장음표시 사용
371쪽
si siquidem ventura sunt haec omnia quae de bellis dixi,sic tamen ut nihil praedicationi euangelu
noceant. Quasi dicat: Quoscunque audieritis ti multus,in officio vestro persistite: nec fugiatis ex Iudaea,quia adhuc multi ex Iudaeis sunt conue tendi,& fructum multum ibi adhuc estis facturi. Secunda est, ne terreamini quasi iam instet finis, seu templi,ac ciuitatis euersio, ut velitis Iudaeam, ct Hierusalem deserere, nam excidium Vrbis , ac , - templi in quadragesimum annum differetur. Hanc posteriorem interpretationem dat Beda, Luthymius Vero vinamque. o portet enim haec fieri, Deo propter malitia homianum sic disponente . sed nondum finis, sed nondum
Ierusalem euertetur,nec regnum desolabitur. C on-furget enim gens in gentem.er regnum in regnum.Haec prius fieri oportet: Et erunt pestilententis er fames,haec e- Luc.iti nim ex bellis oriri solent: E t tem motus per lacu. singulis Iudaeorum locis ut vult Euthvmius, aut sautem permultis. Illud aute per loca,resertur ad terret motus, non ad pestilentiam, & famam ut ex Luca patet, qui pestilentiae, & sami praeponit terraemotu per loca. mee autem omnia initia sunt dolarum . Istud
refertur ad id quod dixerat Sed nondum est finis)
uasi dicat, haec non sunt extrema mala, quae Iu aeos manent, sed initia tantum quaedam. n olom I iud ea. Graech sonat parturitionum,ut videlicet ista malattai.ti.14 parturientium doloribus sint similia: extremum is tuet. cum vero excidium ipsi pressurae,quae est in partu,ant tribu eou. 'uam mulier enixa sit prolem.Lucas his malis ad- ν 11. dit seditiones, terrores, & signa magna de coelo: nisse . I. quae omnia ex Iosepho, & Eusebio, completa esse e s .6 is constat ante captiuitatem Hierusalem. Fames haec io.' uniuersalis sub Claudio Imperatore contigit. De A cit Ir. terraemotu autem, nihil in scripturis, nec in Ios A αι - pho esse arbitror nam quod in passione, & resu rectione
372쪽
rectione terra mota est,non adhuc locum sipectat, quoniam Saluator etiam in Luca dicit, quod ante haec omnia Iudaei captiuos ducerent Apostolos, ct alios Christianos: Apostoli autem non fuerunt capti ante resurrectionem,Terrae autem motus extra Iudaeam contigit. Terrores vero, & signa magna de coelo resere Iosephus,& Eusebius Tuo traden: uos
in tribulationem , id est, antequIm haec eueniant, ut μ' patet ex Luca dicente: sed ante haec omnia ini jciet vobis manus &c. Videtur istud dici a Domino, ne Apostoli putarent se nihil mali passuros ipso
Christo eos protegente : Vnde in Marco legitur: Videte autem vosmetipsos,tradent enim Vos dici Beda aliam causam assignat dicens 'Quo merito Hierosolymis,ac prouinciae Iudaeorum uniuersae tot suerint mala irroganda Dominus manifestat, cum dicit: Tradent enim vos in tribulationem: ea quippe Iudaicae gentis maxima causa erat exci- dij,quod post occisione Saluatoris, nominis quoque eius ac fidei praecones impia crudelitate vexabat . h t occident uos,non ad omnes, sed ad quondam istud refertur,utpote ad Stephanum,& Vt
que Iacobum , dc ad quosdam alios Christianos: unde Lucas dicit Morte afficient ex vobis, id est, quodsidam ex Vobis, nam Petrum, & Paulum,
Nero Romae occidit. A t eritis odio omnibus gentibus,
non Christianis,ut silpra dictum est, Augustinus adp.ro. 1istola ad Helichiu exponit phrasim eam,qua pijiciantur omnes,sicut & imoij in scriptum omnes vocantur. Vnde & omnes centes sunt Apostolos persequutae & nullae scilicet fideles. Et tunc frani Iriabunrur multi propter tribulationes vestras,ita ut non credant euangelio, vel fidem semel sitsceptam
deserant. A t inuicem tradent, odio habebunt inuicem.
Hoc clarius explicant Marcus,& Lucas significantes Apostolos apropinquis,& amicis persequuti
373쪽
nem passuros. Potest tamen intelligi diuersum ab eo quod Marcus S Lucas habent id enim supra dixerat Matthaeus capite decimo) ut significetur impios foedera non seruaturos , sed se inuicem
prodituros. ni multi Pseudoprophetae Metens, m seducent multor.
Supra de Pseudochristianis loquutus est, nunc de his qui se Prophetas simulant quod intelligi potest tam de his qui sutura praedicunt, quam de doctoribus & praedicatoribus. Quales circa excidium illud Hierusalem fuerunt, AEgyptius ille, de quo Eusebius, & plurimi tales quos resere Iosephus. Pseudochristi haeresiarchae, generaliter salsi
doctores appellantur. quorum initio Ecelesiae magnus sitit numerus, in quo recensentur Nicolaus, Hymenaeus,& Phyletus. Item qui resurrectionem factam esse,aut diem iudicii imminere docuerunt: atq; imprimis Iudaizantes,quos Paulus subdolos, operarioS,Ioannes vero antichristos appellant. De Cerintho,Ebione,Nicolaocosulatur Eusebius. aequoniam abundauit iniquitas , refrigescet charitas multo LTheophylactus : Quoniam plurimae erunt impo- sturae & inirutae multet, ita homines fieri efficietur, Vt neque cum charisi1mis seruent ullum charitatis vinculum,sed se mutuo tradant. Euthimius nomine charitatis hospitalitatem, vel compassionem intelligit. Hieronymus vero Dei proximiq; dilectionem,quae sine fide esse no potest. Significat igitur Domitiuspropter persequutorum, α seductorum multitudinem fore, ut plurimorum clivitas extinguatur, per impiorum imitationem: cum
dissicile sit non eis similes effici, cum quibus est
vita communis. Qui autem perseuerauerit usque infinm, hie salam erit.
Perseuerantiae in fide,& charitate usque ad vitae finem,in die iudicii saliis aeterna reddetur. E t prae.
374쪽
dicabitur hoe euangelium regni in uniuer1b orbe Ad con
solationem,isc confirmationem Apostolorum mirabiliter pertinuit,quod intelligerent unius Iudaicae gentis desertionem, fide omnium Gentium ense compensandam , neque persequutionum vim, euangelij, siue regni coelorum per totum orbem propagationem impedire posse. testimonium omnibus G entibus, id est, Vt de Euangelio regni omni hiis Gentibus testimoniti seratis, vel potest intel-sgi testimonium quod serent Sancti in die iudicij
aduersus infidelium superbam exci sationem, quapropterea se Dei legem ignorasse, dc praeuaricatos esse dicere possent,quod eam praedicari non audierint. Et tunc ueniet consummatio , postquam videlicet
hoc Euangelium regni fuerit praedicatum in uniuerso mundo. Veiba Matthaei patiuntur etiam ut tunc lepus quo fit praedicatio significa, si ex Mara co alius sensus colligitur,ubi ait dc in omnes Getes primum oportet praedicari Euangeliu . Primum, id est,antequa veniat consiimmatio templi dc Hi rusalem,& totius Isidetae desolatio quae merito Iudaeis accidit, nam toto orbe Christiana fide resul- gente nullum veniae locum infidelitati suae reliquerunt. Porro Chrv st.& Beda intelligunt ante eversionem Hieroilymae quae contigit anno Az. a passione Domitii, impenantibus Tito & Vespasiano toto orbe praedicatum Euangelium, iuxta RQm. r. quod ait Apostolus: Fides vestra annunciatur in uniuersium mundum. Sane si unus Paulus a Ilierusalem usque ad Illyricum cum omnia impleue rit Euangelio Christi,multas Gentes couersas esse per caeteros Apostolos , aliosq; Apostolicos viros ambigendu no est. Non tame putandu est oes omnino Gentes ante excidiu Hjerusale audiuisse eua- geliu neq; enim Scoti,Galli Nor Uvegi,nouet insia
te Flacti adhuc audierat fidei praedicationemὶ sed
375쪽
praecipuas orbis partes, Asiam, Asticam,Europam e multasq; in illis sitas nobiles regiones quae nomia ne totius orbis in actis appellantur, ubi dicuntur habitasse Hyero limis viri religiosi ex omni natione quae sub coelo est. His adde, quod etiam in Hispaniam transierit apostolus praedicationis gratia , ubi sertur & Iacobus fidem nunciasse: sed Moescens in Galatiam missus scribitur quam Gallia am quidam intelligunt, Etiam M oguntiam perire nisse sertur sicut & Maternus ab Apostolo Petromisitis Tongros conuertit. Augustinus & Hieronymus quorum commentarium Chrysestomi expositioni hoc loco postpono abs tute getes omnes intelligunt, &consumationem ad saeculi fine
reserunt. Nullam autem esse gentem ad quam ante extremum Iudicium non perserendum sit euangelium , &ex qua non sint aliqui credituri . Benis ostendit Augustinus ex propheticis literis. Dominabitur salt) Dauid amari usq; ad mare, Et omnes Getes qiiascunq; secisti venierit, & adorabunt coram te Domine : Et: In omnem terram exivit λ-nus eorum. Quibus adde, dominicam promissi nem, In semine tuo benedicentur omnes Gentes.
Et illud Sophoniet: Adorabunt eum unusquisq; in
Ioris suis omnes insulae gentium. c um ergo uideritis abominationem. Lucas mani seste . ostendit hunc locupertinere ad ea quae contigerunt circa populi Iudaici eversionem, nam quod ait Matthaeus cum . erV Videritis in hunc in modum exprimit Lucas: Cum autem Videritis circundari ab exercitu Hierusalem, scilicet a Sestio floro impijssimo pretile, tunc scitote quia appropinquauit oesolatio eius. Et simili modo subdit: Tunc qui in Iudaea mi igiant in montes .& pro eo quod M atthaeus habet, Et qui intecto dcci Lucas reddit: inai in medio eius viscedat. Quod vero ille qui in agro &c. apertius ire isto
376쪽
iste. Et qui in regionibus,id est,extra Iudaeam, no . intrent in eam. Denique cum Matthaeo subijcit vetautem praegnantibus &c. Vt autem intelligatur quid sit abominatio desolationis, prius videlium est,de otia obsidione Hierusalem loquatur Lucas: Et quidem non cle Vespasiani obsidione sermone Li .er esse ex eo patet,quia tum nimis sera sitit suga ex Iu- de bel. IMAdaea, cum ipsa dc Galilaea tunc vastarentur quod multo clarius apparebit si medium Iudaeae Hierusalem intelligis obsessam,quam in medio sitam ense testatur Iosephus. Itaque accipienda est ea Obsi Lib.=.M.tidio quae Sestio floro facta es' qui partem exteriore Lib. 1. de ciuitatis expugnauit, interiorem in qua temptu Fego iudierat quo seditiosi sese receperant, obsedit. Postmodum Lamen aliqua occasione obsidionem soluit, Deo videlicet impios ad deteriora supplicia rest uante, dc Christianis fugae locum relinquente. Hinc resere Iosephus multos nobilium Iudaeoru ciuitate, tanquam naui pessiim itura, discessisse, quod dc 1 Christianis dominicae praedictionis m moribus factitatum esse non est dubitandu. Abominatio igitur desolationis stans in loco sacro,ce tum sugae maturandae argumentum fuisse Videtur , αε- illa seditiosorum cum suo principe colluuies , qui 1 o. a. 4.
vi sese aduersiis Romanos, tuerentur & Hieroi li.a. c. . lymae ciues volentes in Romanos rebellione mo- 6. ,er li. ruere,impetren temptu munitissimu invaserunt. e.r.er 8. Atque ut hoc in negotio, viderentur Dei zelo mo- IJ.6.caa.
neri sese relotas appellarunt, cu essent ipsi sic scele- er i 6. . .
ratissimi, ut de illis scribit Iosephus , quod ab illis
omne ius hominum calcaretur, rideretur etiam di er Eb-7. uinitas, prophetarum presponsis tanquam sibialis eap. 8-Vulgaribus iIluderent. De his Ioseph. costulatur. Cu Lib .de igitur Domino abominatio sit impius, i c virum ber IV. ssanguinum di dolosiim abominetur,nihil mirum Pro I-et sest quod illa sex impiorum abominatio desolati B B nis
377쪽
IN MATTHAEI. nis id est,populi & templi desolationem adserens
Dominetur. c um ergo rc id est,ut aliquod signum vobis dicam quando immineat omnino ciuitatis euersio,ac desolatio prouinciae, aduertite ad istud. A Daieie propheta Hinc constitatur Era sinus,qui in expositione sumboli apostolici, occasione prologi Galeati D. Hieronymi, dicit Haetrographos scriptores,inter quos est Daniel, non nabere magnam authoritatem,propter quod in Marcum scribes dicit hane partem a quopiam alio qua ab Euangelista Euangelio insitam esse, contra omnium veterum sententiam. Sane sic etiam Psalmorti enervaretur 'ς γ' authoritas,quos tamen citat Christus sicut& D nielis prophetiam. Q ut legit inter g. t. Danda est diligens opera ut intelligatur caput illud Danielis, cupropter eius dissicultatem, tumetia quia ex eo potest Christus cos nosci: Clare enim describitur te-pus aduentus eius in carne , & quod a Iucietis esset occidendus, in cuius sceleris ultionem dc caecitiaso: omnia quae hic destributur mala illis coligeriit. Tunc qui in Iud ea sunt Dirigitur sermo non ad Apostolos qui obsidionis tepore per Cesitu factae, vel defuncti erant,vel in alias orbis partes dispersi,sed
ad eos qui tum Iudaeam incolerent, fugiant ad motis id est,regiones montanas,tras Iordane,circa Ara-
ην '- ρ -& Traconitidis, similiumve partit m tractus, erct f hbt- vbitranquille Spacifice actum fuit . Ex Eusebio, μ' . . & Epiphanio constat multos Christianos , & Iu-x p pq diuino onaculo admonitos , imminente Iu hir 'H Q eYterminio per arma Romanor'm ad Agrip ' regem qui semper cum Romanis coluit ami citiam , & fidem cuius in actis sit mentio ὶ consu-gisse,ilc sub eitas tutela securos vixisse. 1icuti intectocte. His dostus sententiis non videtur aliud prς-cipi,quam fugam ita esse maturandam , t Omniu. aliarum rcrum cura illi postponatur , ne sorte si
378쪽
colligendis rebus quisque incumberet praeoccupatus,commUnibus Iudaeorum malis inuolueretur: Quod Matthaeus de Marcus habent: Qui super -- rectum,Lucas expressit Qui in medio eius,Iudqq, 'μscilicet. Habet & alium huius loci sensum D. Augustinus epistola ad Husichium, sed mysticum.
Vae traegnantibus,er nutrientibus in idis dictvi id est,magna miseria imminebit gestantibus uterum,S. lactantibus; ia vidclicet uteri,uel filiorum sarcina multum impediet celeritatem fugae, neque poterunt matres tam facile filiorum obliuisci, qua vestimentoriam,vel rerum domesticarum. Potest etiam secundum Theophyla. respici ad famis vehementiam, quae obsidionis tempore matres quasdasese filiorum carnibus pascere coθgit: cuius exeptra est apud Iosephum,&forsitan ex Detit. Ide colligi Lib. 7 .d potest sed&Christus apud Lucam: Venient inquit bella Iuda. dies in quibus dicent Beatae steriles,dc ventres qui
non genuerunt,rem istam videtur designasie: ora- Luc. . te autem ut non Ait sueta uestra Iubν me. Facile est intelligere quot sint hyemis incommoda, quae sugam remorari possunt. vel sebbato, id est, tali tempore Quali non licet procul sugere, aut celeriter ambulare,quod necessiim erit, ut suga sit & longa& accelerata. Non praecepit Christus his verbis Christianis illius temporis sabbati obseruationem t nam legalia tunc erant abolita sed figuratὰ significauit tempus , fligam longinquam impediens, luale erat sabbatum,lege adhuc habente vigorem, in E mi enim tu ' tribu ath magna.Causam reddit cur tuc
ex Iudaea debeant sugere,cum Viderint abominationem desolationis uan em in loco sancto. Tune quum scilicet aliquamdiu steterit abominatio desolationis intemplo, erit tribulatio magna in tota Iudaea, qua is non fuit ab in tio munia usque modo.
379쪽
Hanc partem sic Lucas exprimit: Erit enim prensura magna super terram & ira,id est,uindicta populo huic scilicet Iudaico,& cadent in ore gladij,&captivi ducentur in omnes Gentes;& Hiemialem calcabitur a Gentibus.Quibus Verbis manifestum fit hunc locum Matthara ad excidium Iudaicum pertinere . Certh hanc tribulationem sic k Iosepho descriptam esse scribit Augustinus, Ut vix credibilis videatur. Merito ergo& talis tribulatio, nec ab initio creatum suisse,nec Vnquam sutura in populo Iudaico perhibetur, nam Antichristi pers quutio tametsi omnes praecedentes fortὲ supera, tura sit, illam tamen non sunt Iudaei passiari, sed potius Christianis illaturi: utpote qui illum alium
an nomine suo venientem sunt excepturi. Istud
N e fiet a Graecis legitur Neque fiat) ut sit deprecantis tantam calamitatem,quanquam modus optatiuus tape Graecis pro tempore stituro capiatur. Inquiri hic merito possit, an praedictio haec de nu- quam futura tali tribulatione, aliud significet qua 4. Reb. 18. sere eam maximam sine comparatione ad alias,sicuti de Erechia, & Iosia dicitur quod neque ante, neque post eos similes reges fuerint, qui ita adhe- serint Domino: quibus verbis non Dauidi praela- feriantur, sed tantum sanctissimi suisse dicuntur. Non autem ad solam Hierusalem haec mala deue- inisse,sed ad totam Iudaeam , etiam ad Samariam, sequeat. ει Galilaeam. Item magnitudinem excidi j Iudaicita. ostendunt Iosephus,dc Eusebius. Et nise breu isti'. 3. issent isti dies e. Augusti nus in epistola ad Hesichiu: τ oto etiam Lucas inquit) patefecit ad expugnationem Hieru- lib. s. . . salem pertinere quod dictum est de diem breuia-do Fer I ud. tione propter electos, quia & si id ipse non dixit; B e. lib. l. dixit tamen apertius caetera de hoc ipso , quo hoc cW.bist. ipsum pertinere mostratur,no enim debemus am-β I bigere,quando eueria est Hierusale,sitisse in illo p
380쪽
puto elictos Dei,qui ex circuncisione crediderant, siue suerant credituri, electi ante mundi constitutionem,propter quos breuiarentur dies illi,ut tolerabilia mala fierent, nam quidam conuenientius mihi intellexisse videntur,mala ipsa significata nomine dierum,sicut dicti sunt dies mali in alijs diuinae scriptura: loos. Ipse ergo dicta sunt breuiari, ut Deo donante tolerantiam, minus sentiretitu ac sic quae magna essent, breuia fierent. Sensiis ergo est,nisi magna ista mala quae cotingent in illis diebus Dominus Deus faceret leuia, & parua donando magnam patientiam,dc robur sipirituale patientibus ne eis succumbant per impatientiam, nO fAtiaretur electus in die iudicij. Multi etiam sui sient in infidelitate mortui,si bellum diutius fuisset pro- tactum, qui eo finito crediderunt in Phriltiam. Maiora itaque diuturnioris belli supplicia Iudaei
meriti fuerunt,quam passi sunt propter electorum salutem. Sic Ezechiae, qui statim mori debuerat, relaxati sunt quindecim anni vitae. De quo Videatur Hieronymi commentarius. Probabilis no est commentarius Chrysostomi, verba illa non feret
salua omnis caro intelligentis de internecione corporali: Primum enim multi Iudaei ad Agrippam, MArabes confugerant extra omne periculum, deinde quia Christus in Evangelio ubi de electis, de
hominum saluatione, vel damnatione agit, diem iudici j respicere solet. Mysticam dictorum maloruintelligentiam habet Frederi. Nansea.Tunc si quis in nomit. vobis dixerit&e. Verisimile est hic fieri transitum nomini. is. ad secundum Saluatoris aduentum post praenun- poest Trinueiatum Hierosolymitanum excidium,in quo ρος- cunque gesta sunt, non malὸ accipi possunt tanqua
figurae eorum quae circa extremum iudicium co-
tingent,nam secundum Christi aduentum, sicut de Iudaeorum euersionem,prq cedent bella Meditiones