In sanctum Iesu Christi Euangelium secundum Matthaeum commentarius. Authore D. Ioanne Hesselio Louaniensi, ...

발행: 1572년

분량: 579페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

CAPUT DUODECIMI M. 97 noctibus in sepulchro sitisse synecdochicos, pars

namq; pro toto ponitur ita ut prima die sepulturet sit extrema pars seriar sextae, in qua saluator sepultus est: secunda,nox sabbati sequentis cum suo die id est cum sabbato tertio,ver nox dominicae diei cum principio eiusdem diei. Hic vide HieronWsi per Ionam,Augustinu lib.3. de consen. euangelist.

lib. . deTrinitate. viri N in uitae surgent in iudicio cum generatione istae. mcondemnabunt eum. non quidem tanquam iudices, sed ex companatione. Improperat Iudaeis magna incredulitatem, & duritiam cordis. quia Nini uitae egerunt penitentiam. ad praedicatione Ionar,talia miracula non operantis. E t ecce plus u.i Ionas Hi,id est,

in hoc loco Incomparabiliter maior sum Iona pro libera, & tamen praedicatione mea ad poenitentiauscipiendam non excitamini: Hinc patet quaenam vera sit paenitentia,quam Christus praedicauit eadem siquidem cum Iona,isc ceteris prophetis praedicauit, quam susteperunt Niniuitae, qui avia sita mala recedentes duram in sacco & cinere vitam amplexati sinat: atq; hanc a Iuda is Christus suscipi voluit. Ex hoc loco secundo colligimus, quod iudicium simul cum reserrectione mortuom sit peragendum. Tertio,quodiusti cum impijs simul tempore resurgent. Vide Augustinum cie ciuitate Dei lib.2 .c. . R erna Au Di surget in iudicio cum teneratione IID, id est,Regina Saba. Saba regio est Iudaeis ad metridiem. Et condemnabit eum, stilicet per comparatione, quia uenit a finibus tererae audire verba salomonis , id est, Ex longinquis regionibus venit, ut de lapidibus, herbis, Volucribus, Variisque rebus naturalibusquetitiones proponeret. nt ecce pluLuam salamon hic. Ego scilicet cuius sapientiam contemnitis. Quod

hic de Niniuitis,& malis Iudaeis dicitur,de sanctis

is ea. Ionae

202쪽

. IN MATTHAEI

Veteris testamenti, qui poenitentiam egerunt,& de Christianis impoenitentibus dici potest, qui ape to iam sente gratiar,ac omnibus elucente poeniten tiam agere noIuerut Qtiod vero de Regina Austri, di Iudaeis dicitur de gentibusiRomanis,Turcis,&Christianis setculo deditis, dici potest quia videliacet tot tantosq; labores pro terrena Rep. , pro au'' gendo imperio, pro *culari gloria adipiscenda illi pertulere, cum mali Christiani ne exiguos quidec et et 8 pro coelesti regno dc gloria subire dignantur. Puna erra.ω chre id tractat August. libro.f. de civit. Dei. Cy- I rianus Vero sermone de eleemosy.inducit diasoum etiam in iudicio exurgentem, condemnante

eos qui ipsi potius nihil pro ijs passo nihil boni do- ' nanti,nihil prsmij polliceti gratis seruire maluerit,

quam Christo redemptori,omnium bonorum largitori,aeternamq; vitam proponenti. Mustich Nuniuitae poenitentes significant,vel gentes Iudaeis ex coecatis ad poenitentiam conuertendas. Regina Austri ecclesiam catholicam significat, quae Vere regina est,atq; ex omnibus terrae finibus ad Christum. tanquam Verum Salomonem id est pacificum di uinam eius sapientiam audmira aduenit. C um autem immundus stiritu; exieritsb homine. Gr cide homine accipiunt eorporaliter a daemone ob- Aug. m. i. suSO: Augustinus spritualiter de homine videlicet eua. impio intelli sit, quod . c facilius est & comodius q. 8 eri. Est ergo hqc secundum eia sententia Cum immul aos. dus spiritus,per gratiam sancti spiritus ,& peccatorum remissionem, Veramque poenitentiam 1 co de impij alicuius , eiectus est e triuiis, in cordibus iustorum commorari cupiens . Loca enim arida iustorum hominum corda sunt,nihil molle , Vel

dis tum habentia. uestimens requiemer non inuenit id est non permittitur a Deo, eorum corda intrare. Tunc dicit, trauertar in domum meam unde exivi , o

203쪽

cupabo rursum illius homini; cor unde eiectiis

sana. E t Venins per tentationes scilicet, anuenit eum cantem, non habetem spiritum sanctum stabiliter

inhabitantem, bonis operibus parum diligenter instantem, Vanis potius curiosisque deditum,qua de re consule Basilium in illud psalmi, vacate MVidete quoniam ego sum Deus s copis mundatam

hoc est, seris & exterius tantum .externis quibus dam obseruationibus deditum quibus iurius dia sanctus hominibus apparet, de interno autem dc

Vero conam Deo ornatu minime sollicitum. Tunc Dadit er assi it septem alios liritus ecum aliquot alios

daemones In scripturis siquidem frequenter septe- PMqς

narius numerus pro magna multitudine, & , septies pro saepe ponitur. N equio res Ad maiora peccata pertranentes : Possent etiam septem spiritus nequiores, maiora peccata mortalia sepem, donis

contraria septem spiritus sancti intelligi: quae quidem etiam nomo prius habebat, sed nunc a prim spiritu assiimi dicuntur, & spiritus esse illo nequiores, quia iam vitia illa in eo regnant ae dominantur sim iecie simultatae iustitiae. Multo autem peius est iniquum esse,& simulare iustitiam,quam a- perte praeferre . simulata enim aequitas duplex est iniquitas. E t intrantes habitant ibi: octo nimirum illi spiritus. xt fiunt nouisima hominis trus seiora Vioribus, Io ge etenim melius suisset nunquam ab immundo' spiritu liberatum suisse, quam post liberatione ru sum ab eodem spiritu occupatum esse. Ex hoc loco docemur hominem iustum tentationibus e- uictis , rursus tentari posse, atque a gratia Dei e cidere , nullamque cie perseuerantia in hac vita promissam esse securitatem: unde dicitur, Noli altum sapere, sed time : vi, Qui stat, videat ne cadat. s ic erit er genetrationi huic π imae.

204쪽

IN MATTHAEI

Eodeni plane modo quo cum homine isto agitur cum gente Iudaica Vetur. Chry stomus de temporali Iudaeorum miseria intelligit, eo quod Romana seu hodierna captiuitas longe durior sit, qua ulla captiuitatum quas passi sunt. Iudaei qui olim in AEgypto,Babylone, inter Syrios captiui suεre. Hieronymus in commenta ijs, de spiritali eorundem miseria intelligit . Immundus igitur spiritus a Iudaeis exivi quando de AEgypto ecucti sunt,&Iege accepta amplius idolis AEgypti non seruieruneiectus autem at ipsis per gentium solitudines ambulavit: posteaquam vero gentes Domino crediderunt, in ipsis stabilem sedem non inueniens ad Iu daeos reuersius eos habitatore spiritu sancto desertos,sine fide Christi superfluis legis obseruationi bus, atque externis Pharis oriam iustitijs deditos reperit, unde in illis sedem fixit, & pristinam do mum inhabitauit: & sic facta sunt nouissima peiora prioribus, quia videlicet multis maiore daem num numero possessi simi in svnagogis sitis Christum blasphemantes. Quod sic uni generationitribuitur, toti hominum generi tribuendum ex stimetur,iuxta illud, ieleantur de libro viventium& cum iustis non scribantur.

A dbuc eo loquente ad turbo ecce mateT eius. Virgo

Naria. Alfratres id est,consobrini. stabantforis quaerentes loqui et'. Prae nimia turba enim non poterant eum conuenire. Fratres in sacra scriptura quatuor modis intelligimtur. Primo natura, sicut Iacob, ct Esau.Secundo, religione, quemadmodum omnes Christiani in qua significatione Apostolus Paulus sere semper Usurpat. Tertio, natione, ut Omnes Iudaei. Quarto , cognatione, Veluti Loth, α

Abraham: &noc modo isti fratres Christi tene

Hieron. cotra Helvidiu nuncupantur. Dixit autem

ei quida sorsitan nimiu loquax, aut Chrictu tentare. Voleris

205쪽

CAPUT DUODECIMUM. 99

voles Vtrum propter parentes carnales doctrinam patris siti relinqueret. a cce mater tua, Cr 'utres tui foris stant, quaerentes te agoqui, Et respondens dicenti sibi ait:

quae est mater mea, qui sunt stat res mei extendens manum in discipulos μος dixit. E cce mater mea Crstatres mei,

id est, Hi discipuli fratres mei t. nuicunque enim fecerit uolantatem Diris mei qui in coci s est, id est, mandata seruauerit,ipse meus stater, quia filius Dei est, ersoror,quod addit, propter sexum foemineum . Vel per statuem,persectiores intelligi per sororem au tem , impersectiores, Et mister6t, quia me in corde suo,atque in aliorum cordibus per bonam doctrinam,& exempla spiritaliter pari iuxta illud Apostoli, Filioli mei, quos item parturio donec Claribitus Q etur in vobis. Non autem dixit & Pater meus est quoniam nullus principaliter eum sic in hominum cordibus gignit, nisi Dominus Deus.

Quaerendo autem quae est mater mea, non negauit Mariam esse matrem suam,at docere voluit in matre obedientiam mandatorum Dei se maxime di ligere, quod p nihil prosit quaecunque carnalis assinitas si per mandatorum obedientiam svncera noadsit Dei propinquitas. Consule Augustinum lib. de sancta virginitate cap.3.Α.dc s.

δες cedentes di jussi, taquam Verborum Christi obseruantissimi,dixerunt ei. Quare in parabolis loqueris eis. Quare non clare loqueris ipsis ut intelligant' Qui respondens ait issis : Quia nobis datum est nosse musteria regni coelorum. Per gratiam diuinam, vobis concessum est doctrinam eoangelicam nosse,& clare per fidem intelligere. x zis autem non est is tum qui seris sent inquit Marcus

ici est Iudaeis infidelibus iusto Dei iudicio negata

206쪽

IN MATTHAEI

est.Hic nontandum est fidem per quam mysteria, seu sacra regni coelorum arcana cognoscuntur,esse singulare Dei donum quae quibusdam miserico diter datur,alsjs iuste negatur. Qui enim habet dabitis ei, abundabit. Hoc est,Ideo vobis nosse mysteria datum est,quia donis acceptis bene Vtimini, nam, qui habet fidem vivam c. donis Dei habitis bene utitur,meretur abundare,dc a Deo maiora accipere. Qui autem non habet, scilicet fidem talem , vel nabitis donis malEvtatur. xt quoIbabet auferetur ab eo, ittet ea quae habet. Sic Iudaei quia infideles sunt,& gratia Dei quae eis offertur abutum intellectum scripturarum quem nunc habent amittent. Dona Dei a non habentibus eo modo quo habenda siunt,auserri cesentur,vel quia simpliciter ami tantur, Vel in malum eis Vertantur,dum tanto plus peccant quanto maiora dona acceperunt: atque ita auferuntur,non secundum substantiam,sed tecum dum fructum,& utilitatem. ideo in parabolis loquor eis, id est,obs rh& non palam, sui uidentes non vident. r audientes non audiunt, nec pintelligunt: quia fideles sunt dc mihi non crediit cum rata miracula videanto tot sermones audiant. Vel

sic,Ideo in parabolis loquor,ne ipsi Iudaei mysteria intelligant. v t adimpleatur in eis prophetia voti d centis,ex persona Dei ad Iudaeos,maxime qui tempore Christi vixerunt,auditu audietis plurima ex me& Apostolis meis, corporalibus auribus, non imtelligetis,er uidentes uidebitis plurima miracula riuidebitis spiritualibus oculis. I recrassatum est enim corropuli huius induratum, excoecatum& obtusum. v. t auriburgrauiter audierunt spiritali auditu studi facti sinat. Et o ulos Oos clauserunt spiritales: Nequando uide-ἐnt oculis sipiritalibus mysteria. Et auribus audiant, id est,doctrinam habeant,er corde intelligant er conueser utur a via mala cir sanem eor a peccatis eorum. Narra

207쪽

CAP. DECIMUM TERT. ioci

Marcus hic habet:& dimittantur eis peccata, qu niam principalis sanationis pars in hac vita est pec catorum remissio, tuae & si sola nominetur,sub ea tamen spiritualium languorum sanatio intelligitur etenim remissas peccatis elargitur nobis Deus vires sibi seruiendi. Sic iustificatio non tantu pec .catoru remissione c5plectitu Vertietiam ab internis languoribus fanationem . Christus aute indurat alicuius peccatoris cor in poenam peccatorum. V6bi autem beati Muci quia uident laures uestirae quia avsun . Hoc est, Vos auditu audietis, praemissa e

tiam coelesti visione. Istud auditu audietis & non intelligetis 1 quatuor Euangelistis studiosὁ repetitum est, & in actis, quia supra modum admir, cap. ultimbile suit Deum Christum hominem in propria.

Venientem tot factis miraculis,etiam clara doctri-ha proposita a suis non esse receptum. Nequis ergo incle scandalizaretur dicit quod prophetae prae- -

dixeriit & praecipuὸ atque Oim apertissune Esaias. V - Beati oculi vestri spirituales , quia viὰent do-' ctrinam sidet,& aures vestrae spirituales, quia audiunt, credimi, & intelligunt. Amen quippe dico uobis, quia multi prophetae, lini cupierunt videre quae uidetis id est, in particulari cognoscere Voluerunt ea quae . in mea quotidiana doctrina,conuersatione, & mi raculis videtis,& intelligitis,er non uiderunt exacte, ct clarἡ sicut vos. Dionysius Carthusianirs e tiam de carnalibus oculis intelligit, Hieronymus Vero tantum de spiritualibus.. Vos ergo audite parabollam seminantis. Vos parrabola expositionem audiatis, quibus datum est nosse regni Dei mysterium . omnis qui audit volura regni,

id est,euangelij, quod regnnm Dei annuntiauit, significaturque per semen: per seminantem prae dicator, Ut patet ex M arco capite quarto, dc Luca capite octauo er Mnimes ait fide scilicet, uen t malus

208쪽

IN MATTHAEI

id est,diabolus,qui malus dicitur,qui in parabola per volucres coeli designatur, Cr rapit quod feminatum est in corde eiur,essicit, ut homo verbi Dei obliuiscatur, &de eo amplius non cogitet.fle credens saluus fiat. ii te eit qui secus viam seminatus est. Talis homo cui ista continguia designatur in parabola per eam parte agri,quae secus Viam semen excepit. Diabolus communiter maxime studet in hominibus infidelitatem operari,iae per mediatoris fidem salui fiant. Quod pulchre tractat Augustin. ad Votalem. Qui autem super petros feminatus eji,per illa partem agri quae petrosa estinc super petras semen ex cepit designatur ille, qui uerbum audit, continuo mraxaudio accipit ita. per Venam fidem sed in ea non est stabili ac robustus non habet enim in se radicem, sita est temporaus,id est,ad certum tempus in corde suo condi quanachia aduersitate nulla quassatur faeta autem tribulatione e persequutione propter uerbum quq per' festum solis designatur, continuo scandalizatur, statim corrui fidem acceptam deserens. Qui autemseminatus eit inlinis, is designatur per partem agri, Visupra. Spinae sunt diuitiae fallaces quae hominibus pollicentur,quae praediare nequeunt. x t solicitudo faeculi istius, id est,curae huius vitae pro obscaenis Voluptatibus,dc similibus. Et Dadcia diuitiarum, ρος per spinas designantur, βι focant uerbum πη-fructu es Dis

tunHaec omnia emciunt ut non vacet., nec lubeat

circa verbum Dei occupari,ac proinde nullus verbi Dei fructus prouenit. Lucas nabet diuites a s licitudinibus,& diuitijs,& voluptatibus vitae estes suffocantur,& non reserunt fiuctum. Qui vero in terram bonum seni natus e st,id est,qui in corde bono, ac Babili recipit semen,bie est qui audit verbum. intelligit, fructum asseri non temporalem,quemadmoducaeteri,sed ceteruae vitae, & Lucas est inpatientia: Quoniam premente persequutione ei urgete pau

209쪽

pectate apyaret cordis constantia. Circa istas parabolas ex Hieronymo duae regulae obseruandae traduntur: quarum prior est, Cauendum est Vbi- in e -- cunaue Dominus exponit sermones suos, & a dissicipulis sitis rogatus intrinsecus disserit,ne vel aliud vel plus quid velimus intelligere, qu&m ab eo expositum est.Ηqc regula seruit parrabolis ab ipsb expositis. Posterior est, Nunquam parabolae, & du-Dia amigmatum intelligentia potest ad authoritate

dogmatum proficere.Hoc est, Quandocunque sal liator exponit verba sua, debemus eius expositione esse contenti,&secund5 dum dubia est alicuius . . qparabolae expositio, sicut praecedentis de fructu centuplo Virginum, eam exponendo nunquam

ex una expositione licebit statuere dogma: ut ex

subiuncta expositione Hieronymi non licebit sta

tuere quod omnes Virgines castis coniugibus tri plo plus sint habiturae,quia non omnes Doctores 4. Ream expositionem amplectuntur, nam Hierony- M.de civit. mus tribuit virginibus centecuplum fructum, seu Dei .ult. numerum diuinae gratiae, Viduis sexagecuplu, ca- L H,de μα- stis vero coniugibus trigecuplum.Cyprianus ve- cta virPe. , dc Augustinus aliam praeterea tradunt exposi-.M.eris. tionem. Verum non significatur hic nisi varietas

donorum Dei sub quibus aliae numeri differentis,

ut octo,duodecim,&c. intelliguntur, quemadmodum ait Augustinus: Lucas autem tantum positit centuplum,alias numerorum differentias intellia gendas relinquens. A parabo im proposuit illis dicenς. s imitefactum est regnu coelora homini,qui seminauit bonum semen in agrosuo. Regnum coelorii populus est in quo regnat Deus, siue ille in coelo agat,sive in terra peregrinetur in quo etiam secundum quandam commixtione ma-

Ii,& reprobi permixti sunt. In parabolis autem nucrespicitur electus populus in tertis agens, nunc

vero ia

210쪽

Hrd reprobus electis permixtus: Vt patet ex D. Augustino. Notanda est haec phrasis, Simile est regnum coelorum homini &c.atq; hoc modo exponenda. Sic agitur in regno coelom,sicut si esset homo dcc . Vel,sic agitur circa regnu Dei coeloria, vessic est regnu Dei. Marc. sic habe Sic est regnii Dei, readmodii si homo iaciat sementem in ternam,dcormiat. Homo iste seminans est Christus de ager est mundus, quemadmodum in secunda parabola exponitur.Seminauit autem Christus qua-do suos discipulos in vita instituit.

Aliam parabolam proposuit eis di ens : simile est regnum emorum granosnapis. Granum sinapis est doctrina

euangelij, dc fidei, quae, quodammodo ἡilissima, dc erae omni doctrina mundi infima videbatur, cium Videlicet per paucos, eosque contemptibiles homines omnisus aduersantibus de

crucifixo Deo praedicabatur. quum autem creveris, maius est omnibus oleributierat arbor, id est, creuit

supra omnem doctrinam quorumcunque philosophorumo ramos suos per totum orbem extendit, ita ut volucres coeli veniant, or habitent in ramis eius.

id est, ut viri docti, & prudentes spem suam, dcconscientiae requiem per illam doctrinam sic dilatatam confirment. Rami etiam diueria religionis dogmata intelligi possunt, in quibus docti acquiescunt, per illa religionem firmantes, dc sibi ci

mum in coelo aedificantes. A siam parabotim loquutus est eis, s imile est regnum cir-larum fermento, quod acceptum mulier abs oravit livari satis tribus , donec fermentatum est totum. Salum in

quit Hieronymus est genus menstirae iuxta morem prouinciae Palestinae, unu S dimidium modium capiens.Meminit etiam scriptura etiam Gemnesios. Positum autem videtur pro mensura, quanta vulgo dc communiter panis coquitur. S sui ai

SEARCH

MENU NAVIGATION