장음표시 사용
261쪽
Iostrato, Di eetuum post annis prodigia maiaxime stupemla a, a polionio Thyanaeo patrata fuisse enarrat , quorum nullus coaevorum meminit, etsi id ad idololatriae superstitionem , quam promovere conabantur , confirmandam quam plurimum contulisset . Si jam veri, supra dissis opposita obtineant, silentiique coaevorum ratio efficax reddi possit, nullum inde argumentum pro rei a recentioribus reIatae falsitate peti potest sic haerericis rationem damus essicacissimam , cur de ianistissimis rei igionis nostrae sacramentis, eorumque usu non tam multae ac minuta in an.
liquiι primorum Christianorum' libris consignatae deprehendantur, disciplinam nimirum arcani , quam inter primog Christianos viamisse ex Prigene , Tertulltan aliivae
inmus. Atque id multo magis tumχbi vanindum est, eum aliis coaevis tacentibus alii rem enarrant P. tum enim locum habet rerepta apud eriti eos regula : aliquid taeest , id ymondrea nω negat , esto etiam , quod id historiae leges exegissent ; nam convenientius est judieare,. unum illum fortissis in historiis' leges peccasse, quam reliquom omnes in franiadis, aut ignorantiae suspicionem vocare. Siaveritas librosum evangelicorum non' infringitur ex eo, quod non omnia a quovis Evaengelistarum referantur, sed in uno exstent, quae ab alio praetere tui. Indae vers sequitur , universim, argumento hoc negativor admodum cautae utenΡm esse , eum rarissime. certo eontare possit, are -ot ino aequalium ejus, de quo quaeritur, facti mentionens cerit cusus rei ratio est : quod mulis vel ram monumenta tam hominum incuria, quam temporum iniquitate interierunt.
262쪽
tudine pugnem pro veritate cujusgam testimonii, eam jam non probabilem, sed omnino.
moraliter certam etficiant 3 inde enim constan- . tur characteres in schol.. f. a 3 3. 3 memorati , qui humanae auctoritat ix infallibilitatem,
commostrant. Id cum primis obtinet in libris. evangelicis; nihil enim omnino est, quod eorum auctoribus , aut veri dicendi voluntatem, aut factorum, quae narrant, notitiam defuisse vel minimam prudentis. suspicionis, umbram, movere posset. Quare libri hi , etsi a revelatione abstrahamus, speetata solum ratione nari. turali fidem , cpiae in rebus humanis dari potest, maximam merentur , atque rationem ipsam exuisse censendi sunt , qui , nescio quo,
malo genio , aut imprudenti, scepticismo acti, fidem , quam tamen Livio , Curtio , aliisque longe inferioris. notae scriptoribu s liberalissime tribuunt, iisdem pertinaciter denegant. Ad extremum nequeo gravissimum hoc in
argumento errorem Lockii , Viri ceteroquin a cutissimi silentio praeterire ; maximi enim is est momenti. , videturque eo quam proxime tendere , ut traditiones Apostolicas. Romanis Ecclesiae convellat . Docet Lockius universim, . cujusvis testimonii probabilitatem ea proporticine imminui, qua a primo sonte recedit: , , viori fide dignus , inquit, cum testatur. rem quam ispiam sibi esse notam , firmum, adfert argΗ- ,, mentum S Verum cum secundus aeque fidinis dignus idem testatur nixus testim mio prio,, ris, testimonium hoc jam evadit debilius,
is testimonium tertii , Mi ex ore praeceden- tium loquitur , est rursum minus attentione digpum; ita ut in veritatibus , quae nobis. is via solius. traditionis patefiunt , quivis gra- dus remotionis a sente vires argumenti in- se fringat dcc. dcc. is Hujus porro no Vs atque absurdae doctrinae rationem sibi videtur inve- aisse in lege per Migliam recepta , vi, cujus, ,
263쪽
etsi exemplum ex instrumento authentico scriptuna, ac per legitimos testes comprobaώ tum aequalem adhuc Dem faciat, hujus tameta exempli exemplum , quamlum vis summae auctoritatis testibus confirmaretur in nullo amἡplius tribunali legitimae probationis vim obtinet . Tum conqueritur apud plurimos morem, e diametro oppositum invaluisse atque inde evenire ait, ut opiniones nonnullae saepe so- 'lum senescendo novas vires acquirand , ao ex . nunc in certissimis . se indubitatis ob succeiadentium testium, ex primi tamen ore loquentium, auctoritatem habeantur , quae ante miIIe annos , & ob testimonium primi ne probast bilia quidem videbantur . Miror vehementer ω virum qui eodem in opere tam elegantia ratiocinandi praeceptx sappeditat , in patentem adeo paralogismum prolabi potuisse ; sed nempe 5e doctissimus quisque suos patitur manes. Ut a postremo ordiar inani seste deseritur ii pothesis assumta , atque ad aliud , quod ire,
qu aestione prorsus non versatur , excurrit oraritio : uirum testimonium mendax. , aut opinio
Elta sola annorum diuturnitate, &-quasi senio robur obtineat , hie non quaeritui s. id . enim. fieri hauiu quaquam posse luce meridiana. clarius est , nec quemquam esse mihi persuase
ro , qui ignoret , commenta procedente tempore adeo non firmari , ub ea contra deleaddies, aut si neque hoc eveniat , contra Veri- . intem tamen nulla temporum diuturnitate praescribi posse; addo etiam, consuetudinem, si, qua
Vigeat , opinionem quampiam eo solum ex capite, quod longo annorum intervallo obtinue--rir, inter veras reponendi. magnopere impro- . bandam esse . At haec omnia Lockio parum
proderunt f in hypothesi enim ab ipso statuta quaeritur de testimonio iero a- teste primo 'da uno per quamplurimos alios sibi ordine succedentes aruariteae pio dignos transmissis; ha
264쪽
.. ias vero auctoritatem longa annorum serie nom minui, vel et eo patet, quod radem omnia , . quae ad fidein, prinioe testimonio habend ira limvere poterant, etiam pugnent proe 'centesimo . veh millesimo, veb pro quocumquet alio , cimv hnothesis ponae testes omnes subsequentes est se aquialter Ide densa , adeoque tales , qui M. quod acceperunt , fideliter Oe omni nin. ' rations, additione, aue subtractions adiun - ritin renuncient, quamvis id satendunν sit hue pothesita rei veritati saepe non respondere , ' cum tritum testium rarus admodum sit nume-- rus, ni st se a sint publica , ω solemnia , tr-Baquae, q-rum accuratam memmiam conserva.... xe multorum plurimum interest o Quod vero a1 legem illam. jure Anglicano introductam attinue , quis ignorar praesumtiones juris re in ram veritati non obesse , multaque universio. a i qgislatoti,is, sapientissime constitui non ali ex cσpite , quam, ut hominibus malevolis re- . anotiores quoque alios fraudibus circumveniendi occasiones, extorqueantur Atque unicust e-- etiam hie sinis, videtur legi huic propositus : exemplum enempli , etsi. testibus idoneis. conias ritum , nore amplius in locum legitimar. probationis admittituπ, nom quod i in casa.
quodam in singat iri non: possie in se mereri Mem id, enim neque lex exprimiε , sed uouniversim omnes fraudibus. quael in ejusmodidi descriptionibus frequentissimae sunt, occasiones - eripiantur I. serae uti certae personae , quae im. quibusdam, caussarum generibus a jure inter teri
stes, non recipiantu , nom tamen propterea
mendaces esse declarantur . Patev igitur testimo uum etiam long jssima annorum serie pectestes, aeque idoneos transviisium nihil de sua firmitate deperdere o immo audeo allirrere, sae-ipe traditionem eo magis, ei se fide dignam, qu est antiquior , non quidem solius- antiquitatis ratione.habita i xsed quod εο annorum 'decursa.
265쪽
viri insigni dc ingenii perspicaeix , & intelladctux acumine pollentes , quorumque imprimit intersuit primi testimonii, unde omnis e2 tra . ditio. ortum ducit, pondus summα cum. rationae investigare, sua eam auctoritate confirmarint. Quodsi a temporis diuturnitate abstrahamus , Acile suspieio loeum inveniet , an non primo testimonio, ex praejudiciis quibusdam a. Bisque sinimis motivis fides fuerit adhibita at eum longam annorum seriem, quam prae , judicatae , falsaeque opiniones non sustinent Leum acutissime videntium judicia toties repetitst expendimus, , novum, quoddam primo testimonio robur accedere videtur , omnisque ille metus; evaneseie. Nolim tamen id ad ex quoque factω extendi , quae, eum vel privata, paucisque nota sinu, vel quam plurimis ,. diis versisquae vestiantur adjanctis , i facillime tum oti infidelem. hominum, memoriam tum ob. naturalem. linguarum impersecticinem , tum denique etiam. ob imperitiam ,. audi nonnullorum malitiam, corrumpuntur ι quare in similiis bus sola traditiis vix ullam auctoritatem habe hera potest ia I
266쪽
Co u o L L. Qui igitur alterius verba intes pretassaggreditur , is mentem auctoris persectissime assequi debet , ae proinde easdem , quas auctor, cum vocabulis ideas conjungere gr. cor. 2. .
9 Rid CCXXVI. Nubus umquam sensus verbis soneta tribuendus est , nisi qui clare probari potes almum ρ cum enim a posse ad esse nota valeat illatio, . ut loquuntur pHlosophi , ex eo, quod verba possint determinatum aliquem sensum facere , inserri nequit eum reipsa esse in casa proposito : igitur quis ex omnibus possibilibus nunc sit determinate vocabulorum sensus , positiva ratione constabiliri debet : Indicia , ex quibus id eis citur , interpretandi
compellantur Et quo Scuo L. Indicia haec ex triplici potissimum so RPwς i te petuntur , videlicet vel usu loquendi rece ..pto, vel ex intantiona loquentis , vel denique an subjecta materia. Et prosecto nihil magis
rationi consentaneum est e primum siquidem prudenter praesumere possumus , verba auctoris eumdem sensum continere, quem ita usu con muni , dc vulgari habent i cum nemo , qui
quidem ideo loquitur , ut intelligatur , ab eo sine ratione gravi recedere possit f
schol. nu. 4. . Deinde vero , cum , ut se quenter . venit , vocabula etiam ex recept
Ioquendi usu ad plures sensus sint indiffere
tia , quomodo citius, faciliusque nodum sol Vemus , atque respiciendo, di indagando loquentis intentionem , cum a cu)usvis arbitrio pendeat voces ad significationem unam aliquam ex pluribus usitatis determinare Z Denique si hisce omnibus nihil proficiamus , quo tandem recurrendum erit nonne ad subjectam materiam Finisi enim auctor vel ob imperis iam . vel ob malitiam . quorum neutrum. suspican-
267쪽
Ds IKTIROR ΕΤ. ET LECT. LIar. 27 dum est , aliud positive intenderit, necesse est, ut is sit verborum sensus , qui argumento ,
quod tractatur , quam niaxitne congruit. Qua porro ratione triplici hoe Mnte utendum sid , seqpentes te canones docebunt. Leges Inferpretandi
a. us Ioquendί exbigendius est ad eam se, latem , eamque regionem , in qua auctor li, brum exaravit , siquidem in aperto est complura vocabula decursa temporis vim , aepotestatem suam permutasse : ineptus sit , oportet, qui , dum in veterum aliquo depre-nendit AEgyptios geometriae admodum peritos fu isse, putet, ea voce scientiam adeo completam , qualis nunc exstat, denotari. Ad hoc plurimum conducit diligens morum . - gentium , & antiquitatum studium . Eligendus porro tum est sensus maxime naturalisis scilicet, quem primum verba nacta sint , cuique translatus opponitur, nec ab eo, nisi gravi de causa recedendum qualis seret, si secus significatio aut nulla- , aut absurda ,
instituto auctoris parum congrua oriretur . Quod si nonnumquam necessitas cogae, ut aa sensum allegoricum recurratur , id ita sat . ut una potius enunciatio, quam plures , metaphorice exponatur . Nemo autem est qui
non videat ad haec ex aequo praestanda requiri praeterea perfectim linguae , qua liber exaratus est , notitiam atque hae quoque de eaus a libros originalsi versionibus praeseri mus eum experientia teste frequentissime contingat , ut qui translati nis laborem in se suscipit, exquisita utriusque linguae cognitione non polleat; quamquam etiam hac non deficiente ob idiotismos cuivis linguae proprios omnino arduum sit , quam accuratissi-
268쪽
233 . PARs m. CAν. v. me , ut neeesse foret, aut oris ideas alieno idiomate exprimere. v. Intentio loquentis ex definitionibus ab ipso auctore statutis Elarissimct elucet : hae igitur primo omnium loco exquirendae sunt . Quod si eae desinn, exempla sisngularia , quae nonnumquam adjunguntur , praesertim si a stractionis ope in universalia transmutentur , planam ais auctoris intentionem detegendam viam sternunt . , Deinde , cum diversm seu in
phi sophia , seu in religione sellae . uti αastes fere omnes, etiam non liberales , propria sibi frequenter voeabula habeant ; quia vocibus quoque alias xeceptis in alieno tamen significatu saepius utantur, attendendum magnopere, quam sectam auctor seu in reliissione , seae in phil ophia profiteatur ; sic
iiud sonat vocabulum ealor in ore Cartesia ni , aliud in ore Peripatetici: dc Theologi norunt, quanti ad verum sensum in antiqi FS. Py. monumentim determinandum intersie advertere , eos plerosquσ omnes philosophiae Melectica, in quae ramen Platonis placita dominatum tenuerunr, imbutos fuisse ; nec mianus haereticis tam veteribus, quam recenticiistibus perfamiliare est ut certis quibusdam rabulis alienam prorsus fgnificationem se stituant, num id ad tegendos paullisper se,
errores quandoque faciant, decidere non est hujus Ioei . Quanti porro haec' animadversiost momentν ver ex eo patet, quod proni. mum si, ut quis principia , quibus jam imbutus est , etiam in diversis rebus seciuatur, ex iisque nonnulla ubicumque pro data occa-'sone res ergat; regulariter autem illud tactum fuisse censeri debet, quod factu proni iasimum est, ac prudens semper pro ii Io sensiuae prael unitio, qui facilius auctori occurit . quique rectius cum principiis, id eis, & obiericus ipse miliaribus, addamus etiam, educariti
269쪽
time, consuetudine, praejudiciis , & affecti nibus , quibus agitur , si re bonis , sive maligiton nectitur. Denique intentio loquentis cen- setur respicere ea , quae ipsi magis obviα sunt, ac nota , id quod eum primis usu venit , eum de significatione terminorum relati v rum determinanda agitur a sic magnus olim in Graecia exercitus nunc omnino parviis se . reti audi; virum esse magna doctrinae, vide, num qui id asserit , sit ex natione culta , an barbara λ virum eruditortam ex numero , an
de ignorantium grege λ &C. &cω , 3. subjacta materia subsidium verum vincabulorum sensem detegendi suppeditat, cum textus sermonis integer, totaque doctrinae cohaesio rite expenditur; is enim propos clonis , aut termini significatus esse praelamitat , qui
reliquae doctrinae , integraeque rerum connein xioni aptius respondet . Necesse igitur cum is primis est , ut antecedentia cum consequentatibus conferantur, exquiranturqu* loca param
Lua , quae inter se comparata id , quod obscurum est , non parum illustrabunt verum ea, ubi obiter duntaxat , & per occasionem rei mentio fit , sollicite discernant ux ab iis , in quibus auctor copiose, ac diluet de id ipasum vel probandum , vel declarandum, verbi iam resutandum sibi sumst, seu is quibus , ut a junt , sias est argumenti, atque ex his, non 'ero ex istis sensus verborum definiatur. Hac in re praecipue peceant ii , qui propositionibus ex toto orationis nexu avulsis eum
senstim affingunt, quem fortassi , seorsum spectatae eontinere post ent, ut nullo tamen modo reapse continent eam textum sit auctorem eam, quam tota connexio exigit, signia
ficationem intendisse: solemne hoc est hae te-rodoxis, dum s. Scripturae essatis ad errores, suos confirmandos abutuntur. Quod si, uenonnumquam evenit, alterius interpretationae
270쪽
,6o P Aas III. CAP. V. standum sit, ea ceteris paribus praeseratur aliis, quae a coaevo , familiari , aut discipulo ipsius auctoris proficiscitur , vel saltem ab eo iqui linguae , ac arguiuenti , seu disciplinae , quae pertrabatur , majori prae reliquis notutia pollet, CCXXVII. AEquisas in interpretando est studium verbis auctoris , quantum seri potest , non nisi verum sensum tribuendi , Ω - maeque ipsus, ac honori, quantum licet, per
interpretationem consulendi LSc Mo L. Ad aequitatem hanc, eum inter nam faerationalis ossicia reponi debeat, quemlibet obli gari certum est interea tamen multis modis in eam peccari solet . Id ne fiat, videamus, quae ab ipsa exigantur . i. Ut semper mἰtἰorem in partem auctoris merba interpretemur , sensumque Veritati maiagis congruum , nisi manifeste contrarium pateat , eligamus , etsi forta Issis ad communi
laquendi uidi nonnihil recedendum , aut ipsa etiam stabilita definitio paullulum inflecte .
da foret : idque tum praecipue cum Occuris runt nonnulla , quae inter se pugnare videntur; tum enim vero cura danda est , ut sibi opposta congrua quadam interpretatione conjcrlientur, nullaque, nisi aperta necessitas cogat, contradictio adstruatur . .
2. Ut ne sensum viro prudente indunum insculpamus s qualis foret r. ad quem auctor nulla prius data occasione devolveretur ; ix. in quo nullum prucentem finem intendere posset , 3. in quo prorsus ad finem propositu in inepte, aut inutiliter loqueretur; a. in
quo magno verborum appa ratu circa iacilem nullius momenti, aut consecutionis rem verissaretur s. in quo demum exspectationi audientium , aut merito caussae & postulationi