장음표시 사용
91쪽
m ines voraetores elli da 8 vi v Is de eedunt, quia calor naturalia citios defieit. Ad prob. dico, quod minuitur paulisper inpatiendo. sed multi plos etescit in agendo. 8. Ex hactenus dictis colliges, quod opinio asseverans, a iterationem non esse m tum continuum litat si probabilis, non tamen est eompatibilis eum opinione, quam impraetentiarum defensamus, ut conspeximus supra q s. ari. uni
a. A Liis sub terminis proponi dubitatio ista consuevit , L num nimirum aEio semper debeat fert a proporismo - - ενιs inaequalitaris. Pr quo Setto , quod aequalitatis proportio tum est , quando tanta . Ec non major, nee minor est virtus activa agentis, quanta est passi i bsissentia . Proportio veto majoris inaequalitatis tune est, euin activa virtus agentis est major passi resistentia. Demum minoris inaequalitatis proportio est, quando activa virtus agentis est minor obsistentia passi. Recole doctrinam datam ari praegresso/3. ad i. inst. Δ- clam eontra solutionem datam ad a. arg. sub n. . de illa duis
pliei tes stentia negativa, & positi ua ,&de illa duplici pas-sψa de acti .a sub positi sa . a. pr. ma opinio sentit . quod semper agentis activitas debet esse major quacunque, s ve activa, s .e passiva passi ob si sentia. Hane propugnant Astadii lus, Mastrius, de ex nostris Cavinus hic disp 3 quaest. a g. I. citans pro se
secutida censet, quAd quidem agentis activitas petit semis petesse maior obsistentia passiua ec sor mali passi; non tamen semper evigitur, qu bd sit maj r res stentia activa, demate tiali passi, sed interdum potest esse majcr. nonnum. quam minor res stentia activa passi. Hane tutam ut C mpl. Io: de S. Th. quem pro se eitaverat Cav tutatur etiam Luetinois, de reliqui eommunit ei Philosophi praeter relavitos in prima opinione . Nihilominus creddetim , dissi. dium esse duo taxat in verbis, ut conspiciemus I. sequenti a.
3. D Rob. quo ad p. p. Siquidem sui dicebamus praegresso
I alti si I ad I. inst. contra rela datum ad a. arg. sub . num.) apens imprimendo suum effectum obtinet victoliam de pasto:sed nequit victoriam de illo reportare, nisi virtus agentissimajor obsistentia passi formali passiva : ergo Se. Maj. ultra ibi dicta de se patescit, quia sortior est , qui victoriam sortitur. Rati,inatio alia videri apud Compl. potest. . Prob. quo ad a. p Etenim, uti probavimus experimen. tis retroacto art. s. a. hic redintegrandis, agens agendo re pa titur, ita quod pasum reagit in agens; sed non posset resse se habete,nisi saltem res stentia materialis, nimirum acti. va passi latet maior virtute activa agentis : erpo interdum, nimi tum quando agens a pendo repatitur res stentia acti. va s ve materialis passi est maior virtute activa agentis. Respondem Λdversarii, quod tum, nimirum quando repatitur agens non est agens, sed est patiens. Sermo autem est de agente. Sed Contra. Licdi non sit agens aliqua brevi pro morula et tamen citra illam brevem morulam est simpliciter agens ;sed hoe sum est, ut dieatur poti As agens, quam patiens rergoso scit, ut dicatur, quod ad hoc, ut aliquid si agena non est necesse, quod ejus vii tus activa si maior obsisten. tia activam m. Prob min. Quod reportat victoriam dici tui potius agens, quam patiens, quemadmodum miles re portans victoriam , hostemque perimens . dieitur Meti potios, quam patiens ἔ tametsi aliquod leve vulnus in e .s ictu subeat ; sed modica illa repasso, ut uidimus non im pedit , agens repostare de pauci Pictoriam tergo oce Ea propter dixi supta si. r. quod dissidium videt ut d . taxat in verbis , quia reducitur ad illam denominatio nem passi, quam modica illa in repassione habet ipsua, aseo .
Adneffantium argumenta solvuntur. s. Α R p. I. contra p. p. Si virtus activa agentis deberet A esse major obsistentia passiva, sive formali pasi , sequeretur, quod nudquam aqua posset aliquid terrae desilue. re ; sed salsum id est : ergo dic. Pio, Mai. prola Propie.
tas terrae est sccitas, quae, ut vidimus Faegresso art. s. I. ad a. inst. factam contra responsum datum ad a. arg. sub n. . primum obtinet locum in resistendo, licEt ultimum teneat locum in agendo. Res p. dist. mai. si aqua non si major magnitudine mo. iis, eoneedo, seeos, nego maj. de data min. nego con- seq. Ut namque aqua quidpiam terrae des tueret, debet esse in maiori substantiae copia, cuius p stea excessu superet sua hunt ditate siceitatem modi eae substantiae terrae . s. Λrga. e intra a pi Sinon requireretur, quod.virtus activa agentis esset major, quam resistentia activa, sive materialis passi , maxime luia agens a genera aliquando repa titui; led edi hoc haud bene id inserturi ergo dicendum , quod etiam res stentia materialis, leu. quod idem est,actra , L non tantum formalis, seu pastu a passi debet esse minor vit tute activa agentis . M a1 est fundamentum opi. nionis nostrae. Min. prob. Controversa est de virtute asti,
a agentis; sed agens dum repatitur es patiens,& nonagens: et po dcc. Resp. nego min. Ad prob. dist. ant. es patiens notabilites quantίm sumeti ad dandam passi denominationem smpliciter , ex absolute, nego, modic/ duntaxat, de ovantuas susseit ad dandam denominat onem passi secundum quid
tantummodo, &eum addito, concedo ant. Ec nego con
set solutio nitet ex diciis num. Redintegrentur ibi
Quomodo autem seri id queat conspeximus praegregoart. . 3. ad a. arp. sub n. 3. & te plicae ibi solutae possent di
hie obiici. Illo adeas r. Λlia hic adduci posset obiectio contra p. p. de gutu
excavante lapidem . At haec resoluta jam extat ex dictis arta. F. i. in fine sub n. g. Non enim quaelibet gutta exca allapidem, sed posteaquam plures, ac plures guttae praemi serunt dispostiones delumbando lapidem , & emolietari una excavat illum. 8. Si petas, num excessus debeat esse secunddm pancialiquotas , an vero secundona partes propcittionales. Resp. primithi, nego suppostuna. Supponit namque quod agens agat transmittendo partis remotioris actiones inedia parte propinquiori ad passum. Cuius lassitas conspi'
citur retroacto art. a. s. . ad a. replicam iactam contrare
sponsum datum ad x. a g. sub n. 3. Praeterea dicimus , qissi ita solet deberet esse excessus secunddm partes aliquoias, quia seclis com partes proportionales sint diuisbiles in iussi tum , sequeret ut, quod posset aliquid agere in infestum , De quo videri potest S. Th. p. a. q 4. art. s.
ΜIκtio si per actionem, de reacticinem. Idcirco posteaquam de actione egimus,lc reactione, quasilo nem de mixtione, Stagyritae methodum sectantes, adoli
92쪽
Liber Primus. 8 IARTICULUS PRIMUS.
Nam extet m ario formistis, hoe es proprii dicta . u. I. r. Isariam mixtio sumi potest. Primo materialiter, seu, o quod idem est, puta localiter, per hoc, quod aliqua Ioeentur in stu interjacente inter alia, dc non transmutati uitio seipsa, vel propriam retinendo naturam, simul Ac figuram, ut dum tritici grana granis miseentur ordeaceis , vel solam amittendo figuram, ut dum tritiem satina rardeaceae miscetur sarinae sub mola. Secundo sormaliter, nimirum tum localiter, tum transmutative, nempe per mi scibilium alterationem de unionem,qua contrarias per qualitates invicem pugnando corrumpuntur, ita quod non per-
se verant substantialiter in seipsis, sed ex eis eorruptis ut sub una sordia substantialiter eonstitutiva redactis, resultet aliquod tertium , quod est unum per se, & mixtum compella. tur . Et sic impraesent larum a nobis sumitur. a. Mixtim autem hoe seeundo sumpta m do definitur ex Philolopho hie ea p. to. ser es unia misi binum aho rorem , seu coννώριονum fecundum formar . Hujulee definitionis explanatio videri apud Lerniam potest hie q. sa. Idem Lelma quandam solvit obiectionem, quam praelatam eontra definitionem nonnulli eum scili. gero produeunt & Λrriaga, eam respuentes. quia, dicunt, quod ei reuius in ea eommittitur, & ignotum panditur per ignotum , nimirum mixtio ekplicatur per miscibile , de alias miscibile eaeplicati nonnisi per mixtionem potest, eum qua aequ/ ignotum extat.
Ad quod respondet, quia explIeatio ista in di verso eausae
genere datur, nempe per miscibile tanquam per terminum, per mixtionem vero in genere causae essicientis. In illa namque definitione ly unio sumitur pro unione etiam activa.
Alia solutio uideri apud Mastrium potest. Reliqua argumenta lege soluta apud Ompl. hie dii, s. quaest. a. ν Quatuor formalem ad mixtionem requiruntur condi tiones . Prima, sent supra dieebamus, requiti ad actio. nem, Ac reactionem, quod miscibilia snt in materia transimulabili, idest quod mistibilia snt eorruptibilia . Secunda, ruod sint divisibilia , quia ut formaliter misceantur, debent eis minutissimas in partes dividete. Eapropter quae dissicilius dividuntur, aegrios miseentur; quae verJ Acilios dividuntur, ut corpora fluida , sae lios miseentur . Tertia, quod miscibilia debent esse lovieem pugnantia contrarias per qualitates, ut sat alteratio. Quarta, quod misti billa exi.
Hant per se & separata ante mixtionem . Ob idque aecidentia , quae separata existere nequeunt , nee misceti sor maliter valent. . Sententiae tres percensentur. Prima omnem mixtionem formalem in sensu a nobis praedeclarato respuit, solam. que materialem per atomotum intrusonem admittit ulla absque alteratione, de substantiali eorruptione . ita Λ tomi sarum secta, pro qua recenter Petrus Gassendus, Carte. sus, Maignanus, Saguens, Ece. Secunda annuit, extare mixtionem sormalem inter elementa , dempto igne hane tenet Rubius. Tertia admittit mixtionem formalem eunctorum quatuor elementorum . Istam tutantur universi Peripatetici, quamquam istorum nonnulli , volentes , quω elementa maneant formaliter in mixto, nonnisi in verbis eam admittere videamur . De quo art. sequenti.
qui dIcunt , aquam ea mori in vinum , ω vinum in sanis usu em . Qua ex re nitet, extare generationem ex qua negata permovetur Atomista ad mixtionem denegan
Ubi Saguens tom. 3. disp. t a. art. 3. num. a s. ausus est, ors Universa PF l. Tom. III.
earpere S. m. quasi s. Doctor Insdeliter produxerit PontI-ficis verba, quae talia sunt: Verum inrer opiniones III probabu , Itidie tuν, quae ageνιι, aquam cum viva in sanguinem transmutari. At Saquens noluit intelligere ut bene seriberet. Quando. ridem Pontifex alias 'ios percensuerat opiniones Unde Th. sensum non verba accepit. Uid. Sal m. de sacram. Eucharistiae disp. 4. dub. sub num. set dc seq. Item eam aqua non si materia eo sectabilis; iam si transubstantiatur in Sanguinem est necesia eonverti in vinum, ut fiat materia consectabilis n sanguinem transubstantianda. ut auistem brevias procederet, tot verba omittere licuit S Thimae , qui viro docto , dc non calumniatori intendat loqui.
Atomista respuitur mixtio per alterationem , dc corrupti
diem m stibilium, quia impossi bilis ab eo judieatur substantialis eorruptio, sicut de Re eratio, sed huius salsitas latis, superque ostensa est r. Phys q. r. et ergia dce. Prob. a. Quo ad eandem p. ex dictis eo una a Phys. q r. quia s mixtio seeet tantummodo per localem mixtio. dem, s.e localem dispositionem Λtomorum, posse: naturaliter seri mortuorum telar tecti i, quia posset taltem Λngelus supersi ites atomos resumere, & ad tua reponere
loea. Eam ob rem, ut ibidem conspeximus, mortuorum resurrectionem naturaliter futuram putavit Democritus .
qui proinde suum iussit in mele ecirpus conditi ; sed hoc exploratum est, esse salsum ergo &e. Prob. 3 Quo ad eandem p. quoniam ut art. sequenti planum set, si non fieret per alterationem, & eorruptionem mistibilium mixtio, dc remanerint formaliter in mucto, mixtum sciret unum duntaxat pet accidens , dc non per se.
sunt virtutes , Ex qualitates aliorum elementorum, puta frigiditas terrae, humiditas aquae, dce ita &qualitas, seu virtus ignis, nimirum calor ; sed per Rublum fit mixtio ali rem trium elementorum: ergo etiam & ipsus ignis. Prob praeterea quo ad eandem p. ideo per Rubium non si mixtio ignis, quia ignis eam resideat sursum, nequit de .scendere a conraso lunae deotiam ad mixti locum , eo quod ignis naturalitet cietur sursum; sed ratio ista nulla est: ergo ec nulla est Rubii opinio. Prob. min. Tum quia litat secundum particularem inclinationem motus naturalis cui unpiam elementi sit sursum, vel deorsum; tamen secundum universalem inclinationem possunt illi peculiari cedere in-elinationi , de m est illis esse naturalis motus oppositus, li-cἡt me ullati suae Inclinationi violentus, ut non infrequenter de aqua ascendente ad Occurrendum vacuo dictum est: ergo At ignis e mmune propter bonum ad efformanda mixta poterit aliquas secund4m portiunculas ad mixto tum loca descendere . Tum quia potest descendere per violentiam judice Λrist. 8ceu meo D. Τh tum a. meteororum, tum hie lib. to. lin. a . ubi, quod aurem , inquit, Ignis fit in aere pater po PDilosophum t. Μetereoνumr dicit enim , qu/d amistus unis prν aeνem freque nroo auitia ν motu idest per B rratem coetisIs , o ferrue elotin la deorsum re dea stina ahquae partes uulsinin rore . o in vapors has pluviatibus Pesendentes, quas vispores recipιunt In regιane aeνis ealefactis . Ερ idea aquis pluviales sunt. Mosae, e' candin. Et haee etiam est eausa, quod nive deseendente non est tanta frigoris intenso , seut in aliis hyema 'ibus temporibus: se ergo eum pluvia, dc rore, de aliis hujustemodi descendunt partes ignitae ad mixtionis
Lege Compl. de Guerinois. I. III.
soleantuν obversantium argumenta.
I, lium alteν ararum tinio , sed alteratio non tisi eorruptio e ergo non datur mixtio per miscibilium corruptionem .
Resp. eommentando philosophum eum distinctione se loquendo de alteratione eonsumati vh inspecta, quo pacto importat eorruptionem, in qua finitur alteratio, concedo, secus, nego min. de conseq. Interpretationes aliae legantur In Guerinois.
93쪽
Contra. Idem stapyrita die t ibi, guttam aquae insulam
uini dolici proptig non miseeri, quia corrumpitur : ergo explieatd a mixtione eorruptionem secernit, ad que non sumit alterationem consumativd ut importantem consecuialiud corruptionem. Resp. cum Guerinois dist. ant. praecita quia eorrumpitur, nego, quia taliter corrumpitur, ut in vinum converiatur, coneedo. Quando namque unum mistibilium adeo excedit aliud, sicut vinum in tanta copia excedit aquae guttam, illud in seipsum eongeriit . Contra . In quacunque mixti ne talis evenit conversio s semel intervenit corruptio: ergo si in conversone non habetur mixtio, nusquam ista dabit ut corruptiva mixtio. Pr b. ant. In elementis virtus activa est major in uno
qu lim in alior ergo quemadmodum illud quod est in majori excedente quantitate eonvertit aliud miscibile in se , ita elementum, quod est majoris excedentis virtutis, convertet, liud in se. Resp. nego ant. Ad prob. dist ant . . simul in eo est mi. not res stentia passiva , concedo, secos, nego ant. dc coriis seq. Ut namque praecedenti q. dicebamus, licet unum sit majus ; quia tamen aliud est res stentius, pos lunt ita contemperati, eonjunctis aliis conditionibus ad agendum, ut smul disponantur ad corruptionem. & mixti genesm . Quae est Doeli lna S Th. in trata. de Formis o. 6 ait .a . Ast quando ultra excessum in virtute activa , vel obsistentia, habet etiam excessum in eopia, penitus aliud superat, illudque proinde in se convertit . Qua ex re insertur, quod ut sat mixti , opus est, eodem in instanti omnia smul corrumpi mi sobilia; quia si unum ob modicam virtutem , aut obsistentiam, aut mate. riae quantitatem prilis corrumperetur , convertetetur in aliud. quod superstes est, seque non seret mixtio. s. Α g a. argumento, quod ex antiquis Philosophis a Lisit S.Th. hie cap. io. hujusce libri lect a . Si semel elementa in instanti mixtionis corrumpuntur, iam non sunt substantialiter in illo eodem instanti; sed ea, quae non sunt nequeunt miseeti: ergo dari ista nequit mixtio per corruptionem miscibilium . Si te pondeas. quod licet non adsint actu, adsunt tamen
potentia, quatenus eorum remanet materia.
Conita es . Quandoquidem etiam in conversione rem a. net materia; di tamen converso nequit dici mixtio. Λll. ter itaque Resp. dist. maj. non sunt formaliter, conredo, non sunt virtualiter, nego maj.& distinguo min. quae non sunt nec scitismal ter, nee virtualiter, eoneedo , quae non sunt formaliter, benἡ vero uiri ualiter, nego mi nec conseq. Ut namque ait sequenti conspiciemus, perseverant virtualiter, quatenus eorum remanent virtutes.
Diees: ergo erit mixtio virtualis, at non sormalis. Resp dist. eoasequens& non sormalis, prout ly formisti, contra ponitur ad pure localem, quam vocavimus purd materialc m, concedo prout contra ponitur ad virtualem, ne isgo cons . Quomodo autem seri id queat dicetur ait. se.
1 o. Arg. 3. Nulla est assignabilis causa huiustemodi
mixtionis : ergo non extat. Prob. ant. Si aliqua seret assignabilis eausa , maxime vel ipsa elementa, vel Coesi: sed propugnari neutrum potest : ergo dce. Prob. min. dc primi quo ad p. p. Tum quia nihil est per se eausa suae destructionis. Tum quia causa efficiens debet esse in illo instanti, in quo est effectus; sed elementa pereunt in instanti generationis mixti: ergo Ece. Prob praeterea quo ad a. p. li sunt causae universales; sed mixtio est essectus quidam particulatis:
ergo dce. Resp primiter, quod eausa principalis uni voca milli Io.nis est mixtum gigens aliud mixtum , licJt causa dispostiva sint ipsa elementa. praeterea nego min.quo ad p. p. Ad I .prob. di eo, quia tum licet non adsnt formaliter, adsunt tamen virtualiter. Ad a. probi dico, quod in hoc ea su nihil destruit seipsum, sed unum elementum destruit aliud agendo in illud. Tandem de latius cum alias nego min. quoad a. p. Ad proh concessa maj. & min. nego eon seq. Nullum namque est inconveniens respectu aliquorum enectuum particularium. ut palam est de animalibus penitis ex putrefactione. Quod lichtexeeretur Λ tomissa, tamen coneedere tenet ut ceu conspieuum in vermibus, qui gignuntur in plagis pu .itescentibus tum hominis, tum aliorum animalium. Quie. quid modo sit, num vermes illi sani per atomorum transio. cationem necne, quia hoc speetat ad causam intrinsecam non ad extrinseeam efficientem, de qua in hoc argumenio sermo est. De hac Generatiose ees putri lege Masttium hie disp. 8.q 3 solio 433 die. In prima autem rei uni conditione communior Theologo. tum eum V. Th sententia est , Deum immedia id ea n has produxisse speetes mixtorum concurrentibus per modum principii materialis elementis. videatui Ca vinus hie disp 3. d. r. per totum illum os a. it Arg. 4. Ad mixtionem prae requiritur , elementa dividi secundo in omnes suas pa tes; sed hoe est impossibile , eo quod continuum est divis hile in ins nitum Syneate te mal icd nusquam ad ultimam deveniendo partem indivisibi. lem: ergo die Prob. maj. Omnis pars mixti est mixta: etpoparies miscibit. um debent invicem interserati, Ac dividi, ut mixtio fiat. Res p. dist. mai. pia requiritur dividi in partes minimas mathematic8, nego, minimas physcd. in quibus eonset.
vat i eorum species queat, ut agese invicem queant, Ecrea. gere, concedo. 11. Arg. postremo ex Ruvio Si extaret mixtio eur horum quatuor elementorum, esset vel naturalis, vel violenta ;sed propugnari neutrum potest : ergo ncin datur. Prob min. Et pii mo quo ad p. p. Admixtionem concurrunt Hementa adunata in uno loco; sed hoc non est naturale , quia es: menta petunt, esse in locis distantibus, ut leuia sursum , gravia deorsum: ergo dcc Secundo quoad a. p. Siquidem mixtio est via ad terminum naturalem: ergo est naturalis,
Res p. ad hoc patere ex dies is hic g. Σ. num. 6 Esse sim.plici er naturalem, quia est secunia Una inclinaticinem uni. versalem incommune hisnum , litat seeundom quid vio. lenta . ceu eontra inclinationem particularem. Lege sub
13 Ex dictis deprehendes. non esse necesse, quod ad nania. dc sngula mixta esscit manda Omnia congrediant ut elementa. Non est perceptibile quomodo ad efformandam nivem eoneuitat ignis . Sat igitur est, quod concurrant ali qua , ut aqua. & aer , vel aqua , ct terra , vel terra, ct aer, lic/t ad sormanda aliqua mixta persecta eoncurrant
Num posis doνι mixtio inter Iiquores . r. T Iquores alii sunt eiusdem speciei. alii diversae spe. ciet. Praeterea inter liquores ejusdem speeiel alii sunt habentes eontrarias qualitates, alii non; de de omni bus dubitatio emersit.
teticorum eum D. Th. 3. p q. 77 ars. g. insertur autem ex dictis praegregia art. tum num. s. ex tosponsi, Innocentii; tum num. s. ideo namque inter elemen ta est dabilis vera mixtio formalis, quia contrari as sortiuntur qualitates, per quas agere invicem , & recipe te queunt sed istis gaudent etiam liquorcs drvulsae speciei, habenies contrarias qualitates: ergo dce.
1. Ratio natio alia legi potest apud Guerinois hie q.
3. Obi ieie . Si ex aliquibus posset liquoribus seri uera mixtio proprid talis sor malis, maxime ex vino, di aqua sed seri ex his nequit: ergo ex nullis. Piob. min Ev vino , de aqua invicem commixtis potest vera extrahi aqua, ut testantur post Nemesum in lib. de natura hominis Alchi inis ae per spongiam i, leo imbutam , vel medullam sunci, si ve per juneum deeorti eatum ; & ut seri Cato de Retus ita eap i 1 i. scut & Plinius lib. is naturalis historiae eap II. si vas construatur ex lignit hederae, di in illud immittatur vinum limphatum , lola remanebit aqua, de vinum essuet :
94쪽
flueti ergo ex vino, & aqua non sit unum tertium dilutum, neque aqua in vinum convertitur. Resp. nego min. Λd prob. dist. ant. s sani expetientiae ii lae post modicum tempus ab aquae immissione , conre.
do s Tum namque non adhue facta erat mixtio) seo is,
Dices . Experientiae illae sunt etiam diutinum post tem pus, ut desacio compertum es, ae competiri potest. Rei p. ex U Th. in . sent. dist. a. quod tum illud, quod extrahitur, non est vera aqua, sed alius est quidam humoraqueus auuae speciem praeseserens, eeu non persec d deeo-ctus . vel est humor quidam medius de novo genitus mediis alehim isticis tostrumentis. Inst. Humor iste aqueus non convertitur in vinum peratos, vel saltem non destiuitur, elim perdui et: ergo nee aqua. Nitet consequentia , cum non magis de uno, quam de alio videatur ratio. Resp. neg cons . di paritatem. Discrimen est, quia ille alius aqueus humor est quid excrementitium. Ea propter quemadmodum in ligno non omnes ligni partes in ignem convertuntur, sed nonni liae supersunt exere mentitiae, nimirum cinis; dc smiliter contingit dum alimentum in alit substantiam vertitur: ita dum aqueo ex humore, qui est vitis nutrimentum, fit vinum, non totus in vinum convertitur , sed aliquid remanet humoris aquei in vinum non eon. versi , quique per Alchim istas extrahitur . Vel dieatur, quod hujuscemodi aqueus humor pertinet per se ad vini naturam , quemadmodum quatuor humores ad animalis naturam , ec suceus ad h. tiatum, florum, S studiuum natu .ram. Eam ob rem scut ex his extrahitur aqua stillatitia, quae non est ver/ aqua Elementaris, ita ex vino humor ex trahitur aqueus per se ad illius attinens naturam, qui proin
Idem dicimus, quando vinum , cui insusa fuit aqua, effunditur super linteamen aliquod , ibique secernitur expansum quidpiam , quod videtur aqua . Lege Cavinu in hic disp. 3. q. 3. 1s I. Nee distimulandum . qualiter ipsemet P. Maignanus ob testatui, experientiam se tentasse de praefato hederae ligno, nee feliciter cessit . Idem fortassis Et in aliis eontin.
Quandam autem experientiam seseeisse idem dicit Malia gnanus, quod in vinum aqua non convertitur. Λd quam dicendum, quod si verum est, id evenisse, quia aderat illo in vino aliquid, ratione euius haud sacile erat penetrabile ab aquae partibus, ut iacile commisceretur. obiectionem contra Fidelitatem D. Th. In serendo In hoc. III. verba vide lalutam antegresso art. num. s.
mixtionem inter elementa, de inter liquores diversae inciet , qui a sortiori negare tenentur inter liqudires eiusdem speeiei tametsi eontrarias obtinentes qualitates ἔveram etiam eontra nonnullos alios, admittentes in illis de non in istis, & praesertim eontra Mastrium hie disp. r. a. num. r. ubi posteaquam negavit de liquoribus ejusdem petiei, non habentibus eontrarias qualitates, postmodum ibidem, eodemque numero , abnuit etiam de liquoribus ejusdem speciei, contrarias qualitates habentibus. Propugnatur vero communiter a Thomistis, praesertim Io: de S. Th. Compl. Guetinois, aliisque etiam exterorum frequentet cum D. Th. qui in 3. p. q. et . ait. 8. citato do cet , quod si vino consecrato miserat ut aliud vinum in tanta copia, quod persundatut per totum vinum , desinit esse
eoi pus Christi sub illis speciebus, eo quod non esset amplisis
idem numero vinum, sed unum tertium ex utroque resul
tans . Hoe autem Λngelici dictum est saltem intelligendum , quando vinum esto ejusdem speetes, habet tamen contrarias qualitates , puta si unum est album , aliud
dem sat speeiel; tamen contrariis potiuntur qualitatibus, per quas si uno aggerantur in loeo . smulque laniantur, Bνι Unioe a Phil. Tom. III. possunt in virem agere, de reagere, dummodo si in eopla idonea: sicut ergo propterea dictum est, elementa, de liquores species diversae, eontrarias habentes qualitates adis mittunt admixtionem , ita dc liquores eiusdem speciei, conistrarias sortientes qualitates. g. Obiteles r. Si formae illae substantiales sunt speciei eitisdem, si una stat illis sub dispostionibus, etiam altera,ec consequenter quam uam alteratio seret, quo ad e trarias illas qualitates, haud tamen eorruptio substantialis seret formae; quia s una dispositio est eon et hahitis eum una substantiali sorma, erit quoque eum altera ejusdem speeteleompossibilis; ob idque nusquam individuum eorrumpetur in aliud ejusdem speciei sed in aliud altellus speciei. Resp. dist. ant. quantem est ex speelsea ratione, concedo, quantona est ex ratione individuali, nego . Etenim cum albedo U. G vini sit ei multum annexa, nequit ab ipso albedo tolli , nisi etiam vinum ipsum destruatur . Sicut V G AEthiops est speciei eiusdem cum reliquis hominibus non nigris ; & tamen nequit naturaliter ab ipso nigredo tolli, nis destruatur; Quamvis alias homo nigri non agat per nigredinem in album , aut d eonverso; qnia non in vi. cem infunduntur homines seut liquores: nee colores sunt adeo acti vi seut primae dualitates in elementis, ut solvere valeant substantiam solidam, ut sunt homines; sed liquidam duntaxat substantiam debilem, ae saei id divisbilem, ut sunt liquores. . objicies x. Ex Durando. Agens naturale intenditsbi assimilate passum in speeie infima: ergo smile nequiteorrumpete substantialiter aliud simile in specie insina, ut aliud tertium speciei eiusdem gignatur individuum, adeo. que non extat mititio substantialis eκ liquoribus eiusdem speeiel. Cons. Ex opposito sequeretur, quAd s vino albo conseis erato miseeretur aliud vinum rubeum sve consecratum,sve non eonsecratum eadem enim est ratio, quidquid di
eat Io: 1 STh. non existeret ultra Sanguis Christi sub illis speciebus vini consecrati; sed hoc falsum esti ergo salsum
est, ex vino illo rubro. & albo talem seri mixtionem. Sequela est conspieua, quia ex duobus vinis consecratis, vel ex uno e seerato, di alio non conseerato, aliud seret numero vinum: ergo non amplisis remanetet Christi Sanguis sub Sacramentalibus speciebus . Tandi si namque manet, quandiu eaedem sunt numero species . Min. autem prob. authoritate Inn III. cap. cum Martia de celebratione missarum , ubi docet Summus Ponti sex, quod si post eali- eis consecrationem aliud vinum in calicem immittatur , accidentibus prioris vini commititiam , quod sub eis latet, undique et reum sunditur : ergo supponit , adhue manere Corpus Christi sub speciebus plicitis vini. Resp. ad arg. dist ant. per se loquendo, concedo, per accidens loquendo, nego ant. & conseq. vel distinguo con. sequens eodem modo . Ut namque dixi ad primam objectionem, corrumpit illud per accidens, quatenus agit in qualitatem eontrariam, eam destruendo, quae ali s nequit ab illo seiungi absque ejus destructione. Ad Cons. e eiaci sequelam eum D Th. ibidem, si tamen tempus detur pro mixtione lassiciens. Nee Oppositum docet Summus Pontifex, qui ut exponit S. Th. ibi ad 3. intelligitur, quoties vinum recenter appositum non est tantae quantitatis , quod possit diffundi per totum aliud vinum. Nihilominos tale uinum esset religiose seruandum, tum ob incertitudinem opinionis nostrae , tum ob incertitudinem tempotis ad mixtionem conficiendam requisiti.
nequit feri vera mixtio formalis.
preolum ibi dist. a 3. q. a. doeetur tamen a reliquis, tum Thomistis, tum exteris cum D. ΤhOm. 3. p. q 77.
Ratio est, quia eatenus elementa, & liquores contrariis pollentesqualitatibus queunt miseeti, quatenus contrarias obtinent qualitates t ergo ubi contrariae non extant qualita tes nequit mixtio dari. Cons. Mixtio est alteratot una unio; sed ubi non sunt L 1 con
95쪽
contraiiae qualitates, nequit alteratio loeum habere, quia ista exercei ut per pugnam contra tratum qualitatum : ergo dcc.s Objietes i. Λd substantivam miscibilium corruptio
nem non praerequiritur alteratio psi prid dicia per actionem contrarii , sed luvieit divisio in partes mini res minimis, ted duo liquotes ei uidem ιpeciei, ec qualitatis , ramosi non alterent alte alii ne ploprie uicia per actionem contrarieta tis, tamen per mixtionem alteri seie dividunt in partes mi. nores minimis : ergo ambia iubstantias iter corrumpuntur ,
dias u resultat liquot ab eis distinctus, adeoque datur vera mixtio sormalis Maj. est conspicua, quia Iea nulla potest
conser hara in minori minimo . Min. etiam, eo quod se totis invicem 1 parsim confunduntur .
Reip nego maj quo ad p p dc distinguo illam quo ad a.
sume it divisio in partes minores, dic. quae eum alia non uniantur parte , concedo , secus , nego ma . de distincta truci. Depo e seq. Itaque tum divisio inducit corruptionem, quando si in paries minores minimis, quae non uniuntur cum alia parte . Cum autein unus liquor eiusdem speciei, ecqualitatis alteri infunditur, illae partes mini Da minores , in quas dioiso st continuantur in eodem inflatili, in quoeli diviso illa in sacto esse aliquas inter partes, cum alias parti .hus alterius liquoris e luci reo non crarrumpuntur.
ro. UNic. a. Iudice D. Th 3. p q. ari. g. liquor ei undem speciei. vel di vel sae , si in tanta quantitate permit cete tur vino quod pervaderet ipsum secundam totum, iub toto desineret emi Sanguis Christi si veto iecurus uin at quam partem pervaderet, eo quod est in modica quantitate, tum desineret esse eorpus in illa uumadiat patie ; sed hoc nonnis ratione divisionis, quatenus nimirum dividitur ea pars in minorem minimo : ergo sola divisio in partes minores minimis sussicit substantialem ad eorruptionem liquo. rum, & unius tertii generationem. Ut autem ista fiat diviso parum Obstat, esse eiusdem, vel diversae speciei, aut qualitatis activae : divisio namque sit secundom quantita tem , dc humiditatem , seu mollitiem, quae eli aequalis uir
que in liquore. Prob. man. Quod Sanguis Chiisti desinatem sub ea parte speeterum vim, cui ctim miscetur alius ex traneus liquor, non est ratione contactus, quatenus vinum non consecratum illam eontingat partem spectetum confe-cratam, quia se desineret esse sub toto , quoniam pars tacta a liquore non consecrato tangeret aliam , oc haee aliam usque ad omnes. Neque est ratione alterat ionis per qualitates contrarias, quia dum liquor hahens qualitates activas
vino immiscetur modica in quantitate , ratione actionis
ipsus vini mastis achivi, de in in Moti copia non fit mixtio , sed fit eonverso illi ua liquoris in vinum praeexiliens, secos nusquam aqua converteret ut in vinum , ted semper fiet et mixtio , vel secundum totum si in magna seret quantitate , vel aliquam secundum partem, si mudica in quantitate se. ret : ergo est ratione divi sonis. Cons vinum non consecratum permixtum alteri conse. crato vino ejusdem speciei, aut qualitatis non facit eum illo anum vinum continuum, lectis haberent unum punctum continuati sum , quia tali sub puncto erit subitantia vini, deSansuinis Christi, quia non eli major ratio de uno, quam
de dio ; sed absurdum plane id est e ergo Ece.
Resp. ad arg. S. Th. ibi explicate loqui de liquore qui dem ejusdem speciei, sed habente contrarias qualitates , α pervadente partem illam, quae corrumpit ut , cum de albo, de nigrci vino exemplum adducat. Ob idque , nego min. ecdico, quod eorruptio illa alicujus partis illarum specierum contingit, non ratione contactus, sed ratione actionis , ecreactionis seeundam illam partem ; quia cum agens agendo repatiatur, semper pars aliqua illatum specie tu in agentium In illum liquorem sibi perfusum, corrumpitur, de sic secundo meam partem si mixtio. Hujuscemodi tamen liquor resultans ex tali mixtione tandem in vinum convertitur ; ecse optimὸ salvatur, quod tota portio mixta vino, si modi
ea st, saltem mediat i in vinum convertitur.
Ad Cons nego maj. Ad prob. annexam, concedo, quod
unum obtinerent etan inualivum punctum. Λd id, quod
sublieitur dis . essent simul illo lubpuncio substantia vini ,
de Satipuis Christi velut in obliquo, concedo, in recto , nego. Itaque in obliquo duntaxat starent eodem sub punacto , quatenus per se, ec in recio solent di versis in pati, hus continuatis ab eodem puncto . Et hoc pactci consuevit explieari, quomodo si Hostia eonsecrata divideretur, sub punctis terminativis recenter resultantibus, existeret Chii
sti Corpus sub illis punctis, non per se, ratione sui, & μrecte, sed veluti in obliquo, dc ratione parcium , quas teraminant. Eapi opter sat El, quod hia uscemodi palles sue. rint eonfeci atae, ut dicatur, etiam degere illis lub punctii ratione partium : Non absimili modo. quo sesset satia. tia panis sub illis, facta divisione permaneret.
I. T Ubitatio emergit, quomodo mixtione facta ma. IO neant in mixto elementa, ex quibus mixtio faciaest . Qiaa in re plures, quae percentent ut opiniones , reduci
ad quinque possunt. Prima fuit Stoicorum , qui sui Conimbr. serum) aibi.
trati sunt, manete in mixto penetrata in eodem litu. Λst opimo ista sam exolevit, quia exploratum eunciis est, elementa, ceu rpora quanta , non potie naturaliter pe-neitati .
Secunda est Λi omissarum, qui dicunt, se tenere, quia
maneant formaliter secundam jukta positionem locatena petsui minima, alterata leeundom apparentiam sensibilem , ii a quod sint minimae quaedam partieulae aquae, quaedam ter. Iae, quaedam ignis, eccΤertia est Neotericorum quorundam, praesertim ex Societate in m. s. qui uolunt, elementa remanere formas iter inmixto quo ad eorum substantiales tinas divisa , dc invicem commixta. Dissident autem illi inter se. Quai d uideae
eorum nonnulli dicunt, maneae ulla absqu. teli actione ,
seu diminutione si .e formatum substant alium, sive quali
latum, sola eum refractivi ne actionum , quatenus aqua V. G. ignis contemperat actionem , ne iste comburat. Ita Fel-nelius, RaguZε Ius, ct alii. Qtituam vel od icunt, eae reasiactas ipsas inritias stibilantiales, quasi vero substantia suscipiat magis, dc minus scujus oppositum coni peximus q. s. in praeloquio Eico primo J oe etiam esse te I iactas, seu remis sis ipsas qualitates. S:e rivetroes Alii uicunt, solas et se retractas qualitates, neutiquam veto substantiales set mas. Sie Λ vicenna, cui adstipulani ut inuici non Λtω
Quarta opinio autumat, elementa eme in mixto conten ta eminenter, idest praestantiori quadam cum persectione informa mixti . eum ad modum, quo sensti Ma , de vegeta trix anima in rationali continentur. opinio haec solet attri
bui Serito. At Mailrius eam adscribit, non Seoto , sed Alesio , Bacconici , Aureolo , ct aliis . Imo tum Ma sirius, tum Pontius contendit, Scotum solam do isse vit tualem continentiam . Tandem idem Mastrius ibi ait. a. n. 3 i dicit, quod si Seotus usus est exemplo Vegetati ut is rationali comenti, non est de exemplis curandum ; quia exempla valent quo ad aliqua, di non quo ad Omnia. Exein
pia namque claudicant centum pedibus. Quinta propugnat, remanere potentia viri liter, ut cos tenta virtualiter in forma mixti. Hane tutantur Thombsae, & frequentias Scottilae . Sed est illi dissident inter se,
in determinando, quaenam si ista eontinentia virtualis . Quandoquidem Scin istae quos in patie sequitur clarissimus ex nostris quidam in m. s. prostentur, eontineri continen tia virtuali substantiali, ita ut sotinae mixti contineant vir tua liter latinas substantiales elementorum. At Thomissae censent, contineri continentia virtuali duntaxat accidentali , ita quod mixti forma contineat virtualiter elementorum qualitates, quas postea dimanat . ubi tamen Thomi mea mens non est, quod in mixto sint tantummodo aeeidentia ,
nimi tum qualitates, sed quod substantialis ibi adsit mixtiteri ia sorma ex elementorum corruptione genua, quae vir tua liter continet elementa per hoc, quod potest praeitare sormaliter, ct non tantum virtualiter , eorum qualitates , di non tantum eorum actiones. Praeterea eorum, qui virtualem continentiam duntaxat accidentalem approbant, quidam sentiunt, unam tantum modo extare quintam qualitatem ex illis ouatuor resultan tem , quae virtualiter quatuor contineat reliquas. Ita non
nulli apud Masilium hic disp. . q. 3. n.ir. dc ex nostris. Soncinas a G. Meth q a Iavellus a. Meth q. . di ex exteris Greg. in I. sent. dist i . q. 3. ait a. dc a Ru vici eitatus Scotus. Quidam vero asseverant, temnete duas. unam
96쪽
et mirum ex ea lore, & frigore, ae aliam ex humiditate ,& seeitate recenter resultantem. Ita Hervaeus, quem se quitur praelaudatus in m. s citans Soneinatem, eg Iaνel. lom Meth. q. 6. Caeteri autem agnoseunt quatuor cunctas qualitates .
s. Ut ad p p. est proeuldubio sta gyritae hie lex I. ubi
docet, elementa esse in mixto , non actu , sed potentia . seu virtute; dc D Th. p p q s. art. . ad 4. ubi seri-hit, elementa manere in mixto, non actu, sed virtute. Eorum verba possunt perextensum legi apud Compl. Cavi. Num , dce Prob. r. quo ad hane p. p. communi ratiocinio. Neque tint esse formaliter elementa ubi non extat disposito necessario requisita ad eorum esse; sed in mixto non extat dispois stio neeessariti requisita ad esse V. G. ignis : ergo in mixto non extat ignis sol malis. Prob. min. Dispos ici necessario requisita saltem eonnaturaliter est ealor ut cicho, nimirum in summo; sed in mixto nos extat ea lor ut octo, seu, quod idem est in summo, ut nitet: ergra Ece. Prob. min. secos nanisque mixtum, V. G. Homo conflagraret.
Respondent Adversarii iuxta triplicem illum direndi mo
dum, quod ignis non eandefacit in mixto, vel quia non adest ealcie in summo, e quod iste requiritur duntaxat adsormam ignis non refractam. At in mixto est refracta . Vel
quia est res acta ejus qualitas; vel saltem quia est testacta ejus actio. Sed Contra. Et primitor id, quod dicitur de forma substan tiali ignis rarefacta palam est, salsum esse; eo quod subitan
tia non suseipit magis, de minus, ut e nspeximus q. I. in prae- ambulo is eo prime . QuAd si minuatur quantitas ignis, adishue in ilici semper modulo ignis remanet ea lor in summo ;quia comburit. Praeterea contra alios arguo. Siquidem inde sequeretur, quod omnia temperamenta in singulis mixtis forent aequa istia; sed hoe planὰ salsum extat: ergo dc salsum est, adesse
ibi formaliter elementa etiam eum suἰs qualitatibus , dc actionibus restactis. Min. est eonspicua tum in diversis numero Hominibus, in quibus temperamenta sunt ut pluti ratim varia; Tum in diversis specie Brutis. Mai. prob. Si quidem in omnibus forent illae qualitates , dc actiones re- stactae. Dices, non fore eadem temperamenta, quia in quibundam magis, in quibusdam minus sunt refractae seeunddmquod magis, vel minas adest de opposito elemento restanis gente. Sed
Contra. Excessus iste vel susseit, ut sortilis agat in de . bilius, vel non. si prImum 1 ergo illud debilius non habebit
qualitatem In summo V. G. Aqua non habebit humiditatem in summo, terra non habebit frigiditatem in summo squam tamen exploratum est requiri ad eonnaturalem earum dispostlonem eeu ah alio debilitata. Quandoquidem unum 'positorum agendo in aliud delumbat, non solam ejus actio nem , verona etiam eius virtutem, ut perspicuum est in pu gna militari. si seeundum : ergo illud sortius non erit , erano superans, quia quod agete in aliud nequit, non est eo
sortius, adeoque erit aequale .
Cons. ille te si actionis excessus vel saeit, quod ignis non sit ultra ea idus in summo, vel non. Si primum: ergo non est amplius ignis, quia naturalis hujus proprietas est calor in summo requisita ad naturalem ejus dispositionem . Si secundum, tune dieci, qua nequit aliud elementum, V. G.
terra, aut aqua refrangere ignis actionem , quia s restangeret actionem, quoque restangeret ealefactivam ejus viris
tutem , quia ut diximus delumbando sui aduersarii acti nem , eius quoque debilitat vires, ut palam est in hominum pugna ; seque non amplius aderit in igne eator in summo ,
quem tamen vidimus . esse neeessarium pro eonnaturali
ignis dispost Ion . Si ergo nequit eius restangere virtutem , FHI Unsiero Ps I. Tam III.
nee ejus refrangere valebit actionem, ae proinde nee impe dire valebit, quod comburat. 3. Proh a. quo ad eandem p. Λbsurdum est dicere, quod mixtum , praecipud persectum sit unum per accidens, Ec non perse; sed ita foret, s elementa remanerent formaliter per
iuxta. sitionem in mixto: ergo elementa n n remanent formaliter in mixto. Μai. certa extat, seeos mixtum ,
V. G. Vivens, se haberet sicut lapidum aeervus vel sevi Iapides in domo. Min. prob. Ex pluribus entibus unitis eo mispletis per iuxta positionem resultat unum per accidens, non vero unum perse, nec una essentia, nee unum ptinet plum operationis, ut in lapidum acervo est palam : sed singula elementa sunt quid completum valens perse existere , dc operati separatum: ergo Ace. Per quod eorruum solutiones, quae a nonnuli is peo run.
tur, de possunt legi singillatim resutatae apud Guetinois hieq ε art a. Cons. Non pauca mixta pers cta extant, qnae speetales nobilissimasque sortiuntur operationes diversas ab element iarum actionibus, ut perspieuum est in rebus animatis, de etiam inanimatis, ut auro, gemmis, dic. ergo mixtum non e s stit in ipsis solis elementis. 4. Prob. 3. quoad 1.p. nelusio, nimirum quod elemen- ea n n commeantur eminenter in forma mixti. Si ignis , aqua die. continerentur hoc modo in sotma mixti, sequeretur, quod forma mixti posset constituere mixtum in esse
ignis, aquae, dcc. non secos, ae Λnima tationalis eonstituit hominem formaliter vegetativum, de senstivum; sed hoe euique sensu non inopi palam est esse falsum: ergo dce. Praeterea sequeretur, quod quemadmodum vegetativum , dc sensiti .um praedicatur de mixto, ita de Homine V. G. posset praedicari, quid sit ignis, quod sit terra , die. Imo praestantiori modo id posset, quia eontinere aliquid eminenter est modo persectiori continere illud. Neque dixeris, quod etiam rationalis Anima continet eminenter senstivum: de tamen non persecti sis Honiri sentit, quam Brutum. Ne, inquam, id dixeris . Hujus s- quidem falsitas elueelcet ex dicendis lib. a. de Anima q. a. art. I. q. 3 ad 6. arg. sub num. xx. Ex his s. prob. Conet. quoad 3. adversus Seotistas, di praelaudatum illum in m. s. quod nimirum forma mixti non contianeat virtualiter eontinentia substantiali formas elemento. rum. Quandoquidem continere uirtualiter aliud continen ita substantiali est eontinere virtualiter eius subitantiam , quemadmodum continere virtualiter aliud continentia accidentali est viriualiter eontinete vel aliqua, vel omnia eius accidentia: ergo si forma mixti contineret virtualiter continentia substantiali formas elementorum , posset earum praestate substantiam, seque posset date esse substantiam ignis, aquae, Ece. Mastrius hie disp. r. q. 3. art. a. num. 24. postquam duplicem distinxit virtualem continentiam, unam in genere causae efficientis, de alte tam in genere causae sot malis, dicit , quod forma mixti continet elementa, non in genere causae
effetentis , quia secos posset efficere ipsa elementa , sed duntaxat in genere causae sotmalis . Idque redintegrat
Ecquis non videat, ratiocinationem nostram penitos insolutam. Etenim s eontinet in genere ea usae formalis: eriso poterit ea in genere ea usae formalis praestare; quemadmo-um si contineret in genere causae essicientis, posset in genere causae efficient is praestare.
Hane sorsan praesiderat molestam Mastrius, id ellet ut eam declinaret voluit litem amicὰ dirimete, dicendo, modicam, de seld nullam in hoe inter Thom istas, de Seoti. stas esse discrepantiam . Velum enim vero quantum sit de re euique set perpendenti perspicuum.
s. Ex his quoque quarta remanet probata pars, nimi rem quod sol ma mixti contineat virtualiter continentia duntaxat areidentali elementorum sormas. Probata , in. quam , remanet a susscienti divisone . Quandoquidem e m elementa non sini sormaliter in mixto, nee ut contenista eontinentia virtuali substantiali, de alidis conspieiamus
in mixto qualitates elementorum ex earum operationibus reliquum est, qu/d contineantur virtualiter eontinentia ae .cidentali modo praedeclarato s. i. Thom istarum reserendo sententiam, Ac in aenere causae est elentis, quatenus talia potest aeeidentia e cete saltem ess cientia dimanativa. . Demum quo ad ult. p. nimirum quod eunctae quatuor remaneant qualitates, de non una duntaxat eminentialis,
97쪽
aut duae, Prob. Tum qnia non est effecigitabile, quo nomine qualitas nuncupetur ista eminent talis. Tum quia cerni tur pugna omnes inter qualitates. Praesertim autem s solet una tantom, mixtum non solet saltem ab intrinseco cortu. tibile; quia nullus in eo committeretur consilius. Quod ledi annuere non dubitet praesaudatus in m. s. tamen e victis ad uersatur Philosophis, ec edi perientiae. Etenim evidens est, quod vivens cona ad quandam e sectam pervenit aetatem, nemine etiam extrinseco impellente, corruit
talea duas diras, quod s duae sum ceret eminentiales, iam & una satis scitet eminentia lis. Non tamen eaedem remanent numero qualitates , sed aliae omnino similes, iuxta ea, quae diximus supra, tuta nodo , quod in corruptione substantiali detur resolutio ad usque materiam pi imam.
inhoe lib. t. de Gener. lex a . & alibi non inste quenter se tibit, misi bina in mixt4one non coromps. Ad quas Resp. Atist. negare eorruptionem per eonverso nem, quam explicuimus art. retroacto . Complures aliae
simile satu horitates, quae ad septem ascendunt, legi possunt solutae apud Cavinum, Guerinois, Et Mastrium .
liter in mixto, sequeretur, quod mixtum non seret magis compostum, quam elementum, sed hoe a nemine asseveratur , elim universi agnoscant, Hementa esse corpora sim.plicia, mixta vero esse eorpora composita : ergo elementa remanent forma litet in mixto. Prob. maj. Nis elementa remanerent formaliter in mixto, in isto non extaret eompo-stio, nis re materia , 8c serma; sed ista I nemine Peripateticorum denegatur elementis: ergo dcc. Cons Componentia sunt formaliter in eo, quod eompo nunt . sed elementa componunt mixtum: ergo Ece. Resp. ad arg. r. nego mai. Ad prob. dico, mixtum dici magis compos tum , quia consat etiam ex elementorum
Contra. Hoe modo dici et lana posset, componi ex aliis
mento, & nutriment , quia constat ex ejus materia ; sed compositio ista non datur: ergo neque die. Prob. min. seeos namque seret ulterior, di nova eompositio, seque novum foret mixtum, adeoque nova resultatet forma substantialis, ut in caetetis evenit mixtionibus. Ad hoe respondent nonnulli negando mai. et ad prob. an is nexam dieunt, constare quidem ex alimenti, & nutrimenti materia, sed tamen unita per conversionem, de non per
Horum tamen solutio nemine impellente eorruit. Siqui dem sue per eonversionem . si ve per mixtionem sat, semper verum est, quod constet ex nutrimenti, alimentique
materia, quae nova est materiae pars continuata eunt mare
ria ipsus viventis, quod proinde ex ea tanquam parte con stat, non seeos ae ex elementi materiar ergo eadem semis per ratio viget. Hae igitur praetermissa solutione
Resp. eoneessa illa maj. nego min. Ad prob. nego seque lam. Non enim quaelibet compositio potest dici mixtio, sed illa duntaxat, quae per mixtionem fit, dc non per conversionem. Ratio est, quia quando fit per mixtionem, tum rei scibilias mul eorrumpuntur, de non unum alio prios; idcirco ceu illud, quod dum vineitur etiam vincit, potest lia materiam dispositam relinquere, ut exigat qualitatem smilem illi qualitati, quam obtinet illud mistibile, non minos , ac aliam qualitatem similem alteri qualitati , quam aliud miscibile obtinebat. At in conversone id, quia convertitur non destruitur , idcirco non relinquit 'in isto has qualitates. Dices . Quemadmodum in compositione , quae si permixtionem, compositum e stat ex materia miscibilium, ita in compositione, quae si per eonversonem alimenti in aliti substantiam dieitur alitum consare ex alimenti maiateria r ergo quemadmodum prima , ita dc seeunda erit
Resp. nego paritatem. Discrimen est . quia in mixtione resultat nova forma veluti quaedam quinta essentia. At iri conversione non ita, sed conversi materia continuatur sub priori forma illius , in quod alimentum est e nor sum. Ad Cons. Resp. quod componentia sunt in eo quod eo . ponunt secundom id , secutidom quod rom ount illia. m ergo, ut diximus , eomponant duntaxat secundum materiam , erunt in illo formaliter secundam mala.
Resp. a. ad arg. ex dictis retroacto art. s. 3. ad a. arg. Et fortasse satiρs dist. mai. non diceretur magis eompostumsormaliter, concedo, virtualiter , nego mai. ae disiactamin. nego conseq itaque mixtum non nisi ex materia, Et forma est formaliter compostum . Dicitur autem magis compositum virtualiter, causaliter, quatenus habet virtutem musandi tot qualitates, quas eausaret, si esset soti.
liter ex elementis compostum . Dires. Ergo erit mixtum duntaxat virtualiter.
Ad hoe habes ex d4ctis art. anteacto . 3. adult. inst. cos. tra responsum datum ad a. arp. Illo adeas.
Ad Coos Resp. quod componentia sunt formaliter ubi
componunt sermaliter. At elementa eomponunt duntaxat virtualiter mixtum.
Naignanus eum aliis. Chim ei medio igne eruunt ea mix. is elementa resoluendo mixtum in oleum, sal, sphltum is ue sulphur , & cineres ἔ Unumquodque autem componitur sermaliter ex his, in quae resolvitur formaliter . printerea in arboribus recenter abscissis multum apparet aquae. Ulterilis dum cultello raditur cutis, extrahitur terra. Item cum lignum viride erematur resolvitur in aetem, nimirum
sumum , ignem , nempe flammam , aquam , nimirum humores, ct terram, nimirum cineres. Demum ignis exstiee, quae chalibe atteritur. Cons. Quemadmodum terra, aer, ignis, de aqua stat elementa mixti na utatis, ita litterae sunt et menta syllati. rum ; sed litterae sunt formalitet in syllabis r ergo dce. Resp. ad r. a.dc 3. ae 4 illa non esse pura elementa, sed quaedam esse mixta, quae magnam sortium ut cum elemen iis similitudinem. Contra ex Maignano . In sngulis appciret elementam prae dominans , nimirum terra in sale , ignis in spitini, aqua in mereurio, ace. ergo sunt elementa . Resp. primit/r permisso ant. nego conseq. Allud nanque est, quod aliqua praedominet ut alicujus elementi proprie, las, ut gravitas, levitas, calor, stigus, color dcc. Aliud veth quod sit purum elementum . Et reapse quolibet inmixto aliquod praedominatur elementum , puta gravitas terrae , aut ealor ignis , dcc de tamen inititum non est purum illud elementum , pula terra, aut ignis, oce. Praetetea dist. consequens , sunt elementa , quae ps
extuerint, nego, ouae recenter generantur, eone o cos
seq. vel enim sunt tormae quaedam de novo gentiae di veni ab elementis, de elementa impura, seu, quod idem es,
mixta quaedam, grandem praeseserentia similitudinem craelementis, ut diximus I. Phys. q. I. art. r. s. t. solvenda Chimieorum argumentum . Vel si sunt elementa , nostsunt elementa, quae praeextiterint in ipso mixto, sed ele menta , quae recenter ex mixto gignuntur, ut scripstius eoAem a Phys. q. r. art. I. g. r. ad 3 arg. sub num. as.
Hine quando Stagytita 3 de Coelo text. 3 i. desinit ele mentum dicens , quod elementum est cavus , is qllia alia eis ν a dii vi possunt, intelligendus est de diuisioneratione materiae , vel de divisione per generationem, ec
Ea propter eodem i. Phys. q. r. ait. i. s. i. solvendo Chi micorum argumentum scripsi, quod unumquodque resolvitur per separationem, dc non per corrupti nem, di genera tionem in ea. ex quibus componitur. Mixtum autem in il la resolvitur elementa , vel in illas formas elementatibus si miles, per eorruptionem, de generationem ; quia sunt sit mae genitae ex mixti eorruptione. De hae chimica resolutione videri Go in potest hie tom. 3. suae Philosophiae q. a. 11.a
Ad s. nitet ex dictis a. Phys. q. I. art. I. a1 ε .n. 19. scintillas illas tune recenter gigni. Dieere ni malueris, quod claude bantur inter silicis poros.
Ad eons licuet ex ibidem dictis, nimirum a. Phys. 1s. M plures adesse dispalitates, Tum quia syllabae reddunt fgnis cationem ad placitum, adeoque de eompositionem ad pia citum. Tum quia non faciunt unum per se, sea. iacium unum per accidens, ec attificiale per auxia positionem, s- eut lapides in domo . II. ATq.
98쪽
tr. Αu η. ad idem. Nulla est repugnantia, quod sub
sarit tales elementorum formae saltem temissae, & testa sint in eadem materiae parte : ergo possunt Ece. Proh ant. Tales formae sunt imperfectissimae, cum snt Ionge impet- sectiores mixtorum formis: ergo&e. Prob. conseq. Si sunt ita impersectae, sunt mediae mixtorum inter formas substantiales, & sermas aecidentales ; sed medium participat de extremis : ergo quemadmodum formae accidentales sunt remissibiles,&queunt in gradu remissis esse s mul, ita eve. Cons. Tales elementorum formae quamquam non snt sib- ordinatae inter se ; tamen sunt subordinatae uni sermae mixti;
ergo die. Res p. ad arg. nego ant. Ad prob. ex dictis r. Physq 1. Rr . e. is. 3. sub αε. ad .arg per totum, dist .ant. sunt i inperfectissimae inesse entis, concedo, in esse sormae, negoant.& conseq. Ut namque ibi conspeximus, formae omnes sublunares sunt aequalis perfectionis in esse scit mae, quia aequaliter cunctae informant, nimirum amissibiliter. Lege ibi pet extensum. Sane quam tumeunque imperseeiae serent tales formae,sem. per tamen debent esse persecti res cunctis formis aceidenta.
libus . Clim ergo s ut q. s. ln praeloquio dico a. duo Idaeo 4. Ostensum sui t) non nul la extant accidentia, ut quantitas, relatio, imA&quartae speciei qualitates, quae non suscipiunt magis, de ni nos, nulla iubilantialis scit ma , quamquam impellectissima potest suscipere magis, 3c .Pl'nus. Siquidem quantumvis imperfecta debet proprii genes Iconditiones participare. Ad Cons. primodum Resp. esse subordinatas per passivam continentiam in tali forma, non veria per coexistentiam sciemalem subjectionis . Ut namque inquit S. Τh. p. p. q. s.
art 4. quemadmodum plures fgurae subordinatae nequeunte dem in corpore contubernium solliri, ita nee plures elementorum substantiales formae in eadem matellae parte. Praeterea pei mi ant. nego conseq. Conspiciemus nam que in liba. de Anima vestigando. nam plures animae .
me paνt ales queant eodem in composito conrubernales e se, quod nee plures formae subordinatae, aut partiales, possunt eidem coincubate materiae , quia se darent , &non darent primum esse . Darent, quia quaelibet est forma substan. tialis, licdt mitialis, aut tu hordinata, adeoque actus pri. mus , licet subordinatus, aut partialis. Et non daret, quia 1 opponeretur ab alia . Forma autem accidentalis non dat primum . At de hoe plenios ibila. Λrg. 3. Proprietates formales sequuntur ad formam forma litet talem ; sed in mixto sunt proprietates sormales elementorum . ergo sunt in ipso sol maliter elementorum formae. Prob. min. Tales proprietates sunt calor, frigus , humiditas, de siccitas ', sed illae sunt formaliter in mi κ-to e ergo ege Resp. nego min. Λd prola dist. maj. sunt ea lor, dic. in summo, concedo, in gradu remisso, nego mai. &distine amin. nego conseq. In nullo namque mixto ceu contrariae sunt, saltem naturaliter , conciliabiles. 3. Λrg. 6. ad idem. In illo priori, pro quo mixtum praeintelligitur ad primas quatuor qualitates, habet mi κ.ti rationem ; sed non ratione talium qualitatum : ergo ratione elementorum,adeoque i sta sunt formaliter in mixto. Resp. cum Guermola dist. maj. habet pro tune rationem mixti radicaliter, vel virtualiter, concedo, sol maliter , nego mai. ZE data min. nego eonseq. Tunc namque radicat, ct exigit illas ; vel est minum virtualiter, ut diximus ad i. quia habet rit tutem causandi tales qualitates, & est, aeconcipitur in causare illas, licetncti concipiantur ut acto
Pro hae parte feliciter propugnanda ieeole cuncta , quae dicta sunt praegresso ari. per totum. Quand quidem , ut ibidem scripsimus, qui sent supt, elementa manere sorma liter in misto non nisi in verbis mixtionem admittunt. Praeis sertim autem lege ibi g. 3. ad 3. arg.
I . Arg. r. contra a. p. Si elementa continerentur viris
tualiter in mixto, maxime quia, ut nos diximus, sol mamixti radiecit qualitates sub alio gradu radicatas a formis elementatibus ; sed ratio ista nulla est : eigo elementa
non e tinentur virtualiter in mixto. Prob. min. Si ratio
illa valeret, plura sequerentur incommoda. Primo sequeretur , quod etiam in elementis eontinerentur virtualitermixta, quia elementa radicant ipsus mixti qualitates. Se- eundo sequeretur, qudd unum ex elementis virtualiter in
allo eontineretur, V. G. aer in igne, quia ambo radicant in se ea lorem, quemadmodum terra, α aqua stigus, litat in diuerso gradu. Tandem unum mixtum virtualiter CCnti. neretur in alio, eo quod omnia conveniunt in radicando qua . litates Elementares. lieὁt di versi modii temperatas: ergo ece. Resp. nego min. Ad cunctas probationes dicatur, quod ad hoc . ut unum contineat virtualiter aliud, non suffcit, quod illius radicti qualitates utcunque, sed requiritur , quod unum radicet alterius qualitates ex e alet centia illius in se. ipsum, seut mixtum radicat elementorum qualitates eκ
priori coalescentia elementorum in mixtum transmutatorum. Λt unum elementorum non radicat qualitates alte. rius ex coalescentia istius in seipsum ἔ nee elementum radi. dieat multi qualitates ex eoaleicentia mixti in elementum ;nee demum unum mixtum radicat qualitates alietius ex eoaleseentia istius in aliud .is. Λrg 8. Si quatuor elementa remanerent hoe modo in mixto seeunddm suas vi tutes, δέ qualitates, sequeretur, actiones a mixtis elieitas mediis illis virtutibus. M here attribui elementi staoquam causae principali ; sed falsum id est ergo salsum est elementa remanete hoc modo virtualiter in mixto. Mai. tam eerta est, quam certum
est, quod eausa principalis actionis est ea, ad quam pertinet virtus , , qua actio illa procedit Miti. quoque
palam est, quia secus mixtum esset purum inlitumen L,in, si eq; foret elementis,saltem collecti v suinptis impei sectius. Resp. primitas eum Guerinois, mai scire veram, stales qualitates essent eaedem numero . Ni ci iniit autem eae
dem numero, sed sunt duntaxat similes, imo nee sunt similes in gradu . Praeterea liquet ex 3ictis 1. Phys. q a. quod ad instrumenti rationem non sussicit habete Hrtute .n ab alia qui modocunque, sed requiritur, habere talem virtutem ab alio
Dices . Forma mixti speeie distinguitur 1 sormis ele.
mentaribus ς ergo ne auit ejusdem se ciet qualitates tadiis care ; sed ea lor exiliens in mixtis, dc elementi te si eiusdem spectet absoluth in ratione ea loris i ei pocalor ipsu 1 elementi non radicatur in forma mixti Idein dicas de reliquis qualitatibus. Resp. dist. ant specie distinguitur tanquam quid medium
inter illa, concedo, secus, nesto ant. de eonseq. Et quoniam medium participat de exti emis, idei: eo mixtum participat de qualitatibus elementorum .is. Λdversus tertiam p. non nailitat argumentum alicuisius ponderis, quod solutu n non remaneat in nostra probatione n s. I 1. Nihilbini nos legi Ca vinus potest. tr. Λrg postremo contra . p. In mixto uniea extat substantialis forma aequivalens pluribus sormis substantialibus elementorum : ergo & unica qualitas aequivalenter
continens qualitates Hementares, adeoque elementa non sunt virtualiter in mixto secundam eorum qualitates attem
peratas. Prob. conseq. a pari, Tum quia itust tam ultiplicantur entia absque necessitate, sed unica sussici qualitas ad praestandum quicquid omnes, de singulae quali
tates praestarent : ergo non requituntur aliae qualitates Prob. min. eadem paritate. Siquidem una forma mixti ius
scit ad praestandum quod praestarent Elementares formae iaergo pariter dcc. Resp. primi di nego ant. quo ad a. p. quia licdi si una sola, non continet virtualiter eontinentia subitantiali formas elementorum, seeos mirtum via posset eonstituere ignem is contineret in genere causae formalis j vel posset ignem, aut
terram, &c. producere, si contineret in genere ea usae essi. cientis, sed continet continentia duntaxat accidentali . Eam ob rem argumentum urget solummodo Scoti l as.
Praeterea permissis ant. potest negari eansequentia, dc aliqua disparitas assignari, quia nimirum formae substant teles elementorum nequeunt esse si ima litet in ipso mixto ob ra. tiones a nobis assignatas, hend vero illae qualitates in gradu saltem temisso. insupet quia, semper radix est magis una,
Dixi aliqua assρὰν iras, quia non plena haee est dispariistas. Licet namque lalvet possibilitatem, haud tamen ne .cessitatem auruit dictas ponendi qualitates. 13. Colligi ex dictis potest, quod adhoe, ut unum aliud eontineat eontinentia putὰ accidentali, requiritur , quod accidentia, quae sunt in continente eontenta, di manent ab illius intrinsecis. Eapropteraqua calefacta ab igne non dicitur hoc modo eontinete vatiraliter ignem.
99쪽
De Generatione, U Corruptione, siue ortu, S Interitu.
Τapytita poscuam in primo libro peregit
de ente generabili, de eorruptibili, ineommuni adoritur in hoe seeundo librci agere de generabili, & eorruptibili in particulati . Et quoniam generabilia inter &eorruptibilia primum sibi vendieant locum elementa, ex quibus sunt alia, nimirum re dita; Ide ires praesertim de elementis pertranat. Deinde disserit de circulo, nempe de regressu generabilium , de eorruptibilium.
De Primis Iu alitatibus . UT promptios elementorum asseq raris naturam , prae mittenda nonnulla sunt eorum de qualitatibus, quamquam in esse entis istae sint elementis posteriores.
a. UA ad p. p. nimirum de existentia primarum qualita. tum nihil se edihibet addendum iis . quae scripsimus in Logica Syntag. 4. q. 4. quae fuit de quantita
De qu/ id rate primarum quatitatum in eommuni. a.-Ο' quod ptimae qualitates sntillae, quarum ex partiis is ei patione sunt aliae, ides reo proportionali quodammodo illas definire ae principia mos est se : Pν mae quati rares sunt . quae nee ex se invicem, nec ex altis fiunt, sed ex quibus caerereae fant. Intelligendo, quod non fiant ex aliis tanquam eauss intrinsecis, scut de prineipiis r. physseripsmus siquidem tanquam ex eausa extrinseca, putae scienti seri possunt, sevi calor ex motu, fecitas non
semel ex ea lore causatur. Praeterea primae nuneupantur, vel quia sunt primorum corporum proprietates, nimirum elementorum, vel quia
sunt quae primo inserviunt generationi, ut inquit Cav. hie disp. I. q. r s. a. vel quia sunt obiectum primi, & enmmunissimi sensus, nempe tactus Sunt autem quatuor , nimirum calor, frigiditas, humi.
univeis consentiunt. Ast quodnam sit hoe positvun varii varie sentiunt. Itaque Cartes scripsi, quAd ealor nil aliud sit, qu mmotus celet, ct perturbatus. Cartesio adstipulantur Caristesant, & etiam Ioannes Saguens t m. 3. disp. 13. art. a. qui ea sorsan fretus imaginatione, quod sua mens si scientiarum area , v itat Peripateticorum qualitates inania quaedam ignorantiae latibula, ae dieit, calorem ex parte calesaeientis esse agitationem activam, ex parte vero ea le- facti esse agitationem pa ssivam.
essectiv/, quatenus per m citum esset tur, ec motus est c. usa ea loris, ut testine innotescet num 7. Prob Stat calor absque motu, ut palam est in lane quiescenter ergo&e. Proh ant. Calor est pr praetas ignis, ergo illi competens quocunque in statu , adeoque & in statu quietis. Legi Ioannem Saguens num i ubi dictitat, quod ignisq'inscens non est in actu secundo calidos , idest calefaciens ; seut nec Homo semper in actu secundo discurrit, ridet, dcc. Attende perspiraritatem, & sapientiam illius Saguens, qui Peripatus qualitates dignatus est compellate inania quaedam ignorant ae Iarιbula . Sumit ea lorem pro cale a. elione virtutem ea lesectivam pro calefaciente actione. Quis dubitat, quod ad localefactiva vel eli motus, vel est cum motu . Conspeximus namque 3. Phys quod omnis physica actio est eum motu physico. Et in hoe etesiderim , cunctc halloeinari Carte sanos; qui si velint, quacunque ira cale factiva actione intervenire motum loralem die nihil de hoc ad nos, quia modo non loquimur de actione eatefacti Wa. Praeterea motus iste in igne uel si 1 seipso. Et se iugiter moveretur. Vel ab alio. Et hoe non, quia stum tametsi non prios tangat ignem, in quadam etiam distantia eo a.
Prob. ultet Ios. Extantisti motus sne eatore, ut perspieuum est in aqua ventis agitata, praesertim in hyeme, Acin vento reali rapid/perflante. Respondet Saguens, quod non quicunque motus est ea lor, sed duntaxat ille , qui perseit eorpuscula calida, ut conspieuum est de Australis venti motu . veram solutio ista dunta 2 at salvat, quod mores sit te. quisitus ad ea lorem, non vero, quod in ipso motu situs steator , sed quod calor e sistat in atomis igneis; contra quod dieetur sequenti x. asserto, imo & hic sub num. r. Prob. Demn m. Siquidem ex opposto sequeretur, aquam dum des nil servere, non fore amplios ealidam, quia non ultra soret in motu . Nee eum eodem Saguens respondere iuverit, quod dum non amplios ebullit, aliqualiter movetur aqua, licit insen. sbiliter. Non , inquam . Nam tam talor si sensbilis , etiam motus deberet sensibilis esse, si tali in motu consisteret sensibilis ille calor, praesertim Atomistarum attenta doctrina quae sens bilia non transcendit. Probationes alias lege apud Guerinois.
vulgare . idem aer, quem respiratione attraximus modo calidus, modo frigidus evadit secundoni diuersum modum, quo exit ab ore, nimirum evadit calidus, s aperto emit, latur ore, frigidus si eompreiss propellatur labiis . Resp. eum uerint is primitias retorquendo experimen. tum in Adversarium . Etenim s calor in motu stus solet, aer qui compressis propellitur labiis, foret magis calidus, quia violentiori propellitur eum motu . Itaque aer ore aper.
to emissus est calidus, quia tune a pulmonibus calefactus prodit. Quando vero eompressis propellit ut labiis non es stigidus, sed est causa, quod minsis percipiatur de ea lore vel in vultu, a quo depellit aerem ambientem immediatἡ vultus supersciem, qui ab eiusdem vultus ealore fuerat ea. lefacius ; vel in pulmentis , 1 quibus depellit aerem immediate, ea es reum scribentem , qui extabat ab ires ali
100쪽
s. objectiones saguens haud aliud probant, nis quod in
actione calefactiva aliquis interveniat motus. Quod ultro eoncedimus, sed nihil ad propositum, ut num. 4. conspe
fit. quod in motu extat calor .
Ve rom Resp. quid nil aliud probant, nis quod motus si
causa caloris, non vero quod ea lor si sorinaliter motus. Et legi possunt sngillatim solutae apud Guerin is . Contra tamen potest opponi, quAd motus nequit causa re, nisi motum: ergo si motus ea usat calorem, calor erit
Resp. dist ant. per se, concedo, per accidens, nego ant.& eon seq. Contra. Non est explieabile, quomodo motus si per ae-eldens eausa caloris: ergo dcc Resp. nego ant. Et explicatur eum Goudin, quod id prae-sat, vel exeitando aliquos spiritus Igneos latitantes intra Poros eius, quod movetur, praesertim in corporibus, in quibus praedominatur ignis, ut calce, die. Vel aerendendo magis, ac congregando igneos quosdam spiritus per aerem dispersos,&disgregatas ignis particulas, quas de Cee. Io descendere, de Lunae eoneauo in aerem set ipsmus lib. praegressis quaest. g. arr. r. s. a. Et alias dicendum est , θ terra erumpere ex locis quibusdam sulphureis, di per totum universum aerem diffundi. Pro quo Ut agnoscas, quod hujustem odi ignes subterranei licde non adsint omnibus in locis, possunt tamen undequaque per terrae prosunditatem effundi , scito, tanta esse in eopla , quia sui apud Maurum serunt sodientes metalla) tetra di .vidatur duas in regiones, quarum una ad sexcentos usque
passus aestate est frigida, hyeme est calida, altera sex eentis passibus centrum versus est calidissima. Exhalationes
quoque non paucae calidae elevantur Solis ea lore. At hie extemplo laetabundus exultans conclamabit fit mista: en eου euia nosra ; en Igneas atomos. Uerilm enim vero hoe esset eanere triumphum ante paris tam victoriam . Etenim quis unquam extare huiuscemodi negavit stagminula λ Nos a. Physq r art. unico g. t. n. 18. ad a. arg. set ipsinus, posse ens naturale in minimas res i.
vi partes, licdi non ratione sui, sed ratione quantitatis ,re loquendo de toto integrali. solum etenim ibi negavi mus , talia fragmenta esse rerum naturalium principia . Negamus hie, in motu esse formaliter stum caltitem, & nepabimus d eo s. sequenti, in iisdem stagminulis consistere calorem, licet non negemus, oriri ab eis posse. Nonnulla alia de hoe legi apud Mastrium possunt in trach. de Gelo disp. a. q. r. 1 num. 23 I.
Contra Gassendum . CH, non es Istas formanter In atomir uneti . g. Assendus eap. de calore, & sigore pag. 3r . sol in bit, eatorem pro formali stum esse in atomis exilibus, sphaetieis , multum agitatis, pinguibus, viseos s ,
divellentibus, de concutient. huseorporis partes.
Proh Tum quia sequeretur, quod adamas, cuius partes nequeunt dissol vi, non posset ea leseri. Tum quia sequererat, aquam ealidam esse magis viseosam per illa corpora plagula, & viscosa. Quod quotidianae adversatur experien vitiae , qua conspicimus, aquam decoctam esse magis puram ,& aegrotantium stomacho utiliorem . Praeterea eontra nonnullos dieentes . eorpora ealeseti per eorpulaula, poros eorporis calefacti subeuntia, dictum est in Logica tract. q. q. . art. 3. g. a.
s hie a. de Gener . cap. a. se: ea ν es quantas congregans homogenea , t f disgregans beseruenee idest e gregans ea, quae sunt eiusdem rationis, di disgtehans ea , qua sunt diversae rationis.
Prob. Experimento. Aurifices vi caloris ignei metallas νι Unirosa Phil. Tom. III.
heterogenea idest speelei diversae in unam massam confusa se gregant, congregando in uno loco V. G. aurum, ex in alio argentum. Item sui seribit Gouditi ignis ligno admotus
partes subtiliores elevat in sumum, congregando in loe superiori, a queas in unum eongregat, exprimendo in humores , S partes terreas in unum congregatas reliquit in
Explicationes nonnullae resolutivae nonnullarum dissicut latum circa definitionem istam legi possunt apud Compl. Io: Λ s. Th. Lermam &c. Interimio objicies a. ex Saguens probando, quod eator non sit qualitas. Calor non est qualitas permanens, nee transens rergo non est qualitas. Prob. ant. & r. quo ad p. p. Transtad aliud , quod eatefacit x. quo ad a. si quidem secus in igne calefaciente non remaneret ea lor. Eo vel maximd qeddidem numero accidens, Peripateticis insiliendo vestistiis , nequit saltem naturaliter transire desuhjecto in subjectuin, puta de igne in aerem , de aere in lignum; imΛree supernaturaliter Thomisticd loquendo, ceu a subjecto indi vidua.
Si respondeas, qu3d est qualitas permanens , & quia
non migrat ad passum, sed in passo producitur novus ealor, qui ex passi potentia educitur. Contra instat idem Saguens t. Hine evidentissim8smul. tur juxta principia sectae Aristotelieae, lignum, quod ab
igne quantumcunque modico distare supponatur, per intera medium aerem nunquam fore aeeendendum: accendi quippe non potest, quin prios eat at ut Octo; neque potest ealed seri ut octo, nisi ab aere,. qui priQs omnes istos, & sngu Ios gradus ea loris ab igne genitos in ipso admiserit. Nune
vero e stat, aerem intermedium non ea te fieri ut octo , alioquin aecenderetur contra experientiam Seeundo. Nam sequeretur, non solum quod nunquam extingueretur carbo V. G. ignitus, quem supponamus me dio in aere conni tutum, sed praeterea earbo ille unleus uni. versum calefaceret orbem, & calefaceret, ct actenderet rergo responsum non est eonveniens. Prob. sequela. Si namque calor carbonu illius igniti absque ullo sui decremento ealefacit aetem proximὰ vicinum, isse et tam aer absque ulis loratoris iam suscepti decremento ealesaeit alium, es hie alium, donee totus si calefactus aer. Neque enim hie dicendum Oeeuriit , ealotem minuendum fore pet succes; nem continuatae generationis; quandoquidem non aliter jam discurrendum est de calore aeris, ac de calore ejusdem ignis hie vero non minuitur, sed continuo aequd viget ad calefaciendum aetem sibi proximum . Deinde quia aer, in quo carbo ille ignitus ambitur, nihil de ea lore semel suscepto remitteret : ergo earbo nunquam extingueretur. Prob. eons .
Nam nequit ambiri, nisi ab humido, aut frigido ambienis te. Imo neque extingui posset quamvis adesset humidum , slgid umque illud ambiens, quia ignis quandi si in natura sua perseverat nee stigidus esse potest nee humidus: aliunde vero corrumpi non potest, nisi per susceptas io sinu suo quali.
Nee valet dicere ad x. arg. quM aer utpote quid debilissi reum non est capax ignefieri, seu nullatenus est ea pax reia tentionis ignis. Non, inquam . quia calor in summo non est proprius, nisi ipsius ignis. Si ergo aer recipit in se rato rem ut octo, quo lignum proximum calefaciat ut octo, licaccendat, iam est eapax ignis. Resp. Optimum esse responsum, quod idem oppugnat , sed non expugnat Saguens. Ea propter Ad a. oppugnationem nego illatum. Ad prodi primites, la-pus hoe animadvertas velim, idem sequi in eius sententiade atomis. Siquidem cum igneae atoma pervadant interiacentem aerem , deberent istum prios, quam lignum ac
Praeterea distinguo, quin pilos ealesat ut octo, statim, nego, successive, subdis inguo, ab eodeni numerra aere , nego, ab alio, concedo. Etenim aer, ceu quid fluidim. reum ineunctanter variatur in spatio illo intermedio. Ob Idque lignum illud primo ealest ut unum ab aere calefacto ut duo ab igne; pollea alius numero aer, qui in eodem ,-- redit loeo , calest ut unum ab aere secedente calido ut duo,& ab igne eatefit ut duo, sique ea lidus ut tria. diui duo lignum calefacit; postea aer, qui iterum succedit, ea testut duo ab aere recedente calido ut tria, ct ealefit ut duo ab Igne, seque evadit calidus ut quatuor, ct calefacit lignum ut tria, seque succedanes usque ad calorem ut octo. Ethaee omnia interdum tardios, interdum citios fiunt iuxtara malo.