장음표시 사용
141쪽
Da SYLLogIsM Myostio . 23rt O ς sed anima non est ex partibus composta tergo anima non est corpus, ScROL. Si unliae ratio, tur conditionatum possit esse verum , illa sit , quae in conditione exprimitur , vera quoque prodit conclusio , . cum negata conditione negatur conditionantum , vel assumatoe conditionatoe affirmatur' conditio ; ut si dicas : si σιIum virtus ess, ita lud ost Musum , Lad otium non est virtus rergo otium non est honestum; vel si anima enssi lax es , ea est pnritum expers a Dd esspartium expεrs r ergo est ens simplex . Contra si preter illam, quam conditio continet, aliae dentur rationes , cur conditionatum verum eta se queat , conclusio hoc modo elicita falsa erit; ut si inseras : si Caius homicidia ess, se Improbus , sed Ca; us non est homicida I ergo non est improbus a vel : sed est improbus : ergos homicida , Verum ex ipta hac diversitatα satis patet, ejusmodi conclusiones, quando verae sunt, elle solum ratione materiae , non V ro Vi sermae veras, atque adeoe hunc Syllogismos hypotheticos construendii modum pro lege generali statui non posse; lex enim , a qua formalis ratiocinii veritas pendet , pro omni absolute materia valere debet.
CXXXIV. Syllogismus eonjimctivus , sue copulativus est , cujus una. praemissarum est proposuio copulativa . io o. ὶ , & quidem negativa, cujus membrae ita sibi opponuntur, ut simul vera esse nequeant ; ut eum dico :nemo potest simul servire Deo munἡo a sed
multi serviunt mundo : ergo multi non ser viunt Deo is
CXXXV. Syllogismus Copulativus hanc se
quitur legem : affirmato membra quocu quereliqua negantur 3 cum enim membra copula intiva nequeant simul vera essp . praec. in , hoc ipso , quod unum affrmando ponatur e G
142쪽
PARs I. CAp. XIV. 'se verum, reliqua negando tolli debent ; ut
non potest anima simul a ternum vivere , cum est ore perires seu anima aternum vivite. ergo non perit cum corpore.. SCHio L. Si membra Npulata, ita inter se pugnent , ut nec Alsa simul esse queant, etiam. negato uno reliqua cum, veritate assirmantur, ἰ. uti: non potest aliquod. eorpus; simul moveri , o quies re ἡ sed hec eorpus non mometur: e M qui cit . Sed, nimirum. haee conclusio rursus tantum maiorialiter, vera erit ; cum id v, niversim non obtinean; nam G omnia membrastinui abesse, adeoque filia esse possicitet ex. u. mus negatione haud quaquain vera conclusio,
. Syllogismus est, cuia aiku,, Ju u DR praemissa ruri est propositio complete disjunctiva I. ror . .& schol.), cujus proin,
de omnia dis unctionis membra enutrierantur ut aut ver est , aut astas , aut autumnus maut 0ems; sed ver est: ergo nerue es assar , .
Syllogi sinum disjunctivum trie
l ex dirigit : Urmato membro quocumgue , audi pluνibus , reliqua negantur il uesero uno , aut pluribus reliqua a mantur. Membra nem. pe disjunctionis completae nec sinu, vera, . nec simul alsa esse possunt Sic: vel auim Atimana peris eum corpore , vel post mointem comporis manet' superstes s sed anima Lumana non parit eum eo ore r ero post mostem eouoris manet sup/s es. Item : Genno vel est sita in . Europa , vel in Asim , vel in Africa , mel in Americal sed. Vienna sita est, in Europa et erg*.noque in Asia , . neque in Africa , nequa in
143쪽
i . SPECIEBUS.CXXXVIII. Ent 'ema est syllogismus ,. cuius ana praemissae in mente retinetur, propterea quod per se facile A quovis intelligiae s. ppleri potest; ut cum dico : anima humana est ens simplex: ergo est incorruptibilis Prior antecedense alte. consequens audit. CXXXIX. Epickerema nuncupatur Syllogismus, cujus vel alterutri, vel utrique praemisi arum sua statim ratio adjungitur qMoadversarius uno velut impetu undique comstringatur ; ut : -ne ens simplex est incorrumptibile ; non enim habet partes , in quas res vi possit s sed animi humana est ens simplex suam impluila est, ut ens compositu eogitet rergo anima humana est incorruptibuis. CXL. D Gemm , est argumentatio in quae
ex singulis propositionis cujusdam complete disjunctivae s β. iota & schol. membris alia quid contra adversarium infertur ; ut est illud Tectuli iani. in apologia pro Christianis adriversus Trajani I p. decretum: vel nocentes fune Christiani , vel innoeentes e s nocentes eiar inquiri ρη ibes ' Si innocentes: eur dela tis poenam irrogas ' Vel illud contra Scapticos r de omnibus dubitandum es vel verum
est, vel falsum s. si verum r ergo habetur indicitum , per quod verum a falso discernatur si falsum : ergo habetur indici- , per quod fa
144쪽
rius negando antecedens vim argumenti elu, deret, sic male arguit Tullius mortem non esa ,,vi se timendam 'ex est , quod animus vel pereat eum corpore , ve, post mortem aternum beatus
D futurus a disjunclio enim deficiente aliquo
membro, non est completa. Potest nempe etiam animus post mortem esse perpetuo infelix, ac miser. a. Liuia infertur , ex suo membro legitimae profluat . iecus adversarius negando consequentiam elabetur; si sic arguas: vel anima perit cum corpore , meI pM mortem erit superstes : si perit s mors non est timenda . cum nihil se . tiae amplius; si manet superstes, mors iterum timenda non est, eum sit beata futura ς utra
que illatio negari poteth ; iisque enim in satisa hypothesi , quod anima pereat cum corpo
re , neque ex eo, quoi maneat saperstes, s quitur mortem non esse timendam , cum iaprimo casa possent graevissimi dolores ipsum' interitum comitari in altero aeterna. miseria mortem subsequi 3. , Non sit απιπεφον , si ve reeiprorum , quoatum contingit, quando adversarius. eadem eis nunciatione disjanctiva uti , atque ex ipsiugmembris aliquid contrae argumen aentem inserare potest; sic quispiam probare voluit munus in republica suscipiendum non esse, usus hoc dilemma te r mel bene vel male admi strabis munus' fusceptum a 'bener Ogendes homines; gmate: Deum . Quod inverti potest hac ratio. - ne , vel benε , ver male administrabis munus
susceptum; si bene: placebis Deo; si mater , minibus . Ejusmodi quoque est pervulgatum illud Protagorae contra Euathlum. in jus vore
145쪽
catum: vel pro me pronunGabunt judices, vel pro te: pro me e mercedem silver ex sententia judicum si pro te : eamdem solves ex pacto , quod ingeniose Euathlus retorsit ; vel pro me pronianeiabunt jucces , vel pro te i si pro me : nihil solvam ex sententia. judicum ssi pro te r nihil solvam ex pactoe . Protagoras nempe, reserente Aulo Gellio , Euathlum injure instruxit eoe pacto, ut ubi primam cauliam in foro vicerit . alteram mercedis pa tem leperat callidus vero discipulus , ut ne ad solvendanti mercedem adigeretur, nullatius caussae patrocinium suscepit CXLI. Soriter est argumentatio , in qua Plures propositiones ita copuluntur , ut sema per praedicaetum praecedentis fiat subjectum, sequentis, donec formetur conclusio, in quλsubjectum primae conjungitur cum praedicato ultimae ; ut : animn fumana est ens simplex ,
ins simplex non componitur ex diversis partibus, quod non componitur ex diversis partibus', 'non est vasolubile in partes, quod non est resolubile in partes , est incorruptibile ergo: anima humanas incorruptibilis: Vel: quodIibet corpus est imul'uo locσ, quia est in aliquo loco , potest et iam esse in alio. loco , quod potest esse in alia Dcst, potest minare locum quod potest murare locum , est mobile : ergo quodlibet corpus es:
mobile αCo Rot L. Naturam hujus argumentatibnis inspectanti facile patet, plures syllogismos constrictos, ac velut truncatos in ea latero; unde. etiam soritex semper ita eocleui. resolvi potest , 6e quidem universim, ita tot is quot lane Praemisiae , una tameα demta . sic superioe se rites resolvitur in hos syllogisvios : ens simplex non componitur ex diversis partibus ι oc, nsima vi eos simplex : ergo anima non eon
146쪽
ponisur ex disersis ρartibus , non est refotibnis in partes ; . ea anima non componitur ex diversis partibus a erio a mima uou eg resolubili, in partes. mod aranes refotabit in pampos, est incorruptibile, sed a sima non est ν solubilis In parter et ergo anims est incorrupui.- bilis. Leges legitimi Soritis.
eum enim ex falso antecedente non sequatus; Iegitime verum consequens β. Ias, cor. D 'ν
conelusio iα solite falis sit , aut dubia , necesse est , si vel una praemissarum talis sit ;itae peccat serite; Uelleii Epicurei apud Cicestronem . Dii funt beatismi , beatus, quis nom virtute , virtus nom est sine ratione , a. ratio non est , nisi in hinistin figura : igitur L. c. c. INI habendi hominis situram s offendie vi qum Cotta: nempe falsum esse, quod ratioe notast, nisi in hominis figura. i iet. Omnes pramissa non sint negatisά s talis enisa serites res,lveretur in syllogismos, qu Tum omnes propositiones serent negativae quales vitiosi. sunt β. 13s. L. f. . Sic nihil
insertes dicendo : anima non est corpus, corpus non euitat , quod non cogitat i non est nemo sario ens simplex dcc. dcc ete. ιιι SCHOL. Soritas graece, latine Aeervans veteri- div. i. bus erat ut plurimam captiosa , atque ad- se landum instituta avgumentandi ratio, ut nempe ininutissimis additionibus, aut subtractionia, bus ab eo , quod evidenter verum est, ad aliquid aperte salsum adduceretur adversarius diui si quis asserat , eum auctorem inter antiis quos iure habendum esse , qui ante Io an nos scripserit ; si jam quaeras, quid vero , si, me 9'. annos, pariterne antiquus dicendus
147쪽
Da Rahia: ARGUMENT. Ebac. te Se sic porro instando ad triennium ;- vel biennium devenias, quaerasque iterum, an Is inter antiquos reputandus , an non 3 Cicero Epicuro hoc vitium vehementer exprobrat . et Chrysippum quoque hoc argumentandi genere . . delectatum fuisse ex Laertio constat. LII. Induata est argumentatio, in qua, Ruia quod de singulis sive generibus , . . sive specie- I, sive individuis assirmat uni, vel negatum . est , universim de toto genere . aut . specie concluditur; ut si dicas : aurum , argentum , euprum, plumbum , ferrum , pannum se platina igni in3ecta 7iquefiunt: ergo omne metatam igni iu3ectum liquam . Vel : infans. , puer , 'dolem scens, vir , senex βιs subsecri fiunt vitiis s er go nulla hominum atas a vitiis exemta est. u4ου- CXLIlI. Inductio est completa , si omnia in Niplex dividua, aut species , aut genera subjecta e numerentur 2 in completa vero , si quaedam ἡ-
scΗo L. Intactro eomplata robur habet inviactim , cum fieri simpliciter nequeat , ut id , quod singulis individuis . aut speciebus compe eomplerit, integrae speciei, aut generi, quod ea sub tae , α
sua extensione complectitur, non conveniat .
nus firmiter concludit incompleta; magnam ttamen, si rite adhibeatur , vim obtinet , itaque rem persaepe conficit, ut non nisi impru- dens de veritate per ejusmodi inductionem stabilita dubitare possit;. immo quandoque etiam eo pertingie, ut sere absolutae demonstrationiarquipolleat. Sic per inductionem inducimur sui putemus, eam, qui nobiseum loquitur, ha, bere animam rationalem , ut nos; vitulum , quem coram vivum intuemur , habere jecur , lienem, reliquasque internis. partes ita dispositas, prout in disiecto. conspiciuntur & quiadem ita haec tenemus , ut , non obstante ab 'laluta in contrarium possibilitate , absque inia
148쪽
33 - . PARS L CAP...XV. . saniae nota haec, 3c similia in dubium voeare . nequeamus. Esto haec inductio, quae ςtiam si quentius argutiisntum ab analogia petitum d nominatur, phystiis praecipue in usa, servitis. que ad invὲnigandas generales corporum proprietates , ae universales, naturae leges consta obiliendas, quibus in ea sibilis inductio completa frustra potissimum desideratur. Eamqn rem eis
legantissimae monita suppeditat Cl. P. Bost ' victi . quae in compendium redacta hio ex ' hibeo .
Dux G Dethhπο Indumni ποῦ r. si exsistentia generalis cujusdam in natura legis per inductionem probanda sit, ne-ςesse est , ut ea in omnibus omnino casibus, qui in examen vocari possunt, iisque numero non paucis obtinere deprehendatur ; se physici . cum in omnibus corporibus , quae sub experientiam cadunt, deprehendant unum ab altero loco ex eluit , hanc propristia t*m , quam i anetrabilitatem vocUt , omnibus omnino corporibus quantumcumque vel ob distantiam , vel ob exiguitatem a sensibus: nostris remotis absque haesitatione attribuunt is Hoc porro in casu non oberit, si quandoque contrarium fierr videatur, si modo illud examine accuratius instituto, reque melius perspecta eum lege stabilita certo quodam modo conciliari possit; sic non obest, quod saepius
unum corpus in alterum, ut aqua in spongiam, olea in marmor , penetrare videatur ,
cum haec & smilia cum impenetrabilitate generali facile concilientur , dicendo i id obvacuos corporum poros fieri debere. z. Si quaepiam proprietas absoluta , quae videlicet nullum ad sensus nostros respectum habet , universim 4n majoribus , ac sensibilibus corporum massis deprehendatur . ea quoque
149쪽
que insensibilibus, &quantumcumque exiguis corpusculis attribui debet , niti manifesta ratio obstet magnitudo siquidem , & parvitas respectu rerum , ut sunt in se , nihil mutant, totumque a nostror um sensuum acumi4
ne pendet . Sic ex eo, quod omnia corpora senubilia gravia , dc impenetrabilia sint, concludendum est inem, oc impe trajilin em minimis quoque earum partibus, ac pu ulis insensibilibus competere. - 3. 3 Proprietas respectiva D quae nempe s lum comparate ad sensus nostros talis est , a majoribus corporum massis ad minima corpus. cula transferri non debet; id enim magnit dinis discrimen , etsi respectu corporum sit accidentale , non tamen in relatione ad eas proprietates. tale est sic non est inserendum minima corpuscula esses ibilsa, eolorataeceo ex eo, quod id in majoribus corporum massis deprehendatur,4. Proprietas pariter , quae rei cuipiam
solum ratione totius, aut compositionis eonvenit, a toto ad partes, a composito ad simplicia , ex quibus illud eonsurgit, transferri nequit sc omni toti competit habere partes , sed non propterea- quaelibet pars suis iterum partibus constat; item de ratione cujuslibet extensi est , ut habeat partes extra partes positaς , sed non' propterea debent inquavis extensi parte rursum plura diversa esse, quorum unum extra aliud positum sit. CXLIV. POM FIlogismin, sive argumentatio Quid polysyllogisti eκ oritur, cum plures syllagismi
inter se connectuntur, ac velut concatena n.
tur . Fit id dupliei modo r i. ut cones usici praecedentis fiat praemissa sequentis, sic v. g. omne quod cogitat , est spirisus; sed anima humana evitat ergo animu humana est spiritus.
Omnis spiritus est ens simplex ς sed anima humana es spiritus: ery anima, human est ens:
150쪽
x o PARs I. CAP. XV. pleae . Omne ens simplex est incorruptuiti sed anima humana est eus simplex : ergo aninias humana est incorrup=ibilis . p. lIt ima praemissarum praecedentis fiat conclusio seia
quentis syllogismi ; ut si invertas dicendo r
omne ens simplex est incorruptibile ; sed anima humana est ens simplex et ergo anima Lumam est incorruptibilis . Omnis spiritus est ens sim pisae s fed anima humana est spiritus e erran a nima humana est ens simplex . Omne , quod em altat , est spirisus , sed anima humana cogi tat: ergo anima humana est spiritus CXLV. ωgumeritatio, quae vitio laborae,
atque adeo forma sua g. ix destituitur , paralogismur , vel sophisma audit; sic sopi ista
evadis, cum argumentaris et quod non perdidi. sit, habes s fed non perdidisti centum aureos aergo habes emtum anaeeos.
ScΗox. De variis sophisinatum generibus, eo rumque resolutionibus copiose antiquiores, ae praesertim Peripatetici ad exemplum ducis sui Aristiaelis disseruerunt ; verum fructu perm dieo : hee videtur e re discentium ess e , eo, Tum memoriam tanta eopia praeceptorum, quorum usus in praxi rarissimus est , obruere ἀτου. T. praecipue cum, ut erudite observat P. Bussieri t. generalis omnium sere fallaciarum sens sit ae- quivocatio , quae attenta mentis applicatione non difficulter detegitur. Suppeditavimus quo 'ue S ras. cor. I. normam universalem , ad quam tiro cujuslibet ratiocinii conclusio.
nem exigere, ejusque cum antecedente nexum
detegere possit quodsi tamen plura desideret, haec observet s eum cujuslibet syllogismi dati vitium, quod quaeritur, vel in terminis, vetin propositionibus latere debeat, inspiciat primum terminos , Videatque , num plures sind, quam tres r Num medius conclusionem ingrediatur , 'aut bia particulariter sumatur Φ diuin