장음표시 사용
301쪽
-tis declarant ea quae dicta sint ae voluntariὁ paupertate suscipientibus, ac sua omnia propter Cluisitum relinquentibus . Et occasione paucitatis e rum qui rectam salutis viam ingrediuntur ista dicuntur. Vel aliter,Iudaei qui primi erant per vocationem in hoc mundo,aci Dei gratiam,ibi nouisi simi sunt futuri: Gentiles vero nouissime vocati primi propter fidem. Neq; iuvabit Iudaeos quod per praedicationem Christi, & prophetarum vocati sint: multi enim sunt per praedicationem vocati sed pauci electi. Hunc tensum habet Lucas ubi de quodam refert, qui Domino dixit, Domine si pauci sunt qui saluantur. Vocatio hic sumitur pro
ea qua Deus nos per praedicatores vocat, non Prolla quam Paulus vocat secundum Dei propolitis, haec enim propria electorum est. Pro qua recon sesule Augustinum . Apte vocat salvandos, electos,
ias ab qxyia speciali Dei gratia ex massa humani ge-
, cati. neris perdita, dc damnata, a caeteris secernerentur, eam S ςligerentur, saluari non possent. Porro no tantuli. Pauci sunt electi totius generis humani compar tione sed e inter christianos pauci, imo W- inter sacerdotes, Qui iam sic intelligunt,ut tam primi, quam nouissimi sint tulit:& Augustinus diuersis in locis non reb-cit hunc intelleruina . Sed quaeritur tunc quom do iusti naumurauerunt, qui ad numerum elech rum pertinueriit, In primis hoc asserentes diluculum ab Adam,vsque ad Noe faciunt, Tertiam h nam,1 Noe Vsque ad Abraham, quando omnes ad otium idololatriae defluxerunt. Sextam,ab Abraham usque ad Moysem. Nonam, a Moyse usque ad Chriit una. Vndecimam,a Christo ad finem viaque saeculi : dicuntque nouissimh vocatos prius mercedem accipere, quia , cum omnes sancti si
es per resurrectionem a mortuis ex itandi sint,
302쪽
merito illi nouissimi praeponi dicuntur. quia mInus eortina dilata est resurrectio: orimi etenim illi parentes anctiq; patriarcs & prophetae pitici mo sannos expectarunt: illi non item, qui ii ni ominus corporis simul cum eis resurrectionem sinat . accepturi. Pro quo Augustinus conitatur . Murmur autem priorum operariorum sic intelligendum erit, Vt quoniam tanta post Christi passione effusa est gratia, merito videantur rati ne humana murmurare potuisse sibi tamdiu vitam aeternam esse dilatam, posteriores vero pares sibi factos,imo quadam natione scum minus eorum dilata sit resurectioin priores. Per responsionem a item diuinana Amice non facio tibi iniuriam intelligenda est spiritus sancti reuelatio. qua declaratur sanctis non esse murmurandum de ciminis o
peribus, nullamque apud Deum ple iniquidatenm Alij per primum mane intelligunt pueritiam, α
sic consequenter, quae quidem expositio licet vera sit,& pia,nuic tamen loco congruere minime vi detur. Circa illud Dixit Dominus vineae procuratori suo) aduertendum est pro iirat cirPru spi ritu sancto intelligi non posse, is enim non est seruus,sed Dominus, quia non est creatus & Commentarius ille , qui opus imperfectum Chryisto mi in Matthaeum inscribitur sic explicans planis impius est,quem stater Mahusius minorim Alder- nardensis sacrae Theologiae doctor, se ab Arrianorum tacibus repurgasse dicit: in hac tamen
materia non omnino repurgatum viέψςMe. Acceperunt flngvsi, singulos de rarios . Quomodo omnes sancti accepturi sint unum,& eundem dena rium , nempe vitam aeternam, cum tamen statu
303쪽
Quemadmodum enim Vas dicitur plenum Vino, ct cantharus,at utrumque pro suo modo,& cap citate,licet plus contineat vas cantharo,plenus thmen est,sic & de sanctis erit, singuli enim pro sua
capacitate accepturi sunt. A mke non facio tibi iniu- tib cont- ρ,--, qtiod tuum est. Augustinus citat hunc locrix epist- P οἰ- docens non esse iniquum,i; ex massa perdita gene ς 7 π ris humani,quosdam sine ullis eorum meritis elisi hq q uel gat ad vitam aeternam,alijs omnino parem habemi tibus causam relictis in aeterna damnatione.
Et as endens Iesus Hieroso mam ex Galilaea, vel ex finibus Iudaeae. Ascendisse autem dicitur quia Ierusalem in monte sita era comparatione Galilqae. Assumpst duodecim discipulos secreto, nolens alijs communicare quod erat illis praedicturus. Et ait illis: x ece a scendimus H ierosobinam. Ego vobiscum Vltro,& voluntarie Ierusalem ascendo, cum tamen Ibin dem mala multa mihi immineat,ut vos haec mihi praecognita suisse cognoscatis, eademq; effugere potuisse. n t filiuς hominis tradetur per proditionem, Principibus acerdotum, scribis, & senioribus f 'este Narco) Et condem bunt eum morte sacerdotes,scribae, ει seniores, m tradent eum gentibus Pilato & miuilabus eius, A d Hudendum. fa ellandum, Cr crucifigendueum Saluator passionem suam multis in locis prae
dixit,ac semper aliquid adiunxit,&hoc loco adi ci quod a tribus supremis statibus, tanquam sceleratus, sit infidelibus tradendus,ac morte turpisse sima condemnandus. Latius autem hic probrosis simam passionem explicare voluit, quia iam proxima erat. n t tertia die rem ge mortis ac resurrecti
nis suae Cepius meminit, quoniam in illis fidei
nostrae musterium continetur' .... Tunc accessit mater filiorum et ebris ei cum filiis suis ad
rans flexis genibus, magno illi honore exhibito, retem aliquid ab eo,hoc modo, non abnuas quod a te
304쪽
do, vise,id est,iube,dc fiet, ut sedeant hi duo sili mei. cobus&Ioes hic praesentes, unus ad dextera tua,munus adflni Dam in regno tuo id est, prima dc suprema loca habeant. Petiuit autem istud occasione eius quod dixerat Saluato se die tertia resurrecturum, subornata a filijs siliis,quiplitabant saluatorem statim post resurrectionem regnaturum : Videntur mintellexisse regnum Christi a terrenis regnis non sere diuersum, etenim si recte id intellexissent ni quam se per matris iae solicitationem adepturos suissentarbritrati. Nonnulli eam accestisse ad Christum cognationis fiducia dicunt. Caeterum nullus probatoria hoc dicit: atq; ideo non videntur suisse cognati,sioquin,si ita esset, daretur hic declarandi occasio. Retondem autem resus:Non matri, sed filiis unde Marcus ipsesinet accessisse dicit i restitit quid petatis. Non intelligitis quale sit regnum meum suturum,nec quomodo peti debeat. P ore, is . bibere ear em quem ego bibiturae sum . y quasi dicat non adue tistis quod ego dixerim me prius multa passurum,
quam resurgerem: Vos autem prius de trumpho, quam de certamine cogitatis.attamen antea certamen comittendum est: poteritis ergo talem sustinere passionem,qualem ego mox sustinebo'Calix secundum phrasim scripturae,passio, vel tribulatio dicitur, quoniam sicut unus alteri calicem propinat epotandum,ita Deus nobis tribulationem, δίpassionem sustinendam propinat) quam prius filio suo pro humani generis reconciliatione propina ui quaque ille lubens toleravit. D icunt ei possumus. Nescientes quid Christus per calicem significaret, vel quiduis, ut cupita adipiscerentiar, pollicentes aut nimium de se praesumentes , quandoquidem ad mortem pro Christo subeundam nondiam erat idonei siquidem nec Petrus Christum ad morte sequi valebat. A it ii,calicem quidem meum bibetis que
305쪽
mox bibiturus sum. Ioannes hunc calicem bibit, Ioariti. nam pro consessione Domini multa est passus , octandem pro fide in insulam Palmum suit ablega-λ iq. tus: unde de se dici ego Ioannes stater, bc parti- Apod. r. ceps in tribulatione,& regno,& patientia. De quo Lib. de prae Tertullianus refert quod in dolium olei sementis scripto ab a Nerone coniectus sit. Iacobus etiam gladio pe
vers. res emptus suit. s edere autem ad dexteram vel sinistram non
A et est meum dare uobis. Lectio Graeca, sicut & plurimorum Latinorum non habet vobis). Huius partis sensus est,Nemini regni coelestis gloriam, seu primum locum in regno coelorum secundum humanam naturam dare possim,sed illis continget haec gloria,quibus ab aeterno per misericordiam suam proposuit pater meus conferre. Vel non est meu, id est,gloria coelestis nemini ex humano fauore, aut propter importunam sollicitationem dabitur, sed illis quibus pro bona vita, & meritis ab aete Lih. Dim no a patre meo praeparata est. Sic Augustinus, Am'. brosius,Cyrillus,Hieronymus & Epiphanius. Hie ronymus in commentarijs per,sedere a dextris, 'itabibes gi uim coelorum intelligit etenim Christus carna-j i.h. . y li discipulorum imaginationi respondere 145 des hilari re bζbdi quemadmodum nec supra, dum discipulis Aniauo. into Ozaret,quisinam esset maximus in regno coelorum futurus,respondit. Atq; istud cosormiter dicis i et elum Videtur,nam cum infra subiungit. Hic est si primus &c. intellexit in regno coelorii primum su
v t audientes decem,quod duo discipuli omnibus praeserri ambirent. indignati sunt de duobus statribus, non autem de matre,quoniam eam a fili js suis silbornatam existimariant. Permisit autem Saluator eos sic appetere sublimitatem, ut ipse occasionem haberet docendi humilitate,praeuidens quod haec adhuc inter corruptorum hominum consor
306쪽
CAP. VIGESIMUM. 1sotia imposterum essent sutura. Iesus autem vocavit eos
adse decem scilicet, ut cum duobus illis simul ii struerentur: Illi , de sua inuidia, dc aemulatione, hi vero, de sua ambitione, er ait, non durE, sed suavibus verbis Docens in hoc taculo nullatenus appetendum esse primatum, nec illi qui eum
adeptus est inurdendum: si iis quia principes gentium dominantur eorum, id est, ad propriam utilitatem regimen suum ordinant. Lucas assirmative legit Reges gentium dominantur eorum. Et qui muro res uni potestatem exerrent in eos. id est, Qui potentes sitiat inter gentes , ius sibi vendicant,& authoritatem in subditorum dispendium: Subditi autem oppressi verbis humilibus eis adulantur , α
quos auros experiuntur,beneficos Vocant: Non ita erit inter uos,gentilia facta vobis non conueniunt,
ideoque superiori non licet subditis dominari, aut ex ipsis commodum suum quaerere : sed quicunque voluerit inter vos maior feri, id est caput, si uestre mi nister, cogitet quod debeat aliorum utilitatem
propria neglecta quaerere. Et qui uoluerit inter uos primus ine, erit uster fertius, vobis proris addictus, nullatenus liber. Vnde vos duo filii Zebedaei nullo pacto ambire debetis, nam malum est gentiles imitari, & oneri, ac seruituti se subij cere
magnae dementiae est: Vos autem caeteri Apo-
stoli mei,nullo inuidiae zelo aduersiis hosce duos fratres, etiamsi vobis essent praelati stimulari debetis,quin potius ipsbrum miseriae compati. Quaquam fatuatoris verba hoc loco ad Apostolos propriE, qui Ecclesiastici erant non saeculares dirigantur, eadem tamen de principibus saeculari bus est natio: siquidem illi secundum Christi legem, popul, pacem,& salutem quaerere debent,no autem proprium commodum,alioquin non principes, feci tyranni dicendi sunt.
307쪽
s Icut fissus hominis non uenit ministrari, sed ministrares: clare .mimam suam in redemptionem pro multis. Quasi dica Si vos nec gentilium exemplum, nec praelatum onus moueat,saltem ad exemplum meum e- rubescatis,ego enim omnipotens niserijs & mo talitati subiectus sum: atque hunc in mundum V ni,non ut mihi cum tamen omnium seruitute disgnissimus ellem seruiretur,sed ut alijs obsequerer: atq; tali obsequio,quo vitam meam tanquam pretium pro captiuorum redemptione profunderem. Redeptio hoc loco proprie pretium est, Quod pro captiui redemptione exibluitur siquidem humanu genus aeternet danationis vinculis, propter peccatu captiuum tenebatur, unde Christus sua morte patre placando vinculum soluit, atque ideo vita ius aptissime pretium,seu redemptio nuncupatur, etenim illam in ara crucis pro nostri redemptio is ne offerre non est dedignatus: non quidem pro o- mnibus,sed pro Dei electis tantum,nam non omnes mortis eius fructum percipiunt. Consule Pr
Aff., sperum in articulis falso Augustino impositis., Electi multi dicuntur licet comparatione repro-
borum pauci sint quia secundum se cosiderati multi sunt. Et egredientibus illis ab Iericho .Haec historia ea-ς π I dem est cum ea quam recitat M arcus, Veru bla ς Ψ 's' cus unius coeci ciuntaxat meminit, quoniam illunotior erat unde nomen eius,ac nomen patris co-
memorat.Cxtem alia est historia quam resere Lucas,etenim illa contigit antequam saluator ingrederetur Hiericho , haec autem postquam egressiis Lib.2.de est,ut annotat Augustinus. Si vero eadem esse di- consensu γ catur historia Lucae cum ha intelligendus erit Luυπ- 6s. cas per anticipationem historiam de coeco illumi- tib xlV- nato recitasse,quia ipse solus spiritalis caecitatis di-ς- c 4 8. scipulorum mentionem secit, quanquam hic eua-
308쪽
. CAP. VIGESIMUM. isi gelira & Marcus ambitionem duorum fratrumta decem Apostolorum indignatione declararint. Quia igitur solus Lucas recitat ea quae facta sunt in Hiericho,& meminit spiritalis caecitatis Apostolorum,hanc historiam maluit anticipare, quam ea sito loco ponere,Vt caecitas spiritalis & corporalis iungerentur. Mysticum huius loci sensum habet Augustinus. Duo caeci simi, populus Iudaicus, α gentilis. Transitus Iesu est quicquid in huma- ς' oor. tia natura gessit,scilicet natiuitas eius,mors,passio, Lo r.quae.
S. c. Clamor caecorum,oratio est,ac vitae bonae in- euan. .2gchoatio: her quae pro persecta sanitate,& illumina- et s eri detione obtinenda clamamus. Turba clamantes in--Dom. crepans,Christiani tepidi sinat, qui nomine tenus Christum sequutur, a vita tame bona quantum in se est alios auocant,sed tandem bonorum perseuerantia victi,eosdem quos acerbE prius increpaverant laudant,& admirantur,& ad Christum venire hortantur.Statio Iei, est aeterna eius diuinitas, immobilis semper permanens. Per ea igitur quae Christus gessit in carne : clamando perueniemus ad eius diuinitatem, quae oculos cordis nostri restaura dc sanat.
V*ςunquo nunc sequuntur usque ad fine
serε euangelij hebdomada immediate ipsum paschapraecedente contigerunt, atque ad Christi passionem pertinent.
Et cu appropinquassent Hieroso mis,et uenissent B etphage ad montem oliveti. Ex Bethania videlicet, ubi per noctauerunt nocte praecederite. Belphage viculus
est in latere motis Oliveti situs,ad sacerdotes per tinens,estq; propinquior Hierosolymis quam Bethania ipsa,& interpretatur domus maxillarii, Vel buccae
309쪽
buccae quia sicerdotes habebant maxillas boum, quibus oris,& fidei consessio significabatur, iuxta
illud: Corde creditur ad iustitiam, re autem con fessio fit ad salutem . Mons autem isce Vocatu' nasis oliveti quia in eo erant multa oliveta,id est, loca oliuis consita . Plurimum hic locus montis
Oliveti Christi oratione , & ascensione decoris tur. De hoc consulatur Venerabili s Beda in Ho- mclijs. Tunc Ili Iesus duoet discipulix. Qui suerint illi Nom homi non eXprimitur, tamen Ambrosius , Chrvsostonitae abna mus , ct Hylarius dicunt fulsie Petrum,& Philipsit Erlibr. pum . D uens eis, I te castellum quod contra uos est, id
est,in illum pagum qui vobis est e regione oppositus. Alij castellum hoc interpretantiar Ierusalem abiectionis cause sic a Domino vocatum propter discordiam quae in ea erat. Dicite quia Dominuς his opuς habet,ego scilicet. Caeteri Euangelistae de hae historia,& de pullo uberius dicunt. Et connim dimittet eos. Vnde patet Dominum in manuiua omnium hominum habere voluntatem, quodUmanibus inimicorum suorum se eximere potuisse set, si voluisset. x untes autem dis is usi, stereunt secutpraecepit illis resus. Prompto animo iumenta addu-D - sri, cturi iuεre,nos commonentes Vilia, alacri & li
l benti animo propter Dominum aggredi debere. t Hunc locum docte ad sacerdotes mustice inans. Uert Augustinianus in Homelijs . Ad literam di- citur quod in Hierusalem ad vitis pauperum asi
na communis conseruabatur: nam pauperes iumenta habere non non poterant propter sortunae tenuitatem. Ad eundem etiam usum teste Hieronymo , & Rabano pullus reseruabatur. H oc autem iectum est, ut adimpleretur quod ctum est per pro betam dicentem: Zachariain, quem ad sensum non ad ver
ba & magis iuxta interpretationem 7o.aut Caldai-hp. gentis
310쪽
cam versionem, quam hebnaicam citat Euangeli sta . Etenim hebraica sic habet, Exulta satis filia Sion, iubila filia Hierusalem , ecce rex tuus Veniet tibi iustus , & saluator ipse pauper & ascendens super asinam, &super pullum filium asinae. Quod utique contigit, ut suo prophetae Iudaei crederent,ac tandem eum esse Messiam costerentur. Dicite pliae fron, Ioannes autem sic, noli timere filiasion, id est, vos omnes oui ad diem festum Paschae conuenistis, clamoribus, & magno gaudio atque applausu populo Hierosolymitano istud proserte. Ecce rex tuus veniet Sc. Sion nomen montis est in Hierusalem, in quo arx erat quam coepit David. Ponitur aliquando pro tota ciuitate Hierusalem, sicut hic . Atque apud Hebraeos talis est i quendi modus , etenim illi pro alicuius ciuitatis, vel pagi popolo filiam ponunt: V Habitauit in ciuitate,& filiabus eius,id est pagis,seu villis. Item in Dibon , &. in filiabus eius . Rursum in Bet-sabea , & filiabus eius, & filia Tyri pro tyrijs.
Quo hebraismo frequenter prophetae Utuntur,Vt, derelinquetur filia stolam umbraculum in vinea, ct filia Hierusalem,& filia Sion Ecce rex tuus Christus,non deuastans,sed dirigens,ac fouens,cui regnum non adsert augmentum domini j, sed humilitatem, atque admirabilem virtutem seruiendi,&Obediendi. Rex tuus. i.tibi variis modis promisius α a te semper expectatus.Pro quo toties ex intimis cordis affectibus, suspirarunt patres vestri dicentes, atq; clamantes, utinam coelum distumperes, ac descenderes , venit. nunc ad salutem tuam adest, non ut meritus de te paenas sumat, non ut ad instar crudelis tyranni te perdat, sed ut tibi inseruiat, ct ab omnibus hostibus tuis te liberet. Mansuetus, non crudelis,non amarus, sed tanquam agnus pro