장음표시 사용
431쪽
quia in gaudio,& consolatione erunt: persecti ero iancti qui simul tanquam iudices cum Christo sedebunt,a dextris, & sinistris eum videntur ci
cundaturi. Tum .dicet rex his,qui a dextris eius erunt Merito Christus nunc rex appellatur, quia regnum eius tunc apparebit, & tuaiciaria potestas regiam eius potestatem necessario consequitur. An autem quae sequuntur vocaliter,an mentialiter tantum in cuiusque conscientia dicturus sit Christus , incertum est. D.Thomas posteriorem partem amplectitur.cum quo sentiunt& alij, nisi quod extrema iudiciariam sententiam voce proserendam putet. Quicquid sit, certum est quod a sua quisque conscientia iudicabitur.Tractantur liqc apud Magistrusentent.lib. .distinet. 47. venite benedicti patris mei. id est,i patre meo benedictione sancti seiritus co- . a. I. secrati. De qua Apostolus ad Galatas cicit: ut ingentibus benedictio Abrahae fieret. uam Apostolus interpretatur ibi pollicitationem Spiritus.
P Uide te paratu vobis regnum.Graecὸ est,hqreditatem, quomodo vertitur dc Psal. 36.Mansueti autem ii reditabunt ternam,& delectabuntur in multitudine pacis.sensus ergo est,possidete regnum laquam Vestrum, & tanquam paternam vestram haereditatem. rutum uobis,Vel in Dei praedestinatione, nosolum I constitutione mundi,verum etiam ante eius constitiationem: vel paratum in prima rerum conditione, ita enim Deus hominem initio cre uit,Vt cum eo in aeternum regnaret. a finiui enimer dedi iis mihi manducare. Hanc laudem non sunt di
uites habituri,qui nudo, vel famelico exiguam liquot obolorum stipe donarint: secus est de pauperibus, in his enim affectus pro opere imputa
432쪽
unde vestiri de pasci egentes possent. Imo Vidua il- Luciitila quae duo tantum minuta id gazophilacium misit,lupra diuites qui multa miserant, sitit , Domino praedicata. retondens rex dicet ias: Amenes. eo dobis, quam su fecistis uni de his fratribus meiς minimis mihi fecistis . Fratres eos vocat, quia volu
tatem Dei patris sui fecerunt: Minimos autem quia pauperes spiritu dc humiles . Aut quia in hoc mundo contempti, & abiecti fuerunt. Potest etiam hic esse sensus: Quicquid fecistis uni alicui Christiano,etiam vilissimo,mihi secistis,quato magis quod sanctissimis viris praestitum est, mihi Qum suit. Si Christo factum est quicquid Vni praestitum est,quanto magis factum ei reputabitur,quod populis multis fuerit impensum. M ibi fecisti, bd est,tam gratum habui non secus ac si mihi in propria persona necessitatem patienti subue
nisietis. τ unc dicet ar bis,qui asistris eius erunt id scedita a me, nullam societatem mecum habentes. a-
diu hic vivimus, etiam impij existentes, corpori
dominico communicamus,& cum christianis co- putamur, tunc vero omnimoda separatio erit. M ased ii reiecti, dc execrati,in ignem aeternum : qui pa ratus est diabolo. angelis eius. Signanter non ait, qui paratus est vobis,sicut dixit electis, paratum esse eis regnum coelorum: Gehenna enim in mundi
principio praeparata suit Diabolo postquam peccasset,non autem homini, Vt qui tunc nondupeccarat. At is postquIm socius illi factus est in pe cato, factus est & socius poenarum, eodem igne cueo torquendus. Diabolus autem principis hic nomen est , quem nos Luciferum appellamus , quod tanquam stella aliquando effulserit. Angeli seu nu-cij eius simi inferiores daemones, qui via1 cum eo lapsi sunt de coelo,nunciant m per suggestiones hominibus quod principi suo placitu est, prauas Videlicet
433쪽
delicet cogitationes , desideria mala M. usurius
enim, non dedi Itis mihi manducare, friui, cr non dedi sti mihi potum, boles eram, cr non collegistis me, nudas, Cr Goperulitis meNinfirmus, π in carcere, non uistultis me.
Λduertendum hic est causam aetemae damnati nis esse omissionem cleemosynarum, ne leue peccatum putetur n5 esse misericordem. Tune retinn-
decunt ei Cr ipsi,dicentes et D omine quando te uid mus Gorientem, aut sitientem, aut bsit . aut nudum . aut in semum . aut in carcere, Ernon ministrauimus tibi: Tune instondebit illis, dicens: Amen dico vobis, qu diu non 'cipis uni de minoribus bis, nee mibi fecIstis. Falso hic annotat Erasimus Franciscanos nomen suum fratrum minorum ex hoc loco desumpsisse,Vt largiores acciperent eleelmosynas,quin potius ex Luca,ubi dicit Dominus, Qui minor est inter vos, erit maior. Recenset hic autem Christus sex tantum corporalia misericordiae opera,septimo de sepultura ominso,quia no tam euidenti, ut cettera, necessitati su uenit,tum quia sepulturae necessitas a. mortuo nosentitur,verε tamen opus misericordiae est,cupiui enim omnes id sibi impendi,ut corporis sui miseria tegatur. Hic quaeri solet utrumnaec sententia:
p It 89 Venite benedicti patris mei, possidete paratu Sc. ἐ' PJWh dicatur omnibus electis,etiana ijs qui tanquam tu Αρ γφ dices Christo assessuri sunt. Augustinus sentire videtur sanctos illos qui iudices in die iudicussituri int non iudicandos: caeterum quia in ρος- cedenti parabola dictum est quod Cluistus posuit rationem cum Apostolis, & ad Romanos dicutursactores legis iudicandi, defendente eos ipsorii co- scientia,& eadem accusante,alij condemnandi. Et in Apoc. dicuntur ex libris secundu facta sua iudicati pusilli& magni, videntur etiam Apostoli iudicandi. Nec sufficit solutio dicentium Apostolos
iudicio retributionis non discussionis iudicandos quia
434쪽
quia omnium facta aequὲ discutientur,dum omnibus innotescent. Simili modo iudicabutur infideles omnes etia iudicio discussionis , quomodo ex Luca colligi potest,ubi resertur Christi disteptatio iub. cum infidelibus Iudaeis. Augustin. igitur supra citatus cic Gregorius a Magistro sententiarum allegatus,dum dicunt persectos,& infideles non iudica-dos,magis ad praesens tempus , quam ad extremuiudicium sunt referendi, quia videlicet hoc tempore praesenti toti Ecclesiae fidelium persectorum innotescit beatitudo & infidelium damnatio : sed
fidelium imperfectorum damnatio, vel salus, occulta remanet ante diem iudicij non reuelanda. Obseruandum hic est stiperiores sententias de factis vel neglectis misericordiae operibus,non ad omnes pertinere,multi enim pauperes salvabuntur qui haec non fecerunt,multi praedones qui haec fecerunt damnabuntur. Similiter multi salui erunt, qui aliqua misericordiae opera, non tamen Omnia omiserunt. Sed sciendum quod non solum ista opera,sed bona omnia opera ut & omnia peccata, secundum cuiusque conscientiam in iudicio sint recesenda,Vt ex parabola decem talentorum & ad
culiariter tantu misericordiet opera eam corporalia reseruntur, ut hinc intelligatur quantum Valeant ad delenda priora pecciata. Regulariter enim peccatores sumus,& facilius non est remedium vulgo Christianorum, qui sublimes gratias non habent, quIm Vt corporalibus proximorum necessitatibus subueniant. Vnde audiendi non sunt haeretici quidam qui ex hoc loco statuere voluerunt non posse damnari eum, qui haec opera inisericordiae fecerit de quibus apud Augustinum in Enehiridio & libro ai.de ciuitate Dei cap.7s. cap.
435쪽
Quaerat hic quispiam, cum iusti attestante eis propria conscientia benefacta sua noscent,& ex Gde edocti scient Christum in pauperibus refici, uomodo interrogaturi dicuntur, Domine quano te Vidimus esurientem&ci Respondeo. Non obliti operum suorum aut promissionis Christi, haec dicent, sed quod'arum & exiguum eis vid bitur pro mercede qua a Domino accipient,qui quid viventes secerunt. Haec ergo significat sanctorum interrogatio.Cui non dissimiles sunt illet, Domine tu mihi lauas pedes φ Vnde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me. Regis autem responsio significat sanctos in veritate sic honoran-cios quasi Christum ipsium in propria persona pauissent,vestissent&c. Interrogatio vero impiora significat illos perseueraturos in superbia illa qua nunc Christum in Christianis pauperibus non disgnantur agnoscere. Vnde nec Qeciatim recensent
peccata sua, sed prae superbia obiter tantu reserui, cuiusti contra in laudemimisericordis Dei,immoretur in commemoratione dignationis Dei. Interuligi potest praeterea haec iustorum interrogatio, quod tunc occurret illis admiratio quam in hoc saeculo habuerunt, considerames tam stupendam promissionis Christi benignitatem quam sibi imputare dignatus est , quicquid infimo suorum s ctum foret. Sic Christi responsio,quod reipsa vera esse experientur hanc eius promissionem , quam viui per fidem crediderrant. Occurret & impiis excusatio, qua solent in hac- vita dicere, si nos Christus personaliter visitaret,
magnifice eum exciperemus. si tales nuc pauperesseret,quales Apostoli fuere, libeter eis succurreremus,sed quia pauperes nunc malὲ vivunt,&ele mosvriis aluntur, merito nihil eis damus :&hoc
.rgo significare potest per ista impiorum interro
436쪽
pationem. Increpante veris eos Christo, tune de inum ipse rerum experientia cognoscent vanam
suisse suam illam quondam excusatione : quod , non habuerint veram erga Deu & proximos misericordiam. Ad eudem modu intelligi potest inutilis illius serui in superiore parabola excusetio nimirum vel quia memor erit excusationis factat in hac vita, Vel quia perieuerabit in eadem malitia qua se in hac vita solet excusare. Similiter & in parabola decem virginum dictum illud , date nobis de oleo vestro: Et: Ite potius ad vendentes ne forte n5 sussiciat vobis & nobis propter productas ibi expositiones,hoc sensu accipi posset, quod tunc
fatuis virginibus occurret,quod in hac vita confisae fuerint,prudentum Virginum societate in eadε fide, ijsdemque sacramentis,quum tamen propriuoleum,id est,bona opera in semetipsis non haberent, vel certδ sine recta intentione. Occurret
quoque prudentibus Virginibus quod diem iudieij in hac vita valdὶ timuerint, quod in multis bonis operibus suis fiduciam minimἡ collocarint denique quod solitae sint stultas Virgines adhortari ut in tempore prospicerent sibi de oleo bonorum operum, nam post mortem in die iudicii
secum fore ea de re cogitare. Id quod minus verum fuisse fatuae tunc virgines experientur : quod iuxta superioris intelligentiae cosequetia rectαsignificabitur per id quod sequitur, dum autem irent emere &c. Non enim vicientur impii spem aliqua euadendit damnationis in die iudicij habituri,eo
nec sese excusatouri,quomodo nos sacere hic tolemus quoties spes aliqua superest euadendi. Tune autem Vnum queml mala sua conscientia conde-nabit. Ita in verbis diuitis Epulonis praeter nudum
desiderium nulla spe subnixum nihil apparet. Quaeri praeterea solet, Cum sanctorum animae
437쪽
Dei visione iam sint beati,moxi Vt resurrexerint gloriosa sint corpora habituri quu per hanc Christi sententiam sunt amplius accepturi, corpore αanima persectὁ beati' Ad hanc Pgstionem triplex est reseonsio. Nam primum quidem accipi potest illa Christi sententia ut in eos proprie copetat qui
tunc vivi inuenientur : qui sanε secundum anima necdum stelices erunt , nec secundum corpus immortales. Solet enim scriptura sacra ita loqui de dieiudicij,quasi omnes deprehcnsurus sit esset viventes.Et hic quidem in ipso raptu mortui hac sententia ijdem cum olim desunctis regnum eκ beatitudinem accipient. Secundo intelligi potest per regnum & Vitam aeternam non tantum animae corporisque beatitudo quam sancti omnes mox cum resurrexerint sitiat habituri, verumetiam Iocus regni coelestis qui beatis coueniat, nimirum coelum ipsum: sicut in sententia conina impios prolata aeternus ignis exprimitur,in quo miseri illi sunt suturi : ut sancti per sententiam istam id accipiant quod Christus in die ascensionis.Tertio significari per has sententias potest , quod loquente iudice ac iudicii sui iustitiam iam omnibus declarante,
Verissimum esse omnes experientur quod Claristus pretdixit, &iustos inaetemum regnaturos, Mimpios aeterno igne cruciados. Atq; ita non hic signi ucabitur accepturos aliquid vel sanctos vel impios per iudicis sententiam, quod in ipsa resurrectione non sint habituri. Secundum quam inte pretationem vocula, Venite, in sententia pro iustis ferenda significabit non corporallam S progressivum aliquem motum, sed satiorem & congratulationem. Contra Vocula, Ite, contra impios dicenda, odium & abominationem. Sic quod
infra sequitur: Ibunt hi in supplicium aeternum, hunc habebit sensum: manifestum , clarumque
438쪽
tunc omnibus siet quod impii aeterna supplicia acceperint, seu quod olim ad haec supplicia ierint: iusti vero in vita sint aeterna: id quod experientia tuc magis docebit,qua nunc doctrina tradi potest. Verbum est non Euangelistet,sed Saluatoris. Quod
supra dixit ignem aeternum . hic aeternum Vocat supplicium, pro quo Augustinus combustionem Iegit. Ignis autem iste corporalis erit in quo compora damnatorum cruciabutur, sicut tradunt Augustinus lib.23. de civit. Dei cap. .& Grego. in qO. dialogorum. Quod vero August.alibi ait: Cuiusmodi sit ignis aeternus,dc in qua mundi vel rerum parte futurus sit, hominem scire arbitror nemine, . nisi forti cui spiritus diuinus ostendit: id eo sensu dictum est,qu ia nemo scit ex qua materia, Vel qua Ie corpus in particulari erit ille ignis, quanquam corpus erit: sunt enim Varia ignis genera, utpotem stamin ex lignis, cespitibus , sulphure , ferro, carbonibus apidibus &c. uomodo vero iste ignis asiliget daemones incorporeos, ostendit Aug. B.ri .de civ. Dei. De igne per que transeuntesquioa salui erunt,sic ait Aug. in Psal. 37. & de vena & salsa poenitetia.Grauior erit ille ignis,qua quicquid homo potest pati in hac vita unde intelligi potest quald suturus sit grauior & acerbior ignis ille aeternus dc inextinguibilis. Quomodo vero possibile sit
perpetuo hominem permanere in igne,& ex eo affligi ,nec tamen consumi' Pulchrἡ id August.librori.de ciuinate Dei a cap. s. usque ad cap. p. declarat ex mirabilibus Dei operibus quae operatur in natura,quorum ratione nullus reddere potest;& prς- ter exempla Aug. de Salamandria dc Vermibus in aqua feruenti vivetibus aduehuntur ad nos 1 mercatoribus ex peregrinis locis, animaliu quorunda pelles,mappq, ite ac malitia, ex admirando quodalino consecta quae in igne coniecta adeo no exu tur
439쪽
tu Vt mudentur potius. Huc pertinet quod ignis noster ex putribus albisque lignis carbones secit albos ac imputribiles, qui in agris termini vice costituuntur. Rursus quod vinum adustum sudario infusum,conseruet illud in igne illaesum, ac pereuemundet.Quod autem non fix iniustum temporale & momentaneum peccatum aeterno supelicio puniri docet Augustinus eodem ii . libro cie hi- Uitate Dei cap. io. & i. Nam & iudices seculi dum homicidas occidunt,quod ad ipsos attinet in perpetuum tollunt eos ex hominum societate, ocin aeternum eos vita spoliant, impertinens enim eis est quod postea resurgent. Ao haec dum peccat quisque sic animo affectus est, Vt optarit peccatum illud esse perpetuum, ac voluptatibus libidinum,ebrietatis,crapulae &c.semper filii iuste e go poena voluntati affectuiq; peccati respondet.Sie qui iustus probona sua voluntate mercede a Deo
accipiet tanquam pro ipso facto & opere,ubi id se-la excludit necessitas. Platonis vero sententiam qui docebat omnes
poenas sui e humanis, siue diuinis legibus infictas, siue in hac vita,sive post mortem,emendationi adhiberi, dc quandoq; finiendas resutat idem August. ibidem cap. i3.ac tribus sequentibus .Reliquis verbcapitibus ad finem libri potissimum cap. 33. reijcit. qui omnium misericordiam illorum in speciem affectum, qui omnium saltem quorundam damnatorum hominum,ctuos fides catholica in aete num puniendos praedicat, finiendum quandoque putant supplicium . Vide eundem lib. de haeresi-Dus ad Quotvultdeum in haeresi originis, qui in
eundem errorem, Platonem sequutus, incurrit. Item lib.io.de ciuitate Dei cap.ro. Hieronymum item in Epistola contra errores Ioannis Haeroso
lymitant,epistolam item Epiphani; quae apud Hie
440쪽
non .extat. August.qu ue libro contra Origenistas & Priscillianistas, ubi etiam docetur, non
posse vocem illam aeternum,pro diuturno accipi. Notanter autem dictum est,in supplicium aeternum,
ne quis Origenista diceret, aeternum quidem sere ignem in quem impij demidentur, semperi aliquos in eo puniendos, dum vid licet aliis liber tis,alij semper post alios cru nai succedent, neminem tamen perpetuo &in aeternum ibi puni du aut mansium. Nam cum dicitur aeternu supplicita,euidenter significatur nullius damnatorum finiendii supplicium. Id quod annotauit etiam Augustinus lio.de fide & operibus,& alijs compluribus in locis. rusti autem in uitam aeternam Quoci supra regnum, nunc Vitam aeternam appellat. Non est ergo extra regnum coelorum vita vel salus arterna volebat olim Pelagius,& nune quidam viti rum amore persuadere sibi conantur, quod dicere interdum audimus : Ergo illic nec rex, nec inter primos esse cupio, suffecerit mihi si coetu o tineam . Rex enim erit quicunque ibi suturus est, Vt annotauit Augustinus lib.so. Homel.Caeterum nomen aeternae Vitae proprium est scripturae noui testamenti,licet enim res significata sub alijs vocibus ibidem non taceatur,sub eo tamen nomine expressa ibi non reperitur.Et quanquam iuxta gra-maticam significationem videri possit alicui inscripturis non exercitato competere in vitam qu que damnatorum, qua in tormentis in aeternum perdurabunt: in sacris tamen literis pro beata tantum & sine tormentis vita ponitur, quae Verὸ vita est,consistens in visione Dei, ut ait Christus apud Ioannem.Haec est enim, inquit Vita aeterna, Vt cognoscant te Verum Deum, & quem misisti Iesiim Christum. Tunc enim , Ut ait Apostolus,