장음표시 사용
61쪽
r ENAR. MEDICINA LIV Msa morborum statuatur: quo quid absurdius et Etenim si tantum salibus
tribuendum sit,ut in uniuersum morborum omnium causa dici 1 nereans tur, unica tantum curandorum morborum omnium indicatio, scopus
unus erit: nempe flatus dissipatio calefacientibus discutientibus* admottis una item omnium morbifica causa, unica curandi ratio. Quae quam sint ipsa per se absurdissima, Sc ab omni ueritate alienissima, cuiuis uel mediocriter excercitato perspicuum esse arbitror. Non tantum prosecto iobis negoti j ardentissimae febres, anginae, laterales morbi, peripneum sitae, uoluuli, dissicultates intestinorum, cholerae, populares morbi, elesphantiases, cancri,phagedenae, lethargico, Scid genus astectus prsberent, iasi horum omnium ut uult Hippocrates flatus causae statuerentur: quos rum quidem ut facilis prae ali js nox ins caulis est a corpore discussio , sic
sane morborum facilis est et curatio, contra quam re uera experiamur. Nam ut horum omnium quae recensuimus morboru productrices caussae ad sanandum dissiciles sunt, sic sane grauissimos Sc exitiales pariunt morbos. Quae quum ex probatissimorum quorunque autorum proba tissima esse certo scimus, non est quod in his comprobandis plurimum
operae insumamus. ci Vt uero tandem commentationi huic finem aliquando faciamus illud corollarii uice adiicere haud ineptum uidebitur, ut eo quidem argus mento librum hune magni illius Hippocratis medicinae parentis neutis quam fuisse, quod ab initio proposuimus, magna astruere fide possit mi is) quod nusquam Galenus fidus illius interpres comentationis huius meminerit, quum sere passim omnium Hippocratis operum , quae quisdem illius germana esse putauit, meministe soleat: neo horum tantum, sed Sc reliquorum, quae subdititia esse credidit.Testimonio esse potiunt, quae Galenus de extrema parte libri de Natura humana Hippocratis, de Salubri uti tu de Epidem ijs, de Morbis, de Pueri natura ,de Septime stri& octimestri partu seueriore iudicio existimarit. Horum enim pleraq;
tanquam autore Hippocrate indigna, ab albo monumentorum eiusdem j, autoris expungenda censuit: reliqua tanquam legitima, commentatio
ne sua dignati--- 'um uerd nullum usquam de hoc ipso opere de Ela tibus, cuius nunc ex prosecto ratione omnem tractamus) testimonium protulerit: nec in eo libro qui de libris a se editis inscribitur, ulla eius mentio sat, quum commentationes reliquas omnes in Hippocratem suas magna serie dinumeret censendum omnino, librum hunc Hippos crati minime adscribendum. Non enim uerisimile uidetur hunc a Galeano praetermisium sutile, uel non ad illius manus peruenisse,ad que omnia
non Qtiim Hippocratis,sed Sc Archigenis Asclepiadis, Erasistrati,& re
liquorum omnium medicinae autorum peruenerint. . MHaec itaq; habui, optime lector, quae de proposito Hippocratis libello pro ingeni j mei uiribus quantum quidem ratione & ueritatis indagastione consequi potui dicerem: quae quidem ita a medieta uelim existis
mes, ut non fac ipsa mea tantae rei enarratione Hippocrati medicinae pa/renti falsi notam inurere, qui sit ipse ueritatis constantissimus assertor: N, ut
62쪽
LIBER PRIMvs N, ut Galenus ait, omnium nobis bonorum dux & autor ueI tantuluscium sim, in tantum autorem, quantus fuit Hippocrates, stylum acuisse: uel meum ipsius ingenium ostentare uoluiste: atque ex grandi hac cum
Hercule pugna mihi gloriam quaesisse. Sed cum uiderem in libello, qui
ἡ τῶν inscribitur,tam multa inesse,quae nec diuinam illam summi me. dicorum Hippocratis medicinae parentis sapientiam redolerent: nec uoritati ipsi autorum uesententi js conuenirent,aequum sum ipse arbitratus, si haec omnia stylo quasi digito ossenderem: liberum cui* relinquens, num malint semel receptam opinionem contra ueri fidem tenere: num , potius re tota ueritate* perspecta, falso conceptam opinionem reiicer
Quod quidem ad me pertinet,ea tantum lege haec qualiacunque mea in medium proserenda duxi, ut optimi cuius* aceruditissimi iudicio seue/riore censura examinanda proponerem: M ut etiam meam ipse pro ueri' late, ut puto, sententia aperirem. Quam si hoc mea enarratione assequustus sum, nihil amplius requiro : sin minus, id me praestare uoluista, testa. hi meis hisce scriptis in animum induxi. ritatiopugnantium locorum ex Vppocratis id is de Elatibus, O de Naimra humana popularium morborum item oe priuatorumquod αγκήδe u is cat, causu residentis. Cam libro de Fiatibus utrivi causam aerem clesia-tuat: libra uero de Natura humana alios morbos a uictus ratione, alios ab stiritu quem uiuentes attrahimusfretasirmet.
ENARRATIO SECUNDA. PVLA RIVM morborum, item&Privatorum causas libris de Flatibus atm natura humana ab Hippocrate positas si modo is liber Hippocratis est existim adus cum paulo diligentius legendo excuterem, diuersa atque sane lovonantia eadem de re scripta esse ab eodem autore mihi,o sunt visa. Si quidem libro de Flatibus ex prosesso amborum causas tras stans aerem utrorun hoc est tum Popularium tum Privatorum causam statuit: libro uerd qui de Hominis natur' i tar, quem esse germanum Hippocratis omnibus est in consesso populares quidem ab spiritu,quem uiuentes attrahimus, ceu a propria eorum eNe icet caussa oriri: Privatos uero non ab hoc spiritu, sed a deprauata ui 'us ratiosne enasei seripsit. Eius porro autoris in utri sep locis haec sunt uerba:
Hre lib. de Flatibuq: Sunt inquit duo sebrium genera ut sub sors
mula quaedam in praesentia disseramus: altera communis omnibus, Pe/siis appellata, altera quae ex prauo ac peculiari uictu intemperanter ut uentibus accidit. Harum utriusque causa aer. Libro uero de Hominis natura haec: Ai A νοίι γλwe, M μθυ ραρ , tu --, ω-
63쪽
εψ E N A R. MEDICINALIUM Quod est : Morbi uero sunt, tum a uicius ratione, tum ab spiritu, cu
Itaque quum alios quidem morbos a uidius ratione, alios ab spiritu nasci hoc loco astirmet Hippocrates, eorum certe qui a deprauato inssalubri uictu oriuntur, non aer ipse, sed ipsa insalubris uictus ratio causa erit statuenda: si quidem uera sunt, quae hic prodidit Hippocrates Quin ne illud quidem probari dociis & in arte exercitatis ullo modo potest,
ut aer eorum morborum, qui ex deprauato ui stu proueniunt, causa stas uatur. Quomodo enim eius febris quae ex humorum corrupicia natat, aut eius quae ex obstrussitione, humorumve redundantia aer causa δ' onstitui potes Certe Galenus harum sebriu causas ex proselio traistans in medendi Methodo, & ad Glauconem libr. non in aerem ipsum, uorum in ea quae paulo ante enumeraui harum febrium euentum reiicit: nempe in obstru stionem,putredinem,prohibitam transipirationem, litis morum uel plethoram, uel cacoch ymiam, uictus Φ incautam rationem Si enim tam populares, quam qui e X prauo uictu proueniunt, ab aere
sunt, ut libro de Elatibus uoluisse Hippocrates, aut quisquis huius libri autor fuerit, est uisus quorsum quaeso attinebat diuitione illa morbos
alteros ab alteris, hoc est populares a dispersis secernere ut alteri a des Prauato uictu, alteri ab aere nascerentur: qui enim ab insalubri ut ehu 'Oriuntur, incautam uidius rationem , non aerem ipsum causam habent, id asserente Hippocrate. . ippe qui ab aere ceu ciue strice causa nasculis Dip ωG l. tur, in uel Hippocratis atq; Galeni testimonio, communes omnibus, poιι - , t Pulares, Pestilent Φ esse solent. Qui uero a deprauato uti tu, nec pesti.
ν ribs o. lentra sunt, nec uniuersales, sed cuiuscP propri),ato dispersi: quos uri sua. Aramne ηdem autores uocant, hoc enim discrimine disiungenJos alteros ab alte ris lib. de Natura huma. -δc I. item de Ratione uictas acui. Hi prpocrates censuit: ut cum multi eodem tempore homines eodem morbigeiacre laborarent, in aerem eius mali causam reiiceremus. Cum uero a Praua uIctus ratione, tum nec omnes eodem morbi genere corripi, sed δ'
Pro uidius uaria ratione alios at* alios pasci : ac proinde or, hoc estis disperses uocarii ima fide struxit. Inuenienda ita* nobis hos locos conciliandi uia quaedam erit, qui quum & secum ipsi pugnare ex aduerso uideantur: θc ab eodem autore conscripti sunt, fieri non posse putandum, ut quae maxime dissentanea sunt eadem de re ab artis callentisiimosint scripta. Ratio autem qua puσgnantes constabiliri loci possunt, atq; conciliari, haec est: ut rerum de quibus sermo fit notiones in primis teneamus, sciamusq; quid sit de quo disputatur. Ab hinc ut pro Aristotelis sententia , alteram tantum omnis quae proponitur orationis contradietionem complexae, partem ueratri csse posse. Demum id cotemplari, num quae concilianda proposita sunt, uera, non subdola Sc falsa specie secum ipsa pugnet. Sunt enim quaedam, quae ita pugnantium speciem gerunt, ut pland constare non poste astir mes: quae si intenta mente fueris complexus, non solum non ipsa secum. pugilare, sed una stare,probch; coherere iniiciatas: quale quod nunc a me
64쪽
conciliandum ex Hippocrate propositum est. Nam nem adducti loci pugnant, neq; etiam si pugnare detur,ab eodem sunt autore profecti.
Ostendamus uero in primis controuersos non esse hos locos: nempe, aerem tum popularium tum priuatorum morborum causam statui, ut Itb.de Flatibus scribitur. Rursus alios a uictus ratione morbos, alios ab spiritu fieri. Dico igitur, ueri simum id esse, aerem utrorum caussam statui. Nam cum eius tanta uis sit,ut corpus nostrum nulla res alia magis immutare alterare Φ possit, ut cui nimirum perpetuo intra ex trabadsit, corpusq; nostrum contingat ato assiciat, uti censet Hippocratero lib. de Aers, aquis ,& Iocis : consequens est, magnam ipsum in morb. creandis potestatem vimin habere : adeo ut summus autor Hippocrates
lib. de Flatibus si modo is liber qui Hippocrati ascribatur dignus sit hasbendus acrem ipsum morborum omnium causam statuerit. Quamobs rem ne illud quidem mirum uideri debet, febrium earum, quae a depras uato uictu eueniunt, causam Sc ipsum quo P quadan tenus constitui: ues luti enim concausa philosophorum uoce utor ad horum saltem genes rationem concurrit. Unius enim esse 'ionis plures esse causas nihil uestat. Sol & homo ut uult Aristoteles' hominem generant. Febres item sepiscorum meatuum stipatio, tum obstructio, tum putredo, tum praua uictus ratio creant. Corporea' nan internaess cauis ab externis moueri conscitario saepenumero solent, ac proinde eae Praeincipientes uocari conssueuere. Ita in fit plerunque, ut coplures ad rei cuiuspiam generationem concurrant causae. Febrium uero earum quae ex putredine ortum has
hent,& a prauo uictu nascuntur, aerem quadan tenus causam esie ipse pus tredinis ratio indicat: quae quidem ipsa, cum uel Aristotelis testimonio, ' .corruptio quaedam sit natiui caloris ab extema caliditate, ea autem sit, quae ambientis, sitis costat aerem in eius generis morbis haud minimum momenti habere: ut qui caliditate sua corpori quidem nostro extraria, putredinem sebremo non raro excitet. Quod & ipsum nonnunquam frigiditate sua secere solet, externis corporis meatibus stipatis. prohibistacp inde transpiratione cuius repressu accendi saepenumero febrem Ga/lenus testatur. Quin & siccitate sua negotium PnQ. 'I- im corpori seu ε ρ Gru cit, unde est illud Hippocratis. Venae aestiuo tempore exicatae, auellunt U ad sese a rem biliosam in sentem, unde & uehemens febris oritur,& cor/ . pus fatigatione oppressum laborat,&dolet. Illud item Galeni: Febrem . Aphos . ardentem ait fieri nouimus aestiuo tempore, quando uenae exiccatae acutos ac biliosos ad se liquores attraxerint. Et illud quoque Hippoera. Αρ- tis: In siccitatibus sebres acutae fiunt. Lentore uero & humiditate immos dica id ipsum fieri posse sententia Hippocratis illa indicat: Morbi in plu, Aph i 6ψ uiarum multitudine magna ex parte fiunt, febres longae, alui profluuia, putredines, comitiales. Et quid ,quaeso, ali js tam multis ea de re explicastis sententi js, tertia Aphorismorum sectione Hippocrates egit: quam ut longissima serie aeris in morbis creandis uim potentiamΦ nos doceret Nihil mihi certὸ aliud sectione ea tota secisse uidetur, ut in qua nimirum morbos eos omnes qui ab aeris conditione uicissitudinccp euciaiunt,sin
65쪽
c ENAR. MEDICINALIUM gillatim enumerauit , illud ut intelligeremus, non populares solum Sccommunes, uerum & dispersos ab aere ceu causa nasci. At popularium quidem aer praecipua prima 4; causa, ut uult Hippocrates, est habenda :priuatorum uero non prima nec praecipua, uerum ut philosophoruin . uoce utar concausa, quod simul cum alijs ad morbi generationem conscurrat, ut paulo post sumus ostensuri. Itaque uerum id est , qtiod initio probandum assumpseram utro 'uno, hoc est popularium, ato priuatorum morborum acrem causamile: illa ut Hippocratis integra maneat sententia ,- έων G - ρ ιμπιο hoc est, utrorun p causa aer. Uerum enimuero si sartam tectam lohanc Hippocratis sententiam cile uolumus, qui diuitio illa, ab eodem austore lib. de Natura hum posita, constare poterit, qua morbos ali OS a ui/ctu, alios ab spiritu quem uiuentes attrahimus fieri scripsit: Si enim qui damavi fiuce ueste strice causa nascuntur, iam ii ab aere non crunt. Obiectioni porro huic ita respondendum uidetur, ut dicamus, diuissionem illam ab Hippocrate positam si modo Hippocrati iure sit adseris henda ita intelligendam esse ut alios quidem morbos ex aere nullius aisterius externae causae interuentu fieri, sed eius unius uitiosi quidem attras ctu & inspiratu, unde corporis succi noxam subeunt, affirmet: ato inde Per μῖμ populares & pestilentes nasci. Alios uero a deprauata uictus ratione,per ioquam non cibus Sc potus modo, uerum & somnus & uigilia, & corporis motio,atque quies,plenita, ,& in primis ipsa aeris constitutio uarie quiadem corpus afficies,& ut in summa dicatur) reliqua omnia quae ne si rio nobis occurrunt, sine quorum ope degere non possumus, sunt intellis . Nata. genda. Quae quidem in commentario eius partis Galenus,
uod est: Neque enim cibi modo & potiones,sed & balneae,& exeis , ocitationes, Otium, uigiliae, motio, ira,frigus, atque aestus pariunt mor bos: saepe etiarm finiritus. quem attrahimus noxam facit.
Itaque cum in 's quae ad uitae rationem pertinent, frigus & aestum a, quibus priuati plerunque oriuntur morbi reposuerit: consequens qui dem est Aerem ipsum a quo & frigus & aestus proueniunt in huiusmos: di morbis creandis non minimum momenti habere. Illud ut facile inteis ligamus, dispersos etiam morbos haud secus quam populares ab acre laespenumero gigni. Uerum hoc litterest, quod in popularibus illis N pesti
lentibus ab aeris uitio natis, haec unica tantum atque praecipua spectatur causa: nempe acris in sui substantia, & ut ait Galenus, estentiae propries Utate uitium atque contagio : quae plures uno tempore homines labefas citat atque corripit, etiam si maxime sani sint. In dispersis uero morbis, qui ab aere fiunt, neque haec contagio reperitur, sed nuda qualitas iusto uel frigidior uel calidior noxam afferens . Nec unica in ηs creandis subest causa, sed una cum acris noxia qualitate internae complures causae, uesetiam
66쪽
LIBER PRIMUS. 6 ctiam externae: ac proinde non communis illius generis Sc pestilentis cuius quidem causa, ut mox dictum est primaria & uniuersa, aer Ius existit esse censentur: sed alterius potius cuiusdam,quod ad priuatos &dispersos morbos pertineat, unde genus id sebrium, quod ab aeris uel Digiditate, uel caliditate oritur: non hanc primo ac per se ut medicos rum more loquar sed una cum reliquis internis causis ueluti ex accidenti concausam habent, quae reliquas quidem ad morbum creandu excitauitia Quae cum ita se habeant,demonstrasse me arbitror,& ueram esse eam Hippocratis sententiam, Aerem tum popularium sebrium, tum earum Q. quae a prauo ui stu eueniunt, causam esse. Et rursus diuisionem illam ab eodem autore prosectam, ut sint alit a deprauato uictu enati morbi, ali ab spiritu, una cum praefata sententia probὰ consistere. Illud modo expliscemus,uerum ne sit quod ab ipso Hippocrate eo de loco subisscitur: Cum plures eodem tempore homines, uno aliquo morbo laborant, eius tum mali causam in aerem esse reissciendam. Quod & ipsum etsi ueritatem hasbere uideatur, non prorsus tamen admittendum. Neque enim perpetuo uerum id est: cum plerun* fiat, ut uel aquarum, uel alimentorum prauistate absque ulla aeris noxa in populares morbos homines incurrant. Quamobrem eam Hippocratis sententiam,seu cuiusuis alterius enarrans Galenus ceu minus rectὸ positam damnat.
Id est: Quod commune multarum aegritudinum est, communem hoc causam habere recte dixit, ut reliqua huius capitis omnia. At non rectEtamen communium morborum ortum in unum aerem cosert, siquidem
εο qui in Aeno grasi ante fame uestebantur leguminibus, cruribus debili. tabantur: qui uero erua essent,lios gentium dolor corripiebat. Ne hoc nos ignoramus,quum in fame quidam stumentum semiputre coacti manducare essent, in communem communi de cauD i. .cicii ne morbum. alis
quando etiam cum usus insecta aqua esset exercitus totus, similiter assii eios omnes milites fuisse. Eadem serὰ Paulus de popularibus morbis,quae hic Galenus commes
morat: nempe non in uniuersum in unum aerem eorum causam reissciens dam: uerum modd in alimentorum prauitatem, modd in aquarum uistium,®ionum naturas caetera 3 quas lib. I I. cumulate enumerat. ' - - κυνὸς ait -ς -ῶς ἄμα -πnπssire ὀνομάων. - οῦ α ρ ῶ
Quod est: Publice grassantes communes p morbos nominant, qui multis simul eueniunt: quorum ut generatio, sic etiam causa communis est. Cibi igitur communes praui,eiusnodi morbos pariunt. Item conas munis
67쪽
3 ENAR. MEDICIN ALIV Mmunis aquae uitiatae potio. Et quae in eo capite sequuntur. . Ex quibus sene euidentissimu fit, non tam aeris, quam alimentorum, aquarumluitium, regionum item quarundam, ac tractinim terrae nasturas popularium morborum causas recte constitui. Quamobrem illud merito affirmasse Galenus est uisus, partem eam tractationis de Natura t. humana in qua sententia illa scribitur,ad Hippocratem minime pertinea
his IIuiri re, scd commentitiam totam eam eiie, ab eoin inique suppolita, qui Hipsa imis. pocratis de Natura humana librum Se Polybi de Ualentium uidiu i in unum uolumen coegit. Quamobrem quum Sc temere Hippocratis seris piis sit interiecta, R illius falsitatem Galenus 8c Paulus doceant, an non Sc a nobis iure erit optimo reincienda c Quemadmodum Sc diuisionem illam ab Hippocratis adytis arcebimus, qua morbos alios a uiuendi rastione, alios as spiritu fieri dicebamus. Nam etsi uera continet,Hippocrastem tamen autorem referre minime potest: ut cui uel Galeni testimo, nio falso sit adscripta. iae quidem omnia ex Galeni in librum de Nastura humana commentario secundo cuiuis perspicuaesie possunt: deto, ta quidem libri serie grauem efficiente censuram, quae oraculi instar esse omnibus queat. Verum cum de ins , quae libro de Natura humana habentur exactὸ sita nobis dieitam: cum his quae ab Hippocrate libro de Elatibus scribunu Utur,exactior nobis ponenda ratio erit: ne uel ipsa autoris affixa libro austoritas, Hippocrati enim adscribitur uel sententiarum in eo claritas, uel dietionis obscuritas, ac ueluti laconismus, temere nobis imponant. Ego certe etsi minime mihi aut censoris aut iudicis partes arrogo, mastim is ab aliis tanta de re, quam a me iudicium ferri, sententiam tamen ipse meam, quasi unus e seriatorum ordine in augustissimum medicinaemiatum adscitus, libere dicam. Sentio autem, si quid est in me aut ingenii aut iudicii, librum illum non modo non Hippocratis illius nostri medicinae paretis,& principis, sed ne docti quidem cuiusquam unquam fuisse: ut in quo nimirum ploeraque non tam ab Hippocratis doctrina, 'quam in veritate ipsa alienissima sint scripta: quae ne gratis dixisse uides
ri possim, sin pillatim locos ex eo libro, priore mea enarratione attuli, qui non modo non tolidam illam atque reconditam Hippocratis eruditionem, uerum ne ullam quidem uerisimilitudinem res ferant: quod quando plenam ea res exigebat tractatiosnem , 8c ipsa argumenti ratio, enarrationem quae rem totam cumulatὰ explicaret, posstulare uidebatur: ob id ad quantum quidem perficere mea qualicui que opera potui, id qui quid esset tractationis
68쪽
LIBER PRIMVs.sem liatis locorum, ex MVocrate, ut uideturpugnantium,de fleuritiari cur tione dolore Ab 'choiana descendent ruum it . de Ratione uictus acutorum textu X. pharmacum dari mox inchoante dolore Praeliat. Quarto a tem eiu gem tractationis hiro, textu X I x. Uueret. ENARRATIO TERTIA.IPPOCRATES pleuritidis curationem. ex professo tradians, libris de metus ratione in acutis seruanda securi νsdo,& quarto, diuersa prope* pstgnantia eadem de re disi xiste uidetur, magnum ueluti scrupum iniecisse iis, qUM paulo penitius illius ducta scrutantur. Siquidem securesocius tracstationis libro,Pleuritidis curationem docens, ubi dolor eas parstes, quae sub septo transueris sunt assicit, tum uel nigro ueratro, uel pes pilo ducendam aluum monet. Ην A inquit ' πη---, Aa oiani μι-a, ιι θάνειν
Id est: Si uero eas quae sub septo transuerso sunt partes dolor infestat, nullamq; ad clauiculam significationem fecerit, uel nigro ueratro uel peplio mollire uentrem Oportet.
Statuit itaque hoc loco Hippocrates mouedam in pleuritide aluum, idq; ab initio, ubi dolor sese ad eas, quae sub septo transuerso sunt partes
egerit: illius nimirum sententiae memor, quam in Aphorismis expressit. A Pa ἄγων , ἔ- δε ι λι- ρ πη η φύης πω τη ἄγειν, κω G-Heiar. Ap f. LId est: auae ducere oportet, quo maxime natura vergit per loca cons s serentia eo ducere.
Docere autem Hippocratem mox ab initio in pleuritide mouendam aluum, dolore ad hypochondria descendente , ex ipso curationis ordine methodi in ratione fit euidentissimum. Siquidem lateris dolorem prius calidis fomentis discutere tentandum docet. Ab hinc nisi dolor sedatus o fuerit,mox uel sanguinem mittendum,si ad iugulum,braehiu,uel mamsmillam dolor protenditur: uel si ab hipochondria desierit, mouendam aluum. Ex quo quidem ordine perspectissimum cuiuis esse debet, auxistia haec uel mittendi sanguinis, uel molliendi u o tW ,, tis; qua initio mors hi congruentia, excogitata ab Hippocrate esse: quod uel eiusdem testi monio. Cum morbi inchoant si quid mouendum uideatur, mouendum .ho id per initia sit, non cum morbi consistant ac uigent: quo san tempore, ut idem monet, quietem habere melius est. Constat igitur soluendam ab initio aluum praecepisse Hippocratem, ubi dolor in pleuriti de eas quae sub septo trasuerse sunt par es infestaverit. At idem ipse quarto eiusdem o tractationis libro, non contrarium modo sensisse, sed N conceptis uer, bis expressisse plane est uisus. Sic enim ait:
69쪽
1o ENAR. MEDICINA DIU MHoc est: Quicunque autem inflammata statim per morbi initia medis camento soluere conantur,il a distenta inflammataq; parte, non solum nihil adimul, cum non cedat quae adhuc cruda est affecti ob uerum quo que Sc quae morbo resistentia Sc sana sunt, absumunt contabefaciunt. : ductoin ad imbecillitatem corpore, morbus superior euadit: qui ubi corpus uicerit, remedium non habet. Vetat hoc loco apertissim et Hippocrates phlegmone obsessas distenstas in partes ab initio medicamento agitari. Cum id facere tentanti non cedat affeetio, ut pote cruda existens: sanae autem, Sc morbo resistentes 'artes, a medicamento absumantur , R in imbecillitatem corpus deda' xour: quo infirmiore facto , facile morbus uincit: quod cum euenit, in praecipiti rem esse manifestissimum est. Si igitur tot incommoda ex mea dicamenti usu in inflammatis partibus proueniunt, dandumq; hoc loco medicamentum in er morbi initia uetat Hippocrates: cur Elleborum 8c peplium dari in pleuritide sitatim ab initio iussit et non enim sine magna eum id ratione secisse qui omnia ex indicatione facere debere medicum
ubique docuerit )existimandum est. Quod si id ipsum recte praecepisse
confiteri uolumus uti quidem omnibus in consesio est cur nunc dari in eius generis a flectionibus per initia uetuerit, nobis est inquirendum, inueniendus is modus quo conciliari pugnantes ii loci possint. Quod ut io fiat, altius nobis tota medendi pleuritidis ratio est repetenda, ut quibus scopis morbus hic caeteraeq; internorum membrorum inflammationes curari debeant,perspicuum fiat. pleuriuiis Itaque cum pleuritis, succingentis costas membranae inflammatio sit,iai. ' Galeni testimonio: omnis autem inflamatio de genere tumoris praes,.ω. sis Io ter naturam sit, eodem etiam autore: omnis item Praeter natura tumor
rei fa- se summouendum indicet: constat praecipuum curationis scopum hunc esse, ut quae facta est inflammatio confestim summoueatur: quae in genes,abis. ω'. ratione est, fieri prohibeatur. Cum uero inter acutos morbos atque exisu M t ' tiales pleuritis uel in primis numeretur, tanto maiorem sedulitatem aio 3oseudium poscit, quanto maius ipsa secum periculum adsert: eo fit, ut ei morbo celerrime succurrendum Galenus post Hippocratem optima ra - δε tione statuerit i des inquit Hippocrates ad clauiculam cosensium iis ib. significauerit,uel ad brachium grauitas,uel circa mammam, uel super sespium transuersum,internam cubiti uenam secare expedit, neq; ut copio se sanguis detrahatur est cum tandum: sed eo usque est auferendus,donec rubidior multo, uel pro puro rubidocp liuidus siuxerit: nam utrumque contingit. Galenus uero eum locum enarrans, ita scribit. Quamuis cin/quit uenae sectio undecunque fiat,evacuet a toto animalis corpore, non tamen uelociter neque aequaliter ex omnibus uenis. Nos uero subdit) partem eam quae phlegmone obsidetur, tum celeriter tum quam caeteras Partes magis, in acutis praesertim morbis, uacuare contendimus: quod fane interna cubiti uena facit. Ex quibus sime utriusque uerbis apertissime constat, ut morbi tanti periculum uitetur,celerrime moliendam este curationem a medico, id
70쪽
LIBER PRIMVs. Fisecta ab initio uena, si dolor iugulum petat : uel si hypochondria, dato
medicamento. Pro eorum enim qui inflammationem pariunt humorum inclinatione,vacuationes facere Hippocratem eodem ipso commentario
nos belle docet Galenus id assirmans uerissimum elle quod dicitur, Quo natura Uergit, per loca conferentia eo ducere. Quia sane ratione duetus Hippocrates internam ab assiecta parte uenam secari iussit. Vbi dolor ad
brachium mamma inue protenditur, uel helleborum dari, dolore deors in uergete, naturae motum sequutus. Recitissime autem id nos monuisese Galenus uidetur, ut a loco phlegmonem patiente, plus sanguinis ac ces. aci IeriuS uacuemus, quam a reliquis corporis partibus:quod nisi ab inflari bmata parte celeriter uacuemus, magnum inde corpori periculum nasces tur: tollere enim celeriter hominem solent internorum membrorum insfamationes. Merito igitur celerrime tanto morbo succurrendum utri
ciutores iudicauerunt. Siquidem quod idem Hippocrates ait
. Id est: Medicari in ualde acutis si materia turgeat, eadem dic: tardare . enim in talibus malum est. st l. io. Cur uero idem autor dolore deorsum vergente,helleborum dari,non uenam secari iusserit,causam in eius partis commentario hoc est 1 I. dero uatione uictus acut.comm. X. reddit Galenus: quod dolores huiusmos di non admodum iuuet quae in cubito fit se filo, corde scilicet mediuoc cupante: quod uena quae inferiores thoracis partes alit, sub corde enascastur: ob id cum facilius qui phlegmonem facit humor per inferna ducastur, si ad hypochodrium dolor descendat) medicamentum dari optima
sane ratione Hippocrates iubet. Vnde Galenus eum locum enarrans, Susperiores inquit) iuccingetis costaS membranae partes, cum inflammariatur, ad humerum brachi uino & mammam condolentiam extendunt,m seriores uero ad septum transuersum N hypochondrium.Cum igitur susperiorum condolentia signum fecerit, uenam in cubito eam 1ecare opor s3o tet, quae sanguinem ab astecta parte & magis &uelocius tum reuellere,
tum uacuare possit. At si partibus infernis affectus consensum significauerit, purgatione uacuationem iacere expedit.
Recite igitur dolore in pleuritide deorsum vergente purgandum heblaboro aut peplio docet Hippocrates, quod in internis inflammationio,ihi, fabus praecipuus is esse scopus debeat, ut celerrime a loco phlegmone obi infimila stab tum reuellamus tum uacuemus, quod optime quae purgatione fit
per imum uentrein uacuatio praestat, usi dolor eas quae sub septo transiuerso sunt partes infestaverit: exoneratur enim purgatione facile eae parstes,uenis scilicet quae ipsas alunt cum uentre es intellinis communitatem habentibus, ea* communione factu excrementa in aluum mittentibus. Cur ergo medicameluin dari Hippocrates suadeat dolone deorsum uero gente euidentissimum fassitum puto: purgandum enim ea ratione iubet: prinitim, ut naturae motum sequamur: deinde ut quam celerrime a loco phlegmone obsesso humorem regeramus, commodeq; uacuc mus. Indiscationem enim sumit non solum ab affectu,uerum & a parte assecta. Afre a secitus