In sanctum Iesu Christi Euangelium secundum Matthaeum commentarius. Authore D. Ioanne Hesselio Louaniensi, ...

발행: 1572년

분량: 579페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

.. CAPUT UNDECIMUM. Ir,

his operibus ostedatur,dc credatur verus esse Mesesias. Μ ittens duos de A ipulis suis,ait illi: Tu es qui veuturus es,an assum expere mus es tu ille inter Omnes prophetas excelletissimus, quem prophetae ad saluan- Qturi genus humanum Venturii dixerunt, an verbalius expectandus siti In venturus) Antonomasiaest, significatur enim inter venturos excellentisi mus. Item es) pro erat accipitur,quemadmota αhoc eodem capite, Ipse est Elias qui venturus est, Id est,qui venturus erat.Haec autem quaestio nullo modo ex ΑΟ. annis dubitatione orta est,quippe qui ex diuina reuelatione Christum sciebat esse agnum qui tollit peccata modi,& Deum Ve . Nec existimandum est eu ullo modo per circerem muta talum,ita nimirum,Vt ex fideli infidelis fiere huius naitiq; rei Christus omnem tollit suspicionem dicens,eum non esse arundinem vento agitata, id 'est,uinculis a fide remotam : quinimo ipse morte iam imminente disicipulos suos adhuc carnales, &erga Christu malὶ affectos persuasos esse cupiuit, quod Iesiis verus Messias esset. Quocirca personam torum discipulorum gerens eos ad cir tu

mittit instruenendos. xt retondens Iesus altissis.eun- cap Isotes renunciate Ioanni quae audi tis Cr uidi s , c adici uident, claudi ambulant, leprost mundantvr Jurdi audiunt,mortui r su*unt,pauperes euangelixantur. inaae nimirum Esuas

venturi Messiae signa descripsi di beatus est qui non fuerit scandarixatus In me, qui meae humanitatis fragilitatem cernens , me non negabit, quoniam sicut caeteri cibo,potu egeo, iniurias, contriti atque co- tumelias tanquam Deus non essem patior, oc tandem tanquam vilissimus dc publicus peccatorem

eis patibulo suiugari

Illis durem abeuntibu . Ne Ioani adulari videretur discipulos eius dimisit antequa ipsius prqcontu turbae proferret,& tuc coepit Iesus dicere ad turbaε de ioa-M 1 ne Via

172쪽

IN MATTHAEI

ne videlicet ex 'discipulorum quaestione aestim rent Ioannem nunc in dubium vocare,id quod ante de Iesu asseuerauerat dicens.Qui autem post me venturus est sortior me est,cuius non sum dignus calceamenta portare. Et ne putarent illud, beatus est,qui non fuerit scandalizatus in me a Christo dictum ad notandum, D reprehendendum Ioannem dixit. usid exi tisin disertum uidereφ quando admodustudiosε, clim maxima multitudine relicta ciuitate,& dominibus vestris in desertum concurreb iis,quid erat quod vos illo tral bat,& alliciebat. a rundinem uento agitat an tam trahebat vos leuis,& ir constans homo,qui instar arundinis,nunc in hanc nunc in illam sententiam aduersitatis, Vel prosperitatis vento propellitur quasi dicat, certum est VOs,Vt talem hominem conspiceretis in desertum non exijsse,quapropter existimare nequaquam debetis Ioannem propter Vincula,in quae nunc coniectus est, ac detinetur, priorem quam de me habuit existimationem mutasse, atque ideo quia audivistis a discipulis eius hanc quaestione mihi proponi existimare non debetis ipsum de me dubitanse, verum id secisse,ut eos in ea fide, quam de me habe confirmaret. s ed quid exhils videre hominem mo Iibus vellitum. Deliiijs vestium Qtum,ideoq; nunc sententiam suam ingratiam regis Herodas,eiq; sina ilium variantem neconsuetis delitijs priuetur. Hoc enim selent illi sacere, qui in domibus regum Q.

id est, in palatijs mollium & diuitum educati, qui nihil aliud quam delitijs, & vestium fragrantiam

quaerunt. sed quid existis videre prophetam et Zm dico vobis Cr νω quam prophetam, quonia ipse Propheta est,&propheta quolibet excellentior, etenim n5 praedia xit saluatorem Ventum,at quod nulli praecones secere digito praesentem demonstrauit, propriaquae manu in Iordane baptizatuti H ic est enim de quo

173쪽

CAPUT UNDECIMUM. D

scriptum est. R ece ego mitto a Melum meum ante faciem Daqui arabit viam tuam ante te. Vnde patet eu plus

quam prophetam, qui est omnium prophe- - .rarum nouissimus, de quo a prophetia, dictum est ηρ ς' η' Ecce ego &c. Id est,ego Deus pater nouit aliquid &admirabile facia, mitta enim tibi,fili mi,ante facie

seu aduentum tuum praeciam quendam nuncium

t in Angeli voce anthonomalia sit in tibi propin-

quissimum,nec longo temporis interuallo cςter rum prophetarum more praecedentem, qui singulari modo prae aliis prophetis, poenitentiam & regnum coelorum praedicando poenitentes baptiz

do & te praesentem demonstrado,viam,id eli, tibi praeparabit corda hominum ut in illis ambulare α habitare possis. Viet enim Christi animae hominum in per quas Verbum procedere Oportebat. Hinc ergo patet eum qui prophetarum est nouissimus esse plusquam prophetam. Vaticinium istud Malachiae tres primae Euangelistae non quidem secundum transationem septuaginta,nec secundum textum Hebraeum ad literam,sed secudum sensum allegant nam apud Malachiam,vi& Hierony. an nota inducitur, silius ipse loqui, Euangelistae ve- Dpm 3i a ro Deum patrem loquentem ficiunt, nisi per facie 'Deum intelligamus, qui ab Esaia brachium Despa RIsi tris etiam dicitur pater enim per filium cognosciatur, sicuti homo per faciem suam. Si ergo si intel- Iigatur facies,etiam propheta patrem loquetem inducet. Et sccundum Hieronymum in sequentibus loquitur Christus de se in tertia persona ut hic, filius non habet ubi caput suum reclinet. Vterque autem sensus probatus est. Et in cantico Diuae vir

ginis per brachium filius Dei intelligitur,nam ibi- dem dicitur quod Deus per filium suum mirabi-Ita sit operatus. Agit hic ergo Christus de magnitudine Ioannis , quemadmodum Eutlaymius in

174쪽

IN MATTHAEI

hunc locum eleganter explanat. Amen dico uobis non surrexit inter natos mulierum inter filios ex coniunxtione Viri cum muliere natos,maior Ioanne baptista dignitate,aut sanctitate.N

mine mulieris hic corruptio intelligitur alioquin Naria non excluderetur, ac proinde Ioannes esset etiam Christo N ariae filio maior. Nec etia dicitur hic quod maior fuerit omnib' retro prophetis, sed tantum quod nemo eo maior fuerit, quod aequa-Ies minime excludit. Qui aute minor est in regno coeloris

id est,minimus angelom,mior est im,quia facie pa tris in coelo intuetur, & securus est se nunquam a Deo separandum,longe ergo excellentioris fluctitatis est Ioanne Baptista, quippe qui adhuc corpus corruptibile,oc anima aggravans gestat,ac subinde peccat nondu enim in iustitia ita confirmatus est, Vt a Deo separari nequeat.Hunc sensium dant Cyrillus in libris thesauri,Hieron.& August. contadis uersarium legis & prophetarum. Aliam interpretationem assignant alii ,hanc videlicet, Ego Christus qui qtate I ome baptista iunior sum flex enim menses ante me natus est longe maior i im in re gno coelo ,id est,in Ecclesia. Vnde Euthimius, minore, inquit, seipsum dici quod ita videretur pud Iudaeos,nam Ioannem eo maiorem habebat: utpote qui ab infantia in eremum secesserat,ac admirabili aulteroq; vitet instituto vis fuerat.Christum Vero communi modo conuersantem deij- ciebant. A sebus autem Ioannis baptistae quibus praedicare coepit,non autem I diebus natiuitatis, R e um coe- Ioram uim patitur,etenim magna violentia illud homines occupare conantur, pum poenitentiam Vc-xam,per quam ad illud pertingitur agunt dc magnam vim sibi contra propriam concupiscentiam certantes inserunt, Vtrem supra modum arduam

175쪽

CAPUT UNDECIMUM. 8

conlequantur: & sic sensius parabolicus est. Neque haec vis ex multitudine oppugnantium est intelligendaJed ex singulorum affectu dc feruore: Vnde apud Lucam dicitur. Et quilibet in illud vim si ' cit. Et ne quis sorte dicat,a multis quidem regnum Dei oppugnarot a nullis expugnari, addit,er violanti rapiunt i ta non solum regnum oppugnant Ve ruinetiam per violentiam obtenta victoria paci

rice possident. inlisque hic aduerta ac serio cogite virum sufficientem ad regni illius expugnationem vim sibi inserat,non enim segnes Ad violenti rapiunt illud.

o enim prophetae Cr lex vive ad Ioannem prophet xerunt saluatorem nimirum manifestandum. Et

hinc fit, ut post Ioannis demum praedicationem regnum Dei Vim patiatur, & Violenti rapiant il-Iud: quoniam omnes Prophetae veteris Testam ii,&lex tam caeremonialis , quam moralis usque ad praedicationem Ioannis, saluatorem manifestandum tantum prophetauerunt, verum exhibita eius manifestatione cessauit futurae manifestationis praedicatio S. manifestata est Saluatoris agnitio quae causa in cur regnum coelorum Vim patiatur. Per prophetas omnes,intelliguntur scripto res omnes, exceptis ijs qui Pentateuchum scripse- ,Cuos perlege intelligimus . Atq; omnes isti vel verbis apertis,ut Esaias,Ieremias,& David,vel ob sturis,vel denique rebus gestis,& actionibus propheticis ut Iosite,& Helicaeus aduetus Christi mysterium praenunciauerunt. Etenim Iosiue Christunostri redemptorem: Helictus Ver quando super 4. R a puerum incubuit,& os suum ori eius, caeterisque Esa. ια eius membris sua membra applicuit, Christu carnem nostram assumpturum prς figurabat. Quod autem Esaias nudus incessit ex praecepto Domini

significabat Christum in passione nndandum.

176쪽

IN MATTHAEI

Simile quid ficturum se Michaeas dixit, Vada inquit, spoliatuso nudus &c. Eiusdem rei typus fiat

quod Noe etiam nudus iacuit. Lex Vero carro monialis aperte lignificauit Christi aduentu, passesionem,& resurrectionem, quemadmodum Paulus epist.ad Hebraeos passura exponit & Augustin. contra Faustum. Lex autem moralis hactenus discitur prophetaste Christum, quia praeuaricatores peccatum augendo in fidem venturi Christi conclusit.Et hoc ipso quo iubebat,& minabatur neminem tamen iustificabat, at magis impium reddebat,satis significauit alium expectandum cuius auxilio,homo qui per infirmitatem legem Violabat, per sanitatem impleret: quod clare docet Apostol. Paulus: Scimus inquit) quoniam quaecunque lex loquitur, ijs qui in lege sunt loquitur, Ut omne os obstruatur, dc subditus fiat omnis mundus Deo: quia ex operibus legis non iustificabitur omnis c ro coram illo. Per legem enim cognitio peccati, nunc autem sine lege iustitia Dei manifestata est, testificata a lege,& prophetis iustitia autem Dei per fidem Iesu Christi in omnes , & super omnes qui credunt in eum. Vide Augustinum de spiritu& Iitera. Et contra Faustum lib. 9.cap.8.

Quaeritur anne fuerint prophetet post Ioannem' Respondeo suise ut patet ex Actis Apostolom de Agabo. Item de Iuda& Sila,item ex epistola ad Ephesios. Et ipse dedit quosdam quidem Apostolos

quosdam vero Prophetas dec. Verum hi non prophetauerunt aduentum Christi sicut Prophetet veteris testamenti,qui Christo nato prophetare paulatim destiterunt. quia iam per eos praedicta compleri coeperunt. Verum ante Ioannis praedicationem nondum marusestabantur etiamsi quaedam completa erant, quapropter erant hominibus adhuc manifestanda. Pro cuius rei intelligentia pul-

177쪽

chrum locum habet Beda super illud Lucae. Et in LM.ul. cipiens 1 Moyse,& Prophetis&c. Vbi admonet lepere scriptainas: secundo nihil ita assi are fide crepentium , quam utriusque testamenti intelligere

concordati a. x is vultis recipere i se est Elias qui uenturus est. Ego assero vobis si vultis credite. Ipse Ioanna non quidem inpersona,sed in spiritu,& Virtute Helias est: siquidem spiritu eodem quo Helias plenus est,qui ad similis vitae innocentiam, &-pi hominibus resistendi audaciam,& alacritatem eum instiga quomodo Eliam. Quemadmodum enim Elias austeram vitam egit in deserto habitas, zona pellicea cinctus, iustitiae zelator, ita&Ιoannes quem praedixit Malachias ante Messiam Ven

turum.

Qui hubet aures audiendi audiat hoc est,qui spiritualiter intelligere potest verba haec intelligat,non enim criidhsimi 1ntelligenda. Haec aute verba sunt,

quod Ioannes non sit Elias in persona,sed in spiritu.& virtute. Ideo, hanc partem adiecit: Qui habet aures dcc.Quod quotiescunq; facit aliquid mystice dicit,& verba sua per tropu, α figuram intelligenda ostendit. Quoniam autem communis sa-ma apud scribas erat quod Christi aduentum Helias praecederet,aliud per hoc aduetus Messiae praebetur argumentum, istud stilicet, cui autem similem aestimabo generationem hiamὶ quo Iudaeis cordis duri ties,& diuinorum contemptus improperatur, Ut patet ex Luca. s Mais est puerisse sentibus in soro,id est,

sic agitur in populo isto quemadmodum in puerorum ludo,qui clamantes coaequalibus noletibus eis colludere . D icunt improperando, vel ex impatientia deridendo, Cecinimus uobis. gaudiorum cantica deprompsimus, no, altastis ad nostrum cantum, &suavem tibiarum resonantiam. 1 amentauimus id est,

Iugubria cecinimus, maiores imitantes, qui alios ad fletum

178쪽

IN MATTHAEI

ad fletum in funeribus excita er non'uistis. Christus & Ioannes pueris clamantibus comparantur. Iudaei autem,pueris colludere nolentibus. Ideos istud. Similis est pueris &c.hoc modo exponi d bet: In isto populo eode modo quo in pueris prae dictis agitur. Alioqui videntur Iudaei pueris ci mantibus coparari, quod nullo pacto fatuator in- Luciis. tedit.Huiusmodi aut expositio in hoceuagelistano

est rara hic enim Simile est regnii coeloru homini seminanti, talis est expcisitio facieda, homini semiananti,id est,operibus eius': pro quo dicit Marcuri Sic est regnum Dei queadmodum si homo iaciat

senaentem in terram. v enit enim I Oanes, et maiaucius.

cibum communem,sed tantii locustas,& mes syl-Mar. q. uestre. N eq. bibens Vinum,& siceram,sed tantum quam dc ita in caeteris Vt sua poenitentia alios ad planctum,& poenitentiam prouocaret austeri Vitiens: At Iudaei,tanquam contumaces pueri, nec planxerunt,nec poenitentiam egerunt,quinimo salubria Ioannis exempla peruerterunt, eius abstinetiam daemonibus tribuentes: et enim conuitiati sitiat daemonium habere dicentes. venit si iis hominis manducans, ν bibens, id est,Ego communem modum vivendi sequens,omnium Vitae accommodam nullam austeritatem assumens , Cr dicunt: ecce

homo uorax, er potator uim,publicanorum . Cr peccatorum

amicus. In iudicando nimium temerarij suerunt. Non enim paruum est in iudicado periculam, i cile enim de alicuius & praesertis octoris facto, dc doctrina iudicando erratur: Vnde nos cohibere debemus ne facile alios condemnemus. Christus tamen vitae nostrae,& conuersationis Vitium exemplar,falsa impiorum iudicia,atque con-Ditia istinuit, ut magnum nobis calumnias iniustestistinentibus impenderet latium. Diuerta

quoque modo Christus, ct Ioannes vitam suam

179쪽

CAPUT UNDECIMUM. M

ad salutem populi instituerunt: Ioannes enim austeram,Christus vero communem vitam assumpsit. Ioannem siquidem austera decebat,quoniam poenitentiae praedicator erat,& non largitor gratiς, α homines non decuit ita ad eum confluere, sicut ad Christum largitorem gratiae. Insuperinstruimur hic vatiis modis nos Deo seruire posse, dc quod nullus alterum in vivendi modo contemnere debet: quemadmodum Thomas in I. parte quaestio.4o.articul.2. docet: Parabola etiam hareijs applicari potest, qui nec dulcibus sermonibus, di promissionibus, nec duris verbis ,& minis ad poenitentiam prouocantur: sed potius praedicatores,austeros,tetricos, dc scrupulosos vocitant mites autem, & quantum possibile est hominum stagilitati condescendentes, assentatores dicunt.

xt iustificata est fastientia a filiis suis, id est, ego qui sapientia patris sum, cum Iudaeis, ab omnibus sapientibus, & iustis, iuste egisse iudicatus sum: quando videlicet me nihil ad Iudaeorum salutem piaetermisisse prosessi sunt Varijs nam- .

que modis ad poenitentiam eos prouocare cona

tus sum, ita ut ipsi nullam pertinaciae suae, ac insidelitatis habere possint excusationem. Loqui tur hic Christus cie seipso secundum diuinitatem, quae omnia sapientissime administrat: nec eos posse acccusare eum si desinantur: Videtur enim omnino Christus eorum desertionem hoc loco respicere quod elucet si hunc locum cum illo I co Matthaei conseramus, Ecce ego mitto prophe- M ab.27. tas,& Scribas ad vos: & ex illis occidetis, dc cru- Lucili. cifigetis, dc ex illis flagellabitis in synagogis vestris. Augustinus vero libro secundo capite unde cimo quaestionum Euangelicariim hunc dat sen

sum, Agnita est iustitia a filijs suis, dum cogia

uerunt

180쪽

IN MATTHAEI

Uerunt utramque vitam, & austeram,& dulce ense bonam &iustitiam non consistere in abstine do,Vel manducando, sed in aequanimitate tot randi inopiam,& inmodestia,seu temperantia se tendi copia. Verum,proh dolo ut ait Ethnicus ille Plautus homines multo melius serunt penuria quam saturitatem: estq; illa communiter nac illis ad animae salutem utiliori vae tibi Cometam , vae tibi Bethsaida Harum ciuitatu incolis verbi diuini co- temptum improperat. Ciuitates enim ipsae circa mare Galiletae sitet,per Antonomasiam pro ipsis incolis accipiuntur. In his autem ciuitatibus tres Α-postoli,Petrus,Andreas,dc Philippus ex vico Bethsaida orti,plurima miracula fecere: Vsqueadeo ut quandocunque minacula sine loci expressione secisse dicuntur fere semper in his ciuitatibus peregisse intelliguntur. Q uiasi in T Wo s idone factae essent uirtutes quae facte sunt in uobis. Si in his ciuitatibus idolatriae deditis facta suissent miracula sub quibus

comprehende praedicationes) olim in cisitio, id est, sacco induti,er cinere aspersi poenitentiam egissent non uti vos in sceleribus suis,& pertinacia permansis sent unde vos grandis & aeterna manet miseria. V erunt en dico uobis, remisitus erit Tyro s idoni in die iudicii quam vobis.Istud capite praecedenti expositum est. Tyrus ciuitas est Phoeniciae mercurialis impie

tatis notissimae, cui Vicina est similis impietatis Sidon de quibus legimus in Ezechiele, & Esaia.

Et tu Capharnaum nunquid usque in coelum exaltaberis 3

per superbiam tuam, qua praedicationi meae obsistis , vel, nunquid semper miractatorum meorum gloria,&splendore relucebis' ν que in infernum descendes in aeternam mortem & imam barathri partem detruderis propter praedicationis meae conte-ptum' quia si in s odomis factae filmssent uirtutesinuae factae

sunt in te.quasi dicat Au impietate superas Sodomitas:

SEARCH

MENU NAVIGATION