장음표시 사용
71쪽
fateamur: quoniam exim audisimus a 3. Nan udd simus o cientes euineo
nobis, praenato vitae, si hoc fecerimtir, i c. ait Homo straeparat eor, non tamen obiato : Unde colligit, quod clim Se- sine adjutorio Dei, qui si tangit eor, hornipelagiani facta carnis mortificare, mo praeparat cor. Et rursus: Si enim admitterent esse opus gratiae , etiam & sine iIIo nihΠρο mur facere, profecto concedere debebant assensiam fidei sor- nee incipere , me perficere: quia ut inc mari non posse absque gratiae subsidio . piamus dictum est , MISERICORD PA EJusa. Distinguendo majorem: PRAEVEN T NE . ut perficiamur dictum Ouidquid exigitur ab homine in illius eri , Mis ERICORDIA FIus su BIEQuE Rpotestate est , vel per Dei gratiam, vel ME . vernaturam, concedo: per naturam. Objicies . Haeretici, quibusdam fi-1emper , dc sine gratia , nego: Stram- dei niysteriis puta Trinitatis, Incarna- ue auravi Dei eri , inquit ibidem Αu- tionis , & Resurrectionis credunt: at- maminius , ita quod jubetur , ἐπ ρυσd os qui haereticis non consertur Dei do- fertur '. rogatur enim,ut det quod jubet, num , si ve gratia , qua credant: ergo rorant credentes , ut sibi augeatur fides: sine fidei dono , & gratiae subsidio po-ν Tant Aro non eredentifur , ut eis done- test aliquis assentiri veritatibus supertur fides, ut ita in suis incrementis, m in naturalibus . Dii initiis Dei do ni sit Mes. Diflavus majorem' Credunt , vel
objicies a. Varios Scripturae textus, propter quasdam naturales conjectu- quibus apparet in nobis esse quoddam ras,vel propter revelationem divinam. initium bonae voluntatis , per quod fi- concedo: propter rationem naturalem des petatur, desideretur. Sic Isaiae certam , ac demonstrativam , nego. vorem Hamoris tui flatim, ut audie- Similiter dis in quo minorem: Non con-νit , reDondebit tisi. Dicae ra. Petite, fertur haereticis gratia Dei, quando ita accoletis , querite, o invenietir,ρuI- credunt veritatibus supernaturalibus fate, o aperietur vobis. Veiae propter humanam tantum conjectu- adjaret mihi, tersicere autem non indif- rani, vel per habitum fidei acquisitum,nio: Constat igitur , quod volenti, dein concedo : quando credunt propter au- sideranti, quaerenti praemia proposita thoritatem; & revelationem divinam .snt, atque praeparata. de ob motivum purε supernaturale, non
Dictinoo eo ariequens: Praemia prae- datur eis gratia saltem inchoata , de parata sint propter opus solis naturae imper icta fidei, nego: est enim in il- viribus elicitum, nego : clicitum cum lis fides ista quoddam Dei donum , sed gratiae subsidio , concedo . Fateor igi- exhaeredatorum, ut impii tur S. Augustitur quod volenti, desidera tui, quaeren- nus lib. de Patientia cap. 18.de ut fusi sisti , praemia sint praeparata : sed ut velit. declaravimus in Tra statu de Fide. MI desideret; quaerat, misericordiae Dei est. brevius, Se clarius distinguo majorem: Nam ex ipsa divina Scriptura constat , Credunt fide humana, de acquisita,con quod non est volantis , neque currentis, cedo: divina , dc infusa , nego; neque sed miserentis Dei: de quod Deus fit, enim credunt propter authoritatem qui osteratur in nobis velle , πρerficere: Dei revelantis ς alioqui non aliquibus 3cquid oremus sicut oportet ne imus, tantum, sed omnibus omnino veritati- sed irae spiritui reo nobis flo latremi- bus revelantis assentirentur . risus inenarrabiaikur . Hinc S. Augu- Objicies 4. Veritates supernaturales sinus i. a. ad Bonifacium cap. 9. confe- sunt intra lineam objecti specificativirens illa verba Proverbiorum: Lim urs nostri intellectus : ergo naturae virIbus cs praeparare ecr,cum his verbis a. r. possunt attingi. antecedens patet
72쪽
De hecessitate Gratiae ad Vertim cognosta 6 I
tet: enim vero si tales veritates non essent intra lineam objecti' eificativi Intelleis u4 , non posset ille etiam quo- vi δε auxilio adiutus illas deprehendere :sicut ocuIus non potest percipere sonum,eo qu6d sit extra linest sui objecti. Consequentia vero probatur: Quaecum que potentia potest viribus propriis attingere , quidquid est intra suum obj ctum specisi cativum : ergo si veritates supernaturales , & nostrae fidei myste- Tia , intra obje ctum specificativum n stri intellectus contineantur, viribus
natiirae poterunt ab eo attingi. Dictivus antecedens: Veritates illae
sunt intra lineam objecti speeificativi
proportionati, nego : improportiona ti, concedo, & similiter distinguo consequens ; & ad ejus probationem dico,quamcumque potentiam posse viribus propriis attingere quidquid est intra suum objeetum specificativum ,
quod est ipsi proportionatum , non ve ro , quod est improportionatum : ut constat de visu cujus objeetum est omne corpus lucidum, vel coloratum , quando , tamen nimio splendore fulget , apprehendi nequit ab oculo , nisi virtute aliqua speciali vegetetur, ac ro boretur . Igitur , pari quamvis veritates supernaturales sint intra lineam o
lecti ad aequati , de specificativi nostri
intellectus, quod est omne ens intelli gibile abstrahensa naturali , M supernaturali et creato, & increato, spiritali,& corporeo; quia tamen illa non continentur intra ipsius objectum proportionatum , & connaturale , quod prohoe statu est ens intelligibile per conversionem ad phantasmata , & per sp cies a sensibus acceptas; idcirco no possunt veritates illae supernaturales naturae viribus percipi , nisi beneficio luminis vegetantis , & elevantis inteIle stum ad ordinem, & statum supernaturalem.
Osjietes s. Ae us fide. Christianae potest imperari h voluntate propter mR
Ium finem , v. g. propter mundanam
gloriam , sicuti docet S Augustinus libet
de catechisendis Rudibus ea . II. sed ad talem actum fidei, vel etiam ad voluntatem imperautem ejusmodi actum Non requiritur gratia: ergo , εμ.
RU' deo, negando majorem: Fides enim illa non est Christiana, sed mer
naturalis: unde idem S.Augustinus ait, homines , qui mala voluntate moventur ad credendum , simulato corde Eeaesesam intrare , de Christiano nomini illudere.
. De nece late Gratiae ad Bonum fa- ,
CUM omnis gratiae escacitas , Stoperatio consistat non solum in illustrandum intel Ied um in detegendo vero , sed de ad Voluntatem , Ec rem Iandam in eficaci prosecutione boni , de mali aversione ; inde recto ordine procedimus ab ope atione illius grat ite circa veri cognitionem , ad investigandam illius necessitatem, de efieaciam circa voluntatem in boni prosecutione. Clim autem bonum,quod est objeetum voluntatis, aliud sit ordinis supernatu ratis , de conducens ad vitam aeternam assequendam , aliud vero naturalis ordinis , quod ad finem puct naturalem comparandum confert: de insuper bonum naturalis ordinis aliud sit pluiter, quod per naturam congruit appetenti , quod solito statuitur triplex, nimirum pure naturati , ut videre , manducare , dormire , dec. aliud arti io sum, ut aedificare , pingere, &c. aliua denique eiviis , seu potiticum , ut mu tua civium choabitatio, coadunatio ,δec. Aliud verti morais, quod reetae rationi , de morum honestati consentaneum est : Hic non est futurus sermo de bono simpliciter naturali, certum est enim omnes operationes, quibus
73쪽
bonum physeuna, artἱficiosum , & civile comparatur , fieri posse absque ullo speciali gratiae auxilio.
Itim igitur praesens movetur controversia de bono morali, eoque tu a supernaturalis,tum etiam naturalis oris dinis , circa cujus relalutionem, maxi-mὸ variatum est . & diversm h pugnatum ab haereticis. Primd quidem k Priatio: licti enim illius error desultorius fuerit, & idcirco propter sinu sos illius flexus eum, Colaὐrum Brit et nicum merito appeIIaverit. S. Prosper, uod in certa quadam sententia con-ringi non posset; quamquam plurimis
verborum involucris suam haeresim obtegere , ac dissimulare fuerit conatus; tamen in hoc unum omnia illius diverticuIa collineabant,ut assereret Iiberum arbitrium per se sufficiens esse ab b num omne praestandum, quod ad salutem instituendam conferret:quanquam gratiae beneficium tandem non recus
verit, quo milius quisque probe , reeiEque viveret, & bonum sectaretur,
ut pluribi refert S.Anglistinus. maximἡ vero serm. I .de verbisApostoli cap. I a.
a6utricem esse Bratiam Dei ad faciliis riacienda: isa sunt enim versa eorum ad hoc dedit, ineuiunt, Deus gratiam tuam Bominibus, ut quod facere jubentur per IMerum arbitrium, facilius pos t implere per gratiam. Ves faciliur, rem di citius, tamen , ita remo itur: juments faciatas,sed tamen pedi spem
Putianus vero PeIegii discipulus, ut
Magistri damnationem declinaret, neci Ilius tamen haereticam sententiam deinsereret,asserebat per naturae vires nobis
esse vuIuntatem boni salutaris: illius faciendi vim , ac potestatem sollim inesse per Dei gratiam,& auxilium .Hinc S. Augustinus lib. a.ad Bonifactum c.8.
Ioquens de Juliano ,& ejus asseclis,ait: Isti solant in lomine as ipso homine in-ripere cupiditatem isoni, ut hujui carptimeritum etiam perficiendi aeratia eon
quatur . Ex contra Julianum c. .
ait: stiditim fuisitatis sine adjutoris
vultis in hominis voluntate ρrocedere , quod merire Deus adjuvare debeat noeratis.
Ivlassilienses vero c quos S. Prosper
epist. ad S. Augiistinum appellat AIagianorum ruiquias i Theologi autem nominant SemipeIagianos, quod Pel ianorum haeresim aliqua ex parte innierint, in hoc potissimum errore ver sabantur, qudid aisererent, posse homInem absque praeveniente Rratia velle
credere; non tamen credere posse,aut
quodlibet aliud bonum velle , vel fac re; atque hoc naturali eredendi asse stugratiae sanantis auxilium promereri. Huic autem triplici haereticae , & ab Ecclesia proscriptae sententiae triplex alia sinii liter ab Ecclesia damnata ex-x reme repugnat : Prima est Lutheri , In assertione articuli α de 36. Calvini lib. a. Institutionum cap. 3. & aliorum , quos resertBel Iarminus lib. V.de gratia,& libero arbitrio cap. afirmantium hominem in statu naturae Iapis, nequi
dem cum Dei gratia, & auxilio speciali posse aliquid boni agere , & quan tum vis santium, & justum, possie quidquam operari, quod peccatum non sit; quod tamen , inquiunt , non imputa tur fidelibus in Christum credentibus . Secunda est Ioannis Hur, cujus ex Uariis erroribus in Concilio Constantien- , si relatis, & damnatis, unus hic erat, quod assereret nullum bonum opus fieri posse absque gratia sanctificante , ac proinde omnia peccatoris opera eme peccata. Tertia tandem fuit Michae- Iis Baii, qui inter varias propositiones, quas in praeludiis a tribus summis Pontificibus damnatas expressimus, hanc habet num .as. Omnia opera infidelium
sunt peccata , ἐς Philosophorum virtutersunt vitia: ac subinde censet fidei gratifiita esse necessariam, ut nullum prorsus
morale bona fieri possit ab infidelibus. Us
74쪽
Ut Igitur his omnibus erroneIssen- rur dentes Deti si propter oriaruritentiis extreme pugnantibus Catholica propitium fore,ulumque tanquam omnis veritate, & do strina occurramus,quo- justitiae fontem diliore inripiunt : acniam maxime de triplici gratia, actua- propterea moventur adversus peccata MerIi, habituali, de fidei movetur discepta- odium ahquod , o detestationem , i . tio : Hinc quinque sunt hoc in articiis Qui profecto omnes actus conducunt Io statuenda , Primι , utrum gratia . ad justificationem , & proinde ad salu- actualis absolutὶ sit necessaria ad bo- tem aeternam, nec consequenter ad eos num supernaturaIe conducens ad salu- praerequiritur gratia ιiistificans , adtem promerendam . Secundis , utrum quam sunt dispositiones , de praepara gratia sanctificans si necessaria ad tiones. quodlibet opus moraliter bonum . Tem Notandum ieeund , quod etsi λlicitio, utrum gratia fidei sit ad idem opus tas aeterna sit bonis operibus prome- praerequisita. Suarto , quaenam gratia renda , ut constat innumeris Scripturae desideretur ad amorem Dei, ut Auth textibus,quibus illa repromittitur Con-ris naturae . Suinu denique , iquae se cedenda, vel per modum mercedrs de- gratia necessaria ad servanda Dei prae- bitae operariis probh , ae fideliter lab
Lepta. rantibus: vel titulo pugnantibus , ac viventibus repositae , vel deni-
QS AESTIO PRiMA. que per modum haeredria tis Dei filiis adoptivis praeperatae; nam, inquit A. Utrum ιomo possit sine ulu gratia seste, postolus Rom.8. Si filii, b haererer.
V operari bonum/upernaturalis haeredes quidem Dei, cohaeredes gratem
ordinis 2 Christi : Nihilominus, ut recth docet S. Augii stilius, illa aeterna talicitas ab Notandum primo , nomine gratiis eodem Apostolo appellaturχν atra;qtua nihil aliud hie significari , quam inquit idem lib. .de gratia libero arbi- gratiam actualem , seu illud actualeia trio cap.8. Si vita nostra nihil aIiud est, subsidium , & auxilium, quo excitatur, quam Dei gratia ,st Ne dubio , er vita
iuvatur, ac promovetur homo ad eli- aeterna , quae bonae vitae redditur, Deicienda aliqua opera conducentia ad gratia est re us enim natis datur , vitam aeternam assequendam.Nec enim puta gratis data eviui , cui catur, Sed praesens movetur dissicuItas de gratia , Hia, mi datur tantummiad gratia ea, Ianctificante certum enim est eam non haec autem , euae tui datur , quoniam esse necessariam ad omne opus super- praemium ejus en, gratia ect pro gratio Naturale conducens ad salutem et squi- ranquami merces projustitia. Quam utrudem absque ea possumus velle , dc ope- que veritatem retexens; ait: Utrum a in rari multa opera supernaturalis ordiis temtexerimus in Scripturit sauctis,GRA-nis , Et ad salutem conducentia; talia TrΑ ΡRO GRATi A forsitan quaeritis fesquippe lanu omnia opera , quibus rec- Basetis manae titi Iou-hm Dannem catores disponuntur ad ipsammet gra- tanta taeeriar imum , Mὐi Ioannes Batiam sinetificantem , de quibus auit At Ia de Domino Chrsso dicit ; Nos
xime actus fidei , spei, timoris divini , an ATIAM PRO GRATI A. Ex ejur itaρον eum peccatores ferie intellitenter, a divi- plenisudine aererimur 'o modulo nostranae justitiae timore , quo utiIiter eoncu- tanquam particular nostras , ut Hene vi riuntur , ad coinderandam Dei mineri- vamuti,sicut Deus ρurtitus es mensuram eordram se comertendo, in spem erigun- ei, quia unusquirique ρroprium donumφ
75쪽
OMer a Deo; aliusfie , alius autem sic , τ υ es gratia . sed insuper accipimus,
ita gratiam pro gratia , quando nosis viara aeterna reddetur , de qua dixit Apo-
TI Mons . Merub enim stipendium,quiam Iutae diaBolaeae mortis aeternae des tum redditur . Ubi ei ρυροι dicere, C recte dieere : Ripendium autem Iuctitiae
vita aeterna, maluit dicere, GRATIA Au-TEM DEI UITA AETERNA . ut hinc inteI-geremus non pro meritis nostris Deum Mos ad aeternam vitam,sed pro sua mi ratione perducere . Ex quibus facile erit inolligere , eam stelicitatem nonnisi au-αilio , ac beneficio gratiae esse prome
Noxandum tertio , quod , etsi nobis ingenitus sit ad Delicitatem appetitus; Proindeque certum sit illam posse obtineri ; Neque enim cinquit S. Augustinus lib. . eontra Julianum cap. 3.) naturali instinctu immortales , T seati esse vellemur, nisi esse possemus: Non tamen ad
aeternam beatitudinem nos provocat .
nec stimulat ille naturalis appetitus saltem elicitus , quo ferimur in bonum propositum , nisi ilIa reveletur; utpoth cum nec ingenito, nec propriis viribus comparato lumine talis stelicitas appareat: Etenim, inquit Apostolus , nec
oculus vidit, nec auris audivit, nec lata,
eor sominis ascendit, quod praeparavitiseus diligentibus M. Subindeque necessum est , ut per aliquod supernaturale Iumen revelationis , aut illustrationis haec beata scelicitas innotescat. Quod autem haec externa , & nuda re velatio non sussiciat, sed ultro desideretur auxilium aliquod supernaturale ,& divinum , quo possit comparari, hic est determinandum adversus tam Pela. gianos , quam Semipelagianos .
Non potin bomo propriis viriBur .
D. aut perficere ullum Honum opus,quod ad aeternam fatalem eo erat. Haec est de fide contra Pelagianos. . Profatur Arimo ex Scriptura sacra iis videlicet omnibus locis, quibus utitur S. Augustinus ad convellendum erroneum Pelagianoruin dogma . Primo quidem ex vateri Testamento, maximε
vero ex Psal. a . Ocula mei δε er ad Dominum , quoniam irae evellet de Ia- queo pedes meos. Et Psal. as. In voluntate tua praestitisti decorimeo virtutem . Et Psal. 36. Z Domino gressus hominis dis tentur. Et Psal. I a6. Nisi Dominus aedi- fleaserit domum,in vauum Iaboraverunt qui aedificant eam . Et Sap.8. Scivi,quoniam non possum esse continens, nisi Deus
det, i . Apertius autem , de clarius haec veritas innotescit ex novo Testamento Innumeris propemodum oraculis, praesertim vero ex his verbis Joan.6. Nemo
potes venire ad me, nisi Pater, qui misit
me traxerit eum . Et , Nemo potess venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre
meo. Quem utrumque textum sic exispendit S. Augustinus lib. r. ad Bonifacium cap. I9. Utrumjam volanti eredere pro meritis Aonae voluntaris hoc datur ,
an potius ut credat i a soluntas , Murmula desuper excitatur , etiamsi tam aversus fit a fide, ut credentes etiam persequatur .... ut quid enim noBis Dominus praecepit, ut oremur pro eis, qui nor persequuntur Z Numquid hvic oramus,ut eis pro sona eorum voluntate gratia Dei
retrisuatur, ac non stotius ut mala in bonum eorum voluntas mutetur
Item Joan .rs. Sine me nihil potestisfacere . Quam utique sententiam sic
neminem palpat, neminem fallit, verax Doctor, idemque Galaator, ad quem norduxit violenissimus Pedagogus cum de
76쪽
De necessitate Gratia ad Bon ti m agend. 6 s
Mnis operibur, is est , defarmentreum, N palmitum fluctibur loqueretur ; non ait, sine me facere quidem potestis quid, Hae facilius per me : non ait fructum vinprum sine me poesis quidem Deere, sed
υδeriorem ter me : non hoe dixit, legite quid dixerit . . . . sine me nihiI potestisfacere .
Item ad Phili p. x 3. Deur enim Hr,quiveratur in vosis velle, ἐν perficere. Addit S. Alimstinus lib. de gratia Christi cap. s. Veistrat in aIlis,o maximὸ Grae-
pAni . Videte si non Apoctolus Bratiae Dei futuror adversarios sancto Spiritu tanto ante praevidit, ἐπ hine duo , ET VELLE , ET O WERAnx, quae se Pelagitis ita nostra esse voluit , tanquam istina divinae gratiae non adjuvetur auxilio , Deum in nostr dieit operari. Missos facio innumeros alios sacrae Scripturae textus,quos uberrime passi in colligit iam
ctus Augustinus, quibusve PeIagianum
Profatur fecund/ , authoritate , ac decretis Conciliorum omnium, in quibus proscripta , ac damnata fuit Pelagiana haeresis. Primum quidem ex Concilio Dios poLiTANO, in quo, ut dictum est in primo volumine, damnati sunt duodecim articuli ii Pelagio , ejusque asseriis disseminati, quorum hic septimus erat , gratiam Dei ab ur adjutorio non ad gulas actus dari , sed de Iisero arbitrio esse , vel in Iem , atque doctrina . Similiter in Concilio M rLLE-vITANO , seu Carthaginensi cap. st tuitur, utrumque Dei donum es, δὲ se re quid facere debeamus, o diligere, ut faciamus. Insuper ex Conci Ilo An Auin
gorem bonum aliquod , quod ad GaIutem
pertinet vitae aetereae, coritare, aut et
gere posse sine salutari Araedicatione, n- futiri posse eon mat abrique illuminatione Spiritus functi, qui dat omni sinuavitatena in con entienis , re eredendo
gitamur , i pedes nomos a falsitate, ἐν
injuctitia abctinemus; quoties enim Hona agimur, Deus in nobis , atque no/i cum,
tur . Si quis dixerit sine praeveniente Spiritur Mancti operatione, atque ejustadjutorio hominem eredere , oerare, di- I9ere , aut paenitere posse sicut oportet, ut ei justificationis gratia conferatur, anathema sit. Pro/atur tertiδ, Ex SS. Patribus, prae. sertim ex S. Augustitio omnibus illis libris , quos adversus pelagianos edidit;
ex quibus unam , aut alteram sentenistiam hic adscribendam censeo. Prima petitur ex lib. a.de nuptiis, & concupi-icentia cap. 3. Si quis , inquit, ad colendum rectὸ Deum sine i ut adjutorio dicit esse in omniHur homini/us tiberum arbitrium , Cusianus , re Pelaeianus esse videtur . Secunda depromitur ex libro de natura, & glatia capia .Π, inquit , ρυ Hirar naturalas per Iraerum arbitrium , re ad eo enoscendum stuyms. do vivere deseat, ἐν ad Hene vivendum sibii eis, erro Christusgratir mortuut in Erro maeuatum es Vandatam cru- cir , i . inam utique Cotholicam, de orthodoxam S. Augustini doctrinam,
amplexa est universa Ecelesia, quae P Iagianorum dogma tanquam haereti cum sub anathemate proscripsit. Pro/atur denique ratione . Nulla facultas potest tendere ultra pro orias vires , nisi per formam aliquam luperadditam vegetetur, ac corroboretur ; atqui omnis actus tendens In vitam elemnam , est ultra vires , & proprietatem naturalem intellectus , cie voluntatis creatae; est enim motus in finem supernaturalem : Ergo non potest actus ullus alterutrius facultatis tendens in vitam aeternam fieri ab homine , nisi nee forma superadditam,quae sit ordInis su pernaturalis,quaeque homine ad eundo statu supernaturale sublevet,de evehat. I Deiu
77쪽
Deinde, eadem ratione, proportione servata,formari,& operari debet Christianus in ordine ad vitam aeternam,
qua formatus, & operatus est Christius: 1eu Christus Dominus formatus es per Spiritum sanctum : quod enim in Virgine natum est de Spiritu sane o est;
omnesque suos adius nonnisi ex principio supernaturali,& divino edidit: put ex personalitate Verbi,& intellectu divina sapientia insormato , voluntate
omnibus gratiae charismatibus Illustrata : debet igitur itidem operari homo Christianus cin iis maxime, quae ad salutem spectant ex principio supernaturali. Quam utique rationem De eleganter confirmat, & expendit S. Ful-μentius libro de Incarnatione , & gratia Chr; sti, cap. ao. Arma, e vim , quae praee sit in earne Grifri , ouam in nostra Merairitualiter Vnqscamus : nam Grictus Filius Dei fecundum carnem de Spiritu sanctos eius, ac natus es . . .Sicer eo in hominis rarae , nec eonein sider orarit, ure augeri,nisi eam Spiritur fan-Pur inraudat, ἐν nutriat , ex eodem namque Spiritu renati fumus , ex quo natus
Denique, debet esse proportio sitiaedam inter principium , medium , & finem consequendum: sed aeterna faelicitas longe naturae vires excedit; clim nec veniat in mentem nisi divinitos reve- etur; nec comparari possit, nisi mens coelitiis sublimetur: ergo ad eam obtinendam necessum est,ut sit aliqua proportio inter animam, de ipsam beat; tudinem : Sed nulla prorsus potest esse nisi per gratiae beneficium , quo videlicet humana mens ad statu in supernaturalem sublimatur : ergo haec absolute necessaria est ad salutem consequen
OAliries avt prim3,Pelagiani, exemplum Centurionis Cornelii qui Αι Lxo. dicitur sitisse retitio 1,ac timens Deum eum omni domo sua, faciens eleem ynar
quocirca meruit Invisu,& raptu vIdere Angelum Dei introeuntem, & dice
tem ; orationes tuae ascenderist in memoriam in eo flectu Domini, m. Unde hinc argumentabantur, Religio, timor Dei,eleemosynae, & orationes Cornelii acceptae fuerunt Deo , proindeque ad illius salutem contulerunt aliquid : atqui tunc nondum Cornelius fidelis erat; proindeque divina gratia nondum ad jutus : didicit enim Cornelius fidem i. Petro , ut testatur sanctus Augustinus lib. I. de baptismo cap. 8. Sed cum locutus est ei Anneius nondum a Petros de , ac ni steriis imbutus fuerat , ut constat ex illa historia r ergo absque fide gratus crat Deo ς igitur potest aliquis boniam opus aliquod sacere ad vitam ternam conducens absque speciali gratiae Dei beneficio,cujus primarius effectus est fides. Nego minorem : nam etsi Cornelius nondum explicite eredidisse,Christo D.
nec mysteriis fidei imbutus fuisset hS. Petro, non tamen omni fide carebat,
ut testatur S. Augustinus libro de praedestinatione Sanctorum cap. I. ubi ait :&uod de Cornelio dici pote Π, cujus acceptae sunt eleemos nae , ita exauditae orationes antequam eredidisset in Chrsum:
nec tamen sine al0ua fide donabat, borabat; nam quomodo invocabat n ouem
non erediderat i Sed si posset sine sidera
Christi eo fareus, non ad eum aedificandum mitteretur arebitectus Apostolus Petrus. Unde concludit: Suicquid ititur, ἐν antequam in Chrictum erederet , ἐν eum eredidisset, Aenὸ operatur en Corneliut, totum Deo dandum est , ne fori uis extoliatur . Unde quando S. Aurust Inus loco in objectione laudato,dicit Centurionem
h Petro fidem Christi didicisse , intelligendus est de fide explicita,& perfecta
per Christum: quando verti verbis mox
laudati, ait illum non site aliqua fide donasse , & orasse , loquitur de fide inchoata , quae tendit in Deum , qualis
78쪽
De necessitate Gratiae ad Bonum agend. 67
hisse v Idetur In primis Gentilibus; μro haec fides Implicita dicitur , quia qui
credunt in Deum , parati sunt etiam credere in Christum,quando Ipsis revem Iabitur .
paramur ad gratiam sanctificantem, de Vitam ternam consequendam,est opus supernaturale: sed ejusmodi opus est a nobis, non autem h solo Deo specialiter concurrente per gratiam. Probatur ex variis Scripturae texti-bus,nam Proverb. I 6. legimus:
es animam praeparare , ἐπ Nomini gu-δernare linguam. Zachariae I. Conter timini ad me , Ο m eonvζrtar ad vox. Mati. I9. Si vis ad vitam ingredi, ferva mandara . Igitur opus istud , quibus
Praeparamur ad salutem aeternam con- seu tendam , de ad intimam unio II enia,
eum Deo , quae fit per gratiam sanctifi-
Caiatem, est a nobis, ac propriis viribus elicitum.
Νego minorem, Sc ad singulas partes Illius probationis respondeo: Ad primam quidem, hominis revera esse, ut animam suam praenaret, quia Deus neminem ad se vocat, nisi volentem : at Ilaec preparatio fieri nequit sine specialiud jutorio Dei; enimvero non potes homo animam suam pri parare sine boria cogitatione, quae nonnisi λ Deo do. natur; non enim sumus lassistentes c tare aliquid ex nobis, quasi ex nobis, sed sufficientia nostra ex Deo est,inquit.Αpos oris a. ad Corinis.
Adseundam duo, hominis quidem esse, ut se convertat ad Dominum , sed id fine auxilio Dei prαvenientis, dc ad conversionem stimulantis seri non po-
est; unde quemadmodum Zachariae T. dicitur: Consertimini ad me, re em convertar ad sor: Ita etiam Threnorum s. Iegitur: Conserte nor Osmine ad te , T convertemur. Unde, inquit Concilium Trident. se . cap. s. in Deris litteris eum dicitur, eonsertimini ad me, etscon-rtar ad Oor, libertatis, nomae a monemur. Cism reoondemur, Converte nos Domine ad te , T convertemur, Dei nos 'aeveniri gratia confitemur . Ad tertiam authoritatem dira , mandatorum observationem , pendere quidem h nostra voluntate , sia non sine
praesidio gratiae divinae ς quippe Deus est, qui operatur in nobis veste, o perfrere, inquit Apostolus ad Philip p. a. Objieieδama tertio: Si bonum optavconducens ad salutem,penderet a gratiaDei, Deus diceretur per iraru acceptor,quia daret uni gratia potitis,quam alteri. Deinde gratia illa esset quid fortuitum, & casuale,quia conferretur nivhil tale merenti; Imo etiam saepe repugnanti,ac reluctanti: sed consequentiae it Iae prorsus absurdae sunt: ergo, &c. Nero fe usam majoris: tunc emi ssollim committitur personarum acceptio, cum debitam Intercedit; ita quod uni conferatur , quod aIteri debetur; vel uni datur id , quod debetur , alteri vero denegatur; non autem , quando ille, qui nihil debet, Iiberaliter. de Rr tuito aliquid erogat uni, quod alteri similiter non Iargitur . Adseundum dico, quod etsi gratia conseratur nihil merenti, & saepe reluctant i, non tamen dici debet esse quid sortuitum, aut casuale,sed donum gratuitum omnino coIlatum 1 sapienti rerum Administratore, qui summa cum prudentia sua dona distribuit singulis .
Objiciesans quartδ, Non est liberum arbitrium si Dei indigeat auxilio : seclest liberum arbitrium : ergo Dei non eget auxilio ad ea praestanda, quae necessaria sunt ad salutem . Nego mo rem gratia enim quantum vis efficis , liberum arbitrium non desiluit,sed astruit, ut constabit Insta,ubI humanae libertatis cum divina gratia ssimam concordiam demonstrabimus: Unde iamstus Amstinus lib. a.de Nuptiis, & concupiscentia cap.3. ut amo
79쪽
ciebat eum Iulianus, Ipsum Man Ichmum appellans, quod dixisse crederet. Si quis, aut in bomimbur ar/itrium,
aut Deam esse nascentium csnditorem
rum postque subdit Julianus : Ne igitur
voeentur faeretiei , fiunt Mantehaei: o dum sal m verentur infamiam , verum crimen incurrunt; inΗar ferarum, quae
cireumdantur pennas, ut eo antur in reeia . Ut inquam hanc a se Injur Iam . amoveret , ait: Non itaque sicut te
.isique alior fallens loqueris , Si
quis in hominMur, aut IiHerum arbi-νrium, aut Deum esse naferntium con
ditorem dixerit Cessianus, o Priarianus vocatur. Ista quippe Catholicades non dicit, sed dicit:.yi quis ad colen dum rectὸ Deum , sue usius adjutorio dieit esse in hominibus liberum arbitrium; ἐν qui uir ita dicit Deum nainscensium Conritorem , ut starsularum neget a potestate diasoti Redemptorem ; 'Me Cessianus , b Pelagianus vocatur. Liberum itaque esse in hominibus arbia trium,s Deum eise nascentium conditorem utique dirimur , non hinc sit GD-Πiani , o Perariani: IiHerum autem quemquam esse ad arendum bonum sine adjutorio De ἐπ non erui parvulas is ρο- reflate teneuerara m , ἐν ste transferri in reinum Dei, hoe vos dicitis : Bine sis
Cesemani, o Auriani. Alias smi-Ies Pelagiani obsee iones obtrudebant quas omnes fusε dilui S. Augustinus .
4e earum aliquas referet, in refellet. CONCLus Io SECUM DA .
ctum Aonum supernaturalem , susidei initium , absque divinae gratiae δμnseio . Haec est contra Semipelagia nos,& probatur illis omnibus Scripturae textibus, quibus it riori quinione declaravimus fidem esse donum Dei, de
gratiam proprie dictam. Illis quippe
utItur S. Augustinus in IIbris de Praede sinatione Sanctorum ad erobandum , quod ipsum fidei initium ut gratiae beneficium, maxime vero cap. 8. ubi ait: Cum Gangelium praedicatur quidam credunt, quidam non eredunt; Sed qui credunt praedicatore forinsecus intonante, intus a Patre audiunt, atque dirimungui autem non credunt, foris audiunt,in tur non audiunt, neque dissicunt: hoc est; ialis datur, ut credant, tuis non datur pquia nemo, inguit, venit ad me , nisi Pater, qui misit me, traxerit eum. . . Erra
trahi a Patre ad ChriNum, o audire, ac disere a Patre , ut veniat ad Christum , nisiI aliud ect , quam donum aeripere APatre, pud eredat in Griffum; neque enim audientes Evangelium a non audientibus , sed eredentes a non eredenti δus discernebat, qui dicesat: Nemo venit ad me , fis fuerit ei datum a Patre meo; Fides igitur, ita inchoata, opem Ea donum Dei est; ἐν hae donum quibusdam dari , quibusdam non dari omnino non dubitet,qui non suis manifecti mirseris Scripturis re uuare. Unde rapite a. dicit, qutid sententia , quae asserit initium fidei non esse λDeo, hominem cum Deo componit, ut partem fidei sibi vendicet, partem vero Deo reIinquat: de quod est eIatius, rimam tollit ipse, seqtientem Deo cedit . Si non pertinet, inquit, ad Dei graria π, quod credere ex mus ,sed illud 'ortur, quod propter hoc probis additur , ut plenius, perfecti que eredamus: ac per hoc, initium fidei nonrae priores damus Deo , ut retrifuarur nobis , renulamentum ejur ... aeui uti iritur hanc damnaδidem urit eκ omni parte .itare Mente tiam : veraciter inrelistas dictum , ρυσου ostrius ait: Vo,ir donatum es maChristo , non tam ut eredatis in eum ,
verum etiam ut patiamini pro eo. Utr& que enim ostendit Dei donum , quia utrum ne dixit esse donatum. Nee ait ut
plenius, di perfectista eradatir in eum .
80쪽
De necessitate Gratia ad Bonum agend. 69.
m in eredatis in eum : nee si um in meruit ab eo audire: Zarari festinauriericordiam eonferatum dixit, ut fide- defrende, quia hodie in domo tua vorte Iior, sed ut fidelis emet, quia fele, at non ' me mauere : Latro vero Lucae 2 s. cum
se initium fidei suae priorem dedisse Deo, ἐπ retributum sibi αδ ius ejus augmentum, sed ab eo Iefactam Heleni a quo ἐν Apostolus factus en .
Probaturieeunis,m Concilio Arauseano Canone s.Si quis ut augmentum, ita etiam initium fidei, i umque ere Iitatis Q Eum , quo in eum eredimus ,
qui justisicut impium , re ad generationem βaptismatis pervenimus , non pergratiae donum, id est per in pirationem Spiriths sancti corrigentis votautatem nouram αδ insideritate ad fidem, ab impieta se ad pietatem ed naturaliter no
Ois inesse dieit, Apostolicis dormatibus adversarius approbatur Beato Aponso Retro dicente: Sura qui ea pit in vosis opus bonum, irae perficiet in diem D
Suadet, & idipsum etiam ratio; nama Rus , iluo voluntas movet eficae iter intellectum ad assentiendum rebus fidei, est supernaturalis: ergo non potes haberi naturaliter. Consequentia patet , antecedens vero probatur : Actus eredendi est effeeius a voluntate imperatus ; illa enim movet Intellectum es scaciter ad assentiendum veritati reis velatae : Similiter objectum illius est :s quidem voluntas amat honestatem , & bonitatem , quae reperitur in talia mi : alatii ex supernaturalitate essectus, & objecti colligitur supernatura litas actus, qui debet circa illa versari: necessaria in enim proportio inter
aethum, & objec tum I ergo actus voluntatis , qu5 homo inducitur ad cre dendum , est supernaturalis , atque
adeo elici non potest absque auxilio
Obiicit r. Cassianus pro Semipelagianis. Zachaeus, & Latro suis desideriis, ac votis Dei gratiam praevenerunt, de impetrarunt. Zachaeus enim Luc. 29.
Clim quaereret videre Iesana, quis esset; Christo dixisset: Domine memento mea
cum v neris in regnum tuum,audire m
ruit : Hodie meeum eris in Paradiso. Ergo potest quis naturaliter desiderare gratiam Christi, eamque impetrare, ac proinde bonum aliquia facere,aut sabeem velle , quod pertineat ad salutem . Nego anteeedens. Zachaeus enim, dc Latro gratia Dei praeventi sunt, ait
S. Prosper adversus Collatorem cap. 1 f.
qui enim illuxit in eorde Publicani, Matthaei, & Pauli tune Ecclesiam per sequentis, Ipse & in corde Zachaei,& in
corde crucifixi Latronis eum Domino illuxit: nisi Domini vox forte otiosa fuit clim Zachaeum,qui quaerebat videre eum quis emet, compellere dignatus est Dominus: Zachaee feriinans descende quoniam Bodie in domo tua vortet me manere, & non praeparavit sibi animum cujus elegit hospitium . In Latronis quoque justificatione , etiamsi nulla Operantis gratiae intelligerentur indicia , nonne cum omnibus credentibus etiam ipsum acciperemus attractum ducente Domino : Cum exaltatus fuero λterra omnia traham ad meipsum . Ita S Prosper. Objicit a. Cassianus apud S. Prosperum cap. 8. Apostolus aperth testatue
Romanorum I. nonnunquam per naturae bonum bonarum voluntatum
prodire principia,quae tamen nisi h Deo
dirigantur, ad consummationem viri tum pervenire non possunt; ait enim Velle assaret mihi: perficere autem bonum non invenis: Ergo revera censet
nobis inditum initium sidei h natura
Nego consequentiam : nam, inquit ibidem sanctus Prosper, dixit quidem beatus Apostolus , velle enim adjacet mihi,perficere autem non invenio. Sed idem dixit a. Cor. 3. Non quod idonei mus cogitare aliquid eae no/is iam, sed