장음표시 사용
151쪽
qubd aliquid velle est dupliciter , vel tabat id fieri posse, cujus nullum appa- exiliter , Se semiplenε , sicut dicitur, rebat exemplum. S. Aum mnus , e I u , ij non mult Aster; vel plenὶ , & dem capite mox laudato,ostendit mul- sufficienter , sicut dicit Apostolus: Deus is esse possibilia , quae tamen nunquam operatur in nobis velle reperficere . PH- facta sunt: Assurdum enim tMi vide-mo modo potest esse in peccatore : de tur inquit Marcellinum alloquens aIι- talis voluntas non faeit aliquem ju- quid fleri posse, e vi desit exemium , num : Secundo modo non potest esse eum sicut eredo non dubiter nunqωam effine gratii praeveniente, de adjuvante Me factum, ut per foramen atas Cametur voluntatem : hoc autem secundo mo- transiret, ἐπ tamen fue loe quoque didis tantii in potest esse voluntas justitiae, xit, Deo esse ρο Πe : Ieras etiam duode reddere animam justam . decim milita legionum Angriorum pro CONCLUSIO SECUNDA . Christo ne pateretur pugnasse potui se, nec
Poten homojusus ab Iutὸ Io uendo, tamen factum : Ieras fieri potuisse, ut δε-
eum auxiliis actuatibus ordinariis meIgentes exterminarentur a terim,quae,n errare gratiam, qua peeeata omnia da Aatur Hiis I aes, Deum tamen id tam mortalia , quam veniatia vitentur . paulatim fieri sotaisse : re alia sexcento Hanc veritatem expresse docet S. Au- posse occurrere, quae fieri potuisse, ve/gustiniis pluribi, sed maxime lib. a. de posse fiteamur, I eorum tavreu exemplo, peccatorum meritis , de remissione c.σ. quod facta sint proferre nequeamur: unde tibi rem sic accuratε expendit: Sui di- non ideo notare debemus fieri posse , utcunt esse posse in hae vita hominem eis homo sine peecato sit, quia nullus es ho peccato , non es eis continub incauta te- minum , Araeter tuum , qui non tantum meritate obsis=endum . Si enim esse posse homo, sed etiam natura Deus est, in quo negaverimus ,re hominis lasere arbitrio, id perfectum esse demonfrrare possimus . qui hoc volendo appetit, ita Dei virtuti, Igitur ex mente S. Augustini stat Verio I miserieordiae , qui hae adjuvando e - tas nostrae assertionis. eit, de rabimur. Et postea : Si is me Co Ne L Us Io TERTIA. quaeratur, utrum homo sive pereato poclsit E Iere ordinaria, re abrique Iv- esse in hae vita , confite/or posse per Dei Iari Dei priuilerio nullus homi- gratiam, o liberum artitrium : Et cir- num quatenusjustus immunir ect ab om-ca finem capitis : Dubitare non possum, nibus peceatis. Haec est omnium Catho nee Deum aliquid impossibile homini Iicorum eum S. Augustino pluribi, ina- praecipisse , nec Deum ad opituIandum , xime verti , libro de Natura, Sc Gratia, o adjuvandum , quo fiat , quod juflet, de lib. de Spiritu , de Littera , nec-non , impos ite aliquid esse : a per hoe ρ is Se libro de peccatorum meritis , 8c re homo si velit esse sine pereato adjutus a missione , ubi hanc veritatem plurimis Deo . Et lib. de Spiritu , de Littera c. r. probat Scripturae sacrae textibus. Prim6 Fieri posse dixi , ut sit homo sine pereato, quidem ex illo Regum capite 8. Noufi voluntas ei non desit ope divina adju- est homo , qui non peccet. Psal . 3I. Dixi, τante : sed tamen praeter unum , in ρ- Zon eδor adserram me injustitiam omnes vivi abutitur ne,uinent fulse , ' Meau , ἐπ ru remi i iniquitatem pe vel re, tu quo bie vivente esset saper- eati mei , pro hae orabit omnis Sannus
fectio . i in tempore opportuno . Hinc S. Augu- Cum vero ea S. Augustini do strina , stinus lib. a.de peccatorum meritis , Scvisa fuisset abstarda Marcellino , cui li- te missione capite s. Non omnis ergo pee bros tres de peccatorum meritis; εc re- sator,sed omnis Sanctus.Et Psalmo 142.
missione direxerat;absurdum enim pu in Non intres in judicium eum fervo suo
152쪽
Dεηrine , quia non justificabitur tu eou- pectu tuo omnis vrvens . Unde S. A u si inus ibidem : Ideo nifferteordia Dei opus. est quae I erexaltat judicium . I'roverbiorum s 8. Iustus prior est occu- Iator fui . Addit S. Αuguitinus ibidem: civi tu ferrusnis exσrdio aces is , non utique mentitur. Ecclesiastici p. Non est homojutrias in terra , qui furiat foGum , re qui non peeret. Matthaei GDimitte nosis desita nosIra , sicut, ετ nos dimittimus desitorMus nostris. aod utique justi etiam non frustra dicunt, inquit S.Augustinus libro de Natura ,& Gratia capite Jacobi 3. In multis rudimur omnes. Joannia ret. Si diac rivius, quia peecatum non sabemur, usi uos seducimus , σ seritas is uobis nouerr . Hine Concilium Mileuitanum aut CarthaRinense Canone a.definit: duodait S. Ioannes Amfrsus,Si
NOS SEDuCIMus,qui uis' aeeipiensum putaverit, ut dicat propter humIIitatem oportere diei nos hasere peccatum J nos euod ver est, anathemasit. Similiter in Concilio Carthaginensi c.I.& 8. ana themate seriuntur qui dixerint Sanctos in oratione Dominica dicere , Dimitte nobis desita nostra, non /ro Ui,gvia non eis ista petitio nee uria edρro aliis euisunt in suo ρoprio peccatstre1 7on raritersed humititer: Item ex Tridentino, sessune 6. Canone a 3. Si quis hominem semel justi arum dixerit in tota sua A e etiam pereata veniatia visure , nisi ex oecisi Dei priviserio , quemadmodum de seata Virgine tenet Ecclesia ,
anathema sit . e . t Probatur etiam ratione , quam prQ-
fert sane us Augustinus libro de peccatorum meritis cap. io. Si aliqui homines justi in hac vita sine peccatis vixisnent , maxime Noe , Job , Daniel: M Nam, inquit sanctus Augustinus, is non lacile cuiquam Scriptura Dei ,, tam magnum perhibet testimonium, ,, quam tribus famulis ejus: Noe, Da is niel , ik Job, quos EZechiel Prqphe-
M ta capite I dicit ab imminente M quadam iracundia Dei solos posse li- ,, berari: in tribus utique illis viris triai, quaedam hominum liberanda genera ,, praefigurans. In Noe, quantum aris bitror, justos plebium praepositos, x, Propter arcae tanquam Ecclesiae gu- ,, bernationem: in Daniele justos conis tinentes : in Job justos conjugatos :,, atqui tres isti viri laudatissimi non ,, fuerunt sine peccato: Nam Noe,sicutis legimus, fuit aliquado ebrius quam M vis non fuerit ebriosus ; Daniel ve-M ro post orationem quam fudit Deo is de seipti diciti capite C Imora is rem ,& confiterer peccata mea ν &,, Peccata populi mei Domino Deo M. meo, ubi sua sicut, dei populi pecca- ,, ta commemorat. Job autem pIuri- ,, bus locis, quos ibi detriaeseri, & ex is pendit sanctus Augustinus , se pec-
Objietes id quod de eodem Jobo ca
pite a. dicitur: Nullus esse ei similis super terram, sine querela , justus, verus Dei cultor, abstinens se ab omni opere malo: ergo revera immunis erat a pec
,, Respondet S. Augustinus Ibidem
,, c. I a. Quod Job primis verbis,ex ho- ,, minum qui sunt in terra , compara ,, tione laudatur, proinde omnibus,, qui tunc in terra justi esse potueruntis cxcellebat: Non ergo ipse .propte- ,, rea nullum peccatum omnino habeis bat,quia in profectu justitiae eaeterosis anteibat. Deinde adjungitur: Mne,, querela : de cujus vita nemo justeri quereretur . Pujus qui tanta moruma, probitate profecerat, ut niluus ei es, ,, set aequandus, Verus Dei cultor et is quippe etiam suorum peccatorum ,, verax huntilisque consessor. AUi- ,, uens se as omni opere malo,mirum si,, ab omni etiam verbo, de cogitatu
153쪽
OHister feeundo IIIud r. Joann Iscapite 3. Omnis eui in Deo mane non Ae eat, o omnis qui natur ev ex Deo, ster catum non facit: ergo sunt aliqui justi sine peccatis.
Refmndet S. Augustinus Epistola ps. illud dictum fuisse de statu charitatis , & perfectae virtutis,ad quem potest homo per singulare Dei privilegium eve-M hi: quia, inquit ibidem , etsi nonis invenitur homo in hac vita sine pe is cato,id tamen dicitur posse fieri peris adjutorium gratiae, de Spiritus Dei:,, 'uod ut fiat conandum atque po-M scendum est nobis autem L ficit quod nullus in Eeclesia Dei fid ,, Iium reperitur In quolibet profectu excellentiae atque justitiae , qui sibi
M audeat dieere non necessariam pre-M cationem orationis Dominicae, D mitte nσδεδε desita nostra. Hano autemes' mentem S. Evangelistae suffcienter apparet ex eo quod capite T. ejusdem Epistolae apertε fatetur: Si dixerimus, quia peccatum non hasemus, ipsi nor δε-
Res on e Meuno Ithro de gratia Christi eapite ar. Apostolum his verbis praeeludere quod asserebat Pelagius, nempe habere in se principium boni,&mali. Quod ut falsum demonstret Apo- solus, docet eum solum non peccare qui ex Deo est , hoc est, qui ejus gratia, le charitate illustratur ac praevenitur. Non enim, inquit sanctus Augu- ,, stinus ibidem cap. ao.una eadem lueis radix est, honorum , te malorum δὐ aliud enim est charitas radix bono- rum,alii id cupiditas radix malorum, is tantlimque inter se differunt, qua is tum virtus, de vitium, sed plane illa possibilitas utriusque radicis est e ,, Pa , quia non solum potest homori habere charitatem, qua sit arbor b M na, sed potest etiam cupiditatem , ,, qua sit arbor mala . Sed cupiditasM hominis quae vitium est, hominem ,, habet authorem, vel hominis dec is morem, non hominis creatorem. Ofietes tertio illud Lucae r. ubi de S. Zacharia , de Elisabeth conjuge Iegimus : Eratain autem jusi ambo ante Deum, incedentes in omnMus mandatis,
i justificationibus Domini sine querela :ergo illi sine oeccato vixerunt, proi deque alii possunt vivere. Respondet x. sanetus Augustinus il bH a. de peccatorum meritis cap. 13. nihil aliud significari hoc Ioco,nisi em Nnenti justitia fuisse Zachariam In prin- , cipibus Sacerdotum ad offerenda ,, veteris Testamenti sacrificia pertiis nentia; nam Hebraeorum 7. legimusia solum Christum esse Principem Sa-- cerdotum , qui non habet necessita- is tem sicut illi qui Sacerdotum princiis Pes dicebantur, sacrificium pro suis ,, Primum Osferre peccatis quotidie , is deinde pro populo. Nil autem hoe,, Magio contineri docet, quod non in eo conlprehendatur quod de se Apo
stolti, ad Philippenses 3. seribit dicens: Se fecundum justitiam quae in Iete essu estne queresa , qui tamen eidem Epistola seribit, se justitiam istam existimare a non sol iam detrimenta , V rum etiam stercora in comparatione
Iustitiae. Regpondet a. IIbro de gratia Christi,, capite M. Illud die um esse securiis
is diam quandam Inter homines con ,, versationem probabilem atque lauri dabilem, quam nullus hominum ju- ., ste posset in accusationis , & elimiis nationis querelam vocare: quam ,, Propterea in Dei conspeetu Zacha-M rias, es ejus uxor habuisse referunis tur ; quia in ea homines nulla dissi- ,, mulatione fallebant, sed ut appare-M bant hominibus, ita noti erant O M lis Dei: non autem die um est hoe,, secundum Illam perseetionem justi- ,, tiae , in qua verε atque omnimodhri immaculati perlaetique vivemus :ri Nam, & Apostolus Paulus dixit, s is cundum justitiam , quae ex Iege est.
154쪽
i, D. fidi sine querela; In qua Iema, etiam. Zacharias sine querela com, , versabatur: sed hane Apostolus j ,, stitiam in stercoribus , & detrimen ri tu deputavit, in comparatione ju- is stitiae quam speramus,& quam nunc ,, esurire ae sitire debemus,ut eh quan- doque saturemur in specie,quae nunes, justus ex fide M vivit. - . Sanctus Ambrosius II - ,, hr3 1. in Lucam ex praefato elogio
is de Zacharia, de Elisabeth , intert,, posse hominem esse sine peccato: is erM, &c.. ,, Xeoondet Mem sanctus Augustiis nus capite 49. ejusdem libri de gratia Christa, posse hominem esse sine pec. cato secundum quemdam modum probabilem ; itaut ab hominibus non possit in accusationis , de criminis quer
lam vocari: non autem secundum m
dum minutius excussum , id est , ut ab omni cu)uscumque levissimi meeati macula homo sit exemptus. Addit sanctus Augustinus, quod si ea tune fuit sancti Ambrosiit menm, ut existimaverit Zachariam , de Elisabeth summae atque omnino perfectae justitiae fuisse , eam postea sententiam ab eo fuisse coris
savi ; in re quo reposita en mihi corona iustitiae; hoe autem non diceret, si haheret ullum peccatum:ergo rever, erat immunis , peccato.
A pondet sanctus Auous inus lib. a. o peccatorum meritis, vi remissione T. 6. Apostolum locutum missa non Iecundam statum praesentem, in quo erat, sed secundum statum futurum, quem praevidebat ex Dei misericordia, ideo talibus verbis certas securusquM ,, gaudebat, inquit ΚΑugustinus,quia is de victoria futuri tanti certaminis is certum eum, securumque jam fece-
rat, qui eandem passionem jam ill ἔ,, revelaverat imminere:Non re plenis
M sima, sed spe firmissima haee dixit, de
,, quod futurum esse praesumpsit, tan- ,, quam factum fuerit Indicavit qu1,, Domini pollicitatione certissimus eratri in illo fine,quem adhuc futurum jam is fidendo dicebat Impletum , nullia m,, se habiturum fuisse peccatum ς nam
,, ut alia omittam, miror si com verbari sua dicebat, per quae istis visus estri nullum habuisse peccatum, jam meis rat ab Illo Iatus Ille stimulus earis nis , de quo 1 se auferendo Domi-
,, num inter averat, responsumque
is aeceperat, Suffcit tibi gratia mea , is virtus in infirmitate perfieitur. Huic ,, tanto viro perficiendo necessarium ,, fuit ut ab illo Angelus sathanae nou,, Ruferretur, quo proptere colaphiis Zabatur, ne magnitudine revelati is num extolleretur: &audet quisquam, is quemqmuri vel putare,vel dicere minis utum Iub onere hujus vitae ab omni,, omnino mundum esse peccato poficies quinu illud Christi Domini
evis perfectus es; quae utique perfectio consistit in generali abstinentia ab omni peccato, sed haec Christus non praeciperet, nisi sciret fieri posse quod principit: ergo, dec.
Respondeo prim6 quidem homines
esse pine fine peccato non propriis viribus , nec cum ordinario Dei auxili
sed speciali Dei benefieiis , quod utique
non negamus , ut conclusione sequenti patebit. ν ἔπιέ ndet a. S. Augustinus IbIdem, cap. I p. illis verbis nobis praeeipit, ut simus per icti in aliquo genere perinctionis non autem In genere , quo Pater e estis perse s est et nam idem Apostolus ad mili p. 3. dicit se perse- istum : Suotquot auum perfecti hae6Hanrar: Et ibidem cap. I a. fatetur se M nondum esse persee um : Non quod ,, jam acre erimi autjam perfectus Fra .
155쪽
is Quod utrumque , inquit S. Augustinus , non diceret, nisi in aliqua reri Persectus esset,in alia vero non esset; is unde colligit S. Au mihi nus cap. Is . ,, Non ideo quisque prorsus sine pec- ,, cato esse intelligitur, quia in aliqua is re dicitur esse perlaetus. Quanquam ., & in boc possit ita dici, ut non quia ,, jam mon est, quo proficiat, sed quia ex parte pro secit, hoc nomine dignus
- objicies inext : Deus non praecipit homini id quod moraliter loquendo ἔmpossibile est ; at si non possit quisiquam vitare omnia peccata , erit saltem homini moraliter impossibile vitare omnia peccata : ergo non praecipit Deus ut homo ab omnibus peccatis abstineat ,, seraphicus Doctor in a.
is dis. 28. dubiis s. quod aliquid vitare, M vel facere dupliciter intelligitur :,, und modo potest aliquis facere aliis quid, quia per seipsum sine aliquoia alieno auxi Iio potest illud implere ; sic aliquis potest comedere quando,, sanus est, α habet cibum : alici mo- dis dicitur aliquis aliquid posse, non
,, solum quia potest illud per se, & in is se, sed quia potest cum alio, qui sibi
is praesto est: & hoc modo accipiendo,, posse , omne quod Deus praecipit Inis nostra potestate est, quia ipse qui , , prxcipit presto est praebere gratiam adjuvantem essicacem , quam quilibet justorum impetrare potest. Unde S. Augustinus lib. a. de peccatorum meritis cap. II. profitetur culpam esse hominum , si peccata non vitent. Clim voluntate humana, ait,ri gratia adjuvate divina sine peccat8M in hac vita possit homo esse, cur non ,, sit, Possem facillimis ae veracissimhis respondere , quia homines nolunt: ,, sed si ex me quaeritur quare nolἱnt: ,, breviter dicam, nolunt homines fari cere quod justum est, sive quia latetis an justum sit, sive quia non deIectat: ,, tanto enim quidque vehementitiari volumus, quanto certius quod timis num sit novunus, eoque delectam
Reoondeo scundis , rerum moraliter impossibilium duo esse genera. Quaedam sunt, quae licet absolute fieri possint, nunquam tamen fient, etiarn
adhibitis quibuscumque viribus volu tatIs,ut describere perfectum circulum digito : quaedam sunt quae adhibitis i iis de maximis viribus voIuntatis fieri possunt , nunquam tamen fient, eo quod illae magnae voluntatis vires non adhibentur. Illa quae sunt moraliter impossibilia prioris generis, nusquam Deus pricipit: quae vero sunt impossibilia posterioris generis, praecipere potest , qualis est abstinentia 1 peceatis etiam venialibus; nam homo cum omdinariis auxiliis , si eis consentiret, de totas voluntatis vires adhiberet, impetraret uberiora auxilia , quibus immunis a quibuscumque peccatis reddere is tur : Sed quia,inquit sane us Auguis stinus lib. a. de peccatorum meritis is cap. 3. ad nonnulla superanda , quae ,, vel male Cupiuntur,vel qui male meis se tuuntur , magnis aliquando, & t δε tis viribus opus est voluntatIs, quas,, nos non perfecte in omnibus adhibi-M turos praevidit, qui per Prophetam M veridicε dici voluit, non justi οβ
,, tur in eonoectu tuo omnis vivens.Ta- ,, Ies itaque nos Dominus futuros prinis videns , quaedam 1alubrIa remediari contra reatum , & vincuIa peccatori rum , etiam post baptismum dare aeri valere dignatus est, . Opera scilicetis misericordiae, sum ait: Dimittite , &,, dimittetur vobis. . CONCLUSIO QUARTA.PEr extraordinaria gratiae auxi Ha , er exstetulari Dei primiterio
pura ereatura vitare poteΠ omnia pere ra venialia. Haec est communis inter
Catholicos piε existimantes Dei puram Virginem hoc illustri, ac singuIari pri-
156쪽
stualiter cratiast neces . adperseder. Isis
vilefo RIsse donatam, ut tradit Concilium Tridentinum se T.6. Carione 23. priori conclusione Iaudatis,ubi anathe ma dixit in eum, qui dixerit posse hominem jus Datum in tota vita peccata omnia , etiam venialia vitare , nisi ex ne-riaii Dei prioilegio, quemadmodum de Beata Virgine tenet Melesia. Subscribit Augustinus lib. de natura , & gratia is cap. 36. ubi ait: Excepta sane a Uir- ,, gine Maria , de qua propter honori rem Domini, nullam prorsus, curuis de peccatis agitur,habere volo quae- ,, stionem : inde enim scimus, quod eiis plus gratiae collatum fuerit ad vin-M Cendum omni ex parte peccatum , ,, quod concipere , ac parere meruita, eum, quem nullum constat habuisseri peccatum . Hac ergo Virgine ex- ,, Cepta , si omnes illos Sanctos, &.. Sancta ctim hic viverent, congre M gare possemus,& interrogare utrum
,, essent sine peccato , quid fuisse r ,, sponsuros putamus utrum hoc quod ., iste Pelagius dixit, nempe sine pec.,, cato, Ac juste vixisse, an quod Joan-M nes Apostolus p Rogo vos quanta is libet fuerint in hoc corpore excel- ,, lentia sanctit iis, si hoc interrogari ,, potuissent, nonne una voce clam R,, sent: Si dixerimus quoniam pecca- ,, tum non habemus. ira nor seducimur, is θ' veritar in noseis non efI. Ratione etiam firmari potest praesens conclusio. Nam Deus talem gratiam humanae voluntati in quibuslibe occasionibus conferre p0test , qualem S. Augustinus describit libro de Corrept. de Gratia cap. I a. his verbis, Subventum es infirmitati Boluntatis humanae , ut divina gratia indeclinabiliter,
T in parasiliter ageretur ; ρο ideo
euamvis in ma, non tamen deficeret, neque adversitate aliqua sinceretur, A
sui si talis gratia conferretur homini in omnibus peccandi occasionibus,nus quam peccaret, licta peccare posset , τι quod erus voluntas indeclinabiliter Tom.IX. de inseparabiliter ad bonum ageretur , & averteretur 4 malo: Ergo fieri posset
ex singuIari Dei privilegio , ut homo
An , ἐν quali homo inditeat gratia a perseverandum in fuga mali , ita bouipro otione Z
lib. de bono perseverantiae, cap. I. perseverantiam duobus modis posse
considerari: Primo quidem ab istὸ , prout eam ibidem sanctus Augustinus definiti A erimus , inquit, donum De. e perseverantiam , qua inque in finem perseveratur in orino: sinem autem dico , qud vita icta sinitur, in qua tantummodo perieulum est ne cadatur. Secundo perseverantia accipitur fecundum
tuid, tua scilicet aliquandiu justus pereverat in boni prosecutione , & aversione mali, sed urgente tentatione in peccatum labitur, haec autem perseverantia dicitur tantam fecundum quid , quia non ad ipsius vitae terminum duravit: perseverantia vero simpliciter ,
omnis ea dicitur,quae morte coronatur, quantumcumque brevis fuerit temporis : Nam, inquit ibidem S. Augustinus perseverantiam, qua in ChrisIo p r ve- rotur inque iusinem , nullo modo Baὐuisse direndus HI, qui non sterseveraveriousue in finem , potiussique hanc fabuit untur anni melis , O quantum infra cogitari potest , si donec moreretur fidei
ter vixit, quam multorum annorum , si extruum te oris ante mortem a fidei
Notandum ferundo, duobus iterum modis aliquem perseverare usque In
finem : Primo , quidem , indeIifri albcum post acceptam gratiam sanctificantem , & antequam ullum actum liberum exerceat, moritur; ut dum infanxes moriuntur post sesceptum bap-
157쪽
tisnaum ante usum rationis : smiliter,ctum adulti post acceptam justificati nis gratiam diem extremum claudunt, antequam ullum liberum a stum exerceant . Secundo, perseverantia usque in finem fit Iiserὸ, cum post acceptam sanetificantem gratiam sustus aliquandiu vivit, & in observantia manis datorum Dei, tentationiim victoria , ac virtutum exercitio ad mortem unque jugiter perseverat. Quaeritur ita inque an haec utraque perseverantia sit speciale Dei donum k gratia habituali,& sanctificante distinetum . laudum tertio , auxilium supern turale hominibus a Deo concessum, ut declinent a malo , de faciant honum , esse duplicis generis ; aliud en Im commune est,aliud autem speciale. Comnisne, est illud quod Deus largiri solet
omnibus , cum praeceptum aliquod implendum , aut superanda tentatio occurrit; cujus meminit S. Augustinus , lib. de Gratia,& libero Arbitrio,cap. 28.
mictu prorsus admoneretur , nisi prius acciperet atiquid dilectionis, ut addisibi quaereret, unde quod juse satur implaxet : Speciale vero auxilium est, per quod , ut idem S. Augustinus loquitur lib. de Correptione, & Gratia, cap. II. in sono recipiendo, ἐπ perseveranter tenendo datur nosis nonsium posse quod volumus; verum etiam seue ρωdρυ mus. Tria igitur hic sunt determinanda: Primum quidem quod non lassiciat homini gratia justificationis ad perseverandum , iad praeterea requrratur actuale aliquod supernaturale auxilium quod illud auxilium sit
vel internum, vel externum. Tertium,
an, de qualiter possimus illud auxilium
promereri. CONc LusIO PRIMA.ΡRaetergratiam sanctis antem, ne e sfarium est atiquod Dei donuntis
.rare possit simpliciter usque in em .
Profatur Primis ex serIptura sacra Illis omnibus textibus,quibus significatur hominem justum divin8 egere auxilio ad perseverandum: Sic Psal .rs. Providuam Dominum in conspectu meo semper , quoniam a dextris est mihi ne commovear. Et Psal. 79. Fiat manus tua fuer virum dexterae tuae, ref er rum hominis , quem confirmasti tibi , ἰπnon discedimus a te . Unde sanctus Augustinus de bono perseverantiae, ,, cap. . Manus igitur Dei est ista, non ,, nostra , ut non discedamus a Deo ;M manus , inquam, ejus est ist.i qui dixit Jeremiae 3 a. Timorem meum daso iueor eo num ut non recedant a me. Psal. I as.
Nisi Dominus custo ierit civitatem, fru- seis militat qui eumdit eam . Ioari. II. Paterserva eos in nomine tuo . umbii verbis Christus Patrem rogat , ut Apo- solos jam justificatos auxilio suo fulciat , ac protegat. Primae Petri s. Deus omnis gratiae qui voeavit nos in aeter ε
daμitque . Egregiἡ hanc veritatem colligit , &probat sanctus Augustinus lib. de dono per ver. ex oratione Domitalca : Si is enim alia documenta non essent , ,, inquit, c. I. haec Dominica oratiori nobis ad causam gratiae , quam de- ., fendimus, sola suffieeret; quia nobi gri licuit in quo tanquam in nostro glori riemur. Et e . a. An vero quisquamis eorum est,qui non sibi poscat , Deo,, ut perseveret in eo cum ipsa oratio, , ne,quat Dominica nuncupatur; quia ,, eandem Dominus docuit , quando M oratur ii Sane is , nihil pene aliud ,ri quam perseverantia possit intelliga-
Quod utique demonstrat ex expositione beati Cypriani ad singulas ejus D dem Orationis particulas : Primo M namque orando Deum ἔGaucti eiur nomen tuum , id petimus , & roga- ,, mus, inquit beatus Cyprianus , ut
158쪽
βualiter Gratia sit necess. ad perseque r. Iq7
qui In baptismo sanctificati sumus ,
M in eo quod esse caepinxus, persevere-M mus. Ouid cum dicimus , Venviat ,, remum tuum p Non aliud poscimus, ,, inquit sanctus Augustinus: nisi uti, veniat,& nobis,quod esse venturum non dubitamus omnibus Sanctis :M Ergo,de hi qui jam Sanisti sunt,quid
,, Orant , nisi uo in ea sane itate , quae ,, illis data est, perseverent i neque
,, enim aliter eis veniret regnum Dei,
M quod non aliis; sed his, qui perseve-M rant usque in finem certum est esse M venturum . Fiat voluntas tua , clim,, jam faeta sit , inquit sanctus Augu- ,, stinus cap. . in eis cscilicet Sanetis
,, cur ut fiat adhuc petunt, nisi ut peris severent in eo, quod esse coeperunt M Panem nos rum quotidian m da nosis,, hodie. Haec verba, inquit sanctus M Augustinus cap. . postquam protu-
,, lit expositionem sancti Cypriani θω, perseverantiam prorsus k Domino Sanctos Indicant poscere, quando,, hac intentione dicunt, Panem no- ,, Πrum quotidianum da nobis hodie: M Ne a Christi corpore separentur, sed δε in eadem sanctitate permaneant , M qua nullum quo ir de separari mere- M antur, crimen admittant. Jam vero, ,, inquit Midem eas. s.cum dicunt San-M cti, Ne nos inducas in tentationem , M quid aliud , qutim ut in sanctitate . M perseverent precantur i Nam prose- ,, cto coneesso sibi isto Dei dono .... M Ne inferantur in tentationem ς ne M mo Sanctorum est, qui non teneatri usque in finem perseverantiam san-M ctitatis : neque enim quisquam in ,, proposito Christianitatis persevera- ., re desistit, nisi in tentationem paeni ,, tus .inferatur: Si ergo concedatur ,, ei quod orat , ut non inseratqr i , ,, tentationem; in sanctificatione utis, que , quam Deo donante percepit, ,, Deo donante persistit. Prosaturieeundo ex Conciliis; A-xgusicano canone io. Adjutorium De etiam renatis ae Sanctissemper ectimplorandum, ut ad sinem seonum ρemenire, vel in bono possint opere perdurare. Tridentino, pariter sessione 6. cap. I ait Similiter de perseverantiae munere, de
quo scripruna es , Sui perseveraveriturique in ena, hi alvus erit: quod quidem aliunde haseri non potest, nisi ab eo qui potens est eum qui fiat fruttaei e , ut per peranter flet; θ eum qui eadis ,rectituere. Unde Canone I s. perseverantiam appellat: Magnum donum. ErCanone a a. sic decernit. Si quis dixerit jusseatum sel sine omati auxilio
Dei,in acceptajustitia perseverare posse, veI eum eo non pos , anathema sit. Probatur tertio ex suminis Pontificibus; maxime vero Innoc tio primo, in rescripto ad Concilium Carthaginense; in quo haec habet: Suamvis hominem redemerit a praetervis flexoatis, tamen siens iterum tuum pose peccare .
ad reρarationem sibi e utposset illum.
post ista eorrigere multo jὸrpavit, atque quotidiana praefrat illa remedia, quibus nisi freti eo sique nitamur , nullaten rhumanos vincere poterImus errores. Ne-
fe es enim , ut quo auriliante vinc
mur, eo iterum non adjuvante vincamur.
Item ex Coelestini Epistola, cap. σ. ubi ex praefatis verbis Innocentii infert , Neminem etia in Bapti malis gratia renovatum , idoneum esse ad fuerandardiaboli insidias , T ad evincendat carniI concupiscentiar, nisi per quotidianum adjutorium Dei per verantiam bonae
Dicesprimd , Homo justus vitare
potest omne malum , quo amicitiam
Dei perderet: Ergo speciale donum , quo perseveret usque In finem,minimὶ
requiritur. Patet antecedens : Homo
namque justus habet gratiam sanctificantem, quae ipsum in statu,& ordine supernaturali eonstituit; ac subinde
potentem essicit ad omnes tentationes
vincendas, de solvenda omnia salutis offendicula.
159쪽
Nero anteeedens: ad id namque non sufficit sola habitualis gratia , sed pra terea requiruntur etiam actualia auxi- Iia , ut actu perseveret usque in finem: Nam, ut verbis saneti Augustini cap. I. de bono Perseverantiae , utar; Deilla perseverantia loquimur qua terseveraturus en in sinem, quae si data est, ρerseveratum ect inque in sinens: si auten non es ρer veratυm usque in finem, nones data. Non itaque dicant homines,s er-jeverantiam euiquam datam usque in
finem, nisi eum i e uenerit sinis, is perseverasse, eui data eLI, expertur fuerit que in finem: Diees eund3. Fieri potest ut homo justuni statim post acceptam justitiam
moriatur ; sed in eo casu non emi aliuo auxit id a Stuali li gratia habitualiis incto: ergo praeter illam nihil ad
perseverandii in desideratur. Res dindeo primo; hic non esse sermo nem , ut diximus, de perseverantia illa indeliberata , sed de voluntaria ; qua nempe homo paratus est ad vincendas omnes tentationes, de superanda omnia offendicula, quae li salute remove
Respon o fecund3 , hanc praematu Tam mortem non esse equidem aliud gratiae ad ualis donum , sed saltem est aliud donum externae prolemonis, quo unus prae alio seligitur, de rapitur, ne malitia mutet intellectum ejus, aut ne fictio decipiat animam ejus: quod sane singulare divinae misericordiae beneficium est, fi non internum, saltem
Dicer terti3 : Christiis Dominus copiose restituit omnia , quae per Adami peccatum fuerant dempta ; est enim apud Deum costiora redemptio, dc ubi abundavit delictum inverabundavit gratia'. at ii non peccasset Adam, perseverantia concella sitiiset ejus posteris per solam gratiam habitualem: ergo nunc etiam omnibus justis conceditur.
Gisinguo majorem : Phus restitutina fuit homini per Christum , qti,m per
Adam fuerat amissium,in quantum homo nunc habet non solam potentiam ad perseverandum,quam habebat Adamus; sed etiam donum quA de facto perseveret; quod Adam non habebat , ut docet sanctus Augustinus libro de Correptione , de Gratia cap. II. cone do : plus restitutum est h3c sensu, quoasingulis hominibus fuerit concessum , ut haberet omnia necessaria ex parte Dei ad perseverandum,nem: hoc enim perseverantiae donum quoa omnibus hominibus in statu in noeentiae sorthfuisset concessum, nunc paucioribus tribuitur; multi enim sunt vocati pauci vero elee i. Dices quart): Gratia est excellens divinae naturae participatio,quae vires sus-fieientes confert ad omnes virtutum actus exercendos : Ergo cum gratia
habituali, de generali Dei concursu illi debito potest aliquis perseverare. Confirmatur antecedens his verbis Concilii Mileuitani , Canone 8. Si quis dixeritis gratiam per quam justificamur peris Christum , valere ad sOIam remissi
,, nem peccatorum , quae commissa , , sunt, de non in adjutorium , ne ite- ,, r Im committantur, anathema sit.
Respondeo distinetiendo antecedens :Gratia habitualis suffciens est cum concursu generali, ex se , de spectata secundum propriam virtutem, concedo: sufficiens est ex parte subjecti, de hominis lapsi , nego : licet enim gratia habitualis eis cacitatem sufficientem habeat , ut quodlibet peccatum , dc ejus casiones expellat: tamen ad id In homine lapso non est lassiciens,nisi speciali auxilio fulciatur ac roboretur zEtenim etsi gratia sanet animam elue do culpam , non tamen ejus sanitatem ex integro restituit auferendo infirmitatem , quae ex parte concupiscentiae suboritur . Ad Concilium autem dico , gratiam qua justificamur , vaIere ii ad j atorium, ne peccata committantur 'piti m by Coo e
160쪽
tibi graves non urgent tentationes, de Occasiones peccati, concedo: ubi vero tales sunt ad peccandum i Ilecebrae , praeter gratiam habitualem, necessaria Iunt auxilia specialia, quibus animus in aversione mali, de boni prosecuti
Dices quintis: Gratia habItualis confert us ad gloriam, quae in gratia velut fructus in semine virtualiter continetur , juxta illud Joannis: Semen Dei est in illa: Ergo continuatio oratiae cum gloria ex debito,& non ex s tali gratia contingit; subindὰque perseverantia faciens conjunetionem gratiae cum gloria, non est speciale donum a gratia habituali distinctum. Nego eon quentiam: Licet enim h mo justus habeat jus ad gloriam,quan diu gratia habituali illustratur: non tamen habet jus ut usque ad mortem n gratia perseveret; quippe cum ratione Iiberi arbitrii ad bonum , & malum quandia vivit deflectere possit: Unde quando quis a Deo ita liberaliter
Protegitur, ut non amittat gratiam instante morte, maximum est, de specia- Iissimum beneficium ac oraecipuus eis eius praedestinationis: Iicut e contra
quod aliquis permittatur mori in peccato , seu peccatum illius cum morte conjungi, est ultimus effectus reprobationis , ut docet sanctus Augustinus libro de hono perseverantiae,capite 9. E duobus piis, inquit , cur huic donetur ,, perseverantia usque in finem; illi au- ,, tem non donetur , inscrutabiliora , , , sunt judicia Dei. Illud tamen fide- ,, libus debet esse certissimum hunc es- is se ex praedestinatis, illum non esse :M nam si fuissent ex nobis, ait unus M praedestinatorum,qui de pectore D ,, mini biberae secretum , manfissent ,, utique nobiscum . Dices deniqtie: Deus sua mali 1 justificatos non deserit, nisi ab eis prius deseratur , ut docet Concilium Tridenti-rium sessione 6. cap. a. his verbis: Deuroatra tia semes juctificatos non deserit, Wisi assi eis prior deferatur : quae verbR desumpta sunt ex S. Augustino libro de
Natura , de Gratia capite as. Atqui si non daretur omnibus gratia necessaria ad perseverandum usque in finem vitae , Deus desereret aliquos justificatos priusquam ab eis desereretur : ergo gratia perseverandi, necessario debet esse connexa cum gratia habituali. Nego minorem : Deus enim nemini denegat gratiam ad perseverandum ,
nisi illi qui prilis Ipsum deseruerit sive
desertione propria,sive Impropri1. D plex enim distingui potest desertio Dei, nempe propria, qua Deus deserit an l-mam quam per gratiam samstificantem inhabitabat, velut sanctuarium , de templum suum, juxta illud Christi oraculum : Ioannis r4. Si quis dilirit me .dHiretur a Patre meo ad eum veniemus, o mansionem apud eum faetemus. Ouoautique templum dicitur deserere dum ratione mortalis peceati illam sanctificantem gratiam ab anima removet: at tera autem dicitur impropria,qua Deus equidem non solvit amicitiam quam habet cum anima justa , nee sanctifi- .cantem gratiam ab ea tollit, sed ob justas licet occultas rationes suae providentiae, ipsi animae quam inhabitat non conseri gratias quasdam a quales, quae videntur esse necessariae ad actus viri tum eliciendos : haec autem auxilii dein
negatio dicitur desertio , scut amicus amicum deserere dicitur, dum Illi dein negat subsidia,quibus indiget. Hujus modi autem desertio est improprie dicta, quia Deus animam sua patientia , amiciti, , & gratia satietificante non destituit,quandiu in mortale peccatum non Iabitur. Possunt igitur praefata Concilii verba exponi de hac duplici desertioneinam
verum est Deum non removere ab anima statiam se iustificantem, quandiu homo justus perseverat, nes per mor tale pecc tum Deum deserit. Similiter Deus Diuitig ' nu Corale