장음표시 사용
381쪽
3 6 E N A R. MEDICIN A LrIv Msum est. Non enim haec una cum suis productrisibus causis auseruntur, sed ipsa per se manent. Atq; per haec rationi tuae satisfactium esse uolo. Iblud uero magnam me in admirationem traxit, quod in annotationibus
tuis ad librum quartu de Sanit. tuen. scripsisti: Galenum in libro quem de Causa continente inscripsit, multis argumentis ostendere, nullam esse eiusmodi in morbis causam. Cum tamen illud omnibus in conses sit, nuspiam eum Galeni librum inueniri. Ego quidem certὰ, etsi omnia C lenitum Graece scripta, tum Latine uersa habeo, in illis euoluendis aenocturna uersandis manu, versandiri; diurna, non minimum operae at
studia posuerim,ea de re conscriptum a Galeno librum neq; in Graece seri i, ptis, neq; in Latine uersis,aut legi,aut uidi,unqua. Publico autem uestro rum typographoru testimonio, cum ipsum desiderari librii, nec uspiam haberi, fide certissima depraehendi. Sub finem enim libri de Procatarcti, cis causis Latine uersi, desiderari alterum de causa continente, qui proris me secuturus illum erat & quem se edidisse testatur in commentario de libris a se editis Galenus plane Iegi. Tu si illum habes,ut habere te, nobis est affirmandum, posteaquam tu de illo testimonium praebes, amabo te Fuchsi doctiss. atin humatussime,ne nobis selicitatem hanc inuideas, quin tu eius nos tanti boni participes efficere uelis: Palmam enim seres, si eo
loci non dari in morbis continentem causam a Galeno pronuntiatum ramonstraueris: omnem p non mihi tantum uni, sed & pleris Q, qui in hac sumus opinione at* sententia, dubitandi locum ademeris. Sed si illud loci dixit Galenus, quod minime certe ut credam, quando libro illo casremus adduci possum) parum prosecto sibi constare mihi uidebitur: cum commentario tertio in sextum de Popularibus morbis Hippocratis, id
maxime curandum medico proposuerit, ut in aegris causas stire at cognoscere, non solium quas anteincipientes uocant,sed & quas antegressas, di quas contenti uas omni studio contendat,affirmauit. Quo in loco prossecto explicatissimis uerbis tria causarum in morbis genera posuisse, at in iis continentium causarum genus collocasse est uisus: quod a nobis est a supra monstratum. ulumb itius. Sed iam finem facio, si id a te Fuchsi impetrauero, ut ista a me nonca Iumitiandi aut lacestendi tui studio,quem ego ob admirabiles tuas & ani mi& ingenii dotes, atq; uirtutes, mirabiliter amo&colo: quantum qui dem excellens tua eruditio & uigilati labores promereri uidetur, scriptacite existimare uelis: a quo certe studio soleo esse si quisquam alienissis mus: sed ut in re difficili & controuersa, ueritatem propius indagarem atq; eruerem, qui unus mihi scopus in omni uita & antea semper , & in posterum propositus erit) in eo me maxima claborasse, non uincendi studio, qui a te tanto tali in duce uinci paratus sum: sed meae in ea re des o clarandae mentis sententi pexplicandae. Qtiam ego a bonis omnibus itai expendi, diiudicari, ac sub censurae legem reuocari uolo , ut doctissimos rum quorun* iudicium censuram mihi aduocem: si modo ea cum ueritate beneuolentia coniuncta fuerit, uti cum morbis causa, ea de qua mihi tecum est concertatio, coniuncta esse indelebiliter solet... lii L. Medico
382쪽
sessico necesseriam esse catarum scientiam, aduersia quorundam asser 3 σου
ENARRATIO II. V M in consessiu praestantium aliquot uirorum de re media ca sermo ortus esset: dein disciplinis ijs, quibus medicum praeditum esse oportere eum, constans fama erat, qui se eo nomine ac prosessione dignum haberi uellet: eorum unus,
i qui propius quae ad medendi scientiam pertinerent seire si
xo prostebatur,ex Galeni mente medicum artium atin disciplinarum bona/rum omnium, imprimis uero astronomiae ac naturalis scientiae usu cos gnitioneq; eruditum probe in instructum esse debere, magna certe ratiosne affirmabat. Cui cum mox reclamatum esset, qua ille medicum astro rum scientiam callere debere existimabat, cerat enim in coetu illo unus quispiam, qui astronomis insensissimus, nihil quicquam uel medicis, uel aliarum disciplinarunt cultoribus inde petendum ob artis incertitudinem constanter magnain fiducia asseuerabat multa in utrancp partem longo sermonis ductu prolata, nec sine magna contentione fuere. Cui quidem sermoni, cum finem nullum alium, qui ea de re concertabant inuenirent, quam ut ad medicos tota res deferretur: me quidem ualde rogarunt, usquid ipse sentirem, qui din parati ea in re haberem depromere uellem. Quibus cum omni si dio placere studerem,& si dissicillimii atq; arduum uidebatur, tanta de re iudicium 'serre: ne non tamen quae ad proses ionis meae dignitatem pertinere uiderentur, ignorare illis uisus esiem, in anismum induxi moreri r illis gerere: sortiter j eius tutatus sum partes, qui astrorum stientiam medico ualde necessariam esse contendebat: attulit in eam rem probatissimorum quorunq; nostrae artis melioris p philosos Phiae autorum placita: quibus ceu firmissimis praelidiis septus , senten/tiam ipse confirmarem meam haberem* quod repugnantibus & aduers is sum sentientibus ob acere possem, ab Hippocrate medicinae parente exorsus. Is igitur probὸ gnarus, quanti esset in re medica momenti astrorum ortus atq; occasus nosse, astrorum scientiam non minimum quidem, sed
ualde plurimum ad medendi peritiam conserre, libro de Aere, aquis, Riocis testatissimum secit. Nam cum hoc eius disciplinae proprium sit, ut
omnes syderum motus, eorundem ortus atq; occasus, progres Siones,direσctiones, status, uires ac potestates dignostat, & contempletur, ue Ptolo P rto u AN in ei testimonio: haec uero orientia Occumbentia uelydera, in gnas in is Di, ficorporibus muta tiones pariant: cfficitur profecto, ut eius artis cognitio citiei sit ualde necessaria, qui noxas eas quae ab astris hominibus proueniunt , uitare uelit: cumin medici proprium este munus uideatur, ut tuto curet: consequitur, ut astrorum scientiam magno medicis usui esse confiteri coigatitur. Quod ut euidentissimum ficiam, Hippocratis ea de re placita, ac post eum Galeni asserre non pigebit: adiectis etiam tum Platonis, tum Aristotelis atque Ptolemaei decretis: his enim ducibus uictoriam me res portaturum plan confido. Hippocrates igitur astronomiae in medicina
383쪽
36s ENAR. MEDICINA LIVM usum docens ad hunc loquitur modum:
Quod est: Quum enim temporum mutationes, & astrorum ortus ac occasus obseruauerit, quemadmodum singula horum eueniant, praeno . scet uti & de anno, qualis hic sit futurus: hoc nan in modo si quis rima intus fuerit, ac praecognouerit temporum occasiones, maxime de singulis sciet, ut plurimumcpsanitatem adsequetur,&rectauia procedet, non misnima artis suae gloria. aod si cui haec sublimiora uideantur, is si ab hac
sententia discedat, discet sane non minimam partem conserre ad rem in dicam ipsam Astronomiam, sed omnino plurimam. Hac serie Hippocrates,astronomiae in re medica usum plenὰ explicas
se uidetur: dum ex astrorum obseruationibus,& temporum mutationes
sciri, & qualis anni totius sutura fit constitutio praecognosci, inde artis seopum qui sanitas est, magna artis gloria attingi, eumΦ qui isthaec insquisiverit, ac indagarit, plena fide cogniturum, astrorum scientiam non is minimam mcdendi artis partem,sed sane plurimam esse, ut cuius obserua tione & recta uia proceinurum medicum,& sanitatem ut plurimum conisecuturum affirmet. Sed an non idipsum plenius idem confirmare eoσdem ipso loco uidetur, dum ciuitatum uarios situs, & ad solem uarios Mspectus enarrans, quid qua P ciuitas eo ex positu commodi incommos di ve nanciscatur: quid in ea maxime uitandum, quo in loco salubrius dogendii, mira quadam arte explicat uid quod anni coditionem omnem praedicere, salubris ne an morbosus idem sit futurus, ex astrorum obser L Lux is uatione nos idem docer Caeterum inquit de annis hoc modo considerat aquis o lac tione facta quis cognoscere possit, qualisnam sit annus futurus,salubrisne an morbosus. Si enim secundu rationem fiant signa in astris occidentibus ac orientibus, & in autumno aquae fiant, de hyems sit moderata , dc ne ualde clemens neq3 modum excedens frigiditate, & inuere ac in aestate Hipponatu tempestiue pluat: sane saluberrimum este annum par est. Sed quid esti m expu' secundum rationem in astris occidentibus ac orientibus signa serie id in quam, Binum eam seruare constitutionem, quae orientibus occumbenti busΦ alqs atw alηs astris debetur: signorum enim nomine,annuum solis cursum in obliquo circulo quem Zodiacum nominant, & a quo anni conuersio uires sumit designare uidetur. I tacp cum pro ratione occum bentium orientiumq3 syderum congrua fuerit anni constitutio,salubrem Otum certe sperare annum oportet: ut pote si occidentibus Uergiliis temipestas fiat, si oriente Cane ingens aestus: si in bruma rigor cum ingenti borealium uentorum flatu: si in aequino si is pluuiae tempestiuae uentiq; interdum uehementiores fuerint, haec enim ris syderum cursibus fieri, temporal ad hunc modum immutari Columella libr. Rei rusticae N l.
384쪽
cap. II. doetissime assirmauit. Quod si contra accidat, morbosam anni costitutionem expectare oportet. Unde est illud Ptolemaei, Erraticarum
inquit stellarum atq; fixarum circumuolutio, calores, uentos, ac uiues in ambiente nos acre uarie essicit. Quamobrem ex eorum temperatura rebus terrae superpositis alterationes accidunt. Et secundum eorum figus ras quas eκ sua inuicem coniunctione, suarumcp uirium commixtione suscipiunt, uariae rerum mutationes contingunt. An non hic Hippocratis a Ptolemaeo.explicatam mentem videmus Uerum quantus in hoc.sit
Hippocrates, quantiq; hos siderum cursus faciat, paulo pressius exs
o pendamus. Magnas ait) temporum mutationes, maxime obseruare oportet, ut Lib.DAere,
o medicamenta in illis libenter exhibeamus, ne* uramus quae circa μῖμ σψμDentrem, neq; secemus priusquam praetereant dies decem aut plures, Scnon pauciores. Periculosissima sunt etiam ambo solstitia, maxime uero aestiuum. Periculosum aequinoctiu utrun*, magis uero autumnasti. Oportet autem Sc astrorum exortus considerare,praecipue canis,deiris de arcturi, & pleiadum occasum: morbi enim in his maxime diebus tu. dicantur,alhcν perimunt, alη uero desinunt, aut in aliam speciem alium psa tum transmutantur. Et circa haec quidem sicut dixi seres habet. xo An non hic cautione maxima hoc syderum cursus, ceu hominibus ada Lociuippe uersissimos cauendos medico proposuit ut cum in illis morbi & iudicari cratii pa' di desinere, uel opprimere aegros valde soleat, aut in aliam speciem transi ' '' mutari, ne quid id temporis ualidu corpori exhibeamus, non sectionem,inionem hae,non deiectorium medicamelum,non aliud quicquam quod magnopere laedere corpus possit: ne ad eam noxam, quam ex horum sy/derum ortu occasu ue sentiunt, alia ex medicamelorum usu maior adiutasgatur, tum* nisi grauis aliquis urgeat morbus, impendens Q periculum aliquod) quieti permittere corpus consultius salubriusq; fuerit: unde est illud item eiusdem autoris, Sub cane Sc ante canem molestas esse purgas,o tiones. Et illud rursus lib. I. de Diaeia,seu Uictus ratione: Astrorum ins Apiariis. quio ortus Sc occasiis medicus agnoscat Oportet, ut mutationes excesssusQ cauere sciat. Et lib. de Carnibus : De rebus sublimibus in aere ac
coelo inquit neq; opus habeo dicere, nisi quod quantum ad hominem
Sc reliqua animantia,quae sunt,& nata sunt,pertinet,demonstrabo: quod/& anima sunt, Sc quod sanitas, Zc quod morbus, Sc quod in homine ma Ium ac bonum, Sc unde moritur. Quin ex horum syderum obseruatione ut resert Soranus oc uenturam pestem prospiciens, Athenienses praeo monuit,& discipulos ad curandum Sc opem ferendum misit. Lib. uero de Octimestri partu ex lunae tempore, conceptus statu, partum uel disserrio uel accelerari tradit. Libro item de Insomnηs ex astrorum conceptis per somnum imaginationibus,& multa de corporis assectibus idem colligit:& qua sit uictus ratione opitulandum, quibus praesidi js cauendum quod portenditur mali, amplis Sime docet. Quorsum autem tam multus in sy derum obseruatione Hippocrates in id scilicet, ut quippiam in morbis
sibesse diuinum, admirabile, sublime, Sc quod corporeum minime sit Hε agnosc
385쪽
3 4 ENAR. MEDICINALIUM agnoscamus, Ut 3 ex astris, ut ille quidem arbitratur, uim quandam uel beneficam & salutarem, uel malignam & nocentem in haec demitti inse/riora intelligamus: a qua morbi rem salutariter in si uis astrorum bene sca fuerit, uel male N exitialiter, si aduersa fuerit, decernant: idci' abdita quadam vi, nobis prorsus quidem ignota, non tantum qualitatum eX L . Nam si frigiditate nimia noxium brumale solstitium existimasset,cur aestiuum cum seruetissimum sit, perinde noxiii habetur Si uero alia quasuis qualitatum exuperantia horum syderum ortus atque occasus graues putat: cur aequinoctium uernum, & qui ab eo non longe distat Vergialiarum exortus, temperatissima cum sint quod ueri atin aestati praebeant initium noxia tamen dixit et Non prosecto quod ullo qualitatum excesisu, caloris inquam, aut frigoris noxam corporibus adferant: sed quod potestate quadam uirtuteq; abditiore quippiam de suo aeri impertiant, quod occulta ui corporis nostri habitum turbare, magnaΦ molestia assi cere queat, unde morbi male saepe decernant. Atq; ha fienus ex Hippo cratis mente quantum astronomia medicinae conserat, dixiste sit satis. Ad Galeni ea de re explicandam mentem progredior. Is itaque Hippocratis sensa enarrans, ea quae de popularibus morbis scripsit, ad eorum cogni rionem nihil quicquam medico congruentius, aut necessiarium magis este Grinii .a astror uim contemplatione astruxit. Est inquit ad omnem propositam i, primum Epi disputationem cum primis necessarium unaquaque in regione ubi obire mi η Hil medica artem instituimus, cuiusq; perspexi si e syderis emersus, occasus i modis. quia tempora ab his anni circunscribuntur. Sydus porro ex Astronomo rum placitis uocat, quod ex multis stellis constat, ut Taurum, Hyadas, ita . aut Vergilias. Stellam uero quod non ex pluribus. Annum ueros, derum emersu atq; occasu distingui, paulo post testatissimu facit, dum quatuor anni tempora ab aequinocti js,ac Uergiliarum ortu at* occasu, distermisnari affirmat. Alterum enim aequinoctium ueri, autumno alter uinitium praebet. Uergiliarum uero exortus aestatem, occasus hyemem inchoat. Quam rursus sententiam idem Aphorismorii tertio,comment. XIIII. expresserat. Sed cur exortus tantum siderum atin occasus, non alios eo rundemnatus, uti progressiones, retrogradationes, stationes considerare
una cum Hippocrate iubet Quod exorientia occumbentia ψ sydera m ximam subditis corporibus uim inferant: exortu quidem suo tum lumis ne tum motu supra hemisphsrium nonruin uarid corpus exagitantia at commouentia. Si quidem quod rei rusticae scriptores pene omnes tostantur aequinoctiiorum potestate, orientibus inquam Ariete ac Libra, dixistia lib. . tempestates fiunt: Solstitio brumali oleae, Populi, Salicis solia in uerti ut Natur.histo. demus: pulegiumq; in carnar is tediis diu ante appensum, totumV iam si, iata, ς uccum aridum p sectum, nulla alimonis potestate,nullo humore prae, oditum, florere,quasi uim syderis sentiente herba ac repubescente, exhilaras N plane cernimus. An non haec miranda naturae opera sunt et Quae nec ipsa in patentes elementorum uires,sed in admirabilem quandam & prae potentem syderum, nobis quidem ignotam, nec satis usque perspeciam
vim resurre iure debemus. Nec soldm in plantis,& rjs quas modo diximus arborib
386쪽
OBER SEXTUS. 37 a arboribus ac caeteris terrae nascentibus e sed& in animantibus ac homini, 'bus uim hanc suam sydera exercent. Quae docta Ptolemaei i. Apotelesimaton Aphoris. X V. sententia est. Occasu uerd suo uim item quandam inserre subditis rebus sydera ipse experientiae fides demonstrat. Sub Solis enim occasum & crassiescere aerem,& perseigerari, tenebrasq; ossiundi nos ibis plane cernimus: quod & lumine & Solis calore, tum sub terras consdito sydere priuemur. Quin & quorundam aliorum syderum at* stellas
rum occasu, magnas in acre fieri mutationes animaduersum est Pleiadum occasu tempestatem aquilonare 3 uentos insurgere certum est: Suculis o,o se condentibus pluuias: Cane occidente a 3 item Arcturo oriri tempessiates prisci obseruarunt. Quae omnia fit sisii Columella lib.rei rustiear NI. cap. II. expressit. Sed rursus ad Galenum: Is denuo medicos ad G hi M huius scientiae cognitionem , uel Hippocratis praecepto his uerbis horta, W μrur. ui inquit astronomiae imperitus est, hunc celatum nolim, ipsum haudquaquam obsequi Hippocrati ad illam ob praedictorum usum coohortanti. Quibus uerbis quorsum medico distendam hanc artem, &quid ea in re medica commodi praestare possit, apertissime explicasse uis detur. Nam ob id assequendam eam medicis uult Hippocrates, ut aeris Explicatio praecipue mutationes, anni uarias constitutiones, quae ab astris proue, 'φρο - niunt, praecognostere ad hominum tutelam medicus possit: eaq; praeco, G Diu ' gnoscens quae hominibus salutaria noxia uetaura sunt, recta consulere ad hominum salutem queat: atque ob id Galenus eum qui astronomiae imperitus sit, minime Hippocrati obsequi assirmauit, ad eam ob praedi, V φεθ ctorum usum cohortanti. Praedixerat aute Hippocrates, ortus occasius syderum ad anni constitutionem obseruandos: itaque hic praecipuus esta ronomiae in medicina usus, ut ortu occasu* syderum obseruato, qua, M '
lisnam fit tura sit anni conditio: aestuosalae, an Digida, sicca & siqualens, 'an imbribus madida ac proinde se lubris aut morbo fa)scire possimus:
ut tandem quae exuperantem qualitatem uincere queant praesidia admo νια Manius. Hoc monuit Hippocrates libro de Hominis natura, inquiens: Sic medicus cum morbis congredi debet, ut singulis horum dominantistius in corpore, pro anni tempore, quod potissimum dispensatur secun dum naturam. Et paulo post: Medicus repugnet oportet praesenti tem pestati, morbis, Armis, anni temporibus, aetatibus. At rursus Galenus hiat M. de Decretorijs diebus, tantum prosecto Lunae caeteris is astris, qui se ei statis quibusdam diebus adiunxerint tribuit, ut illi uni alteratiosnes eas, quae aegris obueni ut per iudiciarios dies acceptas serat: omnem omnino Lunae potestatem an terrenis regendis ac immutandis praebeat. Eius porro ea de re uerba haec sunt: dierum enim iudicialium causas ins o uestigans, in duas potissimiliai dierum criticorum rationem resert Caussas,inquit, horum ratione nobis indagantibus, duo prima omnium quae fiunt primordia esse statuenda uidentur: in ordinatum uidelicet, quod ex hac mundi materie proficiscitur: ordine uero ornatuq; proccdens, sem.
per quod coelestibus originem seri acceptam: omnia siquidem in hoc oryhe ab illis coelestibus inquam decus ornamentumq; capessunt.'Decres
387쪽
loriorum hac serie dierum causas ex inordinato & ordinato profesta Lori Garri uult Galenus: nempe ex fluctuantis N agitatae materiae motu, & ordi '' nato eo inpositoin syderum quorundam motu: ut paulo p6st ex eiusdem mente explicaturi sumus. Omnium subdit superiorum astrorum postentia se uimur: uerum Sol maxime hunc orbem exornat L concinne dis sponit: Quippe ueris, aestatis, autumni, & hyemis autor alius nemo ex/tat: Magna sane & Lunae opera in hac rerum substantia apparent, uorum Solis essectibus posteriora. Etenim menses haec perpetuo ordinata Paucis* interpositis, Igitur, ait, seu eius auget incrassiati, animantia
implet: Adhaec menstruorum statum tempus mulieribus conseruat,item iocomitialium circuitus custodit, iude quod Solis plus uel minus partici pat. Omnia si quidem quae facere nata est, ubi falcis figuram repraeseitat, languida fiunt: inualescunt omnia cum plena fuerit. Quapropter & se
ges interea adauget matur atq3 celerrime : ferarum occisa corpora inta
hem uisu suo resoluit: somno* sopitis, sub eius lumine uel aliter diutius immoratis, pallorem & capitis dolorem conciliat. An non has uires Calenus de Astronomorum sontibus deprompsit: Deprompsiste autem illum, quae capitis sexti huius libri initio scripta sani palam testatur: Por/ro inquit illud denuo repetendum est, quod nos quo in obseruantes uel rissimum semper esse comperimus, ab Aegyptiis Astronomis inuentum, ra unam non modo aegris, sed etiam sanis, dies quales tandem futuri sint posse praenuntiare. Si etenimad planetas temperatos steterit,quos iam&, salutares Latini, Graeci nominant, faustos & bonos producem si ad intemperatos, graues molestos . Testatur quidem longa se obserauatione ab Aegyptiis quidem Astronomis inuenta , salutares infaustos dies tum aegris tum fanis, ex Lunae ad caeteros beneficos males scp plasnetam applicatione, praedici uerissime poste. Et si ea res ambiguitatem mihi sane non minimam habere uidetur: de qua paulo post copiosior dabitur disserendi locus. Non enim prosecto hac ego in re Galeno astentior Caesterum uehementiores ubi Luna cum Sole coit, aut diametra est, accidere 3
mutationes idem ipse cap. I II. afirmat: ubi imbecillas Nobscuras, dum
curuata in cornua ac falcata uidetur. Quanta uero cura, quam exacta nu
meratione, Lunae motum idem describat, & ueluti minutatim dispescat, quae capitibus III I. 8c V. eiusdem libri traduntur fidem faciunt. Insium,ma,corum quae in diem omnibus quae subsistut incidunt, causam horum Lunam habere obseruatum est: sic enim Calenus cap. v. eius tractatios nis, qui & ipse alterationes magnas quas in tetragonis & diametris L nae hguris, per septi manas fieri affirmauit: in lethalibus quidem morbis Iethales δc ipsas, in salubribus bonas euenire necesse est e ex Astronomos ruplacitis astruxisse cap. V I. uidetur,quibus nisi assentiatur medici ples orosq; enim non assensuros prudenter augurabatur sophistarum non me dicorum nomine insigniendos,hoc est dehonestandos putauit: adeo cerata firmat existimauit, quae de hisce rebus ab eius artis peritis prodita es lent. Quod ipse sub finem libri confirmans ita est testificatus. At prinscipium non astronomis tantum, uel naturalibus philosophis, sed agrico
388쪽
lis quo , 8c nautis, hominibusq; omnibus receptum assumi: Lunam uis delicet, terrestrem plagam ueluti principem quendam magni regis Solis immutare. Huius circuitus dies decretorios sequi demonstrauimus. Qua sane sententia Galenus, non ex astronomorum modo placitis, sed philo. sophorum, nautarum, Sc agricolarum, omnium denio ingenio & dou strina praeditorum hominum, quibus omnibus consessiim id es le uult principium , a Luna inseriora haec, ceu a principe quodam regi) dierum
decretoriorum euentus, rerum*alterationes Lunae ato astris ascribens dos este affirmauit: haecin adeo rata firma* habenda,ut omnium consens xo sione constare approbataq; elle uelit: tantum ille astronomorum decrestis tribuit. In quo pro se sto uereor, ne nimius, Sc plus quam par sit illis addimor suisse uideatur. auid uero ea de re tota Plato senserit, excutias Plato. inus: non minimum Sc is certe huic philosophiae parti tribui sie uidetur, in Civili enim de regno, coeli circuitum mutationis horum inseriorum causam este iure assirmauit. In Epinumide uero, sapientissimum quid Asstronomiam haberi debere. Legum septimo, Solem N Lu am magnos deos appellat hoc est, ut ego quidem ex Galeni supra citatis locis inter. Lori Ptit pretor inter astra quidem, horum inseriorum rectores, moderatores, praecipuos . eorum quae in his contingunt mutationum autores. In Tisaci I uouerό,ex astrorum uario concursu, circuitibus , reuolutionibus: ex
eorundem ortu & occasu ,quid nobis proueniat magna ex ipsorum in eactione diligentia inquirendum suadet. Persectiora item este in coelo quam in his inserioribus elementa: & stellas quasdam calorem, alias frigus insducere, pro comperto haberi vult: subdens, cuiuis animantium generi peculiare in coelo subesse astrum. Temere ne haec a tanto uiro prolata nisi quid magnum in astronomia subsit sumus existimaturi et Cui sine conssentanea Aristotelem eius discipulum scriptis mandasse scimus. Siquidem aridarida. Naturalis austultationis lib. I I. cap. eiusdem numeri, Astrologiam natus ratis scientiae partem esse asteuerat. Quod si physi aspeculatio tam medi 3o co necessaria est,ut sine ea ne medici quidem nomen mereatur: cum iras dente Galeno , optimus medicus idem sit & philosophus: natura cicon templatio in omnem partem medico eo necessiaria sit, ut per eam qualis schominis natura dignoscere,& quae in usus hominum naturae beneficio prolata, qualia nam ea sint deprehendere ualeamus physicae autem cons templationis non minima pars altrologia est: sequitur omnino hanc est emedico perpendendam: si modo se professione dignum sua haberi uelit. Quin Sc eo ipse loco, a Sole & homine hominem generari idem ipse tras
dit. octauo uero eiusdem tractationis libro, motus hos rerum inseriorum omnes ad supremum illum primum i motorem, ceu in este tricem prino O cipemo motuum omnium causam, resert. De syderum uero ordine, figu/ra, ac motibus tractationem ingressus. lib. I I. de Coelo, capitibus x. N I.
N X II. ex astronomorum placitis Aegyptiorum praesertim N BabyσIoimorum suas desumit de histe rebus probationes: quas ille ab praetatisse accepisse astronomis , R dignas. habendas quibus fides summa habeaήtur,conceptis uerbis assirmat zuti& rursus primi Meteororii cap. V I. de Cometis
389쪽
3 E N A R. MEDICINALIUM Cometis ex sua N Aegyptiorum seruentia tractans. Idem ipse porro Iude generatione cap. N. Coeli lationem generationis & corruptionis camsam esse tradit: plures in ob id necesibrio esse oportuisse coelorum motus, ut generationi rerum sussicerent. Quae rursus sententia libro de Mundo ad Alexandrum ab eodem scripta est. Primi uero Meteororu cap. 11. mundum hunc contiguum superioribus lationibus ob id factum esse, ut omnis eius inde uirtus regeretur, indubie assirmauit: multacp item in eandem rem cap. m. libro uero I I. pluuias & uentos ob solis L sy. derum lationes excitari tradit. Duodecimo uero primae philosophiae, Astronomiam philosophiae familiarissima esse demonstrat. Multa praes isterea secundo de Animalium generatione ad principium. & cap. 11 II.
libro item eiusdem tractationis IIII. cap. ulti. Libro uero de Mundo, quem paulo ante citauimus, uitae spatia calor u metiri circuitibus docet. Primo uero Politicorum cap. V II. Thaletem Milesiu cum ex astrorum obseruatione oleae caritate futuram praenouisiet,obseruatione ea ditatum
fuisse scribit. An non qui tam multa de cocioru ac syderum motionibus, uiribus,eflectionibus prodidit, astronomia plurimi secisse dicendus est cum praesertim magna ubi P Aegypti js Baby lonii 3, qui accuratius ista ac scrupulosius inuestigarum, fidem habenda pronuntietet In quam item rursus sententia Iosephus Antiquitatum libro priore pedibus it: fide dii ragna uideri asserens, quae Aegyptii ex Luna praedicant. Omitto prudens
quae ab Ptolemaeo primo suae magnae constructionis, qua Almagestum uocauit,cap. I.& primi Apotelesmatum capitibus I. 5c II.de huius scienstiae dignitate, utilitate V ducta sunt: ne in recensendis ad uerbum senter tias, nimius fuisse uideri possim. illud certe pro consesso habendum: invgno in aeris alterationibus praenoscendis,& in tota re medica usui, astro rum scientiam esse : quod tantorum uirorum testimonio locupletissis me probesse mihi uideor. Nec uero tamen hanc meam de astronomiae usu
ac dignitate sententiam ita accipi uolo, quasi ab ea petenda esse ducam medicorum scita, praeceptiones, consulta: neo ut ab astronomorum Pla/ i, citis discedere uel transuersum unguem medico liceat. Non enim sic pro secio iudico: sed sunt potius sequenda, imitanda, adhibenda* medico do ginata: eacp non ab astronomorum scholis,sed Hippocratis, Galem, Pausti, Aetii, Avicennae, Sc caeterorum eius notae autorum , qui certissimis theorematis salutarem medendi scientiam tradiderunt. Quibus negle/vitis ins , quae aistronomi de dandis medicamentis, de secanda uena,de roadhibendo, de in caeteris medicis operibus ,ex astrorum uario positu Mobseruatione obeundis produnt: quorum pleraq; inania esse & salsa,&multi saepe alη ,&ego infinities sum expertus inniti debere medicum ab
firmo .ato ex eorum obseruatione praeceptorum , quae salutaria inuenta Α sunt, hominibus c5sulere, non ex astrorum obseruatione oportere. Quis
enim tam insanus iit, & suae artis insciens. ut si in graui & praecipiti morabo, uel secanda aegro uena fuerit, uel deiectorium medicamentum data dum, Luna uero uel in Geminorum signo posita, uel deliquium patiens,
uel Saturno aut Marti opposita, uel Soli coniumsta fuerit quibus in
390쪽
aspei hibus mitti sanguinem astronomi uetant) ab ea iudicatione quam morbus suggerit delistat, & non potius confestim sanguinem mittat, aes grumq; ab impendenti periculo liberet potius quam obseruatis ius curstibus, aegrum interim mori sinat et Ego pro se sto quod sanctissime affir, mare poste uideor millies in Geminis constituta Luna sanguinem me aegris salutariter misisse profiteri uerissime pollum: ipsoq; etiam Sc coi/tus Luns cum Sole die, plerun* fecisse: quin & deliquium patiente syde re,bis memini me in angina & pleuritide sanguinem aegris duobus mas
gno eorum commodo misisse, uterin enim confestim Dei ope, mea aus xo tem opera ac diligentia, curatus breui fuit. An non ita magis salutares a morbo, illius causa, aegri aetate, temperatura, uictu, acris conditione,
caeterisq; huiusnodi indicationes de medendo , quod medici uolunt)quam ab male fidis astrorum obserua tionibus sumere expedit Has itaq;
longum una cum Astrologia omni iudiciaria ualere linamus,& medicas nostras ceu firmam quandam anchoram ad hominum salutem teneamus, quibus insistentes medendi munia feliciter obeamus. Quod uero plurismum tum Hippocrates, tum Galenus astronomiam medicinae conferre Lia, rdixerint: non plane aliud uoluisse mihi suiu uisi, quam ut syderum mo= pocratis editus tantum eOS obseruaremus, a quibus in aere magnas fieri mutationes,
, atque subinde in corpore certum esset: quod Arcturi, Pleiadum, Canis pia fior'
ortus atq; occasus, solstitia item, at P aequinoctia, facere solent. ut ηS cos gnitis occurrere intemperiei aeris contrar is prauidi js ualeamus. Abditisi sima prosecto sunt,& in naturae arcanis recessibus penitus intrusa, quae de
syderum uiribus nobis Astrologi nullis firmis demonstrationibus, nul/Iis principiis innixa prodiderunt: atque eiusmodi,quae nec credi a nobis
debeant, nec sciri possint. is enim unquam nisi mentis impos credere illud queat, Astrorum uiribus natales hominum dies, uitam, fortunam, euciatus, habitus, mores ita disponi ac regi, ut eadem omnibus quicunque
gignantur sub eodem statu coeli & stellarum euenire necelle elle dicant: o S pro uario errantium syderum quarundamq; stellarum fixarum situ natali hora,de omni nati & uita, & moribus, & successibus iudicent 7 O des
lirationem incredibilem. Atqui natale geminorum tempus,idem esse eosdemΦ sere temporis puncto , eadem is in uariata coeli constitutione nasci plerosque, Sc obseruarunt antiqui , 5c nos quotidie experimur: quorum sintdissimiles mores habitus,tar ms, ingenia, diuersat uitae spatia, diuersi Sceventorum successi us. Proclum& Euristhenem Lacedςmoniorum Reσges geminos fuit se, eodemq; coeli statu in lucem editos Cicero scribit; as , ianui A. dispari uita,fortuna, moribus. Duos ego Auenione eodem partu editos, ii λης forma quidem persimiles,at moribus, temperatura, habitu, uictu tam disi , similes noui, nihil ut quicquam dissimilius dici usquam possi t: cum sit alster temperatura scelix, habitu uiuidus, moribus sedatus , uictu teperans: alter contraria omnia naeius sit. Quid hic Genethliacus diciturus iit cum in natali utriuit hora eadem fore fuerit, calorum ac si derum dispositio, status, conditio et Sed cur morborum exitus astrorum uari js, ut ipsi qui dem loquuntur, influxibus adscribere audent cum tape uidere sit, Plesim. 1 rosci