장음표시 사용
141쪽
r3o Tract. III. Disp.I. Art. III.
nem , cujus rei plurima proseri exempla sanetus Augustinus , unde libro I. de Nuptiis c. . a firmat modum istum superandi tentationes, esse frequentem apud infideles : inquit, nou peccata coercentur, sed alais peccatis alia peccata vincuntur : Et lib. ar. de Civitate cap. I Nonnudquam Verti vina alair vincuntur occultis, quae putav rur esse virtutes , in quihus r euat fu- perbia . Secundo , tentatio superatur eum victoria, quando videlicet ex amore Dei, vel inhabitantis, vel saltem m ventis , superatur. Unde sanctus Au Rustinus eodem lib. ar. de civitate Dei: Iove, inquit, victa vitia deputandalunt cum Dei amore vincuntumnec aliter nisi per mediatorem Dei, G hominum'; l minem Iesum CBrinum . Tertio denique,tentatio superatur per resistentiam, quando scilicet tentatione impellenteod peccatum , neque tentatus succumbit, neque proficit in ordine ad vitam a ternam ; sed ex odio peccati. & amore recti non peccat, vel suspendendoaetum suum , si possibilis sit hujusmodiaetus suspensio ; vel faciendo honuin D pus morale , 1 quo iaciendo per ten
Conveniunt omnes Theologi , Rr tiam non desiderari ad vincendam tentationem priori modo ; haec enim teritationis vIctoria noli nisi alteri tentationi succlinabendo , proindeque pec Cando reportatur: Deus autem non juvat ad peccandum . Certum etiam es sine Aratia non posse vinci tentationes
secundo modo ; quia ad id necessarius est Dei sincerus , de vcriis amor charitatis, quae diffusa esst in cordibus nostris per Spiritum sanetum . Igitur tota di Dficultas est de tentatione superandR Tertio modo , an videlicet quaelibet , tam Rravis quam levis , absque gratiae
G δή iae obsidio opus es ad vince
Probatur prImb variis Scripturae sacrae oraculis, quibus significatur hominem tentationiblis impulsum stare non posse, sed praecipitem in peccatum ruere , nisi divino su Iciatur ac protegatur auxilio. Sic Psalmo II. In te eripiar a tentatione.Psalmis a8. 'eo dixi in abundantia mea, nyn movebor in aeternum ,
avertissifaciem tuam a me,s factus fumeonturbatur . Psalmo Irr. I utor , eversus tum ut caderem, ἐπ Dominuto-femit me. Et in oratione Dominica Christus inter caetera monuit Patrem coelestem orandum , Ne nor iudueas intentationem . Quibus omnibus oraculis aperte constat divino opus esse auxili3, ad superandas ingruetes undique tentationes ς maxime ubi Ingravescunt,&acriter animum ad peccandum stimulant, & pertrahunt : ita quod si Deus
non opituletur homini per gratiae auxilium , neeemim sit hominem in peecatum labi. Probatur seundo ex Conciliorum decretis: Primd namque in Concilio Dio 'olitano can I s. reprobatur , Manathemati satur quod die lim fuerat a PeIagio vietoriam nostram non esse ex
Dei adjutorio, sed ex libero arbitrio . Secundo Patres Carthalin Us ConcHii Epistola Synodica , quae est I9. inter Augustinianas, docent quhd si nou sit
gratia necessaria ad hoc, ut non succumbamus tentationi, inaniter orari mus . Consideret ergo sanctitas tua
,, inquiuis Innocentium summum Pontificem ulloquentes, & Pastorali- ,, bus nobis compatiatur viseeribus , ,, quam sit pestiferum, & exitiale oviri bus Christi, quod istorum c Pelagia-
,, norum) disputationes necessarici se- , , quitur , ut nec orare debeamus , Ne,, i tremus in tentationem , quod Do-
,, minus, dc discipulos monuit, & pG-
142쪽
De necessit. Gratiae ad malum vincendum. Ia I
,, fuit in oratione quam docuit aut ne,, deficiat fides nostra quod pro Apo- ,, stolo Petro se rogasse ipse testatus est et si enim possibilitate naturae , &,, arbitrio voluntatis in potestate sunt ,, constituta, quis non videat. Domi- ,, no inaniter peti , & fallaciter oraris, cum Grando poscuntur quae naturae
,, nostrae jam ita conditae sufficientibus,, viribus obtinentur , nec debuissa di- ,, cere Dominum Jesum , Vigilate, b, , orate : sed tantummodo, vigilate ne,, intretis in tentationem : nec beatiss- ,, mo Petro primo Apostolorum rogavi,, pro te ; sed moneo te , vel impero ac ,, praecipio ne deficiat fides tua . . Endem argumento utuntur Patres Millesitani Epistota Synodica ad eundem Innocentium, quae est numero se a.
liuer Augustinianas , ubi sic postquam ita conquesti sunt de haeresi Pelagiana, his verbis : Nova haeresis , inquiunt, &nimium perniciosa tentat surgere inimicorii gratiae Christi, qui nobis etiam Dominicam orationem impiis disputationibus conantur auferre. Subjuu-gunt: Ne nos inferas in tentationem noli ita intelligendum , tanquam divinum adjutorium poscere debeamus, ne in yeccatum tentati decidamus : sed hoc an nostra es. nositum potestate, & ad hoc implendum sufficere voluntatem hominis . Idem determinatum fuit in Concinlio Ara cano , Canone 9. ubi decernitur , Divini muneris est cum rectὸ cogitamur , erpedes nostros afalsitate , injustitia continemus. Et Canone 14. Nultas miser de quantacumque mi ria
liberatur,nisi quὶ Dei misericordia prae-
Probatur tertio , ex decetis summorum Pontificum , primo quidem INNO-crNTIi Epistola ad Concilium Carthaginense , ubi inter caetera haec habet: Nisi magnis praecisusgratia in nos implorata descendas nequamquam terrenae Iabis, mundani corporis vincere cona mur errores, eum pares ms ad resistendum non liὐerum arbitrium, sed Dei δε- tam facere possis auxilium . Et infra: uotidiana praesar ille remedia,quifurnsfretiό eo sique nitamur, nullatenue
vincere humanos poterimus errorer . Ne cesse es enim , ut quo auxiIiaute vincimus , eo iterum non adjuvante vinea
ZoZIMus Epist.ad universos orbis Episcopos , haec habet: Suod tempus interpenit, gus ejus non egramus auxiIio 8In omnitus igitur actibus,causirique , cogitatistii ur,/votisus, adjutor, ita strotector orandus es : sversum est enim , ut sibi quidquam humana natura strae fumat
GuINEM , &c. Cor LEsTINus Epist. ad Episcopos Galliae, affirmat neminem etiam ba. ptismatis gratia renovatum , idoneum
esse ad superandas diaboli insidias , &ad evincendas carnis concupiscentias,
nisi per quotidianum adjutorium Dei
perseverantiam botrae conversationis acceperit. GREGoxius MAGNus,lib.9. Moralium
cap.7.eχ ponens haec Jobi verba: Iu puia verem reduces me , scribit: taui a te reduci in pulvere dicitur , quia dimisus sibi cujusisseet tentationis aura motatur. Et in Expositione 'al. 3. Penitentialis, explicans haec verba . Ne derelinquar me Domine Deus meus, ait : IIIos procuIdusio Dominus relinquit, qui-us cynsantiam in tribulatione nou trisuit; ne cessario enim quitur, ut omni tentationis subditus, quicumque a Deo fuerit
dereDctus: Proβatnr quarto ex doctrina sane o-rum Patrum , qui universim affirmant,& docent tentationum nostrarum victoriam divino tribuendam esse auxi- Iio : sic sanctus Cyprianus tractu de oratione Dominica : Suando oramur , inquit, ne in tentationem inducamur ,
143쪽
ris nostrae; dam δε roeninus, ne viis dubitet juvari, ad quem quotidie eorda
insolenter extoliat. uuiversorum fidelium Hamant, Ne nor Ambrosius in Psalmum 43. Suis eΗ inducar tu tentationem . tam fortis , inquit, ut nequaquam ivis Sanctus Fulgentius Epist.4. ad Proinrentationem moveatur , nisi Dominus ei ham. cap. . ait: Nec eri aliquod vit.e adjutor assistat 8 hujus tempus,tu quo nou hominisur mu-Grysostomus, homil. 14. in priorem fistulam tendat inimicus, eQur laqueor ad Corinth. exponens hase Apostoli nemo potes ρ1 vriis virvus evadere. verba: Fidelit Deus , qui non statietur Dices : Quacumque posita tentati vos tentari supra id quod potestir , ait: ne gravi cum advertentia rationis,ho- Sunt erxo tentationes quae ferri non to O consentiendo peccat, & quidem Avi:, O puae hae out 8 omnes ut m I mortaliter, quando materia gravis est,
dicam ri posse enim ferrisitum es in Dei & magni momenti: Ergo potest, demutu. phusice , & morali ter ex vi liberi arbi- Hieroumus,lib. I.contra Pelagianos, trii non consentire tentationi , saltein quibuscum opposuissetis a Christi Do- non peccando. Consequentia patet:
mini Verba: Surgite. vilitate. ἐπ orate , inquit Richardus a sancto Victone intretis in tentationem : subjungit: re , lib. de statu primi hominis , cap. 3. Debuisset dicere juaeta sor ,ortite , re- Iiberum ar/itrium Domisum non pat si ite , liberum enim haselis arsitrium, tur , nec pati potest , puta violentiam
Ismes vasis eone su a Domino pote- inferre ei nec Creatorem decet , nec crea- state , nulliur alterius indie tis auxilio. tura poteti: tot I inservus,istus mundus, Augustinus hoc valido argumento totus denique militiae carI Ris exercitur, Utitur, ut gratiae necessitatem adversus in unum concurrat, in hoc unum conju- Pelagianos evincat , se Iib. de oerse- ret, unus ex libero arbitrio consensurctione justitiae circa finem, ait: Stii in qualicumque re inoito extorqueri non
quis neTat nos orare deBere, ne intremur poteLI. in tentationem ne at autem hoc qui con- Confirmatur, tentatio non Insertrendit ad non pereandum eratiae Dei ad- voluntati necessitatem quoad speciem, jutorium non esse homini n esurium ; nee quoad exercitium : ergo potest vel sed sola Die aecepta humanam o Dere suspendere aetum consensus, vel elice-
voluntatem ab aurMus omnium remo- re a stiIm contrarium . vendum, ἐν ore omnium anathemati-- Respondes ad antecedens,non reqtii
dum esse non du/ito. Insgnis est etiam H quidem auxilium gratiae, ut homo iste locus quem habet IIb.ro. hom. 13. ponit physich non peccare : sed ut de ubi sic scribitidi Si adulter non fuisti, hoe facto non peccet : nemo enim peccat tibi dicit Dominus Deus tuur: retefam qui non sit liber ad non peccandum. Et te mihi, MemaJam te mihi, ut non aduia tamen cum illa potentia physica potest rerium commisteres: Garior defuit, re ut reperiri impotentia moralis ad resisten suavior deesset ego feci et Deus, ἐν temstur dum, ratione cu us homo vehementi defuit; ρο ut haec deessent ero feci: a fuit tentationi succii traberet,nisi speciali au- suasor, non defuit Deus, non defuit tem- xiliis juvaretur. Unde licet resistentia
pur,ut non consentires, To terrui. Arno- tentationi non sit quid supernaturale , se eraeo eratiam Uus,cui deset gusd non quoad substantiam , nec excedat no- vivi vi . tentiam physicam agentis naturalis ἔSanctus Pr per cap. 3ς. contra Col- tamen quia superat vires agentis liberi
Iatorem : GHquis ititur, inquit , in ex peccato , & concupiscentia fractas , tribulatione non deficit, ab ilio δε non & infirmas,idcirco opus est divin8 su
144쪽
De necessit. Gratiae ad malum vincendum. 133-
elatur auxili3 , ne sub tentationis pondere gravatias succumbat. Ad confirmationem , dico , gravem tentatio irem inferre voluntati moralem quandam necessitatem, modo jam explicato : iii mirum propter infirmitatem naturae lapsae, & inclinationem ad bona sensibilia reAς rationi repugnantia , magna inque debilitatem intellectus in apprehendendis sortiter rationibus bonum amplexandum suadentibus ; & voluntatis in iisdem sequendis
contra sensum . Dicesseeundo: Non majores, nec ampliores requiruntur vires ad resis ei
dii in gravi tentationi , quam ad subeunda difficiliora quaeque propter honores atrequendos, divitias comparandas , & concupiscentias explendas; sed haec plerumque sustinent homines cupidi propriis naturae viribus: ergo pari ratione possumus resistere gravi cuique tentationi,absque ullo gratiae subsidio. Nrgo majorem, & ratio disparitatis est quod motiva sensibilia,& humana, quibus incitantur plerumque homines ait superandas graves diis cultates , pro suis cupiditatibus explendis , sensui, &eupiditati ipsi grata sint, & jucunda ;unde multo fortius movent, quam motiva honesta, & pure spiritalia,quae interdum sensuum voluptati adversan tur . Unde S. Augustinus lib.de patientia cap.r . simili objectioni respondens, ait: mi haec dicunt, non intelistunt, re quemque iniquorum tanto esse ad quaecumque mala perferenda duriorem , quanto in eo major est eviditas mundi ,s quemque justorum tanto esse ζad quae-
eumque mala perferenda fortiorem, quanto in eo est major ebaritas Dei. S dcupiditas mundi initium habet em arsi trio voluntatis , lprogressum ex jucunditate voluptatis, mamentum ex vinculaeon uetudinis. Charrias autem Dei di
fusa ect in cordibus noctris per Spiritum Ductum , qui datus eLI noδis . Diees tertio: Bonum potentius est ,
quὲm quodlibet malum: sed liberum
arbitrium secundum se, honum est naturale; ergo potentius in concupiscentia , & omni tentatione ad malunt in
Reoondet seraph Ieus Doctor in a/dire. 28. quaes. a. ad. 3. quod bonum est quidem potentius malo secundam se; non ver5 quando bonum subjicit se malo : Voluntas autem quantumvis ii bera, & potens ad resistendum, tam eri ubi allicIente appetitu sensitivo pellici-ltu in vetitum , tunc urgente tentatio
ne voluntarie cedit, & sese malo subjicit , ratione cujus subjectionis , dici tur serva , & ancilla peccati, nam qui facit peccatum Iemur ect peccati. Dicis quarto : Nulla videtur gravior
tentati O , quam metu S mortis ς nam ,
ut inquit Tertullianus libro de animata capite ς a. Et si varii sint exitur vitae,
nullus ita lavis efI, ut non vi atatur; at
qui ex S. Augustino Iibro de patientia capite ap. potest quis ab Ecelefia separatus , non pro errore , qui eum separavit, sed pro veritate sacramenti, tuae apud Deum remansit qualecumque supplicium perpeti; Is autem tunc naturae viribus solummodo , & humanis motivis inductus , mortis supplicium sustineret: ergo potest naturae uiribullgravis tentatio superari.
Distin tuo minorem: Potest separatus ab Ecclesia pro veritate fidei aliqua . mortem perpeti, per donum Dei,quod S. Augustinus ejusdem libri capite a9.
Douum exhaeredatorum appellat, con cedo : Per naturae vires, distinguo rursus ; Si dominetur in illius animo passio aliqua vehementior , v. g. studium conservandae apud sectarios se in q,con cedo : Si secus, neqo: sc idem S. Doctor sortitudinem Gentilium , qua ad asserendam patriae libertatem , & inc Iumitatem mortem appetierunt,appellat douum Dei ; diver iam tamen a d
nis filiorum coeIestis Jerusalem.
145쪽
tationes afrique ulla gratiae auxilio . Haec est communior apud Theo-IOROS , eamqtie aperte tradit seraphicus Doctor supra laudatus ; ubi enim
In responsione ad argumenta praemisit duas opiniones extremo pugnantes ἰprimam quidem Pelagianorum asseren tium hominem,per naturales liberi arbitrii vires posse cuilibet tentationi re sistere et Alteram vero , eorum qui di- eunt liberum arbitrium nulli tentatio ni propriis viribus resistere posse , tandem concludit: Sed quia iuud OaMὸ durum videtur dicere, quod H/erum ar-ffirium in Harti tati nulli ps iu tentationi resisere , cum naturale haseat judicatorium , is quemdam instinctum uaturalem remurmurantem contra malum,
eum non fit etiam in malo confirmatum; ideo es tertia sis medium tenens inter haec duo extrema , pudd Iiserum ars trium omni gratia destitutum, nec omni possit tentationi rcuere , nee necesse ha Heat omni tentationi succumfere . Ipsiodstipulantur plurimi e vcteribus tume recentiori bris Theologis , quos laudat Suareae libro I. capite a . num. 1 3.
Profari primo potest concluso exit Io r. ad Corinthios Io. Fidelis Deus, qui non patietur vos tentari uItra id, quod poteriis ; quia nimirum succurrit Per gratiam , ubi natura non sufficit: ergo S. PauIus censet saltem minores,&Ieves tentationes arbitrii liberi uiribus posse superari ; frustra namque dixisset ultra id , quod potesZis, si revera nullas h nobis ad repugnandum haberemus
Hinc merito Pontifices Pius V. &Gregorius XIII. inter proscriptas Baii
propositiones hanc trigesimam damnarunt , Non solum fures hisunt, er Iair nes , qui orictum viam , re ostium vim tutis , O vitae nerant, scd , o' quicumque aliunde , quam per Christum viam
justitia , boc es , ad aliquam justitiam
eonscendi posse dicunt, aut tentationi uUi
e gratiae ipsius a Iutorio refictere hominem posse , sic ut in eam non incidat, aut ab ea operetur: Censent ergo praedi m summi Pontifices liberum arbitrium resistere posse alicui tentationi, absque gratiae auxilio , neque hanc a Dsertionem ad Pelagianismum pertinere. Confirmari etiam potest ex SS. Patribus ; nam Chrysostomus homil Ia 24. in a. ad Corinthios, ubi interrogans an ad aliquas tentationes necctaria sit gratia r Respondet , ad omnes, ut ita dicam: quae correctio aliquas excipit, de exaggerationem aliquam innuit. Et paulo post , rem apertius declarans , praesupposita distinctione tentationum in graves , dc leves , quas cum Apostolo hurua vas appellat, de prioribus a me rit non possie vinci sine auxilio gratiae: de posterioribus vero sic ait: Neque humanas licet factu ferre a que divinoavvilio ; quibus significat non deessie
potestatem libero arbitrio , ad resistendum aliquando tentationibus levibus , atque humanis ; licet non ita facilε, ac eis resistitur cum gratiae subsidio. Ipsi concinit S.Hieronymus libro s. contra Pelagianos , qui dicebant post peccatum jn homine remansi me liberiatatem , qua possiet ad bonum , de malum pro libito manum extendere, sic respondet: Hoc b nos dicimus hominem poste peccare pro te ore, pro loco , prolutheciuitate corporea, guandiu intratus es animus . . , ... humava conditio , si
paululum se remiserit, dicit fragilitatem suam , b multa δε non cognoscit.
Non censet ergo liberum arbitrium nihil omnino possie. Nam licet viribus non valeat ad re mandum semper adversus infensissi- mum hostem ; tamen pro tempore, &loco aliquid leve, & fragilitati accommodatum illi concedit; quod iterum significat , insta dicens : Sed hoc pro modo , o tempore , ita conditione fragilitatis humanae , nee quia ad breve possum
146쪽
De necessit. Gratia ad malum Vincendum I3
me , utρ sim tu riter. Oiiasi diceret perperam a Pelagi aliis inferri ex eo, quod homo possit aliquo tempore qaibusdam tentationibus resistere, quod idipsum possit jugiter omnibus tum
gravibus , tum levibus repugnare .
Denique S. August. quem sibi totum, 8e devotum clamant adversarii , hane veritatem non obseues tradit, & expli- eat libro de persee ione justitiae cap. a.
dicens: in natura sitiata parunt esse ad non pereandum voluntatis ar/urum;
Ubi per particulam parum limitare videtur id quod alibi dixerat , Uberum arbitrium hominis I si, non nisi a
pereandum vatire : Indicareque illam propositionem non esse in rigore intelligendam de singulis peccandi occasionibus , tentationibus, de actibus: sed Ideo dicere parum valere , quia non
in multis adtibus potest tentationem levem ita vincere , ut non peccet. Probatur denique ratione : Liberum
arbitrium non est ita viribus fractum in statu naturae Iapsae,quin aliquod bonum morale absque gratiae subsidio possit exercere: sed tentatio levis solam addit difficultatem, iliae sine divinosa- pernat tirali auxilio vinci poteth: ergo hoc ad illam vietoria in non se in per desideratur . Major constat ex dictig in 'raecedenti articulo. Minor prohatur; nam si alicui proponatur pater honorandus v. q. propter beneficia' ab ipso recepta , de simul occurrat tentatio le-VIS , V.R. pater paululum iratus Filio , de ipsi minas, de verbera intentans, ra tione cujus videretur stius removeri ab impendendo honore debito parenti : liede filius levem in ipsa observantist patiatur tentationem . de dissiculi tem ; nihilominus eam solis naturae viribus vincere poterit : considerando nempe quod si parentem offendat, riecdebitum rependat Obsequium , pecza
bit in ipsas naturae leges , ut filius degener infamia notabitur , εt diris concupiscentiae stimulis cruciabitur : qtiae omnia, Ae alia similia motiva naturalia per se sufficere ad illam repugnantiam
vincendam, nemo est, qui non videat. Deinde, vi storia tentationis praecisἡ, quantiim necessarium est ad non peccandum , purὶ est naturalis in se : ma ximh vero quando tentatio levis est , nec addit difficultatem moraliter insu perabilem,; subindeque solis etiam naturae viribus vinci potest , praesertim quando tentationes illae leves aliquid nefarium suggerunt,de ipsi naturet horrendum, puta praecipitium, incaestum, de alia ad quae ne bruta quidem , nisi vi maximε ad aeta prorumpant: adeti ut potius videretur desiderari quoddam auxilium ad consentiendum de re tam nefaria , qu m ad dissentIendum. Adde euod nonnullo interdum passiones aliis passionibus , & levibus illis tentationibus repugnent, ita ut ratio, Si voluntas in sua potestate habeat eligendi . quod rectum est: sic verbi gratia ubi
stimulat levis tentatio furti, vel fornicationis, etiam pariter interdum urget merus supplicii, Be amor unius contra odium alterius , adeo ut assee iis unus impellat, alius retrahat, cluo in casti
facilε poterit voluntas sequi dictam eii reetae rationis : sua flentis non esse furandum , nec fornicandum.
Denique , si aliquod auxit Ium videretur necessarium ad vincendas leves' tentationes, maximε ut vult Vasque a cogitatio congrua , sed illa cogitatio nec est gratia , nec semper requiritur eo modo , quo illam Vas lia ea censet desiderari: ergo nullum ad id necessarium videtur gratiae auxit Ium'. Minor patet quantum ad primam partem . nam ubi homo nenative resistit tentationi non praebendo ei consensu in , ha -'bet illam cogitationem congruam quae tamen non est gratia', ut in semet Vas-queZ concedit , qui cogitationem congruam dumtaxat gratiam appellat . quandis Ooluntatern ad actum excitat depromover: ergon tie quando re-
147쪽
sist It tentationi per adium positivit m , cogitatio illa censenda est gratiς benescium . Conisecluentia patet; Infideles siquidem resistere possunt levi tentati iii solo rationis : & nati irae ductu: etenim si ut diximus , po Isint absque ullo gratiae sit per naturali auxilio aliquod
bonum morale interdum cxercere ,
quidni eisdem viribus liberi arbitrii
Poterunt vir'cere leves concupiscentias , huic bono exercendo repugnateSὶ Oficiunt advorsarii Omnia illa, tum sacrae Scripturae, tum conciliorum,tu in
SS. Patrum Oracula , in asserenda , &sabilienda priori conclusione a nobis laudata, quibus significari videtur divinum auxilium absolii te necessarium ad vincendas etIam quaslibet tentatioones, quarum victoria soli Deo stadscribeiada. Respondeo primis omnibus illis testimoniis , ideo te litationum victoriam Deo adscribi, non quod levissima aliqua tentatio viribus naturae superari nequeat: sed qui universum tentationum agmen sine speciali Dei illustratione , & subsidio non possit superari. Respondeo & SS. Patres, loqui de resistentia,quae fiat pervi storiam provenientem ex affectu divini amoris, & conducentem ad Ri
riam aeternam assequendam : non vero de resistentia morali, sc naturali ad solam honestatem conducentem. Respondeo tertio , eos omnes textus
intelligendos esse maxime de tentatio nibus gravibus , ad quas vincendas, &eliminandas necessario desiderari divinum auxilium ultro fatemur . Vel si deIevibus tentationibus in eis sit sermo; patet equidem solis naturae viribus resisti non posse omnibus catervatim , &eolle stive sumptis : inio neque alicui divisim , ac particulatim jugiter resisti posse absque levi saltem peccato, nisi divinum adsit auxilium. Inflabis, Deum orare nos docuit Christus , ne nos inducat in ten intionem : ergo Dei beneficium deputanda
est omnis tentationum victoria ς non enim Oramus , quod in omni potestate nostra est positum . Respoudeo , non recth quidem Deum orare, non solum, ut resistere valeamustentationibus propter honestatem morale,sed etiam tentationes vincere ponsi muscum proventu in ordine ad vitam ternam. Si quis enim tentationum viis storiam k Deo peteret excludendo proventum illum , non celiseretur recte orare. Secundo dico nos idcirco congrue 1 Deo tentationum victoriam petere , quoniam non possumus diu absque ejus auxilio resistere : quo sensu S. Gregorius in Psal nitim s. Poenitentialem sub finem ait: Suoniam sancta aut=;Hr omni tempore intellitu Mi immavere pericula , etiam momento temporis non potes effecura : ita ideo Deum
precatur, ut nec ad horum ab Hia ree data
An , re qualiter gratia sit necessaria homini laeso, ut resurgat, ita ab- Rineat a peccato λ
ctore in a, disiues. 28. art. IO. q. T.
is quod circa primam quaestionis par-M tem aliter senserunt Philosophi , aliis ter haeretI cI , aliter Traelatores Ca- is tolici. enim ignorantes, is qualiter peccato offendatiar divina is majestas , & qualiter per ipsum adiis ,, matur potentiarum habilitas , dix is runt, quod homo per exercitationem is justus poterat eis ei, sicut per Ino , , dinationem 1 recta ratione factus is erat injustus. Unde , & Philosophus,, dicit, quod pravus ad meliores exer- ,, citationes dedue us ad mu Itum pro- is ficiet, aut perseeth in contrarium ais habitum restituitur . Haeretici verctis aliquod lumen fidei habentes com
148쪽
qualiter cest neces . bomini, inc. a 3 7
verunt, quod per peccatum offen- ditur majestas divina , & quodam
M modo damnificatur voluntas, vel li- ,, berum arbitrium . Excaecati tamen ,, non considerauerunt , qualiter ex
,, culpa natura infirmatur: Et ideo di-M Xerunt , quod ad hoc, quod liberumis arbitrium a culpa resurgat, non estri sibi necessaria aliqua gratia curans , , . sed sufficit sola gratuita Dei miseri in cordia , quae inclinatur ad remitten- ,, dum peccata nostra propter satisfa- ,, ctionem , quam Christus sibI facere,, voluit,dum se in cruce pro nobis ob- ,, tulit: sed haec positio non tantiit ,, a vhritate deficit,sed etiam dumcon- ,, traria impIicat, seipsam destruit.,, Dicit enim : Ad hoc , qu6d liberum, , arbitrium k culpa resurgat, necesse ,, est, quod Deus sibi remittat culpam, , , & tamen non est necesse, quod ali- ,, quid sibi tribuat , vel circa ipsum ta- ,, ciat. Si enim Deus non mutatur,&,, iterum ipse justus judex est, ut nihils, acceptet,nisi tantum,quanitim valet ,, ad hoc , quod culpa remittatur, &s, Peccator Deo reconcilietur, necesse
,, est , quod aliquid ipsi peceatori tri-
,, buatur,per quod morbus peccati sa- ,, netur. Catholici vero Tra statores , ,, Iuce fidei, & authoritate Scriptura: M Cognoverunt, quod peccatum Dei ,, est ostensivum , de quodammodori damnificabivum,dum homo se transis fere de servitio Dei ad servitutem ., diaboli, & etiam imaginis deforma ,, tivum . Et ideo dixerunt, quod adri hoc , quod liberum arbitrium resur ,, Rat a culpa,necessaria est gratia non ,, solum secundum , quod gratia diei-
,, tur gratuita voluntas Dei,nec etiam
,, secundum , . quod dicitur liberalisia Passio Christi , sed etiam secundum, is quod dicitur habitus animi. Gratuis, ta enim voluntas Dei concurrit adri hoc , quod fiat offense remissio : vo- , , luntarie enim nobis condonat offen-
,, iam : liberalis autem Passio Christi Tom. IX. is concurrit ad hoc , qu6d fiat morbiis curatio, & gratia , ut fiat imaginis, , resormatio,& ideo ad hoc,quod ho-M mo resurgat a culpa, multum per ,, omnem modum necessaria est sibi is gratia. Notandumseeundis , peccatum generaliter duplex distingui , nempe mortale & veniale. Mortiae est, quod hominem non solum omni gratia sanctificante , quae est animae vita: sed etiam omni jure ad beatitudinem , de vitam aeternam hominem spoliat: Ventula autem est levis, & facili venia , divinia mandatis exorbitatio. Certum est autem, hominem absque divino grat1 Eauxilio non possie peccata mortalia vitare ; quippe cum , ut diximus, ad servandam universam naturae legem, ne eessaria sit gratia; subindeque etiam ad vitanda peccata, quae ex ipsius legistransgressione oriuntur: Certum est pariter hominem per totam vitam naturae viribus non posse Omnia prorsus vitare peccata , etiam venialia, nam ut recth.
cecinit S. Prosper carmine de Ingratis capite 9. Asse hominem fine peccato deeurrere
vitam Si velit . . . ut potuit nulio delinquere primur Lisertate sua , nempe bae damnata fuere Concitiis undigue manυ. Controversia Itaque tantum hic instituitur de peccato veniali : Primum, an videlicet homo justus per auxilia actualia ordinaria, quae conferri solent hominibus justis , vitare possit per to tam vitam , aut saltem per longum,ue breve tempus non mortalia solum, sed etiam venialia peccata, idque vel collectivε , vel distributi vh ς Secundum,an aliquis praeter Christum Dominum ab omni peccato veniali Dei affulgente gratia immunis fuerit. Notandum tertio,circa praesentis quaestionis resolutione, triplice distinguen . S dam Eo by Corale
149쪽
dam esse gratiam justIficantem: Prima sentem veritatem his verbis definIe equidem spectatur cum ad ualibus au- Nullus miser de quacumque miseria I xiliis, quae de lege ordinaria omnibus βeratur, nisi qui Dei mr ricordia prae- adultis justificatis conceduntur : G- venitur : Et canone I9. Cum Luetra eunda vero consideratur cum quibus- tia Dei salutem non mini custodire . dam efficacioribus, ae praestantioribus quam accepit, quomodo Megratia Veiauxiliis, quae non quidem omnibus iu- poterit reparare, quam perdidis λ His stis, sed dumtaxat quibusdam potiori adstipulatur Tridentinum sessione s. Dei amoris privilegio praeventis tribu- Canone x. Si quis dixerit hominem fuituntur. Tertia denique dicitur ea, quae operibus, quae veI per humanae naturaς acum aliquibus actualibus auxiliis tam veI per legis doctrinam sunt , iamque raro conceditur, ut uni, vel paucis ad- disina per Fesum Christum gratia minmodum videatur coneessa: Quapropter jummari coram Deo anathema sit. singulare beneficium appellatur. Suffragantur etiam summi Pontifices Co CL Us Io Ρ ΙΜΑ. quotquot Pela*ianum dogma proscri- Non poteΠ homo a peccato mortali pserunt. omnium instar sit Innocen resurgere e Deciati gratia au- tius primus. In rescripto ad Concilium nilio . Haec est communis inter Catho- Carthaginense , ubi ait: Liberum a ticos: D prosatur primo, ex Scriptura δitrium olim perfectius, dumiuis incon sacra, Psalmo M. Suna animam meam, fiatius utitur βonis, casar in praevari quia peccavi tisi. Jeremiae 3o. Dona - eationis /rofunda, demersur es, re nihi bilis fractura tua : hoc est viribus na- quemadmodum eaeinde furaeere ρ et in . turae . Joannis 8. Si vos filius Iaberave- venit, suaque in aeternum libertare rit,vere Iiseri eritis. Et Matthaei 6.Dμ deceptus ruina jacuisset oppressus, nisi mitte uobis desita nostra. Nemo autem eum μ' orsi sua trario reis inet petit ab alio , quod habet in sua pote- adventuI , state, ait S. Bonavent ira loco citato . Hanc veritatem plurimis tradit, de Roman.s. Ex operibus Imis non justi commendat S. Augisinua, maxime li-eatur omnis caro . Et ibidem: Pupi hro I. ooeris impersem , eontra Iulia catigratis per gratiam ejus: Non justi- num: momodo manet libertas in his .ficatur autem gratis , qui per solas na- qui ut laserentur afervitute , quae τι- turae vires h peccato potest resurgere , ctori diabolo addicti diWina indirent& habet in se , unde glorietur. Ad Ti- gratia: Et eodem Iterum libro: Nunctum s. Non eae operibus justitiae, qua in ruina sua laber ect homo justitiae er- fecimur nos ,sed eundum ibam mi eri- -sue perea ti , nec otest esse fervuiju- cordiam fusor nos ferit. Denique ad stitiae , ἐπ liber a dominante stereato, is GaIatas a. Si per legem justitia: Ergo eum filius liberaverit. Christus gratis mortuus est. Nam si- μοδatur denique ratione: Peccatum, militer possumus colligere: Si per na- ait SeraphIcus Doctor, est privatio vi-turae vires justitia, de peccati remisso: tae spiritualis, & Iueis : sed vita spiri-Ergo Christus gratis mortuus est,quod tualis non potest animae restitui, nisi himpium est asserere, inquitSer. D r. fonte vitae; nec Iux . nisi ii sonte lucis: Probatur securidis, ex C ciliis sup- ergo impossibile est, quod anima resur ponentibus gIatiam esse necessariam gat culpa, nisi Deus , qui est Bns ubad peccatorum remissionem , quam, tae,& Iux perennis sua benignitate eam etiam Ipsemet Pelagius non negabat. vivificet, & illuminet. Hoc autem Unum prae caeteris laudo Concilium non fit, nisi per donum gratiae. Arausicanuin, Canone quod pra- IUver, ait S. Thomst , homo pec
150쪽
eando triplex incurrit detrimentum: scilicet maculam, corruptionem naturalis boni, de reatum poenae . Mam amuidem incurrit, In quantum privatur ecore gratiae ex deformitate peccati: num autem naturae corrumpitur hias quantum natura hominis deordinatur voluntate hominis Deo non subjeetii: hoc enim ordine sublato, consequens est, ut tota natun hominis peccantis
Inordinata remaneat. Reatus v o post nae est, per quem homo peccando moris taliter meretur damnationem iternam.
Manifestum autem est de singulis h Tum trium, quod non possunt reparari, nisi per Deum . Clim enim decor gratiae proveniat ex illustratione divini luis minis , non potest talis decor in anima reparari , nisi Deo denuo illustrante: unde requiritur habItuale donum,quod est gratiar Iumen . Similiter ordo natum reparari non potest , ut scilicet v luntas hominis Deo subjiciatur, nisi Deo voluntatem hominis trahente, mcut dictum est. Similiter etiam reatus Poenae aeternae remitti non potest,nisi ab eo, in quem est offensa commita,& qui est hominum 1udex, de ideo requirit ut auxilium gratiae ad hoc , quod homo a peccato rGurgat, & quantum ad habituale donum, & quantum ad Dei
Dices prim3 : Major est virtus 1iberi arbitrii, quam naturae, sed natura cum Infirmatur,sanari potest absqile auxilio medicinae et ergo multo melius dum liberum arbitrium infirmatur perculpam,sanari poterit absque auxilio gr
Respondet Seraphiens Doctor , -- Rando paritatem; nam, inquit, sanitas corporalis es in potestate naturae, san, tas vero spiritalis, est per aliquid quod est supra naturam. Cum autem aliquid infirmatur corporaliter , non omnino naturae perimitur virtus , quae est principium sanitatis, & ideo 1 tali infirmitate ad sanitatem naturaliter fieri potest regressus; In peeeato vero deperditur ipsa gratia Dei, & justitia, sua constabat spiritalis sanitas; peccatum enim grave mortale dicitur, quia aufert homini principium vitae; unde sicut homo
non potest k morte ad vitam transire , nisi virtute mirabili, & naturae vires exeedente; sic nec peccator potest evadere iustus naturaliter, vel voluntariε, sed dumtaxat per gratiae beneficium, di miraculum a Dices fecund/: Facilitis est unicuI-que rei moveri secundam naturam , quam praeter naturam : Sed ex S. Damasceno lib.aa. de Fide cap. 3 o. peccam tum est praeter naturam, virtus vero se cundum naturam : ergo si liberum a bitrium propriis viribus moveri possit ad peccatum praeter naturam, Itidem poterit ad virtatem redire, & ὲ peccato resurgere secundum naturae inclinationem .
. Respondet idem Seraficus Doctor, majorem esse veram de illo motu, qui pst 1ecundum naturam , dc per quei non corrumpitur, nec diminuitur naturae potestas , sicut est in motu lapidis sursum , idcirco enim facile deorsum labitur, quia dum sursum projicitur suam gravitatem, Ae pondus non amitintie ; quo fit, ut facile deorsum labatur: non se autem est in proposito, tum quia movere ad justitiam est per virtutem supra naturam , tum etiam quia motus ad culpam , diminuit habilitatem , & actualitatem liberi arbitrii; per i ccatum enim non solum homo sp liatur gratuitis ; sed etiam vulneratur in naturalibus . Dues tertiδ: Peccator quivis etiam in peccato mortali existens potest desiderare , & velle justitiam; sed nihil est esse justum , quam velle justitiam , justitia enim est rectitudo voluntatis , tunc enim voluntas recta est, clim vult justitiam: ergo peccator absque gratia
gratum faciente justificari potest . Regmndet idem Seraphicus Doetor , S a quod