Commentationes theologicae ediderunt Ernest. Frid. Carol. Rosenmuller ..., Gottlob Henr. Ludov. Fuldner ... et JOs. Valent. Dominic Maurer ... Tomi primi pars prima Tomi secundi pars altera Tomi secundi pars prima

211쪽

ut scripsis notasiadscribero non opus esset alia est Inostroi'um,t ut laudii sit actatis ingenio induruget e. is Quodsi forte nonnullorum iudicio in re rum delectu peccavcrimus , hi sciant, nos in tota hac vitae scriptione, quantum seri poterat, Volnisse: cflicere , au indocti discant,u ament memia Misso periti. mare aci Uuum, omnes, quaeSu-inus, 'cooptas Suffragii Clementia annuant sci4be

iisque, imbecillitati paululum connivcant, Horatii dieii haud/ immemores: ut desiui vires, tameta

Pontium, quibus nostros IrHgavImus hori Ios, primarium securi Sumus peutateuchum,' a liquissimum rei n6steae penum et suppellcct lemotiamsi curtam, tamen antiquitus sanc tam; son tem secundarium Flav. Iosephi antiqestates IIo si aeorum et vitam uosis a Philotio' 'scriptam. praeterea, quoad 8 facultas ferebat, traditionum vestἰgiis ingressi, stimus, quae apud Rabbinos. MSi Istores profanos , patres ecclesiasilcos, Arabes, itinerum DarratorEs alibi quo inveniuntur, item qud in ' opinionibus nostris defendend;s critico rose non ininus quam ' interpretum iudivia r ' spicienda putavimus. I

212쪽

PARS 1.

DE INFANTI Λ MOSIS.

Status Israelitariam in Aegrato. Qua auctoritate laatriarchae Abrahamus, Laa..eus et Iacobus, Doniadum duces, pro sua intelligentia nullisque obnoxii legibus rem gentilitiamniodelati sunt: cadem sere 1,ostea Hebraeorum principcs gavisi sunt, Iosepho auctore in tractum Goseniticum deducti, Aegypti inserioris provin clam Quam piam erum stirpe Septuaginta

11 Gonos. 45, Io. reddiderunt LXX: Γεσι , δραἀAlii aliud hoc nomen graece formarunt: ΓεσελΚαισαν, Κεσσαν, Κωχων, Κοχωμ et accedente termi- Natiotio graeca: Vid. Theodotus, Astapanus et Manellio Aeg. apud Eusebium, et Ia hIonshy do teria Gosen diss. VII. g. 3. Genes. 46, 28. verterimi LXX. ltra: HKαγ-.ἰ τοῦ υ Gogenitidem igitur Heroopolin usquo exporrectam putantes. Quod nomen Go

δror derivatum, significat pastores sive hominea infact ptistoralis, vid. 'P. E. IablonsIy in dissertat. IV. do terea Gosen VII. et optisnc. t. II. p. 136. terrae Gosen ex r6 ilisa adhaesisse arbitramur, si ve, quod Ioseptio iudice in Antiqq. lib. II. c. 7. g. 6., qui idem Liahmsen Heliopolin esse censet.

213쪽

hominum ), quam illi patriarchao ex se res querant, quum in Aegyptum immigrasset, brevi

regis pastores ibi pascua habebant, sive ab Israelitis sic dicta, quasi regio Pastorum, Bicut μο των βουκολων, qui in palustribus Aegypti habitabant et ex latrocinio vivebant, regionem Aegypti Βουκολύαν appellatam fuisse, scriptores testantur. Vid. Η Iiodori Aethiopica L. I. p. II. ed. BourdeI. Gosen ad septentriones Vergit a Philistaea umqua ad ostium Taniticum, ubi nunc est Damiata; tib oriente continetur Philistaea et Arabia Petraea T. ἡ ἈραβίM LXX. ΕXod. 13, ; meridiem Dersus, pertinet ad Heliopolin LXX. Genes. 46, u8; ad om. 3 eidoneam dextrum latus Nili attingit. Vid. Moha tis in supplem. ad IeX. Hebri Pag. 371-38I. Quousque autem patuerit, nunquam indubitatum τεddi poterit. Varias sententias de situ Gosonitia dis diligenter exquisivit Iac. Bryane in: observa

tions upon the ancient history of Egypt p. 75-94, Iabsonsky in octo de terra Gosen dissertati. I Frau- eos ad Viad. 1736. Ioach. Bel der mannmri ibueli der bibl. Litteratur IV, as 1 sqq. et

Lachemacher observati. Philol. VI, 297 ss. - ΙΙulio tractum Goseniticum autem alendis pecoribus aptissimum fuisse, docet et loci natura, et quod de hac re narratur Genes. 45, 18.11 LXX habent Genes. 46, 27. εβδομήκοντα πεντε, quorum versionem Stephanus sequitur in Act. App.

VII, I .., quia cum Iudaeis Hellenistis disputat. In

qua discrepantia ut inter se conVenirent, eruditi vario modo operam dederunt. Bega legi volebat: παντες, Mod in πεντε postea mutatum

214쪽

ns nasceretur, totidem millia complectens: t men principes tribuum, quos veluti senatum cIupt) Hebraei constituerant, et Coryphaei fammiliarum erant maioriam more gentis praesecti, non legum sevcritate, quae agenda esscnt Omi tendaque, praecipientes, sed ipsi potius vivae ac spirantes leges sauci a quadam comitato, intelli gentiae gravitato ac dignitate delicta prohibentes magis quam punientes, ita ut neque Senatus Com.

ιulto, neque plebiscito, nequo populi iusso de

nive opus esseti ait et in codd. LXX. interpretum inmisum. Sed id linguae nimia adversatur, cum πάντες VOeim e siue magno soloecismo adiungi nequeat. Alii opinantur, Mosen, qui LXx tantum hominum mentionem secerit, eos intelligere; qui in Aegyp tum cum Iacobo venorint; Stephanum V.ro cum Alexandrinis Iudaeis eoa, qui in Aegyptum a Ios pho invitati fuerint, eosquo esse LXXV, si uxore Iacobi, Rahel, Billia et Silpa, et filii Iudae, Ger et

Onan, annumetentur, quorum mortem ante adven

tum in Aegyptum Iosephus nasci isset. Sed id Idia . Sephum non ignorasso. persuadet nobis Genes. 45,7.; 44, 19. Neque uxores Iacobi ex ipsius femore egressae sunt. Genes. 46, 26. Alii itaque rectius observant, Alexandrinos annumerasse Iacobi post ris quinquo sitos Manassis et Ephraimi, in Aegypto natos. Quam ob rem hos numero designa- tur progenies Iacobi, postquam in Aegypto sedem fixerat, et quamvis quidam eorum in Aegypto essent nati, dicuntur tamen cum eo descendisse, quum' essent in lumbis parentum. Gr. Genes. 46, 27.

14 φ

215쪽

Atque sic Hebraei circiter tria per secula, vitam vixerunt Pastoralem eamquo ob pascuorum .sertilitatem .vere vitalem omnique ex parte tu beundam.

Sed issa Iacobi progenies, cui in aulae Victa: nia optimam Aegypti provinciam Iosephus incolandam dederat, quum magis in dies magisque: crevisset, eademque de CauSSa necesSario Pr - vinciae suae sines extenderet, neque tamen quita. quam haberet Commune cum Aegyptiis, qui eam, a moribus suis, religione et institutis longe alienam, manifesto despicere debebant, non P tuit diu percipere hanc gentis nomadicae magnam seliestatem vitaeque solutae delicias. Factum est

enim, iis Ae*pti regibus mortuis, qui avita quasi hereditate i relictam Iosephi, de ipsorum imperio optime promeriti, memoriam pie recolentes, ho-εpites gratos potius habuerant Hebraeos, quam subjectos perniciosos, ut, cum imperium Aegyptiorum ad aliam familiam β) devenisset, Pha

gyptius apud Iosephum c. Apion. I. I. g. 14. nar-- Tat, holitines genere ignobiles, ἐκ τῶν Noe ανατολὴν μερῶν, quos nonnulli dicerent Arabes fuisse, circa illa tempora Aegyptum in potestatem suam rede sisSe, BOSque Vocatos esse Aegyptiis Υκσως capud Eusebium μου-ας praep. ev. X, 13. i. e. , λεῖς Mτὸ γὰρ πα- ἱερὰν γλῶσσαν σι-

216쪽

rao ' rerum potiretur, qui Iosephi nullam ha

. υκσως' τινὸς δὲ λε συειν, αυτούς Ἐρασας εἶναι. Quos pastores Tegios e suis elegisse Tegem, cui nomensuerit Σαλατις, quod ab Arabico Luz derivatum,

signincat Gminum, regem, Aegyptium Pharaonem. Iosephus I. I. ΙΙycaos istos contendit Israelitas suisse, et iisdemque opinionem suam secerunt Perigonius in Origg. Aegyptiaco. c. XIX, Buddeus in hist. eccles. V. T. Ρ. I. p. 453. et P. E. Iabsenso in expIicat. Vocc. Aeg. in opuscc. Ρ. I. p. 556 sqq. , qui, mirum est, nomine taσως illustrem aliquem in gente li braea virum et ipsum Mosen designari putat, nitena hanc opinionem Ioco Herodoti l. II. c. 128. ubi pyramides pastoris Philitioiris commemorantur, Cuius nomine Palaestinum i. e. Iudaeum, denique Mosen latere judicat. Sed pastores istos fuisse Israelitas,

optime resutarunt Marshamus in canona Chron. P.

217쪽

214hint istionem 3qὶ atque IIebraeos; laetuens; ns

Probabilior et magis cum Manethone conveniens est Forsim sententia, qui in ep. ad Mich. Pag. 9 Teges s. pastores pinstos exponit do Amalecitirigente nomadica, Arabibus origine, vitae generis Pastoribus. Putamus igitur, ilium genere fuisse Arabem, qui, Aegypto inseriore sub potestatem suam redacta, de imperii conservatione valde sollicituaerat. ideoque in Hebraeos quoque securos infenso animo per satellites tyrannidis imperia exsecutu t. In Euseb. praep. ev. l. IX. c. I 6. p. 432. Te- sextur ex Artapani de Iudaeis opere, isPalmano them Aegypti imperium tum capessivisse, Iuda umque populum durius habuisse. Ab hoc primum Κεσσαν i. e. GOsenitidem Conditam, in eaque delubrum, templum apud IIeliopolin, eXcitatum esse. Ab eodemqua Merrhim filiam susceptam ac Chen phrao cuidam, regioni supra Memphim sitae imperanti, desponsam fuisse. Tum enim plures Aegyptum regulos habuisse. Sunt deniquo, qui regem eum Busiridem suisse existiment. Fid. Ser. Ioli. Vossi de theoI. genti P. 226. iis

est communis antiquorum regum Aegyptiomus titulus usqu' ad tempora Ezechielis, La. 5a, a. sicuti postea nomen Molamaeus. Significat Pharao regem Iosepho interprete Antiqq. VIII, 6. a. tio Φαρα- καπ

218쪽

quondam nimis adaucti Aegypto exirent et cum

redditur Ies. 39, 11 a Vulg. rex Gen. 47, 2. Cis. Iablonso in opus . t. I. p. 375. ed. te ser et in dias. Iv. 3. de terra Gosen, et Wes' aesingiua ad Herod. Ω, III. Hoc nomen derivat Vitringa in Obss. ss. R. I. p. 68. Hebri a Iliborum esse; muerus in Gloss. s. p. 64. RCopt. quot interpretatur patrias patrem; rcherus in ling. Aeg. restit. p. 589 3 indub. Vexat. ad Gen. 42, 16. aliiq. ex Copti OONO

rex cum praefixo e αουρο rex meus, quod appellativum successu temporia in nomen Proprium dege- neraverit; Bochartus in Phaleg. p. 156. et Hierox. P. II. 795. Pharao exponit crocoritam; Adterrhibl. hrit. Retae 19o s. a IIIΡΗ sol, et Husna- gel: Moses, wie er si a sessse xeichnet, P. 4. coniicit, Pharao esse vocabulum disyllabum rimamon fa Phar Pheor, Peor i. e. dominum, deum ut Baalta, et Aoh i. e. sacerdotem, significare igitur sacerdotem Dei sedes Nerrra Gotthochsten oder -hωhateu Gottes Priester. ε - ny p optime potest e Plicari a Ar . . summum semuit. Ιudd. 5. u. Plura de h. n. Vid. apud Roberison. in thesauro

L. S. ad rad. a 2 m eum in hist. Eccl. V. T. t. LPag. 857. Nomina propria regum Aeta. cum hoo

communi titulo conivnota commemorantur u Reg.

II, I9. 35. Phmao Necho, et Ierem. 44, 3ο. Pharao Hophra.

G οἰκ-τὸν Ιωα, p. haec verba Rosenmtiuerus,m rahamus,neaelius aliique proprio sic intelligunt :nqui de Iosepho eiusque mentia cognitum habuit

219쪽

,hostibus Aegypti coniuncti adversus se bellum

utpote rex novns et Arabs. Sed dubito, rium recto statuant. Nam etiamsi, id quod non ost probabile, commentariis publicis non erat servata memoria Iosephi, profecto tamen non potuit non ab ipsis Hebraeis via ab Aegyptiis de eo nuntium a ciperex et caussam perdiscere, cur Hebraei in Aegyptumi, Venissent. At quid mirum, eum, quia rex noVus fuerit, haec minime respexisse, imo adeo anteceSaoribus invidum et adversarium ea omnia Contem- . aisse, quaΘ itIi magni fecerant. Nonne hodiequo ita seri solet a tyrannis, qui aliena sibi arrogant imperia2 Ouam ob caussam explicaverim illa verba: mora agnos io Asephi merita da Aegypto ' Iosephi nullam habuit rationem. Quibus non Tepugnat molio verbi: ' VoIuntate aliquem persequi, ami- Cum habere, amare, probare Genes. 18, 19. 59, 6. Ps. 144, 3. Hos. 8, a. Ainos 3, di. Hi ob 8, 2I. Sic a I δεναι 1 Thess. 4, 4.; 5, 12. Matth. 7, 23. Luc. Ω4, 35. Rom. Io, 19. I Gaz. Ω, 8.; B, 3. Bebr. 13, 13. et latinorum: ignora

non se abae decretum Tobophi; item merosol

220쪽

gererent quovis. modo diminuere decrevit. Itaque gravissima onera sustinere cogebantur I ieribus o luto ducendis novisque urbibus aedificandis quae ΕΣbd. I, D. appellantur Pithom

Quae verba me iudice non recte explicant inter-Pretes: hue bellum contra nos gerat, Aegmto exeat et redeae tu terram maiorum suorum aut ita, ut ' ante laic N sonet, sensu 2 rine MelhOstibus nostris iunctus, bellum ad ersus nos εuscipiae et nos i incat, Del si non Dinoae, in terram maiorum redeae et nos ita non exiguo commodo, quod habemus ex ipsius opera, Pri emur. Nam regem

Commodum, quod Hebraei adferrent, spectasse in Contextu ne verbo quidem significatur, sed rex novus id solum, ut ex ipsissimis verbis apparet, Curae cordique habuit, ne quid damni imperium

capiat. Duocirca crediderim, hic esse υστερον προ --σερον, Si C interpretandum: ,,ne foris hic populus, Aeglptum egre Sug, hostibus nostris se iungat ettiua cum .iis bellum a Dersus nos gerat. εi Philo p. 33 a. D. Narrat haec: MKαὶ γαρ τουτογ sc. τον βασιλεα Αἰγύπτου) εὶςαγει Mωμῆς, ἐκ στλω-