stiis totam Aegyptum impleus et contu bans; summus et Omnium celeberrimus magus h
boretur c. 7 . In qua horum virorum perversitate
et iniquitate ne diutius commoremur, placet Inc. Arurierum sequi in hist. criti phil. t. ΙΙ. c P. 77: , abo nititur Praeiudicio, omnes canactaeetustatis magnos Nirοδ ad sacram historiam. et nationis hebraeae herqes referendos esse, quod eruditionem virorum illustrium cetera magnam mire contaminavit Iso: is hil enisu ha bene, quo Sententiam vel levi colore inducant, Praeter temporia antiquitatem et nominis cel α7ὶ Cis. Iob. Gerti. Vossius de theologia gentili et
physiologia christiana sive do origine ac Progressus idololatriae Iibri IX. Francos. 1668. ' fol. lib. H.
P. 225 sqq. et Saul. Bocharti geographia sacra Pag. 485. Qui quidem in Bacelii sabula mulla obae xant cum historia vitae Mosis convenientia.
204쪽
- 201 biritatem qua misere ad eandem subiecti unius Personam concluditur. Pag. 12I: Dpuodsi eni mhac ratione j ex , levi longiuoque quaesita circum- alantiarum conciliatione inferre liceat, easdem. fuisse 'Perεonas, vitibus eadem convenire Ciden tur, eadem Probabilitate Iargiendiam est Arabi bus , Zoroaεtrem fuisse Eliam Nel cilium virum celebrem, imo Per omnem historiam Pro lubituita mutabuntur res Netustae, ut, quo quis est ingenio facundior, eo incertiorem reddiat historiam; atque Nonium in commentatione: tem- Porum mythicorum memoria, corri telis Nonnullis vindicata δ), pag. 7: ricum itaque alii viderent, inesεe antiquis his mythis multa,
quae cum lacris litteriS conventurit, Statu rrent illi, omnem Graecorum aliorumque μορ- lorum mythologiqua a Iudaeis Esae mutuo a ceρtam, Sed commentatorum erroribus, fraud bus et commentis Orieratam et Orere iam pquibus Plerumque Iiberare eam aggressi sunt parum felicitor, cum ab Opinione P meram Sti cepta Profecti Sunt. Reyugnat enim Ovmi hi .atoriae et aruiquitatiS faei, PriScorum popuIο-rum moribus, institutis, litteris, si a Iudaeis quidquam, tantum abest, ut omnia, ad alios populos derivata esse dicas. Denique hoc loco ii non silentio praetereundi suut, qui nostra aetate, quo Suut ieiuno et anysio ingenio, Omne
205쪽
- 202mve Minatis historicae studium fugientes, cultrisus,erstitioso Mosem prosequuntur, et in sententiarum stoliditate vor ari malunt, quam cum an mi contentione vera a salsis discernere. Quos
viros intellexerim, id 1acile suspicaberis. Sunt enim ii, qui mystici historici recte possent vo
cari, et vitio credulitatis Iaborantes, res sacras nonnisi metu quodam, ut ita dicam, paganico, tractandas censent. Iidem quum quasi internam modo lucem crepent, 'neque eam e sontium relatorumque acri studio extrinsecus acceptam, im prudentes ausiqui aevi aestimatores ita plerumque somniis omnia complent, ut Omnis rerum gestarum fides concidat et memoria evanescat. Quibus cunctis voce admonitrice' acclamat Seneca: εi iudicas, cogΠOSce.
At enimvero tantum abest, ut viri docti h die plane intactum reliquerint, quod alii altius
indagare desperabant, ut grato animo et agnoScamus et praedicemus, plurimos in explicandam vetustatem ΜΟSaicam summam' operam et studium contulisse. In quibus nitent maxime, qui in historia Hebraeorum criticam exercuere, atque itinerum narratores in OHentem, quorum collec
sonent Paulus S. V. Heidelbergensis in vulgus edidit . . Ecquisnam ignoret, ne hoc taCeamUS,
206쪽
rrancogallarimi ducem adcobsuor ipsius exempla rebus gestis: Mosis lucem attulisse, qui, quum non multis sibi anniti in cxl editione Aeguptiaca aeque ac Moses suctuum opportunitate USUS marct rubruni traiiceret. et tompus aestus faventis lati terlapsum esset, oodem sero modo locoque, quo Pharao, suctibus in ipsum retro versis, PeritS set 'q)3 Haec igitur, quantum scri potest, no vus vitae Mosis scriptor in usum suum Convertet.
Itis ita disputatis, per so intelligitur, Sanesiisse, quod Mosen describere periculum sacercinmus. Sed utinam, conatus gravitate iterum a Faepius expensa, in nullo et temeritatis et ini- iquitatis vitio deprehendamur, et ab omni simula tione ac dissimulatione remotissimi, CauSSaS VeraS, ex quibus res gestae pendent, nunquam non se- Iiciter invenerimus i Namque est sane dissicilectus negotium, qui viri alicuius vitam narrare Vult, cum non Corporis figuram, sed ut cum
Tacito Agricol c. 46. loquar: isfiguram arrimi, formiam. rnentis depingere debeat. Quocirc
Deo Personam sucatam videas, ΠiaXimopere opera danda est, uti omnitrus satis eius, rebus bene
207쪽
malove gestis perspicuo cognitis I in inHma animi
Pen tralia et arcana intremus, et salebrariam ii dem, quae in animis hominum Sunt, exiliorato res Vitia aeque ac virtutes Sino omni suco narrem l . Accedit. , quod in Mosis vita multa su Persunt, quae cum Ob nimiam vetustatem, tuni quod litterae, una memoriae rerum 'gestaru usidelis custodia, tum temporis perrarae fuere, Caliginosa noctu premuntur. In quibias robus nos consolatur illud proverbium: in magnis voluisse
Ιamvero . Oae legos in scribencio nobis ob
oculos versatae sint; paucis edisseram , ne
Est autem veri historici nostro iudicio, o multis, quae adsint, ct diversis diversorum tem porum relationibus haurire, quae ad rem suam aut illustrandatii aut confirmandam Pertineant, iisque recte perspectis e singulis quasi componere totum, arcte Connexum Sibique non repugnam, - ne multa, historiam ex historiol s, quae sit vere 'pragmatica. At habet haec ratio in explia candis summae antiquitatis reliquiis tantas tricas et disscultates, ut, si quis Desciat ex iis recte se expedire, Verendum sit, De omnem rem, Cui I cem asserro laborat, opinionum CommentiS Pe vertat. In quod periculum De incidas , aute omnia hoc maxime necessarium videtur, ut, Vera historicae interpretationis disciplina insectuS, Om-
ncm sugias explicandi singendique libidiuem, qua
208쪽
sori solet. iit, quidquid in rhims harratis. cmmest, mori investigeris, 'sed detorqueas, et rem, non 'qualis revera fuerit, sed qualis esse pomerit, aliis invitis obp udus. Neque enlisi potest negas,
Ustorus 'in antiquissimamrm et Saerarum
it, a rum ' partes easquei i pMissimum , quae 'inminarratarum vel riositato: latque insolenta in ectibiles , aves brevitate et obscuritate tutellecui dissiciles viderentur, interpretantium iniquitate. et diaetigerithim Iuvitate tome ria, miram GPertas esse opinionum vicissitudinem. tibi Itaque Iobscui tam legitima ratioris dispellenda est, nimirum legitimo 3 sentium, quae adsint, usu mustautique earum saga coniecturarum, lina omnino uultis laut pirotans invalidis rargumentis nitu itur, quibuSiuria insertur antistitatis monumentis, et quibus verum nodi emi tur c relatis, sed quaecunque Placent, dummodo rerum nexus irestituatur, in ea. hise tuo. Hoc postulat fides historica et v ritatis amor, quo relata reseramus, Oportet, adhibita quidom historici artifieis libertate, sed sine omni artificio, quo scriptores lectoribus, rerum Ustoriae non satis ' peritis, mirifice persuadere et sucum facete solenti Nais haec est, ut Cicero ait, historiae prima lex, ne quid salsi dicere a deati Quocirca modis omnibus tenenda veritas, et quod in re est, hoc in verbis sit; quae si in se dulcedinem habent, dulcia, si amaritudinem, amara dicantur.
209쪽
a clauo,r I er se spectata, tradit partes historian 'brumaS, maneas syeque diligenter examinata P Quomodo in iis .verum reperies . quae. Sunt eo . torta, quae repragmini rerum tura totque Usui, quae e sontibus vivbidis Promanarunt, quae nai rationum divensitato Sibi 'adversautur, quae Isaut lacunis, eli quae auctoees: Muutiuilini sive decep*sivo partium studio dediti Z mi is sui , ii:, Ilis eo ι: Est prosecto, quod ita cMane quaeras. i. deas igitur titas hisce uel recto p erucussis Criticae ne i Cossitatem, qua qui , utitur non, solum iis sideuideneget, quae Inou sunt dign3, side, sed quoqim
me ementi nequaquam congrua deprchenderit, Miahmi tum omnia: dubitet ei se . veratai salsis idi gnoscere omittat. i Est enim quidcm dubitatio et . ais certissima Irri recte cognoscendaeἰh et 'qui i .robus sacris recte intelligendis magnoscum timore ad inspirationem , sive .realem Bige Vexbalem Sem . per Movocant, de sua: ipsorum inspiratione so uia Diam videntur 3 verum dubitatio solum eunt sido. arcta coniungenda, neque dubitandi cupiditas adi veritatem nos ducit. t ulud vero in primis estiis
i mendum, permultas res ab aetatiS nostrae. me moria, Procul remotas, esse tantis tenebris obru tas , ut eas dispellere frustrat simus conaturi. τ . . ., Plurima autem in vitae Mosis historia inesse,
quae laborant relatorum Vitiis, i rimis nimia brevitate, neminem fugit. Quam pauca enim et
210쪽
incorin narrantur de statu Israelitariam in tractu. oSenitico, . de aetatis, qua MoScs uatuS est, nationibus, de regibus Aegyptiorum eo inamquc imperiis; porro de parentibus Mosis j dst pueritia, de odi. catione in quia i regia de vi in pastorali apud Joauonem socerum acta, deor litis: in ' Aegypto a go sus, imo de tota vita et morte , qtio litoli I uti modo igitur in litici vitaci Mosis: qua si: Labyrin sto situm Ariaducum investiganduin,'.qdomodo provincia benai admini uandae: est2 Coni turao sane faciendae sunt, sed tales si quisus historia
duce nova indagemus, ct ut vςtustis Novitatem, sic novis auctoritatem, Obsoletis Litorem, ol,scia,
ris lucem, fastiditis uiatiaria, dub is fidem 'Om
nibus Vei' naturam et naturae Sua Oitinia dare studeamuri
Quapropter an nostra re Ita VerSabinaur, ut
duplici munere sungamur , et luterpretandi ci diiudicandi relata: illo, ut, 'liud Senserit auctor, Vere intelligatur, hoc, ut, num quid recte Sit Dasi a tum DeC Ue, bene cxpendannis. Methodus igitatur, quam Usurpandam arbitrumur, est liis toti Co-Critica, qua spreta nihil rerum antiqui aevi potest feliciter exponi. Caeterum, quod non scriptorum veterum mos fuit, suis ipsorum, scriptis scholia addere, quae non cum ipsa orationis serie et silo contexta e Sent, Praemonendum est, Los id seculo dedisso ac voluisse hac' re coiisuli re legentium intolli gentiae. Alia enim fuit veterum ratio scribendi,