Sancti Aurelii Augustini hipponensis episcopi Opera omnia

241쪽

yr Pposterata, ut non ilicantur mutati in quibus eaqu: diversa suerant veritate corriguntur, et mula liuicantur in quibus ea quae similia una eademque hierant vanitate iterantur Noli ergo ulterius in lac re, non tantum carnaliter, verum etiam tueriliter sapere, ut tales quales erant vestros a nobis suscipi existimes; qui conversione voluntatis ab errore ad verit item, a divisione ad unitatem, a dissensione ad pacem, ab inimicitiis ad cliaritatem ab lium an praesumptione ad divinarum Scripturarum auctoritatem, non ante ilicipiunt esse nostri quam esse destiterint vestri Ilaec conversio Voluntatis repente mulavit, non solii in in telonio peceatorem Matth. I x, ' verum etiam in eruce latronem. Nisi putas quod Christus in paradiso secum esse voluiSSel eruerit una seeleratumque li0minem, si nou cordis illa converSi conlini in saceret inn0eentem, ut eo die, ex eo lue0, ex

eo ligno transi el ad immortale ille praernium u), in quo exceperat mortis pro iniquitate supplicii im Luc. xiii 4045 . Sive enim ad maluna sive adbcinum parvo momento animus continii latur, Sed non

ideo palvum est quod meretur in pSi c0rpuralibus et te inporalibi is poenis et beneficiis diu nutritam quamlibet aetatem unus ictus interimit, ei triginta et octo annorum aegritudinem mox ut Dominus dignatus est jubere sanavit Ioan V, - p . Crede certis rebus , non verbis inanibus. Mutati ad nos vestri transeunt; absit ut ipsi sint qui si ierunt. Quod ulli iam et tu saetas, et quam verum sit in te libi credas.

CAPUT X. I 2. Magnum aliquid tibi dicere visus es. 0 iii in arido Curiuidum illa regi ensem, et Donatum uacomudiensem, qui eae vestris pia opis etiam opud nos episcopi ueruiit, et probata vita ad honorabilius ' senilis aetatis meritum pervenerunt : ita Si Sacramenta et invocatio nuntinis Dei qui fit apud vos, ipsa inimica sit nobis eum et in eis qui extra Eecle Sinni Sunt, non Sit omnino nisi Ecclesiae. In qua

iii si iuue si meis verbi lut rarem, tui adjuvarer. Nam si extra Ecelesiam illi ecclesiasticum posSeeSSe sentires, non pS dixi SSes, nobis et vobis tua iuesse reli ouem, eadem Sacramenta, nihil tu e tristiana obser ratione dirersum. Quibia verbis tuis n0n in tollitii consentio Chri Stiana ii ippe celesia caretis,

ebristianam charitatem non .ibetis. Cliri Stiana sane in vobis aera indula cognosco, et in his illud quoque diversum impio boac respuo, quod cum eadem etiam in schismate liabeatis, eadem in Catholicis exsuli latis. Prorsus agnoscit in vobi Ecclesia cuncta quae Sua sunt nec di O non Sunt ejus quia et apud vos in- Veii untur. Apud vos quippe aliena sunt sed cum vi se rectos ricipi ci ii Sinit si in etiam salubii ter veStra, quae perniciose habebatis aliena. Discordia vos possidiri sub titulo pacis. Ergo discordia pellatur, pax introduc.itiir. Quid causae e, ut titulus deponatura hisco; ira est, inquis, episcopum recipis p pre-

Sie sq. At sediti ire te certe rebus.

Edili tum ubius ex M. Substitui nus, honorobilius.

sbyter, resbyteruau. Posse milii et line dicere: I in est, hominem recipis. Tam quippe in illo Sucra menta christiana, quam membra huniana cognosco nec curo per quem fuerint Seminata, sed a quo creala. Quibus si male uti voluerit eo ipso malus si quod Creatorem de h0nis ejus ostsendit: si uten bene uti inperit, se corriget, non illa mutabit.

CAPUT XI. - 15. Et de episcopi quidem vel

elericis recipiendi alia quaestio est. Quamvis enim cum apud vos ordinantur, non super eos invocetur nomen Donati, sed Dei: lamen ita suseipiunt tir, iit videtur paei et utilitati Ecclesiae eonvenire a). Neque enim episcopi propter nos sumus sed propterem quibus verbum et aeramentum dominicum minis Umus ac per hoc ut omni sine caudato gubernandorum sese necessita tule iit ita vel esse, vel non esse debemus, quod non pr0pier nos, Sed pro pleratio sumus. Denique nonnulli sancta humili late priae liti viri, propter quaedam in se offendicula, quibus pie religioseque movebantur , episeopalus os scium non Soli immine culpa, verum etiam eum laude posuerunt. Niim quid Sic etiam citristianii in nomen et fidem laudabiliter, ae non potitis damn .ibiliter ponerenta Sicut in accipiendis his rebus p0Ssiliat esse usi ad au Sae cur excuset qui Sque fieri episc0pus nec tamen similiter potest ulla causa SSe ii Sia, cur quis ex uset fieri christianus. Quid ita, nisi quia sine episcopalia vel elericatu salvi Sse possumus, sine christiana vero religione non possumus 3 CAPUT XII. - 14. Proinde vestri episcopi seu quilibet clerici, quantum ad ipsa ecclesiasti ea ossicia pertinat, sic in catholicam suscepti si in unitatem, quemadm0duua expedire videbatur iis inii 0rum salui pereor tim consulebatur metum vel exercendum vel omittendum si in Volum lamen etiam de ipsis qui et apud nos eosdem ad in inistraverunt hon0reS, numquid sicut dicere potuisti, piscopus est, episco 'um recipis ita poteris dicere , Iaereticus est, haereticum recipio; aut, Schismaticus St, schismati elim recipi ; aut, Donalianus Si Donatianum recipis II is enim noluinibus non gradus honoris a plebeia dignitate sed crimen erroris a catholica veritate di Stinguitur. Proinde illa tanquam ecclesiastica ni unera, etiam in alienis inventa, qui vo relinqtiendo et ad nos transeundon Osiri fiunt, pro utilitate populorum , quibus hac disper Salione Servimus, Vel Suscipiuntur, vel liuii suscipiuntur illa vero vitiosa et proprie veSira, Sis nantur. 0rriguntur, mutantur dum tamen ea Sacramenta

sine ilibus homo non p0test fieri liristianus, etiam in haereticis sic tractentur, ut cum ad Ecclesiam Veniunt, qu0d desuerit addatur, quod agni lum fuerit a I

probetur ne dum in iis ostendimur eis malis iue contra Ecclesiam pepererunt, perSequamur etiam bo- iii iit de Eccle ia discedendo traxerunt. Nam etiam rati ius fractus, Si rui Sta S, Sicut ait Ap0StoluS, in Seren it in editis excideral vel suscipi uitur tel mu ne iiiiii

242쪽

ilus sit Rom. 25ὶ radix ei redditur mi in riuamulatur. s. m enim qi i ii ostros, in liti irrelicos et sacri-kq0s vocas, quod esurium et ne iubile crimeti est: mi iuuii id talibus siue nituitu rei ut mire in nosci labet stulpoles, cur ergo, tu tuis, uou emaculas veniemtem suritor Primo Pluis et multilas, et si tibi communica 30uid quod ex his verbis tuis muli convenientius alius dixeris, talibus tam riguosci nec iubere, nec posse : teque tibi ipsi lintraria secutum esse monstraverit, ut ille diceres cum aliqua expiati0ue alilius igni sedulium , quia id quod obiicitur inexpiabile

iueu est Quilini ita ergo expiatur quod inexpiabile est uu'm id, sperem te auditurum esse quod dico, liti tam in proximo n0n audis iis qu0d dicis, cuin tibi continuo conlr. idicis, censendo expiandum qui dinexpiabile dixeris 3 Nos autem ita vestrum dicimus haereticum et sacrilegum erritrem, ut tamen inexpiabilem uitii dicamus: alio ipi in frustra obi Scum, ut eo relicto correcti ad Ecclesiam catu0licam traiis iis, quibus modis possumus, agendum esSe censuimus. Ne nostro, Sicut Seribis, verbo te uti arbitreris, quasi hoc mulum siue renia et sine medico esse dicamus: quod omnitio non dicimus; quia et veniam merentur quos litibus mali poenituerit, et omni potetis est medicus qui per prophe uim dicit, Si coiiversus fueris et insemueris, tunc salvus eris Ezech. xv in . uapropter, Si in aliquem sorte incidisti vel milius in his rebus iustructum, vel militis qui, inqueretur intuentem . quamvis saecommuni inis catholicae videretur, qui hoc tibi disteret; ipse potius hujus inmusiderati verbi veniam

mereatur: sicut tu qui cum sis tam liberaliter eruditus, et in arte verborum non mediocriter doClus, minus tamen quid loquaris attendens, expiandum en Sestiuod inexpiabile dixeris et quod est monstruOSiu , ille expiandum, quia inexpiabile. Non est autem ea iliti licum eos li0riari, ut errore comesti Salvi fiant, quos inexpiabiliter atque insanabiliter assereremus errare . Sed ideo v0t,is non videntur mundari, cum ad nos a v0bis transeuiit, quia non denuo baptizantur pia, solo Baptismo, que ni repeti non oportet, cum

idem atque unus est, lios niues at eriore murale nil Ir.

Mundantur et verbo velit alis at illo qui nil, mn vos mundi estis propter verbum quod loculus sum vobis Ioari. V IJ. Mundantur et sacrifici contriti eurdis ab illo de quo dietium est, utrilicium Deo spiritus

contribulatus cor contritum e humiliatum Deus non

illo qui ait, Date eleemosynam , et ecce omnia munda

sunt vobis Luc. i. 4 l . Mundantur ipsa quo Supereminet omnibus charitate ab illo qui per ap0stolum Petrum dixit iliaritas cooperi multitudinem recutorum Peir. IV, lii de una si adsit, innia illa recte fiunt: Si autem desit illa , omnia frustra si uni. Locvero unde sit, audi docente iii Apostolum iliaritus impiit, Dei dijusu 1 in cordibus nostris Per Spiritum

sanctum qui usus est nobis Ino m. v I). Unde merito creduntur qui extra Ecclesiam nuptismum Ecclesne pereeperunt, utina bere Spiritum sanctum, nisi cum ipsi cel si e vincul pacis per e0nnexionein charitalis

adliaerescunt.

CAIM J XIII. - 16. Jam enim locus est ut oSlendam, quod in primo libro distuleramus . viii ultimo), quid in Ecclesia, qu: sanctum c0rpus est Cliri Sti, proprie possit accipi, quod praeter illam non potest accipi. De liis en in i qui schismata suciebant, idem apostolus dicit, Aut malis aulem homo tori percipit ea quaesii ut Spiritus Dei I Cor. Π, 14). Primani ad Corinthios Epistolam lege, et invenies. aptismus igi me

Sacramentuli est ii de vi lde ac Salviis aeternae quem multi alieti non ad vitam tulernam, Sed adicenam aetervom, non bene lentes tanto bono chartialem vero Sanelain , quae est iuculum perlaetionis, ii emopotest taliere non bonus item qui liabet, potest esse vel schismaticus vel liaereticus. Cum ergo quisque ad Ecclesio veniens unitatem, cum ejus membris veraciter copulatur, accipiat Spiritum Sanctum, per quem dispunditur charila in Ordibus nostris eademque charitas cooperiat multitudinem peccatorum, uiua pii sinum que iii i iiiiiiva habebat ad judicium, habere jam mereatur ad pri mium' quomodo emi mundati negas , nisi quia inuino tuae Sit mundatio spiritualis igit iras 3 0n igitur, sicut conviciaris, unquam iii asyllini Ilomuli vestros nocentes recipimus, quOS ci viritas Dei recipiendo efficit innocentes , cum ad anulen veraci corde transierint, de qua eius e iudi inini licit, Non potest e vitus abscondi si per montem constitutu uiit h. v. l ). Non enim ea n eo didit, qui fratre nisii perbe oecidit iratus, sed qui fratres livmiliter redemit occisus. Itane Spiritu sanctu mundante' 'lilitat, de quo clan alia dicens Si quis sitit, reuiu et bibat Ioau. n. 57ὶ:iton aquam visibilem e0mmen lansmiti datur uia. plis malis ueramento, quam et boni et mali habere possunt, quamvis sine illa b in salvi fieri non piissint. seu se qua nivis Ecclesi e sit, lamen tiam oras prostitit, ei tui et apud illo inveniti ir, qui ex nulli exieri int, sed non erant ex uobis si Ioau. , 9 sicut aqua in aliquo ex illis mem0rabilibus filiai uitriumluibus ue Pari nota pol si quod sit aqua paradisi, quamvis u0usii in solo paradiso, que etiam extra inde in anavit. CAPUT XIV. 1 T. Non ergo iane aquam, Sed a iude uni in invisit, ile Dei, tuum saucii tui Spiritum eo inmeii dabat, dicens, Si ii is silit, 'euiu et bibat sicut videarier Evangelista testatur adjungens, oenii seni dicebat de Spiritu quein accepi Di r in credentes tu eum Spiritus enim nonduin erat utilus , quia Iesus

noudiim uerat clari cui ira Ioari. Vn, 57, 59). Et lique quantum ad Sacramentum tituet lavacri visibilis, aut equam esset resurgendi clarificatus , jam a-pligaverut plures quam Joannes, sic iit ipsu ita tu lititur Evangeli lim Id. iv l). Vii de diei discipulis suis Joannes quidem baptizari aq/ta, vos autem baptizabimiui Spiritu sancto, quem et accePluri estis non os multos dies hos usti e ad Pentecos leu Act llic sanctus

Spiritu veniens tu e is, lule Signu in primitus dedit,

243쪽

ut qui eum acciperent, lingui omnium gentium loquerentur Aet. Π, -οὶ quia portendebat Ecclesiam

per omnes gentes suturam, ne quemquam accepturi in Spiritum sanctum, nisi qui eiu unitate e0pularetur. Hujus sontis largo atque invisibili flumine laeti si eat Deus civitatem suam, de qua Propheta pr. edixit, Fluiuiuis impellis inlitica cipitalem Dei Psal. LV, 53. Ad hunc ni in lantem nullus extraneus , quia nullia Sitis vita aeterna dignus accedit. Hic Si proprius Ecclesia Christi, cui tanto ante prophetatum Si Fons

aqtia triae it tibi proprius, et nemo alienus communicet

tibi Prop. v 17ὶ De hac enim celesia et de isto

sonte dicitur et in Cantico anticorum, Hortus conclu-εus, sons Signatus, pilleus aqitae vivae Cant. IV, 2j.

CAPUT XV. - 18. IIo vestri de visibilis Baptisma is sacramento accipientes, tantum errant, ut reSabsurdissimas sateri cogantur invitici quod ad illum

scilicet sontem , qui proprius est unieci columbae, de quo dictum est, Nemo alienus communicet libi ad hortum conclusum puteumque signa luna p0luerit ae-ced re Simon Magus quem legimus a Philippo bapti-Zalum Act. Vira, Sin potuerint accedere l0 sicli, de quibus gemens loquitur Cyprianus, Saeculo verbis solis et non actis reni utiantes tot episcopi avari, de quibus de ui ipse testatur, Fundos insidiosis rari sibiis rapientes, usuris in illiplicaulibus senus augentes Epist.

seu Serm de opsis). Ista quippe in baptigatis et baptiuantibus visibili Baptismo operiuntur . Ad illum

lamen sontem proprium, cui nemo c0mmunieat alie- ii iis ad illum flantem signatum, hoc est, ad Spiritus Sancti doluim , quo charitas Dei diffunditur in cordibus nostris , nullus is lorum nisi mulatu accedit, ita Olni in mundandus, ut non Sit alienus, Sed Si coelestis particeps pacis, sanctae socius unitatis, plenus

iudi viduae charitalis, civis angelicae civitatis. Ad hanc itaque civitatem quisquis haeresis vel schismatis deposito errore, correcti nioribus , pia mente c0nvertitur, si jam Sacramenta gestabat, quae oras etiam ad indignos profluere potuerunt, haec honorantur in eo, quia et in alienis non videntur aliena sed jam illo proprio cui nemo ei mutunicat alienus, illo signato pii itus sancti sonte in iudatur, a quo apud OS etiam quisquis cmeris m0ribus laudabilis uerit, solo schis uialis vel lucresis crimine Separatur. CAPUT XVI. 19. Cum ergo veniunt ad nos veStri, de istentes esse vestri, incipientes e,Se OStri, accipiunt quod non habebant, ut salubriter habere incipiant quod lanio perniciosius quanto indignius habebant. Aeripiunt en in primitus ipsam celeSiam, et in ea pacem , charitalem, unitatem, per sontem ejus propritim atque invisibilem Spiritum sanetum, sine

quibus utique nullo dubitante interiissent, quidquid citi id apud vos, quod de Ecclesia soras trahi politii,

habuissent faciliore autem euia qu0d 0nduin habuerunt accipi uui, quam Si habui SSent, e lainen de-

Qiquot M. Isti quippe optiri lii baptizantea risibili bapti mo reperiuntur. seruissent. Et lio di Seernitur apud nos, ut aliter recisi iii ur ii Callioli eam reliquerunt, aliter qui ad illam primitus veniunt. Illos enim amplius gravat erimen desertionis : hos autem non a se disruplum, sed cognitum et retentum vincultim relevat unitatis Undesieri potest ut quos seducto rebapti Zaverunt, ipsi pro eis paenitentibus Dominum deprecentur, si prius isti conciliati, quam illi reconciliati celesiae fuerint. Sicut fieri potest ut etiam cultores idolorum, si quos sorti cliristianos ad idola sed uelos apostatas secerint: si priores seductores laeti fuerint christiani, et magnum aliquod meritum in Ecclesia conseculi, per ipsos illi quos de eperant redeant, per ipSOs commendentur et reconcilientur Domino per quos inii Serant Dominum uiuid enim valet ad mundanda sacrilegia Cen- lilium , reel perceptum sacramentum Baptismatis hoc valet ad mundarida sacrilegia selii sinati eorum et haereii rum, veraciter apprehensa Pharila unitalis. Quamobrem, sicut sed uelo res si delium hi istianorum venientes ad Christum sed uelis redeuntibu praep0nuntur, unde isti et episcopi fieri possunt, illi non possunt a): ita nitrari non debent decepti ab haereticis, quando ad Callioli eam redeunt, uos deceptores sibi linteponi quando ad Catholicam veniunt. Dii namque exeu abilius petunt quae sibi desuerat ut illi humilius repetunt qu0d fuerunt istos honorabili iis ubi nondum steterant advocamus illos suspeetius unde lapsi

fuerant re Vocamus.

20. Proinde jam pervides ut opinor , 0n frustra me dixi SSe Donalis arum, vel, ut tu mavi S , Donalia Noruiu, haereticorum sacrilegii in errorem Initio ib. coitii a Litteras Petiliani, ii I), si et ab Ecclesia calliolica dissentitis, et quae una atque eadem sale mini Saeramenta rescinditi nec lanien Sine venia vel insanabiles estis misericordi. Dei: quia disc0rdioso errore deposito, ad catholicam veritatem pace que eonverSi per d0num ejus pro pictum, tu e St, Sanctiuneius Spiritum, per quem in inditur haritas in cordibiis nostris, mundari sanarique Ole illi : non uidestruantur in vobis Ecclesiae Sacramenta, quae aliena perniciose oris habebatis, sed ut ea ipsa inlus jam vestra salubriter habeatis. CAPE XVlI - 2 l. Nunc videamus quemadmi umo&lendas recte dixisse Petilianum , vel ite in libet alium , Conscientia sancte darilis attenditur, ita abluat necipientis Ubi ego dixi tu id , si lutea dantis consolatilia , et fortasse maculosa sit quomodo poterit accipieulis tibi uere conscientia iii Ibid. n. 2 3 Tu contra, imia quid arasti inine aculo, sed quid a vestri dicatur, diu loquius es, quod totum breviteri ludicii , est Conscientia dantis Venditur , ton seci nisinu ejiis inceritatem, qui P in illa videri non potest, sed secundum clinam qui de illa seu vera seu falsa est quia videlicet jus

est hominis, qui etsi sceleratus occultus sit, susticii

paratus. Vide, obsecro te, in quod praecipitium compuleriti ines augustia non in euiendi qua exirent.

244쪽

Ilane dantis mastillosa conscientia conscientia tu potest accipientis abluere , Si liabeal sam in bona in , et iantum ad ali hieli tu in poterit ipla illuni liona , si bonam famam sallendo eontraxerit Allendi quid dicatur, et vis jam praeterea inus imite' um . an hoc idem illiue versabo, ut diligentius cogaris attendere Petili .inus dixit monscientiu nucle dantis attenditur, quae abluataecipientis. Ego dixi: Quid . si lateat dantis conscientia , et sortasse maculosa sit 3 quomodo poterit accipientis abluere conscientium Tu , vel potius vestri dixeruiit, sitam tu vir talis hiando ista dixisses3 luamvis habeat conscientium maculosam οῦ mihi tamen , qui ab eo baptizor, quia late et nescio , sullieit quod ab eo aecipio, cujus inuocentem, quia iri Ecclesia St, conscientiam pulo. Num ideo, inquis, conscieritiam utilis attendo, non ut, quod sicari non potest, de laletalibus judicem, sed ut si quid te illo in publica conscientia est , non ignorem. Propter hoc enim tib in uipolet te Deo dictum est, si a nota sitiit, v 9bis quiae occulta, mihi, Deut xxic, 29 j. Semper istitur attendo conscientiam dantis et quia ipsam non video , quid de ea tu publico notum est. litisio Xe ad rem ea liues, si aliud sit iuεecreta conscientia , aliud in publica sum a Sulpici enim scisse quia necdum ejus a quo accipio damnata conscientia St.

CAPUT XVIII. 2 2. Ecce ipsa verba tua p0Sui, quibus te diceremstemserem, quod meis verbis breviterv perteque Pomplexus sum, lilod ad hoc altendaturabilientis conscientia , ut quae de illa fama sit cogia scatur. Νon ergo ipsa attenditur, homo bone, non ipsa attenditur quae videri non p0t Sed sam a tenditur, quae etiam sal Sa esse poteSi, qu0d ipse c0nfiteris atque concedis . Nam et tu vidisti ac il0s imcon Seletilia in non valere ad abluendum. Non ergo conscientia sanete danti attenditur, qua' ablu at accipientis; sed fama qua putatur Sancte dare, Uliam qui sane te non dat, et pii latur abluere qui non abluit. Alituit ergo accipientem inali hominis salua uua, tu in ipsius dantis polluta conscientia. Cur ergo dictume, i, Conscie illa tincte diluti allenditur, qua ut luctoccipieulis nisi quia n0n abluit accipientis, Si non

est conscientia sanete dantis Si iaculosa et iiii uiui utae si quid ergo tunc altenditur ipsa, inquis, attea diuir, eum fama ejus attenditur; et si una est fama, nihil interest ad abluendum accipientem, tialia cum est mala conscientia , Sed abluit bona ejus aina. Dic, rogo te, cum ni ala con Scientia est, Vera est bona sanias jus an lalsa iroeul dubi litique sulsa Proinde climbona non est, et occulta est danti con Scientia , quia inodolibet iam ibi videatis itendere, Secundum ha L. Sententialia , non abluit accipiente in nisi dantis aut aina salsa, aut polluta 0nscientia. Utrumque insonum est si te talia delectant, tu elige quid sit insanius. Porro quia verita non admittit ut accipientis conscientiam vel salsa sania dantis abluat, vel pullula conscientia uestat ut abs te etiam requirat nil S,

quod ei ibi quaesivimus quoniam sicut dicit Petilia

incliti, in publicu sum irae conscie it, cit. At MM. areni,

nus vel iniit lilio aliuς, consentientibit vobis, ciuia Sunes dantis conscientia est, id est, eunt bona et niti nila conscientia est, abluit accipiemis conscientia iiij, unde abluatu praeeipiens , quando latet antis maculosa conscientia Put enim jam non te repetiturum atque dicturum , quod iiii I leat in abluendo viceinc0nscientia b0nae sania ejus salsa bona sussicit quod hoc veStr0s, non te, dicere asseruisti. Illorum te pudeat, non eliam tui. Restat ergo ut tune vel Deus vel quisquam Sanctus angelus abluat. Qu0d si dixeritis, illa horrenda c0n Sequetur absurditas, Iliam in illa epistola mea commemoratam Lib. 1 contra Litteras Petiliarii, n. 7), non dico videre noluisti, quia prorsus n0n altigisti sed tanto attentius acutiusque vidiSti, quanto magis attingere timuisti. Si enim hoc

dicitis quod euin sanctus lio in bapti Zal, Sancta ejus c0nscientia diluit accipienti conscientiam , cum vero conscientia dantis latenter inimui id a St, tunc Dei is angelusve abluit : cavete ne qui vobisi: ec dicentii, iis e redunt, Oe ullos natos optent iuvenire a quibus ha-pligentur, ut nil illo Sanelius ab ipso Deo vel angelo ejus abluantur. Hanc absurditatem vel deridendam Vel detestandam cum verbis iraecede illi biis Petiliani Pei Spiceres consequenter et a me in epistula ni ea commemoratam, aut tu i ii dein quasi nihil liorum dixerim, rem tanta ui silendam putasti; sed consu-gisti ad ne seio quid absili ditis, ut eum maculosa e0nseientia dantisice ulla est, et ideo non potest accipientis abluere , tunc salsami una ejus accipien abluatur, et in eo veritatem salsi s operetur. 25. Nilne i , et accusa calun iose dialecticos . quod fugie illa versutia Sermotiis siciant, ut si salsum est, verum sit si rerum est, falsum sit. Ecce tale aliquid ipse in Sacramenta christiam regenerationisi uani illis, im pejus magisque fugiend um. Illi en ininon in sua ratule nec in rerum veritate, Sed in perplexiale locutionis humano quaedam orba dici inti unc videri vera cum salsa sunt, tunc faba cum vera Simi qu: una in disputation in inciderint, antino discerni etiamsi dissolvi Sermone non possunt. ii vero non verbi tria quodlibet, nec rem quamlibet, sed ipsam qua iurariernam uani renaseimur mundulionem conseienti: veram fici i posse dicis in homine per famam salsam aliena conscientiae. Et ne tibi hoc tribuatur, quia diale ticam didicisti, vestrorum dicis hanc esse sententiam , quibus non ut dialecticus, sed plane ut haereticus consensisti. Per te igitur aut per vestros hare est magni si ea inventa vel demonstrata, uiua iii in sancte dantis bona conscientia est, tunc ab sta sit bonus qui bapti latur , tune arbor bona bonum si uetit in parit Mutili. Hi, T): cum vero conscientia antiqui ala ei Oec ulla est, tunc ejus quae salsa est biiuusam consulitur ut hinc a saliente accipiat h0m Da -

Tr. et i v. cmu in verbis. Reduiniat, in nec bl apud

245쪽

8 PliSinum verum, eum de illo crediderit salsum inl-que ita ne desit quae fructum pariat haeretici erroris sit mater salsitas veritatis. Hoc ideo t0tum lana exsecrabile, tam mirabiliter perverSum et in Sanuli , ne quod Dei est Dei esse dicatura ut quod a Deo sumitur, hominibus tribuatura ne qui dixit, Conscientia

sancte dantis allenditur , qua abluat accipientis, errasse videatur.

3 is probant, quoniam Iudas traditor antequam damnaretur , inuit sicut apostolus gessit. Quid hoc ad Petiliani sentetitiam fixam atque definitam. Conscientia sancte dantis allenditur , quae obluat accipitrilis ἰ nisi quod et Iudas iste nimium contra vos est, cum e bis alienis inconsiderale prolatis patrocinium Praebere conamini Cum enim Judas si cui Apostolus bapti Zaret, quandoquidem malus erat, quia su erat. et ea quae mittebantur in commissos Sibi locutu auri. rebat; non utique conscientia ejus attendebatur , Sed

Deus et Christus in quem credebatur. Neque enim et ipsius mali tominis salsa bona fama credentesaeeipientes abluebat , nec generabat in li Omine gratiam divinae veritatis salsitas liumaudemi uilinis. 25. Et illud testimonium quod de Scripturis posui-

Sli, tua manifesta sunt, vobis quod autem occulta silui, Domino Deo vestro Deut. xi , 29); ista verba redarguit at tuo coii Vincit. Si enim quae oeeulta sunt, Dolia in Deo relinquenda lint quomodo cui Selen ita dantis, non ulum mala, erum etiam bona , cum

oce ulla Si allenditur, ut abluat accipientis 3 Aut si ii Sa eum edulla est non alleliditur, quid tunc acei triens jubetis allendat, unde conscientia dii abluatur.

CAPUT X. - Expergiscimini aliquando, nune saltem dicite, Attendat Deum. Quid timetis ne hiiiiii-liemini, si nun in li0mine, sed in Doni in glorie- Illini Est, inquis, quod timea in si uim eum latet

dantis conscientia, dixero ut accipiens allend.it Deum, et ab illo tunc ejus ablui con Scientiam consesStis uero, illa me horrenda conseituitur abSurdita S, Sanctius ablui liomines cum bapti Eatores liabent occultos malos, quam cum manifesto bonos, si homo abluit quando dantis conseientia bona es et manifeSta, Deus autem quando mala et occulta. Dic ergo quod dici- Itilis quia De eAt verum, hoc sanum , hoc catholictima qu0d Christus mundat accipi euthim conseientias , sive per bonos ministros Bapti Sini sui, sive per in al0M quoniam de illo Scriptum est, Cluisιus dilexit

Ecclesium, et se ipsum tradidit pro ea, ut eam sanctiβ- caret, mundans eam lavacro aqua in verbo Ephes. v

25, 26j.

26. Tu , inqui , responde quomodo baptizent quosdam uari Ecclesia dam ergo receditur a vei bis Dei illanici quonia in illo dicente , Conscientia sancte detulia

nitenditur , quae ablua accipientis . cum ii aeterem

vitis abluat accipientis e0nScientiam , quando polluta

Sie n. At editi, salso. an excusis, credenteS et accipientes abluebat. EX Pungendum, et juxta Mo.

dantis occulta est, non milii potui responderi. Tam enim contra veritatem dicitur quod salsa ejus fama possit abluere, quam si hoc ipsa mala conscientia posse diceretur.

CAPUTXX l. Si autem quaeris, Quomodo bapti

anni quos damnavit Ecclesii respondeo si eos hapti, Zare, quomodo bapti Zant quo damnavit Deus, antequam de illis quidquam judicaret celesia. Qui enim

Inente perversa videtur intus esse cum lini is sit,

ab ipso Christo jam judicatus est. Ipse quippe ait

Qui non credit, jam iudicatus est Ioan . I, 48 . Paulus illem apost0lus dicit, eclesia subdita es Christo Ephes. v 24ὶ Non igitur debet Ecclesia se Christo praep0nere, ut putet baptigare posse ab illo judicatos, a se autem judicatos baptigare non posse; una ille Semper veracile judicet, ecclesiastici autem judices Sicut 0mines plerumque lallantur Bapti Zant ergo qua nitim attinet ad visibile minis teli uni et boni et

ni alici invisibiliter autem per eos ille baptigat, cujus est et visibile Baptisma et invisibilis gratia. Tingere

ergo p0ssunt et boni et mali , abluere alitem conis scientiam non nisi ille qui seni per est bonus. Ac porhoe etiam nesciente Ecclesia propter malani pollulanique conscientiam damnati a Cliri Sto, an in cui pore Christi non sunt quod est EccleSi , quoniam non potest Cliristus habere mein bra da innata. Proinde et ipsi extra Ecclesiam a pligant. Omnia quippe ista iuniastra absit omnino ut in membris illius culum lite unicae compulentiam abSi ut intrare possint limites horti concluSi, cujus ille custos Si qui non potest salli. Qui lanien Si conlitentur et corriguntur, tu cintraui, tune iiii dantur, tune in arb0ribus hori conclast, tunc in lembris unicae colu in hae mi inerantur, nec lamen denuo bapti Zantur. Ita et eum ab haereticis veniunt cuin ipso BaptiSinate, qu0d ut oris habuerunt, Sed non et eum ipsa inundatione quam intiis accipiunt; ut quod defuit praeStetur, quod autemn in mula luin est approbetur. CAPUT XXll. 27. Vistra, inquis, per vestros

majores traditionis et liti risicalionis, e per vos νσδαutionis ritu iudidainnula conscientia est. De traditoribus

qui dein et thuristeatoribus qui fuerint qui hoc notas ad iniserint, non Seripluit sanetis , sed saniae Dini-ntini credidistis. Quae si potest esse salsa hona de malis, cur n0n possit etiam mala de bonis De pers culione autem h0 tibi breviter iterumque respuit derim, quod euiu respondisSem Petiliano refellere minime valuisti Lib. 1 contra Litteras 'etiliani n. 20). In Seri plura quippe saneta, quae neminem sallit, area dicta est ecleSia Dei Dominumque ipsum cumventilabro esse venturum et mundaturum aream suam , ut si ultient recondat in horre , paleam vero

comburat igni iii Oxstinguibili mutili. iii , 2ὶ Aut

ergo recte paSSi Sti pei Secutionem aut si in idus christianus ex deSSus St, palea OS ira sedit, propter quam non fuerat area dominica deserenda , ne qui quis ante tempus ventilationi ab area palea ni res V iii, valuistis. At M. PalutSti.

246쪽

geret a frumento S paratus palea steret. Tu autenicii in iocis in me uin , sed sauciae Scriptu e testim ,-nium refellere conareris . nullam persecutionem justam esse posse dixisti: ubi igni cendum tibi est ne seieuli Scripturas unite libi venire posset in mentem quam justa voce sit dictum, Detra rem prorimo suo ecculte, hunc eraequebar Psal G, 5'. . t ab ipso

Domino Jesu Christo tu excellentissima imphesia,

Persequar inimicos meos is comprehendum illos , et

1iori cohortar doue desiiciant sui. xvii 58'. Et aliani uti divitia testimonia iace persequi longum est: si tamen non mihi propter hoc verbum calumniaris, ut quoniam dixi, persequi longum est, perseeutorem ni divinorum estimouisum esς crimineris. CAPUT XXIII. 28. Oppiinis niihi verba Seripturarum, toties demonstrata quam o nihil adjuveni, Oleum peccatoris non impingue caput meum insul. XL, 5 eum et apud vos esse saltem occulto peccatores , negare non p0ssi , qui lamen aptitani: nec his verbis excepti sunt. 0n enim ait, Oleum Iliani festi peccatoriS; Sed absolute, Oleum peccatoris. iiiiii magis vos urgemini, Si cui paulo ante monstravi. Si nitu nullii peccator ex plus est, pioinde apuratos ab occultis malis, cum convicii fuerint, denuo baptiuate Ili jam conaberi cultum excipere puccatorem , que in sancta Scriptura non excepit, Totus igitur iste vester intellectus salsus a veritale e0nxii citur, una et vestri iniensi0ni similiter repugnare monstrali tr. Neque enim h0c revera de .iplismo tu Psalmo positum est, ac non de assentatoris adulatione quod superiora verba sutis iudieani nam tuta sententia ita connectitur, Emendabit me justus in misericordia , et arguet me Poleum autem peccatoris non

impinguabit caput meum. Maluit ergo contundi caput Siliun ab argitente veraciter, quam ungi a blandiente saliae iter tianslatis verbis, leo et unctione lenitudinem significans adulantis.

CAPUT XXV. - 50. Quid autem ego in illa epistula de hoc testi ilioni senserim , ubi dictum est, oui baptizati a mortuo ipsis ex ea repetitis vertiis Salis, quantiliam inor, stendum. Cum eni in disSererem quid respondere debeat ad istaea tholicus christia Librueli suu mihi velut aqua mendua seu sib η si mus , Cum audierit, inquam, stui baptizotur a mortuo,

dem x Ierem xv, 18ὶ Ubi miror prudentiam tuam quomodo tibi non videatur aqua mendax simulatoris Oeculli, cujus et salsam amam mundandae alienae conscientia prodesse aliquid credidisti misi quia illud non dialecticum, sed plane ophis licum quod in me frustra quasi in dialectico reprehendisti, subvenire tibi arbitratus es, Si mei uiris, rerum dicis u).

Quid enim aliud conaris asserere, cum homini tribuens Raptismum , quem Dei esse n0n vis agnos ere, idon dicis adulterum dare posse verum Baptismum quia se ipsum occultando castum esse mentitur Itaque tunc verum dicit in Baptismo , cum mentitur in flagitio et non est aqua ejus menda X, quam SSevultis in Ecclesia secundum promissionem tot propheliarum toto terrarum orbe dissus eum quam mendaeem non Baptismum dixerit Jeremias, sed mendaces homineS, Secundum intelleetum qui manifestus est in Apocalypsi ubi interrogante Ioanne quid essent aqua ill . in visione mon Stratae, populos esse responsum eSt Apoc. Vii. 15 . CAPUT XXIV. 29. De illo vero testimonio quod seriptum est , Qui baptizatur a mortuo, ii id prosiciι latatio ejus Eccli xxxi V 50ὶ quam non intellexeris quod ego in illa epistola posui, itant unaque me verbis luis adjuveris patitui uni attende. Cum enim putasses a me morti uim hoc loco intelligi cultorem idol0rum , quasi eo s0lo exceperim qui baptigare non possint elegisti qua saltim p0tuisti, repetito illo de oleo testimonio, quod nullum peccatorem baptigare voluserit qui dixit . Oleum peccatoris non impinguabit caput meum , n0n excipiendo aliquem peccatorem

xvinimes m. et Er. relut aqua menda mi datoris occulti, cuius e sulsa fama non iubet sinem. Ovaniens Spro mem, correxerant, siuem Servato glomemate, quou

uiani Scris torum auctoritate rejecimus. Sic M. miti vero, mani seu tu est.

Qui hoc et struitiinis christini Sophismatibus vide Cicer. lib. 4 Academ qua St.

non ei prodest lavalio eius respondebit, Viri Christus,e jam non inritum et mors ei ultra non dominabitur Rom. VI, 9J: de quo dictum est, Ipse est qui baptizat in Spiritu sancto, Ioan . , 55j. Baptizantur antem a mortuis, qui baptizaulur in idolorum templis. Non enim ι ipsi a sacerdotibus suis se accipere arbitrantur sanctiβι- cutionem quam putant, sed a diis suis. Qui quoniam homines fuerunt, et ita mortui sunt, ut neque super terras, neque in requie sanctorit m virant rere ipsi a mortuis baptizantur. Iustusque ex opistola mea verba ipsa

transerismici in quibus jam perspicis, ut opinor, si

nunc saltem diligenter attendis, non me ipsos culto ies Di Oiluo a Dpellasse quamvis alio modo ei iam ipsini ortiti sint sed deos salsos quos colunt, quia homines fuerunt, et sicui homines de corpore exierunt

nec reSilrrexerunt, nec vitae ullum meritiani me post

hanc vitam promittitii habuerunt. Ab ipsis ergo diis, qui baptietantur, sicut dixi vere a mortuis bapti Zantur, id est, qui in eorum nomine baptigantur: quia et ipsi non in nomine sacerdotum suorum, Sed deorum de quibus vana opinantur, se Sanctis cari putant. Christus aulem resurrexit, et vivit : proinde qui ab illo baptizatur, non solum per bonum, verum etiam per malum ministrum perditis moribus mortuum non a mortito baptizatur Ab illo enim baptizatur, qui vivit in aeternum, et de quo dictum est in Evangelio quod etiam ibi c0mmem0ravi, Ipse est qui baptiza in

Spiritu sancto.

CAPUT XXVI. 5l. Hoc tu in pistola mea, quantum indicant verba tua, non intellexistici nolo enim dicere, Partim intelligens fraudare voluisti. Miror alitem quoi verba illic mea musequentia non adverteris . alit ab eis dissimulandum putaveris. Paula post quippe subjeci et dixi: Iani si hoe loco mortuum inteste ero peccatorem baptizatorem, eadem illa consequetur absurditas, ni quisquis etiam a latente impio fuerit baptiz..tuS, arx quam a inriti baptizatus, inaniter lotur

247쪽

si Non enim ait, seu baptia itur a mortis marii festo: sed absolute licit, a mortuo Lib. contra Litteras P tilia ui,n l0J Ilacnianis statio vel borum illic meo mim. quem de sumia vel p0lius de ipsa morte n0n exei laret Et lanaen te non excitavit : et insuper quod ego contra Petilianum dixeram, quasi contra me dicens vehementius ei iam confirmasti si ut solent h0mines, injectam sagittam nescienti excludere , allius etiam penitusque defigere Asseruisti enim mortuum non intelligendum nisi e calorem baptistam , et nullum p ecatorem excipiendum De ideo qu0d ego dicebam, contra te coneluditur, nec occultum excipi 0sse, ubi nullus exeipitur. Rebaptigate igitur eo quo ab occultis peceatoribus apti Zalos esse constiterit, quibus potest viventibus et scietilibus subveniri ut eis solis non obsint, qui vel ignorantur vel ante defuncti sunt, ut manifestati postea malis baptigatoribus suis jam baptigari non possint. Bapti Zale , inquam , prodito adultero atque damnato, quo ab eo cum lateret, Lapligatos esse constiterit : a mortuo quippe

bapti Eati Suill oninemque peccatorem Sine ulla exce-ytione intelligendum esse dixisti , qui bapti Zare non p0sSit, adjungendo testim0nium de tuo pereati ris. Tu dixisti, tu seripsisti te ipsi uia audi, lege te ipsum.

Si omnis peceator tanquam mortuus non poteS baptizare, ne occultu poteSt. 0n enim quia Occultus, ideo vivus est: cum mullo prosilud rus etiam mendacio simulationi absorptus sit. Minus enim mortuus diceretur, Si saltem consileretur. Sed ii in illo quod titio lueo scriptum est A nortuo , velut qui non sit, perit

consessio Eccli. xvii 26ὶ Ab isto mortuo in tantani ortis profundi tale demorso, quos baptigatos esse claruerit, non rebaptigalis Det ab eis baptigatis , qui in ultimis terris nec Caeciliani, nec Majorini, nec Donati nomen udierunt , rebaptigare Si possitis, ni inime dubitatis objicientes eis tui baptizatur a in ortus, quid ei prodes lavatio ejus mortuos dicentes ad quos Afrorum cadaverum , qu0rumlibet illa fuerint, nec aura potuit per Venire et mortuum n0n putantes, qui proprium potest occultare flagitium eum Scriptura

clamet, A mortuo , velut qui non sit, peril confessio. Ilane quia sic tu est, mortuus On est Τ eum magis

propter ipsam fictionem carendo spiritu viue penitus exspiraverit, iterum dicente Scriptura , Sanctus enim Spiritus disciplinae fugiet ictu in Sap. , 53. Adliue defendite istos mortuos, et vivere dicite, ut et vos pej iis ipsa .il a defensione moriamini. 52. Mortui sunt, inqui sed quid sicere qui upiitandus ad eos ignarus accessit Nunc ergo faciat, quando illo prodit se gnovit a mortuo baptizatum. Si enim conscientia proptere laedi non potuit, quia nescivia nune incipit l. idi, quia scivit velut si luvie de latrocini nesciens vestiretur, ex illo sit ui qui l. itis vestis illa, o quo cogit erit, et ipse iniquus ii si abjecerit : et qui nesciens uxorem duxerit lien im ex illo sit adulter , ex quo didicerit, nisi discesserit. Abiiciat ergo ei Ste Baptismum . quem se a

rit nescierit, A mortuo baptizutus, quid ei prod si iuri tio eius.' Stricta sententia est, Sicut et tu ipse clamas, ne ininem excepit A mortuo, inquam, ei: iptiZ:ilus est, nihil ei prodest lavatio ejus 3 Mundate inminem baptigando qui vivitis aut vos ipsos potius ab lio cerrore mundate, ne alia sentiendo pereatis. Contendis enim velut adversus nae , ut nullia in exceptu in dicas in eo quod seriplum est, Oleum peccatoris Psal cxL, 5ὶ;el, sevi bai tiratur a mortuo me te sentis nodum quo ligatus es , renitendo constringere. 0 enim ago, huc iusto, hinc vos ad mutandam Vanam per VerSamque sententiam urgenter impingo , ut in oleo peccato i et mortui baptismo, nullus mortuus, nulluS pec calor ex e plus Sit sicut tu pro me velut 0ntra me loqueris. Ita enim nec occultus excipitur quo evertitur omne quod loqueris ae si e rebaptigare coguntur

qui te talia docuerunt, omnes quos ab occultis malis baptigalos in hac vita repelire potuerint. CAPUI XXVII. 55. Quid agis quo te convertis 3 verba tua tibi recitantur. Mi solum enim ea cum dicerem non refelli Sti, Sed nes iens quid meta in elegeris, aliis verbis an litam tuum lio idem ipse dixi sit ei ut diligentius audiri et considerari posset, Seripsisti, ut tibi litoties libuerit restiletur. Audi ergo verba tua ne ii peri Sia Sunt Quod si i loli cultorem , inquis lanium ibi place excipere, quid illud de quo dicitur

ι Nolo oleum peccatoris unga capulmeun utaremne et

hic peccator ille solus est, qui idolum colit, an quisquisqtio non licet admitti J Uuod si et peccatorem lautum cilliorein idoli puta , et risiiunus ergo si itid contra legem esSerit , peccasse non dicitur 3 uod si nihil dici sitillius nec abs irdius potest, aperte pro dictum cit, ut ii ou soliis idoli cultor, sed quisquis peccator inter omnes homilies si erit jus sibi Buplis malis non usurpet. Noe certe quae in Serui verba tua sunt. Ego cultorem idoli non excepi, sed ipsos deos eorum mortuus es edixi, quorum a nullo baptizari aliquid prodest :b ipsis enim diis sibi baptigari videntur, in qu0rum nomine

se mundari arbitrantii Diu autem nullum peccatorem ex episti. Quod si hoc l0eo peccatore mortalis homo qui baptigat intelligendus est, nullii in peccatorem excipiens, procul dubio ne occultum excepi Sti. Aperie, inquis, praedictit m est, ut non solus idoli cullor, sed quisq/iis peccator inire omnes hon ines fuerit, jus sibi Baptismalis non usurpet. Audi ergo te ipSum AE: is- qtiis peccator dixisti nec manifestum, nec o cultum

excepisti Pic inde qua fronte cogunt apti rari post manifestum , qui nolunt post occultum , ubi asserunt ne iii inem XCeplum Fuge ergo frater , ab insano intellectu ad sanum, ut in De testimonio de oleo pee calo is , sicut superiora ejusdem psalmi verba praescribunt, blandam lenitudinem sallacis adulatoris i intelligas . lia enim et nullii erit exceptus , et non

impinge in augustias insuperabiles malus baptizator

occultus. Sic et in alio testimoni , ubi dictum est, Qui baptizatur a mortuo , quid ei prodes lavatio ejus aut inspice diligenter codices antiqu0s , et maxini ei sic aliquot M. At editi, fallaciam adulatoris.

248쪽

graecos De sorte ipsa verba aliter conscripta ex praecedemi et consequenti contu Hione sermouis alium

sensum utiment aut certe in triuiis tutelii gamus, sicut dixi, in quoi uin nomine balati auritur idolorume ullo res , ut ab illo itemque tutelligas baptigatum in cujus nomine se credit e se mundatum. Ita enim et illic nullus exeipitur, nullus quippe mitriuiis deus Pagan0rum mulidare potes ei edentes in se. Si autem

lio loco omnem hominem peccat 0rem intellexerismi riuum tantam ne non vis te sequentur, ut ipse quemadmodum vivas invenire uia possis, dicente 10anne, Si dixerim iis quia peccatum non habemus, nos ipsos decipimiis, et veritus in nobis non est luoan. 1.8): ut omnino non iuvenias li0minem a quo bapti aeris, si

omnem peccatorem devitare volueris.

CAPUT XXVIII. II. Quanquam si prorsus m tuum non intelligeres nisi haereticum vel clis smali. cuin, ut quisquis apud eos baptigatur a mortuo, quid ei prodest lavatio ejus quod vides, quam praecipit pr. sumptione sic accipiatur, ac Si dictum sit, se iii baptizatur ab aerei te vel Sehismatico nec sicc0uira nos esset, qui salemur nihil prodesse honi iniimpii sinum Cli risii, si apud liaereticos vel schismaticos baptizetur, eis ipsis tribuens Baptismum quo ba-plietatur; sed tuu ei prii desSe incipere, eum tiariSitai corpus Christi, quod est eclesia Dei vivi. Tunc ni in sub eodem Baptismo quod et suris Christi erat, sed soris nostio nilii proderat mundato proderit ab eo cuius luembris usertus est .

55. Me illam tuam ni inium Severam se: itentiam sorinidabo qua dixisti, iιisquis peccator inter oui neshoinities fuerit jus sibi Baptismalis non usurpe ni Si quia aut invenis quis veraciter dicat in Oratione domini ex Dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimit -ι imus debitoribus nostris uallis vi, 42ὶ nisi pee-

calorent se esse lateatur Vellein singulos interrogare qui baptigant apuit vos, utrum peccatore Omnino non sint. Potest enim quilibet eorum mihi respondere, Non sum traditur , non sum thurisimis , non uinadulter non homicida, non idolirum ultor, non Osirenio haereticus, non schismatieus: Non sum autem peccator, nescio utrum quisquam vel haeretica superbia reperiri possit qui audeat dicere audeat cogitare nescio iuruin quisquam tanto arrogantiae tu- in ore caecetur, ut non dicam voce pri sileatur; sed

vel apud se ip lini tacitus arbitretur , 0n sibi esse necessariam deprecationem in qua dicimus Deo Dimitte nobis debita nostra. Neque enim pro eis debilis iliniit tendis roganius, v. sente in Baptismo dimissa esse confidimus; sed pr0 eis inique, sine quibus hu-niana fragilitas non est, quantii meumque in obs0rvandis praeceptis dominicis vigile inus. Postreino, suseipiat ilia voluerit hiijus impudentiae trontem, et dicat Non sum peccator ex quo mihi in Baptismo cuneia

I ovaniens s suspirantur quidpiam ibi deesse, atque hoc ore modo logenuuin ut lius uis in ud eo, uptirntur, a mortuo baptizetur, de quo ut scripturu : Uui baptietatura morsum quid ei, etc.

tinctu es, sed ab eo cujus membris i mei tu est.

illinissa sunt, nulli in in me peccatum 'lerit in v

niti Magis ego duam ii credo, et in ullo sidentius respoudeo ad ipsuui decipis, et veritas tu te non est. Neque hoc agit praeceps et allii ista professio, ut in te peccata non inveniantii , sed ut quae

iii veniuntii non dimittant iii . Si ergo jam apti ratus es, vellem Seire ueni repereris qui in intra Joannem apostolum diceret, Peceatii in non habeo. Si enim talem ueni quam reperire potuisti; quomodo aptitatus es ab eo, qui Se ipsum decipiebat, et in quo verilas nun erat 3 Si autem qualiscumque humili talis non imi nemo peccatorem se SSe dicebat, tiomodo sibi secundum tuam sententiam jus nuptismatis usurpabat Tu enim dixisti , tu et lain minii ne seri- here timuisti, ut quisquis peccator uter inues ho- mi ira suerit, jus sibi nupῖismatis non usurpet. Si autem non dii in baptigatus es, aut hau vanissimam sententiam c0rrige , aut a quibus bapti aeris angi ius

quaere.

56. Sed arbitremit te eonvictum correxisse, ouisquis eo eri inine quod nostri objiciunt, peccator inter omnes homines uerit , iis sibi aptismalis non usurpet. Neque hoc contra n0s est; quia si etiam talis usurpaverit et dederit, non elim Sibi stirpare debui e di eo , non aliten dedisse n0n dico. Ille vero

qui adcepti, si liomo bonus ab honii ne nato, si fidelis perstulo, si pius ab inpiori perniciosum erit danti, non accipienti illud quippe sanetum male utentem iudieat, bene utenteni sanctifical Si autem et ille qui accepit, inique accepit; nec sic reSei SSum sed agnitum, qui perverso0berat , correem proderii Sacramentum. CAPUT XX lX. - 57. Sic enim te putabo dixisSe,

non jam, Quisquis ecculor quia nisi fallor, jam cernis quam leniere die luna sit; sed , Peccator qualem uostri describuni, quisquis inter omnes homines fuerit, jus sibi aptismatis non usurpet milem ad modiim

Scriptum est , Peccatori lautem dicit Deus. quid

tu enarrns iis fisi alio res meas, et assumis testu me ilit u

meum per os tuum 3 Et ut ostenderet quali peccatori hoc dideret, ne omne homines a praedicando verbo ejus sese abstinerent, qui nee sentire audent, nee dicere se peccatores usin esse, Sequitur, eumque describit Tu ero odisti discipliuam et abiecisti sermones meos post te. Os tuum abundari malitia, et lingua tua amplexa est dolositatem. Si videbas furem concurrebas ei; et eum adulleris portionem tuum P0mbas. Sedens ad rei sus fratrem tuum detrahebas, et udros iasiliit in matris tuae ponebas scandulum P l. x tax 16 20ὶ.

I ali ergo peccatori dicit, Itquid tu euari a justi plau

tiones meas et assumis testamentum melim per os titula '

Tauquam diceret, Frustra hoc facis inuauium ad te alline l. non tibi prodest line lihi ad iidicimi damna

licinis, non ad ineritu in salutis valebit. Verumta inensi etiam tali peccati re narraule justisticationes Dei, et assimiente i latuent uia eius peris tui in illi qui ex

i sie miles M. At diu, eue accipientem.

249쪽

ejus ore audiunt, credant, faciant, pr0sciant nonne illo reprobato laudabuntur, illo ut palo justilicabuntur, illo damnato coronabuntur quoniam curaverunt obedire Domino dicenti tua dicunt, facile quin aurem satiunt, sacere nolite dicunt enim , et non 'eiuni Matth. xxm 5 3 Sicut ergo iste peceator, si jus sibi praedicandi testamenti divini usurpaverit, sibi nillil prudest, audientibus autem et facientibus non ipse sed quod praedicat prodest ita et ille qui jus aptismatis sibi usurpare non debuit, sibi nocet qui bonum male Surpavit, ii 0n ei qui b0num bene percepit. CΑPLT XXX. - 58. Vides non Solum te nun Potuisse refellere quod ego contra Petilianum dixi, sed Iu aula luce veritalis modis omnibus insessali: quod contra me ipse dixisti. Ei adhue pergis et dicis, it odcarisam nostram non probam faciamus et ilodam mullo peccatores nos esse fateamur, quoniam dum nobis objicitur , jus Baptismalis qua nobis licentia vindicemus: non de merito iactuum, non de irinocentia vita tractamus, sed cuicumque licere dicimus. Attende certe exlii qua dicta sunt non cuicuit qii licere nos dicere sed ei poenam esse, qui sanctum iraelat illicite; et eum SSe Ortigendum , non sanctu in quod illicite tractat, illicitu reseindendum : sicut homine n0 legitime lege utentes eorrigi volumus , 0n pSam gem irritam ducimus; sicut Dei testamentum illicite Per D Suum aSSultientem reprehendimuS, non ip Sum est amentum negamu aut Scit id in us nee ideo nos peccavisse confitemur, quia et in pecentore qu0d Stipsius improbamus, quod autem Dei est honoramus quia in Deum credentena non ex occultis humanis pendere v0lunius, Sed in D0m in gl0riari de quo cer- tu Gl, ad in ellius. Neque enim et Ap0Stolus malae Suae conscientia dissidebat, sed spem credentis poni nolebat in hol niue ei in Deo stabiliter coll0eabat, eum diceret, Neque qui planta est aliqtiit, neque qui rigat sed qui incrementuli dat eris DCor. I , J. Non itaque nus, dicentes quod Seripi ulla eSt, ori nobis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam Psal cxm aecusamus noStram c0n Scientiam sed vos in hominum moribus eorum spem qui ba-pligantur p0ni volentes, non agn0Setti veStram Su-Peibiam. CAPUT XXXI. -59. dii id quod etiani beati Cypri uti metitionen facete audetis, velit ille auct0 Silo a divisionis, tantus defensor catholi eae nil alis et pacis Plinio esto in Ecclesia , qualia seu Stat tenuissene praedicasse Cyprianii in et ulne aude velut auctorem Sententia luci nolit inare Cyprianum primo in i iure pietatena hii militatemque Cyptiani, et tunc pro- se concilium Cyptiani. Nos eui in nullam Cypria uosaeimus injuriam, cum ejus quaS libet litter i S a canonica divinarii in Seri plura ruin auctoritale distinguimus. Neque iii in Sine causa tam salubri vigilautia canon ecclesia Sticus constitutuS est ud quem certi Proplietarum et ApoSt0l0rum libri pertia eant, tuis

Ric aliquot M. Alii quidam, eae occultis humma conuicntior miti, eae occulti homi mim conacteusiae.

Sax T. AUGUsT. IX. omnino judicare n0n audeamus, e secundum quo de caeteris litteris vel sidelium vel infidelium libere judicemus. Proinde eum dieat Apostolus cujus Epistolo in auctoritate an intra vigeni, Quotquot ergs persecti, hoc stipia inus et si qii id aliter sapuis id quoque vobis Deus revelabit Philipp. , 15 quamdiu aliter sapuit Cyprianus , Si Seripla eius SSe constat

quae pro vobis pro serenda arbitratia in quamdiu ergo de hac re aliter sapuit quam veritas diligentiti cor siderata patefecit, donee ei De iis id qlinque revelaret. inessabili laude cliaritalis uni latent pacemque ath: licam eliani eum c0llegis suis, a quibus aliter Sapuit. non reliquit. CAPUT XXXII. - 4s Verba ejus ex epist0la ad Iubaianum inseruisti litteris luis quibus eis plaeuisse monstrareS, apti Zandos eo esse in Ecclesia catholica, qui fuerint in haeresi vel gehis ni aleia ligail. Ego liujus epi Stui: aucinritate n0n tene0r; quia litteras Cypriani non ut canonicas habeo, sed eas e canonicis considero, et quod in eis divinarii in Seri plura riuuatieturi tali congruit, cum laude ejus accipio quod autem non Ongruit, cum paee jus respuo A perh0e, si ea quae Ommemora Sti ab illo ad Jubaianum scripta, de aliquo libro Apostolorum vel Prophetarum ean0nico recitares, quid inninu contra disterem non haberem. une vero quoniam canonicum non Siqu0d recitas, ea libertate ad qua in no v0cavit Doniinus, ejus iri cujus laudem asSeqs: non valeo, cujus nulliis litteris mea Seli pla non e0mparo, cuju ing ni uni diligo, cujus ore delector, cujus eliaritatem In ror, cuju martyrium veneror lio qu0d aliter sapuit. non accipio. Non accipio, in litam, qu id de baptizaudis liaerericis et schismalleis beatus Cyprianus Sensit; quia huc Ecclesia non accipit, pro qua beatus Cuprianus sanguinem fudit. Sed quia dicitis eum pro hae sententia legalia documenta firma SS quanquam non ille documenta legalia strinare putuit, sed eis potiusql Peum Ille recte sensit ipSe firmavita relinque ergo scripta Cypriani, et ea ipsa legalia documenta quibus eunt diei usum SSe commemora. Si non ea demonstravero vestram causam nihil adjuvare , vicisti. Quapropter ita hoc Cypriani non accipio quamvis inserior ilicona parabiliter Cypriano, sicut illud apostoli Petri quod Gentes Judai Zare cogebat Galal H, 14), nec accipio, nec facio, quamvis inferior ine0mparabiliter Petro Vos autem qui Spripla Cypriani nobis lan- quam firmamenta canonicae auctori latis opponitis, quidquid de Cypriario contra vos proferre potuerimus, neeeSSe est cedatis, et justum est ut victi iaceatis, aevos aliquando ab eriore perniciosi S Sittiae diSSen Si unis ad unita leni allioli eam' vertatis. CAPUT XXX lli. - l. Unde ne longiuisae iam ex hac ipsa epistola ad Iubaianum, alien te quid ingeram quod vestrum evertat et absumat err0rem. Cumen in persuadere conaretur vel Sanctus Cyprianus, vel

250쪽

quicumque illam scripsit epi intam, libereticiis ad Eeclesiam venientes baptitare portere quod videlicet napii sinus nullus depulandus es et, quem suris pudh. Pretico accepissent opp0sui sit, quaestionem, et bii: Sed dicet aliquis uuid ergo si et de his qui in pra)ieitium de hii res adices iam uenientes, siue Baptismondinis si sunt Potens est Dominus miselicordia sim in dulge iii Mu dure, et eos qui ui Ecclesiam simpliciter od issicii Ecclesia dormieri ut ab Ecesesiae sitae mune libus ii ou separare ista uobis simplicitas sui licit cui testimonium perli Det ipSe Cyprianus, tauium honum tutelligens esse unitatem corporis Christi, ut in eam simpliciter ad inissos, etiam illos quos es e Sine Baptismo arbitrabatur, de divina misericordia mereri indiligenti. ini, et baici Si e muneribu n0n Separari, pia cogitati in pi desumeret. li: Vc consuetudo Ecclesicies iii ante condi liuin Cypriani, ira superari et auferri noli potuit nec concilio Cypriani ut ex haeresi venietiles, non quidem sine Baptismo . sicui dicit quiatilem Baptismus etiam s. ris eis inerat sed non pr0derat, verum ainen si inpliciter sicut item dicit, ad- nussi de Dei misericordia indulgentiam mererentur, o a muneribus nos separarentur EccleSi de Ilaec si in-r licitas, magis quum duplici las, EccleSi e placuit universae toto terrarum De diffusae. 42. Cui Cyprianus ipse quale estimonium perlit beat, nudi ex epist0la qua in de Unitate conscripsit u).

Avelle inquii, radium solis a corpore, divisionem lucis unitas non capit. Ab arbore frange ramum, si actus germinare non poterit. A sonte praecide rivum , princisus arescit. In his Cypriani verbis non intelligimus lucem non capere divis orient nisi in sanetis regno Dei praede tinatis qui dividi ab Ecelesia nullo modo possunt; et non germinare ramum fractum, saluti aeter me germine necipimus : ariditatem vero rivi a sonteir:ecisi in eo quod Sancto Spiritu vacuantur qui pii, uni late strarantur, agnos inan S; non in sacramento nuptismi, quod e boni et mali habere obsunt, ita solis aperie, quemadmodum intus occulte ab Ecclesiae sanctitate separati. Sed unde nemo dui, itat, quod de ipsius Ecclesi P secunditate toto terr irum orbe dissus e senserit Cyprianuq altende in liis quae subjiiugii: Sic inquit, et Ecclesia Domini luce persus et, or orbem totum radios suos porrissit uni an tamen lumen est quod ubique diffunditur, nec unita corporis separatur Lamos suos in sinii resum terram copia ubertatis eatendit, prosilienses argiter riuos alius eaepandit unum tamen caput est, et origo una, et una male secundilatis successib. s copios et lianc Ecclesiam Cyprianus in Scripti iris Sane lis proini Salia, in universo inundo redditam, dilexit, tenuit, coin mendarat quam perditiis hi sinat j ei vel haeretici velut a naali se discernere ac separare cupienses, seditionibu S impiis reliquerunt. Qui ne suos exitus implos vanis excusiitioni lius abluere conarentur, saneta Scriptura piae dinuci Filius multis ipse se

Edili sed inde ein dubiici Nid ero. 'M. non habetit, vero, nisi Hrte in uici liticari si alio ut a secunda inania tui limiti iner adjeciniim citrarieruiit, Seu inde nono utibu quod non ad superiora, Seu ad sit: Sequiuitia Ouinin reserendum. u Liber de binii licitate dilatoruin etialia i scribitur

xxiv post y . 22 sec. LXXJ. uuia nec propter talos qui vi lentiti esse litus, deserendi Si in boni qui vere

CAPUT XXXIV. - 45. II ine bealiis Cyprianusqii id

senserit accipe ex epist ita quam scripsit ad presbiterum Maxtimi in et etPleros, quibus de schismatico e. haeretico errore ad Ecclesiam rede tintibus gratulatur. Nam etsi videntur, , inquit, cin Ecclesia esse ign-nia non tamen impediri debet aut si des aut charitas nostra, ut qu0ui amat Zania esse in Ecclesia cernimus. ip i de Ecclesia recedamus. Nobis lantummodo laborandum est, u frumentum es Se possim iis ut cuia cceperii frumentum domi uicis horrei, condi fructu in pro op re nostro et labore apiamus Apostolus in Epistola sua dicit : In domo autem massitu nou soluit rasa sunt ali rea et argentea, sed et ligne et sietilia: ι quin silui quidem honorata, quaedam inhonorata illaim. ii 20ὶ Nos opstram denius, et quantiun OSSumus la-b0reinus, ut vas aureum et argenteum imus Ca leri in fictilia vasa coiisi ingere Domino soli concessum est, citi virga ferrea data est Psal im, j. Esse non potest major dum in suo servus Ioan xui , 6ὶ ne que quisquam sibi, quod soli Filio Pater tribi iii, vindicare : ut se pulet aut ad aream ventilandam et purgandani, palam ferre jam poSSe aul a si timento universa tetania hutnano iudicio separare . Superba est ista obstinatio, et sacrilega pr: Sumpti 0, quam Sib su-ror pravus assumit et dum ibi seu . per quidam plus quam ni itis justitia deposcit assumunt, de Ecclesia pereunt e dum se insolenter extollunt, ipso su tumore caecati, veritatis lunaen amitti in t , Vides, frater, secundunt Scripturas divinas hoc praecepisse Cyprianum, eti Un propter malos qui cum sint a bonis vita moribusque spiritualiter separati, corporaliter lanaeneis in Ecclesia videntur esse permixti usque in diem j inlicii, quo etiam corporaliter debila se parabim lurad poenas. Non est Ecclesia deserenda aliquam seu metita propter paleam vel Zi Zania , tan liram uinum magnani propter vasa iii honorata. Vides, audis sentis, capis, intelligi S, quanto celere, propter c0S qui vobis sive recte sive eum saltim iu displicent, separemini ab Ecclesia lite toto orbe diffunditur, cui Secim dii in Scripturas divinas, tam magnum, lain lirmi Iu. lam claruit atque lite utentum testimonium perhibet Cyprianus. CAPUT XXXV. 44. uani obrem attende dili-gpiale de tota i Sia qu:ustione hrevem rati uc nationem meam. Si recte in Ecclesiam recipiuntur ex haereticis venientsts, ut in eis error pr0prius corrigatur, divi lautia aut cin Sarrante ultim non rescindatur heue illic viventilius taliquam frumentis dominicis grati ita inur. Si autem , sicut putatis . et Ciprianum vobis in haesententia lavere inclaiis, non liabent aptiSimi in