장음표시 사용
451쪽
Porro secundum diuinitatem semper nobiscum est,usq; ad consimmationem taculi: secundu hi manam autem naturam adest nobis in altari modo prorsus inexplicabili , longe tamen verissimo. Augustinus alibi hunc locum aliter exponit, Vt Christus alloquatur Iudam ,&ei similes: ut sensus sit,Quamuis vidiamini mihi ad haerrere& me pro Domino vestro habere,insuturo tamen saeculo manifestum erit quod me non habeatis. Mittens enim haec unguentum hoc Quod Vos putatis perditionem esse Unguenti, ossicium est sepultura .Si mihi sepeliendo,aut sepulto hoc unguentum instidisset, nemo Mariam reprehenderet. aestimetis,igitur ipsam anticipasse in vitio corpore, quod piό prqstare
tur mortuo. Moris enim errat apud Iuciaeos multis aromatibus condire corpora mortuorum,quo diutius incorrupta permanerent,ad commendadam
fidem resurrectioni f. Chrysostomus hic putat oculte taxari Ibdam, ac si Dominus dicat: ista mihi obsequitur, dc praestat quicquid potest,tu ver5 qui
me vis adigere ad mortem audes etiam hanc obiurgaret Ex eo autem quod Marcus dicit Quod habuit haec feci id est,secit quod potuit, & praeuenit
ungere corpus meum,indicatur Mariam quandoq; desuderaturam Vt impendat unctionem corporis Christi cum non poterit praeuenta videlicet resurrectiorie: quasi Christus citceret Maria quandoq; desiderabit ungere me sepultum, nec tamen poterit reputanda est igitur nunc praeuenisse ossicium sepulturae unguendo corpus meum, quando potestatem ungendo habet. Hinc argumentum s iis prolesbile habetur eandem esse hanc mulierem, quae in historia restirrectionis Magdalena Vocatur, omnium maximὶ ad sepultum ungendum sedula. A mendico vobis ubicum c. Attende notitiam iuturorum: Iam enim moriturus praeuidet Euangeliu
452쪽
de Christo saluatore hominibus exhibito,toto o be praedicandum & ex Christi amore mulieris huius memoriam quae illi obsequiu hoc piaestitit
apud omnes celebrandam. Dicetur quod haee fecit in memariam eius, hoc est,praedicabitur simul dcfactu
quod haec fecit in memoriam eius, quae fecit. Est enim, quod, relatiuum non adverbium: similiter, eius, mulierem refert, non factum. Monet Beda obseruandum esse, quod sicuti Maria gloriam de obsequio praestito toto orbe adepta est: ita δ conuerso qui obsequio eius detraheret non timuit,l5gh latem infamatus sit;Dominus tamen bonum o- pus laude digna remunerans, suturas impij contumelias silentio pretieriit. Viderint hic quim prudenter agant qui memoriam huius mulieris caeteterorumque fanctorum abolere conantur, cum e- εuangelium habeant, quod mulieris huius memoriam celebrandam docet. Augustinus arbitratur hoc opus a Christo admissum tanquam prophe- ne min. ticum, & significativum: Dicit enim: neque ullo c bri, iamodo quisquam ibrius crediderit Domini pedes ita unguento pretio perfusos, ut luxuriosorum& nequam hominum solent, quorum talia conuiuia detestamur.Odor enim bonus, fama b na est, qua quisquis bonae vitae operibus habuerit.
dum vestigia Christi sequitur,quasi pedeseius pretiosissimo odore persundit. Ita quoci in alijs persenis plerumque flagitium est,in giuina,Vel prophetica persona magnae cuiusdam rei signum est. Η ctenus A ligustinus. Porro diuersa fuit Praesens Vn- .ctio ab ea quam commemorat Lucas de peccatrice luci veniam peccatorum a Christo impetrante, diuerso enim tympore utraque contigit. Verum id a comentatoribus in quaestionem vocatur, an utrobique eadem fuerit Maria Marthae soror. Hieron
mus in ea est sententia ut putet hanc Maria no esse
453쪽
peccatricem illam cuius meminit Lucas. Augustinus vero eandem esse autumat, adductus argumento Verborum Ioannis, quibus ait, Maria erat quae unxit Dominum unguento, ubi manifes de sorore Marthae fit mentio, & eadem. Vnctio innuitur, quam describit Lucas: Alioqui non diceret eam tum unxisse , sed uncturam filis se cum ubique temporis ordinem studiosὸ admodum seruet. Nam exempli causa, dum Iudae proditoris meminit ante proditionem factam , non
dicit, Iudas qui eum tradidit, sed qui erat eum
traditurus. Huc accedit quod Maria saepius o pugnata fuit, semel a sorore Martha, semel I Iuda : semper autem a Domino desensi. Idipsum veris accidit peccatrici apud Lucam: a Simone enim reprehensa, Domino defenditur . Deinde seror Marthae semper ad pedes Domini destribiatur , semel Ioannis undecimo, ac iterum duodecimo capite : dc apud Lucam peccatrix illa adest etiam pedibus Domini. Postremo & peccatrix & soror Narthae videntur in domo Simonis familiares fuisse , & vir
que unctio in eadem domo facta narratur : quare& unguens eadem ibisse videtur , praesertim cum Lucas secundam unctionem omittat, quod facturum sitisse non est verisimile, nisi de Unguente abunde antea dictum esse iudicasset. Mouent praeterea quaestionem an Maria soror Marthae peccatrix , sit Maria quae vocatur Magdalena. Ex interpretatione autem quam paulo ante in eum locum mittens haec unguentum &c.) attullimus omnino colligitur eadem esse. Idem probare Videtur singularis sermo I Marthae sorore i & Magdalena sub utroque nomine ad Dominum habitus. Ad haec, Magdalena Matthaei vit.& Ioannis
zo. indicatur accessisse ad pedes Domini sicut pro
454쪽
more habebat soror Martiiq.deniq; confirmat sententiam istam huius mulieris memoria,qua Christus toto orbe coelebrandam Uirmauit. Siquidem ecclesia unicam mulierem eamq; Marthae sorore, dc peccatricem dc Magdalenam celebrat. Tunc Quarta feria,qua sacerdotes, dc scribae cor gregati errant apud Caypham. Abras unus memor Aug.12.de Unctionis huius,ila indigne ferens mulierem a Do conseque . mino desensam fuisse. De Duodecim. Exaggeratio est cet 78 ingratitudinis eius ersa Dominum qui dicebatur rudas Is hariotes. Ad distilictionem alterius, qui suit inter duodecim eiusdem nominis frater Simonis, ct Iacobi,cognomine Thaddqus. Dicebatur autem Iscariotes a vico Iscario, vel ab Isachar , de cuius tribu erat. Qilduultri mihi dare Inscelix Iudas, inquit δ' ςρ ΠαHieronymus, damnum quod ex effusione ungueti se secisse credebat, vult magistri pretio compensare. Nec certam tamen postulat summam,ut saltem lucrosa videatur proditio,sed quasi vile trades mancipium, in potestate emetium constituit, quatum vellent dare, E t Vo uobis eum. Non nominat Iemnised quem odit,& ab alijs odio haberi nouit satis notum existimat. Tradam seu prodam occulte. Apertὶ enim comprehendi propter vulgi fauorem, δc suam pruden- .
tiam non potest. A t isti constituerut leti triginta argeteor.
Hoc pretium David spiritu prophaetico pretiidit, . psalmo,cuius initium est, Deus laudem meam ne 'Isto tacueris Sc. in persona Christi loquens triginta maledictiones Iudet venditori,& Iudaeis emptoribus imprecatur Hunc enim Psalmum de Iuda intelligendum esse declarat Petrus in Actis Aposto- acti. lorum. Musticum autem sensiim praesentis venditionis ab Augustino petere licebit, libro primo
quaestione Euangelicarum quaestione 41. Et exin is quaerebat oportunitatem ut eum traderet scilicet sine
455쪽
sine turba ac tumultu etiamsi ea oportunitas sesto die isto accidisset.
P rima autem die aximorum accesserunt discipuli ad resum
Ostendimus ex Ioanne diem Paschae Iudaeorum tempore passionis Christi incidisse in diem sabbati Dominus igitur uno die citius celebrauit Pascha quam alij, seria nimirum quinta ad Vesperam, Iucaei vero celebrarunt seria sexta ad vesperam. Expresisὰ enim dicit Ioannes, Ante diem festum Paschae &c. Si Pascha Iudaeorum incidisset in seriam sextam cum dies sisti eoru incipiant a vespera prς- cedente,uequaquam ante diem festum Paschae diceretur Christus Pascha celebrasse, sed ipso die Paschae. Proinde ubi apud hunc Euangelistam, MMarcum discipuli interrogant: ubi vis paremus Scc. non est intelligendum discipulos ultro interrogasse Vbinam pascha pasandum esset,nunquam enim discipulis in mentem venisset. Christum ante alios pascha situm celebraturum , sed prius significauit eis Dominus quod in celebratio paschate populit esset praeuenturus. Hinc apud Luc. primu iu-het Petru,& Ioanne prςparare Pascha. Deinde quet rut illi de loco ubi id fieri velit: postea vero Diis mandat discipulis haec nunciari patrisam illas. M agis
iter dieit: Tempus meum prope est. Redditur ratio , cur Christus ante alios celebrauerit Pascha, sensus enim est : Iam imminet mors mea ideo non debes
offendi quod ego maturius celebrem Pascha. Illud primo die azimorumὶ intelligunt quidam de Pancnare solius Christi, non autem de paschate totius populi, quasi dicat Matthaeus , seriam quintam fuisse primum diem festi quod Christus serua
uit, quia seria quinta vesperi coepit comedere aetimos panes : sed cum Dominus dicar apud Masthaeu: Scitis quia post biduum pascha fiet&c. Omnino videtur loqui de festo totius populi Iudaici,
456쪽
non de priuato suo sesto: alioqui nesciuissent Apo- stoli quodnam pascha suturum esset post biduum,
neque verum esset quod Lucas ait, venit dies azimorum in quo necesse erat occidi pascha.N5 enim peccauerunt boni Iudaei qui non imira olarunt se ria quintamam eos tunc n5 immolasse ex eo liquet, quod Christum tunc de cruce deposuerint,sepelierint& emerint aromata, quae prima die Arimoruerant eis illicita. Annotant praeterea Euanpelista dies,& tempora , ut historico more tradant quid quoque die acciderit: popularia itaque eos dc notastita descripssse,non priuata oportet . QVare Euthymius illud, primo die azimorum, interpreta tur,pridie aeti morum seu die praecedente diem m
iram,in cuius Veseera comedebant arima: ut μria sexta vocetur dies azimorum a sua vespera, Mstiperlativus, primo, ponatur pro priore.Quod vero Marcusa,abet Quando pascha immolabant,no refertur ad ablatiuum,priori die,sed ad genitivum Alymorum, hoc modo: Pridie seni aetymorum, in quo sesto solent Iudaei Pascha immolare. Dum autem Lucas ait Venit dies azymorum significat
sestum illud imminere,ad eum modum,quo sestu aliquod imminens dicimus iam adesse . Celebra-nit autem Christus pascha decim aquartar una, ut hic ait Hieronymus Non tamen cialpandi stant Iudaei quod immolauerint decimaquinta Lirna , ita, ut decima ta luna esset eis primus dies sestus. Quamuis enim lex praeciperet decimaquarta luna immoladi pascha. statutum tamen anquiquum erat apud eos , ne unquam duo sista solennia continuὸ
celebTarentur, ne populus nimis grauaretur serua-
dis cadaueribus t quae per elusinodi sista sepelire non licebat & cessando a parandis alijs necessari is.
Similiter neque nos peccamus celebrando quandoque pascha mense secundo, cum tamen praece-
457쪽
ι IN MATTHAniptum sit celebrari mense primo in Martio videliacet. Quado enim ex praepositora negligentia coamtingit non seruari legitimos dies,excusantur subditi. Cum igitur tempore passionis Christi pascha suturum esset seria sexta,transatum est ad diem sabbati,ne simul sabbatum, & pascha per biduum ensent celebranda,Christus vero qui morte sua ab Iiturus erat caeremonias veteres,n5 debuit anxius esse de sebbato sequenti, lex enim de fabbato se uando per Christi mortem expirauit. Vide Risepertum siuper Matthaeum, & Paulum Bussensem in additionibus ad Nicolaum Lyram. Cum autem Christiis Dominus passus sit octauo calendas
Au lib. . Aprilis Quo die Vt habet August.) etiam foceptus
de trin.e.ε. suit, celebrauit Pascha nono calend. Aerit. Atq; se- Lib. de civ. xto cal. eiusdem resiurrexit: quinta Vero Maij asce- Dei c. 8. dit in coelum, ac decimaquinta descendit spiritus . p.s 4. sanctus. Porro de mysterijs Paschae Christianorii,& de tempore celebrationis eiusdem,eleganter tra-xpi .irp. ctat Augustinus altera epistola ad iniqui sitiones Lib. r. c.11 Ianuaris. Et Beda in historia gentis Angloria. iio-Lib.l. 4 p. modo vero nunc errare contingat in celebratio--s, ne Pasthae docet Ioannes Driedo de Eccles. dogmatibus. ubi uis pae emisi tibi comedere rasebia De domo ρος- runt non de ciuitate , nam certum erat debere comedi in urbe Hiero lumitana. A t resus dixit: 1 te in Auitutem ad queri. i.Hebraica phrasi dixit,ad queda, Vt putat Hieronum. pro eo quem Dominus certis
indici js descripsit,quemadmodii apud Lu. & Marix ib.x, dedi describitur paterfamilias baiulas lagena aquς. Ai consen eua, gust.quoq; sic exponit ut, ad quendam, verba sintc p 8- Euangelius interiecta per parenthesim, serte salu 'torpatremiamilias nominare noluit,ne Iudas nosset apud que coenare statuisset: nam sine dubio erat illuc Iudas satellites suos adducturus ac mysticam
458쪽
eoenam, ac prolixu sermonem illum quem Ioannes commemora impediturus. v t dicite ei. M in re
tuus & noster erat enim hic paterfamilias fidelis,ae Christi discipulus) dicit, Tempus meum prope est Erc. hoe est,instat tempus transitus mei ad mortem,tepus gloriosae resurrectionis & ascensionis ad patrem,ideoque ante caeteros impascha celebraturus,quod domi tuae facere cupio vn, cum discipulis meis: quare pro numero conuiuarum sussiciens procuretur ciborii appanatus . Et parauerunt pascha hoc est,praeparauerunt agnum paschalem , curantes eum mactari ila asiari. Dum autem dicuntur praeparasse pascha, Vtique intelliguntur azyma, & ax Q z. lactucas agrestes adhibuisse, sine quibus non im- NMn. t. molabatur pascha. Futile itaque est argumentum eorum, qui colligunt Christum consecrasse panem sementatum, quod prius celebrarit pascha, quam reliquum Vulgus, nam sicut agnum parari iussit, ita etiam reliqua ad manducandum requisita. vetere autem secto d umbebat cum duo ecim discim. nu sui'. Manducato videlicet iam agno : id enim nisi stando fieri poterat. Annotandus est autem ordo rerum ea nocte in illa domo gestarum. Primum ergo comederunt agnum paschalem , quo Luci ccomesto, vel certe antea, iacta est inter Aposto- r Mn. 13. Ios contentio , quis eorum videretur esse maior . Deinde surrexit Chrisis a coena , dc Iauit pedes eorum. Postea dixit se eis dedisse humilitatis exemplum. In eundem enim sensum coincidunt verba Lucae ,& Ioannis de humilitate. Iim de Eucharistiam instituit, tum de proditore lo- uutus est Ut patet ex Luca capite 22.ὶAugustinus e consensu Evangelistarum libro tertio capite primo , existimat Dominum bis loquutum de proditore , semel ante Eucharistiae institutionem
459쪽
apud Matthaeum, ac postea iterum apuss Luca videlicet. Verum id minimὸ necessarium est, Matthaeus enim facilἡ intelligitur illud per anticipationem dixisse. Postquam enim Christus apud Matthaeum respondit Iudae , tu dixisti) ordine sequitur historia,quam de seipso memorat Ioannes his verbis: Erat ergo recumbens unus ex discipulis etiam usque ad discessum Iuda .Hic ordo coenet satis consonat illi sententiae, qua Christus dicitur lauisse pedes discipulorum, non solum in exemplum humilitatis , sed etiam ad designandam id neam praeparationem ad Eucharistiae perceptione.
Id quod habes apud Ambros lib. de nis qui myst.
initi.cap. 6.oc lib. 3. de sacrament.cap. 3. dc Bernard. in sermone de coena Domini.
n ixit turbatus a seipso ut ait Ioannes & prae se
serens magnam tristitiam. A men dido uobis quia unus uestrum me traditurus est. Dominus,inquit Leo, dices,
s L .de Amen dico vobis,notam sibi proditoris consti dis D . tiam demonstrauit,non aspera,nec aperta impium increpatione confundens: sed leni ac tacita admonitione conueniens,ut sicilius corrigeret poenitudo,quem nulla deformasset abiectio. 1 t contristati ibidem valde. Ecce,inquit idem Leo, immaculati, & innocentes discipuli ad significationem iacinoris expauesciit,& oes sibi n5 aedito impietatis autore so midant contristati enim sitiat no de costientia re tus, sed de humanae mutabilitatis incerto, time tes ne minus Verum esset, quod in se quisque nouerat,quam quod ipsa veritas praeuidesat. Et Au- τω l. 61. gustinus super Ioannem . Sic in discipulis erat e ga magistrum suum pia charitas i tamen eos humana alterum de altero stimularet infirmitas. A . que hoc est quod ait Ioannes : A spiciebant ergo se inuicem. Et Lucas: Ipsi coeperunt quaerere inter se qui s esset ex eis qui hoc iacturus esset. x unquid
460쪽
egosum n minet Arbitror 'uamlibet interrogationem undecim disicipuloru cor Christi, quali gladio amoris transfixisse, dum innocentes discipulos per humilitatem sibi metuere videt, dc ex ni- ,
irato amore erga se contristari. Qui intingit mecum nus- num in paro idem bic me tradet. Hieronymus,Chrysostomus ,& Leo putant Iudam impudentia illa, qua Christum traditurus erat, dum caeteri discipuli contristati manum retraherent, dc cibos ori suo interdicerent, manum misisse in paropsidem cum ipse Christo, ut audacia bonam costientiani mentiretur. Potest autem intelligi intinxisse,non tanquam in praesenti id fecerit,sed quod solitus esse set cum Christo ex eodem disico cibum sumere, tu . . xta illud Psalmi: Qui edebat panes mecum &c. 'μφ' Quem sensum sequutus videtur Augustinus, evi-' '' stimans hic non esse expressum quisnam esset Chri 'stum traditurus. Facit autem illud,ad augeda pro ς' 'ditoris ingratitudinem, qui non modo ei famili
vis esset,verum etiam cum ipso in eadem mensa, . . atque ex eadem paropside comedere solebat. risius quidem hominἱs uadit, scilicet per mortem ad patrem suum. Et quidem vadit,quia Voluntarie,& sponte inadidit seipsum in mortem, quae transitus magis quam mors dici debet. Recte autem ait,Filius hominis vadit,quia ea ratione qua Dei filius est,perpetuo stat,& permanet. s leuiscriptum 6t de illa. In lege Movsi, Psalmis,&prophetis: quod addit Christus ag discipulorum consolationem , ne per eius mortem,quam in scripturis audiunt esse praedicta,
turbentur. V autem homini illi per quem si tu s hominia tradetur. Etsi scripturae compleantur in morte eius
nihil tamen inde utilitatis vel laudis accedet proditori illi,sed potius aeterna miseria, dc damnatio. Non enim malitia Iudae salutem nostram operata
est,sed sapientia Christi, qui malitia Iudae ad no-GG 3 - stram