장음표시 사용
361쪽
Milo,& i pricipio primi Iibri, diuidit
s Trasica diuiditur in duas species quarum una manibus exercetur: et alia I
cum medicina,necnon eo quod ex cibis ordinatur. Quoniam diuiserat medicinam in duas partes, scilicet in theoricam &pram scam:& theorieam subdiuiserat in partem se κdecim, in tresdecim. scilicet nat vales,& in tres accidentales: ideo subdiuidit nunc practicam in duas paries:eκ quihus una est manualis, sicut sutura vulnerum, depositio cataractarum, & si milia: altera vero est,qua curatur morbus cum medicinis , & conseruatur sani- . eas cum cibis . haec autem pars includit scientiam naturarum medicinarum de modum sciendi medicamina eκ eis, & usus eorundem, & scientiam etiam' de naturis ciborum,& modum conseruandi sanitatem cum eisdem. Esset autem melior diu isto quam praedicta. si diceremus medicinam diuidi in octo partes Lin scientiam, qua docetur quid sit saniras: & in scientiam , per quam cognostili, tur signa sanitatis : & in scientiam , qua natura aegritudinum cognoscitur: dein scientiam, per quam sciuntur earum signa et & in scientiam, eκ qua scitur ingenium curationis aegritudinis:& In scientiam, per quam scitur inetentu con. seruationis sanitatis.
Rememoratio rerum naturalium &primo de Elementis.
o D ROeul dubio ex rebus naturalibus fiunt element ex quorum compositione
Voluit pro certo dicere quod prima eκ rebus,quas naturales nominamus, est scientia corporum , eκ quorum compositione ere istunt caetera corpora miκta. dicuntur autem corpora illa elementa. Definitio autem elementi est: quoniam
est simplicius, quod in composito reperitur, idest quod ipsum est illud eκ Quo aliquid componitur,& ipsum eκ nihilo. Definitur & aliter.ipsum enim est, in λRihmεnii de quo I 'iuitur compotinim cum corrumpitur: sed ipsum in nullum aliud resolui. finitio. Vel di solui potest. Et dixit: Procul dubio: quia eκ eorum compositione e Ni nunt corpora, eo quod opinio fuit Hippo.& Gale.quod corpora hominum componuntur veraciter e X quatuor elementis,sterra, aqua,aere, & igne, per viam tib admiNtionis; sicut ONymel componitur eκ melle Se aceto. Super his autem sue , , , Tunt Valde diuersae & variae Philosophorum opiniones, scilicet in numero, M imatura elementorum, e re quibus corpora hominum componutur. Quidam enim ex eis di Nerunt ea esse quatuor, sicut dictum est:& quidam asseruerunt ea esse olum duo.& quidam unum soluin. Quidam etiam eorum diκerunt ea essecora Ppora indiuisibilia eiusdem naturae, opinantes . haec corpora, & omnia entia composita generantur eκ eisdem.
ν Sermo quidem Hippocratis in libro de Elementis in his es Iermo verus Icia i
licet quodsint quatuor: aqua, gnis aer terra.
Sermo Hippocratis dicentis . quatuor sunt elementa in numero saer ignis. aqua,& terra, est verus.
a Probatio veritatis praedictisermonis estiquoniam cum eorpus corrumpitur, reuertitur in eadem. , . Probatio sermonis Hippo. scilicet Q corpora miκta sint composita eκ his
quatuor corporibus, est cum eo, quod videmus corpus animalis mortui dissolui lec resolui in praedicta quatuor elementa. Quod autem di Toluitur & resoluitur In aliqua, proculdubio videtur coponi eκ ei Me.neque reperitur aliquid aliud '' In quod hoc dissoluatur & resoluatur. Cum autem animal moritur , eius partes 'siccae resoluuntur & conuertuntur in terram,& humidae in aquam.& calidae in aerem, igne. Est aut hoc notu ad sensum et,qui curiosus & attentus est ad vi' Mendum illud. Patet autem ipsum componi ere his quatuor, eo in est corpus te minatum habens essentiam, Omne autem corpus tale componitur m terra α
362쪽
Partis primae tract. primus. I 8
aqua. fit enim proculdubio corpus tale cuni mala κatur terra eum aqua: & po tissurae si coquatur ad ignem tandiu. donec efficiatur simile testae. Si igitur sic est, patet in ipso quatuor elementa eκ istere.& hoc est, quod Deus inquit, cuius mome seper erealtetur. Creavi hominem e re luto, sicut testa in figuli. Huius auteprobationes perficiuntur in Naturali facultate. Medicus autem inquantu hmGi. nequit hoc vere 6c demonstrative declarare: supponit autem nihilominus hoc.
α accipit a domino scientiae Naturalis.ipse tamen declarat hoc in libro de Victoria de de certamine: sicut facit hoc in libro de Elementis Gal.
Si non esu nisi unum elementum , non esset aliquod animal cum morbo s , corruptibiG.
Haec est probatio Hipp. in corpora animalium non eomponuntur eκ parti εhus indivisibilibus & unius naturae: sicut componitur domus eκ lapidibus de ii . agnis. Nam si corpus animalis componeretur eκ partibus indivisibillhus, minime corrumperetur eκ morbo: corruptibile enim corrumpitur proculdubio eκ dominio contrarietatis in eo. Sed si corpora essent unius & eiusdem naturs,nulo Ia quidem esset contrarietas corrumpens ea .nec ab extra, neque in seipsis. Uerum quia corpora sunt corruptibilia e re seipsis, eo v in seipsis contrarietate hahent,quod etia circundat ea ereterius,co iurariatur eis. Cu igitur contraria sint diuersaru naturaru, sequitur in ipsa corpora non habeant una natura, neq; sint unius naturae. Et haec scripta sunt in lib.de Elementis Se in lib. de Humana natura Hip.haec aute scientia est de causis ultimatis, vel finalibus sanitans.
Rememoratio secundae rei naturalis ,
Posi hae ast fientia complexionis es ex iudieiis in Medicina eonfe- i.
rentibus. Post ii Medicus nouit elementa,eκ quibus componitur corpus per via miκ tionis,decet ipsum scire & cognoscere species compleκionis. Iudicium autem huius scientiae confert in medicina.& hoc quidem est manifestum: quoniam in ipse cognoscit comple Nionem eκempli gratia esse calidam vel frigidam , tunc 'quidem si fuerit sanus, erit conseruatio eius in eo, in quo est cum omnibus simia 'libus. si vero fuerit aeger, eo . sit lapsus a qualitate tibi naturali ad contrariam. rahitur, si reducatur ad qualitate sibi naturalem prius in eo eruistentem eu eo quod contrariatur,& opponitur qualitati facienti aegritudine. Exemplum autehuius est,quonia, si quis calidae complere ionis patiatur aegritudinem, per quam eius compleκio in frigidatur, erit proculdubio eius curatio, si calefiat, donec rodeat ad suam compleκionem naturalem.
Quatuor sunt potentiae,stu virtutes complexionis siue diuiseris,stu eo ο- tet fuerit eas vir consiutius. J a α sapieria
Quatuor sunt virtutes, quibus comparatur & refertur compleκio hominis. cum una eκ eis, vel duae nominantur, velut in composito vel compleκio ' nato ex eis: & sunt calida, & frigida, humida . & sicca. Cum autem dicit: siue diuiserit, siue composuerit eas vir consultus intelleκit pro constanti quod compleκio hominis reseratur uni soli ere prsdictis virtutibus, vel duabus uni. vi vel coniungi possibilibus. Complere iones vero relatae dominio unius eκ C0mpiqη ψpraedictis virtutibus sunt quatuor, scilicet vel complexio calida, i. super quam nς s caliditas nominatur: vel frigida, i. super quam frigiditas dominatur: vel solum t*ψ humida,i. super quam humiditas dominatur: vel solum sicca. i. super qua siccitas i dominaturi aut dominatur super complereionem caliditas de siccitas: vel frigidi .i eas de siccitas: aut caliditas & humiditas, vel frigiditas Se humiditas. Hae igitur funt octo comple Niones, quae refrium ut egressui unius.vel duarum qWalliatum
363쪽
De complexionibus in se. Sh is a Ensius tactus sientis O pereepit ealiditatem, O stigiditatem, secitatem,
Quia prςdi Nerat in quatuor erant virtutes seu qualitates, ideo nunc maniseis stat & declarat eas. unde inquit in pysdicts virtutes sunt caliditas, frigiditas. . siccitas,& humiditas. IntelleAit autem per humiditatem mollitiem, & tenuitatem, quam tactus sentit.
13 Praedictae virtutes seu potentiae reperiuntur in elementis λ I tem- a. R in poreb Oeo qt Jaugetur eis pullulat, in loco. ,
v, dc ieQqd Quoniam pridiκ erat Q virtutes reperis in compleNione sunt quatiror, rememoratus est nunc rerum compleNionatarum, in quibus lis virtutes reperiuntur. Ait aute: reperiuntur in elementis, i. in quaruor corporibus,qus sunt aqua,terra, aer ignis. Intelleκit autem per virtutes, caliditatem, siccitatem, frigiditatem, Mhum; litate. Et intellereti per tempora, quatuor anni tempora,cs state, autumnit, . -- ver,& hyemem.& hoc ideo,uin quodlibet eκ istis comparatur dominio dua. rum eκ istis virtutibus & qualitatibus.lis tamen qualitates referuntur aliter ele Ementis cp animalibus.& aliter in tempori 6c loco .Et intellcκit per locum, climata terri habitabilis. Et intelle Nit per illud , quod augetur, vegetabilia , Scalia. nam compleκiones eorum referuntur his quatuor virtutibus.1 Elementum ponitur in ultimo simplicis complexionis.
Intelleκit, seu dicere voluit, in eum informantur elementa aliqua e villis quatuor qualitatibus, . referantur ab ea in ultimo. Cum autem dicit simpli, cis compleκionis, voluit dicere elementum sit in ultimo simplicium quali latum eκ qualitatibus compleκionalibus, Rus sunt caliditas, frigiditas, siccitas. 5e humiditas. Et ob hoc dicimus, in ignis sit calidus. Vel aqua sit frigida, intelligentes pro certo.& hoc dicitur de eis, eo quod sit in hoc in ultimo. i.u, n5 sit aliquid calidius igne, cum ipse sit calidior omni calido compleκionali. sic et, est in aliis qualitatibus ipsorum.& hoc quidem manifestum est. Aliud vero co-plere tonatu, eo v est mi κtum,& componitur ab e re tremis in ultimo, i. eκ qua- tuor qualitatibus. quc sunt in elementis, ideo fuit medium inter ea in pridictis qualitatibus ratione confractionis partium eorum ad inuicem . Unde sic est in omnibus miκtis de Hediis inter prsdicta , sicut in colore bruno dicto Arabice, ebam, eκ albo scilicet de nigro composito: qui nec idicitur nec imaginatur alis . hus, vel niger in ultimo, sed dicitur . sit in ipso niger in parte ,& albus in sparte. Unde sic est negocium qualitatum in elementis, et miκto ere eis comple Nionato nam sunt in elementis vliimais, in miκto vero & compleκionato . confractς.
Caliditas est in igne,ct aere figiditas vera in terra, ct aqua ro fecitas
... intesignem,ct terram:O teneritas inter aquam,ct nubens. Quoniam prsdiκerat quod elementa informata prsdictis virtutibus, in sor- . mantur eisdem in ultimo, notificat nunc, lus eκ his virtutibus referantur cui Iibet e X elementis. Vnde inquit: caliditas est in igne & aere. & intelle. Nit quod qus eκ eis insormantur caliditate, sunt duo,scilicet ignis, & aeri Scirus eκ eis informantur frigiditate, sunt etiam duo, scilicet aqua , & terra. . ocet tamen scire aquam frigidiorem terra. sicut & ignem calidiorem ae-'i Nola d istri h re. Nec est hic ignis sensibilis ille, qui est elementum , sicut ait Alere an. eleinon , si quoniam iste igniS est causa corruptionis, non eκ istentis vel esse alicuius:ignis et hoc iserio Vero,qui est elementum, est sic habet esse, causa esse Sc generationis. Est auteiste super aerem in concavo orbis coeli. nec habet calorem in actu: quonia calor est proculdubio res accidens huic igni sensibilneo εν in corpore terrestri existit. hoc totum est in Naturali scientia manifestum.& probatu. Cum aute di Ninsiccitas est inter ignem ci terram, voluit dicere u duo elementa sicca sunt.
364쪽
Partis primae tra c. primus. Igr
A licet ignis,& terra: terra tamen siccior est igne . At cum dicit: & teneritas est
inter aquam,& nubem, intelle Nit per teneritatem humiditatem . dc per nubem aerem: ac si diceret duo elementa humida sunt, scilicet aer, oc aqua. Oportet tamen scire aerem esse humidiorem aqua,& q, aqua sit nihilominus potentior in humectatione corporum.quibus obuiat,quam sit aer.
Significatur nobis esse O generatio inter species ipse rum,cum diuersificen
tur adinvicem,o vulantur siue coniungantur. . Intelleκit m prsdicti qualitates diuiduntur in diuersas species, quia in quihusdam variantur,x in quibusdam uni inmir, M assimilantur: quod quidem ratione harum partitam Sc diuersitatum esse significant,& generationem .Et pro culdubio diuersificantur inuicem, qui eκ eis diuersificantur, ratione contrarietatis earum:& vniuntur & associantur in una Sc eadem qualitate: volo dicere uocul associationem ignis ὀί aeris in caliditate, M aque Se terre in frigiditate.
De complexionibus hominum. DIuersi eatae fuerunt inuicem,ne essent quid unum o idem:infuerunt ij
cmiuncta, O unita, ne viderentur omnino contraria. - B alio quidem est,quare non fuerunt a principio unum Ad idem et quoniam afuissent quid. non reperiretur aliquid diuersum ab eis. Cum autem diκii:& sue runt coniuncta ne viderentur omnino contraria, intelleNil P oportebat, ut associarentur qualitatibus ne contrarientur eκ omnibus partibus. ere hoc enim suis. set difficilis eorum miκtio,& comple Nio.
Imaginamur complexionem in alio ab elementis , puta in eo sitο δ fabJ
eis a praedominante. Intellevit v non imaginemur mi κtum informari istis qualitatibus, eo et, in ipso ultimentur: sed dicitur & imaginatur tale a tali qualitate prsdominante in ipso. Cuius eκemplum est de leone, cum dicimus. in sit calidus & siccus, non intelligentes illud de eo in ultimo: sicut facimus de igne, cum eum sic nominamus is unde intelligimus Q caliditas & siccitas dominentur in eo plusquam frigiditasia humiduas: volo dicere . hs dus partes sunt in eo maiores,& ampliores. 'Ponimus aequale temperaturatum ad referendum ei, eo habeat qua- isti r facies coniunctata. omne, quod imaginatur informari dominio unius vel duarum eκ istis qua-Cl litatibus . intelligitur prochidiq esse tale in ςomparatione ad temperamentum,., squale .in quo scilicet reperiuntur quatuor qualitates sciualiter: volo dicere vreperiatur in eo tantum eκ caliditate, quantum e re frigiditate, & e re siccitate. . quantum eκ humiditate . Sunt autem quidam opinati in hae complemo sit secundum opi. Gai complemio hominis temperatam compleκionem habentis. idest v quatuor qualitates comple et untur in eo aequaliter, aut prope aequali taotem:& ma Nime. Vt dicit in cute manus , Se eκ cute manus significatur eN cu-tς digiti medii. Ere sermone suo nihilominus intelligitur u sic . de dicatur in eo temperamentum Sc squale medium in specle. ENemplum est:quoniam quamuis caliditas,& siccitas dicantur dominari super leonem, tamen eius comple Nio hahet duo eκtrema:& medium inter duo eNirema dicitur squale de temperatum. ii M. eκ ista complereione emercet leo operationes suas meliori modo quo potest. inquantum leo. Ponuntur etiam QNempla huius squalis,& sgredientis ab squalitate eius in his, que fiunt artificipliter. Vnde e Xempli gratia dicitur OXY meis quale, M temperatum, cum ponuntur in eo mel Sc acetum in tali quantitate, et Proportione, P reperiatur e N eis operatio oκymellis perfectior δύ laudabilior. qui possit esse. sed dicitur egrediens. cum prsdicts qualitates reperiuntur auocts vel diminuis. tale autem squale reperitur,& debet intelligi in qualibet spe
365쪽
xutem in naturalibus us squale. in quo partes elementorum eomponuntur squa D Iiter, sit prohibitum,& impossibile inueniri. Cum igitur erit in homine squalitas prsdicta, poterit quidem intelligi v dicatur squalitas de eo per comparationem ad eκ trema sus speciei, & v eκtrema ipsius dicantur egredi ab squalitate per comparationem ad ipsum. Possumus & intelligere squa Ie pridictum eκ lproportione,& comparatione eius ad partes elementorum, referendo quasdam e N eis quibusdam eκ eisdem. Cum autern intelligetur in eo huiusmodi proporatio, reperietur in eo, inquantum est homo, caliditas naturalis maior & sortior friagiditate,& humiditas siccitate. Si igitur sc est, erit complexio hominis in ge- tnerali calida & humida, habes duo eκ trema, multa & magna diuersirate distatia ab inuicem. Unde homo, cuius caliditas reperitur minor caliditate prs ducta. dicitur frigidus per comparationem ad hanc complere ionem hominis squa Iem re similiter cuius humiditas reperitur minor humiditate prsdicta, dicitur siccus 'per comparationem ad predictam comple Nionem. & ille, in quo prrdi me due aequalitates sic se habent,dicitur frigidus & siccus. de in quo caliditas & humiditas ampliores & forsiores sunt in pdieto, dicitur calidus & humidus. R alio Me autem huius comple Nionis vituperat, & arguit Gal. dicentem compleκione . temperatam calidam & humidam esse: neq; intelligit v calidum & humidum' dicantur de duabus comple Rionibus prς dict is squivoce. V nde qui eκ Antiquis dimit squalem & temperatam comple Aionem hominis esse calidam & humi dam, dixit verum,dum intelleκit hoc de calido & humido temperate, non autem de calido & humido egrediente ab squalitate,& temperie prs dicta.
Fuerunt autem mista, ct completae in eo=cundum existimationem, ut esset Pondus,'mensiura.
Elementa fuerunt quidem mi κta in hac complereione squali secundum emi, si mationem squalem:& fuit hcc completato, sicut ferrum, quo csters res pon iderantur. Cum autem reperitur comple Nio diuersa ab ista. imasi natur per in formationem qualitatis,qua diuersificatur ab ipsa si fuerit calidior, dicentu, eam esse calidam & si siccior, dicemus eam esse siccam. Sic igitur scitur complexio in squalis per s qualem.& ob hoc nominauit eam pondus,& mensuram. ,
Si aliquod ex eis declinauerit ad aliquod extremorum, non tamen inde eri poliabitur,vel circunscribetur a virtutibuspraedicti O erunt nihilominus in eo absique aequalitate, O temperie praedicta. Quscunq; ere comple Nioni hus declinauerit ab squalitate ad aliquod ere edit
tiariis eκtremis, non evacuabitur inde a quatuor virtutibus, scaliditate , frigiditate, siccitate,& humiditate. non tamen erunt in ea squaliter, & temperate, sicut in compleκionibus temperatis. A DenominatHr autem a nomineprae dominantis: ut laneum, terreum,aqueu,
' Compleκio ex rediens & declinans ab aequalitate , denominatur a nomine ignis l.calida & sicca:& a nomine terrς, i. frigida & sicca:& a nomine aquae,i. frigida et humida Intelle Nit cum dicit:sunt etiam eκ eis, us comparantur aeri. qui sunt calida & humida in comple Nione . & pro certo dicit hoc. proprie secundum opinionem meam, ιν oportet ut qualitates,quibus appropriantur & referuntur compleκiones. sint hinc & coniunctς, sicut sunt in elementis & humori hus.& sic essent solum quatuor compleNiones, scalida & sicca relata igni, α choleri :& calida & humida relata sanguini,& aeri: Ac frigida Sc humida comparata aquς,& phlegmati:& frigida & sicca i omparata terrς,6c melancholis Et proculdubio possibile est inuenire calidam complevionem solum per se. aut frigidam,aut siccam, aut humidam verbo & diuisione: sed in effectu non ea conueniens eas inuenire . Si autem quis opinetur possibile esse, . elementa
366쪽
Partis primae tra c. primus. 8 I
ratum, p esse Ac generatio fiat, cum qualitates actius , utpote calIditas Ac friguditas dominantur super passiuas, s super siccitatem & humiditatem: δc . corruisptio fiat eta contrario huius, scilicet cum qualitates passius super activas do
Iam quidem perfectae sunt nouem species complexionismes δ snunc ace 23dam ad diuisionem nouam. J
Inter has autem nouem intelleκit compleκionem squalem,& octo egredientes ab squalitate,quatuor s.compositas, super quas dominantur diis qnalitates:& quatitor simplices, super quas unica solum eκ quatuor qualitatibus domin tur. he tamen,Vt diκimus, minime reperiuntur. Hoc autem proculdubio opina tus est Gale. eo . parum didicerat, dc imperfectus erat in scientia Naturali. Oportet etiam scire u species compleNionis sunt species sanitatis repertae in membris similibus,quorum scilicet totius 8c partis est idem nomen et sicut caro. cuius pars etiam nominatur caro, sicut ipsa tota. non tamen sic est de manu,MPede,qus membra organica nominamur. et
Rememoratio de complexionibus temporum . NI ne autem liquar de tempore secundum opinionem , ct existimationemr Mnon enim cesiit in eo Hlus modus inuestigandi subtilis. Dems autem habet vim ct naturam phlegmatis: Et ver excitat sanguinem : Aestas vero
choleram nigram. Quia locutus est de speciebus compleκionum hominis. voluit nune loqui de speciebus comple Nionum temporis . Cum autem diκit . hyems habet vina phlegmatis, intelleκit εν complereto hyemis sit frigida Sc humida , sicut est phlegma: Sc ob hoc generatur & augmentatur phlegma in ea . Et cum inquitu, ver eκ citat sanguinem, intelleNit Cp sanguis generetur in eo. Cum vero duxit in s stas choleram, voluit etiam dicere-in ea generetur cholera: eo v sit calida δί sicca , sicut est & ipsa. Et cum dixit Ῥ autumnus choleram nigram. voluit dicere v autumnus in natura sua sinitetur cholers nigrs , Lin frigiditate M siccitate:& ob hoc generatur, dc multiplicatur in eodem . Et verum est qui- .dem quod de vere dicit, scilicet. sit calidus Zc humidus. Est tamen contra in tentionem Gal. in de compleκionibus. dicit enim ibi sp ver sis tempus tempera Libra pila. tum M squale, in quo reperiuntur quatuor qualitates cu squalitate. Constat aut v si essent reperis in eo quatuor qualitates cum squalitate, in eo viis operatio nes minime essent decentius coaptais, quarum causa est .caliditas dc humiditas: quam operationes viis contraris , quarum causa est frigiditas Sc siccitas . Si . . pietiam fuissent sic in eo squale mrtutes 8c qualitates prinis, minime fuisset in eo appropriata generatio: neq; etiam augmentum alicuius humoris in homine,nec in aliis ab eo: nec etiam generatio δί esse alicuius rei. oportet ergo necessario. ut ipsum sit calidum Ac humidum . Est nihilominus squale Sc temperatum: eo v sit inter hyemem dc s statem medium. 8c cum non sint nisi quatuor tempora. neq: etiam nisi quatuor humores, manifesta est significatio non sint etiam . nisi quatuor compleκiones compositi δί in squales. nam si posset inueniri complereio squalis, taliter scilicet, . elementa in ea squaliter miseerentur, minime inueniretur aliqua operatio in hac complere ione primis qualitatibus appropriata, essetq; necessarium ne haberet formam,scilicet unam. i
Rememoratio h spartium, dc specierum eius quod augetur, dc vegeta turd
Vod autem augetur O minoratur,dividatur in stecies mineralium,et 1slantarum, O animalium coros habentium.
367쪽
Quia locutus fuit de compleκione hominis AE temporis , voluit & nune Io..Dqui de compleκione me icinarum sermone uniuersali. Hoc autem negocium pertractauit Gal. in tra satu tertii libri sui de compleκionibus: quamuis pars in uestigationis sus in hoc opere sit in comple Nione hominis, pr ster v speculetur in compleκione medicinarum.quoniam speculatio, & inuestigatio de comis pleκione hominis est specu Iatio super scientiam sanitatis eius: speculatio autem: & coiisyderatio de comple Nione medicinarum est contemplatio instrumento, tum dc olsanorum , quibus lanitas efficitur. Verum Quia am ho conueniunt Munitimur in complere ione posuit tractatum eundem in ambobus. Auctum sἰue quod augetur, de quo fit hic mentio, diuiditur in tres species, scilicet in species mineralium plantarum,& animalium, Sc partium & specierum ipsarum : hoe est,m hs sunt tres species medicinarum. Et nominauit minerale auctum. 8ί ve getabile transitorie & minus proprie . & hoc ideo, quoniam vegetabile habet animam proculdubio: minerale vero non habet eam. Sc hoc quidem est in scia
quod vinest Osuperat corpus, i medicina. Quia, vero nutrit O aM et, est cibus.
Notum est illud. q, id quod vincit corpus. est medicina e & illud, quo cibatur
corpus est cibus. Intelle Nit autem cum dicit q= medicina Vincit corpus. q, et ipsa A sim mutet corpus: aut ad caliditatem, si fuerit calida: aut ad frigiditatem , si fuerit frigida: et similiter ad alias qualitates ab istis. hoc autem fit tunc, cuin corpus immutat,& alterat eas ad sui substantiam. alterat quidem ad sui naturam quicquid ingreditur ipsum: si tamen non perfecte tuerit illud naturale. immutat cum ali qua mutatione.Si vero cibus, solum immutat ipsum, prster ut immutet ux abeo. nam cum cibus conuertitur in partem alica: iis membri, conuertitur ad similitu dinem illius membri . Sed cum convertitur medicina in partem Vel hum id ita. tena alicuius membri conuertitur ad similitudinem eius. Ac ratione huius mediaci iis curantur sgritudiises, cratione contrarietatis, quam habent ad malam comiple Nionem corporis.nam cum generatur ira corpore complereio calida. de efficiens fgritud me in , erit quidem eius cura cum medicina generante in corpore complere ionem contrariam efficienti sgritudinem prs.lictam. Est autem scienda v idem est numerus specierum comple Nionum medicinarum 8c specierum compleκionum hominis, 3. calida & humida, calida Sc sicca, δύ alis ab istis eκ nouem speciebus compleκionum secundum opinionem de doctrinam Gale. aut eκ quatuor speciebus secundum opinionem primorum.
Quia autem operatio horum trium generum medicinarum minime manise. statur in corporibus, nis prius eN ipsis corporibus immutentur, ideo dicemus in fuit calida frigida, humida,& sicca in potentia: intelligentes . calefaciam corispus, in frigident, desiccetir, Sc humectent ipsum in potentia, non autem in actu. elementa vero reperiuntur proculdubio sensu tactus calefacientia. in frigida tiaine siccantia, A hquiectantia, pro quano dicimus Φ sunt actu calida. Et quia immutatio trium irecierum niedicinatum, s. mineralium, plantarum, Sc anima Iluni,percipitur. Vt diκ inaus,post ingressiim earum in corpore: ideo proculdubio certus modus cogno laendi operationem earum est e X perimentum. Ad hoc, ois viam opinio est , v operatio medicitas in corpore debet esse consiliit lis ut pluri- imum comple Nioni sue: ut si comple Nio medicinc sit calida & sicca. debet esse in corpore calefactio 8d desiccatio:& similiser de frigiditate , de aliis qualitati, hus etiam. Unde e re quo inuenerit demonstrationes 3c syllogisticas rationes super compleκionem medicinatum, erit quidem possibile Medicis inuenire ni dum syllogizandi super operationes earum in corporibus: hoc est, in ere quo eretiterint super comple Nionem medicins rationibus syllogisticis, scient quidem operationes eius in corpore similentur illi comple Niom. Sunt autem quinque :modi,quorum fecerψnt te memoraIioncm ad Ricndum coeleκionem medicina
368쪽
Partis psimae trae. primus . 28ῖ
A rum, Leκ eeIeri & cita mutatione ad ignem. ΑΓ celeti congelatione ipstus, sapore, odore, A colore. Sunt tamen adhuc mu Ito plures modi,qnos alibi retulimus. εκ quibus sunt. κviii. quorum rememoratione fecimus,s e signis superioribus. in quarto Mete. Quia vero persectius. Se sortius eκ his sciuntur de sapore, fuit Contentus vir iste ere rememoratione saporis solius , non curans de aliis in hoc Ioco. Uoluit Q compleκio medicinarum cognoscatur per saporem. Sc hoc, quia
sensos gustus percipit saporem: & sapor proculdubio. significat super compleamionem medicitas ,& syllogismo vero de iusto, ut ipse ditati. Dulcis, Osalsius, ct amarus, siccitatem: acutus ver bcalorem. IaHi tres sapores conueniunt Sc uniuntur in significando . dominans super compleκionem medicing Isit siccitas:& non soluin siccitas. sed etiam caliditas.
Significat etiam caliditatein et siccitatem sapor acutus. dulcis tamen est ii num
nutoris caliditatis dc siccitatis ab eo, quod naturς comparetur nostret in similis dineiEt post ipsum in caliditate M siccitate est salsus.& hoc, quoniam in salso est substantia humida aliqua usta. Et post salsum est in hoc amarus: ipse enim
est fortioris caliditatis tu siccitatis.& hoc, quoniam visum est Galeno, cp ama rus sapor causatur eκ substantia terrea usta. Nos tamen videmus plures species rerum, quarum natura friaida est & sicca,& nihilominus habent saporem ama mirum. Via de fructus vegetabilium, qui dulcorantur in fine, sunt ut plurimum ama.
Omne liquidum,non habenssaporem man e tam est aequale, O temper
Concordati sunt in habens saporem manifestum, sit in qualis compleXionis. Postquam ergo contenti sumus eius, quod di κerunt de sapore manifesto, & hahente ipsum sequitur necessario * non habens saporem ut squalis & temper is complere ionis.
Hoc est, quod Gal. opinatur proculdubio, P sapor ponticus, ct stypticus generentur e re substantia frigida terrea & grossa, Sc acetosus in substantia terrea
Omne habens dominium pinguedinis,ct unctasitati est calidum O bum, 1 to dum:=p re insipidum stigidum ct humidum.
Dicimus, sapor iste est unctuosus. 8c per consequens calidus x humidus. εο c hoc ideo,quont .im Vnctuosum secundum Medicos est compositum eκ substan tia aerea: aer autem calidus est & humidus. Sic igitur sunt in generali isti octo sapores, quorum ipse prs misit rememorationem : Sc insipiduin carens omni nopore dicatur eme nonus . Medici autem sunt huius opinionis L p eause sapora sunt,subtilitas substantiς,& spissitudo,& mediocritas inter ipsa. Dicimus igitur in cum grossities substantiae unietur frigiditati, caeusabitur Sc generabitur sapor ponticus,& stypticus. sed cum grossities erit cum caliditate. venerabitur salsus.& amarus. sed cum i nitur subtilitas frigiditati, fit inde insipidus. videtur tamen . sapor referatur ad grossitiem & subtilitatem per accidens et quoniam causa generabilis vel corruptibilis cuiuslibet sunt quatuor qualitates . videtur etiam cp sapor dulcis & amarus sint tanquam duo eκ trema cotraria inter duos sapores,& m alii sapores ab istis sint medii inter ipsos : sicut omnes colores ab albo &. nigro sunt medii inter album & nigrum. Est & sciendum Q signifiestio sumpta e M odore est debilior quam sit sumpta eκ sapore: quamuis odor pli rimum significet super saporem. Fuit autem significatio sumpta e M odore debio uor: quia pars, super quam dominatur odor in medicina, quamdoq: non eκ tenditur peream totam . sed e re istit in quadam parte eius : sapor vero dispar g r. Meκistit per totum saporabile. Et odor quidem aromaticus significat super calla, ratem in generali,paucis enceptis,eta quibus manifesta sum rosa, de myrta, ne. - -
369쪽
α,Deona. Rem mirio rectificationis corruptionis , &-.hκ designis bζαmoratio morborum significantium 'pra morbos ex ma- signific ni la complexione ς lid/J ... eL, L 1 'Thrta De Dnis malae complexionis frigidae. Iraia de me sionis ex mala complexione scalida &J sicca. char. 239 Iz - d Capitulum morborum de Repletione,&condmone tuetobis c u humiqδ uando sunt in euaeuatione,& est totu de Phlebotomia.J char. 1 o
rionali , M v Decura aegritudinu sanguinearum per alia a phlebotomia. c. 26scondi iφ', a se morbis r sex cholera citrina contingentibus J char. τε
tibili,''S'' De morbis ex humore phlegmatico. H με
e. - . De morbis ex melancholia generatas. .' 3s . cholati
Ractatus tertius S PracticaeJ Sc est manu lis operatio h qua
intres diuiditur partes.J char. a
intres diuiditur parte, I . et Pars secunda manualis,de operatione In carne cum lcacili ca- De operatione in carne cum scarificatione ut ventosis. char. 24 De operatione incisionis carnis. At, cauterii faciendi in ς- ης' char. 146i, De Ora Ars per rationi . a-L- iri eri, rex; π, ω i CPars tertia manualis in ossibus, cuius principium debet essem co
is a. '' solidationibus fracturatum ipsorum.J cnar. λεο
370쪽
I SE N NCANTICA, ARMEGANDO B L A
D A MONTE PES VLANO EX AERA BICO I P LATINUM TRANI LAETA , ET AB ANDREA BELU UN RN SI
Cum Averrois Cordubensis Commenta D.
Inquit AbooIit Beuroiste OSTRU AM prius gratias egero Deo, largienti via
a Perpetua animarii, & sinita te corporii, & medicati nior Dos magnos per gratia qua contulit omni carni, eκ virtuti Dus sanitate conseruatibus & protegentibus a langore, date Duelligi arte Medicinae,& ingentu sanitatis diuinis,animoris,oc intelligentibus: dedi opera ad c5mentandu librit riscnimatu,qui intitulatur liber Bechine partium Medicine: The l. niuer'li ter concludit eas. Emi .cu hoc melior varu ue pluribus aliis introductionibus δί summis in medicina memoria dilatari i-n ςQi uente ui ad tenendu mete vel
4 P A R S PRIΜΑ ΕΤ EST PAR s THEORIC A E. t Tractatus primus . De rebus necessarii, in generatione sanitatis. t Rememoratio definitionis Medicinae,&eius partium. Inquis ' Benebine vel Ziem de l
a , Ebesina Edisina es ta eruatio sanitatis , O curam aegritudinis, quae Teκ.tiaeecidit ex p saccidentibus in corpore. In alias quae aeridis eri b. ca a quae in coi Fore existit.