장음표시 사용
461쪽
an comos. stram salutem usus est. Hic inquit Hieronymus: poena praedicitur,ut quem no corrigit pudor,co rigant denunciata supplicia. Bonum erat ei, si natus. non fuisti homo icte. Non est hinc existimandum Iudam alicubi extitisse priusqua nasceretur, quia videlicet nulli bonum aliquod ni si existenti esse posisit. Fuit is Origenis error, ut sentiret nulli bonuesse quod natus ut nimas enim ob peccata in corpus tanquam in carcerem missas atq; conclusas esii se . Nihil aliud autem signiflaare Salitator hic volui quam optabilius suisse,prorsus natum non essedc nunquam suisse,quam in eam incidisse miseriam in 'uantam Iudas incurrit.Porro Augustinus tres au . . Ab huius loci proponit expositiones . Quarum prima haec est : Melius sitisset Iudae in utero matris interire,quam nasci,& ad tantam miseriam peruenire. Secundae Melius erat ei non nasci,ipsi diabolo ad peccatum: Tertia.Melius erat illi ut non nasce-xetur ipsi Christo per vocationem ad Apostol tum, quam quod factus est apostata. Harum posteriores duae a Domini sententia sunt satis alienae: Prima vero non Videtur susticere, qui enim in maxima sunt constituti miseria qualem hic Saluator Iudae suturam praedicit optare solent no. tantum se non esse egressos ex utero matris, Vorum etiam nunquam fuisse conceptos, ut Iob quii H. i. maledixit nocti , in qua conceptus suit. Videtur itaque hoc loco significari satius suisse Iudae , si ne- cap. s. quo natus Vnquam neque conceptus suisset. uem etiam sensum habet idem Augustinus lib. quinto
contra Iulianum. Vt autem intelligamus quomo do Iudae melius fuisset non esse,quam in tanta Ve-
nire miseriam, quaedam obseruanda sunt: Et in L ib. r.de r. primis quidem,non esse,neque appeti potest secun orbi cap 7. dum se,neque est bonum, ut tracit Augustinus: At ' πῖ. vero dum apprehenditur ut exclusiuum miseri pre-
462쪽
apprehenditur tanquam bonum, licet reipsa nihil in protestq; recta ratione appeti non sollim a d natis,sed etiam a miseris hominibus in hoc naudo. Hinc in Ecclesiastico. Mors miseris bona,& optabilis dicitur. Et alibi: Eslicior omnibus hominibus dicitur,qui necdum natus est sic enim illud exponit Hieronym.Similiter & id quod est apud Hierem ii iis .iomiam: Maledicta dies in qua natus sum. Potest
praeterea,non est considerari cu omnibus suis ci custanti)s,& no tantum Vt miseriam auferens, sed etiam ut bonum aliquod tollens, atque hoc modo no esset bonum camnatos nunquam fuisse,cubonum,& iustum sit impios inaeternum puniri. Idiaque si quis expendat simul incommo a miseriet& commoda suae subsistentiae non potest appetere
non esse: sin vero attendat solam absentiam miseriae,quae ex non esse consequitur,non autem simul
absentiam boni,quod ex eo quod sit habet, vel si
incommodum miseriae sit longe maius,quam co- modum quod ex suo esse consequitur sicuti in Iuda contingit bonum esse ei si nunquam natus sitis.set. Arbitrantur doctores istud competere in omnes adultos damnatos. Augustinus loco supra citato contra Iulianum asserere non audet istud in paruulos etiam competere sine Christi baptismate morientes,quia Dominus non de quibuslibet peccatoribus , sed de scelestibus, & impijssimis hoc
Caeterum quia reliqui omnes Apostoli interrogarant num ipsi eum essent prodituri, Iudas ne i cendo se prodere Videretur, quaerit & ipse. N unquid ego sum R abbi 3 Blandius Christum compellans quam caeteri. Rabbi enim Hebraeis blandius sonat quam Dominus. ait dixisti: Neque hic,inquit Augustinus ex- Lib.υ depressum est utrum ipse esset, potest enim adhuc con c. c.s
463쪽
. intelligi tanquam dixerit: Tu dixisti,no ego dixi: Potuit etiam sic a Iuda hoc dici, & a Domino sieresponderi,ut non omnes aduerterent: Haec A guttinus cuius potierior expositio Vid ur acc
modestior, ut illud, Tu dixtiti,sit modestό conc dentis,oc affirmantis, ut postei de Caypha, dc P ' lato dicetur.Loquutio autem illa hinc sumpta videtur, quia qui interrogat aliquid,profert illud, licet non alterat,lic qui nunc modeith Vult a Terere,
id quod quisitum est dicit:Tu hoc dixisti,vel protulitii, quasi dicat,quod dicis non est falsium.
C commibus autem eir,hoc est, Discipulis adhuc comedentibus post agnum paschalem, quod satis ex Ioanne constat, qui dicit intinctam buccellam Iudae sub eius exitum traditam. Quare autem non liceat nunc Eucharistiam post cibum sumptum extra infirmitatis casum sumere, tractat Augustinus, arist. ir 8. epistola ad Ianuarium. ideo vero Lucas ct Paulus cap. 6. dicunt Christum calicem post coenam porrexisse, ahi. φν inquit Augustinus,ut eaena appelletur ipsa sumptio corporis Domini, quemadmodum Paulus vocateaenam dominicam,acceptionem corporis Domini . Christus etiam corpus suum in caena sumpsito urii l. Vt ait Hieronymus ad Hedibiam sceminam scri- ' '' bbri,. Dominus Iesus inquit, ipse conuiua, ct conrnre. ea. r. uiuium,ipse comedens,& qui comessitur.Thomasia e Miat intelligit corpus Christi inter coenandum datvm, sanguinem vero absoluta caena, dc huius rationem assisnat, quia videlicet corpus Christi mysterium incarnationis iam factae repraesentat, legalibus cet- D remonijs statum habentibus: inter quas praecipua erat agni paschalis cama, sed sanguis Christi dire- eius passionem repraesentat, in qua effusius estoc per quam Vniuersa legalia terminata sunt. ae epit tesus panem azymum videlicet, quia agnus cum vino pane comedi debebat, non tamen hoc exi- sento
464쪽
gete sacrameti necessitate sed dece:ia.Graeci enim vere in pane sermentato corpus Christi coficiunt Ec in sua Ecclesia illam consuetudinem seruare debens, ut declarat Concit. Florentinum. Quod autem decentius in azymo pane consecratio fiat, do . 1 . clarat Thomas. Idem pulchre ostedit cur Christus corpus; & sanguinem suum sub speciebus panis dc xadem rivini consecrari voluerit, & quare Chri stus nobis art. i. relinquere voluerit corpus suum, & sanguinem A ad sib sacramento, quia inquit ὶ nemo Vnquam sal- art.1.uus factus est sine fide palsionis Domini, na sicut inos quotidie in symbolo dicimus,Passus sub Pon ' , tio Pilato,sic patres veteris testamenti sancti dicebant pacite,passurus est,atq hoc futurum in M estia sibi promisso credebant,dc imolendum, quod nitet . certo credimus impletum,& factum. Ambrosius praeter dictas rationes aliam adsert: nimirum ut Thaostendat Christus Christianorum sacramenta al- mim in ca tiora esse Iudaeorum sacramentis, Melchisedech enim in figuram Christi panem dc vinum obtulit. Remigiu= quoque alias rationes assignat. G enes. I
Aptἡ inquit in Christus fructum terrae Obtulit, Vt
per hoc monstraret se ad hoc venisse, ut maledictionem illam,qua maledicta est terra propter primi parensis Adae peccatum auferret. Congruenteretia iussit offerri quet de terra nascutur, & pro quibus homines maximi laborant, vision esset dis i ficultas in acquirenda sacrificii materia, Sc ut ho- Νmines de labore manuum suarum Deo sacrificarent. In libro de haeresibus ad Quod vultdeum v rios haereticos , qui circa materiam huius sacra- . menti errarunt, recenset Augustinus. QMidam e-Dim panem, & vinum , & caseum offerenda censebant,pro argumento sumentes quod Abel,& Cain fructus terrae, & ouiuria obtulissent, valde autem inconueniens videri.Cain potius imitari panem α
465쪽
vinum offerentem, quam Abel 'ui obtulit de prismogenitis gregis sui,& de adipibus eorum,prsse
tim cum Dominus respexerit ad Abel, S munera eius, non autem ad munera Cain . Sed hic error magnus est, ct ex ignorantia huius sacramenti manat. Recti enim argumentarentur si in hoc sacromento maneret panis, dc vinum, dc in corpus αsanguinem Christi non mutaretur, qui est prim genitus gregis electorum, ac omni pinguedine benedictionis repletus, qui est veriis Abel occisus νε es. ε . a Cain ad quem Dominus semper respicit. Eodem libro ponit Augustinus aliquos qui Aquarij nuncupantur, sub specie sobrietatis solam aquam OG ferre volentes,non intelligentes in hoc sacramento spiritualiter inebriari animam musto spiritus. sancti,& vino,quod germinat virgines,Vt ait Za- η ς μ' charias, nec repraesentari aduertebant Christi passionem,qui amore nostri inebriatus,sicut Noe, ini Iudaico populo nudatus esto a proprijs silijs sub-
Lib. . ea. sannatus. Eleganter hanc figuram prosequitur Au- ι gustinus contra Faustum,& Cyprianus ubi contra Aquarios disputat. Si autem rogetur cur subalthna specie instituerit, vel hoc sacramentum dederit Christus. Respondeo ut fides locum habere dc meritum in ne horreremus carnem humanam, S sanguinem in propria specie stimere. Et benedixit id est,gratias egit, ut idem Verbum Graecum V e sum est apud Paulum & Luca , quemadmodum enim Christus ante Laetari resuscitationem quod in omnibus a patre suo exaudiretur, gnatias ei egi v idque clara voce, Vt a turba circunstante audiri
S intelligi : posset, ita sacramentum hoc instituturus magna cordis laetitia in Iaudem patris sui erupit, Vsqueadeo, Vt oculos omnium distipulorum sigulariter in se intentos faceret. Egit autem gratias Deo patri, quod iam ipsius morte
466쪽
redempturus esset to um genus humanum, quodque in tanti benisici j memoriam,potestatem ab eo accepisset, instituendi singulare hoc sacramentum, quo perpetuo corporaliter siqelibus suis adesset,&per quod omnes fideles adunarentur. Hinc etiam antiquissimo ritu hoc sacramentum coelebrari n5 potest sine gratiarum actione,ita ut quamuis varii sint apud graecos oc latinos in huius facramenti coelebratione ritus ac caeremoniae, in hoc tamen coueniunt,quod nec sacrificium pro desunctis,nec pro vivis sine singulari Dei laude ,& gratiarum actione Patres coelebrari voluerint. Hinc mox in ipse pretiationis, qua vocamus,initio,dicitur. Benedictus qui venit in nomine Domini. Imo in figuram istius nec in veteri quidem lege mente tristi,& lugubri sumenda erant vetera sacrificia. Nemo tamen hinc argumentati debet non recte in Missae canone distingui inter benedicere & gratias agere; aut sacerdotes dum benedictionis verbum proserunt, imperitὸ super hostiam crucis signum facere: quamquam enim hoc verbum apud Ma thgum S Lucam proprie gratiam actione signisicet, apud Marcum tamen aliud verbum est quod significet benedicere ; non solum quomodo Deo benedicimus,sed etiam, quomodo creatura bene dicitur, cum quis ei bene precatum quale & illud apud Lucam: Eleuatis manibus suis benedixit eis, Et factum est,dum benediceret eos recessit ab eis. Item, benedicentur in semine tuo omnes Gentes,
sic Christus ipsis panibus , & piscibus benedixis
se dicitur. Benedicere etiam interdum pro consecrare usurpatur, ut calix benedictionis cui benedicimus, id est, quem consecramus. Sic Ambrosius lib. .de Sacram. cap. 4. & .inter illa duo, benedixit, & gna egit, canonem sequutus di
stinsuit. Venerabilis Beda in Marcum mysticὁ istam
467쪽
l . IN MATTHAEI istam panis benedictionem hoc modo exponit:
Panem,inquit, benedixit Christus, quia naturam humanam quam passurus assumpsit,ipse una cum patre , dc sipiritu sancto gratia diuinae virtutis impleuit. Quod vero in Missa dum lub consecrationem verbum benedixit, profertur,signum cri cis formetur,id no ideo fit, quasi benedicere significet cruce signare,sed quia omne bonum, & o nis virtus sacramentorum ex Christi passione pro nobis crucifixi prouenit. Quomodo autem panis benedici in consecratione dicatur, cum tunc mi 3πμ ωs tetur,& desinat esse panis, pulchre declarat Thom. μ' x qμ docens irrationales creaturias dici benedictas, Vel
γ'. - maledigas, quaten' ex ijs boni aut mali aliquid sacimus. Haec aute benedictio quam Christus protulit super panem, non fuit aliud quὶm prolatio
horum verborum. Hoc est corpus meum. Si nucenim tanta est eorum virtus, ut sacerdotes in
per na Christi ea proferentes ut ex B. Ambrosio&Ecclesiae traditione constat corpus Domini co-ficiant,non est existimandum minore ea vim habuisse cum 1 Christo proferrentur. Qua de re consule Diuu Thomam. Solet etiam quaeri circa hunc locum, an Christus in hae coena corpus sanguinem V suum Deo patri obtulerit, oc sacrificarit. Sane cum oblatio nihil aliud sit,quam aliquid Deo oblatum in agnitionem summi eius dominii , ct Christus in coena horpus & sanguinem suum consecrauerit ad honorem Dei patris, atque ei gratias agendo distribuerit,clarum est eum obnitisse&sacrificasse. Deinde ibit sacerdos in aeternum secui Hal.Ipo dum ordinem Melchisedech. Sed si in coena selysum non obtulisset in sacramento, nunquam ritu Melchisedech obseruasset, qui panem,& vinia o tulit: ut ostendunt Cyprianus lib.r.epist. a August. in Psilm.iso. Irenaeus lib. 4. cap. 22. dc sequenti
468쪽
CAP. VIGESIMUM SEXT. Mibus. Leo sermone 7. de passione Domini ,&alij
4 e fregit scilicet corpus suum, siue panem iam
eonsecratum. Quomodo vero dicatur nic corpus
Christi frangi,& anne magis proprie species dicantur stangi, quam corpus secundum specis, tractat Magister sentent. ubi etiam ostendit quid illae partes factae significent. Hoc loco autem sufficit annotare quod sub qualibet stactionis particula, integer Christus remaneat, quanquam haec fractio significet diuisionem &lacerationem,quam Dominus in passione illinuit in corpore suo , dum si gellis cassus,'inis, clauiso lacea perfossus est, Vnde pro eo quod habemus apud Paulum, quod pro vobis tradetur,graeci legunt,quod pro vobis stangitur,sicut de sanguine postea dicitur,qui pro vobis effundetur. quasi dicat Corpus meum pro V bis sic lacerabitur, sicut nunc sub specie panis hie stangitur. Atq; hinc ortum est, quod tempore sca-ctionis hostis, siue cum primum stacta est, tanquacernentes Christum crucifixum,invocemus eum,
dicentes: Agnus Dei qui tollis peccata mundi &e. Quod singulis totius anni diebus in sacrificio minis dicitur,excepto sabbato sancto,quia tunc Ecclesia in luctu sit. Significat etiam ista fractio diuersas gratias spiritusiancti in Christi corpore mustiaco,quod est Ecclesia ex Christi passione prouRietes. Non ociose dicitur,Christus ipse panem ste-gisse,non stangendum Apostolis traciidisse,quo nimiru significetur no absq; propria sua volutate sactum est quod Iudaei iplum lacerauerint,& cruci-sixerint.-d stipulis suis , tam Iudae, quis alijs Vt constat ex Luca,qui tradito sanguine dicit Christum dixisse, Veruntamen ecce manus tradetis me
mecum est in patena: ubi manisesu liquet, Iudam post traditum calicem adfuisse: quod & omnes ve-
469쪽
an M.tib. tradunt, dempto Vno Hylario, qui ex eo quod sequitur, donec bibam illud vobistum , pi
tat Iudam non communicasse, nam manitemimest inquit Christu non bibisse postea de hoc geni-
, mine vitis cum Iuda in regno patris. Sed facilἡ restondetur, non loqui ibi Christum Iudae, sed vindecim tantum Apostolis, sicuti quando dixit. Et vos mundi estis,sed non omnes,suia non Iudas. Vel si loquatur etiam Iudae, intelligendum erit id ei dictum secundu quod erat Apostolus, no secundum quod erat priuata per na& completu esse in Matb.tti Mathia eius successore: sicut quando dixit: Sedebitis & Vos super sedes duodecim, iudicates duod cim tribus Israel.Quanquam& sic intelligi potest, bibam vobiscum, videlicet quantu ex me est, per me non stabit quo minus etiam cum Iuda bibam.
Accipite. comedite,Merito in hac Vita eis corpus suum comedendum tradidit,mirabilem enim a fert gratiam eis qui dignὲ id sumul. Qua de re plura Thomas,Cvrillus,& Chrysostomus. Cano no-3πc.6- ro. ster hoc loco addit, Comedite, seu manducate ex n e M.ta hoc omnes,sicut de calice dicitur.bibite ex hoc omnes,ad designandum quod omnes Apostoli ex uno communicati sunt. In quo no paruu esse m r. coriis sterium ostendit Paulus,dicens: Vnum corpus, Munus panis multi sumus, omnes qui de uno pane,& d uno calice participamus. Hoc est corpus meum. Romana Ecclesia ex traditione Petri Apostoli coniunctionem,enim, in consecratione corporis Domini adiecit, sicut in cons cratione calicis expressὶ ea adijcitur a Matthaeo, hoc namque sensus requirit,nam ideo Christus ad id sumendum quod in manibus habebat,eos inuitat quod corpus eius esset. Ex eo autem quod Apostolus reum esse pronunciet corporis & sanguinis Domini qui Eucharistiam indigne sumps
470쪽
ri , quia corpus Domini a caeteris cibis n5 dister.
nat, item ex ipsa Apostoloru vitia traditione ce to tenendum est sermonem hunc. Hoc est co pus meum, minime tropicum esse, sed proprium,
eos, significari proprium & naturale Christi co pus quod suspensium est in patibulo, & nunc ad
immortalitatem resurrexitesse vere,propriὶ,& aliter in Eucharistia. Quod abunde ostenderunt scriptores contra Sacramentarios scribentes ex omnibus catholicis doctoribus,sui ab initio nascetis Ecclesiae usque ad nostra tempora extiterunt. Nimirum ex Irenaeo lib. . contra haeretes cap. 22. de sequentibus. Hylario lib. 8. de trinitate. Ambroso lib. de his qui mysterijs initiantur cap. p. dc lib.
de sacramentis ca. s.& 6. Chrysostomo in Matthaeum Homil. 36. i. & 83. Item in Ioannem H mel. 4s. Hieronymo epistola ad Rusticum monachum.Cypriano lib.2. epistola 3. Et in expositione orationis Dominicae. Cyrillo in6.ca. Ioannis C cilio Ephesino primo. Leone papa cu synodo Romana ad clerum & plebem Constantinopolitana. Quorum duobus postremis ita certum, & pe suasum fuit in altari esse corpus, & sanguinem, Domini, ut inde resutarint Nestorianam sui temporis haeresina,quae docebat alium esse filium M riae habentem corpus, & sanguinem, alium Dei filium incorporeum, & Eutichimam, quae docebat naturam camis, & sanguinis a diuinitate ab-siimptam. Irenaeus etiam loco stipra citato, ex eo quod certum dc exploratum habebat corporaliter nos Christi corpus ,& sanguinem sumere, resutat eos qui corporum nostrorum negabant resurrectionem.Synodus quoque septim. Vniuersalis quet est secunda Nicena, docet Apostolos, vel patres nunquam Eucharistiam vocasse imaginem corporisChristi sed semper corpus Christi.