장음표시 사용
331쪽
An. Ch. 633. Can. XXXXII. Cum Clericis, inquit, extraneae feminae nullatenus habitent. Et Can. XLIII. damnat *uosdam Clisi eor , qui legitimum non habentes coniugium, extranearum mulierum, vel ancillarum suarum interdicta fibi confortia appetunt. Concilium Aurelianense Primum habitum An. Ch. III. Can. XXVIIII. Cano. num statura renovat de familiaritare Extranearum mulierum: Turo. nense verδ Secundum Au. Ch. 567. Can. X. Nullus, inquit, deime s Clericorum pro occasione necesitaris, aut caussa ordinandae domus Extraneam mulierem in domo sua babere praesumat. Et Can. XIII. Ministris Ecclesiae facultatem largitur mulieres Extraneas de frequemria eobabitationis eiiciendi. Concilium quoque Moguntinum habitum An. Ch. 888. Can. X. non Extranearum tantum, sed & omnium feminarum contubernium Clericis interdicit. Longam texerem Historiam, si singula Conciliorum reliquorum, Sanctorumque Patrum hac de re decreta proferre vellem. Proi de sat erit memorasse tum Concilium Trole janum Primum, ubi Cap. IX. multa in hanc materiem colliguntur, tum potissimum geminas Chrysostomi orationes contra τους ---τυς, in quibus pessimum facinus totis eloquentiae nervis profligatur, quod & Palladius in Dialogis de Vita Chrysostomi tradidit, itemque Claudium E. spencaeum Lib. VI. de Continentia. Neque Augusti Imperatores sibi desuere, ut ab orbe Christiano hujusmodi impudicitiae genus elimi. narent; etenim praeter Legem 44. Cod. Theodos Tit. de Ep. Εωcles & Cler. quam supra indicavimus, & quam in Cod. Iustinian. eodem Titi & in Leges Bajoariorum Titi I. translatam habes, Iustinianus ipse Novella CXXIII. Cap. XXIX. & Novella CXXXVII. p. I. Extranearum mulierum consortia proscripsit. Omitto quae Photius in Nomocanone, Balsamon, aliique Graeci de hisce mulieribus habent sive bnifactis, sive Agapetis, sive Extraneis, quo postremo vocabulo quanquam non diffitear, feminas interdum quascumque signi fitari, in quas inhonesti cum Clericis contubernii suspicio cadere posset, vidimus tamen plerumque designari solas Virgines sacras in suum contubernium 1 Clericis, aut Monachis adscitas.
Nostrorum itaque temporum mores, piamque consuetudinem laudare tandem liceat nobis, quando omnes fere Virgines Christo iper solemne votum nuptae, Monasteriis sese includendas tradunt, subeuntque pro eius amore voluntarium, ac perpetuum carcerem,
quo neque viris, neque libidinum suspicioni accessus restat. Ut tu.sque hominis infirmitati bene ita cautum est, & praeclusus inconssi
332쪽
nentiae aditus, quum sibi nunc & Deo prorsus vivant in secretis sedibus, quae olim huc illuc vagantes Mundo potius, qu1m Christo vivere consueverant. Iam habet quod exoptat Christus puritatis amans, puras videlicet, atque 1 periculo deinceps cadendi remotas Virgines suas. Utinam tam pium studium in Ecclesia Dei semper excolatur, & foeda Agapetarum, ac των -- nomina apud Majores nostros damnata audire contenti, damnare nunquam amplius debeamus. Cum his votis quiescens, tua simul, Montiauconiamantissime, atque aliorum patientia diutius abuti desino.
333쪽
AD CLARISSIMUM, AC ERUDITISSIMUM VIRUM
Regiae parisiensis Bibliothecae Custodem
permissa. ULTA quidem tibi debeo, Boi vini Clarissime, ne. lue tu negare possis, quanquam non fama solii na, ed etiam experientia compertum habeam, te ex iis esse, qui non minus in)urias ab aliis acceptas, quum beneficia in alios collata oblivisci solent. Sed nihil me tibi aequὲ obstrinxit, ae facilis illa, atque animo nobili digna voluntas, qua mihi per Montiaueonium nostrum 1 te petenti, statim non pauca NazianZeni Carmina , te descripta, ut ego evulgarem, liberalissimε concessisti. Animos etiam, & stimulos addidisti non semel, ut in incoepto pedigerem , Graecarumque Literarum dignitati hisce monumentis ede dis aliquid dc ego adiungerem. Qua in re prosectb quantum metuis monitis solicitasti, tantum etiam exemplo tuo visus es deterr re. Nam quoties Nicephori Gregorae Historias u te collectas, & in Latinum sermonem conversas intueor, mirabilemque tuam in uir que Lingua peritiam atque eruditionem perpendo, toties mihi tu meo, ac doleo in eodem stadio tam infirmis viribus currenti. Atis tamen insistera coepto non desinam, tua, tuique similium humani.
334쪽
tate iretus, quibus placeat, si non leve ingenium meum, certe comsilium optimum. Quum autem Disquisitionis materiem mihi praebuerint nonnulla δ Carminibus h te impetratis, nulli aequius hanc orationem inscribendam esse duxi, quam tibi, cujus in aere me es.se libenter fateor, & cui nihil me dare nunc sentio, sed reddere. De Agapis autem mihi futurus est sermo; quamvis enim de illis plurium Scriptorum lucubrationes per eruditorum manus ferantur, quaedam tamen restant in hujusmodi argumento non satis perspecta, quae omittere nolim, ac praecipuε ut suo lumini reddantur Carmina illa, quibus delicianres in Martyrum Bolicis Nazianzen
Ab Agapetis igitur ad Agapas me conserendo, quibus 1 Dii ctione Graecum nomen fuit, meminisse ante omnia juvat, eas nihil aliud fuisse, quam Convivia quaedam Christianorum, intra aedes sacras in honorem Dei summi, aut memoriam Sanctorum Martyrum celebrata. Christus ipse, antequam Iudaeis ac morti sese traderet, postremam Coenam Agaparum exemplar fecit, atque ideo vel ipsis Apostolorum temporibus hujusmodi Convivia, & epulae cum Eucharistia conjungi solebant. Mensae autem divites accumbebant,& pauperes, fratrum more, una Christi Dilectione, seu Agape D.
pulum conjungente, ita ut communione sacri Convivii non tam animi, quim corpora hilaritatem conciperent, & promiscuum fae rent Caritatis usum. Vulgatissimus est hac de re locus ille S. I u. dae Apostoli in Epistola Canonica: Ουτοι ει ι, έν ταῖς A,άναις ὐμον σπιλαδες, συνευω αενοι, ἁpostri ἰαυτοῦς ποιιιαίνοντες. Hi sunt in Agapis vestris maculae, eonvivores vobiscum, sine timore se i fos pascentes. En quum antiquum sit Agaparum nomen, ipsisque adeo notum Apostolis. Convivia autem illa non Agapae tantum ap.
pellari solebant, sed etiam , quam appellationem etiam S. Lucas Cap. XIV. usurpavit. Quare in Constitutionibus, ut vulgbdicuntur, Apostolicis Lib. II. Cap. XXVIII. haec habentur: Tοῖς
πρεπίδευτερας. Iis, qui ad Agapen, seu ut Dominus apyellaυis, Gn. viυium , anus inυirare voluerinν m. Et in hoc sensu legimus in S. Ignatii Martyris Epistola interpolata ad Smyrnaeos Cap. VIII. οὐκ ἰύον εἰρι χωρις του E ισκοπου κυ βαπθίων, ουτε προσφέρειν, ουτa θυσαν προσκομίζων, ουπι ἐπιτελ- . Non licet sene Episcopo neque baprinare, neque offerre, neque faerificium immolare, neque Comvivium Doministim celebrare. Ita vetus Interpres verba postrema L
335쪽
tine reddidit, pro quibus alius haec habet apud doctissimum Cote. lerium: neque Agapen facere. Quod si Latinos hujus consuetudinis testes optas, en Tertullianum in Apologet. Cap. XXXIX. ita de Christianorum rebus disserentem ad Romanum Senatum : Coena nostra de nomine rarionem
sui Ostendit; voeatur enim αγάπη, id quod Dilectio penes Graecos U. Suantiscumque sumtibus constet, lucrum es pleraris nomine face τι sumrum; siquidem inopes quoque refrigerio isto iuυamus. Tum infra describit, quanto cum temperantiae, ac modestiae modulo sacrae celebrarentur Agapae. Nibiι, inquit, vilitatis, nihil immode.
piae Coena admittit. Non prius discumbitur, quam oratio ad Deum praegustetur. Editur, quantum esurientes capiunt; bibitur, quanrum pudieis es utile. Ita saturantur, ut qui meminerint etiam per noctem adorandum Deum sibi esse. Hujusmodi fere verbis usus est in aureo libello Minutius Felix, ut Christianorum Convivia ab Ethn, corum calumniis vindicaret. Convivia, inquit, non tam pudica eolimus , sed sobria. Non enim indulgemus epulis, aut Convivia mero dueimus, sed graυitatem hilaritate remperamus. At longum nimis Ller instituerem, si loca singula veterum Patrum de Agapis conger re huc vellem, & actum etiam agerem, quippe apud recentiores rerum Ecclesiasticarum cultores congesta dudum invenias. Praestabit igitur adnotare, vel ipsis Apcstolorum temporibus in hanc piam convivandi consuetudinem, partim ambitione divitum, partim etiam vulgi copia, non paucos irrepere coepisse abusus. Luxus, atque intemperantia, proxima virtutibus vitia, illic sensm ob. tinuere locum. Quamobrem suum esse duxit Gentium Doctor C rinthios debiti osticii monere, corruptosque eorum mores vulgatis iis verbis castigare : Conυenientibus vobis in unum iam non es D minteam Coenam manducare; unusquisque enim suam Coenam pra fumis ad mandueandum; oe alius quidem esurit, alius autem ebrius est. Numquid domos non haberis ad manticandum, bibendum PAur Ecclesiam Dei contemnitis, o confunditis eos, qui non habent PSanctus verδ Iudas in Epistola superius laudata Christianas Agapas, Gnosticis commaculari animadvertit. Hinc SS. Patres nervis omnibus deinde contendere coeperunt, ut pium institutum ab ingruentibus vitiis expurgarent; illos contra, qui sacram illam consuetudinem despiciebant, communionis Ecclesiasticae beneficio privarunt.
336쪽
αν suri a M. Si quis contemnat eos, qui Agapas ex fide faciunt, O propter Dei bonorem fratres convocant, Iir anathema. Atque haec de Agapis in communi 1 nobis commemorata lassiciant. Nunc sermo ad ea Convivia convertatur, quae in honorem SS. Martyrum veteres Christiani celebrare solebant, & quibus Disquisitionem istam destinavi, utpote minus accurate per alios explicatis. Itaque animadvertendum primδ est, alia etiam inter Christia. nos sacrorum Epulorum genera fuisse, nempe natalitia, funebria,& connubialia, quorum mentionem Gregorius noster in Carm. X. de diversis vitae generibus facit; ita enim de se ipso canit: οὐν ιερὼ ἰτι δατα γενεθλιον, ἐε θανοντος,
Nod ad aliquod serum epulum natale, sve funebre, ιSiis connubiale cum pluribus currens.
De Conviviis nuptialibus, atque lanebribus plura alii. Mihi reliqua
pro virili explicanda nunc erunt tum pro Nazianzeni versibus illustrandis, tum pro SS. Martyrum gloria. Certe nullum apud Maiores nostros praestantius habebatur decus, quum pro Chri litani nominis confessione tormenta, ac Tyrannorum gladios sortiter sustinere ipsamque etiam oppetere mortem . Hinc summi honores Victoribuunostris decreti, ut eorum triumphus longὸ lateque patens alios ad
parem fortitudinis gloriam incitaret. Illorum cineres, & ossa ingenisti populorum concursu, festivis plausibus, religione sumn a, tumulo dabantur. Cujus rei praeter innumeros alios testem vetustissimum habemus Smyrnensem Ecclesiam in celebri Epistola de Martyrio S. Polycarpi. Ad haec solemnis Martyrii dies quotannis in Ecclesia Christiana recolebatur, Templaque, & Basilicae. & Aedes sacrae Deo optimo Maximo in Martyrum honorem excitabantur. Et quidem suis Ducibus Roma triumphos decernebat, si quando aut militum robur, aut sortuna victoriam patriae peperisset. Quantδ aequius iidem honores in Christianorum Republica victoribus debebantur, qui constantissimε tormentis, ac morti sese objiciebant Ionga hon litori, quique, ut canit S. Damasus in Carm. de S. Agnete,
Tartaream soli potuerunt vincere mortem,
Inυictum soli Coelis inferre triumphum P
337쪽
Ineredibili itaque pompa, ac hilaritate SS. Martyrum Natalea dies ita quippe nuncupabantur dies eorum emortuales celebrari quotannis coepti. Sacris verb in Templis sobria, ac pudica habe.haytur Convivia, quibus tum divites, tum pauperes assidebant, Ca. ritas verb Christiana praesidebat. Audi, quid hac de re ferat Au. Hor Commentariorum in Job, qui Origeni solent adscribi. Ubi M.
sta in honorem Martyrum instituta commemoravit, haec addit: G. Iebramus nimirum riligiosos eum Sacerdotibus conυentus, Fideles una eum Claro invisanres, a)hue egenos, o pauperes, pupillos, o viduas faturantes, ut far festiυitas nostra in memoriam requiei defunctis ani.
mabus, quarum memoriam eelebramus; nobis autem inciatur in odo-eem suaυiraris in eo pectu Dei sire. Theodoretus in praeclaro opere de Evangl. Verit. seu Graecarum affectionum curatione Serm. VIII. quantum non virtus tantummodo, sed terrena etiam SS. Martyrum gloria Ethnicis Heroibus praestet, luculentissime ostendit. Qua occa,sione sacra illa Convivia commemorat, quae in eorum Festis cele. brabantur, & unde in Sanctorum memorias uberem gloriam fluere affirmat. En ejus verba: Πετρου, καὶ Παυλου, καὶ Θωμα, και Σεργίου,
καὶ Mαρκε ου, καὶ Λεοντίου &c. καὶ των α ων Mαρτυρον επιτελου σαι δε αοθοινίαι. Καὶ αντὶ τῆς παλαι πομπειας , και αἰσχρουργίας,
καὶ αἰσχροοπηυοσυνης, σώφρονες ἰορτάζονται πανηγυρμις, ἡ μiθην ἔχουσαι, καὶ κωμον, καὶ γέλωτα, α ' υμους θειους , καὶ ἱερῶν λογίωνάκροασιν, καὶ προσω ν αξιεπαι,οις κοτελουμενην δακρυοις . Hoc est et
Petro Paulo , Thomae, Sergio, Marcello, o Leoniis c e. aliisque Sanctis Maruribus flemnia populari 'ulo peraguntur. Proque illa veteri pompa, pro turpi obscoenirate, ae impudentia, sunt modestae, castae, ae temperantia plenae festiυirares, non illae quidem ad ebri ratem usque productae, neque eomessantium laseiυia, oe eaehinnis difflarae, sed divinis eanticis personantes, sacrisque sermonibus audiendis insentae, in quibus ad Deum preces non sne sanctis lacrymis, aes piriis fummittuntur. Vocem δημοθοινίαν pro Epulo publico in Sanctorum honorem celebrato quum explicuerimus, explicari etiam facile poterit alius Theodoreti locus Lib. III. Cap. XIV. Hist. Eccl. ubi de Iuventi. no, & Maximiano Martyrii palmam sub impio Iuliano consequutis,
haec ait: πιτους A, ιοχου πολις ως αγοει ς ευτεβείας τιροντατα , πολυτελει παραδέδωκε θνκη, καὶ δε τήμερον ληπίω δημοθοιι ια γεραίρονται. Istos Antiochia velut strenuos pietatis athletas venerata,
magnifico tumulo mandaυit, oe ad hodiernum usque diem quotannis
338쪽
Festo oe Dulo publico eos honorificὸ celebrat. Sanctae Martyris Eu. phemiae miracula in Basilica Chalcedonensi peracta describit Eva. grius Scholasticus Lib. II. Cap. III. Hil . atque inter alia haec ha. bet: Saepe numero aut Discopis, qui ordine illius urbis Ecclesiam
rexerant, secundum quietem tua Mari r apparens, aur aliis quibusdam ob piam vitae rationem accedens, iubet uι in tuo Templo F
sum Ulyaris epulis celebrent, κατα το τεμενος τρυφαν .
Attamen verum fateri sine cunctatione juvat. Hujusmodi Con. vivia, quamquam Agapae a Chrilitanis appellarentur, ab iis tamen longe diltabant, quas in Disquisitionis exordio descripsi. Etenim
Agapae, Apostolis etiam notae ac usurpatae, ad sacrae Coenae a Christo ante mortem peractae imitationem celebrari consuerunt, iacum Eucharistia conjungi. Agapae vero in honorem Martyrum celebratae, si non semper, saltem saepe incruento Sacrificio caruisse videntur, & , rudibus potius populis, qu m ab Apostolis, institu.
tae. Nempe tot populis ab Ethnicorum errore ad Christi Fidem conversis durum videbatur iis omnino ritibus renunciare, quibus , teneris annis sese assueverant, cujusmodi fuere Convivia illa, quae in suorum funere habere mos erat, & S. Hieronymus his verbis commemorat Lib. III. Cap. XVI. in Hieremiam: Moris es lugenti. bus fore cibos, . praeparare Convivium , quae Graeci περῖδωννα, eoe a noseris υu ὸ appellantur Parentalia, σὸ quὸd parentibus iustaeelebrenrur. Alio nomine Silicernia nuncupabantur funebria apud Ethnicos Epula; utramque enim appellationem conjunxit Varro tu Meleagris ita scribens: Funus exsequiari eum lausu ad sepulcrum antiquo more Silicernium eonfecimus, trist περιδειπνον, quo pransis di. fedenres dieimus aliis alii Vala. Mortuorum animas frui,.atque exhilarari hujusmodi Epulis, ferebatur, eaque Ethnicorum mentibus tam altὁ insederat opinio, ut obsequio ac amori erga Majores omnibus insito, ipsique Religioni 1 Natura inspiratae, deesse arbitraren. tur, qui ab hoc officio abstinuissent. Quamobrem piissimi Christia.
norum Patres, quando ineptum hunc ritum Omnino evertere nou
poterant, satis esse opinati sunt, si ut in aliis contigerat, purificarent, efficerentque ad Christi religionem accommodatum. Epulum ergo illud, quod in moeroris speciem suis mortuis Ethaici para. bant, laetitiae argumentum coepit esse Christianis, quibus dum SL Martyrum gloria repetebatur, Martyrii, atque Virtutis amor altida
quoque inspirari solebat. V a a Non Diuitiam by Cooste
339쪽
Non nudam quampiam de penu meo conjecturam prosero. Plebi suae recens ab Idolorum cultu revocatae Convivia, sive Agapas, indulsit S. Gregorius Thaumaturgus, de quo haec in ejus oratione tradit S. Gregorius Nyssenus: χuum animadverrisset, quod propter corporis voluptates smplex, o imperitum vulgus in errore simulacro. rum cultus permaneret, quo maxim/, id quod praecipuum est, interim in eis assequererur, nempe ut vanis superstitionibus relictis ad Deum conυrexerenrur, permissi eis, ur in memoriam SS. MartFrum sese ex. hilararent, oe oble ctarenι, atque in laetitiam sunderentur; quod fue-eessu remporis aliquando futurum esset, ut sua sponte homines ad bo.
notiorem, exactiorem υitae rationem 3ransfrent. uae res nimirum
iam etiam in plarisque successis, atque confecta est, omni voluptatea torpori; oblectamentis ad Diritalem lanitiae formam traducta. Haec Nyssenus, qui aetate sua, hoc est Nazianzeni aevo, jam apud plerosque istam convivandi rationem obsolevisse prodit. Sanctus verhJoannes Chrysostomus populum suum ab Ethnicorum communione,& ab Idolorum Sede hanc Dapbnem appellabant remoturus, eidem hunc prandiorum usum indulsit, non intra quidem, sed juxta Basilicas celebrandorum. Ita ille in laudatione S. Martyris Iuliani; At etiam ramoralis mensae vis feri particeps: Heie soluto eonυentulicet iuxta Mari)rium s scilicet auxia Martyrum Basilicam sub seu,
mel vite diis anti, etiam eorpori recreationem indulgere, oe eondemnasione conmentiam liberare. Tum hanc rationem addit: Marυν enim
ὸ propinquo Dectarus, oe quum fir vicinus, Usque messae adflet,
moluptarem in peceatum essundi non senit, sed ramquam paedagogus,aus pater optimus oculis Fidei est pectus risum comprimit, indecoras voluWares circumcidit, laseiυos omnes infultus earnis soliis. Igitur ex indulgentia potius, qu1m alia de caussa, Christianae plebi convivia in honorem Martyrum celebrare olim fas erat; & qub rude vulgus ab Idolorum cultu compesceretur, quaedam Ethnicismi vestigia, in meliorem usum conversa, permittebantur, modδ ab hujusmodi consuetudine temulentia Ethnicis familiaris abesset. Quibus animadversis, jam Nazianzeno aliquam lucem quaeramus. Inquit hic in Carmine laudato CCXX.
340쪽
' Hoc est: Daemonibus opiparas mensas parabant ii, quibus antea cordierat Daemonibus grata offerre, minimὸ hostias puras. Huius rei nos Christiani finem inυenimus. Mari=ribus nostris statuimus tantum spiritales conventus. Nimirum, inquit Nazian Zenus, quum olim Ethni.
ci, rem gratam Daemonibus exhibituri, cum iis convivari, iis i m. puras epulas, atque Inferias offerre solerent: nos Christiani litum hujusmodi sustulimus, sive expurgavimus; & Conventus spiritum potius, qu1m corpus, saturaturos, in honorem SS. Martyrum institui,
mus. Tum haec addit: Nυν τι τάρβος - λε, δεήσατε I φιλοκωuot ,
Πρὸς του. δαιμιοι ικους αὐτομολειτε τυπους .
ne verὸ qui me habeat metus, audire ὸ eomessationum sudios . Adsmulacra Daemonum descitis. Iam quippe in hasce Agapas non pauci irrepserant abusus, ac potissimum luxus, & ebrietas, quorum consertio spiritus opprimebatur, & facto luxuriae loco, nil restabat pietatis, nil virtutis inter convivas. Inquit propterea Nazianzenus: En qui ebrietatem, atque intemperantiam Conviviis sacris immiscere non dubitatis, ad pristinum Daemonum cultum deficere videmini;
epulae enim, quae hominum mentes opprimant, Daemonibus tantummodo, & non Martyribus, placere possunt, ac solent. Haec, aliaque Nazianzenus in eos profert, qui religioni sibi mi. nimε ducebant, se in Martyrum Basilicis vino ingurgitare, piamque varum institutionem intemperantia vitiare. Iuvat autem & ejus vocem iterum audire in orat. VI. habita ad Gregorium Nyssenum, in qua hunc epulandi ritum improbat, atque E populis omnino
auferre conatur. Εἰ ουτως , inquit, σγεληλυθα μεν, καὶ συντρέχω uitii &c. Si ad hune modum colimus, aut confluimus, revera Festum hunc diem, ut Christo gratum est, relebramus; 'revera Mar res hono re affecimus, aur inciemus; resera triumphalem choream agimus. Simautem es convenimus, ur ventris voluptatibus indulgeamus, oe fluxis,ae brevi perituris deliciis fruamur; eaque, quae mox e euantur, ius ramus, atque haec loca non temperantiae, sed erapulae, negotiati num tempora esse arbitremur: primum quam hoc tempori conυeniat,
haud agnoseo. Auid enim paleae eum tritico P quid earnis voluptaticum eertaminibus Mart rum P illa Theatris eongruunt; haec meis eou-
ventibus. Illa libidinos, haee eastitaris, oe re erantiae sudios; iLia carni addictis, bare iis qui corporis vinculis fisuntur oee. Demus igitur