장음표시 사용
31쪽
ira em instem: posset dicere contra opirnon' spes Domini certa expossitio rei futur dicitur sed congruEdixit contra spem, quia si sidum se naturae visa Minositate sita, & sto uitate uxoris , certissimE sperabat nonia ise habiturum semen sit con m spem, quam sibi lex naturae pomngebat, credidit in spem, qua fracto re naturae, omnipotentia Dei suggerebat. Credidit utiq; hoc ut fieret pater multarum gentili: de quo secudum homine sitis ambigere posset, cum videret se unius titum filii pro creatorum. Credidit, ii qua l. illud totum studuim esseta. credidit se
patrem fiaturum multorummon si
tum secundum propaginem carni sed secuduin imitatam forma fidei. Hoc, inqua dictum estes incerit Et in Abraham, cur Lacaeli sic
ut a re M. Per siestas coeli, spiri males filios Abrahae, luce virtutum conspicuos, significat. Per arena maris, infructitosi,s carnales filios. Si
promissum est Abrahae, & accepta hac promissione quamdiu disse a
tur, pro'pterea musin' t- in de ut minus Underet firmae promi
sioni sibi actae, utque firmus in fide
promissae rei perduraret, minconsidae
sauit naturalem dese ni generandi posse immutare voluntatem Dei ..m essetfere re tum annorum,& tempus generandi iam in eo praeteriisset.
Et non considerauit et uti m Saram ortuam . i. genitalia uxoris desecis
se, & vitio sterilitatis. α annorum antiquitate. Non est infirmatus in ii ide primae prominionis in reprothisclione etiam Dei, quia Deus mill Otiens idem ipsi repromisi Inmissime utique illa, qua Deus priusquam finiretur annus si: daturuim msium promittebat, in hac utique --
i umirando & reuoluendo si st my ierium res, sed non holauit per dimidentiam, ut dii fide et non implen dum sit bitratum , quod Deus promi
A sera a. furiaim de Guni enim
io et obiicerere toties promisiam, diu sistinendo dubium me mora s
icit, sortior in credulitate rei promisse siluerit: datis inde gloriam moenihil meritis si is de bono huius prinmissionis ascribens : sed in o ubinfrificans Dei, leni hoc. ms hune omni iussitatione: pria quaecω que promisit Deus potens est etiamf cere , iuxta omnem modum quem
promisit: & ideo quia sciens promic
a iis Des plenissime fidem adhibui
non solum completum est ei missium, quia sic credidit, sed etiam reputatumini ad iussistam d. meri. to tant fidei meruit iustificari. Qim modo satis modum fidei Abrahς pressera quae de eo dixit adaptat sitae
intentioni, dicens: inia sic credidit Abraham, ideo iustificatus est. Hoc 'tamen de Abraham non hic risium aru ori propter i Wm Abranam, Ide inta fide laudandum, Hoc, sciliacet, quo repluatum eis issi ad iust,
ii mr etiam scriptiam pro 'nos, in fide Abrahae conformandόs, qui- - credetibus credere nostrum si ut in illo videmus nobi adiustitiam
num nostrum a mortuis a. sicut Abra ham, qu contra naturam erat, ii
Deo te acceptuitam credidit; sic ii 'que nos histemus credere&consilis teri, licet contra ius naturae sit Christum surrexisse 1 mortuis. Qiu enim author est naturae, sicut placiti ip
uit eam inuertere. Haec duo quae se qui tur: iradum in admortem, orsi rexi, propter iiinificationem, ad , probationem praemisi uni ne caria non erant, sed ad instruitionem Ronianoriam vidit ea opportuna , . ideo sibi unxit: Qui tra ditus est : non minat ad quid,
sed fatis patet, quia ad mortem. Et
hoc propter isti H - a, id est, ut nos mundaret a deli Sis nostri qui Vtiam resii 'cit propteri iust scationem nostram. id est, vitam mi indatos a delictis stris, per pinsiti nem virtutuin iustos Vilice t. Non
32쪽
No ideo, ait, mortuus est propter delicta nostra, resurrexit propter iustiscationem, quin mors eius causa sit nostrae iustitiae, &resurrectio causa remissionis peccatorsi. Sed ideo ait resurrexit, propter iustificationem, ut ostederet resurrectionem eius sic esse causam nostrae iustificationis, ut esset signum rei futurae in nobis Duplicis. s. resurrectionis. Prima est, qua in baptismo a morte peccati resurgimus ad viuedum in iustitia. Haec aut xesurrectio aninas quς prius mortua in peccatis, nuc aut confortato libe ro arbitrio potest obniti omni malae suggestioni, Deumque cognoscit.S c daresurrectio est futura secunducorpus: quado impassibilitate & im mortalitate resumpta, conregnabi
mus Christo si prima resurrectioin regre fuerit custodita, quae resurroctio Christi & Petecostes, quae de ea dem resurrectione pedet, ideo variis temporibus celebrantur, quia adhuc ventura praesignant, nec sola deprae teritis agunt,ut sinum Natiuitatis. CAP. V.
cem habeamin ad Deum' Dominum 1 strum Iesum
Christum: per γῆ habemuου accessum per fidem in gratiam istam in qua mus, o gloriamur in stegoria
borum Dei. Von silum a utem, edet iaetoriamur in tributationi : sientes quia tribulari arietiam ciperatur, patientia aut e probationem probatio vero 'em. Spes aB nonconfundis: quia cha. iii Dei d usa es in cordibus nostris, er Spiritum S uiritus est nobis. Vi uia enim Christus cum adhuc is mie simu cundu tem uno i ijs morium est ' Vix enim 'oiusto quis mori. tur. Ham pro bono forsitan quis auriat mori. Commendat aut charitatem βι- Deus in nobis: quonia' cum a huc peccatores essemus cunium tempus Chri se pro nobis mortuus inue muliὸ igiturm g e isse cari in sa/iguine ipsius, alui erimus ab ira per inum. - Si enimc,m inimici essemus reconciliari si miti Deo per mortem Atly eius; multo maris
eco ibatis ierimm in vita st .
λδο olum autem,sed sesi Mour in Deo per Dominum mura Iesum Chri sem, per quem nunc reconciliasionen ac Fimus. Utere culper unum se minem peccarum in hunc mundum im rauit, o per peccatum mors ita in , omnes homines morspertransiit, in γήδι' ' omnes peccauerunt. Vrs ad legem enim
peccatum erat in mundo. Peccatum aut
non imputabatur, cum lex non esset: si regnauis mors ab Adam usque ad M. γ n, etiam ineas qui non peccauerunt in similitudinem praeuaricati nis qui forma futuri. Sed nonsicut dei,ctum, ita o- donum. Si enim illius detim multi mortu sunt,multo magis vitia Dei cse donum ingratia et uius h minis Iesu Christi in plures abundauit o musi t per um peccatum: ua o donum. im iudicium ex unis in condemnationem gratia aut ex Ltis delictis in iustificationem. Si enim in ius Alino mors regnauit per unum, multo maris ab udantiam gratia o- ά nationis O iustitiae accipienos, invita regnabunt per unum Iesum Christum. Igitur sicut periniuι det tam in omnes homines in condemnationem , sic oper unius iustitiam in omnes homines in tuis Milonem vitae. Sicut enim perimbedientiam unius hon inis, peccat res con uti fiunt multi, ita edi perv-nius. Obedientiam tum consituentur multi. ex autem subintrauit,etis abum daret delictum, ubi autem abu Auit deliatam, superabundauis es' gratia, vi cui regnaui eccatum in mortem, ita es gratia regnet per iustitiam in vitam aeternam , per Iesim Chri Ummi
superioribus probatum est, mnem iustificationem esse ex fide; igitur iunificati ex fide, ha, amuspicem .i. concordiam inter nos: ut noque Iudaeus gentili, nec gentilis Iu daeo in hac noua gratia se praeserat: ut autem magis eos & a discordia de terreat, &ad concordiam inducat, ait: Habeamus pacem ad Deum. Si enim inter nos dii cordes fuerimus, ad Deum utique pacem non habeminus. Habeamus dico pacem per D
33쪽
minum nostru/n Ie mc ristum, cui
ΟEx Posia io D. BR v Notiis in omnibus obevire debemus : qui tradi voluit ad mortem propter delicta nostra crir quem Christum ni solum delicta dimissa sunt, vita,&iustitia data, sed etiam habemusgr
tiam rigani. i.tam excellentem, ut de
pellere morbos, facerem miracula Sed ne Iudaei opinarentur per meri tum legis aliquem gradum habere in hanc gratiam ait Pauliari. Per quem Christum: ctiam accessum. i. primum gradum veniendi ad hanc gratia habemus: quam gratiam consequimur
er sibi licut iustificationem: quia &ndes iustificat: & fides gratiam hanc
dat in qua gratianos amus .i. perse ueramus. Adae quidem multa gratia collata est, sed in ea no stetit. D stan do in hac gratia gloriamur in ste ρώ-ri tibia i ex eo quia certis lime spe ramus nos habituros gloriam, quam habent filii Dei, non olum autem, si huius ustoriae, denagloriamur in irr-butitionibus. Haec est maxima virtus, in hoc gaudere quod naturale est formidare: ideo in tribulationibus gloriamur: qui ientes tum quod
tribulatio tientiam operatur . i. quia vliis & consuetudo tribulationum nutrit patientiam, patientia autem o probationema. purgationem,
quia iacui alitum purgatur per igne, sic quod in istis purgandum est igne tribu 'ionis excoquitur, Unde eos qui in tribui tione vitam fini ut, san clos sine aliqua haesitatione confidi mus , quia quicquid prius peccati rut, ignis tribulationis totu excoxit Eos vero qui in pace vitana finiunt, quatumcunq; laudabiliter vixerint nemo enim sine sorde est sine certa
miraculorum ostensione, in catal go sanctorum non annumeramus
Probatio vero crinarssem. Certi isti itie enim sperare potest, qui siasticie ter purgatus est. Spes autem sic post purgationem habita non confundis . L facit erubescere eos qui sperant, quos saceret confusibiles si inexple. ta esset Vere spes non confundit sed implebitur, quod certum habemus per Spiritum caninam qui datus est A nobis uiritus enim Lanctus iam nos ex parte deificans. certitudinem dat quia nos plenarie deificabimur , in futuro illuminati isecundum anima maiori cognitione Dei,& secundum corpus incorruptibiles suturi. Quia Spiritus sanctus datus sit nobis aps rei ex eo, quia charitas Dei in cordibus 'stris. i. quia dilectio Dei amplificata est in cordibus nostris quia parati sumus pro eo & pati &mori. Vel aliter. Vere non coniundit sed implebitumquod patet ex eo quia charitas Dei dii fusa est . i. quia Deus abunde diligit nos &quia cha ritu Dei adeo ferueat erga nos. Hia sentimus in cordibus nostris illumi
natis ter Spiritum fa,ctum qui datin stis diis. Probat quod spes sicut di cium est)impleatur diuersis de causis: tum quia si non impleretur, set 'stra Deus homo ei set factus mor item gustasset, inisi spem consumi vi do quod c erat pie perficeret Tum etiam ideo, si cum impii ei lemus, &damnationis meritum esset in no bis tantum . quid facere voluit ut pro nobis , impijs dii ficultatem mortis subiret: non est ambigendum, quin nos iam iustificatos, & iam meritum Calu ationis prictendentes salvos fa ciat: quod facile est ei. quia no oportet eum amplius mori. Vnde sic ait. vere spes inon coniundit sed implebitur , quia nisi sicut speramus consummaretur : et et qui Christus mor
uinest iust' pro impiis 3 Vel vice in pio , quia impii mori deberent pro
peccato suo Vel causa impioru redi mendorsi. Diceret aliquis quia mor tuus est, ideo no potest. Mortuus di eo secundum re M : die enim tertia urrexit. iterum aduersarius , impii quidem fueratis, sed iam tempore mortis eius iustificati: impiis dico ita cum a ut tempore mortis saxinfirmi essemus a. in impietate perduraremus. Frustra iustus mortui φρro impiis, si iustificatos saluare de serit. Non estiredendum quod in expletum dimittat pro quo tantam dissicultatem subsit. Diceret aliquis : suit ne adeo magnum
34쪽
I u R o M A N. V. niori pro i inpii 3 ita inquam. Vix on im, id elu aliquis, vel morte dignus , vel cito moriturus moritur olum, id est, vel vice vel causa iusti. Vnde magnum quid esse constat,
Christum qui respectu iustitiae suae
non moriturus erat, mori pro impiis. Ideo lico vix aliquem mori pro iusto. Nam ' sita liquis audeat mori 'o bono. Quia si dubietas est v trum quis moriatur pro bono. magnum fuit mori Christum pium pro impio. Vix aliquis audeat mori pro iusto. Sed Christus pro nobis mortuus est , dc per hoc commendabilem facit L em suam charitatim in nobis, quoniam si cum adhuc cssimur peccat res mortuus est Chri Win quod tam dii licile dc indebitum fuit, iustus pro nobis peccatoribus. Igitur, id est. propterea multo magis crede lumest quod n iustificatinunc qui prius peccatores eramus insenguinei . id est, per ei fusionem sanguinis eius salvi erimus liberati ab ira per ipsum, quem amplius non oportet a statu suo mutari, uti quando pro pecca- Ctoribus mortem subiit. Et quia possemus iustiticari, nec tamen pacem perditam recuperare cum Dςo, ait: Vere iustificati salvi erimus, dum iaiustificationis meritum praei edimus quia cum inimici e mus, dc meritum damnationis haberemus , humus t concitiari Deo per rem tam grauem, Ut morae Heius. 'Etsi prius inimi ci, minio morte fili j eius sumus reconciliati, multo magis creden lupi est quod nos cociliati, dc iam quodammodo salutem promeriti, haluierimus : dc satis leuiter saluabit nos: quia D et ita ipsius. Non . n. ia oportet eum mori, sicut prius. Considerandii est quomodo singula singulis opponat. Peccatores iustificati. inimici reconciliati per mortem in vita,non tam salutem suturam expectamus,
ta etiam spe dc gaudio illius Horim
muris Deum, etiam dum hic sumus: gloriamur, inquit per Dominum n unum Iesam Christum, per quem nunc paulo ante Mee mi inimici .recomiciliationem ad Deum. Opponeret A aliquis. Christus quidem satis tu stus fuit , sed non videtur iustitia Gius susticiens ad saluationem omnibum: quod Apostolus probat, dicens. Cum per unius inobedientiam om. nis homo lapsus sit: dignum dc aequEcomparatum videtur , ut per unius obedientiam lapsus humani gene ris reparetur: per Iesum solum. Pr 'terea reconciliari potuimus ad sal uationem , sicut per unum hominem intrauit non immissum 1 Deo , sed quadam violentia peccarum in mum um hunt id est,adeo miscru per peccatum factum, ct consequenterper eccatu unius hominis intraui mors, dc corporalis dc spiritualis in cui dem hominem: ita ab eopertran- iis mors in omnes h in s. Et meri to ab eo inonines . quia hic fuit
quo peccauerunt omnes. In lumbis
nim Adae tota illa massa humani ge iii eris peccato praeuaricationis co rupta est. inii iam protendunt hunc versum , v ite ad illud longe inse rius : Igitur sicut per unius, dccaei. Sed sicut exposuimus, satis abbreuiari potest. VerE omnes peccauerunt
in Adam , dc si ante legem serE ab
omnibus hoc ignoraretur. Peccatum enim erat in mundo ab Adam et querit gem. Sed licet ita esset, tamen hin peccatum no imputabatur, id est,nemo
meus pro originali iudicabatur ante Moysen ci mox non esset , quae post quam venit peccatum hoc patefecit, vel dicamus in toto. Peccatum hoc quidem erat in mundo ante legem, sed ideo nesciebatur, quia nullii petacatum imputabatur: cum lex non esset. Et licet peccatum originale an te legem non imputaretur, tame per hoc satis dinosci potest : quia mors corporalis quae poena fuit pro origi nati, illa regnauit praemittendo ante se omnes miserias suas, sitim, iam: febres, d caetera. Regnauit inquam ab L sdam πρὸ ad ADqsin, non solum in eos qui originali peccato sua pe cata adiunxerunt, sed etiam in eos qui non ' cauerum. Insimili tredine r uaricationis i ae, id est, qui ex parte sua non similite; praeuaricati sunt,
35쪽
DExposiTIO D. BRVNo Nisut Adam. Hi sunt paruuli qui no h A Ad nam donum Christi niuito mi
bucre tempus peccandi, sed solummodo de originali sunt puniti.
Adam sorma Christi fuit: quia sicut ille pater est omni use dum carne sic Christus pater fidelium secudum fidem. Et sicut ex latere Adae dormi entis formata est Eua , sic ex latere Christi soporati somno mortis in Cruch fabricata est Ecclesia. Et ideo Adam forma Christi,quia Deus de
crevit per unum Christu emendare, quod per virum Adam peccatum est. Vel sie legamus secundu Ambrosia. Vere peccauerunt in Adam. Naoriginale peccatum erat in mundo usque ad legem. Sed licet in mundo esset, tamen non imputabatur illud peccatu: quia lex non esset quae peccatum hoc insinuaret, sed licet nesciretur hoc peccatum,tamen proppua huius peccati regnauit mors ab Adam usque ad Moysen, non solum in eos qui de actualibus rebus peccauerunt, sed etiam in eos qui peccati runt in similitudinem proruaricati
nis Adae. i. qui pro sola similitudine: quia fuerunt filii pr uaricatoris Adg cdamnati sunt. Ostedit superius Christum unum susticietem esse ad saluationem on initi, quia solus Ada sussi ciens suit ad perditionem omniae Et: scut persona Christi, personae Adae contulit sc causam Christi. i. obedientiam opponit causis Adae, quae est inobedietia: & effectum causise Christi. i. iustificationem in praesenti: &vitam aeternam in futuro , opponit eis uti illius i. morti teporali, &α- ternς damnationi.Probat etiam gratiam Christi longe amplius abund te peccato Adae. Cum enim ab Ada
originale tantum contraximus, gratia Christi non solu originale, sed in eo quςcunque actitalia dimisit in ba. ptismo. Lite a sic iungitur. Adam 'vetus forma fuit futuri Adae: sedli lcet una persona uni esset opposita, tamen causae sunt dissimiles. Non nim sicui suis delictum A .ita est e 'iam dona Dei quς est gratia. Veia non sic suit donum Christi: videlictum gis abundauit si per delictum Adae, quia delictum unum sitit quod voca mus originale: Christus autem& o riginale, dc quaecunq; actuali adimi sit:& probat. VerE solus Christus sufficiens fuit ad iustificationem omnibum. Unsi delicto t. per delicta et nim M& per unum quod in sequenti bus plenius determinabit . i. per ino bedientiam. Si per hoc inquit unum delictum quod originale vocamus
multi peccato mortui sunt, contraxhentes illud originale a primo patre. Multi no ideo dicit, quin omnes hoc peccato pressi sint, sed non omnes in eo perdurantes detenti sunt, de ponentes illud originale per accep tam fidem Christi. Si inquit per viasi
delictum vim multi mortuismi, ιtὸ mam secundum dignitatem personae risti & causae abundauit pritia Dei. i. remissio peccatorum. Aba dauit etiam is i. corroboratio per Spiritum sanctum. Postquam e nim remissa sunt peccata, necessaria sunt arma spiritus sancti, quibus re sistamus diabolo mal E suadenti. Gratia inquit & donum abundauit ing ratiau.pem gratiam uniin hominis Cogrue ait per gratiam: qui aqueia admodum contractio original, fuit per necessitatem, sic saluatio facta est per gratiam. id est. per voluntate Nemo enim nisi ex voluntate salua tur. Sicut inquit delictum unius dis susum est in multos, sic aeque con paratum est, quod gratia iustio minis abundauit in plures. Nondi cit in plures gratiam abundasse, qua delictum, sed inplures . in multos. Non enim omnes saluati sunt l, quia noluerunt: unius hominis dico, qui
nihil minus potuit quam voluit: Na Christi. i. saluatoris di regis. Sic ut causas Christi de Adae diuersifica uit, scesse bis causarum opponen do distinguit dicens. sicut donum Christi tale non fuit, quale delictiun Adae; sic eclauri non sicui si spe retinum Gaium Ad ira si per Antio Chri
sti, id est , esse hiis peccati Adae de gratiae Christi diuersi sunt: qui ape
36쪽
catum simplex, donum vero niuiti A. bunt in vita per unum letum Chriplex. Et hoc probat dicens. Vectine speccati Adae, dc ei sectus gratiae Dei non sivit similes. POmiud erum. i. iustii sententia Dei fit incom mnationemra est,condemnat filios
Adaeὰx et videlicto , id est, solum modis propter originalea si gratia Christi si in istorionem, id est, tu stificat filios tuos ex mustis delictis, id est, sic de actualibus ut de originali. Notandum est . quod illud
primum peccatum debilitauit qui dem naturam nostram. & pronio rem secit in casum , sed tamen non suit causa actualium peccatorum, quibus naturali ratione e licet multa partedebilitata) possemus resistere. Videndum etiam, quod licet in peccato Adae, multa considerentur, ut seperbia, gula, tamen unum solum dicitur : quia inobedientia probat
quod gratia iustificauerit ex multis delictis , dicens: Vere pergratiam Christi iustificatur homines ex mul tis delictis. N1 accepta iustitia quod maius est in regnabunt cum Christo
in vita aterna quod aequi pollenter ait. Homines accipientes abundam tiam gratiae eius, id est, abundantem remi ilionem , quia non solum originalis, sed etiam omnium actualium. Ea accipientes a Mantiam ἁ miris, is, id est, dona spiritus sancti ad confortationem in bono absidantem. Et accipientes abundan
tiam i ii id est austς operationis: quia postquam dimissa sunt peccata& Spiritus sanctus corroborat: sic demum licet benE operari. Haec in
quam accipientes cor irabunt Deo positi in ta aeterna, quae omnia, dc gratiam , & donationem, & NPnum,accipient per unum Iesem Chri Hu . Et vere per hunc unum: quia
in delicto unius Adae quod causa fuit perditionis, regnauit mors, &tempor iis dc aeterna per et num
id est , per inobedientiam, multd magis secundum dignitatem personae, causae, dc esse s : hi qui
sunt accipientes abundantiam gratiae, donationis, &iustitiae : regii
stum. Quoniam quidem & similitu do est ibi: quia Adam unus, Christus
unus: dc maioritas secundum digni tatem, quae dicta est. igitur β simili, dc, maiori inferre possum, Putperdet Ium et Uin AEael delictum dico transiens in omnes homines
ventum est in condemnationem: sic& per iustitiam unius Christi transe
uniem in omnes homines secundum
potentiam. Christus enim sussici ens precium pro omnibus dedit) per unius inquit iustitiam ventum est in iustilicationem vitae. Ostendit sta tis superius quod Christus potens es isti, dc restaurare susticeret quicquid
lapsium fuerat per Adam, sed non de terminauerat quid in hac reparatio. ne ageret , seu per potentiam , seu per meritum, quod hic determinat, dicens. Quia quemadmodum Adam male merendo per inobedientiam omnes praecipitauit : Sic Christit, bene merendo per obedietiam om nes redemit. I tera siciungitur. V se per deliinim unius omnes coimdemnantur. Nam per inobedien Ctiam. Et sicut per inobedientiam v-nius hominis constituti sunt multi
peccatores: quia non omnes reman,
serunt in peccato: ita de per obediem tiam vilius Christi hoc promeren tem, constituentur multi iusti. Mul ii ideo , quia non omnes iustificari voluerunt. Cum modo dicat Chri stum iustificare homines a peccatis, dicit quod etiam transgrest res le gis a praeuaricatione acceptς legis iustificati Et hoc ideo adducit, ut comprobet Iudaeos magis obnoxios esse gratiae Dei, quam etiam gentiles qui bus se praeserebant in hac noua gra tia . quia getiles de naturali solum rei erant, Iudaei vero Ecde naturalis ocscriptae legis praeuaricatione reteriit Litera sic iungitur Obedientia Chri sti multos iustificauit: lex autem delictum absidare fecit: lex inquit siti,
intrauit,quia peccatum pri' intraue rat irauit lex adi iocetu Munitaret
delim m,non quia lex mala ei set, sed quia sub illa erant qu's reos faceret,
37쪽
Exho, irio D. BRVNON is iubendo, non adiuuando. Lex ubbus modis habes ratur in tepore suo. Quibusdam. n. erat soli modo in signunt, ut Abrahae: qui circundisiis est,n'n yt per hoc iustificaretur, stain signum iustificationis iam ac Ptae per fidem. Aliis lex erat paedagogus , Utquemadmodum puerum ne insolescat vagando paedagogi coeticet custodia; sic lex minando rinam coercebat quosdam ab actu peccati. Aliis autem Gallex causa pr aricarutionis. In his autem duobus quibus
lex in lignum iustitiae vel paedag serra nihil operabatur: quia qui iusserant ut Abraham, per fidem hoc e rant non per legem. Qui vero se tibinore coercebant a malo, non hoc
per legem; sed per donum spiritusi in ii. i. per spiritum timoris facie bant. Alijs verolex causa erat delicti, quia praeuaricationis. Per legem dolichum abundauit, sed per gratia e uacuatum est. Hic mu enim ab mi uir V, et sub lege vel extra leamn : ibin aris ab dauit Aperdeli inim quia in solum remisit pecca ta, sed & iusta operari concessit. Quia iterum aliqui errabant ex eo, quod dimam est gratiam superabundasse, ubi fuit delictum, dicentes se impii ne opportunE etiam peccare, quia gratia Dei omnia dimittere dc qua in plura tania, gloriosior esset. De terminat quidem Paulus, gratiam Dei quotquot peccata sint, in baptissmo Oilinii dimittere: Sedpostquam iustificati sunt,si iterum peccant, nosicut prius ex gratia, sed merito p
nitentiae dimittentur peccata. Vnde sic ait. Gratia utique Dei abundauit hac lege: it cui Hecarum ante iusti ficationem re Murat diicendo in montem; ita es gratia postquam remisit peccata, num acceptam iussi iabene conservaram, eundo invitam Arena . on. iam amplius respici endo ad iniquitatem. Regnet dico, Per Dominum nostri CAri, ' i'. 'qui postquam iustilla uit per gratiam, dat ub
lemus. Si enim comptimati factis min similitudii minis eius, sin orresurrectionis erimus rementes uia essu homo nostersimul cruei us est, is destruose corpus peccati. et τι ira non simiamus peccaro : qui exim more ureis, iistificatus Hia crearo. Si autem mortui si tu eran Christo, tre imus quia si mur et m viuemm umori r sentei quod α' πιν
hurgens ex mortuis, io; non moritur,mo sisti et Aran minuitur. ial enim mortuus ese percaro mortuus est siem I, quod aurem visit, vivat De .liactet os existimare et os rivos qui δε- esse 'eccato , vise res aurem Deo in Christo Iesi on ergo re ut 'ocatumin et ramortali corpore, it Dialis mupissem seius. Se neque ex beatis membra vestra arma iniquis tali eccare, sed bi te vosme,tamquam ex moiniuis et Menies, o membra: fra arma iustitia Deo. Peccatum e Himet bis non dominabi ur enim
ορ Pertabimin quoniam non mus Arge, sit gratiari sit. nnesi, iis quoniam cui his is vos rubra ob ira um, si rui estis eius euioberi. Eis : siue pecca iamretem , siue ob ciis in Miustitiam ' Graiiin autem
is aurem ex cretae in eam doctri . . in qua iraditi estis. ιι rati autem Deccaro , serui facti sis iustitia . Huma m Avo , propter im
38쪽
e Gui membrave a seruiret mmulisia es iniquitati ad iniquitatem;
ita nunc exhibete membra vestra strui re iustitia in sanct caiionem. Cum
ni mi estis peccati, liberi misi, iustitiae. diu mergostuctum hibuistis
tune in illis,in quibus nune erubescitus 'finis istorum mors eII. Nunc ve-ia liberati a peccato , serui autemsi Dora, habetis suarum vestrum in fana,
stationem nem vero vitam aetera am. Stipem .mpeccati mors Patia autem
Dei,vita Herna n Christo Iese Domino
debet per iustitiam conseruatam semper . donec veniat in vitam aeternam, ergo quid dicemus ρ Perm inebimus iterum in peccato tua rati iam per gratiam, ut abundet gratia, iterum remittendo gratis quae ite rum deliquimus vi hoc: vitam peruersa intentione reuertamur in peccatum. Hic incipit loqui dedu- lplici resurrectione. Prima qua se cundum animam iustificamur in b, ptismate, quod baptisma consecrauit nobis Christus in morte sita,fundendo aquam remissionis de latere suo; insinuans nos debere comminri sibi in baptismo : ut quemadmodum ille semel mortuus adactus veteris hominis non est reuersius ι sic& nos semel iustificati in baptismo, omnem vetustatem peccati ibidem interficientes, resurrectionem unimae ibi enim iustificata resurgit)custodiamus: ambulando in nouitate vitae, quia si resurrectionem a nimae in iustitia conseruauerimus: suturam resurrectionem corporum cum Christo, in incorruptione profecto habebimus. Revertamur ad literam , ubi probat non debere reuerti ad peccatum, dicens. Veres mel iustificatis, non est ulterius peta manendum in peccato. Nam nos qui in baptismo mortui sumus peccato , id est , ad hoc ne ultra opero mur peccatum : mortui dico secun dum depositam vetustatem peccati, quomodo, id est , qua ratione nos
A qui sic commortui sumus Christo, adhue tuemus, id est , perseuerabimus in isto peccato λ Et verε non amplius vivere debetis in peccato illo,
quia an ignoratis Vos quicunque M'titati Amus in christo Iesu, ia est, per institutionem Christi, vel per Christum consecrantem nobis baptisma.
Nos utique bapti tali, id est, abluti a peccatis fumus in mortem ipsius , id est, in similitudinem mortis eius: ut sicut ille semel mortuus est & semper viiiit; ita & nos semel in baptis ulmo peccatis moriamur, &in iusti
ficatione semper vivamus Sicut pro
bauit quod semel iustificati iterum
peccare non debemus,sic etiam pro bat quod a peccato nos bene conti
nere possumus, dicens: Vere iustificati potestatem habemus , si volu mus, non peccandi. Nam nos cons ρulti siumus : noli solum mortui Christo in mortem per baptismu,quod quemadmodum Christus in sepul chropositus potestatem non habuit
secundum carnem manum vel pe-Cidem extendete ad actus veteris ho minis sic&nobis si volumus. In ba ptismo potestatem dedit iam amplius non reuertendi ad vetustatem peccati. Ad hoc utique consepulti sumus, ut quomodo Chriumsurrexit
a mortuu , non amplius resumpturus amam mortalitatis : surrexit dico , perglori patris, id est, per verbum sibi unitum: vel propter magnificandam gloriam patris: ita nos sti in nouitare vitae, id est, in resur- rectione animae per baptismum iustificatae e ambulemus proficiendo in accepta nouitate. Vere in nouitate vitae possumus ambulare. Nam nos sumus similes resurrectionis eius, quia quemadmodum Christus resurgens nouus homo fuit, ita & nos per baptismum vetustate peccati de posita , in nouitate bonorum op rum noui homines simus. Et verEsimiles resurrectionis erimus si com ρlantatisiu tis . nec per nos hoc pol est fieri .sed per gratiam Deis. Dcω plantati similitudini mortis eius. i. si
commortui fuerimus Christo , ea simu
39쪽
similitudinciri sicut ille sumes depo- Δ ad peccatum. redimus utique de nos
sitis miserijs veteris hominis, ad illas ultra non rediit; sic & nos in baptis etia vivemus in secunda resurrecti nesimu i. facti impassibiles Ecim. mo semel deposita vetustate pecca mortales: neque hqc alibi nisi eum
ti:ad illud ultra non r*rediamur. sic Mino .i. in oculii ejus vivemus p
enim sic complantati sumus simiunii incorruptibiles. Si mortui sumus rudihi mortis eius, sin, Hetra merbeii Christo prosecto creditam, quod
to vhitate mortis erimm 'corripiam
vivemus cum Christo hoc quod Ch in urgens a mortisu nis notati similitudini resurrectionis eius,
in nouitate operum proficietes. Co- moritura. iam hon ulterius mortem
plantati ab illa similitudine dictum distabit quia semel mortuus ad lim
ost: qua ramus bonae arboris, trunco malae arboris inseritur, fructusq; no-stificationem omnias ciens fuit. Nec solum non moritur : sed etiam
uos ibidem facit; sic dc nouitas iusti mors non isti mitra dominabitur. Do
licationis inserta trunco nostrae Vominia mortis sunt,fames,esuries,&-
tustatis,extincto sapore veteri,fruet '
bres, quaecunque miseriae. Caput iaciat insertae nouitatis.Similes utiq; etiam dc completio omnium mise
mortis Christi debemus fieri: Sciem riarum mors. Sed nec mors nec mi
tes hoc quia vetus homo noster simul seriae quae sunt prςnunciς morii do- eum Christo aflixus es crueis ari hoc,- minabuntur amisius C isto simel
deIrruatur in nobis corpus peccati: ita mortuo VerEChristus iam ho mo
destruatur corpus nostra in eo quod ritur. Nam hoc Odmortum spe
peccabat, ut ultra non serviamuspe cato. i. ad destruatonem peccati,--
cato, sed imperium habeamus supertum est se mel. i. semel mori suffecit. peccatum. Dominus Iesus aliud ge-Et ideo semel commori illi in ba nus mortis si vellet eligere posset,sed tismo sussiciat nobis, perseuerando
non siise mysterio cruci assigi magis in accepta iustificatione. Probat eti
voluit, significans nobis ut quemad- iam quod mors vitra non domina modum manus dc pedes, sensus.ί
humanos assixos habuit; sic &nos
non ilum opera , sed etiam sensus modum Deus vivit aeternaliter dc si
assixos habeamus, ne cogitemus vel ne corruptione, prose nulluD operemur mala. Et bene debemus dc minium in eo mortis erit. bd di possiimus non seruire peccato. Ham
rit in toto debere commoti Christo.
ille qui mortum eis in baptismo: a petavi es coutuamus: adaptat modo R cato liberatus est. Nec hoc solum, manis, quorum hic inludebat insti im
sed etiam iustificatus apeccato. sbctioni dicens. Quandoquide necesse quam de prima resurrectione , quae est commori Christo, si volumus ubest animae, sussicienter edocuit, quouere cum eou a. l. hacratione edocti modo esset obseruanda,subiungit de vos Romani, existimare vos quidem
secunda dicens , nos eam habituros
esse mortuospeccato id est, credite vos mortuos esse in baptismo , ne ultra
merito primae bene custoditae.utque
magis capiamur amore eius ; ponit manum porrigatis ad actum pecca- commendationem ipsius, aperiensti quod si ita mortui estis, exutimate
quam digna sit & quam utilis dicens
etiam vos viventes Deo. i. in accepta
Non solum mortui peccato iustificamur,quae iustificatio est prima resu rectio, sed etiam sim'tuisumus pe iustificatione animae viventes &hoc merito in corruptione sorporum victuros: dc hoc totum in risti Iesu cato: hoc est cum Chriuo ut quemad- .a.per Christum Iesum: qui &iliptita modu Christus semel m tuus,num
senti iustificat, dc in iustificatisie penquam ad depositam vel statem im
manentibus, vitam aeternam praepa-
dijt: sic dc nos semel per baptismum
in peccato mortui, non reuextamurrat Quod dixerat superius, nos montuos esse peccato , dc uiuendum esse
40쪽
I u R o M A Nvidens hosti inelii ni illo modo A dominabimini ipsi peccato, netia Deo posse in hac vita cohibere a venia libus t determinat in quibus mccxtis mori dei, mus, dc pollimus, isti
eiis somitem peccati naturaliter iii esse cuique. Sed iaconsortato libero albitrio possumus coercere somitem pec ii, ne prorumpatii actum Et hoc determinans ait: andoqui dem vi uetes cilis Deo, ergopeccatum, id est naturalis somes peccati, non rogiat in vobis. Regnare peccati est, mansio consentiendo, agendo , dciri operes secati consilescendo. Peccatum v-tique non regnet in corpore et gro, id
est quod tarn vestim est,& per cori s atione liberi arbitrii subiectiim id lini orationis. Corpo dico li-
. .et iustificato, tamen aalhuc mortali
λη si ratione regatur) prono in op
phecati . Quare videndu est, ne consentientes morialitati vestrae. hon vi. itatis Deo. Non itaque regnet peccatum vi o Latis concupisiens s eius. s. Dccati. i. vi quod malesuadet infirmitas carnis vestrae, opere perficiatis nec solum non obediatis opere, se quique exhibe tis ita, ut parata et op portuna per consensum iaciatishra et fra peccato. Quia sicut neco perari, sic nec malo consentire de petis.' Membra vestra dico tunc fa
Harma inquisisti, , si siuerint exhi. bita peccato. Si enim. peccato cosse
seritis tunc iniquitas armatur membris vestris, i per saec arma perfici atquod maiό cupit. Nolite vos exhibere delicio oenaehi ie: s Deo, id
est, praeparate vos bene operando i
doneos: Deo. Et iustum est, os dico rideclinetus, quia sciui facti peccati factos viventes inii iesiuata quam ex no' potestis vino iure reueri ad
cato. Nec tum actu exhibete vos Deo si d etiam membra vestra ini mi sensu & exhortatione bonorum pr parate Deo. Mebra vestra dico factarem arma iusitia. Hi n.armis per
ficiet iustitia, quod bene suadet dicupit. Debetis utique di potestis ei hibere vos Deo. N peccanum, etsi inaturalitersit in vobi , m' t,men d minabitur in vobis si con toto libri ro bitrio, velitis uti, sed potius vos beatamini. Vere peccatiam non do. minabiti ii in vobis: κο lamenim esti
lae, quaereos faciebat iubedo noadsimu ado iste esus ab fraria, quae dimittit peccata, c adiuuat opexari b, na. .ia iterum erra e ex eo quosces in sentit, quod dixerat per gratiam omnia dimitti , & hac fiducia se pec care, quia gratia parata erat, &suisiciens relaxare omnia: contra sic male operantes dicit hac intentione inoessu peccandum, inia gratia omnia quidem dimittit, sed si aliquis pec cando se subduxerit gratiae factus seruus peccati : quomodo scit si ad aliam reuerti poterit, clim talia
sub iugo peccati ligatus stὶ Qt doquidem sub gratia sumus quae suili
cienter purgat omnia : ergo uidi
niam nonsio sub lege, quae iubendo grauatoc non adiuuat; dimentusta
ratia, quae & peccata remittit, dc be ne operari adii matὶ sit. Hoc inquit abesse debet ut peccemus fidicia gratiae: quia an se citu quod ui eius estis cui exhibuis si vos ad 0be
d i dum 3 Serui dico facti cui obedi id est. in ea hora qua cito obedinis. Eius serui dico : siue precati talose istis . ducentis a mortem. i. ad damnationem. οὐ seriai estis uel tionis. i. iustitiae ducentis vos ad maiorem iustitia e quia obedi edo peccato, serui pec ti ei liciemini, nec huius seruitutisvincilla rumpere pintestis libertate per ta. Ideo bonum
est ut serui factni uitiae, a gratia non gratiam. Ideo in iustitia perdurate, alec propter hoc solium, sed etiam i deo quia cum olim iugo peccati de posito; facti estis serui iustitiae: si ire rum ad vomitum veteris seruitutis relabimini rei estis instabilitatis. &liustae per itionis quod sic ait. No solum pro eo quodpraemissum est per orare debetis in iustitia . sed etiam
raro eo quod sequitur.' Vndevatias Deo meo, qui vos gratis sine meri