장음표시 사용
131쪽
II squaeque in se cohibet, palantia Sidera prasini, lunaimque et solis praeclara luce nitorem, omnia quae nunc Si primum mortalibus essent, ex inproviso si nunc obiecta repente,
quid magis his rebus poterat mirabile dici 1o 33
aut minus ante quod auderent sero credere gentes δnil, ut opinor: ita haec species miranda fuisset. quam tibi iam nemo, fossus satiato videndi, suspicere in cnoli dignatur lucida tompla ldesine quapropter novitate exterritus ipsa Io OeXpuere eX animo rationem, Sed magis acri iudicio porpende et, si tibi vera Videntur,
dedo manus, aut, Si salSum eSt, accingere contra. quaerit enim rationem animus, eum summa loci sit
infinita foris haec sextra moenia mundi, IO43 quid sit ibi porro quo prospicere usque velit menSatquo animi iactus liber quo pervolet ipso. Principio nobis in cunctas undique partis
et latere oX utroque Supra Supterque Per omne nulla ost finis; uti docui, res ipsaque per se IOSO vociferatur, et elucet natura profundi. nullo iam pacto veri simile esse putandumSt, undique eum VorSum spatium vacet infinitum seminaque innumero numero Summaque profunda multimodis volitent aeterno percita motu, Io 33
hunc unum terrarum Orbem caelumque Creatum,
nil agoro illa foris tot corpora materiai; cum praesertim hic sit natura factus, ut ipsa
sponte sua sorte offenSando Semina rerum, multimodis temere incassum frustraque coacta, IO6Ovidemus: Principio, chios os ali '. Lamb. has Principio quod non m. m. o. Paulatim, caeli cet. on no authority, though ho appeals to votores libri'. 1031 cohibet Lach. sor cohibent: ho justly Wonders no one besore him sam this. quemque ...cohibent prorious editors. 1033 essent. eaetent Orsili Lach. adsint Pont. Junt. Lamb. etc. : ins imperfeci sedis necessary; I thorosoro in 1034 read si nune for si sint: the si Was Writton tWico; honce tho error. essent...Eae inprovi8o Nisu subiecta Bern. 1047 imotus Gronov. Benti. sor tactus. iniectus Mar. Junt. ich oves the right sensu. libero quo pervolet ipse B, volet A. tiber quo pervolet ire Lamb. 1049 supra supterque Lach. rightly ior superque. superque infraque Politian in marg. Flor. 29, infraque smperque Mar. subterque Pont. infra supraque AH. 1 Junt. Lamb. Vulg. 1058 ut Ed. sor et: Lach. inseris ut helare semina in
132쪽
tandem colarunt ea quae coniecta repente magnarum rerum fierent exordia Semper, torrai maris et cauli gonorisque animantum. quare etiam ut luo etiam talis fatuaro necesse est esso alios alibi congressus materi es, qualis hic est, avido complexu quem tenet aether. Praetorea cum materies eSt multa parata, cum locus eSt praesto nec reS nec enuSa moratur ulla, geri debent nimirum et confieri res. nune et semuubuS Si tanta est copia quantam
enumerare aetaS animantum non queat omnia, visque eadem et natura manet quae Semina rerum
conicere in loca quaeque queat simili rationu quo huc sunt coniecta, necesso est confiteare esse alios aliis terrarum in partibus orbis et varias hominum gontis et saecla ferarum. Huc accudit ut in summa res nulla Sit una, unica quae gignatur et unica solaque crescat, quin aliquoiu' stot saecli permultaque eodem sint genere. in primis animalibus, incluto Memmi invenios sic montivagum genus eSSe ferarum, sic hominum genitam prolem, Sic denique mutaSsquamigerum pecudeS et corpora cuneta volantum. quapropter caelum simili rationo statundumst
terramque et Solem lunam mare, cetera quae Sunt,
1059. 1061 colarunt Nico. 3 Vat. Mon. Junt. rightly: see noles 2. coierunt . cooluerint Lamb. coluerunt Lach. coierunt B corr. Flor. 31 Camb. oneVat. coniecta os ud mss. seems to me quite right: comp. 1108. comvecta Laeli. Whiin appears to bo tho right roading in tho nearly identicia passage v 429Where the mss. have conventa. Lach. objecis to coniecta quasi Lucretius hic alitur quam in quinto dicero potuerit ': but iners hs has also conveniant, herecolarunt, there saepe, here semper; for Laeli. Valaly altera saepe to semper : he also says of eoniecta sentcntiam non explet nisi addita loci significatione, ut paulo post Conicere in loca quaeque' cot.: but 1 281 Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota, Wo find it used absolutob. 1062 Gordia Mar. Ald. 1 Junt. sor eae ordine, as in tho 5th book. 1070 et. eae Lach. but et is clearly right: eae malles the construction most aW ara: then 1072 Visque e em et naturα Mar. Ald. I Junt. for Vis eadem natura. Quis eadem natura Lach. 1073 quaeque queat simili Flor. 31 Camb. for quaeque alsimili. 1079 αἶiquoiu' siet Gronov. for aliquoiuis siet B, alioquoivis A: the oldor editors have gon. Widely astray. 1080 inelute Memmi Gronov. for indice mente. 1081 Invenies Pont. Mar. Ald. 1 Junt. sordiuenisse. 1082 genitam Mar. Ald. 1 Junt. sor geminam. 1089 quod his
133쪽
non eSSe unica, Sed numero magis innumerali;
quandoquidem vitae depactus terminus alto
tam manet haec et tam nativo corpore conStant,
quam genus omne quod hic generatimst rebus abundans. Quae bene cognita Si teneas, natura Videtur IO9Olibera continuo dominis privata superbis ipsa sua per Se Sponte Onania dis agere eXpers. nam pro sancta deum tranquilla pectora pace quas placidum degunt aevom Vitamque Serenam, quis regere immen Si Summam, quis habere pr0fundi IO93 indu manu validas potis est moderanter habenaS, quis pariter caelos omnis convertere et omnis ignibus asethoriis terras suffiro feracis, omnibus inve locis esse omni tempore praeSto, nubibus ut tonobras faciat caeliquo serena II Ooconcutiat sonitu, tum fulmina mittat si aedis saepe suas disturbet et in deserta recedones Saeviat exercens telum quod Saepe nocentes praeterit exanimatque indignos inque morentes ΤMulta quo post mundi tempus genitalo disemque ΙIOs
primigenum maris et terrae SoliSque coortum addita corpora sunt eXtrinsecus, addita circum Semina quae magnum iaculando contulit omne; unde mare et terrae poSSent augescere et unde appareret spatium caeli domus altaque tecta IIIo tolloret a torris procul et consurgeret ner. nam Sua Quique locis eX omnibus omnia plagis corpora distribuuntur et ad sua Saecla recedunt.
umor ad umorem, terreno corpore terra
crescit set ignem ignes procudunt aetheraque ae ther, III 3 donique ad extremam crescendi perfica finem
seneratim rebus abundans mss. est Lach. sor his. hic...abundat Bern. hic gene
ratimst rebus abundans Ed. 1094 mss. ving vitam for vitam have caused Mar. Junt. Wali. ete. to err strangeb: simplo as it is, Avanc. first sam the truth. vitam Pont. bosors him. 1102 in added by Lactant. inst. ui 17, Flor. 31 Ver. Ven. Mar. etc. 1110 Appareret Nico. Camb. ior appariret. Politian in marg. Flor. 29 8 S in vetusto Appareret ': Was this tho ms. os Poggio 7 in 716 to infra he has in mam. P inter', With dois addod: is Ρ Ρoggio' thoro havo inte. 1115 aether addod by Flor. 31 Camb. Mar. aeraque aer Lach. : but see noles 2.1116 extremam. .snem Lach. rightly sor eaetremum. . Inem, as this is the oesy plaee
134쪽
omnia perduxit rerum natura creatriX;
ut fit ubi nilo iam plus est quod datur intra
vitalis venas quam quod fluit adque recedit.
omnibus hie notas debot consistere rebus, II 2Ohic natura suis refrenat viribus auctum. nam quaecumque Vides hilaro grandescere adauctu paulatimque gradus aetatiS Scandore adultae,
plura sibi adsumunt quam de Se corpora mittunt, dum facile in v nas cibus omnis inditur et dum II 25 non ita sunt lato dispessa ut multa romittant et plus dispondi faciant quam veSeitur net .
nam certe fluere adque recedere corpora rebus
multa manus dandum est; sed plura accedere debent, donec alescendi summum tetigere cacumen. II 3Oindo minutatim vires of robur adultum
stangit si in partum peiorem liquitur aetas. quippe etenim quanto eSt reS amplior, augmine ademisto, et quo latior est, in cunctas undique partis plura modo dispargit et ab se corpora mittit, II 33 nec tacito in vonas cibus omnis diditur si
nec SatiS QSt, proquam largos eXaestuat aeStus, unde queat tantum Suboriri ac subpeditare. 1146 omnia dobot senim cibus integraro novando et fulcire cibus, cibus omnia SuStentare, II 4Onequiquam, quoniam nec Venae perpetiuntur quod Satis est neque quantum opus est natura ministrat.
II 39 iure igitur pereunt, cum rarosaeta fluondo
reboro the mss. mahesnis mago. persca Nonius. persee A corr. Nice. 1120 hie Ed. sor his, as in 1089. his rebus hors has no more senso thau iners. 1122 hil . . . adauctu AB. hilari Mane. hilaro mors rightly Lamb. 1124 corpora Nico. B corr. for cora. 1126 dispessa Ed. for dispersa: comp. III 988 dispessis membris: dispersa has hero no sense: a s--grom man is more dispessus, but not more dispersus than a child: dispessa is the fame as tho resam ἶior et latior of 1133. 1129 debent Flor. 31 Camb. for debet. 11 31 robur. robor AB, perhaps rightU; but Quintilian says that summi auctoros 'Writo robur, ebur. 1135 ab se Lach. ior a se, Lucr. as a rese using ab belare s :but Ι havo my dotabis here: see Lach. to V1 925: Lucr. may have variet his usago. 1136 diditur Mar. Ald. Junt. sor deditur. 1138 queat Mar. Junt. sor queant.1139 1142 1146 1119): Goebol quaest. Lucr. crit. p. 33 has first seeu that these verses are to como astor 1138: the thing admits of no question ; though it has egeapod ad the editors and Lach. 1140 cibus added by Is. Vossius in rus.
135쪽
II 0 Sunt et cum externis Succumbunt omnia plagis,
quandoquidem mandi cibus aevo deniquo defit 1143
neu tuditantia rem cessant extrinsecus ullam
corpora conficere et plagis infesta domare. sic igitur magni quoque circum moenia mundi II 45 expugnata dabunt labem putrisque ruinas. iamque adeo fracta est aetas essetaquo tollus II 3 ovis animalia parva creat quae cuncta creavit saecla dedit luo ferarum ingentia corpora partu. haud, ut opinor, enim mortalia Saecla Superne aurea do casto demisit funis in arva nec mare nec fluctuS plangentiS Saxa crearunt, II 53 sud gonuit tellus eadem quae nunc alit eX SQ.praptorea nitidas fruges vinotaquo laeta Sponte Sua primum mortalibus ipsa creavit,
ipsa dodit dulcis fotus et pabula laeta;
quae niano ViX noStro grandeSeunt aucta laboro, II 6Oconterimusque boves et Viris agricolarum, conficimus ferrum vix arvis suppoditati usque adeo parcunt fetuS augentque labore. iamque caput quaSS-S grandis Suspirat arator ebrius, tuenSSum manuum cecidiSse labores, II 63 et cum tempora temporibus praesentia confert
prasteritis, laudat fortunas Saepe parentis II po et crepat, anticum genus ut pietate repletum per dilo angustis tolerarit finibus aevom, eum minor esset agri multo modus ante viritim. II pol 168 tristis item vetulae vitis Sator atque vietas
notes: Faber omits tho verse: Voss. insoris et fulciro cibus, cibus omnia sustentaro' ; and addes in marg. sic MA. v.' 1149 que addest is Nice. 1150 D ta B corr. sor facta. aetas. Heius. proposes in mS. notes aetate. esseta Nico. for essecta. 1153 opinor enim mortalia Mar. Junt. for opinorei mortalia. 1165 manuum Is. Voss. in rus. notes sor magnum. 1166 Mon. and Junt. read Et cum temporinus praesentia tempora, and so Politian in marg.
136쪽
temporis incusat momen caelumque fatigabII73 nec tenet omnia paulatim laboscuro et iro ad capulum spatio aetatis defessa Vetu8to.
ns in 111 772. 1172 momen Pius in notes for nomen. caelum Wali. sor saeclum. Pius, haring ol co se fatigat in 1171, suggesis lagoniousty s crumque fatiscena. Nico. ad Flor. Vat. Camb. old eus. Omit this verso: I don't know Whenco Mane. got it: Ρius os courso had it hom him. 1174 Ad seopulum. sic oblongus :quadratus Ad copulum, sed s littera ab ipso librario addita. de his Havercampus salsa resert: sed istem verissimo et praeter morem suum ingenioso scribit ire Ad capulum ' Lach. : Wali. also says of it, quae est Havercampi ingeniosissima ad dignissima pretii quantivis om0ndatio ': but alas it is not Havercamp's, as may bession hom his om crit. note: it is duo to Is. Vossius, Who says in ans. notes ms. ut hic, Q. ms. 'copulum' and again copurum V. lege capulum l. e. sepulturam': the two mss. are AB, then in his oWn librao: Nice. reads seopulum With Α.
137쪽
Τ. LUCRETI CARIDE RERUM NATURA
E tonobris tantis tam clarum extollem lumen qui primus potuisti inlustrans commoda vitae, te sequor, O Graiae gentis decus, inque tuis nunc ficta pedum pono pressis vestigia Signis, non ita cortandi cupidus quam propter amorem squod is imitari avso; quid enim contendat hirundo cycnis, aut quidnam tremulis se oro artubus ha0di consimilo in cursu possint set fortis sequi vis Τtu, Pater, eS rerum iuventor, tu patria nobis suppeditaS praecepta, tuiSque ex, inclute, chartiS, IOBoriferis ut apos in saltibus omnia libant, omnia nos itidom depascimur aurea dicta, aurea, Perpetua Semper dignissima vita. nam simul ac ratio tua coepit voci rarinaturam rerum, divina mente coorta, Is
diffugiunt animi terrores, moenia mundi discedunt, totum a deo per inane geri res. apparet divum numen Sedesque quietae qum neque concutiunt venti nec nubila nimbis pergunt neque uix acri concreta pruina 2Oeana cadens violat semperque innubilus aether
138쪽
integit, ut largo diffuso lumino rident. omnia Suppeditat porro natura neque ulla res animi pacem delibat tomporo in ullo. ut contra nuSquam apparent Achorusia templa asnoc tollus obstat quin omnia dispiciantur, sub pedibus quaecumque infra per inane geruntUR his ibi mo robus quaedam divina voluptas percipit adque horror, quod sic natura tua vitam manifesta patenS ex omni parto r0tecta eSt. 3OEt quoniam docui, cunctarum exordia rerum qualia sint et quam variis distantia formis Sponte sua volitent aeterno percita motu quove modo posSint res ex his quaeque creari, haSue Secundum res animi natura videtur 35 atque animae claranda meis iam versibus essest motus illo soras praeceps Acheriantis agenduS, funditus humanam qui vitam turbat ab imo omnia suffundens mortis nigrore neque ullam esse voluptatem liquidam puramque relinquit. nam quod saepe homines morbos magis esse timendos infamemque ferunt vitam quam Tartara toti
et se scire animae naturam SanguiniS eSSe46 aut etiam votiti, si fert ita forte voluntas, 44 nec proSum quicquam n0Strae rationiS egere, 45 hinc licui advortas animum magis omnia laudis 47 iactari causa quam quod reS ipSa probetur. extorres idem patria longeque fugatico pectu ex hominum, foedati crimine turpi, omnibus aerumnis adfecti denique Vivunt, soet quocumque tamen miseri venere parentant et nigras mactant pocudes sit manibu' divisinsorias mittunt multoque in rebus acerbis acrius advertunt animos ad religionem. quo magis in dubiis hominem spectare periclis 55 convenit adversisque in rebus noscere qui sit;
ntam verae VoceS tum demum pectoro ab imo
139쪽
I 23 eiciuntur et eripitur perSona, manet reS. donique avarities et honorum caeca cupido quae miseros homines cogunt transcondero fines 6o iuris et intortium socios Scelerum atque ministros
noctes atque dies niti praestante laboro
ad summas emergere Opes, haec vulnera vitae non minimam partem mortis formidine aluntur.
turpis enim ferme contemptus et acris egestas 63 semota ab dulci vita stabiliquo viduntur sit quasi iam toti portas cunctarier ante; undo hominus dum se salso terrore coacti offugisso volunt longo longeque remOSSe, sanguino civili rem conflant divitiasquo poconduplicant avidi, caedem caede accumulantes; crudeles gaudent in tristi fanoro fratris
et consanguineum menSaS odere timentque.
consimili ratione ab eodem saepe timore macerat invidia. ante oculos illum esse potentem, psillum aspectari, claro qui incedit honoro, ipsi se in tonobris volvi caenoque queruntur.
interount partim statuarum et nominiS ergo. et saepe usque adeo, mortis formidine, vitae
porcipit humanos odium lucisque videndae, 8o
Benti. 58 eiciuntur Lamb. Od. 2 and 3, Gis. Lach. for elieiunt ur: tho tWo Words being perpetuatly conmundod, though eliciuntur is porhaps stolansibis horo. Lach. is Wrong hoWover in saying that Lamb. tandem veritati concedens' adopted eiciuntur hom Gis. Without aclinowlod ent: in his first Od. ho k00pselieiuntur in tho texi, but has tho fame noto as in Od. 3: existimant quidam
legendum eiiciuntur. . . et ita amicus meus putat legendum in oratione pro M. Caelio, nonne ipsam domum metuet, nequam vocem eiiciat ' ubi vulgo logitin eliciat: cui propemodum nunc assentior, quamvis olim dissenserim' cet. Lamb. ango
140쪽
ut sibi conseiseunt maerenti poetoro lotum obliti sontom curarum hunc QSSe timorem, hune VeXare pudorem, hunc vincula amicitiai rumpere et in Summa pietatem overtere suadet; nam iam Saepe homines patriam carosque parentis 83 prodidorunt, vitare AcheruSia templa petentes. nam voluti pueri trepidant atque omnia caecis in tenebris metuunt, Sic nos in luce timemus interdum, nilo quae Sunt metuenda magis quam
quas pueri in tenebris pavitant finguntque futura. 9Ohunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest
non radii solis nequo iudida tota dioidiscutiant, Sed naturae SpecieS ratioque. Ρrimum animum dico, mentem quam Saepe VOenmUS, in quo consilium vitae regimenque locatum eSt, 950sso hominis partem nilo minus ne manus et pes atque oculei partos animantis totius extant. sensum animi certa non eSSe in parte locatum, vorum habitum quendam vitalem corporis eSSe,
harmoniam Grai quam dicunt, quod faciat nos Ioo
vivere eum sensu, nulla cum in parte siet mons; ut bona saepe valotudo cum dicitur esse corporis, et non eSt tamen haec pars ulla valentis. sic animi Sensum non certa parte reponunt
statum. 81 consciscant Nice. for coniciscant. 82 I assume a v. to bolost hero, such as Qui miseros homines cogens scelus omne patrare : See noles 2.
84 suadet. fundo Lamb. fraude Lach. clade Bern. 91 quam Charisius p. 187 210ὶ for quem: so Mon. Junt. Lamb. Lach. hoc ipsum dedit, anto quam Charisii liber innotuisset, Marullus; quod miror, cum illo tam subtili toriudieare non soleat ' says Lach. : but Marullus found it in his ms. out os istin Candidus Also got it. 95 locatum Mar. Ald. 1 Junt. ior vocatum. 988bolare this versu ono or more have been lost: Md. 1 thus supplius it, Quamvis multa quidem sapientum turba putaret: Mar. Junt. nul Eds. in generat buforo Lach. give the Samo, but lar putaret more correctly putrerunt: Gis. has putarit, and this noto, Ita v. q. l. svetus quidam liberJ. in M. putaret. ni. putarui.' Itis not improbable tho V. q. l. is tho Ven. With Marullus' ms. notus: it is very possibio too that putaret in Ald. 1 is a misprint for putarit: seu What I sayabove p. 10 on tho heao charge brouit against Mancius by Laeli. horo. ΓΑs Marullus thorofore in cod. Victor. Writes putarunt, putarit Was probabb an earlier suggestion: ses n. to II 529 : other instanees Will be noticod below.J 100 faciat