장음표시 사용
351쪽
liabet, chali talem, illa inesse poSSunt, prodeSse non
. . Alteriit ergo frater attende obsecro te. Dicis
milii Quid me quaeris Resp0ndeo, Quia frater meus es. Respondes milii et diois. Si perii quid me quaeris Et ego respondeo. Si non orisses nori qu: Pr rem dubi me iturris dicis milii si perit . quid inequaeris Cum ego respoli deam . Qua ro quia stri Sli. Et quare quaero quo ructu quaero Ut aliquando
cis milii, Sed lial, o Sacraniculum. IIabes 'co propter hoc e u Pro Magnam causam addidisti, quare te diligentius quaeram. Ovis es en in de grege Domini mei . cuin signo errastici de quaero ingis, quia ipsum signum alios. Quare unam Ecelesiam ii Oil possidemus Unum signum liabemus, quare iuuno ovili non sumus Ideo te quaero, ut hoc aera metitum sit tibi in Glutis adjutorium, non in damnationis testimonium. Nescis Ilii a desertor de charactere damnatur, de quo militans honoratur 3 Ideo te quaero, ul D pereas cum signo. Silulis enim signum est, si hahoas salutem, si habeas haritalem line enim Signum salutis extra tibi inesse potest prodesse
non potest. Veni , ut prosito bi quod habebas non ut neeipias quod habebas sed ut prodesse i ibi incipiat quod habebas , et accipias quod non habebas IIubebas enim signum pacis, ipsam Pacem non in hebas. In domo illa, id est in te discordia habitabat, ei in limine titulos pucis gebat. Agnosco titulos, se linitaero habitanteni. Logo tituluin pacis, Baptismum in nomine Patiis et Filii ei Spiritus Saneli Titulus paeis est lego quis habitat litae im, fratrem melim allendo titilliina paci agnosco. Ipsuin et ego habeo ciuirare volo. Quid est intiare volo Fratrem me accipe, ut Simul reinu P. ilr in. Ν0n ieeum oro. Tituli pacis sunt, et mihi discordia contradicit Plane laborabo, a ljuvante Domino. 6icere discordiam male pus identem . et introdireere pacem an ii iam legitis luna posSeSSorem. Cuni rgo discordiam excludo, paeem introduco, litulo pacis quare depono Die plane Dotnino meo milii iste qui es pax nostra, ii seci Si uir. tque linum Ephes. H. . in lac nos limina ut recte eantemus, Ecce quam bonum et quam iucundum imbitare fratres in unum Psol. xx xl l l l lii truduceon Oidiana pelle discordiam cintroduc te ipsum in lil ut 0s tuos. Tu mane non alter possi lea , et de tuis titulis saltat. Tu muta istum contra die lor in qui una l. ora in Cruce mulasti latronem Litc. xxm 40-45j.
5. Et certe viileamus quid habes. Habeo . inquit, Sacra inentum habeo Baptismii . Si dicam tibi,
Prciba istendisin hi quid licceperis . : eis nud consessus fueris, dicis quid teneas. Agnosco, non inum, non exsumo Absit ut eum quaero allitem desertoris,
faciam injuria in inperatori Ergo probasti mihi quod
liaboas Sacramentum . exp0uendo Sacramentum . t arte pro, XV endo legentium ego non da.
Probasti niihi te habere fidem proba mihi quod habeas charitatem lene imita leni. Nolo milii dicas, Habeo charitatem : proba. Unum Patrem tabemus. sint ut reinus. Quid tu dicis . quando ora , rogo let Pater noster, qui es in eoelis Matth. VI, 9'. Deo gra-lias Seci indit in magisterium Domini nostri addidis ii, qui es in coelis. Singulos enim patres habebant iis interris , inuin inventinus sint ut in celis. Pater noster,
qui es in coelis : ipsi uia invocas Patrem Pater noster unam conjugem voluit habere qui ergo adoramus
uni tm Patrem, quare non agnoscimus unam matremqSi natum te dicis de alia , et de sinu alieno ipsa lepe perit a). Quod dixi, non omnes intelligere potuistis. 0vimus per legitima conjuges factui esse, ut etiam qui non de legit iniis conjugibus a Seerentur, in eadem :uredi late sociaretitu hoc voluntas conjugis secit. Nam Ismael ex haeredalus est ipsum Sara pepererat, etSi de utero ali no Sara pepererat utero alieno voto suo. Ipsa enim dixit. Volo enim de ista
inihi filios facias. Et ideo secit Abraham Gen. xvi,
2 4 . Uxor enim non habet potestatem corporis sui. Sedriri similiter, vir non habet potestatem corpsi is sui.
sed mulier si Cor via, ). Xam filius esset, si i OriSuperbisset. Superbiis os ex liae redulus Ismael. Erexit enim ancilla cervicem, ut diceret, Gice ancillam et silium ejus non enim haeres erit tilius uncillae eum silio meo Isaac Gen. II, 10) Nam vis nosse quid valeat pax, quid valeat concurilia . quid valeat uini litas, et qui impelliat superbia 'Ismaelem exit Predavit, filios alitem ancillarum de Iactii, , quia et illi ut nascerentur conjugia ju ta voluerunt silio ergo ancillarum de lacob, novinius in unam ii reditatem advocatus. Sinui numerati sunt omnes patriarchae duodecim, millil in ab altero uteri diversitas separavit, quia onsenes charitas sociavit. Quid interest ergo ubi Baptismum acceperis Baptismus meus est, dicit tibi Sara .:
Baptistinis meus est, dicit tibi Rachel. Noli superbiro. veni ad haereditatem maxime quia ipsa haereditas non est illa terra quae data est filiis Iaeob. Filiisl rael data est terra : quanto a pluri luis possidebatur. lanio plus angustabatur. Haereditas nostra pax voca iur Testamentum lego Pacem meam do vobis, pacem meani relinqtι robis Ioan xiv 27ὶ Simul lolio aliut qlini dividi non potest. Non ea in angustaliu- merosu POSSeSῆor quanticumque venerint: sicut promiSsum est. Sic exit semen Dium aliquam stellae coeli et sicut arensi quin est ad labium maris, In semine
tuo benedicentur omnes gentes Gen. xxv, T l8 Et vidi, inquit in Apocalypsi, millos in stolis albis, et habentes palmas, quo numerare nemo potest, venientes eae
omnibus gentibus Apoc uti Ῥὶ Veniant, pacein ie-neant anguia non sit nostra posse Sio Augustiastioli facit, nisi sola dissensio. Ecce , fratres in i ut augustias adhuc patiamur dissensio facit ratiis nostrici consentia in pace, et sacta Si latitudo. 6. Sed quid faciamus, nisi fraternam infirmitati'. iis ramuς, et n0n deficiamus 3 Sudur iste meus ero illimita
352쪽
luit ii venitemus ad vos, qui jussit ut eum iii aere Iemiis, qui fecit ut eum interim acie teum tu iremus, ait talos orationibus vestris faciet nos invenire cor ejus , laetari de concordia ejus , gratias agere Deo de Salii te ejus, i iam non potes liatiore nisi in Ecclesia
c.itholica Extra Ecclesiam catholicani litum potest PR.uter salutem Poles liabere hon0rem, potest hallere Sacramentum, potest cantare Alleluia, potest respondere Amen, potest Evangeli uni tenere potest in nomine
Patris et Filii et Spiritus sancti fidem et habere ei
praedicare : sed nusqua in nisi in Ecclesia allioli ea salutem poterii invenire. Transeunt enim omnia ista, fratres mei. 0d pulat quia magnus erit apud suos, si non consenserit et die tu fuerit martyr partis Donati. Absit, tollatur in noni in Domini de corde ejus iste lyphiiq. Novit et ipse legit et ipse tradidero
corpus meum ut ardeam, chalitatem autem non habeam,
nihil mihi prodest Cor. xiv 5'. Ego non dico, Si
aliquas injurias quasi ac te se pissum Sse pro parte Donati, aut aliqua damna terrena, nihil ei prodest. Ego plus dico. Si patiatur suris inimicum Christi, non catholicum fratrem suum quaerentem Sol item Hii , sed inimicum Clii isti si foris patiatur , et dicat ei suras ab Ecclesia Christi inimiciis Christi, Pone ilius
idolis, adora deos cnx et non adorans occidatur ab inimi eo Christici saligiti uetia laudere p0lest, e0ronam occipere non potest. T. pSi noverunt, quando in Collatione nostra sue ritui quam Carthagine habilimus, quomodo consessi Mini, qui parente es mina secetunt persecutione in
C eciliano episcopo auiae a Callioli ea x discordantes, schisma secerunt: persecuti sunt illum parentes ipsorum, id est, primi qui secerunt partem I nati, perseeui sim C: ecilianu in perduxerunt illum persequendo usque ad iudicium Imperatoris. Miserim crimina ipsius linperatori, quae vera non exist Phant duS it nudii causam tui perator. Audita est apud episcopiis, salsa illa erunt na inventa Sunt, absolinus est Caecilianus. Nec illi a persequendo destiteruui, sed Imperatorem saepe interpellarunt, ubi postea judicem causae constituerunt. Et ipse inter partes audivit et cognovit. Cognovit Imperator, innocentem Caecilianum uilio ivit. Et eum hoc objicerem iis, contenderunt nobiscum et dixerunt, ii iii a Caecilianum damna iit Imperator iu silium : quod salsum est. Sed tamen videte quid dixe iuni : Quia persequentibus majoribus suis addu- eius est ad imperatorem Caecilianus, et missus in
exsilium Gesta legimus, rus culiones ipSiu Sunt, tuanus ipsius tenetur subscribentis verbis suis Gn-xendite, Obsecro vos, dijudicate modo cauSam n0- Stram. Certe persecuti sunt majore sui cicilia nulla certe ad imperatorem perduxerunt, certe ut damnaretur secerunt. Nolo dipei quia non est damnatus:
raditiones itaretam persecutiones ipsiua sunt, mamrat iri tenentur, etc. mei di se Prosecuti ea hic indicat pulit Emeriti re tu Culluti in Carthaginensi laetas, et ma- ιι li.,iu Subscriptas adque eas pertiuere illa Significat. nitue de Caeciliano persequi utilius maioribus si iis ad uni Graνυ cui adduci et u exsiliuit uiissu dixerunt Donatibiae.
nolo dicere quia innocens est pronuutiatus. Sed hoc sit quod dicant. Quando eum persequi bantur, quando da innari lacerunt tunc quid erat C: cellianus dilaudo pur,estiuionem patiebatur a maioribus is lorum, quid erat Dieatur mihi, quid erat Cliristianus erat ea- tholicus erat aut quid erat Non dicunt. Non erat
catholicuS: Sed, criminosus Possunt ergo pati pors cutionem a sanctis ii omines eriminosi Prorsus hoc accipiamus : criminosus erat Caecilianus , qui persecutionem patiebatur. Sic enim n0 dico, Mentiebantur sed fallebantur : ut et nos illis consentiamus criminosus erat. Qui faciebant, quid erant Quod vis elige si iniqui erant desere iniqu0s, veni ad nos. Si autem sancti erant potest ergo fieri ut sancti persequantur injustum. Noli nobis irasci , si persequinaur : noli dicere, Iniustiis, iis qui perSequimini Jam enim ostendistis quia fieri potest ut e justi persu quantur injustum. Fieri potest, aut non p0tes 'Unum de ii obiis die alia mihi. Si fieri non potest quare vestri persecuti sunt Caecilianum Si aliterii fieri potest quid miraris 3 Quid laudas poenam, et
non ostendi causam Beati, ait Duininus, qui persecutionem putiuntur. Adde, propter jusliliam II alth. V. 10', et separasti latrones. Separasti maleficos, Sopa rasti adulteros, separasti impios, separa Sti sacrilegos, separasti haereti eos. Tales perSeculionem patiuntur, sed non propter iis liliam. 8. Et tamen qualem persecutionem patitur frater noster, qui adductus est ad nos Ipsa est pers culto gloriosior de illa prorsus profiteor. Reprehendat qui vult tale in persecutionem profiteor. Salmum lego Detrahentem proTimo suo occulte hunc per- semiebar Psal c , 5 . Si recte persequ0 oeerille proximo detralistialem, non rectius ei sequor Dei Ecclesiam publice blaspheinantem, quanduta cit, Non est ipsa quando distit, Nostra est itiit in ui te est: quando dicit, Illa meretriae est 3 Ergo blasphematite iii
Ecclesiam non persequar Persequar plane, quia
membrisIn sum Ecclesiae rursequar plane quia filiussum Ecclesiae. Ipsius voce Leelesiae latur, ipsa Ecclesia per me diei in Psalmo, Persequar immicos meos,
et comprehen latu illos et non convertar donec desii citi ut
Paul. xv n, 58ὶ Deficiant in malo . proficiant in bu-niim. Fratres ne buletis aliquid novum saelum esse si alii nuStro. Pars otiati quando praevalebat Constantina', laicunt ni Strilin catechumeniim nati in de
parentibus calliolicis. Petiliani in lenitit , vivi secti noluuli , scrutatus cst fugientem , invenit latente tu, extraxit pavent m , apti Zavit trementem, ordinavit nolentem Lee qualem violentiam secit in nostro
Rapuit illa ad mortem, nos non trahimus ad Sabitem 39. IIaec locutus sum Charitati vestr.e, propter illud
in anto editis legebatur, Petilianus tenuit et I aulo poet Ilapui illa ad mortem l .ibratiorum hic iussum ementi ire noli duhit anuis, considerat liliro Secundo contra Petilianil itteras n. 2.39, ut, adii Sum AuguStinus. Misceritat te Deus, s inquit et a parte Donati, et iri inihi licam rea voiret unde te illi cat clivi nenuin abreptum ut 0riiseri lina noris vinculo ligaverunt.
353쪽
qu0d dixistis, Aut hic, aut nuaquam. Hoc enim et nos volumus, ut hic, hic sed in unitate, in pace hic, lite sed in charitatis S0cietate. Tuu bene lite . Nam melius nusquam quam lite Sed praestet Dominus, ut hic potius quam nusquam. Si non hic, absit ut non alibi, absit hic, aut alibi. Audistis audivi l. Quid in ejus anim Deus egerit, ipse novit. Nos enim aurem 1 orinsecus percutimus ille novit intus loqui, ille inlus praedicat pacem, nec cessat praedicare Si audiatur. Subiungendus hoc loco erit, si aliquγndo reneris turnem liber unus cuju libri ilicii lini A ligustii ius in lib
Aderit misericordia ejus, adjuvantibus orationibus vestris, ut si fructuosus labor noster Tamen si hodie communicare noluerit, quamvis saligari n0n debeamus, sed inflare quantum poSSumus , debeamus nec sic tamen saligari debemus. Disserri possvnius,
bemus. Aderit ille qui huc illum ad nos perduxit, ut nos faciat cum illo in unitate vobiscum et in sua
pace gaudere. . di meritum episcopum Donatistarum, post Collati
Vide lib. 2, cap. l, Retractationum tom. 1, col. 650, a verbis , liquanto post col- Iationem, usque ad verbum, Consulibus. M.
HIPPONENSIS EPISCOPIDE GES J IS CUM EMERITO
l. Gloriosissimis imperatori biis Itonorio duodecimum , et Theodosio octavum consulibus a), duodecimo calenda oetobris , C: sarea in eccleSia Majori, cum Deuterius episeopus metropolitanus Caesareen Si S, una eum Alypio Thagastensi, Alisustino Hipponensi, Possidio Cala mensi Rustico Carleni lan , Palladio I ig:ibilano , et carieris epi Scopis , in exedram prosteS-Sissent, praesentibus piesbyteri et diae0nibus , et universo clero , ae requentissima plebe , adesset etiam Emeritus partis Donali episcopus Augustinus episcopus Ecelesiae catholica dixit : Fratres charissim . qui ab initio Calliolici suis lis , et qui timque ad
Callioli eam ex Dunati Staium eriore vcni Sti , et pa
cem liuitis sanctae Ecclesiae catholica c0gnovistis , et verae corde tenuistis, et qui ad liue sorte de cath0licae unitalis veritale dubitatis , audite nos sollicitos pura dilectione pro voltis di fando venit ad hanc civitatem die nudiustertiana frater n0Stera meritus Donatistarum adhuc episcopus , perlatum M ad nos subito eum esse Pr pSentem. Et qu0niam charitate , quam Deus videt, desiderabamus ejus praesentiam Pad eum videndum continuo convolavimus invenimus eum stantem in platea Facia invicem salutatione, ad in0nuimus , quod durum esset ac turpe eum in platea remanere , ut ad ecclesiam nobiscum veniret. At ille nobis sine ulla recusatione consensit : ubi no puta.
vii mis eum ita communionem alliolicam non recusa
turum qilemadmodum vel spontane ii in Obtulit adven- u Christi anno l8. t uni, vel ad eclesiam venire minime dubitavit illo autem in perversiti te luerelica , quamvis intra ecclesiam catholicam , diutius remoratile , alloeutus sum Dilectionem vestram, sicut meminisse dignamini. Mulia dixi quae audistis , et quae sine dubio quantum polesti etiam meminis lis : multa de pace mulla decliaritate . multa de sanctae Ecclesiae calliolicae , quam Deus promisit et praestitit, unitale. In quo meo Sermone et vos alloquebar et illurn exh0rlabara etinitar tum in me poterant viscera charitalis , omnes in periculo animae suae constitulos in illo ni eo sermone parturiebam , et parere Domino cupiebam. Hoc enim
et beatus Paulus apost0lus dixit quibusdam : Filioli
me , quos iterum parturio , donec Christus sormetur iuvobis Gulat iv, 19 . Sed etiam DS sermonem δε- strum una adline tu illa Sua perduraret pertinacia nec si desperandum iitavimus sed nec de u qtiam , quamdiu vivit in hoc orp0re , homine desperandum putamus. Neque enim Sic dixi nudiustertius me non desperasse , ut hodie a uileam desperare. 2. Sed ad hunc articillum causa perduela St, ut qui niam vehit et quantum cognovimuS, sp0nte Venit non Sit liuic Ecclesiae infructuosus ejus adventus. Aut en in , quod magis optamus et cupimus , etiam de illius salute vobiscum in catholica pace gaudebimus aut si , quod abominamur et detesta inur . ipse in illa pertinacia perduraverit, debetis v0s ius pr:P- sentia melius nosse quid intersit inter calliolicam pacem et lis relicam di Ssen Si0nem. .irtis euiui Dona i
354쪽
episcopus os . sed Dorialistis Miujus civitatis ordinatus. Quos Donatistas tu nomine Christi in gremium
catholicui iacium ni agna ex parie Suscepimus , ita ut pene omnes omni uitio iii catholicae inelaim esse gaudeamus. Sei quoniam e qui jam coiir municaverunt non quid ita universi , sed quidani videntur de ipsa ut paulo ante dixi ea tholica veritale utiliare quidam vero non saltem dubitant, Sed adhue corde sit in parte Donali praesentiam Doliis exhibeni ci poralem , Sive viri, Sive seminae , carne inlus Spiritu soris : bonum esse aestimamus pi Scopuli ip- sortim interrogare, ut si liabet aliquid quod pro ipsa
parte diui dicat post laetam apud Carthaginem omnibus notam talialumem si habet aliquid quod adhuc dieat, dicat sine pristiudici partis ovali,
quod tamen prodesse existimet ubis, in quorum civitate pro vestra in Christo Salute se exi lima Ordinatum Det nos res polidebimus sine praejudicio Calliolicae ; quoniani inodo nullus pute defensionis imposuit : quod lanie , sicut sumamus et volumus
prodesse vobis possit praesen libit contra praesentem ut si seductus St. non seducat Si autem n0 seducebamus, ipso prae sente qui oris ortaSSe ni ulla jaelitat, arguamur, relatiamur I convincamur, docea-lniir. IIoc propterea dixi ne ideo loqui nolit, quia potest dicere, Nullas mihi modo par mea partes defensionis ina posuit. Non enim post ipsam Collatii nem non loquebatur , aut post illam Collationem non ad istam civitatem venit, aut de ista provincia aliquando discessit, aut credimus eum omnino poStillam Collationen nulli homini verbuni pro partei nati secisse. Novi quae vobis dicebantur vos alloquor , qui ex ipsa parte venistis 0vi quid dicebatur
vobis . nos Cognitoris emisse seu leutiam. ori dictum esse robis quod ille sueri communionis nostrin, et propterea istos loqui omnia quae vellent, minime permisit et eos potestate polius oppressi quam eritille'; quod loquebantur non accepit ista innia .ic lata sunt
post Collationem , sive ab ipso , sive ab hominibus communionis illius. Quid interest a quo vos perturbe- inini, quos volumus in catholica pace esSe tranquillo. Si absens esset, dicerem de illo vobis tui autem conturba ros, portabit iudicium, quicumque est ille Gala .v, 0 . laec enim qu e dixi, beati Pauli verba sunt adversus absentes , a quibus Simplice turbabantur. Nime autem prae Scias est modo nobis dignetur dicere
5. Frater Emerile , praesens es 'talionibus intersuisti si victus es , quare Venistis Si autem te victum esse non putas . loquere unde tibi victor esse videari. Tunc uini victu e , si verilate victus es. Si autem videris victus p0les late , et cisti veritate
iton est l. potestas , qua vietu videris P a uilia iiii Iov. sed a Donatistis addita praepositione, a quae
ives tui su), unde te victoren primuiuis e se fit si nosti adversus e victricem fuisse veritatem , tu id ad liue respuis initatem y meritus epi,ceptis .irtis Donati dixit Gesta indicii ii , si vietus sum . aut vicis veritate victus Sum , aut poleStale oppressu Sum
Augustinus episcopus Ecclesiae catholicae dixit 0iIare ergo veni Sti Eineritus opiscopus hariis Donuli dixi Ut hoc dicerem , quod requitis Augustibus episeopus Ecclesiae callioli eae dixit : Requiro quare
veneris : hoc non quarerem , Si non venis,eS. Eineritus episcopus pariis D. nati dixit imitatio qui excipiebat Fae. 4. Cuntque reliceret, Augustinus episcopus Ecclesiae catholicae dixit : Si ergo sub velitate iacuisti non sine causa venisti, nisi quia istos decipere voluisti. Cum lite dii reliceret. Magi istinus episcopus Ecclesiae calh0licae dixit Vi deiis , fratres , diu tacentem nion et ut optetis re ip: seentem , obSecro ne sequamini pere utilem. Verumtamen quoniam gesta collati is nostr.e coiiani in oravit, ubi apparere P0SSedixit, utrum verilate sit victus , an potestate Oppi PS Sus multa sunt quidem , ubi superi luis e mora loliis
prosecutionibus gesta cii mularunt, nillil aliud magi iis tribus agentes , niSi ut nihil ageretur sed mutuo
praesidente , ct causam Suam genie , ventum eSt quo noluerunt. Dicta causa atque desinita est. Sed si omnia gesta vobis legere vellinus: quanquam praesentibus vobis fratrem et coepi Scopum teum Deuterium obstringo , ut quemadmodum lil apud Carthagine in apud Thagastem , apud Constantinam , apud Ilippo nem , apud omnes diligentes celesias, sic etiam deinceps saeere non pigrescat ut anni omnibus perii uniorum dies , id est, Quadragesima ante Pascha, quando vobis maxime jejunantibus plus vacat audire
eidem gesta Collati0nis per anno Singulos , univerSaa capite in finem ex ordine recitentur : tamen ut dicere caepe iam , quia tion onania vobis Diodo legere
p0ssumus , dignamini pilus audire aut Collationem quas litteras dederimus ad Cognitorem , ubi promisinius , vel que: lad modi in suscipi vellemus , si vicii
suissemus , vel ii emadmodum eos Sit sciperemus , si vinec remus, ut videretur non in c0ntentiol: e , sed in humilitate esse victoria.
5. Alv pius episcopus Ecclesiae catholicae epistulam recitavii : Iouorabili ae dilecti sim filio , viro clarissimo et spiciabili, tribuno et notario Marcellino , tu re ius, i Iranus e universi episcopi catholici. dicto Spectabilitatis tuae quo im irae Collatiouis Iriinquillitati quietiqi e servandae, et recitati manifestandae ac muniendae eous ultum est, in omnibit nos consentire, sicut admon redignatus es, per has litteras intimamus b Illo etiam, eriliale consist nos iuculo conditionis obstrius unis, ut si nobis hi fini quiluis agimus demonstrare ro-ιuerint, cum sic in dii in Dei promissa populi e tristitiaiusquequaque crescendo jam mugnam partem orbis im- u Adi Possidiunt in Ati ustinio ita cap. II. b Quaedam lite mi uiri id ait Λ0 itum necessaria Silem
actis Collationi, redii it gratasti, uter ii iis tui auas retuli
355쪽
plevissent, et in cavlerum dilutarentur implendam subito Ecclesiam Christi nescio quorum , q/tos isti accusant,
peccatorum perisse contagione, et in sola remansisse parte Donati e si hoc, ut dictum est, demonstrare potuerint, nullos apud eos honore episcopatus requiremus, sed eorum sequentur pro sola interua salute consilium
quibus tanti gratiam benestet pro cognita veritate debebimus. Si autem uos potius valuerimu ostendere Leci stom Chiisti omnium, non Solum Africanarum, verum etiam transmarinarum provinciarum , multarumque gen-ιium sputia feracissima populorum copia jam tenentem e sicut scriptum est, toto mundo fructilicautem atque crescentem, nullorum holitinum sibi commiaelorum peceatis perire potuisse γε denique ipsorum, quos tunc
accusare voluerunt potius, quam convincere valuerunt,
quastionem desinitam , requiri non in eis Ecclesiae causa consistat, e Caecilianum innocentem, illos autem violentos e calumniosos e4se judicalos ab eo imperatore, ad cujus eaeamen criminationes suas ultro accusando miserun postrento si quidquid de peccatis quorumlibe hominum direrint, vel humanis documentis , vel divinis probaverimus, aut eorum innocentiam salsis criminibus appetitam, aut Christi Ecclesiam, cuju communioni cohaeremus nullis eorum delictis esSe destruetain: si ejus nobiscum teneant unitatem, ut non oltim viam salutis iuveniant, sed nec honorem epicopatus amittant. Neque enim in eis divino Sacramenta veritatis, aedeommenta humati detestamur erroris 2 quibus sublatis, fraternum pectus coinplectemur christiana nobis charitate conjunctum, quod nunc dolemus dissensione diabo-ιica separatum. Poterit quippe nusquisque nostrum honoris sibi socio copulato vicissim edere eminentius, sicut peregrino episcopo jussit considente collega. Hoc cum alternis basilicis utrinque conceditur, utroque alte rum cum honore militio praevenientes Q quia ubi praeceptio charitatis dilataverit corda, possessio pacis non silan 9lι Sta P ut uno eorum defuncto , deinceps jam singulis singuli pristino more 3uccedant. Nec novit in aliquid siet: nam hoc eae ipsius separationis Xordio, in eis i idum nato nesariae discissionis errore unitatis di lcedinem vel sero sapuerunt, catholica dilectio custodivit. Aut si forte populi christiani siligulis delectantur episcopis, et duorum consortium inusitata rorum iacie tolerare non possunt, uirique de medio discedamiis et celestis siu- lis, damnata schismalis causa, in unitate Icisica
constitutis, ab his qui singuli in ecclesiis singulis ius utentur unitate sacta per loca necesSaria singuli consti-ιuuntur episcopi u).6. Et cum legeret, Atigia tinus epi,copus dixit
Dieam Cliaritati ve Rirae, et omni emore ut rein dulcissima in et Suavis bima in filiam Domin a iij ii vante Su-inus experti. Cum ante ipsa in Collationem inter nos aliqui fratres de hac re c0lloqueremur, quia pro pace Christi episcopi debent esse, aut debent non esse:
tu . ulem et linita, uterque tib interuli honore in liuori creuitur. v xide, Supra Brevi Collat ille , cap. o.
Dalres et coepiscopos nostros, non facile nobis occurrebant qui hoc vellen suseipere, et de hac humilitate Dum in sacrificare. Dicebamus, ut fieri solet, ille potest, ille non potest ille consentit hoc, ille non tolerat loquentes magis pro Suspicionibus nostris, qui corda illorum videre minime poteramus. Quando autem ventum est ut 0 palam fieret, in concilio
universorum iam requenti pene trecentorum episcoporum , sic placuit omnibus, Sic exarserunt omnes
ut parati essent episcopatum pro Christi unitate de-PO: iere , et non perdere, sed Deo tutius commendare. Duo ibi vix inventi sui ii, quibus displiceret unusiiuriosus Senex , qui hoc etiam dicere liberius ausus est, aliter voluntatem Si iam lacito vultu signi sileavit. Sed posteaquam illum seneni libet ius hoc dicentem, obruit omnium fraterna eorrepti , illo mulante Sententiam , vi illum etiam ille mulavit. Audite ergo quibus modis etiam ipsa exhortatio saeta est, propter illii inqui ait tui se humiliat, exaltabitur Luc. vli I, 14 . I. Item legi : iiii enim dubilemus Redemptori nostro sacrisicium istius humilitatis oferre ' An vero ille
de coelis in humana membra descendit, ut membra ejus essentits et nos, ne ipsa ejus membra erudeli divisione
lanienti r de cvthedris deseendere sormidamus ' Propter nos nihil subpicientius, qtiam christiani deles et obedientes sit tmι hoc ergo semper simiis Episcopi autem propter christianos populos ordinamur : quod ergo christianis populis ad christianam plicem prodest, hoc de nostro episcopatu saciamus Augustinus episcopus dixit: Propter nos hoc debemus esse quod vos. Quid debes esse tu, cuicumque loquor vestrum 3 Christianus, si-delis obediens hoc tu propter te, hoc et ego propter nae. Ergo quod tu propter te, et ego Propter ine. sevi per esse debemus uod autem iura propter te, sim, si tibi pr0deS non sini, Si tibi obest. Ecce litod dictum est allendite. Item legit Q Si scivi utiles
5ὶιmus, cur Domini aeternis it cris pro nostris temporalibi ssublimitatibiis invidemus 3 piseopulis dignitus fructuosior nobis erit, si stregem Christi deposita a gis collegerit, qua in retenta dispersei il. Cumque recitaret, Aligusti ii iis episcopus dixit Fratres mei, Simonii nuut cogitamus, lucus iste altior, specula vi nil iris est, ii in fastigium superbiemis. Si cum volo relinere epi Scopatum melim, dispergo gregein Christi, quoinodo est damnum gregis,
honor pastoris 3 Item legi : Nam qua si ou se in futuro
saeculo promissum a Christo sperabimus honorem, si christianum in hoc saeculo noster honor impedi unitatem VII rc propterea Praestanti in itii scribenda curarimus , et tit per te innotescant omnibus postulam iis uι in adjutorio Domini Dei nostri, quo admonente ista promitti illis, et it adjuvante nos implere po6se considimus, elia in ante Collationem, si sieri potest, corda hominum vel infirma, vel dura, pia chιιritas aut sanet. nul domet ac sic jam pacisicia mentibu non resistamus manifestisaimae veritati, et dispulationem nosti mure princedomna concordia, vel sequami tr. Neque enim desperare debemus , si recolitii esse pacisiccs beatos.
quouium ipsi silii Dei ocubuntur vult h. v 9 , militodi quius et facilitia eos relle ut tira Donati inive ho
356쪽
orbi christiano reconcilietur, quam uni Persus orbis christianus a parte Dormi rebaptizeIur caui pricsertim de uuaeimium sacrilego et damnato schismute venientes, suos etiam terrenarum poles latum jussionibus insectandox nendiare curarunt, tanta diligentia qui sierunt, ut nec Baptismum ab eis dat uin rescindere auderent, triti Osdam eorum damualos siue ulla honoris diminutione susciperent, quosdam vero in illius discissisnis societate impollutos esse censerent. Quorum tuler se concordiae nou inridemus e sed eos oportet advertere quam pie ra- ninna a se fractuin tanto studio radiae titholica inquirit, 1 rainus ipse similiter a se parvum fragmen incisum
si colligere ciboravit. Et alia tanti Optamus te, sili, in Domino bene utere. 8. Quo recitato Augi istinus episcopus dixit Ἀudite, qui nescitis; audite , Obsecro vos. De gratia , quia ipso praesente loquor Causam Stam Maximiani Siarum , quam volo modo vobis exponere , ubi mnium calumniarum suarum tanquam malarunt mercium navein fregerunt: ausam ergo istam Maximianistarum cum t0ties obiecissemus in nostra Collatione, nihil adversus eam dicere potuerunt id eSi adversus Objectionem nostram toties insertana lolies repelitam toties eorum frontibus illisam , nihil omnino respondere potuerunt, quia quod responderent non invenerunt. Auditu ergo illam diligenter. Ecce hic est, au- d. me : Si mentior, redarguat, pr0bare me compel- l. ii Gesta quidem ipsa hic non sunt, Sed ibi sit causa. Fera inus quaslibet dilationes, ut ad documenta nec SSaria veni: inius. Si prii bavero quod dico. Si tamen inde dubital, aut, quod absit, dubitare se sugil, quod pace riu dixerim, non e0mmunicet, Si Inon proba vero. Si autem scit alii in verum dicere, et novit Pr0pterea resp0ndere noluisse, quia quod resp0nderet 0n potui invenire rogo vos ut ipsi judi et is, quid sit olerabilius in honore suo suscipere a Sedamnatum , an fratrem agnoscere non aliquando a se convictum. Intendite, obsecro, audite narrationem.
9. Maximianus quidani diaconus sui Carthaginen- Sis, in parte Donali sive merito Superbiae Suae, Sive, ut ipsi putatil, merito uΚtitiae suae, offendit piseo pulia Suum, id est, limianum Carthaginensem sive inique, Si supelliti meliorem sive juste, si pio bus impio biorem. Exe0ium imicatus est a Primi uno, perrexit ad episc0pos vicin0s, concitavi invidiam Primiano, accusavit eum apud ill0s. Venium es ad Car-lli aginem : voluerunt qui venerunt ut ulli episcopi Donati Stae, ad se venire Prisnianum sicut vi luerunt majores si irum ad se venire Caecilianum. Facitone cognita, noluit ad istos venire Primi auus sicut dillos noluit venire Caecilianus. Da innatus est ab istis absens Pi mi an usa sicut ab illis damnatus est absens Caecilianus. Qualem imaginem rerum voluit Deus ante oculus nostros recenti tempore ponere, qu0uiam nimis antiqua iam letebat oblivio. Dumnatus est abs eus. Ab aliis episcopis partis Donali Primianus e0m-nninioni est restitulus imo quia eum non depOSuerunt, in sua sederarinatus est. Damnati sunt Maxi-iniani Stae sicut a per priuis episcopis et transmarinis absoluto Caeciliano uterui damnari Donatu ἀ Damna tus est Maximianus cuin duodecim ordinatoribus Suis. Facti quidem ipsa plui mos ominebat, cen tum erant fortassis episcopi. Sed ne major praeci Siosieret, isti oluerunt paueis dejectis, mullis inpunere disciplinam. Damnarunt solo qui adsuerunt ordi nationi Maxi in iani, quando c0ntra episcopum lium illicite est elevatus episcopus Caeleri in ipsa actione consilluli, Si redire ad Ecclesiam vellent, in suis permitterentur honoribus Verbis quidem suis ostendebant eos soris esse ab Ecclesia inuem ni in hortaris ut intret, suris est. Constituto et g die, intra quem diem si redirent, eis nihil besent quae adversus Piimianum dicebautur, decreto Dagalensi firmarunt. Damnatus est Maximianus cum duodecim Coepit agi, ut damnati de basilicis pellerentur interpellantur judices, interpellantur proconsules, in judicium allegatur episeopale Bagat ense concilium dicuntur haeretici, demonstrantur damnati, impetrantur jusSiones, auxilia congregantur, euitur ad ejiciendos de basilicis homines damnat0s, et in Sua pertinacia e0nsii lutos illis conde uinatis, populi qui favebant reSi iterunt: ubi non potuerunt, victi sunt; in locum eorum qui victi sunt et expulsi, alii ordinati sunt. Ex quibus du0s novimus, ut de caeleris taceamus, unum Felicianum, allerum Praelex talum Assuritanum. Quos post annos duo aut tres, per Optatum Gildoniam im post multas illis illatas persecutiones judiciariis prosecutionibu et tota clinionia
potestatum in suis honoribit susceperunt. P0S damnationem suam, post decli 0nem, OS persecutit
nes susceperunt illo in ionoribus suis, adjunxerunt sibi socios atque collegas. Nam in loco unius ipsorum Praetextat Assuri lani, alitinaciam orditiaverunt nomine Rogatum, qui m0do calliolicus est, cui exercitus istorum, id est agmen Circii meellionum, linguam et manum praecidii Illi autem qui per is Suni tempus quo illi damnati laris erant, serme per triennium, baptizati sunt a damnatis,4 .aptigati suu soris ab e clesia Siorum, Sic sunt suScepti. Ne ni dixit, Non habes Baptismi ina, quia suris e bapti ratus. Et reba-pligatur qui venit de Eptieso, de Smyrna de Thes- Salonica, de caeteri S cclesiis quas suo labore Api . Stoli plantaverunt, et ad quas legimus misSas Apostolorum Epist0las, quas audimus in ecclesia recitari. 0 Sententia tenetur et quantum audivimus, ab ipso fratre nostro, quem Deus saeta pacatum fratrem nostrum, al, St Emerito est dictata sententia ubi illi damnati sunt Legatur ipsa sententia ubi illi damnati sunt, et legatur sententia ubi Caecilianum damnaverun maj0res istorum Dei videamus qui rei pejores facti sunt, qui gravi0re sententia puniit, qui strepitu majore damnati ibi dixit : Licet enim vipere seminis noXios partus venenati uteri alveus diu tererit, e concepti sceleris uda coagula in aspidum membra surdo se calore vaporaverint tamen conceptu iuvirus evanescente umbraculo occultari non potuit. Nam etsi sero, publicum tamen sucinus, et parricidium uti πι et scelarum rota pepereriunt quod in te proeulatum est:
357쪽
Parturii injustitiam, concepi dolorem, et peperi iniquitalem Psul vir, 15j. Sed quoniam serenum jam
fulget e nubilo, nec est confusa criminum silpa cum ad poenam deSignata sunt nomina citidulgentiae enim antehac fuerat, dum clementi dimillimus lineam, invenit causa quos puniat. Et inter caetera : Loquamur, charissimi fratres, sciti 4 malis causas, quia jam non poS- sumus tacere personas Maaimianum sidet o mulum, veritatis adulterum Ecclesiae matris inimicum, Dathae, Chore, et Abiron ministrum . de Verba Sunt partis
Donati in Maximianistas isto ut audivimus die t. tile prolata Scilis autem qui sint Dathan, Chore et Abiron. Ipsi prina Sehisma secerunt, quibus poenati Sitata n0n sui Iecit vivos aperta terra devoravit Ni m. vi. 52ὶ Dathae, Chore et Abiron ministrum, vel ba ipsius sunt de pacis gremio sententiae fulmen ercussit. Audite ad litae. ι quod adhuc eum, inquit, dehiscens terra nou ibsorbuit, ad majus judicium su- veris reservavit Raplus enim poenam ui compendio lucraverat funeris, usuras nunc gravioris colligit serioris, cum mortuus interest viris. Verba sunt ipsius
Maximianum di innantis, vel potius, ut ipse dicit ore veridico, fulminantis. Et tamen collecti sunt aspides, Viperae, parricidae nec exsufflatur Baptismus quem dedit aspis, vipera, parricida. Audistis quantus ignis exarserit eloquentiae, quando invenit senum quod posse incendere. Frater Emerite amplexus es Dalrem uini Felicianum, tui oris fulmine c0ndemnatum agnose fratrem tuum Deuterium, tibi etiam genere s0eialum. l. Quotie Seumque, fratres mei causam istam Maximianis larum, quam sicut potui vobis exposui, eis cum in Collatione ageremus objecimus, plus inde lacuit, quam modo in Omnibus tacet. Non se oceu leti tergiversatoria, n0n de senSione, sed fuga. Dicunt enim quod dilationem illis dederint, et intra dilati nem illo suo susceperint. 0 salsum est. Duodecim enim cum Maximian damnati sunt caeteri autem non aderant ordinali uni ejus, quando ei manusini posita est illis dilationem dederunt. Nam verba ipsius Sta sunt. Nec solum hunc, inquit, sceleris sui
mors usi condemnat trahit etiam ad consortium criminis plurimos catena sacrilegii, de quibus Triptum est, venenum aspidum sub labiis eorum, quorum os maledictione et amaritudine plenum est veloces pedes corum ad ebl undendum sanguinem Contritio et infelicitas in viis eorum, et viam pacis n9n cognoverunt non eat mor Dei aut oculos eorum , Psa . um, J. Nollemus quidem tanquam proprii corporis secare juncturam seu quoniam tabescentis vulneris putredo pestifera plus hube tu abscisione olumi iis, quam in remissione medicaminis inventa es causa salubrior, ne per cuncta membra pestilens irrepere virus, ut compendios dolore natum decidat vulnus Famosi ergo criminis reos : ecce
nominat duodeeim, inter quo B Felicianum et Pro textatum, sed n0mina omni. υ mihi non occurrunt; et infert sic qui funesto operi serditionis vas ordidum collectu sta culentia glutinari ut sed et clericos aliquando celesia Carthaginis, iii dum facinori intersunt, illicito incestui praebuerunt lenocivium: Des pro Sidentis arbitrio, universalis concilii ore veridico
damnatos esse cognoscite. Eo autemsitos sacrilegi surculi non polluere plantaria, hoc est, qui a Maximiani capite proprias manus verecundo si de pudore retraXerunt, ad matrem Ecclesiam redire permisimus a). Volebant pumicate aciem suam, quia sacrilegis ignoscebant, et aperte schismati eis viam redeundi concedebant. Quid est h0c Rogo, modo mihi dignetur
Xp0nere, quomodo eos sacrilegi surculi non polluere plantaria. Quare illis dilati0uem das, si nullam partem in Maximi aut se hismate habere potuerunt Si
autem socii Surit actionis, quamvis non fuerini pra sente ordinationi quomodo illos non inquinat aximianuS, et tolum orbem terrariarii Semel absens damnaliis, tertii im praesens abSolutus inquinat Caeciliarius Non niluinat Aser Afros, vivus vivo S, OtuSn0loS, particeps sociosa et Caecilianus inquiuat transmarinos, inquiuat longe positos, inquinat non , ni natos Tecum sedit a te damnatus, et n0 te inquinat elicianus Ego illum u0n vidi, tu istum
nostici ego illuui in nostentem credo, tu i Slum nocentem dani uasti. ut si lateris innocentis te fuisse Oceptorem, lateris te innocentis suisse damnatorem. 12. Et lanien fratre mei, non invidemus concordite ipso lum inter se susei lata odia diabolica sint rimi quomodo putant, in pacem redierunt. Sed hoc dico : si ramus fractus quaesivit virgultum a se fracili in qua diligentia debet arbor ipsa quaerere ramum ex se fractum Ideo sudamus, ideo laboranius, ideo inter eorum arma et eruentas surius Circumcul lionum periclitati sumus, et adhuc reliquias eorum qualicumque donata a Deo patientia toleramus, tum arb0 quaerit ramum, dum grex ex vili Clii isti ovem perditam quaerit. Si ast 0ralibus visceribus prae diti Sumus, per Sepe et Spina n0s coarctare debemus. Membris laeerati ovem quaeramus, et pastori principique omni uni cum alitia re purie inus Luc. xv, 4-6J. Multa diximu etia in siligati, et tamen frater noster, propter item ista dicimus vobis, et cui pariter dicimus, ct pro quo tanta agi in iis, adhuc pertinax c insistit. Constantem Se putat inititudo crudelis.
Non adhuc de vana et salsa sortitudine gl0rietur. Audia Apostolum dicentem Virtus in iusirmitate persicitur Cor. xii, ). remus pro illo. Unde scimus quid velit Deus Multo cogitationes, sicut Scriptum
est, in corde viri consilium autem Domini mane in internum Prov. ix, lin. uxvide lib. 4 contra CreMOn. nn 2, 4, 5 58.
Vide lib. 2, cap. 59, Retractationum tom. 1, col. 65, a verbis, Per idem tempus a , usque ad verba. hamuga densis episcopus. M.
ι tu St, circit Pr annum Citristi 20. Nam ad li0 sere tempus, portinent qui I roxime ante recensiti sunt ab Augustiti: libri, De Anima et ejus origin se, De adulteri uis conjugiis, Contra Adversariunt l.egi et imi eorum. Dulcitio tribu aeui oec iuue scripta est epi St0la uuae 204.
358쪽
CONTRA GAUDEAT UMDONATISTARUM EPISCOPUM
in quo Gaudenti duce ad Dulcitium Eliistolae re utantur.
CAPUT PRIMUM. I. Gaudentius Donalistarum Thamuga densis episeopus, eum se ipsum in ecclesia qui bii suam sibi adjuvetis perditis incendere minaretur viro spectabili tribuno et notario Dulcitio , cui
piissimus linperator leges suas exsequenda cura perficiende unitatis injunxit, agenti, ut portebat, cum furentibus mansuete, et prius ad cumdem Gaudentium litteras pacificas danti, duas reseripsit epistolas unam breviorem , et perlatoribus , sicut indicat, se-stinantibus sestinatam Palteram prolixiorem , in qua secundum Scripturas se respondisse diligentius arbitratur ita ergo scripta ejusmpii ut aut Domino iii, litui resulares, ut etiam qui sunt ingenio tardiores , ad omnia in rcspundisse non dubitent. Nam prius verbarius ponam, deinde nostra Subjungam : non sic quem- ad inodia in seci, cum Petiliani litteris responderem. ibi enim per loca singula, quando vel ba ipsius inseruntur, positum est, Petilianus dixi quando mea
redduntur, Augustmiis respondit. Unde niihi, tanquam im litus fuerim, calumniatus , , dicens quod
nunquam iiii cum cominus disputaverit e quasi propter
ea non dixerit quoi scripsit, quia tio non in verbis ejus audivi, sed in litteris legi aut ego ideo non responderim , quia ni n eo pra Sente loeutus sum , Sed scriptis ejus vicissim scribendo re Spondi. Quid Liciamus hominibus qui tute eo habent, aut eos quibus scripta sua innotescere cupiunt, tale cor liabere opin litur 'ed etiam talibus sic satisfacia inu et quando ponimus verba Gaudentii, non dicamiti: Gaui utilia dimi sed Verba Epistolae et quando resp0ndemus, non dicamus, Augustiuus respondit: sed . Ad
inre responsio. Sic ergo incipiamus refellere Gaudenti iei iislidam priorem ac breviorem.
2. Verba Epistolae : Honorabili, ae liuium nobis, si si volueris desiderando Dulcilio tribuno et nolui io, Gaudentius episcopus. Ad haec respousi : Non debemus etiam ista discutere, ne propelli Odum iii Super-nuis immoremur, cum Sint loca neceSSari , qua noSaliquanto diutius loqui cogant. CAPUT I. a. Verba pistolae : Religionis litarscripta percepi per eos . quos et moribus et iustituto suo
ii Seripti circiter annum 420. cunctis charos esse maviscitum est. Ad hiae responsio ineque hoc discutia in quomodo dixeris, e litigionis tuae, homini quem potius irreligiosum putas. Reddidisti quippe hortori si centiam , si eut reddendam existimasti quia ille te honorificentius tractavit in litteris quas ad te dedit, quam catholicus lucreticum debuit, putans luam mentem tali fieri sermocinatione
multa, inquit, a tua Diquatione dicta sunt, quae nunc interim conticesco; sed quoniam ingenii tui acumen minus adreriit quod nos iu eodem scripto nec innocente plene, nec reos asserere potuisti. Ad haec responsio :Quomodo non asseruit reos , quos dixit male congregato. Quoua odia non asseruit reum , cum dixerit, quod te duce miserorum animae uesando exitu peritura sint; adjiciens te intelligere debere, quanta le et in hoc mundo invidia, et in illo ultimo judicio do-
Spei alio pulerit manere a Quomodo non SSuruit reum, quem Sicut potuit exhortatus est, ut imitandum aliorum secutus exemptu in dimisSo errore prioris haereseos, te ad unam e verani Dei conseras fidei ita Veiiiiii lamen non Tribuni verba defendete, Sed haeretici refutare Suscepimus. Si quid ergo iste nosterianquam laicus illi laris dixit incautius , quis ci non ignoscat quisicelesiae catholicae de verbis ejus pra judicandum esse contendat Tu perpensius considera quid loqua ii , qtiein pars Donati in nostra Colla li0 ne liue aliud Cartilagineiu facta est, ex aliis adjunclum, etiam defensorem siue divisionis edidit.
CAPUT IV. 5. Verba Epistolae tuod si criminosos, inquit, Ti4timas, sugienda eo vobis damnaudu1ocietas. Ad hae respou Sio : Plane fugienda est Socie
ta, clinii ii OSorum, Sed non es luespuenda correctorum. Illud et go salubi iter ita devitamus ut lio iiii, ricor dile velimus, optemuS, I Stemu .
centes nos putas, inquit, quod eli in ipse uiaeisli, per5ecutotes tu side ChriSti constituti su Stiluere gaudemus. Ad
om. desperandos ferit pernumere. t ovante e legendi tui Lutant, deSperando poteris Pu tia initere.
359쪽
h. Pe responsio : Consideravi litteras Tribuni ad te datas, et nusquam in eis legi quod te dixerit innocen-.tem Psed ab aliis audisse, vel cognovisse prudentelia. Sic autem in Scripturis sanctis, non Sol uni boni, Verum etiam mali voeari solent. Nam liue ibi nomen etiam serpens lio minis deceptor accepit. Quod enim qitidam interpretati sunt, sapientissimum omnium bestiarum Gen. m, i, prudentissimum p0tius graeci codices habent a); unde in latinam litiguam scriptura illa translata est. Sed si eos putandum est innocentes a Tribuno esse dictos, quos a te ad exitium
teneri dixi invitos quid mirum si ei illic fieri credidit, quod in aliis locis factum esse cognovit Non
est ergo unde gaudeas te pati persecutionem, climinuenire non possis quoni odo te asseras innocentem.
Absit autem ut ista persecutio dicenda sit li0minum, cum sit polius pro hominibus liberandis perseculio vitiorum, qualeni facit aegris etiam diligentia modicorum. Quamvis etsi essetis innocentes, hinc efficere- in iiii nocentes , quia occidere cupitis innocentes. Qui
eni in se innocentes conantur asserere , et tamen vitae
suae nolunt parcere, quid aliud quam innocentes convincuntur occidere 'CAPUT X l. - T. Verba pistolae : In hac autem ecclesia inquit in qua nomen Dei et Christi ejus, ut
etiam ipse diaeisti in veritate semper ea freque ilatum nos aut viri quamdiu Deo placueri Permanemus . aut ut dignum es Dei familia , intra dominica castra itineaeilum terminamus sub ea scilice conditione, quia si via sueri operata, tuis id poteri evenire. Nemo uim Iam demens est, ut nullo impellente estinet ad mortem.
Ad tuae responsio : Neque hoc in Tribuni ille iis legitur, arae in voeatum in veritate nomen Dei, qua nivis dixerit invocatum. Quanquam etiati Si dixisset, p0S-set hoc intelligi, n0n ad vestram gloriam, sed ad poenam. Nam et de gentibus impiis Apost0lus dixit, Qui feritatem in iniquitate detinent Rom. 8 ut et vossae itis, qui velitatem Baptismi divini in iniquitate
detinetis err0ris humani. Unde nos eum Vestram eorrigimus iniquitatem, non utique debentus illius Sacranienti rescindere veritate in Prosileris sane, innocetis homo , aliis qiridem verbis , cum ecclesia te ac tuos interitiiros. Cum enim dieis, tu ecclesia, quid
aliud vis intelligi, nisi cum ecclesia quando quidem id agere ignibus mPpara Syra Dc es innocentia partis Donati , ut hoc faciatis adjunctis mortibus vestris, quod etiam apud Cartilaginem in invidiam nostra inde basilicis quae vestrae si ieiunt, Sicut 0 tui Stis, et eum quibus potuistis secisse asseveramini Sine mortibus veStris. Quis enim viis non credat elando secisse quod sacere etiam muriendo disponitis Si autem illud vos non sucistis , hoc certe furiosius est quod v0S sacere praeparatis. Sed dixisti , si ris suerit operata: et adjunxisti, Nemo est enim tam demens, qui nullo impellente festinet ad mortem. ii aulo PS ergo delirentior, qui cum inpuli. itur ad vitam , festinet ad
CAPUT Vll. 8. Verba Epistulae os autem qui
nobiscum sunt inquit, testem Deum satio ejuεque omnia Sacramenta, quod eae tortatus sum, et impensissime persuasi, ut qui imbere voluntatem egredi , aecurus publice uteret ι nec nos enim invitos retinere
possumus , qui didicimus ad Dei fidem nullum esse cogendum. Ad ira responsio : Cur autem nota te etiam. Si non invitorum releutorem, tamen ad honum Opi fiexhortatotem apertissime pro sileris, Si quod facturus es bonum si A sorte quam in alunt sit et ipse intelligis, atque id saetiarun te magis ut terrea , quam
ut impleas comminaris, aut mentiendo infidelis, aut verum dicendo crudelis 3 CAPU VIlI- 9 Verba Epistolae ET ALl MAXU
Opto te ilicolumem in reipublica actibus florentem, et a Christianorum inquietudine recedeutem. Ad haec responsio 30SSumus eum sti no Dplare incolumem, et in rei publicae aetibus storentem, Sed non ab haereti
Cortim correetione qui e Seentem.
CAPUT X. - 10. Verba Epistolae secundae Honorabili et omni abseel desiderando Dulcilio, Gaudentilis episcopus. Ad haec responsio : Si omni assecludesideras hominem, quare cum illo tenere Christi respuis uni latent An reddendo malum quasi pro malo. quem tuum perSeeutorem putas, rebaptizare desideras 'CAPUT X. ll. Verba Epistolae Solent sibi inquit, sola fama noti, clipere, aut incerto in Pieem aspectu rerba miscere, aut incoquii saltem non homere 'rω- sentium ta vero censura ouod abSerilem me inveneris gratulatum te quod autem redierim, coni intulum,
liueris intimasti. Ad haec responsio : Non omnes qui sibi sola fama noli sunt videre invicem volunt, sed quos bene i a fama eo in mendat uirum est autem revera quod libi accidit, ut tu eum desiderandum di-OS, a quo te perSecutionem perpeti quereris : ille autem qui te persequitur, absentem te malit esse, et n0lit eum quena persequitur, invenire. Sed hoc unde, nisi quia te potius eorum persecutorem Diui intelligi quorum in Clui Si Salutem tua praesentia credi
niam praeterita die, inquit, ne in epi. tolari responso Lluissem propter moram portantiiιm, certa qua que Iri-elim atque breviter inlimavit nune mihi Diguationis tum seri lis sacrosancta legis divino verbis est respondendum Dominus dixit: t unocentem et justum non occides purgatione non purgabis cum ΕTod. xxm, j.
Ceitum est igitur, in Dei judicio pari crimine parique
reali esse devinctos , qui reum absolPerit, et qui occideri innocentem. Si ante communionem rei erant a te
nominatiis Gabinus , vel caeteri si defragi, tu malo illi
lapsu consortes secundum Dei voces absolvi minime ribuerunt. Si autem Dinquam innocentes vel sancti recepti sunt quare in ea si de permanentes, unde velut sanctos nec iidlis, occidilis innocentes Ad hae responsio M.t
vidiose et mendaciter loqueris. Ille quippe ad que u
Pareensis vetu ris . . insecto sorte Pro inserta. id in us hic et in ra, Gul ius.
360쪽
loqueris, non tale pr. Deeptum accepit ut occidamini,
sed ut corrigamini; quod Si nolueritis, ne correctionem impediatis aliorum, in exsilium mittentini. Quod si a justis fieri non debet injustis , cur etiam salso voluistis de Caeciliani exsilio in nostra Collatione
gl0riari, quo eum missi ina vestris majoribus instanti- hiis a Constantino imperatore dixistis Iste alitem tribunus ad quem serit is, cui legum pro unitate laturum cura mandata est, usque adeo vult ut vivas
ut timeat ne ipse te occidas Lee constitui tibi ante octilos ipsum , et te ipsum. Ipse te in Christi
pace vult vivere tu in parte Donati te quaeris occideres quis vestrum sit tuus perSecutor, Igni See.
CAPUT XII. - 15. Gabinus autem jam noSter, qui sui aliquando veste , et alii qua in plurimi, qui ex vobis ad nos considerata catholica veritate transierunt, non ideo libi videantur a vestra contagione non sui Sse pii rgati, quia non sunt a nobis rebaptigali. Hi en in qui n0ndunt bapti Euli Sunt, a peccatis omnibus in catholica eclesia lavacro regenerationis abluuntur in eis autem qui hoc Sacramentum , non ad auxilium, sed ad judicium suris accipiunt, quia nec in desertore violamus characterem regium , sit illud quod scripum est, Charitas cooperit multitudinem peceatorum I Peir. rv 8j. Ecce quemad in uin possunt, quos non oportet baptizari, ipsa catliolic: unitalis charitate mundari, ut non incipiat eis inlus inesse quod et oris inerat, sed incipiat eis prodesse intus quod soris oberat. Non itaque a vobis accipimus velut sanctos ad nos enim transeundo Sancti si eantur; qui manendo apud vos sanet esse omnino non P0S- sunt nec vos innocentes oecidimus, qu0s etiam reos
CAPUT XIII. 14. Sed tu qui testimonium divinostvocis bene recolis, et nobis objicis Deum dixisse, In
nocentem et justum non occides: si iii nocens es et justus, quare te occidis Nos te innocentem et justum non die inm', et tamen nolumus ut occidaris tu te innocentem et justum arbitraris, et in rivo uti et justo non parcis. Certum est igitur, ipse ii, , ti, in Dei judicio pari crimine parique reatu esse devinctoS, qui reum absolverit, et qui innocentem occiderit. Quare
ergo absolvisti Felicianum maximianistam reuma
Quare innocentem occidis el le ipsum 'fraus autem nec reum ab Solvi in iis , sed ut mereatur absolvi, prius corrigi cupimus nec te innocentem, sive tibi pareas, sive te occidas , si in parte Donati remanseris, judieamus. Nam ii quinta libet inno erilia glori ris, teipsum in nocet ilem Decidendo, innocens esse non poteris : nisi sorte naihi respondeas ei dicas , Cuin me occido, non innocentem utique Oee id , quia ipsa voluntate illi me Occidere talum, reus esse in animo, prius litam corpus occidero. 0 Si dicis, verum di eis . et miris inniti te accusando defendis. Cum enim
tu ostendis in te oecidendo prius ipso proposito steriri ei item, pr0cul dubio saetias perpetrato, nemo te convincet quod occideris iniane n lem. Hae itaque ratione colligitur quod cum nauit in nostentes ab aliis occidantur a se ipς nullus innocens occidatur. Eraquippe cogitatione qua oecidere se ipse molitur. n0centia prius exspoliatur, ut eum se occidit, non innocens moriatur. II 0e tibi contingeret, si ante lupinte occidere raparares . innocens esses nunc vero quia el antea jam h Preticus inn0eens non cras , Onerit, si te occideris, tuae iniqui lalis initium , sed
CAPUT XIV. - 5. Verba Epistolae inam de
sancto merito Gliquit, Caesareensi salsa ad vos pro certo fama pereenti luod si esset, opud Apostolum dicentem excideruiit a sitit quidum illormn numquid iusti delitus illorum idem Dei evacuarit Absita,
Rom. Ad :ec responsio licendum est de Emori lomaesareensi, quod dicere tu timuisti. Falsa quidem de illo fama actata est quod catholicus laetus situ se linii emadmodum hoc aiulistis ita totum quod saettim est, nosse poluistis. Cur ergo laudes coepiscopi tui, cujus tibi pro exemplo nomen objectum est, lacere voluisti Prosecto si secit aliquid laude lignum in tanto articulo, non abs te fuit utique reiicendum. Sed quia ejus laudibus non vis ut te invi-dstre p0luisse credamus, quare ergo laeuisti, nisi quia de illo erubescere timuisti Venit ergo Emeritus Cubsaream, illic positis et mesentibus nobis. Venit autem non apprehensus cujuSquam Sagacitate, non adductus alterius potestate; sed excitatus propria voluntate videre nos voluit. Vidimus eum , ad ecclesiam catholicam pariter venimus , adsuit maxiuia multitudo mihi pro sua seu vestra defensione dicere potuit communieare noluit, dilatu perseveravit, eonvictus obmuti iii, illaesus abscessit. Quid seri potuit pro nostra manSetudine lenius, quid pro verilate entholi ea ' invictius quid pro veStra, Si Sapitis, eorrectione salubrius Cum enim sponte ad nos nisi prov0his contra nos i luius aliquid non venisSel, profecto dixisset si quod diceret, invenisset. Quaecumqueeni in ut venire praeparaverat dicere, adiuvante miser cordia Domini aut sunt nostra praeventione usu lata quam illius circumventione prolata. Et ei te si putas eum potuisse, sed nolui S se respondere lege quod eum illo actum est, et ipse resp0nde. Si in a cena catholicam transisset meritus, diceretis eum non divina miseratione consensisSe luna in veritatis, sed ponderi pers stetitionis humana infirmitate cessi se . Si otiique ea plus adduceretur invitus, non inopia respondendi , sed vadendi consilii tacuisse pro
vestro arbitrio jacta relis. une vero quando quid ei nulli venit profecto luod lacuit, non lingua , Sed causa deiecit quod talen transire ita unitatem ea-llioli eam noluit, animam superbam c0nsusin perlina cissimam Deit. Sed hoc quantuin ad ipsius exitiuuiatque supplicium, tantii in ad aliorum confirmati nemsallit inque profecit. Si enim viderent Emeritum no- si illem Parcensis eodex. At editi, legion promti ala