장음표시 사용
221쪽
rδitriis us, insistare , forte possunt
aliquae virtutes diabolicae ad peccatum :aliae juvare ad salutem : non tameα nec tute cogimur, via agere rectὸ, ve
Subseribit Irenaeus lib.4. contra haereses c. . Sui operantur Hlud , inquit, gloriam, Ο honorem percipient,quovium operati Iunt δonuru,cum posui non ς' rari iuud ; hi autem qui illud non γε-rantur , justum judicium recipient Dei , quoniam vim sunt operati sonum cummus ut vereri iuuae.1'rae caeteris vero hanc veritatem de clarat sanctus Chrysostomus pluribi: maxime hona .r9. in Gencsim , ubi ait: mia liberi arHitrii esse noctram naturiam feeit omnium Dominus, quae sua sunt, omnia stro Da mi ricordia semper exhibet: σ Aciens assecondita in profundo mentis , ετ areana , hortatur , consulit, couaturique nostros malas reprimit: θ' neceptatem utisue non imponit, fidem eruis remediit appositis , totum in quot. t Itis Mententiasitum esse dimittit.
Et Hota .8 r. in cap. a s. Matth. Dei vocatio, inquit, nullum cogit, nec mentem eorum qui virtutem volunt contemnere,
ullo modi Uiolentatined hortatur quidem ac consalit, omnibus modis bonos esse persuadet: si verb aliqui reuesautur, utilis modo e est,ut boni ine eelint. Ubi nomine violantiae , de coactionis necessitatem a virtute divinae gratiae excludit :Simi II niodi, loquuntur Latini PatreSς prae caeteris autom,veritatem hanc
aperte docet sanctus Cyprianus Epist. ς s. ad Cornelium , ubi ait: Non inerepuit recede res , aut graviter comminatur es ,rid mazis conversus ad Apostolos suos dixit, Nunquid ,e, τοι vultis astrepservans Hilicet Iegem , qua homo libertati suae r I ctus , ἐν in arbitrio proprio eo stitutus -imet irae , v I mortem -- petit, Ort Aulutem : adeoque ad unum illorum non adigitur antecedente aliqua necessiitate .
Coneinit sanctus Ambrosius lib. a.de Iacob,& vita beata cap. . ubi ait : Suthahet suorum actuum potestatem, is pro Mecto liber est: eam autem potestatem non habet quisquis antecedenter necessitatur ad agendum ; ita ut non posisit non agere:subindeque S. Ambrosius ab homine libero agendi necessitatem proscribit. Adstipulantur sanctus Hieronymus lib. a. adversus Jovinianum , ubi ait: Liberi arbitrii nos condidit Deus ς nec ad virtutes nee ad vitia nec late trahimur ; alioquin ubi nec tar es,nec damnatio , ita eorona eLI. Quam utique sententIa in refert, & approbat S. August. lib. denatura, & Gratia capass. Quapropter hic sanctissimus Doctor, cuius potissi inum authoritate suum erroneum dogma propugnare nititur Calvinus, pluribi declarat penes nostram voluntatem esse gratiae consentire, vel dissentire. Clarissime vero, lib. de Spiritu , & Littera cap. 34. ubi scribit: Profectd imum uelis credere, Deus operatur in homine, ἐν in omnibus missericordia ejus praevenit nos: consentire autem locationi Dei,ves dissentire ais ea, Aropriὸ voluntatis es . Sibus verbisS: Augustinus duo inter se conciliat, quae ab haereticis nulla arte sociari pos-1e dicuntur. Alterum, Deum per grR tiam si iam esticacem operari in nobis velle , de credere, id est , uuidquid boni agimus : alterum , ita haec operari, ut tamen gratiae per quam ea facit disesentire pollimus . Quod autem reipsa reprobi resistane gratiae sibi oblatae , atque per eos stet quod non illi consentiant, docet idem S. Augustinus lib. I. ad Simplicianum quaest. a. exemplo Esau: Noluit erro
au , inquit , re nou cucurrit: sed etsi volui et Dei adjutorio perveni et, qui
etiam velle , b currere revocando prae flaret , nisi vocationerontempta r robur fieret. Ubi sermonem facit de vocatio. Me interna, deque adjutorio ipsi iis vo
222쪽
Iuniam, sine quo non poterat currere,& pervenire ; nam alioqui non stetisset per ipsus voluntatem, es contemptum gratiae quod non curreret, & perveniret: sed per desectum, & absentiam avixilii necessarii. Et subseriblint ipsius discipuli, maxἱ-mh sanctus iner lib. a. de vocatione gentium capite a8. Deus, inquit, ad obediendum Di 'funi pellesie donat, ut etiam perseveraturis Hum potectatem , quin ρoten, noue non auferat. Et sanctus Anselmus in cap. 6. Matth. In Paulo , inquit, videtur cogent, id est , necessitan S,Dra votaxias,sed non est, quia Iuὸtsi percussiss, tamen voluntas erat libero , ut resisteret si vellet.
Objiciunt haeretici varios Scripturae textus, quibus probare contendunt gratiam concessam in statu
naturae lapsae , non subesse quoad usum libertati voluntatis; sed illam necessitare, ac determinare ad consensu in , Sie. a. Paralip.3o. In Pudaea facta est manus Domini , ut daret eis eor unum , ut facerent juxta Arseeptum Rexis,re Primcisum verhum Domini . Cui si mile est illud EgechieIis 36.ubi Deus sic Iudaeos alloquitur: Dufo vobis eor novum , Oniritum novum ponam in medio vestri, auferam eor Iapideum de carne vestra, T da/o voBis eor earneum, ita Diritum meum ponam in medio vestri, o faciam tit in praeceptis meis anmbuletis. Item illud ad Phili p. a. Deus eri qui in nolis operatur oeue, o perficere pro bova το- tantare sua. Respondeo ex his omnibus textibus ,
nihil aliud posse colligi, qtitim quod ad
opera salutis ita egeamus gratia Dei praeveniente, & cooperante , ut sine illa nulIum tale opus fieri possit: ad illum finem S. Aligustinus praecitatis, &mox citandis textibus utitur contra Pelagianos,de Seml pelagianos lib. de bono perseverantiae; & lib. a. contra duas Epistolas Pelagianorum. Reoondeo a.quod ex eIs textibus non sequitur gratiam antecedenter necessitare voluntatem; quamvis enim Deus nobis tribuat cor novum , & spiritu . novum , & faciat ut in praeceptis ejus ambulemus, detque velle , & perficere pro bona voluntate, essiciatque, ut velimus , de faciamus,exinde tamen nori sequitur , quod id faciat per auxilium antecedenter necessitans, & tantae essicaciae,ut illi dissentiri non possit voluntas; Deus enim dupliciter facit,ut exerinc eamus opera supernaturalia, de ad salutem pertinentia . Primo quidem moraliter ; Illuminando intellectum , Malliciendo voluntatem per gratiam prP
enientem. a. physicἡ cooperando cum voluntate consentiente per gratiam concomitantem , non autem determinando per gratiam aute cedenter ne cessitantem.
O0ieiunt: alios varIos textus, quibus significari videtur Deum ita esticaciter voluntatem nostram movere , de ad opus flectere , ut ab eo prorsus cessare non possit. Sic Esther c. I . Deum
rogat: Transer eor illius c nempe AD sueri Regis in odium basis nostri : Er-RO, inquiunt, Esther intelligebat cor Assueri Regis divin5 auxilio in odium hostis Iudaeorum, ita posse transferri ,
u t eis positis , non posset aliter evenire. Illuc conspirant omnes illi textus, quibus significatur Dei voluntatem Oml I- potentissimam esse nee quemquam ei posse resistere.Sic Esther i . Non est qui tuae post re Dre voluntati . Isajae η Consilis et meum Rafit, re omnis voluntas mea siet. Rom. p. Voluntati ejus quis resistit Z Ergo si Deus vult ut assentiar ejus Rratiae , non possum ei disseia tire. Rerasudeo, quod etsi uni ea ac simplicissima sit Dei voluntas, tamen ratione divinae operationis. & deli herationis multiplex li Theologis distinguitur , nempe positiva , & permissiua ς antecedens , & consequens ς efiicax , & inenseax;absoluta,& conditioia ata. Unde
223쪽
distin quo conseqtiens. Non possum, dimentire, & reliustari voluntati Dei esticaci,& absolutae,de qua intelligendi sint praefati Scripturae textus,concedo: voluntati inessi caci, vel dumtaxat ossi- caci sub eonditione pendente a libero hominis arbitrio, cujusmodi est voluntas qua Deus nostrum consensum , &opus intendit, necto . Ohjiciunt 3. illos textus quibus voluntas dicitur a Deo trahi. Sic Canistic. I. Tu he me post te, curremus, i . Joan. s. Nemo pote fir venire ad me nisi Pater qui misit me traxerit eun/. Oportet igitur ut omnis qui ducitur ad Deum , trahatur auxilio aliquo ita potenti ac sorti ut ei non resistat; nam si nos pro innata nostra libertate Deo vocanti respondemus , & sequimur , pOtius nos Deum , ut nobiscum coopere tur trahimus , quam ipse nos trahat. Nwo consequentiam. Et ad antecedens dico Deum nos trahere ad bene , & salutariter operandum sua gratiis praevenier te , sine qua nemo potest salutariter operari; ultra quod auxilium
praeveniens, aliud cooperans concedi tur , quod non praevenit neque prius operatur quam voluntas consentiat; numquam tamen voluntas ita determinat auxilium cooperans, quin prius irsa fuerit a Deo tracta , id est mota, &excitata auxilio praeveniente inspirationis divinae, de quo auxilio praefati textus sunt intelligendi; non autem de
gratia antecedenter necessitante voluntatem ad agendum, & cui non pos-st resisti. Nee disse ultatem facessit vox illa trahere, nam in moralibus,& caussIiberis non sgnificat necessitare, sed aIlicere , juxta illud Poetae : Trahit Daquemque voluptas ς Voluptas , inquam, non necessitat et nec obligatio, sed deIectatio, inquit S. Augustinus Trae .as. in Joan. Objectiones petitae αδ haeretieir ex μί- fio Autustino promatia Medicinali nee tante. Objicit r. Calvinus lib. a. Inst. . yznum. I 3. & aliqui ejus Sectatores varios sancti Augustini textus , in quibus asserit gratiam Christi operari, primo rubia veID, tr incere ut velimus , secundo Iargiri Bonavi voluntatem, ter tio dare omnia merita T virtutes; de alia plurima id genus , ex quibus ille pessimus haeresiarcha inseri corda nostra Dein cientis nee arios ut motum : Unde contumeliis , ut assistet, etiam sacram Facultatem Parisiensem impetit dicens: Audiamus nune Aurustinum misverbis sequentem, ne aetatis nostrae Psagiani, lor eri, Sorbonici Sophistae totam τetustatem nobis adversum pro more Doeriminentur.
Inferunt autem tam ille quam ejus Assectae ; PnaMuM ex Epistola Io . actVitalem ubi sanctus Augustinus ait: Suapropter ut in Deum credamus πρiὸ
vivamus , non voIentis neque curreulit , sed miserensis es Dei; non quia velle non debemus , θ' currere , sed quia in nobis velis operatur, ἐν currere . Et lib. de Gratia , & Libero Arbitrio cap. I F. illo su Nerante ut velimus, vel coν rante tam volumus, ad pietatis opera n hia salemus. Et lib. de Dono Perseverantiae c. I 3. Nos ergo volumus, sed Deus operatur in nobis,di velle, T operari pro bona voluntate. SEcu NouM colligunt ex eadem Ep. Iop. A Domino gremis: homiuis diriguntur, τ viam ejus volat, ut intelisteremus ipsam voluntatem Bonavi qua in-eipimus velIe credere , quoniam Dei staquid est nisi fides recta , illius esse donum qui gressus nostros propterea dirigit primitus ut velimus. TERTIuM denique probare nititur ex Epist. Ios. I ita aeterna etiam i agra tia nuncupatur, nox os aliud nisi quia gratis de Ir : ure ideo quia meritis nou
224쪽
datur, sed quia data I t,b ipsa merita
quibus datur. Et Epist. ror. Atelliae n- dum est ititur, inquit, etiam ima hominis Bona merita esse Dei munera, quisus eum vita aeterna redditur, quid nisigratia pro gratia redditur Igitur verum ac germanum discrimen inter utram que gratiam, Medicinae,& Sanitatis ex hoc maxime capite colligendum est , qu6d haec hominem suae voluntatis ac bonorum operum liberum artificem sinebat , illa vero necessario ad honum opus impellat . Nego consequentiam mam ex eo quod Deus dicatur in nobis operari velis , &Bovam voluntatem essicere , non sequitur, nos idcirco necessitari per Arariam effectricem ad operandum ; alias idem a firmandum esset de Angelis, & Αdamo innocente ; nam ipsemet S. Augustinus elari ssime docet ipsi Adamo , &Angelis datam sui me gratiam quae in
eis essiceret velle, 3e bonam voluntatem operaretur, ut videre est Iib. I a.de
Civitate Dei cap.9. ubi postquam quae- susset; An sancti Angeli quem Basentereatorem naturae , eundem fuseant lonae voluntatis Authorem per Spiritum functum in eis charitate die rasa, proponit duas opiniones, quarum altera Angelos amore casto numquam caruisse ;altera sine eo aliquandiu stetisse decernit tum ex utraque certum es e dcmon strat voluntatem bonam non nisi a Deo
potuisse concedi : Porro , inquit, quia facta es c bona voluntas Angelorum titrum eum i r facta est, an e HIa fuerunt trius 8 sed eum ius non dusium,
quod af illo facta sit a quo,b ipsi, simu que ut facti sunt, ei a quo facti sunt,
amore eum quo factioni adhaeserunt eo
lorum Deietate discreti,quod hi in eadem voluntate kana mauferunt , ilii ab ea deficiendo mutationi, mala scilicet voluntate. z. Nam quis fecerat nisi IIe, ρui eos eum Bona voluntate , id est, eum amore easto,gus tui aracrent, crea-
uit,simul in eis condens naturam, o Iargiens gratiam Quibus verbis non de charitate habituali, sed de volitione bona , & actuali charitate sermonem esse perspicuum fit ex disputationis se PO , & contextu ; postquam enim de
mala voluntate, seu amore perverso
diiseruit ; docuitque nullam illius esse e cientem causam , sed potius deficien-
m; ex hac quaestione ad alteram sim, lem quae bonae voluntatis causam spectat, ita procedit: Si dixerimus nullam esse e cienteri eausam etiam voluntatis bonae,cavendum es ne voluntas bona bonorum Amelorum, non facta , sed Deo coaeterua esse credatur. Clarum est igitur utrobique disputari de voluntatis ad tu seu malo seu bono. Evidens est ergo ad primam volitionem bonam eliciendam Angelos accepisse adjutorium gratiae illi per simile quod in nobis operatur ipsum velle. Quid enim de Medicinalis gratiae essicacia ad eficiendam bonam voluntatem
asserit satustus Augustinus locis in objectione scriptis,quod de isto Angelorum Adjutorio pariter non assirmetὶ quippe tam ipsis quam in nobis Deum bonam voluntatem,& ipsum velle essicere perspicue docet. Porro quod de Angelis S. Augustinus docuit, id ipsum de homine primo innocente statuendii in esse saepius incuIcat,nempe cum hona voluntate actuali
utile conditum . Id clare aperit lib. I de Civit. Dei cap. II. Fecit Deus , in quit,sicut scriptum esu ominem rectum, ae per hoc voluntatis sona: non enim rectus esset Bonam non habens solantatem :δona igitur voluntas opus est Dei; cum ea quippe factus est homo. Et cap. 27. Cur non permitteret ut at tua primus homo, qui rectus, id ea, cum bona vo-Iuntate creatus fuerat, tentaretur Et lib. de Corrept. Ae Gratia: Tune ergo dederat homini Deus Hanam voluntatem , in ea quine tuum fecerat qui se
225쪽
Plura non proferam sane i Augustimi testimonia,ad eandem verItatem insinuandam, quippe sufficienter praelata demonstrant , adjutorium gratiae quod Angelis,de Adam Deus contui it ad primum amoris actum, ea prorsus omnia
habuisset ex quibus Medicinali gratiae vim illam necessitatis inserendae haeretici praetendunt; per illud enim Deus
bonam voluntatem contulit, atque irsum velle operatus est. Subindeque merito negamus consequentiam, quirpe nihil aliud locis in obje mone laudatis contendit S. Augustinus quam quod Deus praeveniat voluntatem n stram grati, excitante, & cum ea concurrat per cooperantem gratiam ad hinbonam voluntatem formandam,& bonum velle exercendum. Oficit a. Calvinus ibidem num.
Sancti ac justi quique nune Deum surri Iciter exorant, ut eorum voluntates an bonum opus ac praeceptorum observantiam inclinet,subindeque ut eos e
ficaciter ad bonum determinet: sed idipsum non opus habebat deprecari Adamiis innocens ; quippe ut docebat supr1 S. Augustinus num. I. in ejus li-herrimh potestate erat velle bonum: igitur gratia Medicinalis 1 gratia sanitatis differt , quod illa necessarii, , haec Iibere In bonum inducebat. Respondeo r. vexando minorem; siquidem Gelasius summus Pontifex in dictis adversus Pelagianos, quae habentur tomo a. Concit. diserte pronuntiat etiam primos Parentes divinam gratiam debuisse exorare quae eorum V Iuntatem in honum fleeteret, & firmaret. Si in i sprimis honrinibus inquit, dunt tua nimium faelicitate eonfidunt , ita tantam Dei gratiam in vaeuun recipientes , NON ORANDO , quod utique ninquam fecisse referuntur , nec de rem reptir gratias referendo , nec ut eadem intemerata duraret, muniuiter implorando , inutames eonnare nequiverunt;
quantis magis pos praevaricationis ruinam, in quam maIa sui eonfidentia Crea torem nullatenus inquirendo Iethuliter inciderunt. absque divino munere fuisviribus veI auristare non postiunt e quo nec integri Aer Iere valuerunt i Et infra. Hine iIIa primae conditionis in-t Tritas, dum ita des 'it, tanquam i o qui condiderat non egeret; nec de perceptis agit gratiar, quod nussua=us ei e memoratur, c de confervandis quae fumferat posit auxilium, nee ad eum etiam pumata tentatoris areessu devotaeoccurrit, re confuIit fuaeque se credit inter Arospera voluntati , sine praesidio Creatoris , patuit deceptoris insidiis . Quibus sane nihil planius ac clarius dici potuit ad probandum orationem fuisse Adamo necessariam ut gratiae firmitatem ac perseverantiam exoraret. His juvat etiam S. Augustini auth ritatem attexere . Hic enim lib. I de civit. Dei cap. a . Cur Deus, inquit,non
permitteret ut ab illa c malo Anneio primus homo qui rectus Ioe est bonae voluntatis ereatus fuerat, tentaretur
suando quidem' erat insitutus , ut fide adjutorio Dei sideret,isonus homo raalum Angelum vinceret: si autem creatorem atque adjutorem Deum supersὸsibi placendo desereret, vinceretur: meritum Bonum ha flent in adlinta divinitus vo-Iuntate recta ; malum vero in de reme Deum voluntate Aerversa; uia,O usum
eonfidere de adjutorio Dei , non quidem po et sine adytiurio Dei. Manifestum esst igitur Adamum potuisse daemonem vincere per divinum auxilium quod fiducia in Deum , dc oratione poterat
Respondeo fecundo, negando seque Iam majoris , nam tametsi justi homines Deum cum Davide exorent ut inclinet eorum corda in testimonia sua , inde non est consequens quod haec Inclinatio . & determinatio fiat necessario et siquidem divina gratia potest libere , & complacenter hominum vo-Iuntates ille fiu morali, non autem.
226쪽
physico ad bonum flectere , & deter
Obicit 3. Calvinus Midem east s.
nunt. I a. 13.14. Sanetus Augustinus docet gratiam perseverantiae Adamo con
cellam in hoc a perseverandi auxilio dato ipsius posteris discrepare , iluod illi dumtaxat potestatem , his vero
etiam voluntata tem tribuat: ergo revera Rratia medicinalis a gratia sanitatis discrepat; quod Illa necessitatem inferat; haec vero non ita. Probant antecedens ejus Sectatores ex variis ipsi iis sancti Doctoris textibus , maxime vero ex lib. de correptione, & gratia cap Ii. ubi clam de Adamo saeptiis dixisset, quod haberet adjutorium, sine quo non poterat perseverare si vellet, utrilisque partis optione in ejus arbitrio collocata , tandem adjicit: Sed qui I nsluit ρ tauere, profecto us Ista es, ere ius ineritum fui etspermanere u lusist : sicut fecerunt Angeli aucti , qui cadentifus aliis per Iiserumarhurium, ster idem liberum arbitrium steteruut 'si: Et lib. de bono perseverantiae cap. p. idipsum aperte tradit: A diu esiboe . inquit, videlicet non discedere a Deo, seu permanere cum
Deo) omnino in viribus liberi arbitrii, quales nun uni; fuerat in homine au- tequa=u eadfret. Et in Enchiridio ad Laurentium Io . disputans de divina voluntate , & asserens omnino fieri quodcumque ipsa vellet; cum objiceret : Cur ergo primum hominem , quem bonum , & rectum instituerat , non custodierit in ea salute , in qua
creatus suerat: Itemque, cur non eum
ad meliorem immortalitatis beatitudinem transtulerit, ad quam eum condidisse , & transferre velle videbatur λUtruinque ab Adami voluntate pependisse , respondet dicens : diuapropter etiamsi primum honi inem Deus in ea δε- Iute , yn qua conditus fuerat, custodire votauset, eumque opportuno tempore posgenitos filios siue interpositione mortirad meliora Aerdueere, usi jam non δε-
Ium peccatum non omittere , sed nec voluntatem posset habere peccandi ; si ad permanendum sine peccato , sicut factus
erat , perpetuam voluntatem habiturum esse praeue et , quia vero eum maIὸura 1 um liber arbitrio, hoc eΠρeceaturumeside praescivit, ad hoc potius praeparavit voluntatem suam , ut penὸ i a faceret etiam de maleficiente. Cujus dicti rati nem reddit, quia tunc, de velle, de nolle , perseverare, de non perseverare propter maximam status illius libertatem , relictum erat in libero voluntatis arbitrio : Sic enim , inquit, cap. 1 . vorteΘat prius hominem fieri,
ut, θ' benὸ velle post, ἐπ mau ; nuuc vero, ut statim addit, soluntas sub fervitute peccoli deetinetur , qua sit ut benὸ velis non Rossim, sed voluntas per Christi
gratiam debeat liberari, de praeparari. Ngo con equentiam , de ad antecedens dico Ai,gelorum perseverantiam fui se speciale donum Dei, sicut , dc nunc est sanctorum hominum , ut diserte , de clarissi ine tradit sanctus Ful- gen tiu S, lib. a. ad Trasimundum cap. a. ubi de Angelis sc loquitur : Ckm vero quaedam pars Vur naturae Anteticae , de coeleni beat tudinis culmine in imam perpetuumque cernitur devoluta miser am; beato Petr dicente; quia Deus A gesis necautibus non pepercit, Aed caseeeribus caliginis inferni tradidit ista judicio puniendos refersari : profectoco Noscitur , uniformi cunctor opprimi potuisse ruinae eonfortio, nisi quor vesteta cois pravitatis virtus tua demenderet, quaesta naturaliter mutari depravari ρ- nou posset: ima igitur etiam homini reparando fuit necessaria, quia non alia Nautem Angelum a ruina potuit cucto
dire , nisi illa quae Iamum hominem po
ruinam potuit reparare. Una es in uir que gratia operata , tu boc uisurgeret, in ilIo ne caderet; in ius ne vulnerar tur, in isto ut fanaretur'. ab hoc in m
ratem repulit, tuum infirmari non LIIaec
227쪽
Haec a γυοι quae copiosὴ quidem , S. Fulgentio Augustini aliae doctrinae
adurrimo dessensore,& clarissimis interprete fusilis explicata sunt, previus ab .eodem saneto Augustino traduntur lib. I a. de civitate Dei, e. v. ubi de An-
elis bonis , & malis disputans , haec
Ili amplius adjuti, ad eam beatitudinis plenitudinem unde se nussuam casuros certissimi sierent, Perseuerunt. Ubi per Vocubula a laus adjuti,, haud ubie intelligit speciale auxilium Angelis
bonis ad perseverandum concessum . Quod utique fusilis ac clarius tradit Concione a. in Psal. 3a .ubi docet Angelicam naturam, quam coelorum nomine
designae, divina gratia indiguisse,quae
Perseverantiam , atque firmitatem illi conserret: Carii, inquit,uδει nulla es m Heria, nuuquid quia non iudiBent miseria, non indigent Doniiud P omnia indigent Domino, misera, er far eia si sine Ilo miseri non sublevantur, sine illa
'Ita non regitum. ergo ne fortὸ de caelarquaereret , cum audires ΜIsERICORDIA DOMINI PLENA EsT TERRA : audi quia
sibi solida mentum fuerunt; nee ies caeli mitatem sibi propriam praestiterunt.
RuM, non habuerunt aliquid ex se , retanquam supplementum a Domiuo perce
postmodum docet de sanctis Apostolis , ut nemini sit dubium , non solii msanctos, & justos homines in statu naturae lapsae ; sed etiam hominem innocentem , nec- non , & Angelos divin 1egere gratia ad Perseverandum . Quam utique doctrinam clariss me tradit, & propugnat S. Bernardus lib. de libero arbitrio, ubi docet Angelis datam fuisse a Deo per serverantiam, non Adamo: Superioritas, ita quit,jρι-
ritibus datum est siue pereato, Dr mi ria
perdurare, i . Adae autem abrique his quidem esse , d con etiam permanere . Et sermone a a. in Cant. mi erexit inquit, hominem Iamum, deditsauri Au gelo ne Iaβeretur : sto ilium de captivitate eruent, sicut hunc a captivitate defendens : b hac ratione fuit aeque uti-ρue redemptio , Deus tuum, T servans ictum : Iiquet erro sanctis Angelis Γα-minum Chrinum fuisse redemptionem ,
sicut justitiam , sicut pientiam , sicut
sanctificationem. Hinc concludit: Moergo omne quod erat Angelis factus eLI, T vobis , quid Z LUientia , justitia , funuscatis , redemptio . Ouibus verbis duo apertissim h docet: Primum qui indem Deum Angelis dedisse non soliam, ut possent non labi, sed ne laberentur:
Semudum verti , eodem modo Anx elorum redemptionem et , quomodo es eorum sanctificatio : haec autem dubio
procul speciale Dei beneficium est: igitur, & illa .Fx iis itaque constat, de apertissim hsequitur : Primo , Angelis , & homini innocenti fuisse necessarium speciale Dei adjutorium ad perseverandum ἱ rSecundo,gratiam illam, qua adjuvante Angeli steteriint, perseverandi necensitatem non attulisse : subindeque turpiter hallucinatur Calvinus, & cum eo omnes illius Seetatores cum gratiam medicinalem idcirco necessitatem imponere contendunt, quod per illam Deus , quos vult certo erigat, & a lapsu defendat: hoc enim utrique gratiae, medicinali, & sanitatis, commune est, ut per eam Deus , quos vult erigat, &1 ruina protegat.
Instante. Sanctus Augustinus , lib. de Correptione, & gratia , verbis supra in primo Paragrapho laudatis , gratiam medicinalem appellat adjutorium ρυ gratiam vero sanitatis adjutorium ραρ. Ouibus significat hominem inno centem habiti si e quidem gratiam , styrapro libito uti post et ad bonum faciendum a
228쪽
autem ejus posteri; quibus consertur adjutorium, quo determinantur ad vo-
endum , & perseverandum : Sed c inquiunt) adjutorium fine quo liberun
sinebat hominem ς adjutorium autem, qu eum necessitat ad agendum : Erms alia medicinalis in hoc a gratia sa-mitatis differt, quod Illa necessario .h e liberε hominem afficiat & moveat. Probant majorem; Sanetus Augustinus iὐidem cap. ra. utriusque auxilii naturae lapsae , & sanat concessi diitin- filonem explicans , ait: Primo ita uel omini, qui in eo bono, quVuctus fuerat rectus, acceperat posse nIn peccare , posse non mori, posse imum bonum non de in rere , datum est adjutorium per vera riae , non stud fleret utperseveraret ,sed sine quo laberum arbitrium m everare non posset. Nunc vera Sanctis in reinum Dei, pergratiam Dei praedestinatis, non tantum tiae adjutorium perseverantiae datur; sed trie, ut etyperseverantia' donetur : non ibitis ut sine ino donosserantes esse non m nt: verum etiam ut per hoc donum non nisi perseveranser sint Probat minorem CalvInus lib.ς de Iibero arbitrio circa finem , nempe
quod in hoc intia medietaalia k gratia sanitatis viserepat, quM Illa hominem necessario ad bonum determinet; haee vero suae libertatis compotem , de in utramque partem flexibilem relin uat hoc enim clarissimε Indicare vietur sanctus Augustinus circa finem ejusdem eapitis Ia. ubi ait: Subventum ferro infirmitati oriuntatiι humanae, ut divi latratia inderitnaMIiter, re im perasitiser areretur: θ' ideo quam irinsima non deficeret, neque adversitate aliqua vinceretur . Ita factum es, ut v tantas hominis invalida π imberitia in bono adhuc parvo perseveraret per vo-Iuntatem Dei: eum o sotantas primi
hominis fortis, bona in bono ampliore
non perseveraverit, hiaens virtute
liberi arbitrii , guamvis non de futuro judieis Dei sine quo non posset per verare si vellat; non tamen tali pud in illa
Deus operaretur ut vellet: fortissimum ,
quippe dimisit, atque permisit furere quod seliet; in mos servavir, ut 's donante invicti mὸ nollent. Igitur gratia medicinalis hominem necessario impellit ad opus bonum .
R 'ondeo primo, duobus modis sumi posse adjutorium qu auquid sit, nimirum via pro causa effetente , veI foris mali; sanctus autem Augustinus hic usurpat auxilium quδ tantum In sensi formali, agit enim hic tantiim de gratia necessaria ad perseverandum tam primo homini innocenti,quam ejus p steris praedestinatis; ut manifeste patet ex initio cap. Io. quod sic habet . Hine
exoritur alia quaesto nonsane conteminuenda.... euaeritur enim a nobis, quantam ad Boe donum Dei quod est in bono per serare usque in em , quid de sprimo homine lentiav/ur . Vides quaestionem tribus capitibus sequentibus tractandam , cujus occasione distinguit auxilium quod test primo homini
datum ad perseverandum , quodque appellat auxilium e quo non poterat perseverare, ab auxilio , quod jam datur hominibus Iapsis intestino concupiscentiae bello laborantibus in tene bris ignorantiae, quod dicit esse majus, de λrtius , Se non tantum auxilium
sine quo pos e perseverare , inquit , sauxiatum quo nisi per veranter sint ;nec aliud omnino tractat In praedictis eapitibus. Hinc fit quod hoc auxilium dieat tantum spectare ad praedestinatos; de ipsis namque dumtaxat egerat ea .s. Unde hac disputatione. finith,eaput decimum tertium sic ineipit Hare de his Ισρι-r qui praedestinatione
in reaenum Dei....: non de his, istus eum annuntia et, θ' locutus esiet, muDψI
eati sunt super numerum; υsi autem
VocAYr, diei possunt, non autem ELECTx
229쪽
quibus aperte significat non praedem. natos excludi ab auxilio , de quo egerat in tribus prioribus capitibus . Falsum est igitur , . Augustinum per au-Aeilaum quo, quodlibet auxilium Adae posteris concessitim comprehendi Te , sed dumtaxat illud quo homo formaliter sit perseverans, quemadmodum per beatitudinem formaliter fit beatus e Beatitudo , enim inquit cap. Ta. supra , quam non habet homo , cum data fuerit.
continud sit δeutur: adllutorium es enim non solum sive quo non sit, verum etiam
quo sit ropter quod datur. muro erloc adjutorium , er quo sit es , i sine quo noη sit: quia erasi data fuerit homitii δeatitudo , eontinuo sit beatus , sty fidata nunguam furit, nunquam erit.
Negari non potest S. Augustinum hic adjutorium quo illud appellare , non quo effcienter , sed quo formaliter aliquid fit nam ita beatitudo non he
tos facit. Clarissimε vero mentem suam expinnit, clim definitionem ady utor a quotam perspicuis verbis, de exemplo tam illus ri explicatam ad propositam de adjutorio perseverantiae quaestionem accommodat; neque enim illud efiicienti cauta, quae in nobis perseverantiam operatur, sed ipsi potius perseverantiae, qua formaliter perseverantes sumus , applicat, dum ait eodem c. 12.
Primo itaque homina datum adjutorium perseverantiae , nou quo feret ut perfe-seraret: sed fine quo per Iiberum arbitrium perseverara non posset . Nunc veris sanctis in rernum Dei pertratiam Dei praedestivaris, non tantum tiae adjut rium perseverantia , datur, Hed IaIetitieis perseverantia ima donetur, non δε- Ium ut sine isto dono perseveranter esse non possin . verum etiam ut per hoc a num non nisi perseveranter sint , En adjutorium quo respectu perseverantiae , nempe perseverantia ipsa , seu dolium per quod perseverantes sint.
Cum autem Presbyteri Massilienses atrociter carperent illam S. Rugiistini doctritiam , de ex ea colligerent perseverantiam amitti contumaciter nOR
posse: S. Augustinus in lib.de bono peris
severantiae c.6. sic hane mentem suam
,, copiose,ac dilucide exponit: Nolunt,ri inquit c ut set; bitis isti fratres, itari hanc perseveraritiam praedicari , n,, non vel simpliciter emereri,vel amise,, ti contumaciter possit: ubi quid diari eant parum diligenter attendunt. De illa enim perseverantia loquia is mur, qua perseveratur usque in fi- is nem , quae cum sic data est, perse- ,, veratum est usque in finem: si autem ,, non est perseveratum usque in fi is nem , non est data, quod & jam suis perius satis egimus. Non itaque diis cant homines, perseverantiam cui-M quam datam esse usque in finem,nisi ι, cum ipse venerit finis, di persev M Tasset, cui data est, repertus fueris , in finem. Dicimus quippe cassum , M quem novimus cassum , sive sit, siveri non sit in eadem castitate mansuis rus a de si quid aliud divini muneris
is habeat, quod teneri, Si amitti pinis test, dicimus eum habere quandiu - ,, cumque habet,& si amiserit dicimusis habuisse. Perseverantiam vero usqu eis in finem, quoniam non habet qui G,, quam, nisi Pu perseveraverit usque se in sinem: multi possunt eam habere,
M nullus amittere ireque enim memet Hri dum est, ne forte cum perseveraverio rit homo usque is fi nem , aliqua in
is eo mala voluntas oriatur, ne perse
is veret usque in finem : Hoc ergo Dei is donum suppliciter emereri potest, ,, sed cum datum fuerit amitti coni ,, macitcr non potest : ctim enim per , , severaverit quisque usque in finem , , , neque hoc donum potest amittere , is neque alia quae poterat ante finem r,, qu modo enim potest amitti, per
,, quod fit, ut non amittatur etiam .
A quod posset amittI 8 Haec S. Augu-
230쪽
. His verbis elatissime docet r. S. Do ctor: Domun illud. perseverantiae, quod libro de correotione , de gratia capit biis xx.& I a. deseripserat , esse ipsam, perseverantiam , qu1 formaliter perseveratur usque in finem: atque adeo aperth signifieat adjutorium quo; cujus ad hanc quaestionem illustrandam me
minit, illud esse quo formalitra fit id
propter quod datur r quemadmodum beatitudo,quam in exemplum adducit, est id quo. formaliter Beati efficimur. Nec refert, quod utatur voce illa c. sit Non enim hic significat causam efficientem, sed dumtaxat sormalem: Nam
eodem modo hanc vocem usurpat in
sensu Mrmali, in Psalm.14' cum ait: Calidus ea oro calesiit , frixios frixore frigescit, velox sit velocitate : quid calidius laso eriore , quo Naui quidquid sit
quid erro velocius ipsa velocitate , qua velox sit , quidquid velariter eureis Quibus verbis vocem Mnon efficientem , sed λrmalem causam significare nemini dubium esse potest . Docet a. Nul Iam in ea perseverantia
necessitatem antecedentem,sed tantum eonsequentem reperiri: quia asserit tunctantum amitti illam contumaciter non
posse , clim perseveratam est usque in
finem e ergo non arbitratur donum il- Iud ejusmodi adjutoriis comparari,qui tbus humana libertas reluetari non posest: alias enim etiam dum hic vivimus, contumaciter amitti non posse : siquidem illa adjutoria , ut antecedentem
perseverandi necessitatem : ita quo lueampossibilitatem. non perseverandi Inducerent . Habemus igitur ex S. Rustini mente adjutorium quo , nullam antecedentem; sed tantiim consequentem necessitatem involvere, quod ut pi enius pateat.
A pondeo a. Quod etiamsi adjut rium c uob sumatur iα sensit efficienti;
nullam necessitatem auxecedentem Ἀ- serre potest : quippe hac ratione auxi lium illud locum habebat inmaturatas integra, quam haeretici nobiscum admittunt fuisse liberrimam,de Omnis antecedentis necessitatis expertem : Nam
si adjutorium quo sumatur pro gratia , quae ipsum velle certo , 6e essicaciter eratur, negari non potest illud Ada. mo., de Angelia concessum misse , ut Deum in ipso greationis articulo dilugerent ;isiquidem S.Αugustinus de primo illo Angelorum amore , seu de V litione bona , quam in ipsa creatione susteperunt, ita laquitur lib. I a. de civitate Dei cap.9. Dictam quis fecerar , nisi ille , qui eos cum isona voluntate, i dect cum amore eam, quo tui adhaerent creavit Z Quin etiam docet eos ejusmodi bonam voluntatem , non nisi operante adjutorio Creatoris habere potuisse : atque inde concludit de Angelis proinde, ac de nobis dici posse,quoaeharitas Dei diffusa sit in eis per Spiritum sanctum , qui datus est eis.
Quod de Angelis sanistis ibi docet,
idem de primo homine sentiendum esse profitetur lib. 2 ι capta a. his uerbis:
Boa. voluntas, ct us est Dei, cum ea
quippe ab eo factus ect .omo . Et de codireptione ς Sc gratia cap. 11. c ergo , inquit, dederat homini Deus Aonam πο- tantatem; in tua pulue es fecerat,gri fueratrectumata his itaque patet haere. 'ticos turpiter hallucinari , de eotoi ostio ab Augustini principiis aberrare dum asserunt adjutorium quo sive essicax non fuisse collatum Angebs , de primis Parentibus in statu Innocentiae: de quod Augustinus docet de Dei auxilio Adamo.concessis ad perseverandum c quod utique non Mit eficax, ut tantum sufficiens, ut lugendus ,de infelix eventus nimium demonstrat) ad omnia gratiae axilla ipsi concessa volunt extendi. Unde his ita piaemissis ad argumentationem in forma: Regyondeo primo , distinguendo majorem : Auxilium quo non fuit concessum Adamo innocenti , . Ee a si