장음표시 사용
181쪽
Aionem eo. ; si non foret ne. Si simul haec duo obtinerent, quod praevisio esset caussa suturae appetitionis, & quod posita praevisione
necessario . futura seret appetitio, tunc concellarem ad finem coerciliandae libertatis cum divina praescientia, nihil prodesse mentis cogitatione seiungere appetitionem a praevisione, eoquod effectus a caussa efiiciente sejungi non potest, cum ab illa habeat, quod in se est. Hac de caussa f. I et 7. contra Thomistas docui nihil juva. re hanc mentis sejunmonem in praemotionis negotio, eoquod praemotio est caussa appetitionis in eorum sententia. At si praevisio non sit caussa futurae appetitionis saltem quod attinet ad diremo.nem, quid ni possiimus illam ab appetitione seiungere, quemas modum meam visionem a sessione Petri sejungo Ergo haec seium Etio per mentem satis est servandae libertati bappetitionis suturae.
MAMuur quaedam di uitares a resus hominis libertatem.
a σ3. Animadversio & objectio IN Psychologia f. 6o. polliciti sumus nos hanc de humana liberistate quaestionem enucleatius tractaturos. Jam vidimus paulo ante quomodo humanarum actionum libertas cum divina eaque lasablibili earumdem praevifione concilietur, ut necesse non sit ad liberintatem sartatectam servandam negare divinam liberorum praevisionem cum aliquibus mente captis, qui ut leviorem repellant, maiorem plagam accipiunt, ponendo novas in Deo cognitiones, ut ac sutura libera praesentia fiunt, atque idcirco veras interiores in eodem mutationes, quas a persectissima divina natura quammaxime abhorrere jam ostendimus f. a I. Nunc alias dissicultates proponimus, ut diluamus. . a. Nulla ratione suadetur animam esse liberam. Ergo anima libera non est. Prob. ant. siquae ratio id suaderet, illa maxime seret quae ab experientia ducitur atque ab intimo sensu, quo quisque noscit se pro libito ex pluribus posse aliquid eligere, immo ab Omnibus abstinere L 33. Psych. Atqui ratio ducta ab experientia nullius est roboris, etiamsi cum divina bonitate jungatur L 37. Psych. Ergo &c. Prob. min. Quin Deus desinat esse bonus & ideo nos decipiat, potest anima intimo sensu experiri se esse liberam, etiamsi libera non M. Ergo &c. Prob. min. anima intimo sensu credit Rexperitur in somnis se esse Iiberam , quamvis libera non sit, nec
182쪽
tamen dicendum est Deum tunc eam decipere, dc ideo non egesumme bonum. Ergo dicis f. 164. Responsio Dist. ant. nec tamen dicendum est Deum tunc decipere animam, eo quod medium providit quo suum errorem cognosceret coe si non providisset ne. Inter statum vigiliae & statum somni est discrimen, quia licet quaedam tamquam certo exsistentia & praesentia in somno menti appareant, tamen iis claris somni sensationi bas Deus animam non decipit, quia providit remedium , quo anima suum errorem cognosceret, L sensationibus atque intimo sensui tunc excitatis non fideret, statum scilicet vigiliae, in quo anima soni edirores discutere potest. At si non exsistit, quod sensibus di intimo sensu a Deo excitatis in vigilia experimur tamquam exsistens, in praesenti vita nullum est aliud remedium, nullus alius clarior vigilia status, in quo suum errorem deprehendere queat. Quare ne in has compellamur angustias quod Deus nos perpetuo in hac vita decipiat, & ideo non sit summe bonus, dicendum est intimo se se & experientia, quam quisque habet de sua liberiatτ, certo cet
a. Et revera quid amplius facere poterat Deus, ut homini persuaderet se esse liberum Z Talem dedit facultatem, ut si quis apud semetipsum aut, volo experiri an sim liber, & facere id omne quod placet ex pluribus, quae non multum habent momenti, illa omnia perficere possit, ut manum semel, ter, quater, attollere, pedem, quoties vult, elevare,&alia similia praestare. Neque dicant Spinosa, Collinius, Helvetius aliique libertatis liostes esse latentes
in rerum natura caussas, quae ad haec omnia praestanda necessario nos pellant. Nam si res ita se habet, sunt jam in promtu caussae
quae me ad manum paulo post aut attollendam , aut secus dete minabunt alterutrum enim ex contradictoriis necesiario futurum est. Quo posito optionem do adversario meam neganti libertatem, ut eligat utrum velit ex hisce duobus. Si ajat me esse manum elevaturum, hac sponsione lacesso: si manum elevaro, milla nummos aureos eidem dependam; si non elavam, is mihi unum tam tum dependet. Si vero neget me esse elevaturum ; hanc alteram
sicio sponsionem: si non elevaro, eidem mille solvam; si elevam, unum is mihi solvet. Cum alterutrum necessarium sit, Sc in sentemtia adversarii latentes caussas ipsum necessario essicientes habear, nee in mei potestate arbitrii positum sit, ut manum aut ele em, aut secus, haec sponsio mille contra unum adversario valde utilis R et erit, Di iligod by Corale
183쪽
erit, qui eum in eadem, atque ego, ignoratione caussarum, quae alterutrum necessario effecturae sunt, versetur, est in valde disparibus spe lucrandi mille,& metu amittendi unum. Verumtamen necis, nec alius. quispiam sanae mentis hanc conditionem accipiet, & si accipiat, suo damno confirmabit meam libertatem eligendi partem, quae ipsi contraria sit. Quod argumentum proponitur a Bussierio
f. 163. Instantia Atqui licet intimo sensu libertatem experiamur, tamen nos Deus non decipit. Ergo nulla distinctio. Prob. min. sub. Deus nos non decipit, si providit medium , quo possimus hunc errorem depeli re; atqui Deus hoc medium providit. Ergo &c. Prob. min. Rati
ne, quam Deus dedit, cognoscere possumus nos non esse liberos. Ergo &c. Prob. ant. Ratio docet nos a Deo necessario praemoveri& compelli non solum ad actum absolututu, verum etiam ad relativum & ad directionem eiusdem in hoc potius quam in aliud.
Ergo dcc. Prob. ant. Non solum actus absolutus, sed etiam relativus, sive ipsius directio est ens; atqui solus Deus creare & conservare potest entia, non autem res creata potest id facere. Ergo M. q. 166. Responsio Diff. maj. Etiam actus relativus & eius directio est ens relativum co.. absolutum ne. & diit. min. solus Deus creare & conservare potest entia absoluta co. relativa ne. Nam ut docui 3. 39.
Ont. sola absoluta, cujusmodi sunt substantiae 8c vires ipsarum, a
Deo proxime creari poliunt, conservari, corrumpi, & variari. Relativa autem sive relationes inter unam & aliam ex rebus creatis, non proxime a Deo procedere possunt, sed solum exsistunt ex rebus creatis. Quo constituto vel absoluta vis est determinata ad unum tantum, uti est vis motrix in corporibus, quae movet co Pus per unam tantum lineam & versus unum tantum punctum atque determinata veloci rate; & in hoc eventu Deus creans hujusmodi vim necessario gignit etiam determinatum motum nouPsoxime, sed remote: vel est determinata quidem ad objectum in genere, sed est indifferens ad hoc, vel illud in specie quod sub eo
genere continetur, uti est vis qua anima impellitur ad bonum in genere appetendum, sed est indifferens ut anima utatur ea vi ad hoc potius, quam ad aliud ex duobus, quae sub specie boni apparent, R ideo sub genere boni continentur; & in hoc altero evem Deus necessario quidem creat & efficit atque conservat hanc vim dc appetitum erga bonum in genere, adeout voluntas nequeat
184쪽
aut illum actum suspendere, aut malum , qua malum, appetere; sed non efficit necessario neque remote illius appetitus directionem in hoe potius, quam in aliud ex duobus bonis quae ipsi proponuntur, verum haec directio ab ejusdem animae pendet arbitrio, quin tamen anima debeat aliquod absolutum ens in semetipsa creare & conservare. Id vero satis est ad animae libertatem, quae possita est in directione appetitus a Deo creati in hoc potius bonum quam in
aliud ex pluribus, quae ipsi proposita fuerint.
q. I 67. Instantia Atqui vis tendendi in bonum a Deo creata & conservata debet esse ad unum tantum determinata. Ergo &c. Prob. min. sub. Vis quae ad unum ex pluribus non foret determinata , esset adhuc indifferens; atqui vis adhuc indifferens non potest esse vis idonea ad mutationem gignendam. Ergo &c. Prob. min. Vis idonea ad mutationem gignendam est ultima ratio mutationis, qua posita statim sequitur mutatio, quin aliquo alio sit opus f. 33. Ont. atquivis adhuc indifferens ad plura non est ultima ratio mutationis, qua posita statim sequatur mutatio absque alio, sed opus est aliquo alio, a quo determinetur ad unum. Ergo &c. q. I 68. Responsio Dilf. min. vis prorsus indifferens non est ultima ratio mutationisco. vis partim determinata, partim indit serens sub. non est ultima ratio mutationis illius, quae respondet vi ex ea parte qua est i differens co. , ex ea parte qua eli determinata, neg. Nam vis appetendi bonum in genere a Deo in anima creata est ita determinata ad eviciendum in anima appetitum erga bonum in genere, ut anima non solum nequeat appetere contrarium , idest malum qua
malum, sed neque possit hunc appetitum sustinere & necessario illum elicere debeat. Verum est adhuc indifferens ut hic appetitu ab ea genitus ab anima dirigi possit ad hoc potius bonum quam ad aliud ex duobus, aut pluribus quae proponuntur. Quare vel anima dirigit hunc appetitum ad aliquod ex pluribus particulare
bonum, vel non si minus, non ideo tamen vis a Deo creata fir
stratur sua mutatione, quae illi quatenus determinatae respondet, idest appetitu in bonum in genere, sed tunc anima solum bonum in genere appetit. Si vero dirigat, tunc illa vis fit determinata etiam quod attinet ad particularia bona. Sed hujus determinationis ultima caussa non est sola vis a Deo genita, sed etiam ipsa voluntas hac vi adjuta. Quare vis in bonum a Deo genita est ultima ra Ilo appetitus animae erga bonum in genere, quem semper δc ne-Diuili od by Corale
185쪽
cessario gignit; vis autem a Deo genita & simul hominis volumias sunt ultima ratio etiam directionis appetitus ad aliquod particulare bonum ex pluribus quae proponuntur; uti motus navis ediga occasum ultima ratio est vis venti eodem versas , qua posita necessario sequitur illius motus illorsum ,etiamsi nullus foret na clerus, qui eam dirigeret; directionis autem erga hoc potius punctum, quam versus aliud, ultima ratio est partim vis venti, sine quo nauclerus eam lmovere non posset f. I 33. , partim Vis my
q. 169. Instantia Atqui nec potest anima appetere solum bonum in genere, atque
idcirco vis a Deo genita non erit ultima hujus appetitus ratio, nec anima potest libere hunc appetitum in aliquod particulare binnum dirigere. Ergo nulla distinctio. Prob. min. Nec potest esse alia quis actus ex parte indeterminatus, quia quidquid exsistit omnino determinatum est j. III. Log. nec potest anima dirigere hunc appetitum ad aliquod particulare bonum sine alia vi a Deo genita, quae ob rationes supra allatas eamdem directionem necessitio efff-ceret. Ergo &c.
f. IZO. Responsio Dist. primam partem antecedentis. Quidquid exsistit extra anuviam, est omnino determinatum co quidquid in anima suta est omnino determinatum ex parte subjecti, in quo inest co. ex parte obj cti aut cogniti aut appetiti ne. Nam ut ostendi in Logica g. II a. quamvis animae actus sint per se & ex parte subjecti omnino de
terminati, ut quaecumque aliae res exsistentes, possitnt tamen esse indeterminati ex parte obiecti, sive rei quae in anima repra,sent Lur; quatenus anima non cognoscit, nec considerat omnes differemtias & determinationes quae in re sunt. Si vero non consideratnmnia, quae insunt, potest etiam appetere objectum ex parte inde terminatum, quia appetitus cognitionem sequitur. Quare non re
pugnat, ut in genere id quod sui bonum est, appetat, quin hunc actum dirigat ad aliquod particulare bonum a. Alteram partem sic distinguo. Non potest anima hunc dirugere appetitum ad aliquod particulare bonum sine alia vi a Deo lenita, sit facultas sese dirigendi non seret cum ipsius natura 3c e
entia necessario conjuncta co. si seret ne. Nam siicut talis est Dei natura, ut per vim creandi & conservandi substantias & accide tia ipsit essentialem Deus possit eam ad haec potius quam ad alia
creanda dirigere q. 8 .; ita substantiam liueiligeatem sibi sim,
186쪽
tem talis naturae secit, ut anima vim tendendi in bonum in geonere in ipsa creatam atque idcirco accidentalem posset in hoe potius particulare bonum , quam in aliud quodeumque dirigere. In quo non video quid sit repugnantis. q. 17 I. Instantia Immo est maximum absurdum, ut quod est indifferens ad plura bona, se ipsum ad unum determinet. Ergo &c. Prob. ant. Nemo
sibi dare potest, quod non habet; atqui si quod est indifferens ad
plura bona, se ipsum determinaret ad unum , sibi daret eam deis terminationem quam non habebat. Ergo &c. f. I a. Responsio
Dist. mai. Nemo sibi dare potest absolutum quod non habet co. relativum ne. atqui si quod est indifferens ad plura bona, se ipsum
determinaret ad unum, sibi daret relativum quod non habet eo. absolutum ne. Praeter solutionem, quam dedi f. I4o. & seq. hanc alteram hic addo. Vel qui hoc objiciunt argumentum, concedunt divinam libertatem, vel inficiantur. Primis sic occurro; Deus est quidem omnino deleterminatus, ut actus purus, intrinsecus*.II.&seq. est tamen extrinsecus indifferens ad hunc potius mundum , quam ad
alium creandum; & nihilominus potentiam habuit ad se extrinsecus determinandum ad creationem potius hujus mundi, quam ad alterius. Ergo a pari quamvis anima sit indifferens aὸ plura particularia bona, tamen quia vim a Deo accepit determinatam ad bo, num in genere, illam potest ad hoc potius particulare bonum quani ad aliud dirigere. Quare nisi velint tantum egie in hac ratione momenti, ut Dei quoque libertatem evertant, concedant oportet nullam in eadem esse vim ad labefactandam animae libertatem: Ad quod animum advertere hortor Thomitas, qui suis adversariis eam
objiciunt. l. 133. 3c sese la. Secundis autem hoc altero pacto. Nemo quidem sibi dare potest aliquod absolutum, quod antea non habebat, potest tamen sbi d
re relativum ; ut corpus per solam vim motricem, quae in ipsost, novos semper situs atque aliorum corporum contactus acquirit. Hoc posito, cum Deus se ab aeterno ad creandum hunc mundum libere determinat, non acquirit in mundi creatione absolutum alio quod , sed solum novam relationem ad hunc mundum , quam ipsi non repugnare observavimus f. 2I.& seq.Ex quo fit ut in hac ratione
petita a principio nemo sibi dare potes quod non habet, nihil sit contra dioinam aibertatem momenti. Simile cinitingit in anima, quae M vim a Deo acceptam. A determinatam ad solum bonum in ge
187쪽
nere dirigat ad aliquod particulare bonum , non est necesse ut aequirat novum absolutum ens , sed satis est ut acquirat & sibi det relativum , idest directionem actus appetitus erga bonum in genere a Deo geniti. Ergo pariter in eadem ratione nihil est, quod humanam libertatem evertat.
Una ex praecipuis rationibus quibus libertas suadetur, in eo posita est, quod si homo non foret liber, sed necessario operaretur, Deus esset auctor peccatorum, quae ab hominibus perpetrantur, ut qui homines talis naturae secisset, ut necessario peccarent; quod divinae bonitati repugnat. Atqui in hac ratione nullum est momentum . Ergo &c. Prob. min. Etiamsi homines necessitate adigerentur ad operandum , Deus non foret auctor & caussa peccatorum. Ergo &c. Prob. ant. Si homines necessitate adigerentur ad operandum, nullum ab iis peccatum perpetraretur. Ergo &c. Prob. ant.
Actio hominis ut sit peccatum, debet esse libera I atqui tunc nulla foret libertas. Ergo &c. f. X74. . Responsio Dist. maj. Actio hominis ut sit 'peccatum , debet esse Iibera aut in illa substantia quae illam actionem ponit, aut in illa substantia, quae est causa effectrix, cur illam necessario ponat cin solum in substantia quae illam gignit sub. debet esse libera ut sit peccatum ratione essectus, quem gignit scilicet vituperationis & paenae co. ut sit peccatum in se ne. Nam primo etsi prava hominis actio, ut foret odium Dei summi & persectissimi boni, non foret libera in hominis voluntate, posito quod homo necessario operaretur, tamen esset libera in Deo, qui potuisset hominem potius determinare ad bonum, quam ad malum , uti ad odium sui. Quare si ad malum impelleret, Deus ipse peccaret, uti homo , qui alium ad malam
amonem perpetrandam contra ipsius voluntatem necessario cogeret.
Illa vero actio, uti odium Dei, non desineret esse peccatum in se& ratione sui, quia ex. g. odio habere summum bonum ipsum in se, ita abhorret a recta ratione, ut impossibile sit hunc animae ap petitum aliquando non abhorrere; at in homine , qui necessitate inevitabili ad Deum odio habendum cogeretur, non eaeet peccatum, quod essectus peccati liberi secum trahere debeat, scilicet vitupe
rationem & poenam. q. I S. Instantia Pravi appetitus necessario in anima excitati non dedecent Deum.
Ergo &c. Prob. ant. In spiritibus aeternae poenae addissis scat hi pravi
188쪽
vi appetitus necessiario exsistentes, .scilicet obstinata voluntas in ma
lis in hac vita perpetratis. Ergo M. tu . . . . .. . .
t Dist. In syiritibus teternae poenae altatam lsunt ' hi pravi in appeti. ius necessario; tamquam 'essessus pravoruna appetituum . qui in hae vita libere eliciti lunt cin aliter M. Nam in hisce iritISus aliquando i fuit libertas , qua, cum .peccatis Eb eii admittendis abusinierint , manet in i s obstinata in iisdem . eriminibus voluntas tamquam libertatis prave usurpatae essectus, qui certe Deum aucto rem non habet, sed humanam voluntatem quae depravare se ipsam potest , non autem corrigere sine Dei gratia, quam ' ob libertatis abusum Deus iuste negat. At si ab initio homo suisset a Deo crearitus sine ulla libertate, pravorum appetituum ipse i Rius au' sin
ret, qui hominem ita comparatat, ut . necessa in peccares. i
Atqui licet Deus hominem necessario operantem creasset, Deus peccati auctor non seret. Ergo &c. Prob. min. sta. Dici potest etiam Deum necessario operari & velle quaecumque operatur & vult; at qui tunc nullqm esset peccatum nec habita ratione Dei, quia liqiar non seret. Ergo &α q. I78. x Responsio . Disti mai. Dici potest &c. sine ratione co. cum ratione ne. Atqui tunc non esset:peccatum in se & ratione sui ne. ratione vituperationis & hoena' co. yx dictis f. 84. constat sine ratione Deo libertate ni negari; ex distis 17 . sine libertate Havam actionem, uti odium Dei, elle malum in se & ratione sui, sed non ratione effectus, scilicet vituperationis 3c poenae, quam nec Deus si necessario operaretur, aliquando mereretur . At id maxime dedeceret summum& persectissimum bonum, ut esset caussa necessaria actionum, quae a recta ratione abhorrerent. Immo ex hoc ipso tum libertas di vina, tum humana invicte demonstrantur; quod ni ita foret, summum honum esset auctor di caussa malorum.
q. V79. S C Η o L i o N VII. Aliquis sertasse putabit me, repudiata Thomistarum sententia, in explosum a majori parte qua Philosophorum , qua I heologorum Molitiae systema incidi*
se. Verum nisi mea me fallit opinio, arbitror expositum a me systema ex utroque esse coalitum,& ex altera parte accedere Primum, ex altera vero
ad secundum. Nam in qualibet animae appetitione duo sunt distinguenda, ipsemet appetendi actus abiolute consideratus, quatenus est anime motio di tendentia in aliquod bonum ; ct ipsius dire'in in bonum verum, aut in apparens, M.t in unum potius bonum verum, quam in. alterum, quae est aliquod relati- T. IV. S Vum.
189쪽
Primum emeaciter a Deo fieri, di a vi tendendi In bonum unive εἰ quam Deus in animis continuat, necessario pendere volo tum ob rationes hie allatas in solvendis Thomistarum ψbjectis ea ratione primae caussae & ex nocessitate divini concursus Pethis I 3 tum.ob. eas quas in Ontologia produxi , ductas partim ex eo quod res creatae nihil veri entis absoriti creare posisvoti I 5 .&seq. partim ex eo, quod vis sine suo effectu esse non potest. In quo juantum mihi convenit cum D. Thomae discipulis, tantum dimittio a Μoliariae astipulatoribus, qui volunt ipsum mel absolutum actum appetendi emeacuter a Deo non generarI, sed esse in animae potestate illum eliciendi ex suci
penu ,..Vel secus. Alteram vero contendo es aciter a Deo non fieri, sed antismae naturam ita esse a Deo comparatam, ut vel eumdem mei ab ipso genitum tendendi in bonum universe conatum in bonum apparens dirigere possit, qua divinae voluntati eum conatum ad bonum verum , sed non incaciter, dirigemti resistita, vel sinere se ab eodem abripi in bonum verum, quorsum a Deo quo qlie dirigitur. In ' hae autem parte nemo non videt me dissentire a primis,& eum secundis convenire, quin tamen semiantur illa Μolinianae se lae de scientia media, de conditionatis decretis deque aliis similibus dogmata, ut iaconsequentibus perspicuum faciam.
Atque haec est mei summa systematis, in quo mihi videor Thomistis deis
disse, quantum & ex ipsorum atque ex meis rationibus deducitur, & sartateacta libertate concedi poterat. Ipsam enim voluntatis directionem in bonum apparens, sive in formatim , ut ajunt, malitiam iidem non repetunt a divina praemotione , sed ab ipsamet voluntate creata , quae in eamdem se dirigit. Quod unum satis est ad meum systema , qui statui I 38. cum voluntas appetithonum verum , hune actum tum absolute consideratum . tum relate quatenus
in bonum verum dirigitur, totum a Deo pendere, sed quod pertinet ad dire. Aionem , libere, eo quod voluntas se tunc a divina motione prorsus abripi finit, cum possit ex parte eidem resistere, & absolutum actum a Deo essica.
citer genitum in bonum apparens convertere.
- g. At enim hoc systema usui quidem esse potest in concilianda concursus divini cum libertate actionum animae naturalium necessitate, non autem cum libertate supernaturalium , eo quod eadem divina motio non potest esse talis naturae, ut appetitum ab illa genitum voluntas in bonum vel verum, vel a parens dirigere queat. Siquidem motio supernaturalis , quae dicitur Gratia divina prae movens, est caussa solum appetituum honorum , quique solum ad bonum verum diriguntur . Sed ut mittam me hic non Theologum agere, sed Philosophum, qui satis suo sungitur munere, si naturalem substantiarum si tum sibi explicandum suscipiat, modo nihil excogitet, quod supernaturali earumdem statui lumine fidei cognito adversetur, ajo nostram animam in statu Gratiae considerari oportere duabus excitam viribus atque motionibus , altera naturali, quae gignit appetitum ita indifferentem , ut eum voluntas vel in bonum verum , vel in apparens dirigere possit ' altera supernaturali , quae tendit ad inciendum actum appetitus altioris ordinis, quam sint naturales, quique in solum bonum non tantum verum , sed etiam supernaturale dirigi quit: eamdem vero, sive obrem peret gratiae & vi supernaturali, & ab ea in bonum verum 3c supernaturale dirigatur , sive eidem resistat, appetitum naturalem a prima genitum in bonum apparens dirigendo, esse liberam , eo quod est in idi
190쪽
sius potestate uti utra velit, sive quia potest vel sinere se abripi a divina gra;
tia. in bonum verum & supernaturale, cum possitis eidem reustere a dirigendo naturalem appetitum a vi naturali genitum in bonum apPrens. t uri side resistere, si eumdem: naturalem appetitum in bonum apparens revera dirigatis Ex quo intelligi potest qui conveniant & in una sede morentur haec duo, quae eum constant ex pluribus S. S. L. L. & praesertim Epistolae S. Pauli ad Romanos , testimoniis, tum vero primo aspestu inter se contraria esse videntur, quod scilicet actus boni & supernaturales, sive quod attinet ad substantiam, sive quod attinet ad directionem, toti sunt a Deo,& nihilominus ab animaeum libertate indifferentiae eliciuntur. Primum enim ex eo constat, quia efficiuntur a vi supernaturali, quae non tendit nisi in bonum verum , atque idcirco non est ut naturalis, quae vel in bonum verum , vel in apparens dirigi potest . Secundum autem, quia voluntas libere sinit se abripi a.supernaturali motione , cum naturali vi, quae explicata ratione est indifferens , possit se in bonum apparens dirigere, & hoc pacto gratiae resistere. . Quis iam hic regerere potest , vel haec supernaturalis vis necessario gignit aliquem appetitum in anima, antequam haec aut sinat se ab illa abripi, aut eidem vi naturali resistat; vel nullum: si primum , tum ille appetitus non
erit liber, eo quod omnem animae electionem antevertit. Sin autem secundum, ruit nostrum systema , qui volumus nullam vim sine aliqua mutatione, quae
ipsi respondeat, posse in substantiis creatis reperiri β. a.& 27 I. Ont. Verum laci. lis responsio est ..Nam in voluntate sunt actus persem appetendi sunt imperfecti. Id jam vidimus in actibus, quibus assentimur vero, ut persectioni nostri intellectus et I p. Log. Nam veritati evidenti, tamquam certo hono, plene & persecte assentimur , veritati obscurae solum ex parte & imperfecte . Universe autem quisque in sua voluntate hos persectos & plenos appetitus ab imperfectis & non plenis distinguit. Hoc posito ajo vim supernaturalem en nostra doctrina necessario quidem generare aliquem in anima appetitum erga bonum verum & supernaturale, ut quisque, tametsi in peccato obstinatus, animo advertere potest, si ad se ipsum attendat, sed non plenum & imperfectum ta- Iisque naturae, ut anima non plane & perfecte bono supereaturali assentiatur Quod si anima ab hac prima vi atque primo eoque impersecto appetitu in bonum supernaturale libere sinat se abripi, perpetuam illam naturalem vim quamga bonum in genere cietur, non dirigendo, ut potest, in bonum apparens, tunc Deus incoeptum perficit opus , & majorem in anima creat supernatur lem vim , quae pcrsectum & plenum animae appetitum erga bonum verum &supernaturale secum trahit. Quae & cum rebus lumine fidei reuelatis & cum SS. Augustini discipulorum disrina, & eum nostro virium systemate mirifi
s. Auctor eximii libri inscripti De r amon de Dieu sur sis ereatures a Paris III g. tomo 4. ses . VI. p. I. cap. I. suadere conatur, quod nostro systemati maxime contrarium est, Deum non posse sine decretis absolutis & physica praemotione ab iis prosecta, suturas cognoscere voluntatis determinationes iarebus creatis,& primertim in ipsam et voluntate. Duas In hanc rem profert rationes , quarum primam , ut minoris momenti, sic breviter proponam immniam scientia , qua res neci ssaraci suturae videntur in decreto absoluto & p determinante, est nobilior ea, qua eaedem videntur in rebus ipsis creatis, R