장음표시 사용
61쪽
dinaria unam dimittere formam, quin aliam aequirat, ita Anima nequiret unam amittere , quin aliam acquireret
. A Celdemia propria, quae consequuntur ad sormam nuneupantur in idiomate praesertim Thomisti eo dimanantia a forma essecti νὰ ἔ dc praeterea appellantur
dispositiones coneomitantes , ut calor ut ceto eomitatur summam ignis . Ad disserentiam accidentium , quae praeire habent ipsam sormam quae appellantur dispositiones prae viae, ut V. G. ealor ut Octo, qui ab igne alium generante
ignem fuit productus in ligno eorrumpendo, dicitur dispos .ito praevia ad sormam ignis gignendam.
te δεηι a formam subsantialem de mea genitam eo.
,. π Nivoeus est inhoe Thom istarum sensus, quamvis nonnulli in m. s. Clarissimi euiusdam eu nostris
non palei meum limitent, dicentes duntaxat, quod acci. dentia, quae eonsequuntur ad formam secundom unum grais dum disponunt ad eandem suscipiendam formam secundum alium gradum . Et quia vident, esse impossibile aliqua me. diate areidentia inter illos gladus virtualiter tantummndo diis stinctos, dieunt, aeeldentia illa stare veluti a lalete. Asthoe minimἡ diffeultatem evacuat . Quandoquidem eum Id eertum si ex II. Th. p. p. q. g. art. s. ad i. dubium emeriagit , num ad illum etiam gradum disponere possint, adiuem sequuntur. Ouod nestat praelaudatus in m. s. secutus aietanum ibi, de Godoy in m. s. Exteti autem hoe quidem inficiantur ἔ non tamen ex
professo controversam pertractant, scd universim abnuunt, posse mutuam extare eausalitatem etiam in diverso genere ea usae. Ita Cabero, & Suarez , quos et lavi eum aliis a.
Phys. in appendici posta in fine totius libri illius.
. Proh. ratiocinio ejusdem S. Τh maep a. q. 13. art. 7.di g. in Orp.de ad a. Si aliquam Ob rationem acciden ita conia sequentia ut proprietates ad formam introductam, non posiserit ad illam disponere, maxime quia sunt posteriora ad ii lavi ; sed stat optime , qud piam esse posterius alio essecti.
τδ, dc simul esse illo pilus in genere causae materialisi ergo nullum suppetit motivum denegandi, quod accidentia eon sequentia ut proprietates ad formam, de novo introductam , disponant ad litam . Prob. min. exemplo S. Τh. de venio impellente senes tam , Ac subintrante aulam . Quan. doquidem prios in genere causae veluti materialis est, sene. stam pandi, qu1m ventum introgredi; dc tamen venti in . pressus causat effecti vh senestrae aperitionem . Nis namque
fenesta aperiretur ventus non penetrat et, Ac nisi uenius amando introiret, non pandetetur senesta. De quo dixi etiam in Logiea Syntag. 3 .prodromo art. ι .de necessitate Logicae g. s. num et . ad .arg. Ec exemplo gratiae de actus conis tritionis eomproba vi. Quae mutua causalitas esto non va-Ieret qui ad actum contritionis ut vult Ici: I S. Th. eum aliis dleentes talem actum in peccatore esse ab aliquo speciali auxilio; eri quia gratia est canuessiciens sin pliciter talis, va Iebit tamen hie Ob oppostam rationem . Si dicas, quod tamets mutua extare queat eausalitas in
diverso genere ea usae; non tamen in eodem causae genere. At se esset in easu, quia talia a te dentia praecedetent in enete causae materialis uti nos dicimus, ac rursus praece etentura sol ma paritet in genere causae materialis; quia
com subjectentur informa, dc toto composio dependent ab illa ut a subjecto, adeoque ut a materiali eausa. Sed Contra ex tarma, di est alia principalis probatio. Quam. quam repugnet, idem esse prius , dc posterius in eodem ge. nere causae proximae, non tamen in eodem genere causae
remotae, de subalternae; sed hie tameis sit eodem in gene.
re causae tem tae, non tameo est in eodem genere ea usae proximae: ergo mutua state potetit prioritas, Et posterio ritas. Maj. st manifesta, Tum ratione, quia tune priori. tas mutua, de posterioritas est sub diversa ratione . Tum
exemplis. Et primo in ea uia snali Reti namque est solacubus araria respectu subditorum, di subditi sunt finis ea respecto Regis in eodem causae finalis genere . Secundi in causa effetenti. Quandoquidem Christus Dominus est ea u. sa in ut umentasia dc effectiva respectu suae transubstantiationis, de simulemus ejus. Min. autem di splicatur. St. ruidem forma est prior in genere causae materialis, quia
ubstentare habet accidentia, talia velo accidentia com sint dispositionis, egent priores duntaxat in genere causae materialia dispostivae de forent causa materialis reductivρ , quatenus se tenent ex parie eausae materialis , nimirum ex parte matariae disponendo illam ad sordiam suscipiem
4. Prob. a. Id. per quod forma habet uniri cum materia. nequit non esse ad minias disposito; sed Meldentia illata meis effecti τὰ snt ab ipsa somnia, possunt esse id, per quod
eadem forma unitur eum materia r ergo poterunt dec Prob.
m in Speetes expressa est effiniud ab intellectu; dc tamen est id, per quod intellectus ulteri os suo eum obiecto onitur: ergo pariter ece. Cum hae tamen differentia, quod aeeiden tia illa, chm non contineant in se formaliter materiam sunt id, per quod forma unitur duntaxat dispositi ud ; speetes vero com in se formaliter contineat in esse intentionali obiectum , est id , per quod intellectus unitur formaliter cum obiecto. Nee talia accidentia se habent praeels8 ad eongruentiam , seut v G. ornatus, quo instructus Rex incidit. dicitur ad Regiam potestatem dc maiestatem disponere . Non, inquam, sed necessaria penitas sunt, quia semoto V. G. ealore ut octo ab igne corrumpitur, dc convellitur ignis forma.
Dices, quod litat possibilest, superfluum tamen est
cum supponatur materia disposta per praevias disposito. nes. Sed Contra. Requiritur eontinuatio dispositionum in mare. raa ; sed haec eontinuatici non si, nisi per areideritia eo
comitantia: ergo de ista dispositivd eone utrunt. Com ita. quq dis stiones debeant praeredere id, ad quod disponunt, quia disponere ad aliquid est praeparare ad illud , iam 8te. Mas est palam, secos materia tum evaderet indisposta. Min. prob. Tum quia non est aliud excogitabile . Tum quia videmus, quods igni deseiat calor ut octo perit ignis. Caeterae autem solutiones, quas nos cum aliis in perinci a. arta
dedimus haud saei te sustinentur. Nee dicas ex hoe sequi, quod etiam postquam est introducta sorma, praeparent ad illam; quia etiam tum conser. vant materiam dispositam. Non, inquam. Ideo namque dicuntur praeparare, qua tenus in aliquo priori a quo in tr ductionis formae adoriuntur, conservare materiam disposta m . Comenim dispositiones praeviae in aliquo priori a quo destruantur per aeeidens ad formae corruptae ruinam; Idcirco incipere tune debent
s A Rg. r. Impossibile est, aliquid ege prius in genere ix causae essicientis, Et simul esse posterius in alio genere : ergo si forma est dispositonibus eo omitantibus prior ut causa effetens, nequit posterior esse in genere causae ma- tetialis . Prob. ant. Causa e Veiens debet pia supponi simpliciter existens, qua ratione Gratia, qu e est causa effectiva meriti, nequit in aliquo priori etiam a quo praesuppone teipsum meritum ut luposticinem ad se ipsa tia: ergo dcc Resp. nego ant. Ad prob primiter deo, ant. esse verum de causa essieienti smpliciter tali ut est gratia, dce. dc non per puram resultantiam, ut est sorma tespectu proprietatum per quandam di manationem : Ut et a m de existentia dima. nante a forma divi I. Phys q s. ari. 4. praeiertim ad I arg. de iterum ibi art. s.
Praeterea ex dictis n. 3 de 4. debet praesupponi simpliciter
existens in genere causae effetentis, concedo, materialis , nego. in gratia aute de merito esset causalitas mutua in
eodem generet; quia aest causa effetens eum moralis ,
62쪽
tam physe a meriti, de metitum est eausa moralis essi
eiens praemis. Contra eκ praelaudato in m. s. docti ina haec nequit non pugnare eum mente D. Thomae. Quandoquidem q de Λnima art. . ad 3. explicat, accidentia dimanantia a formation disponere, nisi secundum diversos gradus,& p. r. q γε.atis. ad I. inquit, quod in materia prima intelliguntur dispositiones, non quanto mad priorem ejus essectum , sed
quant m ad posteriorem. Praeterea 3. p. q. I. at t. I. docet,
quod gratia habitualis in Christo ; quia eonsequitur ut proprietas ad gratiam personalem, non est dispostici ad illam retgo s dce. Et, quod pliis est, ibidem ad a. explicat/ d et, non habete rationem dispositionis resp ctu unionis, sed ha here rationem naturalis proprietatis, sicut calor eonsequitur ignis formam. Seeundo. Nequit aliquid esse eausa essiciens sulpsius; sed si accidentia a scit ma substantiali essieienter dimanantia ensent dispostiones ad illam, iam sol ma esset sui psius em ciens eausa r ergo Ece. Prob. min Qui producit ultimam dispositionem ad sormam, dieitur formam producere , ut vel nos x. Phys. q. s. art. 3. si a. de existentia ; sed forma produeeret ultimas dispositiones ad seipsa me ergo&e Resp. ad i. ques doctrinam illam eYp. p. q. de Anima jam praemiserat Lerma hic q. a I. n. a. dicens, mentem D. Th. esse, quAt materia, ut recipiat formam secundum gradum entis nulla eget diis tione ; quia seeundi m hune gradum prima potentia ei proportionata eum primo actuentitativo. Ea de re dieit, dispositiones non praeintelligi ad formam quantum ad primum eius effectum, nimirum quan . iam ad gradum entis. Postea autem, die: t, dispone te proinptietates unius stradus ad alium sequentem: non tamen ne
gat quod possint disponere etiam ad illum gradum, ad quem sequuntur Imi h ne a firmat s non ibi. saltem aliis in locis, quae videri possunt apud Cauhrum, & loco a no . his telato n. a. Ubi id exemplis illustrat. In doctrina autem Illa ex p Resp. discrimen esse, quia gratia habitualis est
proprietas duntaxat improprid respectu unionis hyptistaticae, consequens ad illam eongruentialiter tant lim. Et ita interpretandus est D Th. qui proinde caloris exemplo non intendit omnimodam sacere paritatem ; Tum quia aliter sequeretur, uni nem hypostati eam se habere ut sormam di. manativam, & non ut purum terminum. Tum quia non posset gratia Uniouis stare in suci esse eonnaturali sine graistia habituali, non seclis ae ignis nequit sine calore stire . Cuius oppositum factum est in triduo mortis respectu Chiisti Cadaveris, cui fuit verbum unitum. Denique nee ipsa gratia posset eum debita sua pet sectione stare seiuncta a gratia unionis, seut nec ealor sine igne. Λd a. inst. nego min. Ad prob. in primis dieci , maximam illam esse intelligendam de eo, qui petessicientiam simplieitet talem, es non per puram di manationem causat. Praeterea dieci eum Guerinois, esse intelligendam de pro . dueente ultimam dispositionem simpliciter praeviam prae .cedentem durationis prioritate. Contra instat praelauda us in m. s. Quod est causa eausae, est eausa causati etiam in diverso genere, dummodo secuti. dom eandem rationem, secundilm quam causat, causetur . Patet namque filiae et eaula nepotis, esto filia divella mo. do conestrat ad Nepotem , videlie/t passi τὰ , Τhom istieis haerendo prinei piis. Similitet Deus dans vocationem dieitur ea uti operis in voluntate, licἡt vocatio coneurrat ad Opus bonum moraliter, Ac obiective. D stis vero sit causa voeationis physice, & effectivd. Tandem quia non alia est excogitabilis ratio, cur causa eausae in eodem genere si causa eausati, nisi quia causat eausam secundo meam foris malitatem, secundum quam causat ἔ ergo si hoe tepetitur etiam in diverso genere, causa erit causa causati . Resp. nego ant. Ad a. proh dico . quod tum tamima , tum mas sunt causa es. Qivd. Esto namque imalit et I tiendo tamina concurrat duntaxat passivd ; tamen antecede liter eoneutrit activd effective, produrendo effectivd sanguinem ex quo istus tot matur, dc praeparando mat
Ad. . dieo , quAd Deus dies tur causa operis , non praecise quia det voeationem . sed quia ulteri os medianiate sua gratia sussieienti, de effeaci concutili essectivd ad
Ad 3. alia assignatur ratio, quia nimirum s esset in emdem genere causae, causa tent eodem modo . Λt si est in diveiso genere causae, iam diversmode causant, des I Unio Ua Ps I. Tam. III
causantur, senue omnis tollitur contradictio. Diees ex eodem. Sequeretur, qnod totum posset esse eausa effectiva suarum partium, a quibus dependet in genere causae intrinsecae eonstitutivae ; sed hoc nemo opinatus est : ergo nee in diverso genere potest mutua dati
Resp. nego sequelam ; quia litat id mini, repugnet qua nilim est ex eapite mutuae causalitatis ; repugnat tamen aliunde, quia nempe constitutum nequit esse prius , nee etiam prioritate a quo, saltem secund4m sesquicquid sit secundona nostrum conelpiendi modum constituente , cim idem sit constitutivum, de constitutum, de nequeat idem seipso esse prius.
6. Λra. a. Saltem in eodem genere causae repugnat mutua prioritas, & posterioritas ; sed s accidentia a forma
substantiali di manantia essent dispositiones ad illius Introductionem, sequeretur, eam esse pilotem , Ac postetiorem dictis aeeidentibus eodem in genere causae materialis r ergo die. Prob. min. Foret posterior in genere causae materialis , uti nos die imus i & esset prior in eauta materialis genere , quia in ea, & in composito subiectantur. Λd hoe habes ex dictis n. 3. eum Lelma, quod est mutua prioritas in eodem genete temoto. vide ibi Contra exurgit prae laudatus in m. s. Non magis sunt di velis cauis in ei clem genere remoto cauta materialis rece.ptiva, de dispositiva , quam sub eodem remoto genere cauta essieientis habeant diversum ea uis modum causae productis a simplicitet, de eausa emanativa a sed dispos-tiones procidentes a forma dimanative , nequeunt esse causa illius simpliciter productiva r ergo etiam in eodem remoto Ece. Resp. nega ly non minus. Discrimen es, quia musae simplieitet effectiva cum praesupponatur simpliciter praeexios ete in aliquo priori in quo, Ae durationis, quia eausa esse iens est illa, quae dat effectui existere , de unumquodquo Opetatur inquantum est in actu. At non se materialis cauiasa , Tum propter oppositam rationem, Tum quia unum. quodque reeipit inquantum est in potentia. . Arg. 3. Si accidentia 1 sorma dimanantia praeeederene
dispositivd ipsam formam, deberent pro illo priori a quo immediatἡ tecipi in materia ; sed Me impossibile diuimusari. . ergo Ece.
Resp. nego min. suppostum. Supponit namque, quod prioritas a quo sit prioritas receptionis. Clim etenim ne prioritas , non formalis , Ac existentiae , sed virtvalis duntaxat, de naturae, non est prioritas receptionis for
Dices . ΛαIdentia dimanantia a forma suppotiunt ilis lam jam in materia receptam ut illorum substentativivam, adeoque etiam ut sui eausam materiale in t ut evasio praeeludatur j ergo non disponunt ad ejus receptio
Resp. dist. ant. supponunt illam iam receptam imis perlect/, Ac inchoat iud, concedo , persecte , ultimatd , ac compleid, nego ant. de eonis' id ei reo disponunt ad reeipiendam illam ultimat d, misees e, . ce. Uid. Ioan . IS. Th. de Ca v.
r. Dotior eootroversia est quo ad primam tituli par. tem. Et
ReeOle dicta art. i. s. r. n.a. de subjecto denominationis de de subjecto inhaesionis. Exploratum namque est , non posse materiam respectu generationis esse subjectum denominationis, cum ceu ingenerabilis, nequeat dici genita . Ob idque tota de inhaesionis subiecto lis est . Recole etiam dicta quaest. i. quod Generatio sumi duplicitet potest, nimirum ut actio, aut pastici, & ut muta ἀtio est. pio secunda tituli parte praenoscere convenit, quod duplex pereensetur generationis terminus, nimirum qώι, acetia . Terminum quι dicimus tem illam, quae generatur ut quod, videlicet quae se habet ut quoddam integrum, Ac totale sinpliciter acquirens esse ut Mola ea vi generati nis .
63쪽
Terminum qua appellamus, id ratione euius eonstituitur erminus qui generaticinis eam speeifieando. & ammi lando genitum generanti Terminus via iterum subdividit ut interminum surmalem quo totalem, de terminum quo partialem . a. Quo ad p. p. dubii duae extant sententiae. Dicit prima , Immediatum generationis subiectum esse materiam primam. Hane tutantur Caiet 3 p q 33. art. I. g. Advertendum Flandr. 8 Meth. ' s.& ut prohabiliorem Compl. hie. Hos sequunt ut Exteri, sed Seotis ita stando in noti viventibus. Secundae placet. qu/d sit totum compositum . Hane pro. pugnant Bannea hie cap. 4. q. a. Io: I S. Th. q. s. art. s. Lerisma q. IO Cav Guetinois, & alii. Nonnulli vero in m. s. persaepe eitati elatissimi euiusdam ex nostris, nimirum Emin.Ferrari distinguunt de genera. tione, quae est actio agens, quam dicunt, subiectari in generante; di de generatione . quae est actio acta, de istam consenti uni, subjectari in toto composito genito . Actio. nem autem actam nos 3 phys resutavimus. Nihilonii nos isti seeundae favent militi lententiae .
Gaariaria ut actio, vel passia est , subjectata ν ιmm/Hai in tota eompoto; at veνὰ transmaratio est , potes immeis ιὸ esse ratam ιn usa mateνla 'Ima. 3 Uo ad p. p Prob. ratiocinio simul, de aut horitate D. Th Nullum aceidens potest immediat/ recipila materia prima; sed generatio ut actio, dc passio est, estaecidens r ergo Exs. Neque reponere iuverit, quod generatio est modus quidam substantialis . Non , inquam . Quandoquidem vel generatio sumitve
ut mutatio est Et sie nec est aeeidens, nee modus aliquis substantialis, sed eommunieatici materiae eum forma , eon. notando. prius suisse privationem . Vel ut acti &e. Et se sunt de actionis praedicamento. Eo vel maxime quod . ueι. ars. unieci vidimus eum ipsismet Compl. generatio sub-ntialis ut actio est, non distinguitur realiter at alterati M. Nee ob aliud dieitur substantialis generatio, ni si quia ad substantiam terminatur. idest dieitur substantialis ex. trinseta terminati v 8. . Prob. 'un ad a. p. ex dictis q. r. post art. unleum quaestor. siquidem mutari est aliter se habere nune, ae prius; sed ista diversa alietas habetur immediatd in materia, imo est ipsa met materia prima, ut aliter se habens, nimirum se habena sub forma, sub qua prius non erat: ergo&c. De quo iterum num. ε. ad 3. arg.
sereuntis aduersae partis auumenta. r. A Rg. r. Contra p p pluribus D. Th. authotltatibus, x quae legi apud Io: a S. Τh tarmam , EU Cav. potisunt. Quia namque haud disseulter de Generatione ut mutatio est , interpretantur, O itto. Λin s Aduersus eandem p. p. st subiectum generationistit actio, de passio est, foret totum compostum, utique istud totum esset compostum genitum ; sed propugnari hoe minimε potest: ergo die. Min. elucescit. Quandoquidem subiectum debet esse antecedenter ad suum accidens; su tectum autem non habet esse antecedenter ad generationem in actio. Λ passio est , quia vi illius ponitur in esse. Mai. autem prob. me totum compos tum nequit esse ipsum generana , nee compositum corrumpendum i ergo solum compos tum genitum. Λnt. suo ad p. p. est dubio procul non solo in quia a phys diximus, actionem esse inhaesud n passa, versim etiam quia si generatio ut actio est, sub tecta tetur in generante, iam generans denominaretur gentiatum. Quo ad s. etiam aequa certitudine pollet, quia compositum, quod eorrumpitur, non est illud, quod tum d nominatur genitum. Res p. primitet permissa mai. nego min. Ad prob. dici posset, quod genera ici praecedit in genere causae escientissent ium. N ad illud subsequitur in genere musae sormalis. raeterea, nego maj. Ad prodi nego m. quo ad a. p. ad euitis prob habes ex dictis q. I. art. unlao 3. ad a. art. quod act ici alterail va, quae una. eademque actio est euci generatione ut actio est si leui ibi vidimus reeIgitur in sub jecto eorrumpendo, sed tamen transit ad subjictum geni tum vel viri iter, vel etiam sol maliter in instanti duata. xat dis quod modo ibi dilucadato. Ea de re, qui opinan tur generationem ut auio est, non distingui ab alteratiose, adiguntur dicere, quia generatio ut actio est , subjectetut in
Adde, quod, ut vidimus q I. In quaesito a. posito possat t. unicum. genetallo etiam ut actio est, non est alia actio a corruptione. Ob idque eum recipiatur in eomposio veteri ut impediti va illius eonservationis in generatione novae se mae , non dat illi denominationem peniti. ε Λrg. 3. Adversus a. p. ex M. Cav. qui sentite videtur, quod generatio etiam ut mutatici est, subjectetur in toto composito se . Generati , et tam ut mutatio est, non est
nis actio, fle passio; sed actio, de passio sunt accidens,
quod immediatd in materia prima esse nequite ergo geneta tio etiam ut mutatio est non habet locum immediate in ma. teria prima. Prob. min Generatio etiam ut mutatio est,
non est nis de linea operativi, vel passi vir ergo &e probant Non est de linea essendii ergo die Prob. ant. Est via ad esse: ergo non est ipsum esse, seu, quod idem est, delinea essendi. Resp. nego ant. Ad prob ne δε iterum ant. ad euius prob. dist. ant. non est de linea essendi consumative, concedo. inchoativ/, nego ant. & eo seq. Ad euius pi dist ant essula adesse sumptum consumat ivd. de eompletivE, oce do, sumptum inchoativἡ . nego ant. de conseq. Comeniae ut mutatio est non si, nis unici matellae eae forme, est ipsummet esse geniti inchoativi. Contra. Generatio in mutatio est. non est, his Ipsum
seri , seu, quod idem est, ipsum esse in seri, nimirum ischoativ/, de via litet; sed fieri est passo: ergo cte pia. min. Correlatiuum namque ipsius fieri est ipsum faceret ut activum passivi ; sed facere non est , his actio : et go dcc. Resp. nego min. vel illam distinguo. sumpto ly rei pro
alterari , conredo , pro mutari substantialiter, concedo. Quandoquidem, ut inquit Pinu, mutatio non est at ea passio. sed indiviso materiae, cenovae r ae, eonnotan do, praesui sie privationem. Inst. Mutat activa non est, nis actio, idest generatio activa non habet dupli rem rationem mutat lcnis nempe, de actionis: ergo pariter passi va mutatio, videlicet generatio passi va, non erit, nisi passio , nee erit duplex . scilist passio. Ec mutatio. Λnt. est eoncedendum , eum data ex plirabilis sit haee acti va mutatio alia ab actione. Resp. Dato ant. nego ennses. Diserimen est, quia avolnon respieit, nis passum e Etrinsecum. At passum saltem In rebus compostis generabilibus interdum respicit de ipsum agens extrinsecum, Ex etiam aliquid intrin eum, quod last tecipit, nimirum materia recipit in se sordiam, ἡπ jar receptionem aliter se habet nune, ae prius. Idei reo ut recipit sot mam dicitur mutari, ut vero subditur agenti dicitur pati ab ipso agente, cujus actio ad totum terminatur eo: postum .
uas quo part alis es forma substaηrsans. r. DRoh. ouo ad p. p. illud est terminus qui generationis,1 quod habet seri tir qui, seu ur quod a sed quod habet fieri ur quod est suppostum : eraci terminus qui genera tionis est suppostum . Prob. min. Illud habet fieri tir oas quod habet esse ut quod, quia seri est via ad esse; sed solum suppositum habet esse at quadr erici die. 8. Prob quo ad a. p. Terminus quo sotmalis est id, quod per modum persectivi eonstitute terminum qua ineetia spe ete, ratione euius genitum est smile generant l, ex una generatio distinguitur ab alia ; sed terminus quι generationia , nimirum suppostum eonstituitur in specie per naturam i
64쪽
v G. Homo per humanitatem tanquam per formam tota Iem, Ec per Dimam substantialem tanquam per terminum partialem: ergo terminus qua totalis generationis est natura, quae dieitur forma totius, de terminus qtia partialis est forma substantialis, quae dieitur forma partis.
sesta utar abversae partia argumenta. s. A Rg I. contra p. p. B. Virgo ver/ habuit actionem A generativam Christi; di tamen pet illam non atti. pit personam: ergo terminus qui generationis non est suppo. stum Ant. quoad p. p. tam certum est, quam rettum est,
quod B V. est vel ἡ, de proprid Mater Christi. QuA ad x.
prob. Non attigitentitatem perscirae, quia ista est Diuina; nee uniendo illam humanitati. quia B V. non potuit esse causa minet alis Incarnationis, imo nec suit instrumenta.
iis, licἡt esse potuerit , ut Deo dante dicetur intract. de
Resp. eu ibi direndis 3.p. quaestiuncula ponenda post quaestionem quintam quaesto a. ad arg quod elim in sententia D. Th scemina concurrat duntaxat passu dad generationem orae aliter . sat est ut B v. dicti ut Mater Christi, quod
praeparaverit materiam. De quo iterum q. sequentlari unico g. a. num. 4. dc s. Sex . Arss. a. contra a p.Terminus sormalis respecta
actionis est id . quod se habet ut actus actuans, de determinans. non ut subimum actuabile, de determinabile, ut vel Ipsummet termini formalis nomen pandit; sed existentia . de subsistentia in toto composito subs stente se habent respe esu naturae ut actus actuans, di determinans, natura vero est subiectum actuabile. Et determinabile ergo subsisten. tia, dc existentia, non vero natura erit terminus formalis suo generationis. Resp. mas. esse vetam si talis actos st smpliciter perse. Divus. At talis non est existentia, quae est simplici ter imis persectior ipsa essentia, ot a. Phys. q. s. art. a. praecipu/I. 3. ad a. ubi totum hoe soluo. legere potes, de debes.
Dices. In sententia probabili existentia est simpliellet persectior: . ergo dcc. Resp. primit sis, quM Ac haee, quam modo defendo, est duntaxat probabilis. Praeterea dieo, quid in sententia illa ad terminum formalem qua non suffieit, quod aliquod stactuans, Ac persectius, sed requiritur, quod se habeat ut constitutivum . Existentia autem non e stituit naturam in specie, sed γε thse contra. Quomodo autem id salvent, Ips enitent. Hoe namque ipse oppugnabo intrin. de Ino
Inst. Thom istarum plerique prostentur, quod terminus formalis qua Incarnationis Divinae fuit Uerbum Divinum, idest Di. itit verbi subsistentia . non vero natura humana tergo di idem impraesentiarum de Generationis termino di.
Resp. e cesso ant. quod de ipse propugnabo ibi qoae. seiuneula, quam eollocabo post quaestionem quintam art. a. ponendo post quaestum ineundum i nego conseq. AE parit. Disparitas est, quam ibi assignabo, quia nimitum Uerbi personalitas nullatenus est pellectibilis a rationalitate. Λεsubsistentia. de existentia perficiuntur simpliciter a natura .
ut satis loeo ex r. Phys citato Osredi. 33. Arg. g. contra ult. p. probando, quAd unio potios, ct non sordia si terminus qua generationis. Terminus quanduel tui ex vi generantis; sed non semper In generationerma produeitur. semper tamen unici producitur , ut in Hominis genesii ergo dce. Resp. ex dictis r. phys. q. 4. art. r. tibi explodebamus unionem superadditam, mar esse veram in generatione enti tativa, at non in generatione purd unitiva, qualis est H minis generatio. In ista namque sat est, quod terminus quo fit communicatus, seu unitus ex vi generati ia.
s. Upponenda res est quosdam adversus Philosophos . quos suppresso nomine Lerma hie liti l . q O . Philosophos ridiculos appellat, quibus adhaerere etiam videtur p. Arriam, quod non Foemina tant sim, verom etiam Masacti τὰ eoncurrat. Quandoquidem Mas persectios, vel saltem non impersectios, quam Remina coneurrit, fias .la scemina acti vh co uireret, demas tantummodo passivd
mas impersectius concurreret: ergo de mas activd ad gerie. rationem eo currit. Min. tam emta est, quam certum est.
quod persectilis est agere, quam pati. Mai. prob. Vir ea persectior, vel saltem non imperfectior stulterea sed operari sequitur ad esse r ergo Ece. Uid. de hoe sosos r. hieli, r. q s. eitata. Lis autem est potius de ipsa scemina , num notius ipsa mer/ passivis e currat, di solus mas iniud. Plo quo a. Exploratum est, stem am aliquem activd eo ut sum habere in generationem ut docet S. Th. in 3.sent. dist. 3.q a ait I.) antecedenter Ad quod Milo, quod in generatione triplex intervenit actio. Misma, principalis est prolis efformatio. sub qua actione sotismativa includitur organitatio. de distinctio membrorum corporis, qua est praecipua disposito permanens In gent. to; de sim; liter animatio illlus ab Anima vegetatrice usque
ad rationalem. Seeunda est antecedens actionem formativam , nimirum actio praeparans materiam, ut sit apta generationi . unusquisque enim actus fit in potentia proxima, inquit Stagyllia a. de Anima. Tereia est actio e sequens actionem principalem , actio nimirum praebens conserva. tionem proli iam genitae. Non agit ut controversa de secunda, de tertia actione. Remina etenim materiam praeparat, nimirum suum iam guinem, non solum illum eorruptum , qui emittitur men-stuali eursu, quia ex isto non Armatur fretus , verum etiam alium purum desecatum, aemulta persectione dec ctum; illumque trahit ad socum generationi destinatum. Similiter pinquam formata proles est, eam praeservat heontrariis, fovet in matrire; ideireo bona matri eis dispo.stio conducit ad serius persectionem , ut inquit Λvieenna .
Dissidium itaque est de prima, quae potior est, actione es
formativa. 3. Duarum sententiarum prima tenet, utrumque parentem ut duas partiales musas activd conturrere ad prolem eudendam, itant scemina suum habeat semen prolis cum . idest prolisini .um, nimirum prolis iactivum, quod est principium activum istus, permixtum tamen semini virili , quod est magis esseas , de vegetius. Sie Hi pocrates, Galenus, flee. quos sequitur Seotus , Gabriel, Suarer, Lorea, D Bona v. de alii . Secunda censet, ismi nam eoncurrere duntaxat passi τἐ .loquendo tamen in illa terela actione. Et hoc ben8 observetur, ae prae manibus habeatur.
Faem natamine pali amona, quae est motis formatis , conmisit dilata at passo/.4. Q Ie Arist. lib. i. de generat . animalium eap. ao. 8e ibio lib a. eap. 4 dc g. meth. de S. Th plerisque in locis , sed praecipu8 3. p. q 3 a. art. . Ecq.ε7 art.ε. ad 3. Prob. r. si Foemina eo eurreret acti τὰ in mine pali acti ne quae est prolis format tua. naxime coneurreret per semen prosiseum; sed tam inalti generatione litat suum emittat Ierem tamen semen proliscum; sed duntaxat datur ad e sciendas seeundinas, quibus proles involuta foveatur : ergo tamina non eoncurrit iniud ad principalem actio.
65쪽
rem generativam. Mai. doretur ab Adversariis, dc meri. to , quia hae ratione Mas activ concurrit. Min .ptob. si mina cincurreret acti τὰ per suum semen prolinctivum in principali genes factione, nulla foemina dici poni Ma. ter. quae non concurreret per tale semen prolificum t sed oppositum docet Fides de B. virgine, quae illa caruit seminali , de sens bili resolutione cde quo videri potest S. Thom. 3. p. q. 3 . ari I. ad 3. dc ibi q. 33. arc. 3. ad 34ὶ dc tamen vetedicitur Chri si Mater : ergo die. De quo iterum sequenti I. n. 8ad 3. arg. Mai. prob. Nulla diei potest Mater, quae
istum non habeat concursum maternum, quem magis prin-eipaliter habent Matres ; sed si foemina concurreret se per pro iseum semen in prinei pallori actione generationis, ha- iustem di eo eursus esset magis prino palis concursus :ergo dce. De quo nonnihil dixi quaest. ant ressa a. art. 4.
D. Th. locis litatis, Sin 3.sent. dist. 3. q. a. art. I. Sexus Natis, de taminae ubi ambo e eurrunt, dati sunt a natu. ra ad praestanda esseta requisita a natura in opere seneratio. nis, sed muliebris sexus ieeundum sua organa dispos tus esth natura , ut recipiat, non veto ut agat, sexus veto virilis Oeagat, & emeiat i ergo eam recipere si quoddam pati , Fremitia edincurret duntaxat passi .d Prob. min. ex sor inatione, de figura sexus muliebris ad modum receptaculi cuiusdam . Consequentia autem est exacta, Tum quia recipe te est quoddam pati, Tum ab opposito in his, in qu hus non concurrit Mas, de ire mina. Siquidem Λrbores , V. G. malos quia est prineipium activum simul, dc passivum , idest virtutem activam, de materiam ministrant adpre,pagationem, non habentur sexus distincti in illis : etpo i in foemina est distinctus &e. hoe ideo est quia mere palliis ud se habet, materiam ministrando. Pro quo Dima di. et t. esse videndum nostrum Carretium de regul IaνIsdi.
Cons. Si Fremina smul ministrando materiam eone is retet acti vh ad generationem, posset se sola naturaliter genetare filium, quamquam non ita persecte, ae in Viri eo sottio, seut hae ratione possunt Anguillae se solis generare, quia virtutem habent activam , dc paui. am ; sed vanissi. reum hoe est, quamvis possit frusta eat nis, aut las ma trices producete , ut probat Valles lib. a. eontrovers. cap r.ergi, die. Mam rob. tum exemplo allato Λnguillatum, de Plantarum, Tum innutritione, ubi quia animal habet viris tutem activam, de in alimento potest disponere ipsum , se solo potist se nutrire : ergo etiam die. Min. enitescit, quia eu opposito sequeretur, non esse tam grande miraculum , quod B. Virgo genuerit sne consortio Viri. Qua ex re in letas, metieam rem esse illam, quam se. runt ncinnulli medicorum apud Gabrielem a S. Vineentio , mimirum mulierem quandam eonoepisse ex se sola tempore
Pauli Ill . vel si id veritatis quidpiam habet, dicendum est ,
Illam non fuisse tantom foeminam . sed hermophroditam , de ita ev se sola concipere potuisse, modo, quo explieat Fortunatus Assaiatus , qui tum Medicus erat Pontis. eis, in opere de hae re edito : Secias frequentius in ire minis id contingeret, quemadmodum in Anguillia evenit , ee Plantis.
. scemina. Prob. cons . Generativa potentia in Nate , dc in tamina est eiusdem species t ergo si Ece. Prob. ant. Ad formam eiusdem speciei sequuntur potentiae eiusdem
speciei ; sed Mas, de fremina habent formam ejusdem speciei, ut probat Λtist. io. Meth. ergo Ece. Respia concesso ant. nego conseq. Λd prob. Resp. dupli. citer. Ptimo permisso ant. diu. eonsequens: per se loquendo concedo, per accidens, nego conseq. Illa itaque potentia quant om est ex sui speeisca ratione potest ad sobolis forma. Donem se extendere sed per accidens ex ratione status iotali individuo imperiscio suae speciei nequit suum ad totum pertingere erctum , sed sati in maletiae praeparatione. Sa. M Genetativa potentia ejusdem est speciei in puer , ae In viro , dc tamen in puero ratione status non generat. ob idque ut lib. s. de Generatione animalium habetur, tam in est sevi Homo puer impotensgenerare, idcirco pariter caret batha. Qua ex re insertur; quare ars Inset Ioe acti τὰ praeparans materiam, specie distinguitur ab arte superiori attingente
ultimam formam, sieut ars pharmacopolae praeparans pharismara est specie distincta ab arte medicinae eis utente ad sanitatem: non vero potentia generativa praeparatis activd materiam, ut est in tamina. distinguit ut specie a potentia generativa in Mare, quae ultimam attingit s irmam . Ducri. men namque est, Tum quia illa, non soluin per accidens , sed de per se, de suapte natura est impotens ad attingendum ultimam formam. Tum quia artes sunt habitus poten. tiae autem majorem , quani habitus obtinent amplitudinem. Tum demum quia qualitates undequaque vitales sunt superiores qualitatibus non ita vitalibus . Quae autem in insertoribus sunt dispersa, sunt unita in lupeti
Resp. a. dist. ant. sunt ejusdem speciei inadaequata, eon. cedo , adaequatae, nego ant. de eons . Quamquam etenim non sint di .ersae speelei adaequatae, de disparatae, sunt ta. men diversatum specierum inadaequatarum , ae subordi. natarum, quas ab eadem speelsed forma provenire minime pugnat, com de ab eadem numero haberi queant. Palam namque est, quod ah ejusdem animalis scarma emanant eo. dem etiam in individuo plures specie dis incti leolus, ut ex. nemus lib. a de Λnima *a. art. g. 3 n. s. ad a. arg Et insuper virtus digestiua , quae alimentum praeparat ac viristus nutritiva, quae alimentum praeparatum eo vertit in substantiam aliti. Et se est intelligendus S. Th. quando I p. q. 3 s. I t. s. ad 3. dicit, quod Paternitas, de maternitas sunt telationes diversae speciei . Resp. I. maj. illam veram esse de eadem in eodem statu , Δ suh ii Idem eiteumstantiis, ae conditicinthus . Quando. quidem eadem gratia habitualis in statu ulae radicit fidem , e spem . in statu vero Patriae radicat lumen gloriae. Item ab eadem natura gravis emanat motus dum est extra cenistrum , quies vero dum est In centro. Contra . Intra eandem speciem saltem adaequatam
sis penerativa in tamina est persectior : ergo per sepeliactios quin Mas eoneutret . Prob. ant. Nonnullae ire minarum sunt masculis vegetiores, de calidiores ; et-go dcc. Resp. nego ant. Ad prob. dist. ant. calore , de vigore adventillo, concedo, ulvisco suffetente ad se eone uen. dum sanguinem , ut ex eo prolifieum sormetur semen, neso, nisi in maseulis interdum habeatur per aeeldens lodi spost io aliqua, ratione euius, nec ipsi gignere queant. Contra. Sunt interdum calidiores calore etiam vivifico, dc radicali r ergo dce. . Prob. ant. Ferunt siquidem non nulli Mediel apud Gabrielem a S. vine. mulieres quasdam concepisse ex congressu eum alia muliere I sed id nul quam potuit vir ullus ex congressu eum alio viro e ergo signum est, oce. Resp. nego ant. Ad prola dies mus eodem cum GabiIele , res poeticas esse. vel si vera aliqua extat, dieme tis est , earum alteram Hermophroditam, Ec non putam is mi nam sui M.
di i sed si ius non uisi uenter assimilatur Patri, magis quam Matri r ergo act ivd matri coneutrit. Cons. ex eodem. Mater diligit naturaliter latim filium plusquam Pater i sed naturalis dilectio fundatur in apia cati. salitate, de origine : ergo a Matre magis, quam a Patres ius otium dueit, proindeque si active Pater eoncurrit , quoque Mater. Resp. ad arg. dist. mai. assimilatur per se, e med a, duntaxat per aeeidens, nego maj. de dist. min. assimilatur Matti per accidens, e cedo, per se, negra min. ec conseq. Itaque Fremina semper praeparat materiam, de alteratam ea hibet. ut suseipiat formam similem Matri, etiam quoad aee identia ἔ Mas vero media sua virtute activa per tacitillara . ut silapsi similem reddat : at quia interdum non ei ita potentissima ; idcirco permittit, ut sim Ilis evadat Μatri, eui tune ammi latur per accidens, nimirum per hoc,
quod virtus acti ea Masculi est desciens , secos tam ina esset principium principalius ; quod nec Seotus prae .
Vel diras, assimilati per aecidens in colore, emgie ,
dce. nimirum Oeeasone imaginativae ipsorum Patentum . Praesertim ipsus sae minae in ipso conreptu. Ea de re nonnunquam albis ex parentibus AEthiops natus est, eujus specie ire minae imaginatio in cubiculo dum e cipiebat am
66쪽
elebatur. Et hoe pacto in statu Innocentiae floret s. Th. p. i. q. rs. atta. suisse gignendas sceminas, nimirum ex eonceisptione . de ima/inatione sceminae generantis . Vid Cois nimbr. exponentes, quatenus tantam vim imaginativa pon
Demum provenire id potest ex aliqua tum meuliari eo potum coelestium influxu. Dies . Hermophroditae evadunt similes fle Patri, de Matri etiam in ipsi sexu . Et similiter hydibrides, nimirum , quae ex patentibus diversae speelel pt reantur; ut Mulie vadunt tertia in specie dissimill a specie mastuli e ergo signum et . quod etiam scemina acti v/ eoncurrit. Resp. quantom ad Hermophroditas, id etiam esse per accidens, quia nempe viri semen suit quidem quasi potens ut sibi similem redderet, sed non fuit persect8 potens . pro quo scito, quod tune semper gignitur masculus quando semen est persect8 deeo tum , scemina vero quando est quasi persecte deeoctum, ut dixi num. praecedenti in
Λd id, quod de hydibridibus dicitur , Resp. id quoque
per accidens evenire, quia nimirum virtus activa Maris est improp artionata virtuti dispositivae , dc praeparativae ipsus see ininae. quae praeparat materiam ad agens suae spe- elei ; ldeii eoisius evadit similla utriusque in generica, dedissi milis in specifica natura. Λd Cnns dii minin ipsa eausalitate praeparativa, eonee. do , sor mali, nego min. de eons . Mater namque pliis diligit filium, tum monter maiores perpessos labores proslici, de maiocem Meonvictum, tum quia magis est certa, quod hie sit filius suus. g. Λrg. q. Semen est principium activum in formatio prolis sed scemina verum habet semen ordinatum ad generationem : ergo etiam scemina activd concurrit. Min. eonis sat ex anatomia, qua deprehenditur, quod Qemina habet ni is testes , Et reliqua seminalia vasa, quae scitis habet vir Haee autem non in eastam eis natura suppeditavit. Und/quia Mares non producunt lae nutritivum insantium , illis non dedit natura vasa lactis , nimirum tumentes mam. milias. & ubera. Resp. ex dictis num. 4. dist. mai. Semen sorte, & veges, ut est semen masculi, concedo, semen debile, de prorsus Imperfectum , quale est sceminae semen, nego maj. de conis cena min. nego eon seq. Non tamen est penitos inutile, quia deservit ad melios praeparandam materiam. ob idque ana. logied tantum est eum semine masculi semen. Citra hoc semen , in quoeonsistat, de quomodo ad ge.
Derationem concurrat, non omnes conveniunt, ut videre est apud Caiet. a. a. q. viciari. ra. Probabilior tamen, EcB. Uirginis integritati conlatmlor sententia est illa. quam tenet Avicenna, qui eum Arist. dieit, sceminae semen non requiri de necessitate, sed duntaxat ad mes lis esse in gene ratione, ut seri Iavellus. Et hoc ipsum docet S. Th. 3 p. q 3a ait. 3. Quod probat Avieenna, eo quM tale semen Mon resolvitur, idest non emittitur 1 stemina, nisi quando sensualem percipit delectationem, & alias mulier quaedame incepit in Balneo, mattiee attrahente semen virile ibi es.so sum. Et sieEt factum audire detrectent Adversarii, nisi tanquam sabulam: Tamen saltem R. virgo Omnis prorsus sensualis delectationis expers fuit, proindequa nee semen emist, quo non obstin te veta extitit Christi Mater. Inquit etiam idem Λτieenna, quod testes ab intrinseeo deser fiunt foeminae, non ad formandum semen proliseum, sed ad e2citandum in matrice desiderium ieeipiendi semen virile. Vel stit inquit Lerma, denos eum ipso supra g. . deserviunt ad formandum semen, quod juvat pro eonficiendis secundis, vulgoseundinis, quibus involuta proles
q. Λrg. 4. quemadmodum tamina in generatione ordi-riatur ad patiendum Mas ad agendum; sed probabiliori Thominarum in sententia Mas mediante semine I se reciscienti concurrat simplieiter acti s/, tamen quodammodo e - rrit etiam pani τὰ: ergo etiam esto simpliciter, id est magis passi τὸ concurrat, tamen quodammodo etiam activ/concurret. Min doeetur a Flandria, Soneinate, Ioan . hS Τh dc aliis, volentibus, quod etiam in Maseoli seminescit partes quaedam era mores, quae et lam ipsae cum sangui. me Matris sint prolis materia, praesertim, ut verum si, filium etiam Patri eonsanguineum esse, ultra partes alias stiti illotes , in quibus est tam sim virtus acti Wa prolis forma. ova , quae durant usque ad instans generationis pet secta
prolis inclusu/, qua eompleta huiuscemodi partes spiritu, sae suam amittunt virtutem, pereunt, Ec transmutantur in aliquid aliud, eo quod obtento fine non ultra deserviunt. Alii autem asseverant, quod tota materia ii intre mini stretur, quibus saνere Aristoteles videtur. Re . nego min. Ad prob. e cedo, quod Thomistae illi id conletibant, sed nego arguentis suppositum. Supoonit namque, quod ministrare materiam si conmerere passiv/;Quoci tamen est salsum. Und/ etiam nos diximus, sceminam e currere antecedenter active praeparando materiam, lie/t non acti vh sor maliter . Itaque ministrare materiam
est eoncurrere iniud , licet alias materia illa passi τε se
o. Arg. post temo. Relatio maternitatis in Matre adstium est ad ipsum ut filium: ergo ut genitum; sed nequit esse ad ipsum ut genitum, nisi e currat actiud: ergo ecci Prob. min. Talis relatio fundati debet in actione, & non in passione : ergo si Ece. Prob. ant. Si fundaretur in ipso pati, nimirum in passone, talis relatio esset ad Patrem, , quo ipsa patitur , dc non ad filium , respectu cuius non pa
Re p. dat ant. Et primo consequenti, nego min. subsAd prob. dist. ant. sundatur in acti e generandi praepara tiva, nimirum praeparando materiam . e cedo, formali. ter. nego ant. 3c eons . Responsum ex dictis elucescit, ec hauritur ex D Th. in I. sent. dist. 3. q. r. ait. I. ad 3. Addo, quod ad huius modi relationem landandam nullatenus est necesse, quod active Mater concurrat ratione suae virtutis, Ec ratione sui. sed sat est, e Murrere activgratione virtutis viti, quam intra se suscipit; non quidem agendo in virtute viri, seclis sciret eausa pusil instrumenta4iis, sed eomplendo ut terminus intrinseeus virtutem Viri eo proportionali quodam modo, quo eum sorma concurrit materia ad totius suppositi actiones.
E Thymologiee alteratio Hr Oct Io, sive alteriactio dies
tur, eo quod si mutatio quaedam accidentalis saesensaiserum, Ee ahreum per deperditionem. vel aequisitionem formae aecidentalis . Quemadmodum etenim sorma omnis, aut differentia essentialis iacit aliud , de aliud , se forma Omnia , aut disserentia aecidentalis facit alterum. Hi ne triformiter sumi alteratio potest. Prim5 latiis Σε pro mutatione , quae quameunque etiam insensibilem , si .e etiam spiritualem sol mae per aequisti nem fit. Et hoe pacto etiam scientiae aequistio, aut jactura dici alteratio potest. Secundo presu pro mutatione, quae si per aequisti nem, vel amissionem alleuius sens bilis formae etiam pard persectivae, de non habentis eontrarium . Et hoe modo aeris illuminatici potest alteratio nuncupari. Tertio pres- scis, depressissim8 pro mutatione ad sens bilem terminata ualitatem , quae alteram eontrariam habeat, euiusmodiunt ealefactio, dealbatio, dcc Λlbedini namque eontra .riatur nigredo, calori frigus contrariatur. Et hoe tertio modo impraesentiarum sumitur, quia hoc duntaxat modo ad generationem eondueit, de eorιuptionem, quae hie specialiter consideratur, ut elatios sequenti praeloquio palam
E1 ex re habes, quod alteratio fit per hoe, quod agens producit in pago qualitatem aliquam , non vero per corpustulorum immissionem, ut Atomista contendit, volens, quod ignis V. G. ealefaciat lignum per hoc, quM atomos igneas intra ligni poros Immittat . Contra hoe dixi in Logica Syntag. 4. q. 3. quae sult de substantia art. a. s. a. sub
Alteratio tertio modo sumpta, nimirum ut est motus ad formam aecidentalem sensibilem habentem e ntrarium dein
una ad aham quatitarem conrν ν ais. Qua des nitione habita pro quidditate , reliquum est , ut ejus pandamus
multiplicitatem . Ast quia innotestere haud potest , nisi prius innotuerit, quaenam sint qualitatis species, ad quas datur per se primo alteratinais motus. Idcires PRAE
67쪽
I. Iatuor percenseti qualitati a species dixi in Loplea Syntag. 4. quaestiuncula posita post totam q. 4. Illo
Quo ad primam tituli partem dieitur, quid solas ad qua.
litates tertiae speeiei datur per se motus alterationis, nimiis tum ad qualitates sens biles habentes contrarium, quae in
tertia eo locantur specie, uti sunt calor, stigus, &e. Prob. Ad id duntaxat datur peris motus, quod primario, di ratione sui fit per motum; sed hoc solis eompetit qualitatibus tertiae speciei: ergo&e. Prob. min. Reliquae qualitatis spe etes non sunt per motum, sed consequentet ad aliud V. G. valetudo, & aegritudo, quae ad tertiam spectam qua- Iitatis spediem dictam hab rus, o dispositio, non sunt
primario per motum . sed consecuti τὰ tantummodo, idest consequenter ad aliud , nimirum resultant in animali ex eo, quod istud immutatur laeundam ratorem, seeundilm algirem , & caeteras qualitates, quarum librato in tempera. mento valetudo consistit. Virtutum autem habitus. ει vi. tiorum esto per se primo terminent actum sui productivum, tamen non sunt pet motum sens bilem, de quo praeeipud sermo hie est. Naturalis potentia sunt naturales proprietates e sequentes naturam talibus assectam dispositionibus . proindeque sunt de seeundario per m tum terminatum ad naturam . Demum figura com resultet ex terminatione quantitatis si per actionem perse primo terminatam ad quantitatem, loquendo de spura naturali; figura vero artiset alia resultat ex motu lorali corporum per artem dispo
Levi eulae quaedam objectiones videri apud alios Seriptores solutae possunt
vide etiam s. Phy s quaestiuncula prima, ubi conditiones
ad modum requis tas dinumeravi. 1. Quantom ad a. tituli partem , dicitur, tres esse alte rationis species, nimirum alterationem specialiter dictam intensones , dc remissonent. Dilucidatur. Alteratio est motus secundom qualitatem, ut vidimus 1 ergo extare tot debent qualitatis species, quot modis aliquid moveri secundom qualitatem potest, sed tribus duntaxat modis potest quidpiam laeundem qualitatem moveri tergo dic. Prob. min. Vel etenim subiectum move. tur 1 contraria ad contrariam qualitatem, ptios nullatenus habitam, V. G. de calore ad figus , aut d contra. Et tunc fit alteratio absoluid dicta promer vocabulorum Ino. piam. non setosae de prima qualitatis specie, nimi tum dispositione in Logica dictum est . vel lubjectum, quod se. cundom qualitatem movetur, proficit In eadem qualitate, V. G. lignum ex miniis ealido si magis calidum. Et tumst intens . Vel demum subjectum, quod secondom qualitatem movetur amittit de qualitate illa , ut dum lignum ex magis ealido si minus calidum. Et tum fit remissio: ergo &e.
a. A Derationem non esse motum eontinuum placuit ex
o nostis Soncinati, Ia vello, & Λ quatio in additi
nibus ad Ferrariensem. Idque recenter arridet clarissimo cuidam ex nostris in m. s. dicenti, quod Ignis V. G. dum admovetur ligno produeit in primo inflanti minimum gra dum caloris, deinde impereeptibilem per morulam quiescit
nihil qualitatis tempore intermedio producendo, sed postea in alio instantialium producit gradum, di se alios gradus finitos producit in instantibus stillis , adeoque a iterationis
motus ut discret/. Caeteri Thomissae omnes docent, alterationem essem
tum continuum, quibus & ipse probabiliter subscribo.
I /νario es moras continuus . a. c. Th. hie r. de Gener. lest. 14. martio, inquit, rem . o natis non es nsia tribas tenorbus , scdicet quantitate, quotitate, G mlectri 3. sent disi. s. arti a. alte ratio , ait, es mortis conr nati . . Idem redintegrat aliis in locis, seut etiam Λtistoteles ibi . Et Prob. I. Opposita in sententia sal Wati nequit alia commmnis, quam statuemus infra q. r. are ab quod nimirum agens agendo repatiatur. Si namque alteratici non est motus continuus, ct qualitas introducit ut in minimo, peto , vel eo in instanti, in quo ignis minimum introducit gradum calci. ris in aquam, ista in ipsum ignem producat minimum sei. oris gradum, vel minus minimo, vel nihil. Si hoe tertium dicatur, habet ur , quod agens agendo non repatiatur. Eo quod s ignis in ptimo ins anti, in quo agit in aquam non repatitur sertiori non repatietur in instantibus subsequentibus, in quibus debilior est virtus aquae per caloris actionem delumbatae . Secundum est impostibile, quia minus minimo non eli possibile. Si denique primum dicas, s quitur , quod aeque aqua in ignem, ae ignis in aquam, ec ἡ converso agat, sicque neuter unquam victoriam repor
3. Prob. a. communi ratione. Agens debl id applieatum passo . agit in illud; sed ignis V. G. potest per tempus continuum esse passo applicatus, V. c. ligno: ergo aget per alterationem continuam , introducendo calorem, & depeliendo frigus.
Cons. Ignis quia est applicatus passo in Instanti, agit in
eo instanti, introducendo minimum caloris gradum: ergo pariter quia est applicatus per rempus continuum agit comi. nuo, adeoque alteratio est continua. Respondet praelaudatus in m. s. mai. esse veram , nisi re. pugnet ex parte termini. In casu autem nostro repugnat ex
rarie termini, quia unum indivisibile qualitatis additum alteri potest saeere intensionem , ut dicetur num. s. Et dant exempla. Quemadmodum namque esso virtus moventis sit
applieata in instanti, tamen motus nequit seri in instanti ratione suae divisia litatis . Similitet esto ignis si appliea ius candefactibili in tempore, tamen substantia ignis fit, non in tempore, quia si modo indi vis bili per suum minimum rita calor non producitur in tempore, quia non est divisibilis in infinitum eom unum indivis bile additum alteri possit facete intensum & petit fieri per suum minimum . Sed Contra. Isto in responso nullum assignatur possibilitatis impedimentum. Dicere namque, quod unum indivisibile alteri additum potest facere intensum, duntaxat concludit quod non si necess/ procedere modo divisibili quani sim est ex parte termini, at non quod adsit impossibilitas aliqua ex
parte termini. Cum ergo alias , ut vidimus, agens natu. rate eontines applicatum incuncianter agat, nis repugnantia adst ex parte termini, iam continuo alterabit, eo quod nulla editat ex parte termini repugnantia, uti jam dictum
est, de sus os num sequent 4. dicetur. . Prob. 3. Nulla est repugnantia, quod qualitas sit di- . vi sibi lis in insnitum feeundum intensonem e ergo nulla
prorsus est repupnantia , quod continuum per motum fiat . Consequentia est exacta . Hac namque ratione augmenta tio est motus continuus, quia nimirum quantitas est di visibilis in infinitum secundoni extensionem . Ant. autem ea
dem paritate. Prob. Nulla prorsus est repugnantia , qui squantitas sit divis bilis io infinitum secundum extensionem rergo pariter &e. Respondet pars iadversa negando ant. Ad prob. in assi. gnando disparitatem Don est corcose Nonnulli siquide massignare conantur 4 eo quod ex Opposito sequeretur, ex uno quali intenso finit V. G. ut quatuor posse fieri qualitatem
extensam infiniti . Supposito squidem , pradus intensiori s lesse realiter distinctos, ct infinitos, possent explicati indiversis insnitis pati ibus subjecti per extensonem, sicut per
intensonem in eadem subjecti parte explicantur. Quod tesponsum Improbat etiam praelaudatus in m. s. nutali usque momenti esse dicit; quia non est majus ineonveniens, quod ex insnite intenso extrahantur partes, quae exinplicatae in diverss subiecti pallibus faciant infinite extensum, quam quod exhnitd extenso possint tot extrahi par.
68쪽
tes, quat expileatae saetant infinit 3 extensum ; sed suppos iis pallibus infinitis secundi m extensionem , se uitur seeunis dum : ergo etiam potest admitti primum . Conlequentia est exacta semper a pari. Μ in prob. Secos non solet divis bile in instillum. Uel f eκ finite ekten di Wis bili in infinitum non sequitur quod tot extrahi partes possint, quae secundi, mquantitatem faciant infinite e utensum ἔ nee sequitur, quod ex finit8 inten di visibili in los nitum tot extrahi partes posis snt, quae faciant infinitis extensum secundom qualitatem . Insuper ex una Muscae ala ullo absque ineommodo admittit ut i Peripateticis, quod tot extrahi partes possint , quae totum operiant mundum. Quod quidem videret incredibile , sed tamen est verum. Alii rationem adducunt ex eo, quod si qualitas solet in infinitum divisibilis, & fieret extensio continuo, taliter ut quolibet in instanti temporis esset persectior, de persectior intens τὰ, in fine horae elapsis instillis instantibus, qualitasset infinitis intensa. Si namque aliqua per instantia finita si stili binteosa, etiam dum magis, ac magis perscitur per ςnstantia institia, evadit ins nite intensa. I Sed & hoe oppugnat idem praelaudatus in m. s. quia ratio ista non minorem ingerit difficultatem, qu1m communes disse ultates de divisibi litate continui in infinitum. Etiam Namque per motum loealem mobile semper quolibet in instanti si magis distans a termino ia quo, & smiliter magis percurrit de spatio, nee tamen sequitur, per infinita holae Instantia per motum localem fuisse praeteritum infinitum spatium, & esse iasnitam aequis tam distantiam a terminoa quo. Ita dicendum de motu alterationis, quod esto quolibet in instanti qualitas esset magis, & magis intensa. non
tamen in infinitis instantibus solet intensa infinite. Et rationem assignat, quia nempe infinitum si ex partibus non communicantibus aequalibus uni certae determinatae quantitati si ve intensiv/, tiseentensi τὰ . In illis autem infinitis Partibus motus, & mutati esse aequireret qualitas infinitasPartes, vel reales, vel virtuales, vel modales non aequales
uni eertae determinatae quantitati intensiud, sed quae sem-Pet sunt minores, de minores in insnitum in lusae inruantitate intensva determinata, ecfinita ; Idcirco non
equitur, eme infinitii intensa tra.
Respondet demum ipse, his missis rationibus, sistendum
esse in ratione negativa supra ab ipso assignata, quia nimirum nulla cogit necessitas ponere hane partium in infinitum divis bilitatem intensionis, sicut eam ponere adigimur in partibus extensonis. Tum quia si suapte natura qualitas so-ret divis bilis in insnitum intens .e, sicut quantitas extens- ὰ, sequeretur quod suapte natura non haberet minimum
secundum intensionem, quemadmodum quantitas non ha. bet minimum 1eeund lim extensionem ; proindeque posset
in infinitum diffundi semper minor, dc minor. De qua sta. tim s. sequenti 3. in t .arg. n. I Sed
Contra. Hoc si quidem refutatum iam est num. antegres.so 3. resutando ejusdem responsum, quia licet non adstnecessitas quantum est ex hoe capite ἔ adest tamen necessitas ex alio eapite, nimirum quia necesse est, agens naturale debite applicatum incuncianter agere, nisi repugnantia
adsit ex parte iacti, ut ipse adi rictus est sateri, adeoque neeessitas aderit, talem divisibilitatem habendi. De quo iterum s. sequenti 3. n I.
sMoanitie Oboersariorum argumenta. s. A Rg. I. eu praelaudato illo in m. s Latitudo intens. va qualitatis non est divis bilis in gradus minores , dc minores in infinitum ; sed omne, quod fit per motum continuum di tesse diois bile in infinitum : ergo qualitas secundum latitudinem intensivam nequit seri per motum continuum. Prob. maj. Ideo quantitas extensiva ponitur divisibilis in infinitum, in partes minores dc minores, quia secos non salvaretur quantum extensum, eo quod indivis. bile additum indi .isibili non saeit extensum ; at indivisibile additum indivisibili intensi ψὰ saeit magis intensum : ergo dcc. Prob. min. Intantum indu is bilia non iaciunt extensum, quia se totis sese eontingunt, &sῖe penetrantur ; sed penetratio non obstat intensionit ergo dcc. Nitet min. quia in tenso si in eadem subjecti parte. Resp.nego mi. Λd prob data mai. de min.dist.consequens, .nis adesset cessitas ex alio capite, concedo, seclis, ne-Gνι UniveUa Phil. Tom. III.
goeonseq. Responsum patefeIt ex dictis retroactos. a. in fine, quod nimirum litat non adsit necessitas ex hoe capite , adest tamen talis ex alio, nempe ex parte agentis, ut ibi vidimus, ibique videas. Contra. Ex parte agentis adest impossibilitas, de nonreeessitas i ergo ece. Prob. ant. Impossibile est, quod agens uniformiter di imiter non habeat suae acti vitatis sphaeram ;sed nisi extaret calor U. G. omnino indi Wisibilis, quo minor impossibilis sit, sequeretur, qu Id agens uniformiter di imiter non haberet determinatam is activitatis sphae.
ram : ergo Ece. Prob. min. Posset calorem quaeumque in distantia diffundere ; ergo Ece. Prob. ant. Eatenus certa determinatur activitatis sphaera, quatenus agit, minuendo incunctanter virtutem, nimirum produeendti in propriori magis, in remotiori mini, sintensum V. G. calorem ; sed 4 non esset ad minimum devenire calorem, non ultra divisibilem, posset perenniter in alio, Ac in alio remotiori usique in infinitum producere : ergo ece. Prob. min. Ille ea lor, in quo ultimo quiesceret agens, vel esset intensus, vel non. Sinon, ergo esset minimus. Si se ergo dividi adhue posset, & ulterius diffundi, seque in libi propinquo ea,
lorem producere, ae se in ins nitum. Resp. nego ant. Ad proh nego min. euius ad prob. negoant. Ac ejus ad prob. dist. min. nisi esset devenire miciimum ad calorem non ulterius divisibilem naturaliter, concedo , d untaxat supernaturaliter, nego min. de cons . quemadmodum namq; continuum quantitatis est divisibile In itis ni tum , dc tamen ad aliquam adeo exiguam devenitur partem, quae non amplius est ab agente naturali divibilis, licet si di vibilis peragens supernaturale. Ita cum proportione dieas de qualitate secunddm intensionem .
Dices. Iuxta huiusce placiti lautores latitudo Intensiva
qualitatis consistit in gladibus, vel modis, qu rum unus adueniente alio destruitur e ergo nec supernaturaliter erit
divisibilis. Prob. eonseq. Hae in sententia latitudo intens ua qualitatis non saeit soatium pertransibile , ergo Ece.
C insequentia est exacta . Motus namque continuitas, Ecdivisio exspatii sumitur eontinuitate. Ant. prob. omnes s
quidem praefati gradus sunt indivisibiles essentialiter e et go dee. Resp. primodam, nego ant. Quandoquidem iliat non.
nulli, quos inter Guer in is, id teneant, at non omnes . Lerma namque hane propugnat sententiam ἰ de tamen postea ari 18 ad . istos respuu modos, ac dieit . qualitatem esse indi .isibilem De quo ipse dieam q. sequenti art. a. hosi
Praeterea nego conseq Λd prob. primit/t pet misso ant. nego conseq. cuius ad prob dici potiet, id verum esse de motu eontinuo qui est ad quantitatem. Praetetea, nego illud idem ant. Et ad ejus proh dieatur, quod liedi non sit divisibilis sol maliter, est tamen divisibilis virtualitet. Ea propter dici potest, oualitatem intendi per gradus, s ve mo. dos, sive partes, vel reales, veli diversitas iuxta sententias) virtuales in Ins nitum, vel sormaliter, vel virtualitet di misibiles. de suecedaned aequisibiles explicati τὸ , non ve .ri, per gradus, aut modos, aut per partes, quarum quaelibet si tota simul indivis biliter. Vel demum ad totum at g. Respu quod tametsi latitudo non extaret, nee divisibilitas etiam virtualis, salvati ad hue potest, alterationem esse marum continuum per hoc , quid indi visibilis unus gradus , suem Idus, sue Ona indi-υis bilis pars immediate alteri statim ullo absque intervallo succedat hoe modo, videlicti . Gualitas in eo prima inllaci ti, in quo agens applicatur passo, introdueit in uarte ml-nima qualificabili gradum minimum qualitatis seeundam intensonem ; in tempore vero immediate ad instans subsequenti, incipit intrinseed motus intrinsecus alterationis tam secundum extensionem , t lim secundum intensionem secundum partes minores, & minores in infinitum , quae cum superaddantur minimo praeeaistenti qualitatis intensi ve, dc extens ud, iaciunt maius , de majus . Et se eo in instanti talis motus inciperet per ultimum sui non esse , sicut a punio initiativo incipit linea, scut etiam qualitas il
Λrgumentum aliud eiusdem praelaudati ici α s. ad probandum , alterationem seeundum extensionem, nimirum in diversis partibus non esse motum continuum, procedit ex salso assumpto, nimirum quod alteratio secundum intensionem, ides in eadem parte subiecti non sit motus eoati- . nuua. Ex quo postea infert, quod neque secundam exten.
69쪽
sonem sit motus continuus. Und/ enm argumentum, quod ad id probandum ad dueebat, jam sit a nobis hoe in primo arg. disci lutum . idei reo eo mi M. s. Λrg. a. Arist. qui hie lib. a. cap. I. rex. a. dicere, Inquit, allerarionem feri continu/ os adires νι maide manifes s . Et S Th. in a. sent. dist. I. u. 3. ait. 3. ad 3. Lut , inquit , commentatoν probos an g. PHs nulus IIus motus est coni mus f Delira , Λ motus δε-
Resp. utrumque Magistrum tantummodo negare, quod alteratio nunquam compleatur, de terminetur, quosdam adversus Priscos, qui omnia in perpetuo alterationis motu versari dicebant. Quia vetoli alis, atque circularis Ceelorum mcitus solus nunquam cessat: idcirco S Th. dixit, nullum alium motum esse simpliciter eontinuum , idest perpetuum praeter localem Coelorum m citum. . Arg. a. Si alterationis motus eortinuus foret, sequeretur, qualitatem per hujuscemodi motum aequisitam eνadete in nne talis motus infinitii intensam ; sed hoc dcc. ergo Ece. Prob. maj. ut supra ρ a. sub num 4. oppugnando responsum ab Adversariis datum ad nostram a. prob. Resp. ad hoe ex ibidem dictis, mai. fore ueram, s partes non essent invicem eommunicantes. Vid. ibi. g. Arg. . Lleρt alterationis motus seeundom intenso. nem, aut remissionem terminetur ad gradus. aut modos, vel partes divisibiles, aut cressivd indivisibiles. fresis tamen motus alterationis smphe iter dictae: ergo saltem iste non erit motos continuus. Prob ant. Motus alterationis simpliciter dictae terminatur ad emitatem qualitatis secundo messentiam, secus non distingueretur a motu intensio. nis: sed essentia est una omnino indiuisbilis: ergo dce. Resp. nego ant. qui ad a. p. Ad prob dist. mai. de prima. rid, eoncedo, deseeundario, nego ant. de conseq Cometenim nulla detur qualitas, quae gradum aliquem virtua lem non habeat. Ideirco alterationis motus etiam simpliei. ter. dc specialiter dictae, licEt de primario ad solam terminetur qualitatis entitatem , tamen de secundario terminatue etiam ad illum gradum. Intenso autem terminatur de prumario ad gradum. idei reo distinguitur λ motu alterat lonis simpliciter dictae.
De Iates ne, Θ Remusone. Postremae duae alterationis speetes ab alteratione simpli. citer dicta sunt istae, et ca quas
ramusonis capax. I. I Rob. I. Ex D. Th. p. a. q. 3 ri t. Forma substan. tialis unitur mateliae, ut eonstituat illam retia in
specie; sed species, nimirum essentiae stant in indivis bili: ergo et c. Obiicies hane adversus ratiocinationem . Quemadmo dum sorma substantialis constituit materiam In specie sub . sannali, lis forma aecidentalis eonstituit subjectum in spe- me accidentali ; sed sorma aecidentalis est intensibilis, &remissibilis accidentali terr ergo dce. Resp. discrimen esse, quia accidens constituit subiectum in specie duntaxat secundum quid . Nee inde sequitur. quod accident sit secundom quid intensibile, de sorma substantialis simpliciter. Non, inquam. Siquidem tam species sit in ii visibilis, quod constituit sm. Illiei, et in specie unitur indivisibiliter. Ob Idque intensibi. itas ereshit ad deerementum speciei, nisi aliud obstet ut mox de quantitate dieam . a. Prob x. Λ post. ex dictis in Loglea dinumerando sub santiae proprietates. Si forma substantialis susciperet ma. gis, de miniis , compostum substantiale diceretur modo magis, modo minsis tale; sed hoe salsum extati ergo die. Praenitet min. N n enim idem Homo dicitur modo magis, modo minus Homo.
Prob. a. Unum quantum non dieitur modo magis modo minas quantum se eundam eandem quantitatem, sive em tinuam, sive diseretam . Non enim palmus potes esse modo magis, modo minas palmus, nee duo modA magis, modominos duci. L edi alias quant Das p ssit esse modo major, modo minot. dc subjectum modo minorem, modo majorem quantitatem habere queat . Cujus discriminis ratio erit sequens probatio. Undd . Prob a. Quantitas sive eontinua, sue di tela dicit, unam partem esse extra aliam ; sed intensti dicit unam par. tem alieti penetratam: ergo intenso repugnat quantitati. Intenso namque fit in eadem parte subjecti. Item numerus importat necessario indivisibi Daiem in Ra ratione formali; eo quia ab ultima constituitur unitate, quae consistit in Indi.
vi sibili , taliter quod quolibet addito , vel sublato, suetealiter, sive virtualitet secundom eam rationem , de mo dum, quo additur, vatiatur numeri species. Eram nam- ue in ipla intensione qualitatis variatur numerus seeunddmpeciem , quia pillis erit qualitas ut duci. postea set ut qua. tuor. Sie ergo intenso variat speetem numeri . Et quia etiam quant tar eontinua men lutatur ad modum numeri ut tricubi um, quadrienbuuiti. Ace. Idc reo etiam huiuscemodin m suscipit magis, de minos. Qua ex te sequitur, quod neque figura, neque Ubi, neque si us suscipiunt mapis, de minos; quia nimirum omnia tua sequuntur naturam quantitatis, cujus sunt determina. iiones, ec modificationes.
I nil dinumerando pioprietates J ratione sundamenti proximi interdum suseipit magis, re minas, praesertim loquendo de relationibus iandatis in qualitate. Quo in sensu ibi Λristotelem interpretavi.
suistitates qnurrae spee ei non sum iste Onis , er stem sfnIs e saeea , bene vero quaI rates primae, erreri ae specieι; for etiam aliquae, lu/t Boa omnes de secunda specie . s. r Uo ad p. p. nimirum de quarta sprete qualitatis, in qua sunt forma de sgura, constat ex dictis s. , .
Quo ad a. p. nimirum quo ad qualitates primae speciei; quae sunt habitus, Ecdispositio, exploratum est, suseipere mapis, di minus, ut de virtutibus, ac vitiis palam est. Idem de qualitatibus ter iae speciei, quae sunt passio , demssibilis qualitas, ut de ea lore, stigore, dce perspicuum est. De quibus fusilis Guerinois hie q a. art. a s s. r. D mum quoad qualitates secundae speciei, quae sunt naturalis potentia, Ec impotentia, dieo eum Caset . quod in displici sunt differentia . Q daedam eonsequuntur immutabiliter, ut intellectus, de voluntas Et hujul modi non suscipiunt magis , de mi os Quaedam eonsequuntur natu ram mutabiliter, idest dependentet a dispostionibtis alte rabilibus, se ut potentia vi sua dependet dispositioni hu, organi. Et hujusmodi possunt intendi, de remitti, in Onia spicuum
70쪽
spieunm est eadem In visua potentia, quae modi persectior, modi imperfect ior est eae diversa organi dispositione.
a. Α Ntequam controversae punctum attingamus duae iam hisce temporibus exsoletae opiniones sunt re
Una sult Durandi, mi plaeule, qualitatem intendi perhoe, quod prior valitas imperfecta depellitur, de eorrum
pitur , & alia perfectior inducit ut ab intendente agente V G. aqua de tepente si fervens per hoc, quod prior ille calor imperfectus abjicitur nuperusque vegetior gignitur . Et novum per ea lorem vult priorem destrui, non ratione ali ius oppositionis, sed ratione superquitatis; quia ea lor perfectior continet eminenter illum priorem ob idque e vineens minimd videtur ratio, quam ei opponit Guerinois
Quae opinio haud dissiculter respuitur. Si namque vera haec foret opinio, sequeretur, quid non eiusdem seret qualitatis intenso; sed debet ejusdem seri qualitatis intensia: ergo &e. Probantur praemissae, seelis non fieret intenso. Si quidem non intenderetur qualitas prior, quia non ampli lis adesset, nee posterior, quia tum ista produeitur, Delis esset idem produci, & lntendi. Ad versus Durandum saetent etiam nonnulla, quae s. se quenti dicemus ad probandum, non fieri intensionem per productionem alterius partis qualitatis num. s.
Mectio quaedam videri potest soluta apud Guerinois ubi
a. opinio alia fuit Eglaii, dicentis, qualitatis intensionem fieri per depurationem I eontrario . Quae etiam nullo refellitur labore . Primo . siquidem alcet ad intensionem major sequatur 1 eontrario deputatio saltem dum qualitas habet e trarium , non tamen ipsa In depuratione consistit intensio; aula n tura perse intendit qualitatis intensonem, destrualonem vero per aces dens, tam actio peto tendat semper ad esse , per accidens vero, & de eonsequenti ad non esse: ergo prilis est , unam intendi, quIm aliam minorari qualitatem, adeoque dee. Secundo. Extant qualitates, quae intenduntur, Ac tamen noti habent eonitatium , Tum naturales , ut lux ;Tum supernaturales, ut fides, spes& Charitas. quarum augmentum Eeelesa petit in collecta dis nobis,F de , spei, Charilatis augmentum : Ac tamen nequit earum explicata intenso per depurationem 1 eontrario, quia minima Charitas estine ei stabilis eum lethali peccato, & minimas des omnem adimit tris delitatem, se ut m nima spes omnem desperationem. Ob idque nunquam fides infidelitati , spes desperationi , Charitas offici Dei permiscetur.
objectio quaedam soluta videri apud Guerinois hie q. a.
art. a. s. . sub finem . His praemissis. Deveniendo ad di meustatis ealeem .ententia, quam promovent Seotus, & frequentios ex.
teri , est, quod intenso qualitatis fiat per additionem gradus ad gradum, non quidem gradus essentialis , ct quiddita. tivi, secundom quem diei eonsuevit gradus entis, gradus corporis, die. Sed gradus materialis, entitativi, integra. lis, hoe est per additionem partialis qualitatis in eadem par. te subiectit ad differentiam ex ensonis aiunt ips ) quanti . tatis, quae se per additionem partialis quantitatis in diversa parte subjecti; & etiam extensionis, quae item diversast in subjecti parte.
Sententia autem communis Thomi statum est, intenso. nem qualitatis fieri per maiorem radicationem in subjecto, sumpta metaphora ab Λrbore, quae quo magis radices sit in terra, magis terrae adhaeret, ae melilis unitur . Di Ddium tamen emergit inter eos, num hujuseemodi maior
radicatio sat per productionem novi modi, si ve novi gradus modalis, de quo art. sequenti . Interim
isonem , es non pre additionem uanae pMtiatis quatitatis.
4. T Emo non creeus erit, qui non dilueidg deprehendat, qualiter Hurtadus, Arriaga, di s quod maius es P. Maurus, alias non semel Thremistiea de doctrina bene-meritus meo modo pro opposta citaverint sententiam s. Th.chm explieat/ nostram doeeat innumeris pro pemodum in locis, sed praesertim in t .sent dist x . q a .art. . re p. . q. 32. art. a. cuius verba legi apud Cav. ponunt , Ac
I. Prob. I. quΛ ad p.&a p eum Lerma. In eassum stpet plura, quod fieri per unum potest; sed unicam per qualitatem jam praeexistentem magis radicatam absque novae
partialis qualitatis additione potest qualitatis intenso fieti: ergo &e prob. min. Ad hoe, ut intensior qualitas fiat , sat est, quod magis actuet subiectum; sed potest magis su
tectum per seipsam absque novae partialis qualitatis additio. ne actuare : ergo dce. Cons Uentia est exacta. Nee aliud intelligit Thom ista per maiorem radieationem in subjecto, nisi majorem eiusdem subjecti actuationem. Praemissae vero sunt probandae. Itaque Prob. primit fle mai. Qualitas dum fit intensor, magis assicit, & perficit subiectum sed magis assicit ,& perficit inquantum magis actuat:ergo die. Prob min. Magis a meit, & perscit inquamn m magis unitur; sed sormam magis uniri subjecto
est eum magis actuare ergo &e Prob. utraque praemissa smul. Eatenus assicit, perficit, actuat quatenus unitur: ergo eatenus magis assicit, perseit, & actuat, quatenus magis unitur. Quemadmodum namque se habet absoluid ad ah Iut 8, ita taliter ad taliter. Prob. modo illa min. quae mihi Oondam Inter arguendum negabatur, ae dicebatur, non posse formam modo magis,
modo minas actuare, & uniti potest magis fieri dispositum subjectum; sed quando subjectum est magis dispositum sorma eadem se sola magis actuat, ct unituri ergo &e. Iterum praemissae sunt probandae. Prob. itaque primitus mai. Si sub .iectum non pol et seri magis dispositum, nee novas partiales qualitates, quas adversarius astruit, suseipere posset ;ergo die. Proh ant. Maior ad I llas requirit ut dispostior er- o dce. Prob. ant. Tum a pari. Ad qualitatem requiritura pastio rergo ec ad maiorem qualitatem major dispositio. Tum experimento. V. G. quemadmodum intellectus aeu-men , memoriaeque robur vel , natura datum, vel laborere studium erim paratum requirit ut ad selentiam; ita maiorem ad selenum, majus exigitur intellectus acumen &memoriae robur plerumque labore, de studio poti iis auctum , quam natura inditum . Deinde pto, min Forma actuat sob.
jectum , seu unitur subjecto ut disposito: ergo subjectum inagis dispositum magis actuat, seu, quod idem est, sub .iecto magis disposito magis unitur. Plob conseq. stat se habet absolut/ ad absoluid, ita taliter ad taliter. objectio quaedam solvetur s. sequenti 3. ad x. Erg.
g. Prob. a. Explodendo partiales illas qualitates si e . Si nova adveniret qualitas, vel esset eadem eum prima, vel alia a prima; sed propugnari neutrum p3test: eigci qualitatis intensio non fit per additionem partialis qualitatis. M in. ouo ad p. p. nitet, Tum quia ut festin/ videbimus est separabilis. Tum quia quod additur alteri realiter, est realiter ab eo distin tum, elim nihil addatur sibi ips. audad a. veto proh Ad hoc, ut iotensior sat qualitas, dehet major fieri; sed per qualitatem, quae si alia a prima non si major: erao dcc . Explieatur min. V. G. si per impossibile uni intellectul alius adderetur intellectus tametsi perspiracior non saceret intellectum illum perspicaeiorem, sed pluresneeret intellectus, licet Anima perspieacios per feeunis dom intelligeret. Non me praeterit, Λdversat lcis uelle, qu5d intellectus si realiter indistinctus , S multo nis gis inseparabilis ab anima. At nos modo hane saeimus hypothesim, & hae in hypothesi eonsequentiam tandamus: non seeos ac in hypothes esset exacta ista mina volate ergo habet aias. Nee reponere eum Mauro juverit, argumentum prineedere salsa ex imaginatione, quia imaginamur, quddin-H a tenso