장음표시 사용
61쪽
elint a nobis ad vos, cum apud nos fuerint bapti- Zati, si nondum nati sunt 314. Quasi vero ex hoc generet unde Separata St, et non ex hoc unde conjuncta est. Separata est enima vinculo charitatis et paciS, sed juncta si in uno Baptismate. Itaque est una Ecclesia quae sola Calli 0-lica nominatur et quidquid suum habet in communionibus diversorum a sua unitate separatis, per hoc quod suum in eis habet, ipsa utique generat, non illae. Neque enim separatio earum generat, Sed qu0d secum de ista tenuerunt quod si et h0 dimittant,
Omnino non generant. Haec itaque in omnibus generat, jus Sacramenta retinenlur, unde possit late aliquiduhictimque generari quamvis n0 omne quo generat ad ejus pertineant unitatem, qui ii que in finem
perseverantes salvabit. Neque enim hi s0li ad eam n0 pertinent, qui separationis aperto Sacrilegio manifesti sunt sed etiam illi qui in ejus unitate corporaliter mixti per vitam pessimam separantur. Etenim Simonem magum per Bapti Sina ipsa pepererat : cui tamen dictum est, quod non haberet partem in hare-clitate Christi Act. viii 15, 2 l). Numquid ei apti
Malus numquid Evangelium, numquid Saeramenta desuerunt Sed cui charitas demit frustra natus est, elei expediebat fortasse n0n nasci. Numquid non erant nati quibus Apostolus dicit, Tanquam parvulis in Christo ac vobis polii in dedi, non escam Eo tamen a Sacrilegio se hismatis revocat, in quod ideo irruebant, quia carnales erant tuas parvulis, inquit, in Christolae vobis polum dedi, non racam nondum enim poteralis : sed nec adhuc quidem potestis carnales enim estis adhuc. Cum enim sint inter vos granulatio et contentio, nonne carnales estis, et Secundum hominem iambulatis 3 Cum enim quis dicat, Ego quidem sum Pauli: alius autem, Ego Apollo nonne homines estis I Cor. Di, -4ὶ De his enim supra dicit : Obsecro autem vos, fratres, per uomen Domini nostri Iesu Christi, ut idip-εrim dicatis omnes, et non sint in vobis schismata sitis putem persecti in eodem sensu et tu eadem sententia. Nun lititit in est enim mihi de vobis, fratres mei, ab his qui siιn Chloes, ilia contentiones rint in vobis. Hoc autem dico, quia unusquisque vestrum dicit, Ego quidem sum Pauli, ego autem Apollo, ego Cephae, ego autem
Christi Divisus est Christus J Xumquid Paulus crucifixus est pro vobis, aut in nomine Parili baptizati estis Id. i, l0-15 3 Isti ergo si in hac obstinatione et per versitate remanerent, certe quidem nati erant, nec tamen ad ipsam celesiam de qua nati erant, per Paeis atque unitatis vinculum pertinerent. Ergo ipsa
generat et per uterum Suum, e per uter0Sancillarum, ex eis leni Sacramentis, tanquam ex viri sui semine.
Non enim frustra dicit Apostolus, omnia illa in si-gura esse gestari Id. x li). Sed qui superbiunt et legitimae matri non adjunguntur, Similes Sunt Ismaeli, de quo dictum est Gice ancillam et silium ejus moneuim haeres erit silius ancillo cum silio meo Isaae Gen. xxi 10ὶ Qui autem pacifice diligunt legiti uia in patris sui conjugem, cujus legi linio jure generati sunt, Si-m les sunt filiis lae0b, quamvis de ancillisi iis, sed
tamen eamdem haereditatem sumentibus Id. xxx, 5 . Qui autem de utero ipsius matris intus in unitate nati. negligunt gratiam quam aeceperunt, Similes sunt Esausti Isaae, qui reprobatus est, Deo attestante ei dicente, Iacob dilexi, Esau autem odii rubui cum ambo ex uno concubitu concepti, ex uno utero nati si vi Malach. i 2, 5 et Gen. XV, 2 ). CAPUT XI. - 5. Quaerunt etiam, uirum peccata diui illantur per Baptismum in parte Donati: ut si dixerimus dimitti, resp0ndeant, Ergo est illic Spiritus sanctus quia cum insul stante Domino datus esset discipulis, tunc secutus est et ait Baptizate gentes in non ine Patris et Filii et Spirittis sancti Matth. xxum, 19 si cui dimiseritis peccata, linittentur ei si cui tenuerilis, tenebuntur Ioan xx, 22, 25). Et si ila est, inquiunt communio nostra est Ecclesia Christi: non enim praetera celesiam dimissionem peccatorum Spiritu sancius operatur. Et si n0Stra communio est
Ecclesia Cliristi, non est Ecclesia Christi vestra communio. Una est enim, quaecumque illa sit, de qua dictum est, Una est columba mea, uua est matri sum Cant vi, nec possunt eclesi e t0 esse qui it schismala. Si autem dixerimus non ibi dimitti peccata : Ergo, inquiunt, non est illi verus Baptismus: et propterea quos a nobis suscipitis, vos apli rarudebetis quod quia non facilis, in Ecclesia Christi vos
non esse fatemini. 6. II scita resis limus , secundum Seriptura , eos interrogantes, ut quod a nobis quaerunt, sibi ipsi re-Sp0ndeant seu per enim ut dicant, uirum dimittantur peceat ubi charitas n0n est. Peccata enim tenebriuaniniarum sunt. Audimu quippe 40annem dicentem, Uti odit fratrem suum, in tenebris eat usque adhuι I Ioan . . il). Nulli autem schismata sacerent si fraterno odio non excaecarentur. Si ergo dicimus non
ilii dimitti peceata quomodo renascitur qui apud eos baptigatur Quid est enim renasci per Baptis inuin, nisi a vetustate renovaria duomodo autem renovatur a vetustate, cui peccata praeterita non dimit-luntur Quod si renatus n0n est, ne Clarisium induit, ex quo e0nficitur ut denuo baptigandus videatur.
Quia dicit Apostolus, stilo quot enitu in Christo baptizati estis Christit in induistis Golut iii 27 quem ille si non induit, nec in Christo baptigatus habendus est. Porro quia in Christo dicimus apti ratum, latemur eum Christum induisse : et si hoc latemur, regenera luna latemur. Quod si ita est, et pec ala dimis, agunt. Quomodo ergo dicit Joannes, seu odit fratrem suum, in tenebris manet usque adhtic si jam sucia est remissio peccat0rum Annon est in schismate odium fraternum 3 quis h0 dixerit, eum et origo et pertinacia schismatis nulla sit alia, nisi odium fratris Τ T. Hanc illi quaestioiaem solvere sibi videntur
eum dicunt Xon est ergo in schismate remissio peccatorum, et ideo nec regeneratio novi hominis, et pro 'terea
ne Baptismus Christi. Nos autem quia fatemur ibi esse Baptismum Christi, hanc ei quaestioneni solvendam imponimus : Magus ille Simon, iii Isau vero
62쪽
cli risii aptismate ineliis sit. Respondebitui, ita
iiiii a Sanctae Seripturae auct0ritale coguntur duxi ergo iitriini lateantur ei dimissa peccata Prosecto satebuntur item qua ro cur ei dixerit Petru , nuneum habere partem in sorte sane lorum Quia, si quiunt, postea peccavit, pecunia volens emere donum
Dei cujus venditores esse Apostolos credidit. CAPE Xll. - 18. Qui l. si ad ipsum Baptismum si eius necessii dimissa sunt ei peccata , an non sunt dimissat Eligant quod volunt utri milibet elegorint, sussicit nubis. Si diluissa dixerint; quom0do ergo Si Dilus auctus disciplinc ejussiet ictum Sop. i 5ὶ,
si in isto licto remissi lieni operatus es pecea l0rum ΤSi dixerint non esse dimissa; qiuero. Si postea seli 0- num suam corde concusso et ver dolore lateretur
ilenuo bapti an diis j iidicaretur Quod si dementissinitim est dicere lateantur vero Baptismo Christi ba-rtigari posse hominem, et tamen cor ejus in malitia vel aeri legio perseverans, peceatorum aboliti0nem non sinere sterici atque ita intelligant in communi nibus ab Leclesia separatis posse honianes baptigari, ut, Christi Baptismus eadem saeramenti celebratione
d itur et sumitur; iii tamen tunc proSit ad remissi em peccatorum , cum quis reconciliatus unitali sacrilegio dissensionis exuitur, quo ejus peccata tenebantur, et dimitti non sitiebanti ir sierit enim in illoqui siclus accesserat, sit ut ii in denuo baptigetur, sed
ipsa pia correcti0ne et verae consessione purgetur , Iliod non posset Sine Baptismo, ut quod ante datum est, tunc valere incipiat ad sali item, cum illa ierio veraci consessione recesserit: Sic etiam iste tui Da- illisma Christi, ii 0d non amiserunt qui Se Separave-iunt, nimietis charitatis et pacis Cluisti, in aliquali. res alit Schismate aceepit, ii Sacii lego celere puteal ejus n0n dimittebantur, cum e correxerit, o ad Eccleside s0ciet iteri imitatemque Venerit, Oniterum baptigandus est; quia ipsa ei reconciliationen pace prpes latur, ut ad remissionem peccatorumeliis in unitate jam prodesse incipiat Sacramentum quod aceeptum in Selii Smate pr0deSSe non poterat.
19. Si autem dixerint, in illo qui fletus accessit, peris ne lani vi in tanti saeramenti dimissa itidem illi esse peccata in ipso temporis punct0, Sed per fictionem ejus rediisse continuo ut Spiritu Sanctus et nos ueri baptigato ut peccata recederent, et perSeVOrantiam fictionis fugerit ut redirent ut et illud ve- tim sit, uotquo in Christo baptizati estis, Christum iud Halis et illud, Spiritus enim unctus disciplino e tussiet siletum Did est, ut et induat eum Christo Sane litasi; apiismi, et exuat eum Christo peruicies sic tionis Q iii sit cum quisque tenebris per lucem transit ad i. nebras oculi quiden ejus in tenebras perpetu diriguntur, sed non p0lest lux nisi perfundere transeuntem si hoc ergo dixerint, huc etiam in eis intelligaui fieri, qui extra celesiae communi0nem, Sed tamen Baptismale cclesiae baptigantur, qu0 ubicumque fuerit, Sanctum est per Se pSum tide n0ni non vi et eum lux Elegantius editi alii el
est eoruni qui se separant, sed ritis unde se separant valet lamen et apud eos ac lentiς, ut per ejus licem transeant ad disseia Sioni sua tenebra S, conlimis
redeuntibus peceatis. ii Baptismatis sanctitas in
illo temporis puncto di iniserat, uanquam redeuuteo , euritate quam lux iii tran Si tu exeuSSerat. 20. Nam redire dimissa peccata ubi fraterna cha ritu non est, apertissime uminus docet de illo SerVO,Nilem eum invenisset debil0rem decem millium talent0rii in deprecanti Oinnia dimisit ille aule in eun-S rviim Sulini qui ei debebat celitum denarios , Citium iseratus n0n suisset, jussit imi domi tuis reddere qia ei dimiserat Tempus ergo quo accipitur indulgi illi per Baptismun , an lita in tempus est reddendae rationis, uti innia de hila qua inventa si ierint iniitiantur. Non tamen ille Servus postea dedit conservo Suo mutilam pecuniam, quam cum ille non posse redindere, non ejus miserius est sed j:im ei debebat On Servus ejus, clim ipse rationem domitio suo reddens, lanti numeri debito solveretur nec dimiserat conservo suo quod ei debebat, ei sic aecesserat ut ei
dimittere dominus. Ilo indicant verba conservi dicentis: Patieulimia habe in me, et reddam tibi . Alioquin diceret, Iam mihi hoc dimiseras, cur iterum repetis Iloc ei ipsius Domini vel liua n alii seStius aperii int. Ait enim : Egressus autem servus ille, iuvenit timini de conservis suis qui debebat ei centum denurios
Matth. xviri, 25-55 . Non dixit, Cui jam debitum
centu in denariori in dimiserat. Si enim dimiserat, non ei debebat. Quia ergo dixit, debebat ei niani estum est quod non dimiserat. Et melliis quidem suerat. atque hoc p0lius congrii ebat lanio debitori redditurorationem, et exspectanti misericordiam domini sui ui pri0 ipse conservo inlitteret qu0d ei debebatur vi si ad rationem reddendam, tibi misericordia domini imploranda erat, accederet. Nec tamen illud lilod 0ndum conservo dimiserat, impedivit domi iiii in jus, quo militis in illo tempore accipiemi e rationis dimitteret ei omnia liae debebat. Sed quid profuit, quand0quidem in caput ejus propter odiorum perseverantiam rursus Omnia continuo replicata sunt Sic non impeditii Baptismi gratia , ii ominus onania de ala dimittat, etiamsi odium fraternum in ejus cui dimittuntur animo perseverat Solvitur enim hestermis dies, et quidquid Silpia est solvitur, eliani ipsa hora n omentumque ante Baptismum et in Baptismo . Dei neeps autem reus esse continuo incipit, non solum consequentium, Sed etiam printerito rum dieri via , Orarum, montentoriim, redeuntibus omnibus lude dimissa sunt dit haec saepe contingunt in Ecclesia.
CAPUT Xll L ael. Nam plerum lite su iit homo
63쪽
et irare pro iis. Subito autem periculo Mortis incipit perturbari, et poscit apti sinum , quem lania stinatione aecipit, ut necessariam interrogationem paucorum verb0rum vix perieuli tempus admittat, quanto in rus sermonem l0ngissimul ii Τ ut illud odium corde pellatur, etiam ipsi si baptiganti it cogniti Ina. Certe ista non solum apud nos, sed etiam apud illos evenire non cessant. Quid ei go die imus Dimittuntur peccata huic li omini, an no: dimittit inuri ProrSus quod volunt eligant. Si iii in ditia illuntur, continuo redeunt Evangelium loquitur veritas clamat. Sive ergo di in illatitur, sive non dimittantur, neeessariae S postea medicina nec tamen si vixerit, atque id corrigelidum esse didicerit utque correxerit, denuo baptizatur, sive apud illos, sive apud nos. Sic et illa lu:u seliis malici vel haereti ei non aliter alient, nec alii r agunt aliam vera Ecclesia, cum ad nos cuiuiit, non emendamus, Sed 0tius approba inus. In quibus enim non dissentiunt a nobis , in eis non disjunguntur a n0bis. Sed tamen quia nihil eis prosunt i iam diu schismali ei vel haeretici sunt, propter alia in qui luis a veritate dissentiunt, et propter ipsum Separationis immanissi inum Scelus, sive permanserint in eis peceat a. Sive continuo dimissa redierint, ut ad Initatem paeis atque charitatis veniant adli ortamur; Don soli uia ut aliquid habeant quod non liabebant. Sed
ut eis eliana illui prodesse incipiat qu0d habebant. CAPUT XIV. - 22. Frustra ergo n0bis diculit Si Baptisma: in nostrum acceptatis, quid minus l)abemus, ut nobi de vestra communione conSuleii dum puteti Respondemus enim : 0n Baptismum ve- Sliun aeceptamus; quia n0n est Baptismus ille soliis malicoriim vel haereticorum . sed Dei et Ecclesia i illicum lite fuerit inventus et quocumque translatu S. VeStrum auteni non est, niSi quod prave sentitis, et sacrilege agitis, et impie Separamini. an Si caetera omnia vera vel Sentiati vel habeatis , el in eadem lamen Separatione duretis adversu vinculum si alerne pasti M. adversu unitatem om Ilium fratrum qui tot orbe teriar una, Sicut promissi sunt ita exhibili: quorum omnium auSas et eorda utit o modo inquam nosse aut discutere potui Stis, ut merito damnaretis
qui non sunt propterea rei Sse , quia uilicibus ecclesiasticis potius quam litigatoribus crediderunt hoc solum minus habetis , quod minus habet qui haritatem non habet. Jam quid opus est ut nos re-tiximus Vos ipsi in Apostolo insitici te, quantum sit quod ininus habetis. Quid autem interest qui chari
talein non habet utrum flaras avolet aliquo ventote . italioni ablatus, an intus de messe dominica non
ieeeda in ultima ventilatione Separandus Et tamen etiam tales, si jam Semel per Baptismum nati Sunt,
CAPUT XV. - 25. Ecclesia quippe omne Per
Baptismii in parit, sive apud se, id est, ex utero suo:
Hiii , M.f. contera omnia re habentis re sentialis. sive extra Se de se in ine viri sui sive de se, sive de a veilla . Sed et Esau de uxore natus, propte fraternam di Scordiam separatus est a populo Dei. Et Aser per ux0ris quidem potestatem, Sed ex ancilla natuS, propter fraternam concordiam terram promissionis accepit. Unde et Ismaeli, ut separaretur a populo Dei, non obfuit mater ancilla , sed ob sui fraterna discordi non prosui potestas ux0ris, cujus magis filius erat, quia per ipsi v jura conjiigalia et in ancilla seni in alii Mer. it, et ex ancilla susceptus. Sicut apud istos Ecclesiae jure quod est in Baptismo, aseuntur quictimque a euntur sed si concordent cum si a tribus, per unitatem paeis ad terram veniunt promissionis, non de materno uter rursus ejiciendi, sed in palerno seni in agnos endici si aulem in disc0rdia perseverent, ad Ismaelis si iiii illum pertinebunt. Prior autem fuit Ismael. 0stea Isaac; et prior Esau, 0Sterior autem ac0b 0n quia prior peperit haeresis quan ac clesia aut Ecclesia ipsa prius carnale vel animales, et ps Stea pii iluales Sed quia in ipsa Sorte mortali- tali noStrae, ex quo de Adam age iniur, non Si prius quod spirituale, sed quod animale, postea spirituale QCor. xv , 46'. Ex ipso autem animali sensu , quia homo animalis non porciis quae sunt Spiri iis Dei Id. ii 14ὶ omnes dissensi0nes et schismata generantur. In quo sen Si perSeverantes Apostolus dicit ad Vetus Testamentum pertinere Calut iv), ideSt, ad terrenoruni promissorum cupiditatem, in quibus quidem spiritualia figurantur, sed uni utilis fio monon percipi quin sunt Spiritus Dei. 24. Quocumque ergo tempore late homines Sse coeperint in hac vita, ut jam divinis pro astetalorum distributione Sacramentis imbuti, adhuc tamen carnaliter Sapiant , et carnalia de Deo, sive in hae vila, sive post hane vitam, perent atque deSiderent, anii Dales Sunt Ecclesia vero , qu0d est populus Dei. etiam in istius vitae peregrinatione antiqua res est, in aliis h0minibus habens animalem portionem, in aliis aulem spiritualem. Ad animales perlinet elusaesta- naenium, ad spirituales Noviana. Sed pii mis temporibus utrumque occultum sui ab Adam usque ad Moy sen A Moyse autem manifestatum ' est Vetus, et ine ipso occultabatur ovum , quia Oeeulle signi lieabatur. Postea vero quam in cornei Ominiis venit, revelatum est Novum : Veteris autem Sacramenta cessarunt; sed concupi Scentiae late non cessaverunt. In
illis enim sunt, quos Ap0Stolus ain per Sacramentum Novi Testamenti natos , ad liue lamen diei animales non SSe percipere qua sunt Spiritus Dei. Sicut enitia in Sacramentis Veteris Testamenti vivebant quidam spirituales, ad Novum scilicet Testamentum, quod tunc occultabatur, Occulte pertinentes : Sic et nunc in Sacramento Novi Testamenti quod jam revelatum est, plerique vivi in animales. Qui proficere si
verba illa, ire de se, sive de ancilla, cuia a marit scriptis si ut videntur de imargine migraMe in texti tu .
64쪽
nolunt ad percipienda quae sunt Spiritu Dei, qu0e0simi latur Sermo a pastolicus, ad Vetus Testamentum pertinet nuit. Si auteni proficiunt, ei ante litari capiant, ipso prosectu et accessu ad Novum pertinent: et si priusquam spirituales sani ex lia vita rapiantur, custoditi per Sacramenti sane litatem in terra
Viventi lim Onapula illi ir, ubi est spes nostra et portio
Dominus. Ne invenio ilia ei ius intelligatur in eo
quod Scriptum est. Imperfectum meum ideriint oculi tui: quando iii idem se lititur, si in libro tuo omnes scribentur Psal cxxxviii, 6J.
CAPUT XVI. - 25. Quae autem peperit Abel et Enoeli et Noe et Abraham , ipsa peperit Moysen et
Prophetas tempore posteriores ante adventum Do-ntini; et qine istos , ipsa et Apostolos et martyres nostros et Onanes honos Christianos. Omnes enim diversis quidem temporibus nati apparuerunt, Sed S pietate unius populi continenti ir; et Hii Sile in civitatis cives lab0res iij iis peregrinationis experti sunt, et quidam eoruna nunc experiuntur, et usque in sinum caeteri experientur. Ilein quae peperit Cain et Cham et Ismaelem et sata, eadem ipsa operit et Dathan t alios in eodem populo sinii te et quae istos, ea- lem ipsa et Iudam pseudoapostolum , et Simonem magum, et caeteros usque ad Laec tempora pseudochristianos in assectione animali pertinaciter obdura los, sive in unitate permixti sint, sive aperta praecisione dissentiant. Sed eum lates a spiritualibus evangeligantur, et Sacramentis imbuuntur, tanquam per se ipsam ἰebecca eos parit, sicut ESau cum autem
Per illos qui non casi annuntiant Evangelium Philippos, l7ὶ, tales in Dei populo generantur Sara quidem, sed per Agar. Item boni spirituales, quando evangeligantibus vel bapti Zantibus carnalibus generantur, Lia quidem vel Rachel jure conjugali 0S, sed per ancillarum isterum parit. Cum vero per Spirituales in Evangelio generantur boni fideles, qui vel
evadunt in spiritualis de tali asseclum, vel e tendere non desistunt, vel ideo n0 saeiunt quia non poSSUnt, sicut ex utero Sarae Isaae, vel Rebecci Iacob, in novam vitam et Novum Testamentum naScuntur.
CAPUT XVII. - 26. Itaque sive intus verSari videantur, sive aperte laris Sint, qu0d caro St, caro est sive in area in Sua sterilitate perseverent, Sive occasione tentationis tanquam vento extra tollantur, qu0d palea est, palea usi. Et semper ab illius Ecclegiae quae sine macula et ruga est saὶ unitate divisus est, etiam qui congregationi Sanctorum in carnali ob iuratione miscetur. De nullo lamen desperandum est, sive qui intus talis apparet, sive qui oris manifestius adversatur Spirituales autem sive ad hoc ip-hum pio studio proficientes, non eunt foras : quia et ii in aliqua vel perversitate vel necesSi tale lio minum videntur expelli, ibi naagis proliantur, quam si inluSpirmaneant, cum adversus Ecclesiam nulla lentis eri-
guntur, Sed in solida unitatis petra sortissimo charitalis robore radicantur. Ad h0c enim perlinei quod in illo Abrali: sacrifiei dicitur, Ares autem non divisit Gen. xv, 10 .
CAPUT XVili. - 27. De Baptismi ergo quaesti ille
jam quantum arbitror, salis disseruici et quia host manifestisSimum Sehisma est quod Donati Starum n0mine nuncupatur, restat ut hoc de Baptismo pie crindamus, quod univerSa Ecclesia a sacrilegi schisma tis rem0ta custodit in qua tamen si aliud alii, et aliud alii adhuc de ista qua stione salva pace sentirent, do nec universali concilio unum aliquid eliquatum sincerumque placuisset, humana infirmitatis err0rem cooperiret charitas unitatis, sicut scriptum est, u νι iacharitas cooperit multitudinem peccatorum I Petr. iv , J. Qua enim absente caeter inaniter habentur, eadem pri sente quaedam venialiter non habentur.
28. Exstant beati martyris Cypriani in ejus lilleiis
magna due umenta, ut ad illum jam veniam , de cujus sibi auctoritate isti carnaliter blandiuntur cum ejus charitate spiritualiter perimantur. Nan illis temp0ribus , antequam plenarii concilii sententia quid in haere sequendum esset, totius Ecclesiae consensio c0nlir-masSet a), visum est ei eum serme oct0ginta eo piscopis suis Africanarum Ecclesiarum , omnem h0minem qui extra Ecclesiae calliolicae c0mmunionem ha ptigatus sui SSet, oportere ad Ecclesiam venienteni denuo bapti Zari. Qu0d non recte fieri tanto viro nimirum propterea D0minu n0n aperuit, ut ejus pia et lium i-litas et charitas in custodienda salubriter E clesiae pace patesceret, et n0n solum illius temporis Christianis, sed etiam posteris ad medicinalem , ut ita dicam mutiliam signaretur. Cum eniti lanii meriti lantae Eeclesiae, tanti pectoris tanti oris , tantae virtutis episcopus, aliud de Baptismo arbitraretur, quam erat diligentius inquisita veritas firmatura; mullique ejus collegae, quamvis nondunt liqui dona an iiDSlattim, id tamen tenerent quod et prauerila Ecclesiae consuetudo, et postea totus catholicus Orbis amplexus est : 0 se ille tamen a caeteris diversa Sentientibus Separata commit-nione disjunxit, et h0c etiam caeteris persuaderem in destitit, ut sui serrent invicem in dilectione, studentes servare unitatem spiritus in vinculo pacis Ephes iv 2, 5). Ita enim corporis manente compage, si quid in quibusdam membris infirmabatur, ex eorum Sanitate convaleSceret potius quam pr: cisione morti sicuti in
diligentiam nullius curationis admitteret. Et si se ille Separasset, quam mulli sequerentur quantum sibi nomen inter homines saceret quam latius Cyprianislo quam Donati Sta voearentur Sed non erat filius perditionis, de qualibus dictum est, Dejecisti eos dum extollerentur Psal. xxii , 18 sed erat filius pacis Ecclesiae, qui tanta cordis illuminatione praeditus, pro plere non vidit aliquid, ut per eum aliud supereminentius videretur. Et ad e, inquit Apostolus su P. rein inentiorem viam vobis demonstro si lingui ho iu
65쪽
num loquar et AngeIorum, charitatem autem non habeam, factus sum ramentum Onans aut eymbalum lin-niens I Cor. xu , 5l, et Em , l). Militis ergo ille penetravit ut serneret secretum abditum sacranaetili: sed si sciens omnia sacramenta, cliaritatem n0n laaberet, nihil esse l. Clim autem minus illiu perspiciens, Iaanc tamen humiliter fideliter sortile custodivit, ad martyrii coronam meruit pervenire: ut si qui in ejus hicidam mentem ex humana conditione nebi ita irrepserat gloriosa serenitate fulgentis sanguinis fugaretur. Non enim frustra ipse Dominus Jesus Cliristus, cum se ipsum diceret vitem, suos autem tanquam invite armenta , praecidi eos dixit et de vite auferrilanquam inutilia sarmenta , quae si uetum non darent. Quis est autem si uetus, nisi novus ille latus , de quo item dicit : Mandatum novum do vobis, ut vos invicem diligatis Ioan xiii , 54 3 Ipsa est illa charitas, sine qua caetera illi prosiliit. Dicit et Apostolus : Fructus
autem sphitus est, charitas, garidium, paT, longanimitas, benignitas, bonitas, ides, mansuetrudo, conlinentia
Galat v, 22, 25 . Quae onania incipiunt a charitate, et per caetera in uncti iram quasi bolium Mirabilem sa-ciunt. Nec tamen frustra idem Dominus addidit, itinctutem sarmen a in me dant fructum , i rgat illa uter meus , ut majorem fructum Hirant Ioan xv l-bὶ nisi quia et ipsi qui fructu praevalent charitali S possunt tamen aliquid habere pii rgandum, quod inci illi ima gricola non relinquit. Quod ergo ille vir sanctus de Baptismo aliter sentiens nam e re habebat, qu .ae
M ss. et per coeteram juncturam botrtim, et: OmiSSO, quasi.
postea per irae lala et diligentissima consideratione sir- mala est, in catholica unitate permansit et charitatis ubertale compei Salum est, et passionis sale purgatum.
CAPUT XIX. - 29. Sed ne videar de vi land P pr balionis causa ista in laudent beatissimi Martyris di.
Pere, quae quidem non ejus, sed illius est, cujus gratia talis exstitit jam de litteris ejus d0eumenta proseramus, quibus maxime Donatistarum ora claudantur. Huj iis enim auctoritatem imperiti objiciunt, ut se quasi recte facere ostendant, quod ad Se venientes fideles denuo baptigent Nimium miseri, et nisi se eorrigant a semetipsis omnino damnati, qui hoc in tanto viro eligunt imitari, quod illi propterea non obfuit, quia in ea pace unde si aberraverunt, qui viam pacis non cognoverunt Psal. XIII, 5ὶ, perSeverantissimis usque in sinem gressibus ambulavit. Est quidem quod Christi Baptisma ubique sanctum est, et quamvis apud haereticos vel Seliis maticos, ipsius lamen haeresis vel schismalis n0 est et ideo nec ad ipsam Catholicam in de venientes oportet denuo baptigari sed lamen hoc aliud est aliud a catholi ea pace deviante et in nefariam praecisionis foveam praeeipitatos , rebapti Zandos insuper judicare. Nam illum naevum in candore sanetae animae charitatis ubera euntegebant hanc autem suliginem in istorum tartarea laeditate vultus impacatus ostentat. Sed ea quae deinceps quod ad beati Cypriani
auctoritatem attinet, tractatur Sumus, ab alio sumemus exordio.
In quo prohat Iugustinus, auri tatem Cypriani episcor et mamris frustra obiectari a Donatistis quae ilis nimirum magis quam Catholicis a d versetur Eum enim iraedecessoris sui Agrii pini Seutentiam de ii relicis in utiolica Ecclesia. cum ad eam euilini, baptirandis non censuisse reciliendam, nisi e Paeto, ut et pax cum aliter sentietilibus, semper servaretur, et Ecclesiae unitas nullo Schi Sinate unquani ruin peretur.
CAPUT PRIMUM. - . Quantum pro nobis, hocesi pro pace catholica laetant ea quae tanquam exauctoritate beati Cypriani adversu nos a parte Donati Proseruntur, et quantum Sint adversus eos a quibus proseruntur adjuvante Domino demonstrare proposui. Si qua ergo me respondendi necessitas ea quae jam in aliis libris posui, rursus commemorare coegerit quanquam id modice faciam in his qui jam illa legerunt et
tenent, onerosum esse non debet quia et ea quae instruetioni sunt necessaria, saepius portet insinuare ardioribus, et cum cadem multipliciter varieque versantur atque tractantur, ipsos quoque capaciore in-
lolligentia praeditos adjuvant et ad facilitatem sciendio ad copiam disserendi. Novi etiam quemadmodum soleat contristare lectorem, cum ab eo libro quem gerit in manibus, quando in aliquem nodum quaestionis iudiderii, in alium mittitur ubi ejus s0lutionem requirat, quem sorte non habet. Quapropter quaecumque in aliis libris iam diximus , si necessilas praesentium quaestionum breviter iterare compu-ieri . ignoscant scientes, ne offendantur nescienteSQ satius est enim offerre habenti, quam disserre non habentem.
2. Quid ergo isti dicunt, cum veritalis viribus prae- eantur, cui e0nsentire nolunt Cyprianus, inquiunt,
cujus tantum meritum novimus tantamque doctrinam cum mullis coepiscopis sitis sententias proprias conserentibus, in concilio statuit haereticos vel schismalicos. id est omnes qui erIra unius Ecclesiae communionem sunt, Baptismum non habere et ideo quisquis ab eis baptizatus ad Ecclesiam venerit, esse in Ecclesia baptizandum.
Non me terret auctoritas Cypriani, quia reficit humilitas Cypriani Magnum quidem meritum novimus Cypriani episcopi et martyris sed num qii id majus quam Petri apostoli et martyris De quo idem Cyprianus in epistola ad Quintum ita loquitur : Nam nec Petriis,
inquit, quem primum Dominus elegiι. et super quem indisicavit Ecclesiam suam Matth. vi. 8ὶ cum se- eum Paulus de circumcisione posιmodum disceptaret. vindicari sibi aliquid insolenter, aut arroganter assum. ysis it diceret se primatum tenere, et obtemperari in rellis et posteris sibi potius oportere nec despeXi Pav-
66쪽
ι in . imi Ecclesii prius eraeculo fuisset seu consili iuri P ritulis admisit, e rationi essitiuue qua in Paulit spinilietibat 'cile consensit documentum scilicet nobis elion cordii et patientus tribuens, ut non pertinaciter no- tria a I ertilis , sed quae aliquando a fratribus et collegis nostris liliter et sul ubi iter suggeruntur, Si sint vera et
testitiina, ipsa potius nostra dueamus Epist. Tl ad uuln- litui in Ecce ubi e0mmemora Cyprianus, qu0d etiam Ians in Seripturis sauciis didicinius, ap0Stollim Petrum in tu primatus Ap istes,irum iam excellenti gratia prae
entinet aliter quan veritas postulabat de ei reuincisione agere Solitum, a posteri0re apost0l a Paulo esse correctu in . Si ergo siluit Petius non recte in aliquo
ingredi ad veritatem Evangelii, ita ut Gentes cogeret judaizare, quod Paulus in ea scribit Epistola , in qua
Deum testatus est non se nienti rici ait enim, Qua autem scribo vobis, ecce colam Deo, quia non mentior Gulul. I, 20 et os lianc tam sanciam atque terribile in attestationem Dei, narravit haec innia, in quibus dixit, Cum vidissem quia non recte ingrediuntur ad veri talem Evangelii, diae Petro coram omnibus, Si tu cum sis Iu dirus gentiliter et non judaice viris; quemadmodi in Geuies cogis judaizare Id. v , 11 - 14)3 Si potuit, inqua in , Petrus contra veritatis regulam , quam postea Ecclesia tenuit, cogere Gentes udai Zare; cur non p0- tui Cyprianus contra regulam velitatis, Alliam OSt alota Ecclesia tenuit, cogere haeretieos Vel Seliis maliciis denuo a pligari Puto quod Sine ulla ui contunieli Cyprianus episcopus Petro apostol comparariar, quantum altinet ad martyrii coronam Caelerumniagis vereri debeo, ne in Petrum contumeliosus exista in . Qui enim nescit illum Apostolatus principatum
cui lili et episcopatui praeserendum Sed etsi distat a-
illedrarum gratia , una Si tamen martyrum gloria et si ilarte se invicem in aliquo praecedunt 0rda conii tentium , ae pro vera fide in unitate chalitatis morientium , Dominus noverit, cujus occulta et mirabili dispensatione gratiarum latro in cruce pendens semel uiuii oli sileriir, et die ipso iti paradisum mittitur Luc. xxtii 40- 5ὶ Petrus Dominum sequens ter eun negat Multh xxvi, 69-75), et a corona dissertur' nobis hine udieare temerarium est. Verulintanieli Si quisquam nune cogat circumcidi aliquem more judaico et sic bapillari mullo amplius detestatur hoc genus iiii in anum quam Si aliquis ogatur rebapti Zari. Qua propter cuin Petrus illud faciens a Paulo posteri0re eorrigitur, et pacis atque unitatis vinculo custoditus' ad Diui tyrium provehitur; quanto facili iis et sortius quod per univei Sa Ecclesia statula firmatum St, vel unitas episcopi auctoritat , vel unius pro vindia concilioyneserendum est uin idem ipse Cyprianus ita dixerit quid ei videretur , ut in pacis uni tale esse Voluerit, etiam cum eis qui de hac re diversa sen- i uiri sq. apud I. v. principi tu mirealibet.
liten quod indieat ipsius primus sermo in Hii dem concilii, quod ab is lis profertur, exordio Nan ita se habet: CAPUT II. I. . Cum in unum Carthagine convenis eui calendis septembris episcopi plurimi, ex
provincia Africa Numidia Mauritania, cum presbyteri et diaconibus, etiam praesente plebis maxinia
parte, et lectae essent littera dubaiani ad Cyprianum saetae, item Cypriani ad dii balanum rescripti de h: relicis baptigandis, quidque postmodum Cypriano Jubaianus idem reseripserit, Cyptianus dixit: Audistis. collegae dilectissimi, quid niihi dubaianus coepiscopus
noster scripserit, consulens mediocritatem ni Stram
de illicito et prosano haereticorum Bai, tismo quidque ego ei rescripserim, censens scilicet quod semel alque iterum et saepe censuimus , t reticos ad Ecclesiam venientes Ecclesiae Baptismo baptirari et sanctificari oportere item lecta sunt vobis et aliae dubaiani litterae, quibus pro sua sincera et religiosa devotione,
ad epistolam nostram rescribenS, I 0 tantum OnSensit, sed et instructum se esse gratias egit. Superest ut de hac ipsa re quid singuli sentiamus proferamus neminem judicantes, aut a jure communioni alii luem,
Si diversum senserit, amoventes. Neque enim qui S qualia nostrum episeolium Se SSe epi Scopolum e0nstititit, aut tyrannie terrore ad obseqtiendi necessitatem collegas suos adigit, quando habeat omnis episcopus pro licentia libertatis et potestatis sine arbitrium proprium, tam lite judicari ab alio non pussit, litam nec ipse p0les alle ruin judicare sed ex Spectentus universi iudicium Boi uiui nostri Jesu Christi, qui
illi iis et solus habet potestalem et praeponendi nos in celesiae Suae gubernatione, et de actu nostro judicandi. CAPUT IlI. - 4. Nunc se, si audent, sirperbae et lunt id. cervices haereticorum adverSu Sanctam lium i-li lutem hujus serinonis extollant. Insani Donati sum, quos ad pace in atque unitalem sanctae Ecclesiae remeare, atque in ea sanari cupimiis et optamus, quid
ad haec dicitis Vos certe n ibis objicere s0letis Cypriani litteras , Cypriani sententiam , Cypriani concilii cur auctoritatem Cypriani pro vestro schismaleasSumilis, et ejus exein plura pro Ecclesiae pace respuitis 3 Quis autem nesciat sanetam Scripturam ca-itolii eam, tam Veleris quam Novi Testamenti, certis suis terminis contineri, eam lite omnibus posterioribuse Iiiseoporum litteris ita praeponi, ut de illa innino dubitari et disceptari non possit, uti ii in Verum Velut ruiu rectum Sit, quidquid in ea scriptum esse constiterit episcoporuin autem litteras quae 90St 0nsir-lnatum canonem Vel Scriptae lint vel scribuntur, et per serm0nem sorte sapientiorem cujuslibet in ea reperitioris, et per aliorum epi Scoporuin graviorem auctoritatem doctioremque prudentiam, et per eos incilia licere reprehendi, si quid in eis sorte a verita ludeviatum est: et ipsa concilia quo per Singula re
67쪽
giones vel provincias fiunt plenariorum conciliorum auctoritati quae fiunt ex universo orbe christiano, sine ullis ambagibus cedere : ipsaque plenaria saepe priora posterioribus emendari eum aliquo experimento rum aperitur quod clausum erat, et cognoscitur quod latebat sine ullo lyplio Sacrileg: Superbiae, sine ulla inflata cervice arrogantiae, Sine ulla contentione lividae invidiae, cum saneta humili late , cum pace catholica, cum charitate christiana ΤCAPUT IV. - 5. Quapropter sanctus Cyprian US
lanio excelsi 0r, quanto humilior, qui documentulit Petri sic amavit, ut diceret, a Docti inent uin , Scilicet nobis et concordiae et patientiae tribuens, ut non pertinaciter nostra amemus, sed quae aliquando a Dalribus et collegis nostris utiliter et salubriter suggeruntur, si sint vera et legitima , ipsa p0tius nostradit eamus a salis ostendit facillime e correcturun suis Se sententiam suam , si quis ei demonstraret Baptismum Christi sic dari posse ab eis qui soras exierunt, quemadmodum ana illi non p0luit cum laras exirent unde multa jam dixin ius. Nec nos ipsi tale aliquid auderemus asserere, nisi universae eclesiae Concordissima auctoritate ruiati cui et ipse sine dubio cederet, si jam illo tempore quaestionis hujus eritas eliquata et declarata per plenarium c0ncilium Solidaretur. Si enim Petrum lati lat et i dicat ab uno
posteriore coll0ga patienter concorditerque correctum, quanto citius ipse cum concilio provinciae suae universi orbis auctori lati pate saeta stri late cessisset Τquia prosecto et uni verum dicenti et demonstranti posset facillime consentire talia saneta anima, tam pacata Dei fortasse Delum est a , sed nescimus. Neque enim omnia qu: illo empore inter episcopos gesta Sunt, memoriae litterisque mandari potuerunt, aut omnia quae mandata sunt novimus. Quomodo enim potuit ista res tantis altercationum nebulis involuta :.d plenarii concilii luculentam illustrali 0nem confirmatiotiemque perduci, ni Si primo diutius per orbis terrarum regi0nes, muliis hinc atque hinc disputationibus et e0llationibus episcoporum pertraelata e0nstaret i locautem saei sanitas paeis, ut cum diutius aliqua ObSeu-riura quaeruntur, et propter inveniendi dissicultatem diversas pariunt in raterna disceptatione Sententias, donec ad verum liquidum perveniatur, vinculum permaneat unitalis, ne in parte praecisa rei naneat in Sanabile vulnus erroriS.CAPUT V - 6. Et ideo plerumque doctiori lius
latinus liquid revelatur, ut eorum patiens et humilis charitas, in qua fructus maj0 est, c0mprobetur, vel quon odo teneant unitatem, cum in rebus obseurioribus diversa sentiunt, vel quo u 0d aeeipiant veritalem, cum contra id quod sentiebant, declaratam esse sign0Seunt. Quorum du0rum manifestaliam tenem iis linum in beato cyprian0, id est, quomodo tenuerit unitale in eum eis a quibus dixersum sentiebat. Aitent in Neini nem judicantes, aut a jure communio -
nis aliquem, si diversum senserit, am0 ventes. Ἀlierum autern id est, qu0m0do accipere potuerit veritatem contra id quod sentiebat inventam , etsi litterietacent, merita clamant; si epistola non invenitur. corona testatur si cone ilium non indicat episcopi
rum , cons0ritum indieat Anget 0rum. Non enim parvum documentum est pastati SSimae anim ae in ea unitate martyrium merui Sse, unde se diversum sentiens noluit Separare. Homines enim sumus. Unde aliquid aliter Sapere quam res Se habet, huniana tentatio est. Nimis aule in amando Sententia in suam, Vel invidendo
melioribus, usque ad rice idendae e0mmunionis ei condendi schismatis vel haeresis sacrilegium pervenire, diaboli ea praeSumptio est. In nullo autem aliter Sapere quam re se habet angelica persectio est. Quia itaque homines sumus, Sed spe angeli Sumus, quibuS aequales in resurrectione suturi sumus uallh. xxv. 50ὶ quani diu persectionem angsti non habemus, pr. V si in iptionem diaboli non liabeauius ideo dicit Aposto lus 'en talio vos non apprehendat nisi humai in I Cor. x 15ὶ Humantina est ergo aliquid aliter sapere. Propterea dicit alio loco : Quotquot ergo perfecti hoc sapiamus et si quid aliter sapitis hoc quoque vobis Deus revelabit. Quibus autem revelat eum voluerit, Sive in hac vita sive post hanc vitam , nisi ambulantibus iuxta pacis, et in nullani praecisionem deviantibus 8 Non quales isti sunt, qui viam pacis non cognoverunt Psal. ni 5 , nec propter aliud unitatis vinculum disruperunt. Ideoque Apost0lus eum dixisset, Et si quid aliter stipitis, hoc quoque vobis Deus revelabit nepularent praeter viam paci quod aliter sapiebant sibi p0SSe revelari, continuo addidit, Verum lamen in quod p. venimus, in eo ambulemus ihilipp. iii 15 16). In quo ambulan Cyprianus, perseverantissima tolerantia, non uso sanguine , sed in unitate sus quia si
tradere eorpus suum ut ni deret, et non haberet cha
ritatem, nihil ei prodesset I Cor. xm 5Jὶ per martyrii consessionem pervenit ad angelicam lueeni ut
si non an lex, ibi certe revelatum agn0Sceret, quod eum aliter saperet, sententiam diversa opini0ni vinculo non praeposuit unitatis.
CAPUT XI. - T. Vos itaque, Donatistar, quid adhue dicitis Si nostra sententia de Baptismo vera
esl, omne qui aliter Sapiebant Cypriani temporibus, non sunt ab Ecelesiae unitate Separati, donec illud quod aliter saperent Deus illis revelaret : Vos ergo quare separatione sacrilega paei vinculum disrupistis Si autem vestra sentetitia de Bapt Sm vera est, Cyprianus et caeteri cum quibus eum tale concilium celebrasse perhibetis, cum ei qui aliter sapiebant,
in uni late ninnserunt quare vos picis Vinculuna disrupistis Quod libet torum elegeritis, c0ntra Vestra in praeci sthnem Sententiam serre cogim in ' Re- Spondete quare vos separasti. Quare contra olben; terrarum altare erexisti S Quare non communicalis
Eccle, iis , quibus Epistolas apsisti licas missas tenetis et legitis, et seeundum ipsas vos vivere ilicilis Bist-
68쪽
spondete, quare o separasti. Propterea certe, ne malorum ommunione periretis. Quomodo ergo non
perierunt Cyprianus ei tot collegae ipsius 3 Qui cum
crederent haereseos et schismaticos Baptismum u0n
habere sine Baptismo lamen receptis, eum peccata earum tam immania lainque sacrilega super e0S SSecrederent , eis tamen communicare, quam Separari ab lini tale maluerunt, dicente Cypriani , eminem judicantes, aut a jure comm uuionis aliquem, si diversum
8. Si ergo tuli communione malorum pereunt justi, jam Ecclesia temp0ribus cipi iuni perierat. Unde
igitur exstitit origo D0nati ubi ea te ebigatus est, ubi bapli ratus, ubi ordinatus, quando jam Ecclesiam imtagio commuitionis exstinxerais Si autem erat Ecclesia nilii obesse naali bonis in una communi inepotuerunt. Quare vos separastis Lee in unitate video Cyprianum et alios collegas ejus, qui laeto c0ncilio censuerunt omnes qui extra Ecclesia communionem fuerint baptigati Baptismum non habere et deo eis dandum esse eum veniunt. Sed ecce rursus in eadem unitate video quosdam de hac re aliter sentire, et eos qui abi Helicis vel Selii Smalicis venerint, agnito in eis Baptismo in isti non audere iterum bapti rare. 0 omnes catholica unita materno sinu complectitur, invicem onera Sua portantes, et ludentes Servare unitatem spiritus in vinculo pacis Ephes. IV, 2, 5ὶ donec alteris eorum, si quid aliter sapiebant, Dominus revelaret. Si vera isti sentiebant, ab illis non contaminabantur, an contaminabantur' Si vera illi sentiebant, ab istis non contaminabantur, an contaminabantur Quod volueritis eligite. Si 0nlanilitabantur, jam tune n0n erat Ecclesia Iespondete unde huc existi. Si autem permanebat Ecclesia , nullo modo boni a malis tali communione contaminantur respondete quare vinculum disrupistis Τ9. An sorte sinismatici sine Baptismo recepti non
contaminant, et traditore sanetorum Libr0rum contaminant Vestros quidem suis e tradit 0res manifestissima rerum geSta teStantur. Et si tunc in illos tuos arguebati vera diceretis , causam Vestram unitati orbis terrarum persua, issetis, ut vobis retentis illi excluderentur. Quod si conati estis sacere et non oblinui tis, innocens est orbis terrarum, qui judicibus ecclesiasticis potius quam victi litigatoribus credidit 'si autem noluistis gere ait Sana veStram , innocens est orbi terrarum , qui damnare non potuit inauditos uuare ergo v0s ab innocentibus separastis' Sacrilegium schismatis vestri de intulere non valetis. Sid haec omitto hoc dico: Si vos po, sent contaminare traditores , qui non sunt a vobis convicti, et a quibus vos estis victi, multo magis possent sacrilegia schismaticorum et hae relicorum Sine Baptismo secundu in vestram sententiam recepta contaminare Cyprianum N in se tamen ille separavit. l quia permanebat Ecclesia . manifestum est quod contaminari non
Am r. et i, i res M. Iuveresse crederent. Melius alii cum Lov. super 'os ut rurbuli infra, . il lib. b, n. et lib. 6. n. 25. M. et Lov. in Ecclesia Perperam ad ecta Prael Si
potuit. Quare ergo vos non die ab innocet ilibus, quod pr0balur Sed ab ipsis, quod non probatur, Da-ditoribus separastis 3 n , ut dicere coeperam araviora sunt eri inina tradi lorum quant schismaticorum 'Non asseramus Stateras dolosas, ubi appendamus quod volumus , et quomodo volumus, pro arbitrio noSti Odicentes, lio grave, hoc leve est sed asseramus divinam lateram de Scripturis sanetis tanquam do thesauris domini ei et in illa quid sit gravius appendam iis cimo non appendam iis, sed a Dontino appen Sarecognoscamus. Tempore illo quo Dominus pri0ra delicua recentibus cenarum exemplis cavenda m0nstravit, et idolum fabrica luna atque adoratum est, et propheticus liber ira regis contemptoris incensu M. et Soliis in lentatum idololatria gladio punita est Laeod. xxxii , exustio libri belli ea caede et peregrina e: pli-Vittite Ierem xxxvi , Selii Sina litatu turrae, sepullis auct0ribus vivis, et caeteris caelesti igne consumptis
Xum xxij. duis jam dubitaverit ho esse sceleralius commisSum, quod est gravius vindieatum talibus sacrilegis venientes , sine Baptismo, ut dicitis, si Cyprianum non contaminat,3 Ial, Ustmodo vos contaminare poterant non e0nvicii , sed conficii traditores Qui si non Libros incendendos tradidissent, Sed e0s ipsi manibus suis incendissent, minoris suissent utique Sceleris, quam si Sehisma committerent quia illud mitius, illud gravius vindieatum est, non human arbitrio, sed divino judicio. CAPUT VlΙ - 0. Quare vos ergo separasti. Si ullus sensus in vobis est, videlis vos certe quid responderi p0ssit non iuvenire. Non usque adeo , inquiunt, omnia desecerunt, ut non ussintit reSpondere, Si volumus . e Tu quis es, quijudices alienum seirmn
Suo domino stat, aut cadit Rom. iv, j. Quod is dictum non intelligimi, qui volebant non de saetis manifestis, sed de cordibus alienis judicare. Nam quomodo ipse tam mulla de sceleribus schismalum et haeresum loquitur 3 ut quomodo canitur in salinis, Si vere justitiam dili gilis , reete judicate, silii hominum Psul Lxii 2ὶ Cur autem ipse Dominus dicit, otii eperaonaliter judicare , sed rectum judicium judicate
Ioan vii My Si non licet de aliquo judicare Po,trem ipsi de illis traditoribus de quibus salsa judicaverunt, cur omnino judicaverunt de servis alienis 3 Silo domino Labant, aut cadebant. Cur denique darecentibus Maximianistis plenarii concilii, sicut dicunt, ore veridico n0n dubitaverunt late proferre judicium, ut eos primis illis schismalici S, quos viviis terra sor
huit, compararent Quorum quo Sil.in tan en , quod negare non OsSunt, aut innocentes damnaver t. aut nostente iterum receperunt. Sed eum verum dicitur cui respondere non OSSunt, rodunt murmura
salebrosa Sic volumus. ι Tu qui ea , qui judiera
69쪽
silien m sertum ' Suo domuis staι, aut adit , Cum autem infirma ovis in solitudine aspicitur, ubi pastori: ui reclamet absens videtur, dentes exseruntur, si angitur guttur invalidum : Bonus homo esses, si non esses ι ruditor Consule animin tuae est christianus inim-
probam rabiem l Cum christiano dicitur, Esto christia. vus quid aliud docetur, nisi negare se christianum a Numquid aliud erat quod docere cupiebant illi Christia nolim perseeut 0res, quibus qui restiterunt, facti sunt martyres An levius putatur quod gladio minante, quam qu0d lingua insidiante committitur Τll. Ad ista respondete, lupi rapaces, qui pellibus ovinis indui cupientes Matth. vii 15), beati Cypriani
litteras pro v0bis esse arbitramini. Contaminabat Cyprianii in sacrilegium Selii Smaticorum, an n0n eoi laminabat Si contaminabat, jam tunc perii Eccle- Sia, non erat unde propagaremini. Si autem non contaminabat, quo scelere alieno possunt in unita econtaminari innocentes, Si schismatis sacrilegio n0n possunt 3 Quare ergo Vos Separasti S 3 Quare cum leviora quae singitis, fugitis, ipsum sacrilegium schismalis, quod est omnibus gravius, commisistis ΤΛn sorte jam placet lateri n0n suisse jam illos vel schismalic0 vel haereticos, qui extra communionem celisiae, vel in schismate aliquo vel in haeresi fuerant bapti rati , quia transeundo ad Ecclesiam , et errore Suos pristin0sanathemando, destiterant esSe qu0d erant Τ Quomodo
ergo Sine B:iptismo non super eo remanserant celera e0rum An ille Baptismus Christi erat, sed eis
extra Eeclesiae communionem pr0deSSe non poterat; cum autem Venerunt, et ana ille malo praeterii errore
in Ecclesiae pacem per manus impositionem recepti sunt, tunc in charitate radicatis et fundatis, sine qua infructu0Sa sunt caetera, prodesse eoepit et ad remissionem peccatorum et ad Sanctificationem vitae, qu0d sine fructu extra portabant Τ12. Nolite ergo nobis auctoritatem objicere Cypriani ad Baptismi repetiti0nem sed tenete nobiScum exemplum Cypriani ad uni latis conservati unem. Nondum enim erat diligenter illa Baptismi quaestio pertractata, Sed tamen saluberrimam consuetudinem tenebat Ecclesia , in ipsis qu0que schismaticis et haeretieis corrigere quod pravum est, non iterare quod datum Si Sanare qu0d Vulnera lum St, non eurare quod sanum est. Quam consuetudinem credo exap0st0lica traditione venientem sicut multa quae' non inveniuntur in litteris eorum, neque in c0nciliis p0S-leriurum, et tamen quia per universam cuStodiuntur
Ecclesiam, nonnisi ab ipsis tradii et commendata creduntur liane ergo saluberrimam consuetu litiem per Agrippinum praedecessorem suum dicit sanctus Cyprianus quasi coepi SSe corrigi. Sed si eut diligentius inquisita veritas docuit, quae post magnos dubitationis fluctus ad plenarii concilii confirmationem perducta est, verius ereditur per Agrippinum corrumpi coepis-
Sic in E P. Ut litur S M. At Lov. quid aliud dicitur nisi Nega te chri trianum 3 sic m. et n0Stri OnmeS M. At r. et Lov. quomodo scelere alieno. lov. fuerint banti zuli. obest, Iitic, at Alii Er. et 'urimis manuscribi is
se, non corrigi. Irruente itaque tam magna quaestione, cum de remissione peccatorum et de spirituali ho minis regeneratione, utrum posset apud haereticos vel apud schismaticos fieri, dissicile ratio redderetur, et praecederet auctoritas grippini, et nonnullorum qui ei consenserant hominum in hac quaestione desicientium, qui maluerant aliquid novum moliri, quam
tenere consuetudinem cujus delensionem non intelligebant; irruerunt in oculos animae verisinii te rationes, et intercluserunt iter pervestigandae veritatis.
CAPUT Vlli. - 15. Nec arbitror beatum Cyprianum propter aliud contra consuetudine .n quid sentiret liberius expr0mpsisse, pri0remque dixisse, ni Si tali uin, si sorte existeret, cui esset melius revelatum, gratissime aeeiperet; et ostenderet imitandam , non
solum docendi diligentiam, sed etiam discendi modestianas si autem nullus existeret, qui tale aliquid asserret, unde illa omnes verisimiles rationes quibus movebatur refellerentur, in eadem sententia permaneret, bene sibi conscius et non eculiatde quae putabatur Veritatis, et retentae quae amabatur unitatis. Nam et illud
sic intellexit qu0d ait Apost0lus : Pronheloe autem duo
aut res loquantur, et coeteri examinent; si alii repetatum fuerit sedenti, ille rior luceat 3 ICor. xiv 29ὶ Qua iuparte, inquit, docuit et ostendi , multa singulis in melius
revelari, et debere unumquemque, non pro eo quod seinelimbibera et tenebat, perti uaciter congredi sed si quid melius et utilius exstiterit, libenter amplecti Epist. Ti, adduintum in uis utique verbis nun Solum eo admonuit sibi consentire, qui melius aliquid non videbant; sed etiam hortatus est, si qui possent asserre aliquid quo pri0r consuetudo Servanda p0tius firmaretur ut si tale esset quod refelli non p0SSet, etiam ipse Stenderet qua in veracile dixerit, a debere unumquemque non pro eo quod semel imbiberat et tenebat, pertinaciter congredi sed si quid melius et utilius exstiterit, Iibenter amplecti a Sed quia tunc non exstiterant, nisi qui ei conSuetudinem opponerent defensiones autem ipsius consuetudinis non tales asserreni, quibus illa talis anima moveretur noluit vir gravissimus rati0nes SuaS, etsi non veras quod eum latebat), sed tamen non victas, e raci quidem, sed tamen nondum assertae conSuetudini cedere. Quam tamen consuetudinem nisi pri0 ante Agrippinus, et n0nnulli per Λsri eam coepiscopi ejus etia in per concilii sententias deserere tentavissent,
iton auderet Ste Saltem ratiocinari adversus eam sed in tam obscura quaestione turba tu S, et ubique in-tii en universalem robustamque On Suetudinem, conretaret e potius et prece et intem ione mentis ad Deum, ut quod postea plenario concilio visu in est, cxeium esSe perSpiceret et doceret. Sed cum saliga
tum praecedentis concilii quod per Agi ippinum a clunieSt excepisset auctoritas, maluit praedecess0ruita Su0rum tanquam inventum defendere, qua in inquirendo amplius laborare . Nam in sine epistulae ad Quintum ita ostendit, in quo tanquam lectulo aucturi talis quasi sessus acquieverit.
CAPUTQX. - 14. Quod quidem, inquit, e Agriννμ
70쪽
ius boni in oris inrocium ei iuris coepiscopis suis qui
illo te ni ore tu proriticia Aprica et umidia celerium
Domini ubernabant, statuit, et librata concilii communis examinatione sirmavit . quorum seu leni iam reliqiosam e legitimam, salutarem, sititii et Ecclesiae catholimvconstruentem, nos etiam seculi sumus ita ait Slatione Salis ostendit multo magis se suisse eoiiam inora lil-rum si quod de hac re transmarinum vel uuiversale concilium saetum esset. 0ndii in alite in actu in erat, quia consuetudiuis imbore tenebatur orbis terrarum,
et liae sola opponebatur inducere volentibiis novi tale in , quia non poterant apprehendere veritatem.
Postea lamma dum inter uillos ex utraque parietractatur et quaeritur, non solum inventa est, sed etiam ad plenarii e0ne illi a uetoritatem oliui que perdiicia, post Cypriani quidem passiouom, sed ante lita in nos nati essemus a). u. an aulem fuisse c0nsti et iidinem EceleSile, quod postea multis discussis ambagibus perspecta veritate plenario concilio confirmata est satis ostenditur et ipsius beati Cypriani verbis in eadem addubaiatium epistola, quae in c0ncilio leela memoratur.
Ait enim Sed dicit aliquis, Quid ergo stet de iis qui
in praeteritum de lideres ad Ecclesiam venientes, sine Baptismo admissi sunt , Ubi celle quid fieri s teret etsi non fieri vellet, salis ostendit; et eo ipso quod concilium Agrippini commemorat aperte indicat suisse aliam consuetudinem Ecclesiae. Neque enim opus erat hoc conciliu velle statuere, si jam consuetudine lenebatur et in ipso concilio nonnullae Sen- lentiae omnino declarant, eos contra Ecclesiae eonsuetudinem deerevisse, quod decernendum esse arbitrati su ut duapropter illud uiui in isti considerent quod omnibus patet is aucto ita Cypriani sequenda
est, magis eam sequendam esse in unitate servanda, tuam in Ecclesia con Siletudine committatula; si alitem concilium ejus attenditur, huic esse universae Ecclest o posterius concilium praeponendum, cuius se mem-Drum esse gaudebat et u Se in totius corporis compage retinenda carier imitarentur. Mopius admonebat. Nain et concilia posteriora prioribus apud posteros pra poni intur , et universum pari ibus Semper jure optinua praeponitur. Aliquot M., uel quia cclasiae. Quidani, dei cclesiae. vaticani M. Pra 'ponenda.
u) leuarium istud cone lium, cuj ii auctoritate nititurnassiuato in opere, aut relatenSe St. aut Nicaenum; hoc sellico Sta illud autetia 514 Christi anno et sic autequam Augustinus aseeretur, utrum Iust celebratum. Hus letia concilii judicium commendat in libro secundo contra 'armenianum, cap. 15 n. 50 in libro de Haeresibi , haeresi 69 et in epistola 45 ad Glorium et Eleusium, cap. 7 n. 10. Pro illa os uilaue qui Arelatense concilium semper intelligenduli Lutat, placet loco indicare quosdam, in ipsa quam Joannes Mucius Super ea re suculentissimam edidit dissertatione praeternaissos, quibus anten locis Augustinus episcopali cuidam judicio, qu l onatiSta tractata et diiudicata eorum lite superati sunt, tollit orbi auctoritaten attribuit. In libro contra I)armenianum tertio, cap. 4 n. 2s, Quosdam cuit . Paulo in Alrica damnaverunt, a quibus totius Ortiis judicio Superati sunt additque Cati ii eos talibus judicibus ecclesiasticis credere, quam victis liti-
gator it m η malui Me n stodem lil ro. cap. ; n. 50 dicit I aut istas, quod ab unitate Citristi SchiSina fecerint, non trecentorum se decuin n Africaniarum et episcoporin n. Sed totius Orbis auctoritate convinci a Praenerea in libro
i'. xl T X. la. Quid aulem agunt isti, cum docetur saucius Cyprianus etiamsi non admisit in ii res vel
selii Suiale bapti Zatos lamer communicasse ad millentibus, ii id apertissime declaravit, die ens oeminem
judicautes, uuia jure communionis aliquem . Si direr sum senserit, amorentes In coucilio Curtha ginensi memorato supra, cap. 2)3 Si l. ilimn e immunii ne maculatus est, cur in tractando Baptismo riu auctori intelia sectantur Si autem talium c linmunis ue maeulatus non est, cur in uni late retinenda exemplum ejus onimi lantur Numquid hic restat, nisi ut dieaul, Sic voluinus 3 Quid aliud sermoni veritatis justitiaque respondent innes flagitiosi et sucinorosi homines,
luxuriosi, ebrii Si adulteri, et modis omnibus impudici, fures , raptores, tonaici d.' latron S, malefici,
idolui atrae, quid aliud responderi cui eo veritas arguit, nisi, o volo, hoc me delectat Et si eliristiano
tineti sunt noni irae , dicunt etiam , Tu quis es , qui judices alienum serrum Rom. xiv Verumtamen cosunt isti modestiores, quia eum legibus divinis et humanis aliquid cenarum pro suis perditi m0ribus saetis siue alii ititur , non se martyres dicunt cisti in-ieni simul habere volunt et sacrilegorii in vitam et innocentium amant, et in sceleratis actis ni illam poenam ei in poenis justis mailyrum gloriam : quasin0n tanto Si erga illos major misericordia et patientia Dei, quanto magis eos partibus corripiens dat l0- cum paenitenti:e Sap. xu , 10 , et in hae vita stagella
ingeminare non eSSat ut con Siderantes quae .itiantur set quare patiantur, aliquando resipiscant et qui jam pro unitate Donati Maximiani tarum B.iptismum receperunt, pro pace ClutSli Oibis terrarum Baptismum potius amplectantur, reddant tir radici, reconcilientur unitati, videant nihil sibi remansisse quod dicant, sed tamen remansisse quod laetant, ut pro saetis e0rum praterilis aeri si tum dilectioni Sisseratur placabili Deo, cuj iis unitatem nefari Seelere disruperunt, cujus Sacra metuis tam diuturna injurias irrogarunt. Misericors est enim et miseratorii minus , longanimis et multum misericors et verax Psol cu 8ὶ Amplectantii in praesenti vita misericordem et longa ui mena, et timeant in sutura veracem. Non vult enimnaortem impii, quantum ut revertatur et vivat Greh. xxxvi l l quia Sententiam flectit adversus injurias irrogatas. ILoc est nostra ex liorlatio. CAPUT XI. - 16. Propter host eos habemus in init eos, quia vera dieiinu S, quia taeere melili inus, quia cessare ab instantia quanta possumus sormidam iis, quia obtempeianius postulo dicenti, Proedica rerbum , insta opportune , importune Parque , mi lare, increpa llaim. iv, j. Sed, Sicut Evangelium loquitur, diligunt gloriam lio miniim magis quan Dei Ioan xii, 45j et dum reprehendi ad milliu itinerit, amitari
primo contra cum lem, cap. 6 referri, ipsos, sueto rotat si iudicio, venisse rursus ad Constantinuui ei ibi luisse ulliuio judiet , SuperatoS; id est, Mediolaui, ex epistola i , at Clinum et EleuSi uni, cap. 7, n. 20 anno
stris: Ossi uti ex libro post Collat iuueni, cap. 55, intelligitur. in VSS., Dreps horidi . mi uum.