In sanctum Iesu Christi Euangelium secundum Matthaeum commentarius. Authore D. Ioanne Hesselio Louaniensi, ...

발행: 1572년

분량: 579페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

sus autem huius parabolae est, Quemadmodum sermentum modicum absconditum a muliere in tribus satis farinae statim totam serinam sermen- .rat, ut ex ea panis sepidus fieri queat, sic vis doctrinae Euangelicae subito quanquam nunc I teat) ita homines transmutabit, Vt quodammodo diuino ori sapidi reddantur. xt fine parabolis non sequebarur eis. Nunquam, aut raro praesertim turbis nisi parabolice loquebatur. . Tum quia illis multa per hoc occulta relinquebat , tum quia rudes sic poterant audire, ut ex plicat Marcus. Qua de re Vide Augustinum S , up p Mat. Hieronymum dicentes, ideo sine parabolis Dominum non sitisse loquutum, quoniam morem in 18. Syriorum, & maximE Palestinarum qui inpar Mai. bolis loquebantur,

ut imp eretur quod dictum erat per Prophetam diceutem: Aperiani inpar oris os meum. Hoc dictum est

Psalmo septuagesimo septimo in quo Christus loquitur, Neque enim pater, vel Spiritus -- eius dicere potest, Patres nostri narrauerunt nobis, at solus Christus. Nec loquitur Asaph, vel David in sua persona, quum neuter eorum popu- , Io vere dicere possit, attende legem meam: nam ipse non tulit proprie populo legem qua ipse vult audiri. Ex hoc loco costat historias populi Iuaelitici esse figuraso parabolas,Vt recte annotat Hie- ' ronymus.Idem hic resert libros quosdam habuissex seia rophetam,videri tamen sibi ait ab Euangelista s 'na A sapb prophetam,vitio autem scribarum Iib die corruptos.Comentarius autem intraefat. Pnl.77. Hiero.inscriptus annotat. Porphyrium calumniatum esse hunc locu Matthaei quod Eseias haec verba non habere unde intelligimus exeplaria tuc teporis Esa. nome habuisse. Ide cometarius dicit cru37.blath pro Ierem legendu Zach.prophe.

212쪽

IN MATTHAEI

Sed quaeritur quomodo alleget & istud Masthaeus dictum de istis parabolis, quum Videatur psalmus tantum de historijs populi Israelitici loquiφ Respondeo, Videtur ipse Christus loqui populo Chriltiano Iudaico, Gentili, atque promittere quod in multis parabolis eis loquetur, exponendo videlicet Mystich veteres historias,oc alias parabolas: utrumque autem Ampleuit,atque proinde bene hic Euangelista allegauit. A ructabo abscondita a c5 stitutione mundi. Vertit Hieronymus aenigmatia antiqua,id est, quae antiquis contigerunt, vel ignota fuerunt. Etiam parabolae Christi antiquitus dictitur contigisse, Vel antiquae quod res per parabolas eius significata ab origine mundi est praesignata:

quemadmodum agnus ab origine mundi dicitur Apoc ri. occisus. Augustinus aliter interpretatur, sed mia Uur 77 nus apposite. Ager,est bis munduri Quomodo Christus in agro seminavi an quia in Iudaea praedicaui quae mundi pars est,an potius quia gratia siua per totum misedum electos, siue filios regno destinatos semin uid inimicur autem qui seminauit ea diabolus 6t. Hic seminauit impios dum primo parenti peccatum persuasi in quo omnes nequam facti sunt: & quotidie seminare non desinit, dum multos ad malum instigat. M ittet filius hominis angelos seos, ergo separatio impiorum, & in insernum detrusio per bonos angelos fiet. Υ uno iusti fulgebunt corporat i sulgore, ut declarabitur in cap. 17. De transsi latione Dominica.

Qui balet aures audiendi audiat, & hoc loco, & in Narco,& in Apocalypsi patet non semper verum Mar. . esse quod ubi Saluator adijcit qui habet aures &c.)Ap .r. semper mystice loquatur: quam regulam tamen

dicitur Beda ponere. Sed cur istud Apostolus dixerit ' sorte quia Iuda tangebat, examinari potest.. simile

213쪽

CAP. DECIMUM TERT. ios

simile est regnum coctorum thesauro abscondito la atro.

Thesaurus est aeterna gloria quae nunc abscondiata est in Christo passo sepulto tanquam in astro, quem qui inuenit homo per fidem credens se per Chri-' stipassionem posse ad coelum peruenire, abscondit, ne per inanem gloriam perdat, e prae gaudio illiurua sit. CT uendis uniuersa qu.e habet , m emit agrum illum.

parui pendens Vniuersam suam substantiam,vt inreqno Christi sibi immortalem coronam comparet.

iterum fimile est regnum coelarum homini negotiator Negotiator est homo,stelicitatis complementum quaerens, dc per fidem bonam margaritam inueniens quae est regnum coelorum. iterum simile est regnum ι oelorum agene mira in mare Sagena Ecclesia est.Mare mundus est: Nec triumphi cantica canere potest Ecclesia, nisi inserantur qui praedestinati oc oraeordinati sunt in illa. E leg runt bonos in uasa d est, angeli eos inducent in revnum,quia eos Vocabunt ad tu ium. inrevexi is haec omniu3 Dicunt ei. etiam. A it isiis. ideo omnis scriba doctus in regno coelorii fmilis est patri familiara

uia vos parabolas citctas intelligitis, patet quod magistri in Ecclesia suturi sitis, & mihi patrisamilias similes situri qui prosero de thesauro meo Iroua,& Vetera,id est,qui omnis generis parabolas ex

scientiae thesauro tam ad veterem hominem qua ad nouum pertinentes proferre possum. xlfactum est, cum consummasset resus parabolic istas. trans tme, ueniens in ρatriam suam Nazareth , ubi fuit conceptus,& nutritus. Docebat eos,in 1 ago seorum,id est,Nazarenos, Ita ut mirarentur,er dicerent umde bule sapientia haec, nirtutes3Vnde hane nactus est

sapientiam,quum nunquam literas didicerit φ Iterum, unde miracula faciendi potestatem habet cusit ex ignobili genere. N ne hic est fabri filius: ob simi-

214쪽

IN MATTHAEI

samiliam contemptus. Nonne mater eius dkItur Maria 3 Vilis mulier, quam omnes nouimus, Et fratres eius Iacobus er Ioseph consobrini. Et simoner ivisas Cities nostri, C sorores no Di eius nonne o .mnes apud nos sunt, id est, Nonne nobis notae sunt quum ciues nostrae sintφ unde erro huis omnia ista3 Quare ita prae nobis se extollit' at seandalirabantur in eo, comebant spiritualiter dum propter sami liae vilitatem contemnerent eum.Hilarius in hunc locum, & Ambrosius super Lucam. Item Beda in Marcum putant Ioseph suisse sabrum serrarium : Verum Chrysostomus super primum c put huius Euangelij dicit 1iuse fabrum lignarium, cui Diuus: Augustinus in quodam sermone de natiuitate Domini consentit, utrique tamen rationibus mouentur: Illi siquidem dicunt Christum mysticδ vere suisse fabrum serrarium: etenim igne sancti spiritus excoxit, dc emolliuit dicta corda Iucheorum. Isti vero fabrum lignarium, quod in ligno crucis' gurius humanum redemerit: Vel quia cum patre suo coelesti mundum, arcam,&c. fabricauit. Marcus expresse habet, nonne faber est Vnde putarunt sorsitan fabrum es quoniam pater erat, Vel fortasse, quia eum cum patre fibricare conspiciebant. Iesus autem dixit eis, Non est prophetasne honore nisin patria sua , Cr in domo sua. Quasi dicat, quod me contemnatis qui in veritate Propheta magnussum non est mirum, quoniam ab antiquo fieri coi sileuit, Vt Prophetae in patria propria cogi atione,&domo quantumuis alibi sint honorati contenatur. Quod autem Christus Propheta fuerit patet ex Deuteronomij capite decinno octauo . Hunc locum latius exponit Lucas qui historiam hanc, ut inquit A gustinus anticipauit libro secundo de consensu euangelistarum capite quadragesimo secundo,

215쪽

CAP. DECIMUM TERT. io

eundo. Huius autem contemptus ratio est, quia, nemo libenter patitur sium con clem exaltari. Inter pares regulariter inuidia nascitur, non autem inter multum distantes. Cives autem ratione eommunitatis pares esse videntur, Unde comm 'niter ciuis ciui inuidet.

Matthaei

IN iro tempore audivit Is erodes retrocha famam Iesu. Hic Herodes est filius magni Herodis, de quo supra:& dicitur Herodes tetrarcha,quia a Caesi xe Augusto princeps quartet partis Iudeet,id est,ω- γυς--. rrilleae constitutus erat: Caesar namq; Augustus Iudaicum regnum ut eius vires distraheret,in partes' - α quatuor diuisit, Vt discere licet,ex Iosepho, & Eu- h Ut iosebio. Pilato tanquam Romanorum procuratori 'l' Iudaea mirididit. Philippo fratri Herodis Ituretam α Trachonitidem. Lusaniae Abilinam regione, ut ex Luca patet: ait pueris Dir,seruis siris , H te est Ioannes bapthia. Annotat Aug. istud dupliciter legi pos- LRI decos assirmative videlicet aut interrogative. ipsesur- semerata, rexit a mortuis, ideo uirtutes operantur in eo.Id est,quia

surrexit 1 mortuis, Virtutem miraculorum, quae ab ipὶ fieri audiuimus accepit. Stulta Herodis pinio, qui putauit Deum unicii habere seruit, quo destincto alium, cui talem miraculorum potestatem daret siuscitare non posse. Vnde etiam patet . ieum est opinatum potentiores fore homines,post

siurrectionem,quam ante. H erodes enim tenuit I oannem er alligauit eum hinc patet euangelistas ex proposito historiam Ioannis non recitare sed tantum Christi: quamuis data o casione ex Christi factis aliquid de Ioanne inte

216쪽

Debis uidero ephum antiq. b.17

IN MATTHAEI

sequutus melisis eam recitare videtur quam Hi ronymus vel Bed'In qua tamen delenda est vox, herodiadem, neq; enim illa Arethi regis filia fuit, sed prior voxor repudiata. Caeterum senior herodes plures uxores habuit, ex quibus multos suscepit filios, scilicet Archelaum, Bysania, Philippum Aristobolu, & herodem istum propter Herodiade Uxorem statris sui, propter flagitium istud, alia vscelera eius. Et volans illum occidere.Ex hoc loco intelligimus simulatam esse herodis tristitiam cuius insta fit mentio' dictum n hoc ab Euangelistis non ex ipsorum sententia sed secundum vulgi opini nem. D se autem natalis Herodis saltauit fissia herodiadis in medio.Tres omnino in scripturis,natalem diem celebrasse leguntur, sed quem caede &. scelere aliquo deicedarint Pharao enim pistorum magistrum eo die in cruce egit: Anthiocus Epiphanes Iudetos ad idolatriam compulit. Tertius est herodes iste, qui tunc teporis Babiistae sanguine enudi filiaestumq; spectaculum csiuiuio intulit. Et placuit H erodi. quia

erat meretricula. Da mihi inquit.hic in Disto caput ioanis vas isti. Refert Hieronymus in hunc locum de Flaminio quodam,qui & ipse ob delicias sitiet meretriculae innocentem quendam occidi iusserit. Obseruandum hic quod & Beda annotauitiasium esse Ioannem sub paschae festum proximo ate Christumno.Etenim miraculum de satiatis quin' homianum milibus quod paulo post mortem baptistae accidit, factum ait Ioannes proximo iam paschaesisto. Vnde festum decolationis Ioannis baptistae, non celebratur eo die quo passus est , sed quo fuit

caput eius reuelatum ac inuentum Videlicet qua to Calendas Septembris Etenim corpus a discipulis sine capite sepultum erat in Samaria Palestinae

oppido, quod postea in Augusti honorem Sela ste appellatum est. Vbi quum ab Ethnicis Iuliani

217쪽

. CAP. DECIMUM V ART. io

temporibus violatum eius esset sepulchrum, viri aliquot religiosi collectas reliquias Alexandriam L . r. 8: Athanasio detulore. Qua de re consule historiam duictore Ecclesiastic. dc tractatum inter Cypriani opera de R u Do.

reuelatione capitis Barannis Baptistae. M odcum Ton, Maudisset resus, Iecesiuinde tu navicula in locum desertums orsum Vt in aliquo pago requiesceret. E t cum audissent turbae sequutaesunt eum pedestres de ciuitatibus , vel vehiculis Tantummodo enim vult dicere quod nauigio eum non sequebantur : atque pars haec

poni debet post secessit inde in nauicula.) Et cum

iusii set turbam discumbere superi coetium, acceptis quinque panibus . duobus py cibus, piciens in coclum, senedixit

fregit: dedit discipulis panes. Ista benedictio sitit mmul gratiarum actio,& panum ac piscium aut pluribus benedictionibus Vsus est,Vna,qua patri Martias egi altera qua benὶ precatus est, pisces ac panes multiplicando. Et tulerunt reliquias duodecim cophinor fragmentorum pyras . . Ex panibus videlicet ocpiscibus praedictis qui sunt multiplicati,aut in manibus eius dc discipulorum, aut ipsorum mandu- cantium. Simile quiddam sectum legimus ab He κε-., Ii dum farina dc lenticula olei non defecit. Rur' 4. Rea. 4 sum ab Halteo in multiplicatione olei dc panum. Quomodo autem istud sectum si an per additio nem vel extensionem materiae dc in seipsa multiplicationem,an vero per hoc quod res eade sue rit in diuersis locis tractat D. Thomas,in prima A q*x 4 parte,primum tantum huius multiplicationis ap- Wrt-ῖ-d praprobaris modum. In additione tertiae partis impossibile existimat idem corpus in diuersis esse lo 'cis: Verum Scotus, ct alij putant hoc esse imposisibile. Durandus autem impossibile esse putat, ut duo δ' ἡ corpora in eode simul sint loco. Sed no est temeia neque secu) de potentia diuina dicendii quod

218쪽

in commet.

IN MATTHAEI

st ei aliquid impossibile, praesertim cum non Vbdeamus contradictionem nic aliquam implicari. . Non enim inconueniens videtur quod Vna

nima duo diuersa corpora in diuertis locis, sicut in diuersis membris inserinet: Unde etiam omniano improbabile non est 'aum idem p corpus diuersa loca occupare posse. Alij dicunt,quod quai tum ex piscibus,& panibus stangebat,iantia ex additione nouae materiae emergebat. Augustinus ve- . ang. in s. ro dc D. Hieronymus putant panes multiplicatos suisse,quemadmodum paulatim segetes multiplicantur in agro, ita Vt panes fuerint ciborum semina. Christus igitur saluator noster volens mundo quaedam salutaria remedia tradere, nouas Quas da, ac celebres figuras, tanqua quasdam manu luctiones etiam in noua lege praemisit: Licet enim typiquidam in lege Moysi praecesserint,& in quotidi

nis Iudaeorum caeremoniis,voluit tamen haec nouis excitamentis significare, quod antiquae legis figurae ob antiquitatem, aut frequentationem nimiam vilesterent. Vnde quanquam baptismus transitu maris rubri, transitu sub nube, transitu Iordanis, mundatione Naaman, Syri lotionibus legalibus suit praesignatus : tamen his 'non obstantibus Christus circa sua tempor a nouos baptismo sito typos praemisit, videlicet Ioannis baptismum, aegrotorum in probatica piscina san RI' I7 tionem, coeci nati per sputum Iotionζm in Q I Siloe illuminationem. Similiter quamuis manna . uo lsraesititae quadraginta annos in deserto pa-i sunt, & aqua de petra fluens , & panes propositionis Eucharistiae sacramentum significauerint. Idem tamen Sacramentum hac cibatione multo rum milium. ex paucis panibus Christus praesignasse videtur. Vnde & huius miraculi occasione apud Ioannem de corpore sito disierit, ostendens Propte

219쪽

CAP. DECIMUM VART. io s

propterea se hoc minus miraculam fecisse, ut sibi docenti maius miraculum de sacramento Euch ristiae crederetur. Et cert)commodissimus est ad hoc iste pus: quemadmodum enim Christus panes benedictione multiplicauit, ita & per benedictionem sacramentum Eucharistiae conficitur: αsicuti ex paucis pusillae quantitatis panibus tot milia hominum ut nulli quicquam deesset, resecta atque satiata sunt: ita etiam Christi corpus in diuersissimis locis a tot hominum millibus integrum quotidie sumitur, eoque plene eorum anumae satiantur. Et statim compulis Iesus di Ipulos assentire in navicu- 'Am. Hoc est, ascendere iussit. Dicuntur autem compulsi, quia inuiti ab eo recesserunt. x t dimi

turba quae eum in regem rapere conabatur. a semdit in montem fugiendo eam. s esus orare. Solus orauit

sine discipulis nos instruens quod quandocunque

segre causa praebetur,aut exaltationis fastigium os sirtu ad orationem esse confugiendum. . . . Velere autem facto solas erat ibi. ex consiletudine enim in oratione pernoctare solebat. Q uarta autem uigilia noctis. id est, extrema parte Videns eos

in remigando laborare , ac periclitari cum tota nocte solum stadia quindecim veli triginta remigassent, Venit ad eos. Nox apud milites inquatuor partes diuiditur, quibus diuersi milites sicut adhuc hodie in castris, & arcibus fit in vigilabant. Quod autem quarta vigilia noctis ad eos venerit mystic) sianificat se in fine saeculi cu Ecclesia plurimum erit turbata, ac agitata sub

uenturiam.

A mbulans super mare procellosium,ac tepestate plenum aeque stabile atq; si terra calcasset, id*diuina sua potentia: quam etiam in sua ascensione, α transfiguratione ostendit praesignado claritate qua P i electo

220쪽

IN MATTHAEI

electorum corpora in resurrectione sunt habitura, non enim in corpore eius qualitates secundς iressitas exercebant. Haec Christi super aquas ambulatio facta non est arte aliqua nec aquis selidatis vel induratis. Nec caruit Christi corpus ut Epis.copum quendam Theodorum nomine asseruisse, author est Beda in Marcum scribens pondere suo: utpote Petri caeterorum p corporibus simile: sed Iactum est virtute diuina ut graue cum esset, non exereret tamen grauitatem suam,& natur alem po- .derofitatem,hoc typo nobis ostedens,quanta gloriosi corporis sutura sit agilitas. Q via phantasma es Espectrum,&apparentia quaedam. Hic significantur illi qui in line taculi de Christi aduentu,id est, Vtrum ipse aduenerit,& homo factus suerit di

2 tb ν.quae. bitabunt,ut Augustinus ait. Et prae timore clamaue V.c. II. runt territi propter fantasma quod se videre arbitrabantur. Rufum nolite timere. Quando Dominus vult subuenire periclitantibus plerumque sinit crestere periculum , in extremo tamen subuenit. Reiondens autem Petrus cognoscens Christu ex*oce , non enim eum Videbat clarὲ quum essent ashuc tenebrae,ac mare fluctibus, & vento turbam.

Dixit ardore fidei,non patiens Christi absentiam, vel distantiam : non enim arbitrandum est Petruhic fuisse curiosium, vel tentasse Christunt: similia Ioun. r. ter enim post resurrectionem legimus eum prae magno Κruore ad Christum natando venisse. Dominest tu es iube me venire super aquas, Scio te solo iussu mihi idem praestare posse, quod in te habes, ut videlicet ambulare possim super aquas, precor

ergo ut me tibi adesse iubeas . Videtur etiam ii terrogasse, num aquas calcado subsideret. ν Meravero uentum vasidum, cuius scilicet impetus,maris excedebat turbines. Timuit, tempestatis metu considerationem a potentia Christi avertit,& spe, ac fiducia

SEARCH

MENU NAVIGATION