Isaaci Vossii Variarum observationum liber

51쪽

ςri DE MAGNI Tu DINE Egyptus enim non latius patet, quam quatenus excurrit& inundat Nilus, ut docet Herodotus inedic itaque Stra NMλψ. Itaque longae fasciae sepulchrali Mεια - γ ν

eam comparat, utpote cujus limites non cxcedant inundationem Nili nec pateant ultra trecenta stadia. Verum non exinde conficias Homerum errasse, cum centum

lmic urbi tribuit portas, aut alios, cum quadringenta plura cam in longitudine a isse scribunt stadia The harum nempe eadem sui conditio atque Alexandriae,quae ut totam Mareotida suburbiis suis implevit, ita haec quoque omnia Thebaidis oppida velut totidem vicos aut suburbiam Ocomplectebatur nomine. Nec dubitandum quin antiquitus antequam Nilus in Moeridem mariam paludes distractus efflueret, utraque hujus numinis ripa adeo re quentibus fuerit exculta aedificiis, ut pleraque oppida velut

unam continuam efficerent civitatem. A P. X.

De Alexandria e Carthagine.

Ddamus duas alias Alexandriam carthaginem

Romanae civitatis aemulas urbes. Si Alexandrinae urbis ambitum consideremus, digna utique non erat, quae hoc loco recenseatur. Hus quippe moenia nunquam excessere mensuram ab Alexandro

conditore constitutam, stadia nempe xx seu quindecim passuum millia, quod ipsum tamen Ipatium angustius reddebant hinc mare inde Mareotis palus mediam urbem influentes, ita ut ea parte non nisi septem vel octo stadiis pateret in latitudine, ut habet Strabo, vel ut plurimum decem, ut

scribit Iosephus, cum in longitudinem usque ad triginta expauderetur stadia. Quod serma ejus moeniorum ad

52쪽

ALEXANDRIAE ET A THAGINIS.

aliarum ut um non fuerit exactia normam sed angulos ad modum, utpote quam nlamydi Macedonicae similem su. isse constat, utique mirum videri non debet, quod in eius describendo amsitu a se invicem discesserint scriptores. e. tum illud miror Agrippam apud Iosephum in ea quam ad Judaeos habuit concione, ut magnitudinem Alexandriae osten. dat, hanc ipsam sere quam Strabes alii moeniorum posuisse mensuram, nulla prorsus sacria suburbiorum mentione. quibus tamen praecipue & sere solis immensa urbis huius aestimanda crat amplitudo. Ut itaque cognoscarmis quanta fuere Alexandriae suburbia, hoc primo moneta chim, littuc quod Canopicum dicebatur a Canopo oppido, hodie M-chur xe Athecura dicto, per spatium centum viginti stadiorum, in ea enim mensura exacte conveniunt Strabo &Ptolemaeus,totum istud continuis habitatum luisse aedificiis. cognoscitur non tantum ex Strabones aliis, ses exim mensis quae hoc quoque tempore supersunt ruinis univcrsum hoc intervallum sine intermissione occupantibus. In hoc tractu erat Nicopolis suburbium triginta ut Strabo scribit ab urbe distans stadiis, seu potius, ut Iosephus habet, vi ginti, intercedente hippodromo & pluribus aliis aedificiis quorum etiamnum supersunt rudera, sed praecipue Nicopolis, quam ipsa Alexandria non minorem sui si assirmat Strabo. Sed Sc ipsim quoque illam famosam sosiam, quae ab Alexandria Mareoti usque ad Canopum extendebatur habitatam fuisse es quidem magnis vicis docet Strabo. Taceo jam reliqua suburbia, rilla presertim, quae ultra fossam per quam Mareotis palus in mare effluebat, in littore olim fuere Libyco. Hactenus a tantum recensuimus, quae e mari sese spectanda offerebant, unde tamen sitis colligas Alexandriae longitudinem, utpote quae in littore ad centum & quinquaginta minimum porrecta lacrit

Videamus nunci urbis huius profunditatem, quem me morat Adrianus Caela in Epistola ad Servianum. Illam G ut

53쪽

ut labeamus, dico addendam esse paludem Mareotidem &quidem totam, si Straboni credere velimus. Is quippe

curia trecentorum sere adiorum longitudinem huic tribuat, latitudinem Vero centum δε quinquaginta, omnia tamen circumcirca pulcre habitata suisse allirmat,

eo, κικλου micria iκu e πλως. Itaque Athenaeus&Aclianasius&Theodoretus& complures alii paludem hanc non vicinam huic urbi, sed in ipsa Alexandria fuisse scribunt cognominem paludi Maream olim magnam ur- hem, postea magnum Alexandriae factum suisse vicum Sed quid facias Plinio, qui ex Claudio Caesare prodit paludis hu)us trajectum V X, ambitum vero C D passuum Milatium Cum in hac mensura meliora conveniant exemplaria, non cst ut vitio laborare numeros existimemus. Dubium omne tollunt sequentia Verba, in quibus etiam major huic paludi tribuitur mensura Altischa nos in longiliusnem pater x L faciunt choen que Radia tri inta, ita fieri Δησitu mini nil di tantundem S latitudinu. Quantumvis hos numeros in angustum redigas, habebis tamen ambitum 'orem quadringentisc xx I passi millibus, quae prosecto immensa est mensura prae illa Straboniana. Quid item sentias de Palladio in Lausiacis ubi describit iter ad montem imae, paludi huic adsigna Lxx mill passirra)ectum, quem se sesquidie navigatione confecisse testatur Haec&similia cum legunt semidocti ridenta exsibilant eterum scriptorum inconstantiam & simplicitatem. ac stoliditatem vocant quidquid si non intelli lint Sciam itaque isti omnes recte sensi sic scripssse, nullamque

hic subesse hallucinationem. Ut enim antiquam ct naturalem, quam Strabo describit, palus haec conservaret mensuram aut ut ad vicies, imod tricies ma)orem excresceret amplitudinem, totum hoc ex arbitrio voluntate populi pendebat Alexandrini, dummodo Nili non deesset beneficium. Cum cium non blum per fossam Canopicam, sed

per plurimas alias ex altiori superiori AEgypto aqua

Nili

54쪽

ΑLEx Am D RIAE PET CARTHAGINIS. 4s Nili in hanc deflueret paludem, ut cum alii, tum praecipue Strabo Palladius docent ratio exigit ut pro mensura incrementi Niliaci plus etiam minusve inundarentur

pinguescerent arenoli4 deserti alias exterioris Libyae agri. Ex immensa porro paludis huius magnitudine satis quoque intelligimus, fiere aliter vix potuisse, quinin ceris quoque

palus pars fieret Mareotidis. Nec aquarum obstat libra. mentum, effodiebatur enim tellus in usum aggerum, inde demum duplex oriebatur compendium, hac enim ratione non tantum quaquaversum admittebatur aqua, sed admissa etiam in editioribus agris detinebatur quamdiu tillime. Ex eadem quoque gesta terra oppidorum & vicorum strue hantur fundamenta ut quemadmodum passim alibi in Egypto supra aquas exinarent. Decem aut plures maximos vicos in Mareotide suisse scribit Athanasius, tam vicinos urbi ut non Alexandrini nomi, sed ipsius Alexandriae partes csse dicerentur, ideoque aeque ac Nicopolis, Eleusin, Necropolis ac caetera Alexandriae suburbia carebant Episco

pis, at per Presbyteros regebantur. Itaque Ischyram qui unius ex istis decem vicisse Episcopum gerebat, negat Athanasius suisse Episcopum. Quod autem in Notitia Marcotis receni eatur Discopatus, id de altera intelligendum Mareotide, quae erat longe ultra hanc paludem, vicina sonti Solis & Hammoniacae regioni. Nisi potius inde id facti existimemus, quod Mareotis oppidum ademptum Alexandranis attributum uerit praesecturae Libycaein hac ratione factus fuerat piscopatus. Vide leget Iustiniani de Alex.andrinis. Sex porro integros menses aqua hujus paludis

catarractis detinebatur ab Alexandrinis, cum ex prosun- d. AEgypto, ut eam Vocat Iosephus, per hunc lacum primo Alexandriam, deinde Romam deportabantur praecedentis anni messes, reconditae hactenus in insulis & horrcis tr. cumcirca paludem sitis. Ut olim ita quoquo hoc tempore palus haec undique cingitur palmis , Nunc latronum comicilium, olim cr

accolar

55쪽

DE MAGNI Tu DINE accolae crant Iudaei. De illis praecipue intelligenda sunt

verba Philonis Iudaei, cum scribit decies centena I; aeorum fuisse millia qui Alexandriam, .nt ptu minhabitarent. Jam a temporibus Alexandri us civita. ris aequale cum Macedonibus acceperant. Postquam Nilus per multos alveos in siticulosam cincultam sua derivatus

Libyam regioque illa habitabilis se coepit illi primi

fuere qui vacantes occupavere agros. Hinc factum existi. mo ut regio haec dicta tuerit Palaestina Libyca Colligo id ex optico in vita Aureliani, cum scribit currum ejus triumphalem praecelIille ducentas diversas seras mansuetas e Libyca Palaulina. Quam autem habitatus fuerit hietratius vel cxinde colligas, quod ex eo tempore Mareotis pro tota accepta suerit Agypto, ac si universa AEgypti opulentia una cum flumine in illara transisset, frustra indignantibus Fgyptiis, quorum regio exhausta maxima fluminis parte adeo reddita est sicca, uti ilum non nisi duobus hoc

tempore in mare exire ostiis affirment complures, cum ne conspicua quidem sint reliqua, quorundam Vero ne locus quidem compareat.

Non autem solas paludis hujus oras occupavere Iudaei, sed cinteriores vicinae quoque Libyae partesi praecipue

montem Nitriae contingentem, ut diximus, hunc lacum, implevi si monasteriis .coenobiis anachoretarum clare ostendit idem Philo. Nitriotas vocat Ptolemaeus, necdubitandum quin mi scisti fuerintra laci. Sive praedica tione Evangelistae Marciis discipulorum ejus, ut Eusebius alii scripsere, sive sponte sua sola miraculorum Christi fama facti ruerint Christiani, non jam quaero illud constat, aeque cos ac alios Essenos imagna ex parte iam a principio Christianam suscepisse religionem. Si quis enim Philonis& Paladii de hoc monte conserat Verba, certo certiumm . veniet illum ipsum Nitriae montem, quem Judaeorum tenuere monachi, Christianos postmodo tenuille mona- Maos. Cum vero absurdum sit existimare, Iudaeos ex

antiquis

56쪽

antiquis suis sedibus expulsos suis a Christianis, superest ut credamus Iudaeos istos monachos ad Christi transisse

castra, quemadmodum optime observatum Thomae Bru-nom, admirandae doctrinae viro, de cu)us insignibus erga me meritis alibi dabitur dicendi locus. Quod autem viri dom observant Εsienos Palestina non in omnibus convciaisse cum Therapeutis seu taenis agyptiis, nihil ad rem facit, cum& qui Iudaeis in monte Nitriae successere Christiani monachi diversas habuerint ψιτειας, in quibus unusquisque suo viveret more, ut monet Palladi us Sufficit quod vitae sanctioris gratia fuerint remi incolis, unde eos comparat Iosephus istis Dacis seu Getis, quos ipse mλιας, Strabo κτισα nominat. Apud Iosephum non recte legitur pro πολιχ ι Sed Vapud Lustii thium ad 3. ub interpretatur 'AMνα 2υκI Mνον δελὼεθει cum πολιμ dicit esse κItas, male depravata haec vox in σολερα c. Dicebantur Vero δις- - πλι quod mo 'nasteria& domicilia insolitariis aedificarent locis essentque Velut conditores eremi. Hinc apud Athanasium in vita S. Antonii legas, ἡ δη os λίλ πο μονα seo. Et sane urbes potius quam monasteria dici poterant ista habita cula, cum in quibusdam octo vel etiam decem nonnun. quam monachorum reperirentur millia Copiosi inter illos erant pistores, coqui, lanii, ythi seu cerevisiae AEgy.ptiacae coctores,' ne vinarii quidem ac placentarii de erant, praesertim illis qui in magnis Viverent monasteriis,

quique commodis sent moribus. Nam si qui morosidad vitam civilem minus apti Viderentur, illi segregati a reliquis in tuguriis agitabant. Nihil denique inter urbes&monasteria erat discriminis, nisi quod in his viri a mulierihus seorsim ViVerent.

Istos porro Iudamrmi seu monachos seu tharapeutas vicinam quoque implevisse Ammoniacam ex eo colligo, quod eam quoque tenuerint Christianorum monachi, quorum examina tapersa utile per totam Libyam proprie

57쪽

48 DE MAGNI T. UDINE dictam, ut eam Vocat Ptolomaeus, docet Palladius in histo. ria Lausiaca, ligna quae aliquando integra in lucem pro deat vix enim pars dimidia vulgo prostat. Miratur Strabo quod cum tantam auctoritatem Iovis Ammonis olim habuerint oracula, suo tamen tempore cessarent plusque Sibyllinis quam istis tribuerent Romani sed prosetto postquam Iudaei acti fuere Ammoniacae domini, neutiquam mirum debet videri siluisse Ammonem &sue cessisse Sibyllina, id est Iudaica oracula.

Nec tamen existimiandum in ista Judaeorum conversione omnia tam pacate suis gesta, ut non etiam inter hos&novitios Christianos gravi nimae Orirentur contentiones,quin

potius illud ipsum quod decimo septimo rasani anno Andreas quidam gessit bellum, hac ipsa credo de causa sui siesu eptum. Ut sic sentiam facit praecipue Eusebius initio lib. 1 v. hist Eccl. ubi bellum istud a Judaeis suscitatum

misi scribit contra cohabitatore Graecos, sive cimo, is Eλλειαι Cum cnim Alexandria, Sc huic annexa Libya proprie dicta a solis teneretur Macedonibus4 Iudaeis, neque cnim ullae aliae gentes jure civitatis fruebantur, planum est illos quos Graecos fuisse scribit Eusebius fuisse Iudaeos. qui expuli ab aliis Iudaeis Alexandriam se contulerunt Hieronymus sic Vertit Iudaei qui in Libya erant, a vergum coholitatores suos alienigenas dimDant. Similiter in PED-pto. Auxandria Apud Carenen quoque S in Thelaide magana seditione contenduxi. Verum Gentilium pars superat in Alexan ria. Recte quidem si per cohabitatores alienioc. nas intelligas Judaeos qui relicto Iudaismo facti essent Clcri stiani, quales solent Iudaei appellare alienigenas. Profecto non potuerunt Iudaei nisi cum his bellula gerere, cum soli, ut diximus, Iudaei, totum illum Libyae tenerent tractuna Orosius vertit incolas Haesitan auoque hodierni interpretes, quia nenipe ignorant Iuctos Alexandriae cla in sub

jecta huic AEgypto Libya habitantes pro Graecis suisietistitos, )am ab Alexandri temporibus concessiim uisie

58쪽

ALET AN AE. Dfis, ut se Macedonas appellarent, uti testatur Iosephus, cum alibi, tum lib. II 'M is, omis Enni

cap. , de bello Iudaico e

que te Macedonas intelligendi hic sunt e H Iudaei in Christum credentes. Hinc

quoque commeatus Macedonicus, pro lexandrino apud Symmachum Epist. L V. Lib. III. Ager qui me tenet Illerim nostrum juncto quis latere prospectat. Hilauileas video quid aeternae ursi indies Irugis accedat, quid Romam horreis Macedonisin a Piciat eommeatiti. Non recte locum hunc interpretati sunt viri docti, neque enim e Macedonia, sed ex Alexandria annona Romam advehebatur. Hoc quoque addo curatores institores catapli Alexandrini fere fuisse

Iudaeos, qui messes AEgypti vel Puteolos, vel Ostiam de

portabant, unde demum ad saltum Arcinum seu nemus Camoenarum deserebantur extra portam Capenam, quae tam temporis decimo ab urbe, id est Miliario aureo aberat lapide, vicina nempe Ariciae Iudaeis quippe licitum non erit habitare in urbe Hinc facile intelligas loca Iuvenalis, quae hactenus interpretem non invenerunt, cum c Iudaeis in luco amoenarum rumentum denum vendentibus sic scribit; quorum Cophinin fenumque vel x. Et alibi, Cophino fenoque reliciis Arcanam Judaea tremex men ιcat in rem Cophino enim frumentum metiebantur. Quod

autem apud Eusebium & Hyeronimum sequitur, gentilium partem praevaluisse in Alexandria, hoc quoque bene se

habet. Qui enim ea in urbe morabantur Iudaei, ii non tantum cum Judans factis Christianis, sedis cum ieedoniabus conflixere, qui non poterant Christi anis non favere contra Iudaeos rebelles. Hinc quoque clarum quoci sicquitur, Hadrianam suxandriam a Romanis fulve am lati, cisiUorasse impeHis Occisis nempe praecipuis Alex .uadriae incolis Iudaeis, incensisque eversis eorum habitationibus& munimentis . Quod vero ad annum Hadriani irantum

H notat,

59쪽

s DE MAGNI Tu D, NE notat, Hadriaκum in Libyam, με o Judaeis asata fuerat; colonias Aeduxise, vix de aliis intelligi possit, quam de Cho. stianis, quibus loca ea habitanda concesserit. Istaec citri Libyae deserta, quae prius obtinuerant Iudaei, soli posta modum incolucre Christiani. Sed redeamus ad ipsam

urbem.

Civium Alexandriae quod attinet numerum, illum seriabit Diodorus Siculus suo tempore suisse supra trecenta millia. Et tamen nullius ius civitatis dissicilius obtinebatur quam Alexandrinae. Praecipue ab hoc honore excludebanatur AEgyptii, non tantum propter nimiam calliditatem &malam hujus gentis indolem praecipue saevitiam, quae cflecit ut nec Magistratum gerere nullius iure civitatis frui illis permiserint leges Romanae, tuto cro magis id ipsum carebant Alexandrini propter perpetuas cum 2 gyptiis de aquis Nili contentiones. Itaque Appione nqui civis Alexandrinus videri volebat explodit Iosephus. Traianus tamen apud Plinium juniorem ustuli: civitatis concedit Harpocrati atraliptae, Verum non nisi consulto

prius per praesectum AEgypti populo Alexandrino, addens

non temere dandam esie civitatem Alexandrinam.

Sed vero vix aliunde magis opulentiam magnitudinciri urbis hujus intelligas, quam ex copia frumenti, quod ex Maria seu Mareoti palude Romam deportabatur, quodque ad tertiam anni partem toti lassiceret populo Romano,

Praeter vero annonam, in tributi S Vectigalibus, tantun

dem sola haec urbs pendebat, quantum tota Gallia. Merito itaque omnium post Romam civitatum maximam vocat Alexandriam non Iosephus tantumd Dion Chryso stomus sed& complures alii. Aristeas veroo Diodorus Sicu lusne Romam quidem excipiunt, idemque facit Menander Laodice nus Rhetor, qui illam omnium quotquot sol aspicit civitatum Vocat maximam. Omninoque verum dicit, ejus quippe aetate multum diminuta erat Roma. Florebat vero etiamnum Alexandria, nondum intempestivo et &Patriarcha

60쪽

CARTHAGINI s. 1 Patriaicharum tyrannide expulsis Iudaeis laganis Serapidis cultoribus. Postquam ea soli potiti sunt Christia liquorum magna pars erant moliachi, Paulatim coepit ei. cere, accedente praesertim urbis Birantina invidia propter nimiam Patriarcharum potentiam, supra ipsos quoque sic seellerentium imperatores, donec tandem primo a Persis.

mox dein a Saraceni, postremum a Turcis capta sere insolitudinem abiit. CAP. f. De Carthagine.

Eniamus nunc ad Cartha inem, ut huius quoque cognoscamus magnitudinem. Nonnulli huic ambitum trecentorum & sexaginta stadiorum attribuerunt, ac parem fecere Babyloni, ideo nempe quod tantum Strabo adsignarit ambitum peninsulae, in qua sita suerit Carthago. Sed Vero Livius cum a Romanis dirueretur, urbem hanc in ambitu habuisse scribit x x 1 Ii passuum millia. Unde conficitur aream Carthaginis paulo tantum plus quartam penin. suis occupasse partem. Verum quod longa seculorum docuit experientia, ut pleraque magna corpora, ita tiam magnas civitates, non nisi paulatim ad summum molisis potentiae pervenire gradum, quem postquam attigere paulatim quoque deficere& perire soleano idem quoque Venit Carthaginiensibus, qui postquam diu maris terrarumque tenuissent imperium, sensere paulatim ipsi senectutis mala vexati factionibus domellicis, asilicti bellis Siculis, cdemum Romanorum attriti potentia, donec tandem ad eam, quam diximus, mensuram eorum redigeretur civitas, illam

Hri quidem