장음표시 사용
351쪽
Ecce, ni mea me fallit opinio, Livia in Martyrum Aede tumulo tradita, superior enim Templi pars Martyribus destinata erat; inferior verb, nempe subterranea, tumulum cadaveri Liviae praebebat, cujus studio in honorem Martyrum excitata illa Aedes fuerat. Eadem colligi posse videntur e Gregorii nostri oratione X. in funere Caesarii fratris, ubi haec habentur: Nia μῖν ὀ πολ- Και παριος
νius se atus est, einis pretiosus, mortuus Iaudatus, ex omnis ad mnos transmissus, a. MartFrum Iacraria eum pompa ductus oeci Scilicet ad Martyrum Aedem lanebri pompa perductum fuisse Caesarium, ibique sepultum juxta sacros eorum cineres, intelligimus, ubi complures alii quietis locum sibi parabant, piὸ sperantes, fore ut facilius apud Deum vicinorum Sanctorum patrocinium experirentur, quemadmodum alibi docuimus. Ex alio quoque Nazianzeni E. pigrammate nunc primum per me edito discimus, Gregorium adolescentulum humanis functum ab avunculo Gregorio juxta puros in tyres fuisse appositum, καθάροις Mάρτυγι παρθἰαενον. Neque dive so in loco tumulata Nazianzeni mater Nonna. Ita de illa scribit filius in Epigrammate nunc evulgato: Σῶμα ν άρ ἐκ νηοῦ Μαρτυ Π παρθεμεθα. Corpus ven de Templi Martyribus apposuimur.
Tum ipsos Martyres ille his alloquitur:
Mαρτυρες ἁλλ' υποδεχθε θυος μεγα, τὸν πολυμοχθον
Martyres ergo excipite magnam hostiam, Iaboribus confectum Corpus, quod Ianguini vestro friatur. De ipsa Nonna in alio Epigrammate haee habet Nazianzenus: Nηος οτ, ς γαρ ολην Nοπαν θεμις ηεν ἔρυξαι,
Anima egressa, solum retinuis corpus.
352쪽
Hisce exempli . si forte litem non dirimant, clarissimum ad dam E Cappadocia Naziauete ni provincia, atque ab istius aevo petitum. Macrinam S S. Basilii Magni, & Gregorii Nysseni sororem, ejusque parentes intra Martyrum Basilicam tumulo datos fuisse, certissimus Auctor est idem Gregorius Nyssenus in oratione de S. Ma. crina, quam ad diem XIX. Iulii retulit Surius. Inquit enim: Porira quum inter fecessum, SS. Mar rum aedem, in qua parenrum etiam eorpora quiescebant, septem, octove intererderent stadia, totum prope diem in eo spatio consiciendo consumsimus. Addit infra: Quum pareutum iam eset patefactus tumulus, in quem illam decreυeramus inferre m. Denique ait: Sacrum illud corpus e feretro tollentes, iuxta matrem apposuimus, atque ita votum utriusque complevimus. Uno enim consensu semper oraυerant Deum, ut corporibus post mortem
eopularemur. Quibus ex rebus constare satis potest, ut mihi videtur, minime Nazian Zeno, ejusve aequalibus displicuisse Christi Fidelium Sepulcra in Aedibus sacris, eumque morem in Cappadocia vi. guasse, qui altas in Occidente jam egerat radices. His autem positis, tulius progrediemur ad illius Carminis explicationem, quod εἰ τους ἀι ορυττοντας ταφους προrύπει Mαρτυρὼν , tu estodientes sepulcra praetextu MartFrum, elucubravit Poeta noster, sive alius quisquam certὸ vetustus Auctor; siquidem ibi non ipsam in Templis sepulturam, sed abusus in eam irrepentes, aut ex ipsa consequutos damnat, quemadmodum E singulorum versuum enarratione liquebit. Ita se habent priores:
A θλαοροις : τυαῖοι οε θυοτολον ἀατὶς ἔχουσιν. Ter morte digui, primo quidem miscuistis corpora profanorum Mari=ribus o is sepulcra Sacerdotem utrinque habent.
En prior abusus Christianorum sepulturam inficiens, cui viam praecidere molitur Poeta. Uu enim dicebamus, spe felicitaris aeterinae adducti Christiani juxta SS. Martyrum tumulos ossa sua collo. canda curabant. At in piis tantummodo hominibus non substitit hujusmodi consuetudo; nam ἄναγνοι etiam, seu profani, & impii eamdem sibi in Templis sedem quietis eligere coeperunt. Hinc eos corripit Poeta. Dabimus Scholiastis Ambrosani MS. verba, sive exisplicationem versuum eorumdem: ω τρισκατάρατοι, καὶ τρισθάνατοι.
πρῶτον μῆν ἐμίξατε σώματα ἀνάγνων ἀνδρῶν τοῖς των ἁγίων Mαι-υ.
353쪽
μενον. O ter execrandi, rerque morte digni, primὸ quidem impurorum hominum eorpora SS. MartFrum eorporibus eommiscuistis. Sepulcra υ
τὸ profanorum Sacerdotem saepδ eircumquaque obsidenr. Et sane Hahipli in Nazianzeni Carmine positum, non obscure significare vi. detur, saepe Sacerdotes, dum in Templis supra SS. Martyrum se. pulcra incruentum Sacrificium offerrent, hinc & illinc impiorum, aut impurorum cadavera habuisse. Atqui piis Sanctorum Patrum mentibus piaculum minimὸ tolerandum videbatur, qudd sanctitatis domicilium aut Ethnicis, aut profanis cadaveribus impleretur. S. Hilarius Pictav. Episcopus Christi Domini verba explicans Cap. VIII. Matthaei relata: Dimitte mortuos sepelire mortuos suos, haec scribit ad eundem locum: o. Rendis Dominus , inter stilem filium, patremque insidelem ius pare ni nominis non relinqui . Λ'on igitur obsequium humandi patris negavit, sed admonuir, non admisceri MEMORI IS SANCTORUM MONνMos Infideles; mortuor autem etiam eos esse, qui extra Deum v
vant. Quibus ex verbis non modδ 1 Basilicis Martyrum arcenda es.se Ethnicorum corpora intelligis, verum etiam Hilarii temporibus in more suisse, ut ibidem tum Christianorum, tum Paganorum corpora tumularentur. Et quoniam horum tantum sepulturam improbat Hilarius, consequens est, ut ala eodem pia Fidelium consuetu. do probata fuerit. Quod si de Idololatris Nazianzenum nequaquam contendas loquutum: quantum etiam flagitium erat, Christianos in vitiorum coeno, dum in vivis agerent, volutatos, Coeloque propterea indignos, tam pia sepultura, & Martyrum, ut ita dicam, contactu dignarii Tantam temeritatem Coelum ipsum non tulit inter.
dum ; quin grandibus prodigiis suam hac de re indignationem ape.
ruit. Certε Lib. IV. Dialog. Cap. L. auctor est non uno exemplo Gregorius Magnus, coelitus ε sepulturis exturbata profanorum, im piorumque cadavera fuisse. Unum ex iis tant lim adseram in urbe Genuensi factum. Ibi, inquit S. Pontifex, Valentinus nomine, E
elisae Mediolanenses Defensor, defunctus est, mir valde lubricus, oe
ri sepultum est. Nocte autem media in eadem Ecclesa factae suns
voces, ac fi quis violenter eκ ea evelleretur, atque turbaretur δε- ras oeci Mane autem facto aperientes sepulcrum, in quo idem Valen. . inus postus fuerat, eius tarpus non invenerunt. uumque extra E
354쪽
alio positum, ligaris adbue pedibus, sicut ab Ecclesia fuerat abirmctum . Quibus, aliisque exemplis recensitis addit S. Gregorius, ita
Petrum alloquens: Ex qua re, Pe r , collige, , quos pree
ra gravia deprimunt, si in sacro Ioco sepeliri se faciant, restat usetiam de sua praesumrione iudicorur, quatenus eos sacra loca non liberent, sed etiam culpa temeritaris accuser . Non solis autem Gregorii M. temporibus piorum mentes iusti. tiae divinae timor occupabat, si se absque meritis tumulandos in sacris Aedibus curabant; sed eos etiam occupavit, qui Gregorio no. stro Nagian Zeno aetate propiores suere. Atque idcirco nonnulli sanactitate praestantes viri, quod nempe demisse de sua vita sentirent, extra Templorum ambitum sepulcri beneficium exquisiere. Celeberrimum huius rei exemplum reliquit S. Ephrem Syruς, qui in Te, stamento suo, publici juris jam dudum Loto, di χipulos suos ita o, testabatur: Ne sinatis me in Domo Dei povi, aut sub Altari. Si
quis vero fallacibus rationibus ausus fuerit sub Aliori me collocare, supernum, ae eo Lyye Altare ratis non vidcax. Rationem autem, cur pium ossicium hoc suis interdiceret, pollea subdit. Non enim decremermem putredine forentem in Templo, oe Sanctuario Domini repo. ni , m. non enim homini pereatori, atque indigno ρrodes vana glo,ria, oe eui praeferrim ea nou congruis oec. Quorsum igitur honore me licitis, qui me ipsum actionum appellatione non bonoravi P Infra etiam eamdem repetit caussam, ita inquiens: Praeterea vos adbomνον, obtestorque, ὸ υifera mea destiraxa, ne me eum Sanctis pon νis: nam peccator ego sum, o minimus, o prostrer iuspientiam, aesuIritiam meam ipsis approρinquare m. tuo oec. Non aurem isa dico, quod focietarem, o coniunctionem illorum Novam, sed infinitam, a que immensam peccatorum meorum mutiitud3uem inoiciens exborresco,
o contremisco. Quibus ex verbis colligas, minimE E sanctissimo viro sepulcrum in Aede sacra improbatum, sed ideo evitatum, quhd sibi prae sancta animi demissione timeret, si apud Martyres quie. tem ossibus suis quaereret. Hinc fratres iterum obsecrat, ut se tan. quam opprobrium, despectum. atque abiectum sepeliant; vilem e. nim, atque abjectum coram Domino, suisque operibus se plane con. fusum dictitabat. Quod si ea sanctis viris sententia sedebat, ut nequaquam in sacris Templis se tumulari paterentur, quan id magis ab hujusmodi sepultura abhorrere debebant impii, profanique homines, ne eorum cadaveribus loca sacra foedarentur, animabus veQ in Tam tara projectis major poena crearetur certὶ quod virtutis caussa pii
355쪽
quidam viri fugiebant, nefariis, scelestisque impietatis ergo interdicendum fuit, quando iis neque viventium preces, neque Sanctorum patrocinium quidquam subsidii afferre amplius possent. Iure itaque Nazian Zenus conqueritur, qudd sacris in Aedibus nullus sepeliendo rum delectus haberetur. Quem abusum Christiani Patres nunquam non sunt abominati, pluraque deinde Concilia, & Mediolanen fiapraecipue, sustulerunt, Ethnicorum, Iudaeorum, & Haereticorum cadavera e Templis exulare cogendo. Ad haec publici foeneratores, se ipsos interficientes, blasphemi in Deum ac Coelites, incendiarii., meretrices, concubinarii, similesque pravi homines 1 Christianorum
Coemeteriis, ac Templis arcentur.
Atque hic prior abusus fuit, quo Ecclesiastica olim in Mart
rum Basilicis sepultura vexabatur. Ad alterum veniamus his versibus a nostro Poeta descriptum.
Deinde vero tumulos alios quidem eυerristis nefariὸ,
Seeulo Christi quarto, ut in Notis etiam ad Carmen εις Mαρ pux- νον animadverti, pessima invaluerat consuetudo, ut passim mortu rum tumuli dejicerentur, seu divitias ibi somniatas homines perqui- Terent, seu marmora ex alienis asportata sepulcris divendere, aut in usum suum convertere vellent. Hinc Templorum, in quibus, aut juxta quae, sita erant Sepulcra, nulla habebatur religio, & confusa sepultorum Fidelium quiete, Martyrum etiam tumulis quodammodo bellum indicebatur. Tantum flagitium Legibus compescere, suum esse arbitrati sunt Imperatores; quare Constans Augustus Anno 3 o. Mediolani agens contra Sepulcrorum violatores edictum promulgavit, cujus exordium est: Si quis in demoIiendis Sepularis fuerit adprebensus, si id sue domini eo eientia faciat, metallo adiudicetur. Vide Legem I. Cod. Theodos de Sepulcr. Viol. Altera etiam Lege idem
Imperator An. Ch. 34'. Sepulcra demolientes perterruit, quam re perire est in eodem Codice Theodos Tit. memorato unli cum aliis constitutionibus ad hanc rem attinentibus. Ea de caussa tot versibus a Martiniani tumulo confractores avertere studet Nazianzenus, cujus etiam Carmina Iambica exstant quam plurima κατἁ τυ αδ υχει, si
356쪽
Proptere, in id genus homines excandescit Gregorius noster; iacur, inquit, alienos evertitis tumulos, quum & ipsi tumulos cor a ribus vel tris jam paraveritis, factoque aliis exemplo idem cineribus postea vestris periculum immineat 8 Quum verb exportatis de alieno Sepulcro ruderibus, saxis, quidam exornarent Sanctorum Martyrum monumenta, in subsequeati Carmine his eos verbis Poeta castigat:
τιι ει τυαροις Mάρτυρας αλλοτρίοις Tιματ' ευσεβεοντες, α μὴ θέμις ἰ quequo rumulis alienis Maruras Honoraxis, pii, quatenus non licet PHoc est, cur alienorum tumulorum spoliis Sanctorum Martyrum Sepulcra honorari posse creditis Τ cur pietatis famam ex illata aliis injuria consectamini Atque his animadversis, facilἡ, ut reor, liquebit, quid titulus sonet hisce Carminibus , Poeta nostro inscriptus
is προς ανορυττοντας ταφους προφασει Μαρτυρων, in eos, qui tumulos
effodiunν occasione, si ve praetextu Martyrum. Ut enim Martyrum monumenta, quae difficillimis Ecclesiae Christianae temporibus, dum Ethnicorum tyrannica vis in Christi populum debaccharetur, veluti despecta fuerant, nulloque ornamento distingui potuerant, reddita sub piis Imperatoribus pace, illustrarentur, licitum sibi nonnulli arabitrabantur, aliena evertere Sepulcra, & ex eorum marmoribus tuis mulos SS. Martyrum ditare. Itaque pium hoc, ut ita dicam, sacrilegium improbant iidem Coelites, ita per os Nazianzeni commi
Alienis lapidibus, is nee sepulturam consequatur. Uerumtamen ab Ambrosiano Scholiaste M S. aliter explicatos videri versus istos non dissimulo; siquidem in hanc sententiam loquitur:
οτις εν πῶς ἄλλοτριοις τά pοις βηαατα ηνῶν ἀνεγώρει, και ἀτίμους, βδελυρας φέρει πιαάς, μηδε ταφου τυχοι του νενηυσμενου . Vu icum. que vero in alienis tumulis Iaeraria nobis excitat, quum ignominiosis,aδque abominandis nos liciar honoribus, neque ipse legitimam, i
sumqur sepulturam sortiatur. Ac si diceret, consuevisse quosdam sin. per Diqitigod by Corale
357쪽
per hominum impiorum sepulcra construere Basilicas Martyrum, aut ipsa in sacras Aedes convertere. Ut lubet, eruditi judicent; non eis
nim moror. Sed si pro ἐν legamus εκ τοῖς αλλοτρίοις ταφοις, en a. ιienis tumulis , facile germanum sensum exigua mutatione restituemus. Tertium nunc perpendamus abusum, quem his versibus refert Poeta noster: ..--.- -- τους δἰ ταφους ατ, δομι Πο ακι, καὶ δις εκα pον, o δἰ τρἰτο. ..--- - Alios autem tumulos ) vendidistis Saepe , oe bis tinumquemque; aliquis θ' ter vendidit.
Eb nonnullorum avaritia devenerat, ut minime sibi religioni duce. rent monumenta vendere, & ut ita dicam de tumulis communione locorum sacrorum sancti alis mercaturam facere. Cert ε Chri litanae plebis pietatem illud nequaquam decebat, quum & a sacris ossiciis, & 1 locis populorum religione, & Sacramentorum praesentia consecratis turpe luarum exulare debeat. Animadvertendum autem, apud ipsos Ethnicos tanto in pretio sepulcra fuisse, ut minime eorum alienatio permitteretur. Gordianus Imperator Leg. I. Cod. de S pulcri viol. rescripsit Res religioni destinatas, quin imo iam religionis effictas, fientes qui contigerinν, Ο emere, o diserabere non dubit Gerinν , tametsi iure venditio non subsistar, laesae tamen religionis inciderunν in erimen. Et quoniam inter huiusmodi res religioni destinatas monumenta mortuorum computabantur, certe eorum alienatio interdicta erat. Ulpianus idcirco in Leg. 3 quis spulcrum. q. Senatusconsulto. F. de Religios oe sumtib. sum edicto cautum assi
mat, ne usus θρulcrorum ρcrmutationibus polluatur, hoc elli ne umnum detur. Ad haec Antoninus Augustus in Leg. r. & Alexander Aug. in Leg. 9. Coae de Retu. 2' fumr. funer. apertissime sanxerunt, nefas esse mortuorum monumenta vendere. Quin publicis L gibus talem venditionem interdicentibus non contenti quidam, privatis etiam poenarum minis iura tumulorum suorum tuebantur. Ita apud Gruterum pag. 672. Num. a. Auri Maximianus filiae sepulcro inscripsit: Si quis hoc sepulcrum, uti monumentum eum aedificio unia verso post obitum meum vendere, vel donare volueri/, vel corpus .lienum inυebere vilit, dabit poenae nomine ar . Ponis L. S. C. Moe ei, cui donarum, vel venditum fuerit . eadem poena tenebνtur. Sumiles aliae Inscriptiones non paucae exstant. Quod si Gentilibus
358쪽
tanta erat sepulcrorum suorum cura, quanth major Christianis futura erat in spe resurrectionis innutritis, & corporum immortalitatem post supremum Iudicii diem expectantibus Τ Ιmo quan id turpius fuit apud Christianos, qu1m apud Ethnicos, ε tumulorum venditione lucrum quaerere, quum in Aedibus sacris eorum, horum ver5 semper in campo, & sub dio sepulcra constituerenturὶ Hoc igitur hominum genus Poeta noster increpat, & Martyres ipsos flagitiis istis laedi clamat:
Mάρτυρας, ους φιλέους. Σοδομίτιδες ειξατε πτγαί. ----- facrilegio ιaedis Mart res , quos amas. Sodomitici cedite fontes.
Videlicet, d Sodoma cede, major enim est horum, quum tua improbitas. Atque hactenus qui fuerint abusus piam Christianorum in Templis sepulturam consequuti, luculentε perspeximus. Et eos quidem Nazianzeni zelus nequaquam ferebat, quamvis alioqui non toleraret solum, sed exemplo etiam suo probaret Fidelium sepulcra saeris in
Aedibus. At graviores nunc.erumpunt in Christianorum sepulturam arietes, non ut ejus tantum abusus concutiant, sed etiam ut ejus
usum prorsus evertant. Nimirum producitur Lex 6. Cod. Theod. Tin de Seput visi. quam Anno 38 I. Eucherio, & Syagrio Cossi promulgavere Imperatores Gratianus, Valentinianus, & Theodosius, his concepta verbis: Omnia, quae supra terram urnis clauo, vel farcophagis eo Ora detinentur, extra Urbem delata ponantur, ut oehumaniraris instar exhibeant, oe relinquant ineolarum domicilio san.ctitatem oeci Ae ne alicuius fallax, oe areura stertia ab huius se praeceWi intentione subducat, atque Apostolorum, via MartFrum Sedem humandis eorporibus aestimet esse emcessam, ab his quoque ira, ut is reliquo Cimiratis, noυerint se, atque intelligenν esse submoros. Postrema haec periodus non Heterodoxos duntaxat, sed nonnullos etiam orthodoxos in eam opinionem induxit, ut arbitrarentur, FLdelium sepulturam in Martyrum Basilicis omnino fuisse interdictam. Atque in ea sententia fuisse videntur doctissimi viri Gretserus Lib. II. Cap. VIII. de Fun. Christ. Spondanus Lib. L par. III. Cap. XIV. de Coemet. facti Gonzales in notis ad Lib. III. Decretal. Titi XXVIII. de Sepulcr. Cap. I. ae Thomassinius Tom. III. Lib. LGp
359쪽
Cap. LXVI. de Benes Censet autem Spondanus, ab Imperatoribus legem hanc in omnes Christianos latam hortatu Praesulum, ad retundendam hac ratione eorum petulantiam, qui cunctis indiscrimina. tim id concessum existimarent, quod sacris duntaxat, & pietate iu- signibus personis tribuebatur. Nempe, ut indignis aditus praecludere, tur, dignos quoque una Lege excludere consultius visum fuit.
Nihilominus re serib perspecta, nihil in laudata sanctione eontra Fidelium sepulcra constitui, aliamque Imperatorum fuisse mentem, fidenter affirmo. Quod ut pateat, memoria repetendum est, Lege XII. Tabularum cautum fuisse , ne homo mortuus in Urbe δε- peliretur, neve vreretur. Sive id Majoribus nostris placuerit, ut Civium saluti melius consuleretur, amotis ab Urbe cadaveribus, sive quod mortuorum conspectum aversarentur, diu Lex illa. inter Romanos, aliasque gentes, obtinuit. Senatus etiam Consult6 circiter Annum 49 o. ab Urbe condita Duillius Consul veterem firmavit Legem, ut auctor est Servius ad Lib. XI. Aeneid. Ante etiam, in.
quit is, in Ciυitatibus homiues sepeliebantur: quod postea Duillio CV. Senatus probibuit, lege eaυit, ne quis in Urbe sepeliretur. Post haec Hadrianus Imperator, Ulpiano perhibente in Leg. 3. f. 5. β. de Sepulcri misi. ac Antoninus Pius, Julio Capitolino teste in
ejus Uita, intra Urbes sepeliri mortuos vetuerunt. Exstat etiam hac de re Diocletiani, & Maximiani decretum in Leg. I a. Coae de re
Isti . oe fumiib. fun. , ut missa faciam Pauli Iurisconsulti, aliorum
Tametsi ve id sepulturam urbanam tot Leges improbassent , Christiana tamen Religione sub Christianis Imperatoribus in valelaenis te, cum Basilicae Martyrum tum Coemeteria in Civitatibus sensim exstrui coepta sunt. Illic dabant operam Christiani, ut cadavera sua componerentur, fructum ut diximus, E vicinis Sanctorum Reliquiis piἡ sperantes. Novae proptereli consuetudini edicta veterum Imperatorum succubuerant, liberumque sibi quisque ducebat in urbibus tu. mulari. At Constantinopolitant Imperatores populorum licentiae obviam eundum arbitrati, Lege laudata sanxerunt, ut nemo in post rum sepeliretur in urbe, quae verb cadavera urnis, vel sarcophagis inclusa super terram intra urbis moenia continebantur, extra urbem deserrentur. Ne verd quis legem eluderet existimans, quamvis urbana sepultura generaliter prohiberetur, hae tamen generali prohibitione sepulturam in Martyrum Basilicis non cohiberi: additum est, noni reliquis tantum urbis Constantinopolitanae locis, sed ab ipsa nominaum qitiam by
360쪽
minatim Apostolorum, ae MartFrum sede urnas esse submovencias. Haec Legis irons eit, Jc sensus germanug. Quaedam autem consideranda heic praecipuε occurrunt. Et pri- md hinc etiam aperte probari, seculo Constantiniano Apostolorum, vel Martyrum Aedem humandis corporibus fuisse concessam. Quei enim hujusmodi sepulturam Imperatores interdicerent, nisi antea in more fuissat Secundd, laudatam Constitutionem pro una tantum Urbe Constantinopolitana editam; ad Pancratium enim eidem UNbi Praefectum dirigitur, atque in ea Urbis tantum illius, non Uerb caeterarum, mentio habetur. Quare, tametsi hac in Lege li sepulcro in Aedibus sacris quaerendo Christiani ab:terrerentur, non omnes tamen Imperio Romano subiecti, sed Cives duntaxat Con. stantinopolitani ea prohibitione tenebantur, licebatque propterea in aliis Urbibus tumulum intra Martyrum Aedes impetrare. Tertib. a Martyrum, ac Apostolorum Templis Christianorum cadavera fuisse submota. non direct ἡ quidem, atque animo revera hujusmodi sepulturam improbandi, sed indirectὸ, & ex consequenti. Ni ita ab Imperatoribus cautum fuisset, nullum successum sibi Lex spopondisset,
imo planε irrita jacuisset; si quidem sibi quisque in urbanis Templis
sepulturam postea quaesiisset causaturus, pium apud Sandios Martyres tumuli usum edicto generali minimὸ fuisse comprehensum. Non Lgitur ideo sepultura urbana interdidia est, ut Christianorum cadavera , sacris Aedibus arcerentur, sed ideo sepulcra in eisdem Aedibus interdicta, ut ab urbana sepultura quilibet excluderetur. Ab his e. dicti sunt verba scris Aedibus ita ut a reliquo CAitatis noveri, se atque intelligor esse submoros. Quamobrem deinceps etiam fas erat in suburbanis Basilicis sepulcro donari: quod certὸ hac Lege nequaquam vetabatur, Legibusque etiam antiquis consentaneum erat, quae sepulturae tanttim v
banae usum non sustinebant. Atque hanc praeter alias fuisse quoque caussam veteribus Christianis, vel postquam sanctae Religioni nomen Imperatores dederant, cur Basilicas extra Urbes conderent, nempe ut ibi cum sacri Martyrum cineres, tum aliorum quandoque
Fidelium ossa, Legum jure incorrupto, componi possent. Ne ab Urbe aeterna, in qua praeclarissimae Basilicae, & Vaticana potissimum, olim extra pomoeria exstructae fuerant huius moris exempla
petamuς sit satis amplissimas, ac vetustiores Mediolanensis Urbis mihi notissimas recensere Basilicas, quae nunc quidem amplificata Q. Tom. XII. Z a vitate