장음표시 사용
281쪽
unx DE SIBYLLINI sciunt Christianos, cla sola Rabbinorum susscit Grammati. ea ut de Evangelio & cruce Christi triumphare sibi vid antur. Haud semel intersui nostrorum cum Iudaeis de re. ligione conflictibus, qui tamen parum prospere Christia.
nis cessere. In altercationibus nempe cum Christianis eo semper utuntur artificio Iudaei, ut unum tantum
disputationi poni postulent undamentum, quod utrique admittant, vetus scilicet testamentum. Hoc si concesterit Christianus, vae illi. Cum enim in tota vita unum hoc agant Iudaeorum magistri, ut sese exerceant in praeceptis legibus Grammaticae a Rabbinis stabilitae, to tamque Hebraicae linguae cognitionem in ea collocent, admittentibus id ipsum Christianis fieri aliter non potest.
quin totus controversiae status ad Grammaticam devolva.
tur, quaestioque fiat utri in lingua Hebraica sint doctiores, Rahbini videlicet, an Christiani eorum discipuli. At c. ro si quis cum Judaeis congredi velit, longe aliam necesse
est insistat viam, nec permittendum ut vetus testamentum separetur a Novo, utpote sine quo ne vetus quidem possit subsistere. Ostendendum iniquum stultum esse ali quod adstruereis stabilire fundamentum, cui ne ipsi quidem credant, utpote qui Christum praedicto multis Pro phetis tempore adventile negent Christianos vero recte
vetus admittere testamentum , utpote credentes Novum testamentum esse demonstrationem & complementum e
teris. Hanc disputandi rationem tenuere primi Christia. ni. qui nunquam perpessi sunt Novum a Vetere avelli Testamentum. Ecclesiastica regulat undamentum fidcisemper sui veteris iovi Testamenti concentus, ct utriusque scriptorum consonantia. Quicunque hac conditione cum Judaeis se committit, certa illum manet victoria, Lscietique ut aut discedant aut obmutescant udaei cum ut, lato Novo tollatur quoq; Veteris testamenti auctoritas, &nulla sit causa ut huic credamus, si nec dum advenerit Messias, necdum impleta sint Psophetarum Vaticinia.
282쪽
Quod si negent udaei illum veterisia novi Testamenti concentum nihilominus fiat quaestio de intellectu linguae
H braeae expositione S. Scripturae, imprimis cavendum a spuria ista commentitia quam diximus hodierna Gram matica, qua multos credulos circumveniunt Christianos, cavendum quoque ab omnibus versionibus4 expliciationibus factis ad placitum Rabbinorum, firmiter adhaerendum versioni LXX interpretum iis expositionibus quae receptae fuerunt ab omnibus Iudaeis qui Christi Ap stolorum tempora praecessere hoc ynat, ct tum succumbent Iuda l. Ut autem Veritas LXX interpretum, Rabbinicarum intelligatur utilitas versionum, commode ipsi subveniunt Rabbini. Cum enim quotquot sunt inter cos prudentiores majoris auctoritatis, fateantur periis Hebraicam lin guam, laceras tantum superesse reliquias, nesciri significationcm vocabulorum codicemque Hebraeum factum esse
mutum iemini intelligendum, eo quod una cum lingua perierint quoque vocales, ideoque eo redacti sint miseri Judaei, ut ne legere quidem sciant Hebraice agnoscentibus inquam haec omnia omnibus sere antiquisi melioris notae Rabbinis quis non ipsis merito credat cum palam profitentur, vere in se completum esse, id quod ore praedixerat Esaias, ut omnis scientiad intellectus Oraculorum Dei ab ipsis tollatur transeat ad gentes, nec cessaturam hancti inruae Hebra inscitiam, ut ipsi addunt, donec veniat doStor Messias qui obsignatum reserat librum, pristinum linguae restituat intellectum. An Messias instaura turus sit usum linguae Hebraeae ad salutem non admodum
necessariae, per medicet ut credant Iudaei interim catenus taceantis contineant se ab interpretandis sacris libris,
quod propria consellione non intelligunt, donec iste adveniat
sed Judaeis hac in pars quidam obloquuntur Christiani, dicentes nec pertiue, nec iperituram linguam Hebraeam, sed Nn vel
283쪽
2 74 DE SIBYLLINIS vel invitis ipsis Iudaeis sempero fuissed suturam ipsis ver
naculam. Verum, nequid graVius dicam, sic sentientes ipsis Iudaeis Rabbinis deridendos propino. Iterum, instant, si non a Iudaeis, unde quibus Hobrari codicis petenda sit interpretatio λ Saepius iam respondi sed cum eadem toties moveatur quaestio, opportet quoque, ut saepius eadem repetam Libens itaque concedo a Judais petendam esse veram sacrarum literarum interpretationcm sed non ab istis Iudicis qui Christianae fidei sunt
hostes quique sponte sua latentur se nescire Hebraice: sed ab illis, qui forente & superstite tiamnum Hebraica lingua sacros verterunt libros, quique pro veris inceris
habiti fuere interpretibus ab omnibus qui Christi tempora praecessere Iudaeis ab ipso denique Christo Apostolis. ab omnibus Christianis Ecclesiis. Sed inquiunt non superesie LXX interpretum versionem, & illam quae vulgo exstat, ineptam esse . utilem. Ita quidem Christiani nonnulli ipsi hae in parte utiles Winepti, sed non se Christuso Apostoli non denique Iudaei quantumvis huic versioniis Christianis inimici; quapropter ad illos me
Omnes itaque Iudaeos, qui Christi praecessere tempora,
agnovisse hanc solam versionem velut legitimam, non tantum 1fideliter redditam, sed & divinitus inspiratam, testantur quotquot suere vetustiores Iudaei. Usque ad tem pora Aquila nulla alia lecta suit Scriptura in omnibus Iu daeorum Synagogis, praeter illam LXX interpretum perierat quippe intellectus linguae Hebraeae, utpote quam ne ipsi quidem callerent Iudaeorum Rabbini. Diu demum, post eversa Hierosolyma, cum viderent se huius versionis veritate premi a Christianis, ausi sunt dicere, interpretes illos aliqua non satis bene vertisse. Nullus tamen repertus sui Iudaeus, qui negaret illam si veram & genuinam LXX interpretum versionem. Non Origenis non denique Heronymi aetate quisquam suit qui hos non agnosceret
284쪽
interpretes; sane ridiculi fuissent, .& mille testibus con vincendi, si tam manifestae veritati contradixissent. Sed postquam Aquilae prodiit versio, remansit nihilominus apud Iudaeos usus antiquae translationis cum enim obseu rissima & distortissima esset Aquilae versib, merito multis displicebat, utpote qui verborum quidem aliquam, nullam autem sensus habuisse rationem videretur. Magis itaque placuit quae postmodum prodiit Theodotionis translatio, quae quod proxime ad LXX interpretum accideret versionem, ideo&clarior commodior multis visa suit Iudaeis. Attamenis illum aeque ac Aquilam peccasse ubicunque a
vetere recessit versione, licet in promtu sit ostendere, conasulto praeteribimus; nunc enim ut argumentum persequamur istud monuisse susticit, Versionem, quae ab omnibus
semper agnita sui Christianis pro verat genuina LXX. interpretum versione illam ipsam quoque lectam in Synagogis opprobatam ab omnibus antiquis fuisse Iu
Superest itaque quaestio, rectiusne S. Scripturas inter pretati sint illi Judaei, qui solentes superstite etiamnum Hebraea vixerunt lingua, an cro isti, qui vel olim, vel hoc nostro seculo novas excuderunt Versiones, postquam nempe vel ipsis fatentibus Judaeis periit lingua Hebraea.
Veritatis inquiunt nonnulli habendam esse rationem. Sed vero ecqua certior Christianis habenda sit veritas, atque
illa quam & Christi Apostolorum sanxit auctoritas 3
Iudaeos vero quod attinet, an non etiam illi tutius credant veteribus Iudaeis linguae Hebraicae gnaris, quam Rabbinis recentioribus sponte sua agnoscentibus se non intelligere Iinouam Hebraeanis Instant tamen, non reperiri in Hebraeis codicibus id quod LXX posuere interpretes. Recte quidem, si apices& novitia Rabbinorum sequamur puncta. Sed vero puncta ista vocalia tollantur, tollantur quoque immutationes quae Christianae religionis factae sunt odio, illico veritas' convenientia versionis LXX interpretum no cum
285쪽
α 6 DE Si YLLINO cum Hebraeis apparebit codicibus. Quod si ne si quidem in quibusdam locis illa compareat convenientia, non LXX interpretum errori, sed suae tribuant imperitiae, alicrutrum agnoscant, Vel Hebraeos codices, vel Gracam a
se non intelligi versionem. Denuo hic obstrepunt Christiani quidam, sed revera ipsis Rabbiniores Rabbinis, Sc negant puncta vocalia tollenda. nec esse novitium altaretharum commentum, sed vel ab Esdra vel a Moyse tradita, vel etiam ipsi Deo coaeterna essς contendunt. Eo nempe stupous vel insiniae quidam pro 'gressi funi, ut Deum ritu humano Hebraice loqui existi ment. Cum vero lingua Hebraea absque punctis vocalibus muta ipsis videatur, esse putant necesse, ut puncta ista sue. rint ab aeterno, alias enim fore ut Deus aliquando ueri tmutus. Nec tameia de nihilo conficta cst haec intinia, a
het enimo illa quo se tuatur. Isti quippe punctorum putroni cum videant, si Esdras aut Moyses statuantur puncto. rum auctorcs, ore nihilominus ut ante cos lingua Hebraea suerit muta ut hanc absurditatem ei iugiant aliam longe absurdiorem sunt commenti, linguam Hebraeam aeternam ωDco vernaculam statuentes; quandoquidem Vero, ut
ipsi sentiunt, lingua haec sine punctis subsistere nequeat. rem se confecisse existimant, si iunctis quoque vocalibus
Haec est merces, hic denique frueriis quem ex viridariis,& ut ipsi loquuntur, ex Iudaeorum paradis imprudentes reserunt Christiani. Miseros eos merito dixeris, ipsi tamense beatos praedicant, Minfelices vocant, si qui non iisdem pascantur bellariis. um demum pinguescere eos videas. eum veterum Christianorum derident simplicitatem, ut pote qui absque ulla Hebrai sermonis cognitione, ausi
sunt nihilominus sacras interpretari Scripturas. Sciant nihilominus inter omnes antiquos Christianos neminem lasse, cui non majus Hebraicae veritatis assulserit lumen.
quam cmnibus simul nostri secuti Rabbinis semirabbinis
286쪽
S. 277 Christianis. Ut quippe si non verborum Hebraicorum, attamen sensuum , qui herieficio LXX interpretum ex Hebraeis abunde redundant verbis, fuere intelligentissimi. At vero Rabbinos, cum non admittant LXX interpreteS, illos ne verba nec sensus Scripturae percipere, nec perce turos antequam veniat iste frustra expectandus Rabbini. cus Messitas, vel propria illorum constat consessione scidquid veteres commemoro Christianos, cur nono in Chri-1tum Apostolos despuunt, velut linguae Hebraeae,
sensuum S. Scripturae ignaros, utpote qui eadem verba cosdem quos LXX interpretes ubique cxpressure sensus Si Christi Apostolorum eos teneat reverentia , Unde tanta intemperies in illos qui illorum insistunt vestigiis ρSed inquiunt Iudaei siccessere ab hac versione. Recte quidem sed ideo recessere quod viderent Christianos edineficio luijus versionis praevaleres antiquiores enim Judaei totis quadringentis pluribus annis pertinacissime lusi versioni adhaeserunt, nec quisquam repertus est qui
vel mutire contra LXX ausus fuerit interpretationem.
Quod si perstitissent in hac sententia, vel nulli, vel certe quam paucissimi in mundo superesten Judaei. Adeo enim Evangeliis rapostolicis scriptis concinit haec versio, ut
quisquis hanc admittat, idem etiam necesse sit admittat Evangelia. Si qui itaque versionem hanc respuunt Christiani, superest ut ad Judaeos transeant aut si nolint, ae
quum est, ut quod Christus inpostoli, idem quoque ipsi
de hac sentiant versione. Iterum tamen, qui Iudaeis favent, instantvi dicunt posteriores curas semper esse meliores prioribus, ideoque versiones hodiernas antiquae vcrsioni esse praeserendas. Sic nempe olim Iudaei faventes versioni Aquilaeis tradi. tionibus Rabbinorum, incere solebant ο αφοὶ δι ζαν, ut habet Hieronymus inaestione decima ad Algas iam qnam vis ille locus vulgo non recte concipiatur. Sed vero an secundae expositiones αδ ρωσει semper sint prae
287쪽
1 8 DE SIBYLLINI sferendae prioribus, opus non est nostrum interponere judicium, cum ipse Christus satis sentientibus responderit, cujus testimonio si non Iudaei, qui almudicas Sina, hi nicas expositiones traditiones verbis & sensibus Scripturae praeterunt, at certe acquiescere debent Christiani. Aquilam vero non Vertisse sed pervertisse potius ScripturaS, nec amore Veritatis, sed odio Christianorum impiam istam condidisse versionem, vel ipsa quae etiamnum supersunt satis testantur fragmenta. Recentiores Vero Iudaeos, quibus ignota est, non Aquilae tantum, Maliorum veterum, sedis ipsa quoque LXX interpretum versio, timnullas certas sequantur expositiones, utpote qui ex iiDdem verbis septuaginta saepe plures discrepantes elici unt sensus quamvis vel ipsa expositionum diversitas erroris possit convincere; attamen cum omnes istae interpretationes uno Grammatica a Rabbinis stabilita sulci. antur undamento, utis hujus quoque cognoscatur uti litas, velim legantur ea, quae cum alii viri docti, tum praecipue Morinus, de hoc scripsere argumento, quae siquis non iniquo evolvat animo, facile reprehendet, ne ipsos quidem Judaeos tam magnifice de sua sentire Grammati ca, quam multi hoc tempore faciant Christiani. Si quis vel ipsa cxcutiat principia, statim intelliget, quam etiam in his turpiter se dederint. Cum enim potestas singula. rum literarum ex antiquo Graecorum satis adpareat alphabeto, quod ex Phoenicio desumtum esse plerique satentur, de res ipsa clamat quam stultum ridiculum est credere, si austrantur puncta jam quoque necesse esse, ut vocalibus veteres caruerint Hebraei An ergo mentitus est Io sephus, cum nomen Dei tetragrammaton ex vocalibus
constare scripsit 3 Sed is Samaritae, quod punctis careant, carent quoque Vocalibus, Persuadeant hoc id sui Samaritis.
Licet progressi temporum, ut apud alias gentes, ita quoque apud Hebraeos immutata iit iterarum potestas,
288쪽
ΟILACULIS. 279 in principio tamen quinque vocalium loco suis apud eos literas urina clarius est quam ut quisquam dubitare possit Exceptis au Joth, quae aliquando vocales alias vero sunt consonae, reliquae semper sunt vocales. Quod autem una quae olim erant Α, Ε, o,incipis quoque in
hodiernis Rabbinorum Grammaticis accenseantur conso nantibus, id omnem superat barbariem. Quomodocunq: cnim liter istae pronuncientur, ecquis unquam efiicere possit, ut non sint vocales Quod vero potestatem singularum attinet literarum minime dubitandum, quin ut formais ordine, ita quoque potestate in prima sui origine conVenerint cum veteribus literis Atticis, seu Jonicis, ita ut V cum cumnis cum K p cum Q Latino, d cum exacte convenirent. Absurdum enim maxime uerit olim in Syriaco
seu Hebraeo Alphabeto, tres istas literas ta TV unum eundemque expressisse sibilum, ut jam olim quoque persuasus a Iudaeis magistris arbitrabatur Hieronymus. Sed neque de o dubitandum, cum alphabetum Hebraeum, aeque a Graecum vel Latinum omnibus tam vocalibus quam consonis fuerit inuructissimum, qui non tantum a pueris recens discentibus, sic ab omnibus integrae Voces cum omnibus suis primitus fuerint expressae vocalibus, ac diu demum postea compendiariam istam pla. cuisse 'introductam fuisse scripturam, qualis nunc apud Hebraeos, Samaritas, Syros, Arabes, plerasque orientis usurpatur gentes. Istum vero scribendi morem, quando nempe compendii gratia complures omittuntur Vocales, non est ut quisquam miretur, cum tiam inter Europaeos, barbaris praesertim temporibus ruerit usitatissimus, metiamnum, ut diximus, apud plerosque fere Asiaticos obtineat populos, qui hoc nomine rident Europaeos, quod legere eiciant, nisi omnes exprimantur iterae. Utri rectius faciant non Jam Plaetatur illud constat, ut haec Orientalium scribendi
289쪽
Σ8 DE SIBYLLINIS ratio compendiosior est altera, ita ad conservationem lua-guarum obesse quam plurimum laetum hujus rei ex emplum in Graeco Romano habemus sermone, qui per tot secula integri propemodum supersunt, cum nullam in Oriente invenias gentem, quae antiqvj sermonis conserva tit sibi peritiam, ut vel hinc cosnolcas, quam damnosum sit rerum sectari compendia, veluti quae omnium artium scientiarum oblivionem inducant. Nec linguae Hebraeae, quantumvis sancta habeatur, melior sui conditio, utpote quam plerique doctiores Rabbini periisse unani.
miter lateantur . Non autem recens est haec actura diu ctiam antequam Christus nasceret ut in desuetudinem abi erat. Ioseph vero aetate, quam rari essent qui eam linguam callerent, vel exinde cognoscitur, quod ipse ad fit. Inci, vix duos aut tres inter omnes fuisse Iudaeos, qui
Hebraicas Scripturas possent interpretari. Quod am illo
tempore plurimum recessisset ea lingua a statu suo pristi no non in verborum tantum & phrasium intellectu dissi cultas occurrebat maxima, sedis propter vocalium desse. cstum, o miscri Judaei redacti erant inscitiae, ut ne legere quidem circiat, nisi Hebraica verba Graecis expressa literis adscriberentur, qu Tbus nempe, alium resarciret ut desectus Hunc scribendi morem a Iudaei acceptum, in te traptis texaptis secutus est Origenes. Hebraicis Sa mariticis literis opponens eadem Hebraica Gamaritica, Graecis expressa literis additis tantum vocalibus ut coma mode legi possent. Figuit autem haec ratio per annos e- re mille, nempe usque ad tempus asseretharum, qui ante sexcentos sere annos neglecta hac duplici scriptura, secuti Syros D Arabcs, apices iuncta invexere, quibus voca. hum loco uterentur. Adeo autem recentia esse puncta apices istos, vel ex eo satis est manifestum, quod nullus liber, nullumve appareat monumentum, quod quidem quingentis annis sit vetustius, in quo isti compareant. Non Origcncs, non Hieronymus, sed neque antiquiores Thalmu
290쪽
OR AC u LI s. 8rΤhalmudistae, usquam eorum faciunt mentionem. Et sine quam stultus uiuet Origenis ludaeorum, quos secutus est labor, in describendo codice Hebraeo Graecis literis, si istis temporibus puncta exstitissent vocalia. Arabes autem primos fuisse qui commenti sint apices
puncta vocalia, quae imitati sint postmodum Syri a quiniis demum accepere Iudaei in Syria AEgypto viventes,licet sagaciores fateantur Iudaei, clarius tamen id ipsum evincunt punctorum laceentuum nomina, quae pura puta sunt Arabica. Sed ut omnis tollatur dubitatio,is ut scia mus, quisnam punctorum vocalium primus fuerit inventor, adscribam locum Leonis Africani ex libro de doliis Arabibus, quem ex Bibliotheca Florentina descriptum e ne me habeo. Sic itaque ille in vita Elchalil prosodiae Grammaticae apud Arabes inventord; Similiter etiam Esthali fuit, qui vocales si literarum pincta interit. Nam antiquitus Arabes non utebantur tam punctis quam vocatilus At quia tempore hujus Elchali Arabes Coranum eorrumpere depravare coeperunt, ideo vocales inpuηcta maximae ubdem utilitatis S commodi invenit ζs apposuit.
JAM vero quod vetustos Hebraicos attinet characteres, quibus ante tempora Esdrae4 captivitatem Babyloni- eam sacri suere descripti libri, qui illos simile Samariticis mille negant, illis praeter bonam mentem aliud quod precer non habeo Praeter testimonia 4 nobis rare oab aliis allata, addantur quoque testes omni exceptione ma)ores Josephuso Aristaeus. ibi enim de interpretan-