Universa philosophia aristotelicotomistica, veterum, recentiumque, præsertim Maignani, Cartesi, Gassendi, &c. placita non segniter excutiens, in quatuor distribuita tomos. Authore P.F. Joanne Syri ... Tomus primus quartus Tomus tertius Physicam parti

발행: 1719년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

De Generatione

beret vel in metallis sentiri. Tum quia conspeximus hie lib. i.

q. t. art. a. elementa non remanere 1ormaliter in mixtis. Tum

demum quia solutio est mera principii petitio. Quandoqui. dem dum probamus, et speetalem deberi locum, non mi nos, ac reliquis elementis, iam probamus, ejus foeum non esse cunctarum rerum locum .

I. III.

Adoresarioνum auumenta solvuntuν. η. A Rq. r. Ideo locus Ignis latium in Lunae concavo an severatur, quia sursum ignis movetur ; sed id umTitate ea rei e ergo αe. Min. proh . Omnibus modis sub finem numeri a. relatis.

Resp. nego min. Λd prob. habes eu dictis ibi. Et alia solventur n 6. ad 3. s. Alga. aut horitate D. Aug. lib. i. de Genes ad litti cap. o. ubi, aeνem, inquit, a eonfinio umino caeδε tisque ad aquarum occupare ; ergo ultimum inter Coelum , & aerem per D Aug. non mediat ignis. Resp. S. Aug. nomine luminos C ari sumere quiequid tu minosum est supra aetem . Etiam autem ignis luminosus . Nee mirum si Geli nomine interdum sumi elementum ali quod eorum, quae proximiora sunt Corio, cum & factis in litteris nonnunquam nomine Coeli veniat aer, ut eum diei. tur in psal. volucres Caeti , o pisces maris . Contra. Si luminosus ignis foret cerneretur a nobis,quem admodum a nobis conspicitur Coelum Lunae ; sed ignis mi.

a. de Anima te v. o. quod ignis esto lucidas non terni. r a nobis, quia in sua sphaera est summ/ rarus, ae fluidus longd plusquam aer ; nee est adeo scut Coeli lueidus. sand etiam empyleum datur, quod tamen non eernitur a nobis ratio ne summae suae subtilitatis , eum non possit id euenire ratione distantiae, quia licet sit magis dissans, tamen ma. jotia est molis. Dices. D Aug. nostine Coeli luminos illud sumit lumi notam, quod a nobis conspicitur , ergo &e. Prob. ant. Idem Aug. ibidem tib x. cap. 3. supra aetem nullum alium agnoscit ignem, nisi sidereum , ad quem doeet, quod noster eona. tur ascendere ignis, quamvis extinguat ut ab aere ἔ sed tu κsiderea a nobis Gnipieitur : ergo&c. di potest legi sit, a. desivit. Des ea pr. Resp. nego ant. ad prob. dico, sacere pro nobis. Si namisque illo ascendit ; ergo eius ibi natu talis extat loeus. Ita. que Aug. nomine ignis sidere i ignem intelligit, qui vas adpropinquus in s deritas ; quemadmodum Cceleste dici potest, quod Coelo appropinquat. Quid autem hae in re Aug. senserit videri apud Conlmbr. potest , di perspicuum set, pro nobis eum stare. D ei etiam potest eum D. Th. in a. sent. dist. I . q. . art. a ad a.& 3. nonnullos ex SS. PP. loqui, non eκ propria, sed ex aliquorum antiquorum sententia Philoso photum, qui tum nonnihil obtinebant famae , adeooue eorum authoritatem pluris non esse hisce in rebus. Vid. D mahielib. a. q a. n.ε. Quatare oceasonem est nactus Io: Sapuens se rei tardeaeeusandi, quod hisee in rebus aui hortias V. Th. non pluistis est quam Arist. Minime expendens, quod SS. PP. de Philosophi eis rebus opera ex professo non edidere, bene vero S. Th. proindeque dici haud potest, quod si ex aliorum

sententia locutus ε. Arg. 3.quinque obiectionibus . Primo. Nullum emolu mentum consequitur Universum ex igne existente in eonca. vo Lunae r ergo ibi non datur. Seeundo. Non est assignabile, quo nutriatur pabulo ignis tantae magnitudinis in concavo Lunae, praecipud ea ex parte, qua est Coelo contiguum. Tettio. Ille ignis totum paulatim absumeret aeris elementum , eeu maximae acti vitatis. Quarto. Nullo ratiocinio, aut experimento evincitur , lenem in Lunae concavo residere. Quod namque dicitur de flamma ineunctant et alcendente ad nihilum valet, Tum quia inquit Poneius in ignis est indifferens ad ascendendum, S deleendendum. Ratione enim materiae descendit in ear hone, & ratione formae ascendit in samma, quia st eχ su mo laeeessiv/ascendente. Ium quia etiam aqua, non mi

ni a quam terra pro loco sbi naturali habet centrum , ad quod tenderet sublatis Impedimentis ; & saltem lapidea

usque ad centrum naturaliter descenderent, nisi tota obstaret, & tamen lapides, &aqua non sunt in centro, sed sola

terra.

Tandem ipsemet Arist. r. Meteorum eap. 4. inquit . quod id, quod est prope Lunam non est ignis, licet ignis a

nobis vocitetur.

Resp ad a. quod idem urget de aere in conravo Lunae . nisi velimus, non modo de pollibili , versim etiam de sacto admittere tam glande vacuum .

Itaque in primis dico, elementa non tant sim ordinati admixtorum genesim, versim etiam per se pertinere ad primariam Univers persectionem, tanquam potissimas illius paries. Ob idque Deus qui in principio creans Universian essentialiter persectum , coudidit simul Angelos, Coelos , re elementa, ut Theologorum est Dogma ; ct post Iudicii diem cessante mixto tum penes, perdurabunt elementa ob Uni vel f persectionem, ob quam S unis exigitur elementum in Lunae concavo.

Praeterea dieo, quod talis ignis iuvat sublunaria, vel tem petando influxus humidos, ae stigidos nonnullorum corpo tum coelestium simul cum aliis, vel emittendo ex se pati eis las igneas in mixtionis locum una cura reliquis elementis , vel alios ob fines, qui profecto admittendi sunt, quamquam

nostram excurrant mentem.

Ada. Resp. in primis posse nutriti vaporibus. Praeterea. & satioso dicas, quod ignis propria in sphaera nullo autiere nullo indiget pabulo , csm nullae ita perstinguantur

partes reparandae, sicut extra illam, vel saltem modicae descendentes ad mixtionem. Ad 3. Resp. ignem non consumere eaetera elementa , Tum quia in materia adeo rara nor est tantae acti sitatas ;Tum etiam quia compete itur ab influxu coelestium corporum, ad quae pet tinet regere haee inferiora, ct moderati , ne a polentiori debilius ablumatur elementum . Ad 4. Resp. ratiocinium, di es perimentum nitere ex dictis s. a. Sane clim uniuscujusque rei inclinatio potissimum esus ex sorma pensanda sit, s ignis esset indifferens ad ascensum , di descensum, etiam flamma passim rati cne ibi mae , ct non laltim eatia r3tione materiae descen

deret

Nee momenti alicujus est id , quod de aqua subjieitur .

quidem corpus aliquod petere naturaliter centrum est , .uod petat esse contentum ab omni alio corpore . Sic terra . ceu elementorum insma, ct minime acii .a petit contineti ab omni alio corpore, non vero aqua, quae tamen exigit ab aere contineri. Ea propter aqua non petit naturaliter aequirere centrum , sed petit acquirere terram .

Quod subjicitur de lapid ' s nihil est, quia lapides, ceu

eorpora terrea, eundem locum naturalem cum toto terrae

elemento exigunt, & quemadmodum non omnes partes teι- tae sunt in centro mathematice, sed aliquae sunt propinquiores aliis ; ita dicendum de corporibus terreis. Quod idem aliis de mixtis dicimus proportionaliter quo ad elementa , s bl penes virtutem aciivam praedominantia , non enim cum illis ponunt in numero . Petit autem terra cum omni hus mixtis terreis esse in centro physcd , non mathemat ted inspecto. Quod reapse obtinet, quia respectu totius Univeis locus tetrae est veluti centrum , di punctum phy s.ce indivisibile. Ad ult. Resp. ex D. Th. in eommentario illius textus , quod Stapytita negat prope Lunam esse ignem, non quo ausubstantiam , sed illas quo ad ecnditiones, cum quibus a n bis vocatur hie noster usualis, qui subsiantiam habet ignis

quodam eum servoris, ac voracitatis excessu. Qua ex re habes , is m propria in sphaera quo ad substantiam ejusdem esse rationis eum nostio usuali ; differt tamen quo ad aliquas conditiones accidentales . De

quo legi potest tarma ubi supra, idest hie lib a. q.a. n. 3. &

r. Alia quaedam de igne eulios s delectabilia aegi apud

Coodin pollunt hie q. 3. art. 3. ubi varios percenset mctis dos, quibus ignis extinguitur, di praesertim quare flatu, dc vento extinguatur samina ἔ quatenus nimirum ab eo senio. vetur pabulum quoddam vaporum circunstantium , non

112쪽

Liber Secundus.

a. V Lementorum ouaedam, ut vel Arist. tradit hie lex C. 33. sunt symbola, quaedam di symbola. Symbola

sunt, quae in altera ex qualitatibus praedominante eonveniunt, licet in altera disserant; sicut ignis, de aer eonveniunt in talore ; terra, ct aqua conveniunt in frigore Dissymbola sunt, quae in nulla praedominante qualitate conis veniunt, ut ignis, re aqua. Hae in Decertatione quo ad p. p. universi consentiunt Peripatetici , elementa esse invicem transmutabilia . At quo ad a. p. communius scriptores, etiam nostrates, ut Io: S Th. Compl. v. &alii, sentire uidentur, esse etiam immediate transmutabilia. Alli verri censent, esse invicem transmutabilia duntaxat mediat8, nimirum mediante forma mixti, inquam prios transmutentur. Sie Ruvius, de ex nostris, Guetinois. Hae in re, ut quod ipse auguror pro

tam , dico, quod licet prima opinio sit probabilior proba-hilitate eutrinseca, nimirum ex Authorum copia; tamen secunda probabilior mihi videtur probabilitate intrinisa ἐnimirum ex vi rationum.

s. D.

CONCLUSIO BIMEMBRIS.

Elemensa sunt invicem transmuriss Ilis ; A ad tamen Immediare, sed medIatὰ duus axat. . A Ntequam eo l. probetur ad memoriam revoco . Lx quod in trach. de Coelo q. r. arti a. u. 3. ad a. dixi, quod lic/t quant lim est de se elementa , considerata seriis mab exigentia totius Universi , sint transmutabilia secun-d sim totum suum esse, id est secundum, se tota. Attamen nonnisi secundis m aliquas partes transmutationi sunt obnoxia, se Deo univelli Rectore contemperante actiones e rum , ut in agendo, S reagendo nonnis quo ad aliquas partes destruantur pro Univeis conservatione. Hoe sup

postos. Quo ad p. p. nitet ex dictis r. Phys tum experimento de aqua, quam quotidie cernimus evaporari in aerem, ecaerem condensari, ae iterum in aquam distillate . Tum de aquae gutta , quae in ingentem immissa rogum statim in ignem exurgit, non obstante, quod aer, de ignis sint ele. menta dissymbola. Τum latione quia transmutatio si per pugnam, dae contrarietatem in qualitatibus alterativis . Haee autem exercetur inter elementa, tum symbola , tum ecmagis inter dissymbola. . Quo ad a. p. in qua maior extat lis Proba a. Si elementa scirent invicem transmutabilia immediate. nusquam fieti ex eis mixtum aliquod posset; sed hoc penitos erroneum est: ergo elementa non sunt immediatd invicem transmutabilia . Prob. mai. Quoties invicem agerent. eum unum semper superet aliud, quia, ni art. sequenti conspieiemus, non est dabile temperamentum ad pondus, iam unum transmutaret aliud in se. Neque dicere juverit, quod non transmutat tum aliud in se, quia, agendo repatitur . Non , inquam ; propterea namque nos dicimus, non posse unum in aliud immediatis transmutati, nisi prios ex reagente aliud sat minsis rea gens, dc a quo agens minlis repatiatur. s. Prob. I. cum eommuni. Ab extremo ad extremum non fit iransitus, nisi per medium V. G. de uno extremo loco non pervenitur ad alium locum extremum, nis per medium transeundo locum; sed elementorum sormae sunt formae extremae, di formae mixtorum sunt sermae inter mediae eoalescentes: e n unius elementi materia nequit, nisi media id, nimirum media sorma mixti pertingere ad alterius elementi formam. Dicta ex Compl. Maj. esse veram, quando medium est per se exigitum ab extremis. Sed Contra, Tum quia rationem non assignant, quare hoe in casu medium non si per se ab extremis exigitum . Tum quia extremum, qua extremum exigit medium: ergo eomesci, quo est extremum exigit medium; sed sormae ele. sns Univosa PsiI. Tam III. mentorum sunt pres extremae r ergo&e.

piat qualitates gladu intenso, debet easdena recipere ut reis stactas , de quandam ad mediocritatem redactas, v. G. aqua susceptura calorem , & sceitatem , Oeeelia habet recipere in gradu prius remisso eontemperat ivd ad sui sit ius, dc humiditatem; sed primae qualitates eontemperataeunt dispostiones ad formam mixti: ergo&e. Respondes i. quod temperies primatum qualitatum petmodum permanentis est disposito ad mlati formam . Sed Contra . Generatio formae post introductam ultimam dispositionem fit in instanti, liedi praevia alteratio fiat succedataee. & in tempore: ergo statim atque habetur dispo-stio ad formam mixti, etiam per modum transeuntis, dum . modo unum per instans habeatur, inire ducitur m laeti sor-ma . Ultraquam quod deberet seri saltem forma mixti transisiens, v. o. vapOI. Respondebis, . Quod libet mixtum ultra qualitates elementares habere specialem aliquam fmplicem virtutem, quae effecti . ἡ procedit ab influxu coelesti; de quia interdum descit hie lestis insurus; Ideiteo tum tametsi adsit disposito ad sormam mixti, non gignitur sorma mixti; sed ultertias ad elementi generationem proeeditur. Sed Contra . Mixta aliqua , puta vapores, dic. elim non snt raris insignita qualitatibus . sve praerogativis , non postulant praecipuos, & ratos inquxus, de sussciunt generales, qui nusquam desunt ; secus eam etiam ad elemento. rum, licet non pollentium speciali virtute smpliei, geneis

rationem eoncurrant eausae superiores, nimirum corporaces estia, posset nonnunquam non generati ignis ex desectu influxus.

Cons. dc explicatur. Conspicit quisque non coecus, quod dum aqua ineacabo est quadam in tempetie, resolvitur in vapores aseendentes: ergo sagnum est . quod calor in tali tempore est ultima ad mixti formam dispi uitio . Neque iuverit cum Cav. dicere, quod vapores illi sunt substantialiter aqua. ut docet S. Th. in a. sent. dist. Io.

q. unica at . a. ad a.& in a. eontra Gentes cap s. cuius rationem assignat Angelieus, quia concrescente stigore iterum resolvuntur in aquam.

Non, inquam. Etenim litat ita st de vaporibus non dum completis, di nondum persectis de de his loquitur S. D. 3 non tamen de iam persectis. Quod evidenter probo, Tum quia non raro nubes in aerem, aut etiam in venistos, dc non in pluviam erumpunt . Tum quia paulatim semper aqua tum minuitur ; quod mini md eveniret , si omnes vapores illi in aquam tesol serent ut Tum quia instaq. . in principio universis cum Philosophis , dicemus, quod eam ex vaporibus gignitur aqua non est eadem numero, ac illa, ex qua fuerant vapores. D. Th. autem vult, esse substantialiter aqua non sol maliter, sed reductivd dun. taxat, iuxta ea, quae scribemus in t tact. de Meteotis eoia delatione prima. Illo ad eas

s. III.

Adores ut iam argumen Ida respondetur.

o tabilia mediater ergo & immediate. Proh conleq. Ideo sunt in vicim transmutabilia mediate, quia contrarias obtinent qualitates; sed habent qualitates immediate eon. itarias: ergo si Se. Resp. neg conseq. Λd prob. primiter dieo. quia probat debere semper immediatd transmutari, quia semper habent qualitates immediatd contrarias, si eque nunquam

generaretur mixtum. Praeterea data maj. diu. min. imme diatd contrarias contrarietate immediate complenda , de pet scienda, nego, mediat ρ ultimanda, concedo min. α nego conseq. Solutio praenitet ex dictis num. quia nimi. rum unum ex elementis antequam suscipiat qualitates alterius in gradu intenso tin quo eompletur eontrar as) debet eas recipere in gradu remisso , in quo gradu sunt ultima disposito ad formam mixti. Vid num. 4. Cootta. ignis U G potest immedia id disponere aerem ad sormam ignis: ergo habetur immediata eonitatietas imis mediatd complebilis. Prob ant. Ignis potest pradum ealoiis aeris in gradu excellenti intende te adusque gradum in summor ergo die. Resp. nego ant. vel dist. ant. Immediatd disponere dispo.

rate

113쪽

De Generatione

stione ultima , rego, non ultima, conredo ant. ad cuius' prob. nego ant. vel illud dist. set nisi antetiores gradus mae. cedentes gradum in summo essent dispositio ad aliam foemam mediam, concedo, setos, nego ant. de conseq. Ut que ignis intenderet aeris ealcirem ut quinque uisue in summo . Ast quia quando pervenit ad ea lorem v . G. ut se ae , inruo gradu est disposito ad formam V. G. vaporis, gignitur arma talis vaporis; idcirco nequit aeris ea lorem augerensque ad summum; sed postea ad auget usque ad summum calorem vaporis, vaporemque in ignem convertit, nisi tamen tum vapores multum ab igne seredant, ut teredunt vapores aquei e cacabo, qui proinde non eonvertuntur in ignem, sed in aerem, qui postea in tales vapcirea agit. Inst. ex is γε laudato in m. s. Falsum est, quod anteriores illi gradus ea lotis sint ultima ad mixti formam disposito ergo die. Prob. ant. A qua tepens habet ea lorem & frigus uadam in medioetitate; & tamen et substantialitet aquamd etiam dum serveti ergo&e. Resp. nego ant. ad prob. primodam dico , quod licdt ha. beat ea lorem, non tamen habet siceitatem quadam in me. dioeritate. Praeterea dist. ant. tota aqua illa, nego, Deun. dum partes aliquas, eoncedo . Et ieeundam istas nesto, quod si suhstantialiter aqua , Sm in vapores exurgat . Eaptopter ob)ectio Ista nobis suffragatur, ut nitet ex dictis n. 3.

illa in Cons

Ita vehemens, ut confestim alterius oppositam superet qualitatem: et go tum saltem immediate transmutabit aliud in sui formam. Probbant. Si aquae gutta in ardentem injicia- ur rogum extemptri exurgit in ignem: ergo &e. Res p. ego ant. EAgel maximρ, qu ut scripsimus hae lib. a. q. 3. alteratio non fit in instanti. Ad prob. nego ant.

si per ly exre I3 sumatur indivis bile instans Dcἡt nam. que brevissima fiat, ae pend impereeptibili morula, quia est exigua materia; tamen non se in timeo indivisibili insanti, sed prios, quamquam festin/, gignitur vapor, Ecpostea, licet iterum brevissi md, ae tempore quas imperce

ptibili, gignitur ignis. i

quod ignem concipiat, de ardeat apud Belgas sicut lignum ;α alibi terra quaedam, quae pro materia ignis usualis, ut sideat, adhibetur, quae dc ignem eoncipit, di magis du.rat , magisque eatefacit. vethm enim vero si id verum est, non erit terra elemen earis, sed erit mixtum quoddam terrae elementati valde eonis smile, ne insciem ut narratum a P. Maetrotta Ccelestino in sua triplici philosophia agendo de ignibus subterraneis.

I est, quia ut symbolum in aliud transmutetur symabolum, sat est, unius duntaxat qualitatis, in ova contra .riantur, res stentiam vinei, ut veth in dissymbolis trans mutatio fiat, opus est, duarum vinei obsissentiam quali

latum.

1 i. objicies. Transmutatio si ratione eontrarietatis, &pugnae; sed haec major est inter dissymbolar ergo inter ilia facilior transmutatio est. Resp. dist. mai. est maior poetna, & eontrarietas eum maiori resistentia, eoneedo, secus, nego min. & conseq. ut nuper dixi. a. Dixi autem eae reν r par bas , quia interdum ratio. re majoris e piae partium contingit, facillas transmutatidis,3 mbolum Sie facili sis in ignem convertitur aliqua aquae quam terraeparticula, quia illa ceu rarior, adeoque pati. ciores habens partes , minos obsistit.

Prob. quoad p. p. Quandoquidem si pugnent aqua, &Ignis, potest destrui siccitas unius, & frigiditas alterius, remanentibus humid; tate, fle calore ς humiditas Iutem .& ealor disponunt ad aeris formam. Potest etiam destrui humiditas unius, & ealor alterius. Et tune remanentibus sceitate, & frigiditate, quae sunt dispositio ad elementum

terrae, generabitur terra.

4. Prob. quo ad a. p. Siquidem s elementa symbola pugnent ad invicem, vel sese destruant penes qualitates, in quibus eantrariantur, tum remanet qualitas eiusdem rationi suae non est disposito ad set mam Hemerti. Si verti sese deseruant penes qualitates quibus e veniunt, tum remanet combinatio duarum qualitatum contrariarum , quae ne

ipsa est disposito elementi V. G. pugnent aer, & ignis. Si destruatur humiditas unius & secitas alterius, solus superinest ealor , qui non disponit sumetenter ad tertium elemenis tum, puta terram, vel aquam. Si vero destruitur utrius que calor , remanentibus humiditate , & seeitate , erit combinatio qualitatum eo traria tum , nimirum humidi, de s rei, quae non est congrua ad elementum dispositio . Videri potest Lerma hie lib. a. q. s. dc q. Io.

De Mixtorum Temperamento .

I Em pera mentum dieitur proportio, sive symethria pilismarum qualitatum in mixto , quae est dispositio ad

formam eius.

Mixtum autem at eonspeximus supra agendo de mixtione j est, quod ex etimentoνum corruptione resultat . Duplex autem percensetur , persectum unum , imperfectum alterum. Persectum est illud, quod mediatios, nimirum pluribus mediantibus generationibus, oc corruptionibus, fit ex elementis, de in ea resolvitur . Imperfectum

illud est, quod im mediate, vel seris immediatis fit ex elementis, seque in ea resolvitur, proindeque sere nihil ab elementis distat ejus serma.

PRAE LOQUIUM.

sui vidimus 3 est propini o er arre reat o prImarum qualitatum . at non de temperamento substantiali, quod est forma ipsa substantialis eiusdem mixti. Dubium esse consuevit, num temperamentum sit intran. stiv8 ipsae quatuor qualitates attemperatae, an vero quin aquaedam qualitas, eas quatuor attemperans . Λd quod Dieo, quod temperamentum est quinta quaedam qualι-tas, eas quatuor temperans, ae aptans. Sie Io: I S. Thoe ex adverso stat ille toties laudatus in m. s. Antequam probetur, moneo, qu/d non inscior, rema. nere formaliter in mixto, quatuor illas primas a temperatas, secta in illam labere sententiam . quam resutavi q. 8.art. a. num. 7. Diera itaque, extare formaliter, sed ultra illas, aliam dari quintam, eas attemperantem. Et Prob. Quia aegritudo, de sanitas sunt qualitates quaedam distinctae, & non mera proportionis relatio inter illas quaistunt. Quod licet neget eximius ille in m. s. tamen evidenter ostenditur, Tum in uno, eodemque Homine, in quo datur temperamentum eiusdem speciei possunt dari aegritudines diversae speciet, ut febris tertiana quartana , et hi sis, maligna febris. Ea propter in Logica agendo de qualitate in evemplum dispositionis distinctae ab habitu eonsuevit exemplum afferri de aegritudine . Tum quia valetudo, de aegritudo diuitur duntaxat in animalibus. Nee respondere eum eodem iuuerit, inde soldm sequi. quod sanitas, de aegritudo non sint temperamentum qua tuor qualitatum utcunque, sed prout reperitur in animalibus, quemadmodum petionalitas est idem . quod subsum. tia ; Ac tamen in rationalibus tanthoi dicitur personalitas . Non, inquam. Etenim subsistentia, quae in substantia rationali dicit ut personalitas, est realiter distincta a re per. sonata : ergo pariter attemperatio primarum qualitatum. ruae in animali dicitur sanitas, aut aegritudo, erit realiter istincta ab ipsis qualitati sat temperatis . odii eles ex eodem . Hoe ipso, quod habentur ptimae qualitates attemperatae . absque alio superaddito, habet ut formalii et temperamentum: ergo superfluit omnino quinta

ista qualitas. Resp.

114쪽

Liber Secundus. Iog

Resp. primit s nego ant. eo quod sent i iuxta dieenda Ib a. de Anima quaesi. ε .art. a. s. Io. num ) substantia propriori ad colorem solet visibilis duntaxat proxim8, de ioactu ptimo. non vero formaliteris actu secundo: ita dici. mus, quod sine illa qualitate superaddita haberetur tempe

ramentum tantummodo proxim/, dc in actu primo, at non sat maliter, dc in actu secundo. Praetetea lata suppositum ant. Supponit namque quod s- ne ista quinta qualitate attemperante queant haberi attem peratae quatuot illae qualitates. Quod tamen nos inficiamur, tam dicaan Mauemperari per illa in formaliter, lieti non effective.

ARTICULUS UNICUS.

I. L

I niter percensetur. Unum uniforme, dc aliud di forme. Unis i mec cisistit in quatu, qualitatibus e3usdem gradus. de intensionis, V G. ea lore ut quatuor, stipoteut quatuor ; quod etiam eompellari conluevit temperamentum in diuin, de temperatissimum. Difforme est , in

quo quatuor qualitates a praefata aequalitate secedunt ;quod subdiuiditur in simplex, dc eompositum.

Simplex eli, in qu 1 una dunta uat qualitas excedit sol contrariam, ut si ea lor si ut quinque, sigus ut tria, hu-ἰmiditas uero, Λ secitas aequales. Comp uitum est , in quo duae qualitates praedomuiantur aliis duabus. Et utrumquelliorum quadrantiam dividitur. Simplex quidem iuxta numerum quas talum exeedentium. Compositum vero juxta numerum binarum eombinationum , quae seti possunt eaequatuor qualitatibus. Quo citra si es redunt ea lor, & sc.

citas dicit ut temperamentum igneum. & in animalibus et, Iericum. Si praedo minetur calor, de humiditas appellatur aereum, Ec in animalibus sanguineum . Si dominet ut humiditas, de frigidi ias nuneupaturaqueum , dc in animali-hus segmaticum . Si superet stigiditas, Ec siccitas vocatur terreum, Ec in animal bus me laneolicum . Singula autem ex his quatuor temperamentis variantur. seid innumerabiliter juxta variam proportionem excessus. Ea ex re deprehendi tui contra nonnullos, quos oppugnat Nastrius hic disp. r. q s. num. 3. dc ε . universaliter tem Pear amentum veluti geneticὰ esse novem , quorum unum dun. taxat est uniforme, quod elim omnimodam obtineat aequalitatem consstit in indivisibili. Octo τeto sunt difformia ,

quatuor smplicia . totidemque eomposita. Hoe autem admonitus lis, quod utrumque, nimirum difforme . de uni sorme aequalitatem obtinet, sed divers-modd. Uni forme dicitur aequale ad pondus aequalitate Λilthmetica, quae est aequalitas res ad rem, ita ut quot sunt gradus unius, totidem sint alia tum qualitatum dc consue. vii dici ad justitiam eoni mutati vam. Discit me dieitur aequa te ad iustitiam distributivam aequalitate Geometrica, qua tenus nempe sorti rur qualitates ad illam redactas temperiem, quae a meri: is Ipsius mixti exigitur.

stitiam distributivam , seeos quodlibet mixtum sciret extra suum statum naturalem, nec ullum daretur animal in statu sui itatis. Dubium itaque emergit de aequali ad pondus.

Λnnuunt Galenus, Gotbius, Fernelius, Ec Matiis ius , quibus adstipulantur Conimb. Ruvius, Mastrius hic disp. r.

u. II.

Q hie eae Arist. lib. t. eap i o lect. ultima Pi Mo. . ratiocinio, quo eκ Λ vettoe utitur S. Th. Possibi. te non est corpus mixtum , in quo aliquod non praedomine tur elementum secund sim virtutem loraliter moti .am tergo pati ter repugnat mixtum, in quo aliquod non praedomine. tutelementum secundom qualitates alterativas. Conseq.

sequitur a pari, sest non es probet ut 1 nonnullis ex eo. quod gravitas, de levitas sat qualitates secundae ortum exprimis trahentes, ut conspiciemus sub num. s. sol vetido ici 4 arg. objectionem quartam. Λnt. prob. Peripatet ted io, quendo possibile non est eorpus, cui debitus non si locus aliquis naturalis in Universo, ad quem naturaliter moveaturci in quo naturaliter quiescat; sed corpus, in quo nullum

praedominatur elementum secundam vit tutem l aliter mo. tivam esset hujusmodit ergo Ace. Prob. min. Mixtum non movetur naturali motu loquendos quicquid sit de elicito in animalibus J nisi ad locum naturalem elemento praedomi. nanti secundum uirtutem Iocaliter motivam. Dices i. Hoc contra nos retorqueri posse, quia In gravi tate, ac levitate potest extare, re extat aequalitas ad ponisdus. Conspieuu in squidem est, quod medi. tas ligni super- posti aquae sustinetur elevata supra aquam ', altera vero li. gni medietas quo ad ligni mensu tabilitatem secunda m profunditatem ligni, deseendit infra. Idem contingit in oleo partim ascendente, dc partim descendente . Sed Contra . Siquidem assumptum , eiusnue prohatio salsitate laborat . Quod probo. Etenim ti ita sciret, deberet utraque ejus medietas id habere, ut mox conspicies refellendo sequens responsum. Dicendum etgo, quod ibi adest aequalitas quaedam Physca, Ac Geometrica, at non Arithmetica ,sive ad pondus. Alia solutio legi apud Ca v. potest qui dicit,

evenire ex aere, qui latitat intra lignisporos, hic s. 3 ad a. Dices a. ex Conimb. negandum esse ant. Ad prob. negan . dam esse min. dc dicendum, quod hujuscemodi corpus aequd grave de leve pro suo naturali loco obtineret locum medium inter aquam, ec aerem, vel secundo munam sui medietatem esset io aere, dc seeundum aliam in aqia . Contra. Tum quia locus ille medius minimὰ extat, eum aer, di aqua immediat 3 sese contingant. Tum quia medietates eiulaemodi eorporis forent ambae aequaliter tempera. tae ad pondus, adeoque nee aquam, nee aerem haberent praeis dominantem secundum gravitarem , dc levitatem , lyrae

sunt virtutes loealiter motivae elementorum, ut vel ipsi annuunt : dc etiam conspeximus q anteacta a. arti 1.

debet unum esse sortius, alterique praedominati sed vali dior causa effictum relinquit maiorem , ac persectiorem , vel formaliter, vel dispostiud juxta modum, quia coccur. iit ad effectum: ergo elementum prae dominans in mixto im primet qualitatem aliis praedominantem , adeoque nuri. quam extabit temperamentum ad pondus. Maj. nitet ex his, quae eum eodem Mastrio, de aliis diximus lib. r. q. r.

Nee molestiae quid esse potest, quod objicit Massilus dl-cens, quod si haec nostra vaeret ratio, sequeretur, quod dari nunquam posset reactio . Non, inquam, quia, ut seripsimus lib. I. q. r. art.a. ad

reactionem sat est, quod si major res uentia passiva, dcuod s ut ibidem seripsimus s. 3 ad ult. oppugn. contra resp. atum ad x. arg. quod brevi pro morula agens ab acti qeesset. Illo adeas

Dices eodem eum Mastrio. & aliis, quod lic/t una quali.

tas stabiri lutealia activior, tamen ratione maioris quanti αtatis, & dens ratis, minus activa aequat activiorem .

Contra. Etenim ex hoc sequitur, quod cum id, quod est magis activum si minda res stiti sum resistentia passiva, ut cum uniuersis Peripateticis scripsimus tib r. q 7. Mi. a. de 3 Ideo s minus activum ratione maioris quantitatis, fleden statis si aequale in acti sitata cum activi oti, si etiam

magis excedens in virtute resilitisa : ergo magis hoc ele. mentum agit, quam aliud absoluth acti vius. Nitet haee eon. sequentia, quia quoties duo astentia aeqialis activitatis a p. plicantur passivis inaequalis resstentia sequitur inaequa sis actio.

III.

s. A Rg. r. sensus tactus postulat in se ex sui ratione sor.

I x mali temperamentum uniforme ad pondus: ergo istud eli dabile. Proh ant Quoties in aliquo exiguntur qua litates in tali temperie, ut nulla ex illis ut secundum excellentias, de evuberantias, exigitur ab eo temperamentum

uniforme ad pondus, quia tum exigitur, quod nulla superet, dc excedat alteram, eique praedominetur; sed sensus tactus

115쪽

De Generatione Io

tactus postulat in se ex sui ratione sormali qualitates tactiles

in tali temperie, ut ex illis nulla sit seeundom excellentias, ct exuberantias i ergo&e Proh min. Sensus tactus petit sentire in objecto qualitates seeundlim recellent las, ct exu

berantias ; sed hoe Ipso, quod petit illas se sentire in obiecto, quod tangit. petat eas in se in tali habere temperie, ut ex illis sulla si in eo seeunddm exeellentias, & exuberantias e ergo Ate. Mai. est certa, quia ex a. de Anima rar. sensus iactus est judicatotius qualitatum tangibilium. Min. est eertior, quia, ut ibidem 4 eitur, sensus iactus est vetuisti Judieatorius qualitatum tangibilium , non secundam quam tibet intensionem, ben8 vero seeundi m excellentias , cc exuberantias, quibus una qualitas aliam exredit qualitatem ; si autem una qualitas a meiens sensum, excederet aliam, U G manus si foret calida ut quinque, non ponset istum exessum ea loris ut quinque in re sensibili existen. tem sentire, quia non sentit qualitates esusdem intensonis

Resp. eum Io: S. Th. Compl.&e. nego ant. Ad prob. dist. mal. s exigat, quia nulla superet aliam tu mari in meistic 3, eum physe8, dc geometrice, concedo, s duntaxat physi ed, nego mai. dc d stinguo min .exigit,qnAd nulla superet aliam phvsed, & geometr e 3, concedo, arithmetici, nego min. Ac cocis . Ad tactum namque sat est aequalitas quaedam physica, hoe est parum excedens quatuor gradus, at non requiritur aeqnalitas mathemat ira, arithmetica, s geritorosa. San/ hoe arg. probatet , non solam de possibili, versim & de saelo; quod abnuit Massilus ipse ibi n. s.

cuius est arg. Contra ex eodem . sensus tactus est natura intentus veluti iudex ad iudieandos qualitatum.excessus t eris gra requirit in se aequitatem etiam arithmeticam , dc ris

Resp. dist. anti ad iudicandos excessus physeos, concedo. seeos nego. Et ut plenius deprehendas huiusee imbecillitatem arguis menti . cui adeo sidit Massiius, set thcns rationes in opposis tum nihil eonvincere, ostendo evidenter, quω tactus non exigat temperamentum uniforme . Quandoquidem onus Hominum est alio persectior in tactu, de eodem in individuo paries aliquae sunt praestantiores in tactu , qu re aliae . Et, s verum est , sensum tactos esse in nervis interspers sper totum eorpus, id est palam, quia nervi ceu duriores majorem ex poseunt sceitatem, quSm humiditatem. Diees. Si detrectamus quolibet in Homine annuere , saltem in B. Uirgine, vel sal. em in Christo non es abnuendum, quia sensus tactus, ceu persectissimus, si eum omni aptitudine ad iudicandum de exeellentiis etiam arithme. tie 3 ; ergo saltem cum est omnimoda aequalitate ad pon

dus a

Consi. de quovis Homine . s. Th. p p. qui arti in eoip. set ibit, quod homo de s militudine coelestium mim. tum habet elongationem a contrariis per maximam aequali

tatem complexionis.

Secundo. Idem ibidem ait. 3. ad a. seribit, quod Homo habet persectissimum sensum tactus ; sed tactus perseelissimus exigit ex parte subiecit qualitates aequaliter temperatas, chm, ut dictum est, tactus non peteipiat, nisi excellen tiax sens bilium i ergo die. Tettio. Persectissimae Armae debetur persectissi ma syraethlia disposta per persectissimum temperamentum ;sed rationalis Anima est pet et mma sorma : ergo die. Resp. ad inst quod elim , ut diximus, fensus tactus stpersectior etiam physice in uno, quam in alio Hominum, solom sequitur, quod in B V. dc multo magis in Chiisso Dom. fuerit perfectissimus physeeouantum possibilitas ad mittit . Et haee iterum objectio piobat etiam de facto. Ad i. Cons. Resp. S. Th. ibi loqui de aequalitate dunt a. acat physica . Hue iacit doctrina, quam idem habet instrius, ad pi

handum , quod non extet hoc temperamentum uniforme ad

pondus. Quandoquidem eam Hominis partes, de cujusli. bet rei animatae , sint heter eneae, ae diveis modὰ com pleti tonatae, eertum est, esse imposshile, quod hujuste.

modi extet temperamentum uniforme ad pondus.

Ad vero nonnulli respondent, quod licet una pars stali, calidior, reliquae tamen sunt sigidiores, V. G. rete. Num, Ece Et se unius excessum qualitatis in una parte , compensat excessus alterius in alia Hoe, inquam, temere asseveratur, ut inquit Vasqueet.

Etenim quis dimensus est huiuscemor excessus. Im4 ἀα

calcie sit instrumen om activum vitalium, ut dicitur a. de Anima. Idei ted in animalibus persectis maior debet esse ea.

lotis copia ; quod de homine obtellatur Galenus apud Co nl mhr. ob idque lieei nonnullis in viventibus plus si qui ad sit, quam olidi, ut de Papavere, sala mandra, de Ci.

cuta, fertur ἔ tamen perfecta animalia maiori ex narte , majorique in eopla obtinent calorem, liedi inter ipsa unum

alio minus.

inae ratiocinatio, velle.nolle Massiius, probat nee de possibili ; quia non est possibile animal, in quo non sint

partes diversae rationis.

Ad a. praenitet ex dictis. sensum tactus exigere qualita.

res temperatas aequalitate duntaxat physio.

Ad 3. Res p. persectissimam sormam , persectissimam exigere symestriam , de eomplexionem Intra ordinem complexionum naturaliter possibilium , nimirum physi. carum, de eomparati v 8 ad alia . Repetantur dicta ad a.

Conss. Arg. a. ex Conlmbr. Possunt duo elementa se adia. vicem e gredi, quod vel ex coelesti influxu, vel ex quan . titate, δc densitate ita eontemperentur, ut unum non vlneat aliud, ut patet tam ex duobus elementis unum tertium gignitur : ergo possunt lia e neutrere ad mixtionem Medominio unius respectu alterius, adeoque die. Resp. ex dictis n. . in fine, nego ant. s de quacunque loquatur victoria, quia sui ibi eo aspeximus 3 n Munt adae. quari in acti. itate . quin sese excedant in passiva resistentia. Cum autem ex elementis unum tertium gignit ut , etiam unum alterum vincit, e eontra seeundiltra diversam quali. tatem . Aere namque pugnante eum terra, ut ex illis plo.

creetur aqua, opus est, quod destruatur feeitas ualus , di calor alterius; ut gignatur ignis, quod dest tuatur frigidius uolus, dc humiditas alterius. . Arg. 3. exii idem, et Mastilo. Ste v. G. corpus illi quod excellenter calidum, At humidum, si duo admoveast tur agentia, quorum alterum intendat frigiditatem, alte tum feeitatem, minuendo eontraria . In Merala est Ee. veniendum ad punctum aliquod, in quo hujuscemodi tot-pus sortiatur omnes quatuor qualitates aequalis intensiodit ergo non repugnat temperamentum ad pondus. Resp. dato ant. dist. eonsequens. non repugnat via eorruptionis , concedo ise en m certum est , non repugnare , I uemadmodum via eorruptionis nec repugnat in aqua talotervens in via generationis de in statu natura si , nego conseq. Et de hoe nos loquimur . Dices. Eo ipso, quod eorpus illud in aliquo puncto ob. tinet, omnes quatuor oualitates aequales, cur ex eo in illa puncto gigni nequit substantia alterius mixti, illas coena turaliter exlgens λResp. rationem praenitere ex dictis, qu a nimirum agea tia debent habere quatitates praedominam tes qualitatibus corporis, eus applicantur, ut eas ad medium redigere queant. Eo ipso autem, quid praedominantur, mitati re satiuntur, adeoque ulter ius prosequi act cinem suam posunt ἔ dc se non respiciunt illud temperamentum aeqM

Ie per modum dispositionis permanentis , sed pergen iis ad praedom inlum qualitatum smile agentibus appli

catis.

pondus, quia possibile non est eoi pus aliquod , in quo non Iraedominetur elementum aliquod secundum virtutes loca.

it et motivas, ratione euius loeum aliquem determinatum in Universo petat. Plaeterea quia dum elementa ad mixtio nem congrediuntor, debet unum esse alio sortius; sed neuctra ex rationibus istis convincii r ergo dce.

Prob. min. de imit/rouo ad p. p. primo quia salsum id

videtur, ut n. T retorquendo probationem nostram, dictum

est. Seeundo. Prima ratio, s quid probat, probat nec super' naturaliter esse possibile. Siquidem etiam supernaret alit et re pugnat mixtum non exigens locum aliquem naturalem, ad quem naturaliter moveatur, de in quo quieseat, eem e ''nis natura si principium motus, 3c quietis : ergo quoque supernaturaliter repugnat eo pus aequi grave, de leve, in qu a non praedominetur elementum aliquod quo ad virtutem Iora litet motivam, adeoque etiam secundam qualitates at

terativas.

Tertio. Ex ipsam et nostra ratione eons euasi dispa ritas. Siquidem ex eo, quod qualitates dentur alterati vae aequaliter temperatae, nullum sequitur incommodum ;

116쪽

Liber SecunduS. Ios

quod quidem sequeretur, s virtutes extarent Ioealiter mo

tivae aequales, nimirum sequeretur, extare corpus aliquod, nullum petens naturalem locum.

Quarth. Licἡt pravitas, de levitas, quae secundae sunt

qualitates, oriantur ex primis non tamen aequale gravitatis, di levitatis pensatur ex primarum aequalitate, quem admodum nee vit tutis praedominium motivae commensuratur eum primae qualitatis alterati vae praedominior ergo ex

eo, ouod possibilis non si gravitatis, & levitatis aequalitas. haud ben/ insertur, nee esse possibilem primarum qua litatum aequalitatem Ant. perspicuum est in Homine, Leone, flce. in quibus praedominatur elementum ignis quΛad calorem , non tamen quo ad levitatem, dc virtutem motivam: plds enim pariles pant de terrae gravitate, quam de ignis levitate.

Probatur modo illa prima min. quo ad a. p. Tum quiat ut Mastrius relatus supra sub numero inquit) est hoe

sequitur, non posse extare ereationem. Tum quia illa ex ratione ad summum sequitur, non extare temperamentum

ad pondus in mixto genito per mixtionem ex actione, de reactione miscibilium, non vero per smplicem generationem ab alio mixto, vela ciet n. Res p. ad arg. nego min. qui ad utramque p. Ad . prob. pro p. p habes ex dictis ibidem. Ad a. Rei p. quod si certum est, non posse extare eorpus mixtum, non exigens naturaliter locum aliquem in Uni. vers determinatum, lubenter eum Lerma annuo, etiam supernaturaliter repugnare corpus sine praedom toto alicuj1 elementi quo ad virtutem localiter motivam; ae per consequens etiam primas qualitates alterativas, loquendo ab Intrinseeo, licἡt ab extrinseco possit a Deo poni aequalis gravitas, di levitas media in eorpore aliquo, sent etiam qualitates Hementares. Quod non militat contra sententiam nostram.

Ad 3. dieatur, qudd ratio illa disparitatis hausta ex in .eommodo illo est duntaxat 1 post. ΑΠ ors antem assignati haud aliunde potest, nis eodem ex capite , ex quo repugnat aequalitas seeund sim qualitates. Ad 4. Resp. quod dato temperamento ad prindus seeundam qualitates , de virtutes motivas non existere prima qualitates aequales; tamen si extare semel posset tempera

mentum aequalitatis quo ad illas qualitates, pnsiet quoque e utare saltem a simili, & a pati quo ad alias. Idet reo n. 3. monui, haud ben/ consequentiam illam probari ex hae via, quod gravitas, ct levitas sint qualitates seeundae ortae ex

ptimis

Ad r. prob. pro I. p. habes ex dictis ibidem, de loco ibi

relato.

Ad 1. Resp. ex Comp. quAd omne temperamentum quan. thm est ex se virtualiter eontinetur in qualitatibus elementorum; Idei reo eorum ex mutua actione, Ac reactione consequi potest: lic/t ex alio capite interdum eae actione alia Tum causarum naturalium, vel immedia 8 seti a Deo pos-st. Ea propter eonstat, ea ex ratione probat s. quod etiam Opernaturaliter repugnet mixtum , naturaliter exigens , saltem ab intrinseeo, temperamentum ad pondus.

APPENDIX.

mittimus, quia nonnulla de temperament tum inelina

tionibus diximus a Physq. 3. In fine quaestiuncula de rasu, Fortuna, & Fato in sne numeri g.

De cinati , sor Reproductione rerum . Complementum hule libro, totique tractatui dat Sta gyrita agendo hoe in ult. cap de ei reulari essectuum

generatione specie redeuntium, qui palam sunt in vaporibus ex aqua genitis, de in aqua pluviali ex vaporibus procreata. pluvia namque n adest Tellus, ex Telluri madida iterum ascendunt vapores, ex vapi ribus nubes concrescit, de eκ nube aqua , non tamen eadem numero aqua. ut seripsi. phys q. I. art. uni eo si. 7. num. 29. dc hic q. a. art. 2. g.a. num. 3.

ARTICUL Us UNICUS.

x A D sex usque opiniones ascendunt, aliae extremae,ax aliae mediae. Prima est, seu pratios, suit, Platonicorum, qui putavere, ouod non soldm de possbili, ver lim etiam de iacto; nee solom aliqua, sed de omnia eadem numero redibunt peractis certis annorum periodis . nimirum magno anno elapso squi annus Platonieus compellatur in hoc est expleto cui proptici, sive circulatione expleta octavae sphaerax, nempe Coeli s deret, s .e firmamenti. Quae circulatio secundam nonnullos completur annis 3 socio. nimirum juxta Ptolomaeum secundi)m uero Alphon sum sive tabulas Almons nas 4;oeo annis . Et posto, quod Mundus ab aeterno extiterit, jam cuncta pluri is rediere De quo amena quaedam apud Goud in legere ne detrectes. Seeunda hute assinis est , quam olim iam probatam habuere Pythagorici, quorum bini celebres errores suere. Piliamus erat animarum transmigratio Alius, quod Anima quaelibet postquam per plura migra sset eorpora, donee ad probitatem reduceretur, tandem iterum ad primum se reciperet eorpus. Sed primos erat vit doctus, qui improM viis erat, in seeunda generatione evadebat scemina ; de posteas iterum improbe vixerat . in bestias quadrupodes vertebatur, ut omnes edaces, adluxurios; Cantui dediti in aves

ut Orphaeus in Cygnum ; hebetes in pisces, Ece. Pythasci. ram tamera nonnulli vindieant, praesertim Timaeus Loetus, dieens , id nusquam docui M Pythagoram scripto, com eius In setiris mini md inveniatur , nee Ore, quia sal. tem ejus ex disciput ii aliquis seriptis consignasset: idelteo dieit, fabulam suisse Tontei Poetae ad pet tei re faciendos Homines, eosque a uitiis retrahendos. Lepe p. Clementem Αhbatem Tonsi tertiae Congregationis s. sylvestri in

opere de India ον ensisti Italieὰ edito tom. r. dist. 8.Hune nihilominos errorem amplexantur , non modo in

Cineos Imperio, versim etiam in Regnis Arraean . Pepa, Ατa, Cambenae, Coneineinae, Tunehlnt , Lael. M sol. & alibi, ut prae satus seu Tos ubi supra pag. Esa.

Tertia non multum a praefatis dissita, retur, quod quan-Qm est ex intrinsecis ipsarum caularum, eadem numero res queat naturaliter redire, totamque impossibiliatem se tenere ab extrinseco, quatenus Deus statuit, quod non e dem redeant. Hane tenet Seratus. Imo quo ad aliqua tantiam censent complurimum Sco, istae, seotum sensisse, quod reapse eadem numero redeant; litat hoe seeundum de Scoto deneget Mastrius hie disp. s. q. a. rium. 73. Quarta istis extremd opp. sua opinatur, quM res nulla semel extincta, sive natu taliter, sive supernaturaliter posis si eadem numero redire, dempto Homine, cous partes, nimirum materia, dc anima rationalis , eeu superstites, possunt di sinit sta reuniri. Hule adhaetent Durandus, Maris filius, Abulentis in eap. a A. Mathaei q. a 33. Quod plaei tum, absque tali de Homine limitatione, communis exti. tit Epicuraeis, Stoicis, Ae Sadueaeis, qui Hom nis Anέ- mam mortalem d uete, ae Hominis resurrectionem ini

possibilem dixere, ut sera Tertuli. lib. de Praeserim. Hae

rei c. 7.

Quinta ex diametro huie obversans , eontendit, omnem rem sive sueeessivam , sive permanentem semel extinctam posse Divina attenta potentia iterum produci. Hane propugnant Aureolus, Conimbr. Sua , Αveisa, de a sortiori Selatissae nuper in lettia sententia citati. Sexta demum media statuit, nihil quidem posse natura liter idem numero redire; e cedit tamen divinitos posse,

res permanentes reproduci etiam totalem post ruinam . Sue. eedaneas vero ne quidem divinitos. Hane tutantur communiter Thom istae . quibus adstipulantur Ruvius, Henrie. de Fonsera, citans Vasqueet disp. 33. n. I s.

I. II.

117쪽

ios De Generationes. II.

PRIMA CONCLUSIO.

N Esutandum primit sit Platonicum se osseri delirium.

I, quod luculenter refellit S. Aug. ra. de civit. Dei eap 3. , uia seeundo missum circulum nulla vera foret beatitudo Quandoquidem Anima beata reversuta latet ad miserias, quas pilos subiit; de ita dum beata est aut credit, se reditu iam . di tune formidat. & per con secuens Maia non est; aur eredit, se nunquam redituram, ac sic salsa opinio. ne, sali aq.ie beatitudine beata est ob idque de sic cipinantibus ti quens ADaustus Psaltes avi Domine θνtob a nos . o custodus nos a genrea Iove sise in aeternum cunn subdat Pial. ai. inquit Augustin.ὶ in ei revisti imp ι ambulant ,

id. ii dicunt rediticines circulares. Et re vera su a montum. cui haee innititur opinici, rui.

nam eid: m Darat in eo squidem sundatur, quod sublunaria a Coelestibus pendent Quamobrem cum tot post saecula idem sit rediturus aspectus, de insurus Oct vae sphaerae, sue firmamenti, et idem quoque redituros effectus dicen

Λε hine nemine impellente haec tota ruit machina, quia non illud solum Coelum. versim Ex reliqui omnes Coeli .eaetera gur Coelestia eorpora influunt sublunatia . Nunquam autem omnia simul complent propriam circulationem, ut ex eo tinua observatione astronomorum compertum ha

tur . Tum quia pista sunt sublunaria , quae in sui productici. ne, dc existentia pendent a libero Hominum arbitrio . Tum quia Coeli suo aspectu. & influxu non se solis producunte sectus sublunares s saltem plerrisque ) sed mediis causis sublunaribus: ergci s perierint illae sublunares causae; non apparet . quomodo Coeli queunt solo aspectu suo hujuscemodi essectus eosdem numero re producete. Tum denique quia licet idem sit rediturus specie aspectus, , c influxus dun.

taxat 4 non tamen idem numero .

3. Relatandum praeterea occurrit si mentum Pythago. reorum . Quandoquidem s Anima de uno ad aliud migra. ret corpus, proeuldubio nonnullorum, quae abo in corporire novisset inevolutistaeus is egisset, aut passa esset, reo cordaretur , euius tamen oppositum experientiae argumen. to evidenter comprobatur; licet seratur. Pythaqoram fa-hulatum , se prius Eusothium , postea migra sie in Vir. hium , postremo varias post mutationes corpus intrasse Pythagor κ . Nec dieere juverit, quAd non meminit . quia non ea nisdem retinet phantasiam; vel quia intellectus passivus, qui nimirum recipit species ab obiectis, nascit ut in corpore.

Non, inquam, Tum quia id talium esse patebit 3. de Λnima, ubi conspiciemus, intellectum esse potentiam spiritualem. Tum quia saltem eorum . quae in proximo statu separationis agnovisset, recordaretur. De quo vide susus Nast tium ubi suptanum. a 68. contra Ferchium usque ad

num. 173.

Plaetet ea resutari posset ratione addum ex Aug. contra Platonem. & iandem eonstabit ex sest iod dicendis . . Prob. modo directd eone lusio eontra Scotum I. Cau. sa quaelibet ereata virtutem sortitur finitam, de limitatam a sed si posset iterum eundem numero destructum effectum plodueere, potiretur virtute illim lata, de Infinitar ergo die. Prob. min. Si posset semel, nulla maior est ratio, cui non posset bis, decies centies, milies, de infinities reproducere, si insnitis destrueretur vicibus. Cons. Non tantum finitam, verum ei tam vald/ e aris ctatam possidet virtutem. at s ultra hoc, quod est ponee tinctos suae seriei essectus pit ducere, posset, etiam eosdem pluries reproducere, ciedendum est, quod non patum excidentem obtineret νirtutem. Urg videmus, quod ea usae naturales pertingere vix va lent ad cunctos suos producendos effectus, quos in sui eon. tinent virtute : mulio minus igitur eos reproducendi habe.hunt virtutem .

Qua ex re habes, quAd non solam ex eo, quod Deus nolit eum causa secunda erincurrere eosdem ad essectus, nee soli1m ex eo, quod causa secunda magis inclinetur ad novos producendos effectus, ut Osendat divitias virtutis suae, sed etiam ex sui impotentia causa creata eosdem non reproducit effectus. San/quemadmodum In Evanaelio. Pater illesa'

milias commendatur, qui profert de Thesauro suo nova, di vetera ta major ostenderetur virtutis raeessentia. si ne dum nova produceret, versim Ec vetera reproduceret. Uideri etiam possunt, quae scripsmus r. Phys. q a aft.ε. s. a. sub num 3. refellendo primum Huit adi reluoniam. I. Prob. a. tum communt. Nequit iterum idem essenii. meto effectus . nisi eadem numero sit actio; sed ea uti creata nequit eandem numero actionem naturaliter repro suceis ter ergo neque die. praemissae sunt probandae. quas auda. Eier negat Masmus num. I γγ Mas irem quidem dicens , quod licet conjunctim idem nequ-at effectus per diversas produci actiones, benὰ vero divis m. Mitiorem quoque , quia, dicit, eandem esse dimul atem de eis cto . ae de actione, num queat natu aliter eadem numero ted te Picib. itaque mi Ad effectum eo cur te. non solom causa, . et sim etiam actio; sed saltem naturaliter loquendo nequit esse idem nume o cffectus, nisi si eadem nume/o cauissa 1 ergo neque si non eadem si numeta actio. Maj. est e. dena. Mi . conceditur ab omnibus, Ec merito. Quandoquidem obversarii quamquam doceant , supernaturaliter posse eundem numero Hricium a duolici causa totali pondere, non tamen naturaliter, ut a. Phys conspeximus. Conseq sequitur a pati.

prcibis praeterea prima min Nequit eadem redire actio . idemque motus, nis idem redeat tempus ; sed nequit natu ista litet idem redite tempus: ergo nec eadem actio . Min.

constabit insta 6.ε. ostendendo. nee per ab lutam Dei mintentiam posse successi vum aliquod idem numero redite ; Eo vel maxim/quod Maserius dicit, eandem esse disse ultatem etiam de rempore, ae de effectu, de actione. Mai. vero prob Eadbm actio it m neeessat in conootat tempus: elgocte. Proh ant. quod in selatur Masilus, dicens, salsia. tem ejus patere ex eo . quod eadem actio potest pro pluribus durare instantibus. dc dum dura in possetioribus, non ti, pendet a prioribus J Quandoquidem actio mensuratur tem pore: ergo &e. Niti tam ex des nitione temporis es mensa. ν is motus . o qti fel f seeundam lus 4'postreius. Nec quicquam officit id, quod rusti us subiicie. Tunesquidem est eadem actio eontinuata in instantibus continua tis, adboque se habentibus per mi dum unius, a quibus actio secundum veluti diversas sui partes dependet. Cotis Ac explicatur. Intentionalis actici Inter eae tera diis stinctiva habet hoc etiam quod si in instanti . puta intellectio; actio vero phys ea . eeu eum ni i u si succedaned, &in tempore. ImΛ sdem Mastrius hic disp s. quaest. s. art. r.

num. Iis. tenet, generationem, dg eo trupticinem fieri sue-eessi v/, & in tempore, quod Ac nos de ipsa, ut actici tu ,

lic/t non ut mutatio est . scripsimus lib. I. q. r. art. unico ,

ubi di, imus quia ut actio est non distinguitur ab alteratio. ne, quam vidimus ibi g. I. seri succedaneE, ct in tempore ergo actio neressario dependet a tempore. Ut g. Ex Gν. Etenim quia actio Divina mensuratur aeternitate. s per pir impossi hila desceret irreparabiliter

aeternitas. foret irreparabilis Di vina actio: ergo a pari quiae reata actici mensuratur tempore, hoe irreparabiliter des. eiente evadet irreparabilis eteata actio. Min. ostendetur infra g. s. Praeterea quod sit lite parabile saltem naturaliter idem numer3 tempus, quamquam inse Iars videatur Mastrius hie num. νε s dicens, eandem esse difficultatem de tempore; tamen id negare haud potest. Quandoquidem dum num. as . ad pHbandum, quod nee supernaturaliter queat idem num es o redire tempus, obiei. tur ei num. a s . quod inde sequere tui, omnes annos ab orbe condito, posse ita reproduci, ut tantu in coexiste ient m rae ima a nariae unius horae; et qucd in hora nune fluenti m tetit a Deo restitui hora proxim/ elapsa, dc rursus alia , quaestiit illi proxima . 3c se deinceps ad usque Mundi ex rdi υm ;Respondet ipse num. Is L ad a. mnes praeteritas oeli re volutiones ita, dum redirent, velccitati, ut unius horae peragamur spatio; eo serε modo, inquit ipse, quo eorpus miginti palmorum ad unum rei ringitiat palmum. adeoque tune temporis partes valdd consiparentur , de quasi sese penet talent . De quo itxtum 6. εTune se. Exploratum est , penetrationem non posse naturaliter seri, ut nitet ex dictis 4. Phys. q. a. art. a. ergo nec illa temporis abbreolatio. Quod si talem comparet abbreviationem media tali acceleratione eum condensatione. Tune erit id facere, natura.

litet non modo possibile, verumdc adeo iacile, ut multo. ties s

118쪽

Liber Serandus. IOI

εleas Deus nollet eum seeunda eausa ad talem concurrere abbreviationem, opus foret. eum uti sua extraordinaria providentia ἰ quemadmodum uti ea si nunquam vellet eum secunda causa ad corporum concurrete condensationem ,

aut rarefactionem.

Praeterea s ne de hoe opus sat sermonem redite s.f. Tune foret breνior duratio, adeoque brevius foret tempus rergo non idem tempus foret, tam nee aequale foret. Con- seq. sequitur, quia i ut . Phys. q. a. scripsimus a tempus haud aliud est, quIm duratio primi mobilis. Cons. Ista temporis compressio, aut velut leondensatio, non est explicabile quomodo fetet. Non enim fieret minorem aequirendo durationem; quemadmodum per instrium quantitatis eo ensatio fit minorem aequirendo localem existensonem, quae est secundarius quantitatis effectus, quias minorem aequireret durationem , minus quoque acquire. ret tempus, elim tempus nil aliud formatissim/st, quam primi mobilis duratio. Nee per ecirpuscula subeuntia ', nec aliquam per qualitatem, quia ex his nullum est de genere fuerem vi. euiusmodi solus motus, & tempus. Utg. Hallucinatio magna est dicere, quia maiorem per velocitatem tempus comprimatur, com potios maiorem perveloeitationem magis dilatetur. Siquidem dilatatur per hoe , quod fuit i ergo, quo magis fluit, magis dilatatur. Eam .pter non est idem, citios compleri, ec eomptimi ; nee est Idem dilatari, ae magis durate, saltem in tempore, litat aliis in rebus Ita contingat ε. Probari denique posset, quia esis mortui resurrectio non solet miraculosa, nee etiam quo ad modum re uniendi .

ruia non sciret supernaturalis, id est supra vires; seque non oret miraculo adscribenda Tauri suscitatio a S. Sylvestro eoram Constantino facta, di Helena.

I. III.

ν TN Platoni eorom savorem haud aliud sese offert arguis I mentum . nisi, quod num. a. solutum fuit, eorum

evertendo sundamentum .

Quaedam duntaxat seripturalis objicitur authoritas ex Eccles capa. ubi seribitur , nihil esse sub Sole novum, nee posse quemquam dicere, eeee hoe sam recens est; jam enim prae uit in saeculis, quae sunt ant/ nos . Verom facile io terpretatur, qudd de specisca loquatur identitate, aut genetica, at non numet ira: vel si denumerica loquitur, intendit praeeessisse Divina in mente. Pio Pythagoreis arguit Ferchius, quod iste animarum circulus videatur vel ab Arist. admitti, qui putavit, munis dum misse ab aeterno ; quia in hae hypothesi, nisi extaret animarum transmigratio, jam infinitae suissent Animae ra tionales in . Resp. primiter in sententia eorum, qui opinantur, Arist. non agnovisse Animae rationalis immortalitatem a Q. nihil

valet.

Praeterea. & sati sex dictis 3. Phys. Resp. quAd Stapyrita mundum ab aetetno fuisse voluit, humana dempta genes . Legi potest Mastrius ubi supra n. ara. g. Arg. I. probando, quod nonnunquam semel destiue aeadem uumero redeant pluribus experimentis. Primo. Mu. sca scisso ta in aqua dummodo non si organis laesa, s soli postea euponatur, vel tepido sepeliatur in einere, breui reviviscit, qua de causa Lucianus Philosophus librum edi. dii inseriptum Eneam tim Musae. secundo. Nasus abscisis

sus interdum aut auricula, arte medica interdum reuniuntur, eademque vivificantur anima.

Rei p. ad a. sol saneonsopitam suisse potius, quam mortuam ; cujus est signo, quod s multum temporis differatur pro illo experimento facie ido postquam introeata fuit ;quamquam Adversarii protervum iudicent id insciati, eo quod nullum .itae inditium piaebeat. Praeterea Resp. quod non eadem est numero, sed alia numero, ex materia se disposita virtute eorporum coelestium, ut eonsuevit de phae. nire dici. Ad a. Resp. nos loqui postquam totum fuit destructum . De quo videri potest Guetinois. Λlia quaedam videri soluta possunt apud Guerinois, cui quia nil aliud addendum occurrit, ideirco eum adeas.

eausae redire queat. Causa postquam suum produrit esse. Dri Unizersa Phil. Tom. III. ctum, adhue suam retinet virtutem, in qua luum eontinebat : ergo reprodueere illum valet. Coos . sequitur , ouia eatenus effectum producere eausa potest, quatenus illum tu sui continet virtute. Λnti prob. Virtus saltem principalis, qua causa essectum continet , est suae entitatis persectio, is postquam suum produxit essectum, adhue suam retinet entitatem: ergo &c. Si respondeas negando conseq. Ae a 3 prob. dieas. quod causa eundem potest producere effectum , tinti solam quatenus illum virtute continet, versim & quatenus actionem in virtute continet. Et quia, ut probatum est, nequit eadem numero redire actio. ideires nee idem numero effectus. Contra est, quoniam eadem est de actione, aede essectu dige ultas, de eodem potest modo probari, quod in vi tute actionem eontineat. Alliet itaque Resp. primiter, quod virturem suam retinet materialiter,&entitati v non vero formaliter, & In ratione virtutis

relat8 ad illum esse lum ; quia eam illum jam extra sui emiserit virtutem producendo, non ultra eundem in eadem sua eontinet virtute.

Praeterea dico, quM eandem retinet virtutem, sed tamen iam expletam, adeoque non ultra explebilem in oras. De ad effectum illum.

Stat unitas effectus enm duplici fieri, ut patet, s idem Deo reproducatur essectust ergo etiam duplici cum actione. Resp. dist ant. eum duplici fieri tam om materialiter duplici, concedo . Armaliter duplici, nego. Tune etenim est unum formaliter fieri. quatenus Divinam respicit actionem , quae est eadem vel formaliter vel eminenter. Aliud seri posset arg. nimirum quod res per unam actio nem producta potest per aliam eonservari, ut dum aquae ab igne calefactae admovetur idem, vel alius ignis denuo post aliquod temporis intervallum . Veiam saeti lim8 Resp. quod tune conservatur conservatione, non intrinseca, es per se, sed extrinseca, ct petaceidens, nimirum removendo oppositum.

Λlia quaedam legi apud Car. possunt hi es. r. ad I. &

. I V. SECUNDA CONCLUSIO.

Res premanens etiam raratim post ruinam pares e rimnumera vid ultus reproduci. ra. Uantlim ad Hominem , In quo partes separatae ambae superstites perdurant est Fidei dogma resurrectici futura. Quantom ad alia prob. miraeulis Sanct rum, otiorum meritis. & precibus, Bruta nonnunquam mortua ad vitam revocata sunt, & praesertim miraeulo illo, qao D. Sylve stet Papa Taurum resuseitavit Romae, praesentibus Conis stantino, α Helena tune recenter consertis.

ter actionem causae erea re ergo evindem reproducere potest essectum erratae causae Ptob ulterius. Etenim sui Durandus annuit potest Ho mo supernaturaliter resuscitari; sed in Hominis resurrectio ne reproducemur eram plura accidentia eadem numero ad persectam Hominis unitatem : ergo&c. Cotis Tametsi tum materia Hominis, eam ejus Anima rationalis seret anni hi lata, adhue idem pcisset Homo a Deo leproduei r ergo & aliae res penitos destructae. Antipto, ex D. Λug. qui a a. de civit. Dei, Oνo, inquit, suis Baana omnitus per Isset modis. nec ulla ejus matreus in suis Bartiνae I rebνIs remansisset, unda veliet eam repa

rarea omnipotens.

prob. denique. Nulla est addueibilis implicantia r erago dcc

g. V.

Sestiuntar soram adversariorum auumenta eis A Rg a Arist. s. Ethle. eap. r. approbat Ag, o tonis dictum, quod hae solum primatur Deus D- genitis Deree , otiae facta sua ι. ob idque communis ea est maxima, quod ad praeter tam non datur potantia.

119쪽

io 8 De Generatione

Resp. loqui naturaliter , ae de Deo ordinaria utente Pro videntia. Et interpretationes aliae legi apud Mastrium pos . sunt hie num aso. Eo uel mas imi quod axioma illud ad 'in tertium non distuν potentiis intelligitur , fieri non posise , quod id , quod fuit factum , non fuerit factum , litat ponsit destrul; at non quod id , quod est factum, nequeat iterum se i si destruct una suetit.

Contra . H Ic privatur et Iam de absoluta potentia, qucidest Leere, quae eontradictioni hin obnoxia ; sed reproducere destructum involvit contradicticinem : ergo&e. Prob.

min. Esset idem , quod reproduceret ut, de non esset idem rergo&e. Λnt. quo ad p p. sup p nitor . Quo ad a. proh . Enset diseontinuatum a seipso : ergri non solet idem. Prob. ant. Inter i plum ut prius evissens, & ut poster ilis existens

mediaret duratio, nimirum mediaret tempus inter cor tu-ptionem, & reparationem e ergo quemadmodum hac ratione Thomissa dicit. nee supernaturaliter posse idem cotis

pus simul in pluribus replicari locis, quia sciret a seipso di ncontinuatum per eor pota interiacentia, adeoque non solet unum, ita qua mediaret duratio, dcc. Resp. nego min. Ad pro b nego ant. quo ad a. p. Ad prob. nego ant. cujus ad proh dist an inter ipsum existens prius, ct exissens posterius sumpto ly existens prius , ef posterius in sensu composito, negri, in sensu diviso, concedo. Dum enim existens esset pcisterilis, non ultra esset exissens priὐs di dum fuit existens prius non erat existens posteritis, seque in statu existentiae nihil mediat; quia non simul foret existens prios, dc posterius, sed duntaxat succedan ed. At

si eorpus smul in pluribus replicaretur locis, inter ipsum existens in uno loeo, de existens in alio , cmultanee in sensu composito mediaret distantia.

Hinc habes, quod minos bend Guetinois hie g. 4. ptae.

salo utitur ratiocinio ad probandam tertiam sequentem coriis clusonem.

Dices . Ex hoe sequitur . quia foret praeteritum, & non latet praeteritum: ergo&e. Prob ant quo ad utramque p.

Quo ad primam quidem, quia praeteritum est id quod fuit;

Iliud autem fuisset antequam destrueretur. Quo ad a. etiam, quia quod est praesens non est piaeteritum; sed hoc ipso, quod re productum solet, existeret praesens: ergo non foret

praetcritum.

Nee quorundam ualet solutio dicentium , quod haee mi. nimh sequeretur eontradi elicti qu a lic/t 1 eproduceretur id ,

quod esset praeteritum , tameμ n. n leproduceretur ut praeiatetit in . Non , inquam , valet . Quandoquidem licet

non reproduceretur ut prae eritum, revera tamen praeteriis

tum foret. Cum igitur foret smul pia sens, iam solet, &non foret praeteritum . Λliter igitur

Resp. ad hune ea villum i nepoma j. quo ad p. p. Ad prob. dist. ant quod suit, & non est, concedo. quod fuit . di est , nego . Eapropter dici deberet , fuisse piae teritum, uia aliquando fuit praeteritum . quod enim scit nequit non

uitia r at non quod est praeteritum, quia nune dum est re-ptoductum , est praesens, ct nora praeteritum. Arg. a Si res semel extincta reprodueeretur, foret di non solet eadem numero: et go Ece. Prob. ant. Foret ut supponitur, Ec non sciret, quod proh Res ut eadem si numero, debet eandem habete existentiam; sed tum duas

sortiretur exissentias: ergo &e.

Resp nego ant quo ad a. p. Ad prob. dico, quod eadem

foret existentia his prodocta , pet quam bis existetet. s.' Rig 3. Si res semel des lucta reproduceretur, nee incipcri t in sui repioductit ne per ptimum esse quia antea

habebat esse, nec per ultimum non esse, eandem ob rati . nem: ergo nullo modo.

Resp. quod incipei et vel per primum esse, vel per ultimum non esse ' non quidem absolute, dc simpliciter, ut est in prima productione, sed duntaxat relat d, nimirum comparando hoc primum esse productionis ad non esse im. mediate praecedens.

eadem numero reprodae .

Is Ole S. Th. quodl. 4. art. s. euius verba refert Gue o thaciis. Piob. Si tempus elapsum posset idem numero redire, sequeretur, quodJuvenes posse.N seri senes remanendo Iuvenes, Ac Senes feri Iuvenes misit tendo sua in senectute; ted in hoe est aperta eon radictio ; quia Iuvenes serent, de noniarent Iuveties, senes essznt, ec non essent Senes: ergo nec divinitus ens luccessivum, quale est tempus redire potest postquam elapsum est . Pi ob maj. Iuvenis est , qui posterius est natus, senex velo. qui longe prius eli natus; sed tum qui nati uia pilos fuissent, forent multd polleti sis nati: ergo&c. Ptob. min. Cogita V. G. quod rediret hodie dies illa felix, qua lueem aspexit Clemens xl. patruus Emin. Annibalis Albani. tum patruus natu, scitet post Neis potis ortum, quia patruus hodie natus eget, chin hodie illud idem solet numeria tempus, quo Clemens xl. Munis dum intiasset, sicque Nepos ejus prior fuisset inter natos. Λd hoe haud di mei sis cuipiam videbit ut soliuio quadam ex Mayronis , C in imbrae .nsu in , ac Nastiti dotitina . quae adhi heri hic poliat, dicendo, non ita tum fore; quia

licdt idem numero tempus redire queat, non tamen eodem ,

sed diverso mod , , dc inverso ordine. Velum enim veto haud ita Dei:is est solutio . Quando.

quidem si idem posset redire numero te astus, posset quoque idem numero redire ni das, .lcordia, seu, quod idem eii, idem tempus eodem eum modo, ct oidine : ergo semper seri aliquod posset contrad eliose in involvens. Prob. an:. Potissma ratio, qua Λd vel sarii probant, idem posse redi re numero tempus, & in qua vim grandem Nast lius iacit num. s. probat, eundem quoque redite posse modum,& ordinem: ergo &c Proh snt. Et tum ratio est, quia res destructa non evadit inrp :sAb iis . & sicut priusquam produceretur, dc destrueretur erat possibilis, it & potiea ,

quia idem est ierminus aqua, dc isu quem in creaticinu, de productione, ac in re productio ae quia res per anni hi lati nem, dic cupitonem ad eandem redigitur nihileitatem, quam ante creationem, S productionem habebat, ac non majorem . At quis non eoecus non videar, t a tonem istam aeque de illo eodem modo imprubare , ac ordine. r. Prob. a. Cum ens suecessivum importet ordinemptioris , & posterioris , si ens succedaneum posui idem numero reproduci, sequeretur, idem esse prius, ct posse. tius; sed in hoc emicat contradictio : ergo &e. Prob. maj. Pars prior motus jam producti, si reproducatur, subsequetur partem motus primo producti posteriorem: ergo die Respondet Mastrius num agi. nullam adesse hic impli. eantiam ; quia solet pilus, dc posterius secundum diuersa , nimirum secundom quod diverss c exisseret tempotibus .

Contra a. Eadem emergit implicantia, quia nimirum eadem res corresponderet priori , ct posteriori temporis, seque eorresponderet, & non comes inderet tempori priori , eoexisteret, & non coexisteret tempori posteriori. Seeundo. Idem potest arg. seri de ipsomet tempore, de tamen de isto respondere non se valet, cum tempus non eoexistat tempori, seeos daretur p meellus in infinitum Nec dicere ex Conimbi. di Basol. valet, quod ptioritas,& posterioritas lunt quid accidenta te, di non essentiale enti

suecessivo , nil proinde ipsi derogans , quenladmodum si

partes aquae uno ordine concitatae, concitentur postea in is verso ordine.

Non , inquam . Hoc squidem est sal state plenum . Quandoquidem idem est essentiale constitui tuum . ac distinctivum; id autem in quoens succedaneum a permanen ii distinguitur, est habere partes per modum prioris, Uposterioris, idest quod una pars posterior succedat priori, ut ex ipsomet nomine sonat. Aqua autem litat si corpus suidum, non tamen ea ens succeissivum , saltem succeis ne destructionis, de qua impraesentiatum sermo est , di qua conspicimus, partem temporis ita aliam anteire, quod hae adveniente illa perit, di sie de aliis entibus succidanei .

Ea proptet successio aquae est pure quo ad locum , non

120쪽

Liber

quoadentitatis existentiam. Ultraquamquod non omnis aqua actu fluit. Per quod sponte sua corruit alia Mastrii solutio num t ε s. dicentis. quod tune non essent partes continui per modum prioris, & posterioris, sed paries discontinuatae . Corruit, imoam. Si quidem non solet tum ens succensu uin, de quomodolis est, eum istud, ut diximus, dieat essentialiter hune ordinem . Sieque canit extra chorum . Praeterea iam probavimus num. x s. quM tune deberet esse possibilis etiam idem ordo. g. Posset denique piobari ratione indigi tata num. s. sub sinem. Llo adeas.

I. VII.

quid est possibile potest a Deo fieti ; sed quod ens

succeiiivum productum, de destructum, idem numero reis deat eu possibile: ergo die. Prob. min. Postquam suit productum n o evadit imp sibile, de eandem retinet possibilitate in , quam prius habebat antequam primo produceretur tergo die prob. ant. Tum quia est idem terminus a quo , dc ad quem in creatione, seu productione, ae in recreati e , seu reproductione. Per annihilatiomem siquidem, aut eoi ruptionem res ad eandem redigitur nihilitatem, quam habebat priusquam primo produceretur. Tum quia si erratura aliqua euaderet impossibilis, destrueretur Uivina omnipotentia, Thomistice loquendo; sed postquam est semel productum, dc destructum aliquod ens successi vum , non perit Divina omnipotentia tergo dce.

Quam inutile, imo de praejudiciale sit Adversariis arg. istud. cui adeo fidit Masti ius num. 13ε. praenite , Tum quia is quid piobat. probat etiam esse possibilem eundem

modum. Et ordinem , ut niam. I s. ostendi: quod tamen

nee Mastrius,nee ex obversariis ullus annuit: Tum quia ipse Nastrius ibi quaesto g. a num. ago. set ibit, rem semel pro. ductam dum adhue existit, nee divini ila re produci posse; de merito quia fieri est essentialiter transitus de non esse adesse; dc tamen seri Guom posset objectio , quia non evadit impossibilis, seeda, clim impossibile sit id , quod eontradictionem involvit, sequeretur aliquod extare existens , quod

contraesictionem involveret. . .

In forma itaque Rei p. nego min. Ad prob. nego anti cuius ad a. prob. dist ant. est idem terminus eum iisdem circum. stanti is essentialiter connotatis , nego, m diverss eireum innantiis essentialiter eonn talis, conoedo an .ec nego con-

seq. Hoe ipso namque quod destructa fuit, essentialiter eon.

notat, suisse priorem Si autem reptraduceretur, solet posterior. Redintegrentur nuperrime dicta. Repetamur quo.

ue dicta num. 18 Et obiecitio quaedam, quae seri hie ponet , videat ut soluta I. Phys. q. a. ari 6. vestigando ma-

tersia prima anetar foνmas am4sas g. 3. sub num. ε. ad obiectionem factam contra solutionem datam ad x arg. Contra. Esse prius , dc posterius quid accidentale , noti vero essentiale enti laeeelligo : eigci non ossicit talis circumstantia reproductioni esus . pi ob ant. pars, quae

fuit prior, potuisset esse posterior, defuisset, si Deus . o. Qinet ; tune enim non fuisset eontradictio illa , quod suis et prior, de posterior, cum fulget duntaxat posterior e et-go dce. Res p. nego ant. Ad prob permi G ant. dist. consequens

est quid accidentale enti succedaneo secundum eius partes di visi vὰ aeeeptas, eoneedo, vel transeat, collective sumptas, nego eons . Hoe enim modo, esim dicat, partem iaciam alteri sueredere, essentialiter dicit, unam esse priorem, de alteram esse posteriorem . Dieea. Ergo saltem d i vi sive poterunt reproduci. Resp. nego e seq. Et suppostum consequentis. Suppo. nit namque quod partes suecessivi entis valeant consistereseoesmuna ab alia divisu ἡ . ae discontinua te. Quid tamen est impossibile. Tune iJquide m forent, de nou rent quid succedaneum. Forent, ut supponitur, quia forent entis suecessi vi partes, Ac praeterea si non forent quid successi

viam, essemus extra casum . Et non essent, quia non haberent successonem, quae in prioritate, dc posterioritate eonsistit . Ad a. prob. min. Resp. mai. sore veram, si ereatura allis

qua evaderet impossit,ilis absolui ἡ . at non si evadat impa λυνι iniversa PlιL Tom. III.

Secundus. IO9

sbilis ei aliqua duntaxat suppostlone, ut in casu nostro de

impossibilitate reptoductionis entis succedanei ex suppositione, quod fuerit destructum. Praeterea nego suppostum. Nusquam enim ens successi. uum fuit possibile sub ratione reprod uel bilis. Diees. Deus sua in activa virtute instilla continet eminenter hoc mense Maii aris. virtutem activam, qua ignis hane numero pe duxit calefactionem, sue calefactivam actionem squae est ens successivum mense Aprilis hujusdem anni tris. praegreta ) ergo non est illi impossibilis tu ratione reproducibilis, de ex suppostione. Resp. dato ant. nego mi seq. quae, ut e stet exacta debebat se insertie ergo Deus eam produceνepores . Quod verum est. Quandoquidem repugnantia, de impossibilitas se tenet, non ex parte Del, sed ex parte ipsius ealefactionis , quae amplisis re produci nequit, estque impossibilis in ratione reproducibilis, propter rationes a nobis adductas. Oppugnabis. Adhuc eontinetur in Divitia omnipotent larergo est adhue possibilis. Resp. dist. ant continetur in Divina omnipotentia absoluti , eo edo, secundam circumstantiam illam praeteriti, di posterioris, nego. Responsum ex dict.s elucescit.

Praeterea respondet Guerino is, quod continetur in Di. vina omnipotentia secundilni speciem, at non secundilmesse numericum. x . Arg. a. Nullum ens erratum est impossibile in ratione an nihil abilis, taliter quod semel productum nequeat an- nihilari rergo nullum quoque est impossibile in ratione reis producibilis . Resp. nego eonseq. dc parit. Disparitas est , Tum quia de annihilabilitate non sequuntur incommoda illa, quae sequuntur de reproducibilitate. Tum quia plus requiritur ad

cons ruendum rationes.

aa. Arg. a. Si ens laeeessi vum postquam destructum fuit non ultra posset reparari, id esset, vel quia non existit, vel quia praecessit, vel quia corruptum suit. Non primum , quia nee ante primani productionem existebat; nec secundum , quia plures existunt res , quae praecesserant . Nec tertium, quia quando primo non exi stebat reserat possibi. lis: ergo etiam modo post eorruptionem . Prob. id distaxat dei ruit an nihilat io , vel corruptio, quod ponit generatio, vel erratio; sed haee non Mnit possibilitatem di ergo si ece.

Cons. Non magis distat immis bale a possibili, qu1na possibile ab impossibili; sed per nullam potentiam poteli impossibile seri possibiler ergo ec per nullam potentiam pomis late potest fieri impossibile. secundo. Quod est Deo passibile per nullam actionem causae seeundae potest fieti illi impossibile: ergo nullum ens postibile productum, si postea per secundae causae actionem destruatur, potest se ii Deo impossibile.

Resp. ad arg. ideo esse , quia praecessit, non quom d eunque, sed modo laceessivo per modum pridiris, de posset totis, ut displicatum est cam num. l. tum hie subpetaegren

so num. I9.

Ad i. Cons. prim Iterordixi ad i. arg. hie de re existente etiam urget. Praeterea dist. mai. quant sim est ex parte extremorum distantium . conceda, qua nitim est ex modo distandi, nego maj dc data min. nego conses Impossibile nam. que dicit negationem possibilitatis. Negatio autem ceu malignantis naturae ut a Dialectieis docetur destiuit in . tum, quod poli se invenit. Denique nego suppostum. Illa namque res in ratione reproducibilis nusquam suit pol -sbilis. Ad a. iterum primitos di eo , militare quoque de re existente, quae a causa secunda producta, &conservata, ne. quiret De , impossibilis fieti. praeterea quod tune ceraso. naliter duntaetat, non vero scirmat.tern causa seeunda seret impossibile , quatenus illius prodiit io, dc destructio λ- ret occasio, quM reproduci amplisis nequiret . Ulterios

non a sola causa seeunda, verum etiam a causa prima, nimirum a Deci coneorrente cum eausa seeunda ad illius everis

sonem , aut productionem , impossibilis fetet. Tandem , ut nuper, nego suppos; tum, quod fuerit aliquando possibili, sub ratione te producibilis. ra Arg 4. Λ iis . hie eap. 3.docere videtur, quod si agens et idem, de materia est eadem , est idem effectus. Resp. Sta oti tam velle, quod effectus sit idem species, at non numero . vel dieatur, eum loqui de eodem agente, eademque materia cum iisdem circumstantiis, secus sequeretur, quod non tantlim possibilitet, versim etiam necen

o a satio

SEARCH

MENU NAVIGATION