장음표시 사용
81쪽
n eientia noma ex Deo VI; Et ad Phi- Obieit 4. Christus DomInus inere- Iipp. a. idem dixit: Deus ect enim, qui pans Pharisaeos , dixit Lucae ra. Suid
operatur in vobis. TveΠν, T perficere pro ' autem ex vobis usis, inquit, etiam non δona volantatemon ergo Apostolus sibi contrarius est, sed clim donatum nobis fuerit bonum velle, non statim inveni- ,, mus, de facere, nisi quaerentibus,p ι, tentibus, atque pulsantibus, qui de- ,, dit desiderium praebet effectum; vox,, namque ista dicentis; Velle enim, ,, adjacet mihi, perficere autem bo- ,, num non invenio; vocati est, sub ,, gratia constituti, qui condeIectatue,, quidem legi Dei secundlim interio,, rem hominem , sed videt aliam I ,, Fem in membris suis captivantem se,, in lege peccati: Sc quamvis accepe- is rit scientiam reete volendi; virtutem
,, tamen in se non invenit eorum,quae ,, Obstant operandi: donec pro bona ,, Voluntate, quam sumpsit, mereatur
,, invenire, quid faciat. Objicit 3. Deus cum viderit nos ad bonum velIe deflectere, occurrit, dirigit , atque confortat. Ad socem enistis Hajoris tui c inquit Isaias cap. yo. statim ut audierit regpondes t tibi: Et PsaI. as. Iuvoea me, inquit, in die trifuIationis , ἐν eripiam te , b Hori asis me. Ergo revera homo ex se potest habere assectum boni , quod gratiam praeveniat, de alliciat . Nero eonsequentiam , 3e ad antecedens respondet sanctus Prosper cap. I. Illam propositionem sapere Pelagianis, ,, mum. Quis enim,inquit,rion videat ,, quod haec doctrina meritum libero,, assignet arbitrio , quo praeveniaturi, gratia, quae ei famuletur, reddens,, debitum conferens donum Z quae de-
,, finitio in Episcoporum Pal stina Sy-
,, nodo etiam ii Pelagio anathemate ,, damnata . In eo enim, qui bonum
,, incipit velle, 6e cupit ab iniquitate, ,, atque errore discedere, gractam Dei ,, hoc ipsum profitemur operari , qu ,, niam hDomino gressus hominis diri- ,, guntur, de viam ejus volet . judicatis, quod bonum efI 8 At hoc non dixisset eis, nisi eos judicio naturali sciviiset , quod aequum est posse discerne
re . Ergo revera censet homines posse naturali virtute,quod aequum est iiosse, vel facere. Distinguo minorem . Possu ni homines naturali judicio discernere, quod sequum est aequitate naturali , de morali , concedo et aequitate superi aturali , de conducente ad salutem , necnon ad instituendam justitiam Christianam , nego. Unde sanctus Prospercap. a 3. huic objeetioni respondens ait, Collatorem non sbium in praefata Objectione, Honi voluntas m ; sed etiam possibilitatem libero adscribere arsitrio: tanquam ideo αδ eis exigatur intellii nistia, ideojustitia reposcatur , quia 's ut Bee sine Dei donis, de naturae pros rre Bouis. Quibus significat non posse ho mines judicare naturaliter, quae spectant ad salutem instituendam , ac Evangelicam justitiam formandam objicit talidem Cassianus illa verba'. R .cap.6. quibus Salomon declarat Deo qualiter David volens aedificare domum nomini Domini Dei Israel , ab eo tamen ne votum, te desiderium impleret, prohibitus fuit. Unde sic ratiocinatur . Haec cogitatio, atque iste tractatus regis David, utriinane bonus ex Deo, an maIus, de ab homine fuisse dicendus est λ Si enim hona , 6e ex Deo fuit illa cogitatio, cur ab eo, a quo inspirata est eidem negatur effectus λ Si autem mala , dc ex homine fuit, cur laudatur a Dominop Restat ergo ut bona , Se ex homine fuisse credatur: in
quem modum etiam nostras quotidie is
cogitationes possumus judicare. Neque enim, aut soli David bonum ex semetipso cogitare concessum est , aut nobis ne quid boni unquam sapere, aut cogi tare possemus, naturaliter denegatur ἰIta Cassianus . Re-
82쪽
De necessitate Gratia ad Bonum cogend. 7 I
c Remndet sanctus Prosper cap. as .hoetestimonio, atque arglimento non probari , quod piae cogitationes ex solo libero arbitrio, & non ex Dei inspirati
,, ne nascantur.Non enim ideo volun-
,, tas David , qtiae utique bona erat, ,, non ex Deo fuisse credenda est, quia is templum sibi Dominus non ab eo ,, aedificari, sed a filio ipsius voluit. Solet enim interdum Dominus nolle sieri , quae tamen honriuiseus in iraverat; Iicet enim Dominus Apostolis praec perit, ut docerent, & bapti Zarent omnes Gentes . tamen Adhor. I s. Vetiti sunt a Spiritu uencto Io vi verbum Dei in Asia. Et rursus , tam tentarent ire iuEythiniam, strobratri Lint a Spipitu Pe-D. Unde subdit sanetus Prosper: Num- ,, quid non ex Deo hanc voluntatemri habebant,qu6d etiam istorum opta- ,, bant ad fidem corda convertere , se quos occultis judicio Deus Evange- ,, lium tunc nolebat audireὶ Aut quod is Ecclesia quotidie pro inimicis suisis orat: id est, pro his, qui nondum M crediderunt, minquid non ex Spiriri tu Dei facit Τ Quis hoc dixerit , nisi , , qui hoc non facit . aut qui putat ti- ,, dem non esse donum Dei Θ Et tamen ,, quod pro omnibus petitur , non prori omnibus obtinetur : Nec est iniquiis tas apud Deum , qui saepe p Miulatari non tribuit; quae postulare donavit.
A num eliciendum t Otandum primo, cIrca praesentem quaestionem , duas ut diximus, esse pugnantes sententias . Prima quidem Lutheri, Calvini. 3e aliorum haereticorum nostri temporis , qui docent hominem quantumvis sanetum , & justum nihil boni in hoc naturae lapsae, ac reparatae stam posse operari,etiam cum ipso auxilio gratiae: imo omnia illius opera esse inquinata , ac vera censeri peccata ; ipsi tamen non nocere , nec ad damnationem imputari, si firmiter credat ea sibi a Deo relaxari, nec aclpoenam deputari . Secunda vero est yo- annis Hus: cui subscripsisse videtur Michael Bajus docens gratiam sanetificantem , adeo necessariam esse ad honum aliquod exercendum, ut e1 abse te omnia hominis opera essent peccata: Nam inter erroneas propositiones ab
ejus scriptis, aut die is assertas , & si immis Pontificibus Pio V. Gregorio XIII. & Urbano VIII. proscriptas, M& damnatas haec est num. 17. Liberum arbitrium sive eratiae Dei adjutorio nonnisi ad precandum valet. Ibidem quo que damnatur illa propositio num. 37.
Omnis amor ereaturae rationalis, aut
vitioqu es oustiditas, qua mundus diasti-gitur,quae a Poaune prohibetur;aut Iaudabilis illa charitas, qua per Spiritum fiuctum in corde diffusa , Deus amatur . Item haec num. 39. In omnibus ibis asibus 'rceator fervit dominanti evidit tr . Ex quibus apparet eum voluisse , non modΛ neminem posse vitare peccatum ab sque gratia sanctificante , SE Omnia opera . quae ea absente fieri possunt esse peccata: sed etiam quod quidquid ex principio, & motivo charitatis non sit, revera inter peccata deputari et Unde propositio, quae est num. 2ς. fert, Ovinia infidelium opera sunt ρeccata, π ilo Uborum virtutes funt vitia . Notandum Areundo , praesentem dissi cultatem non moveri de actionibus h minis, sed de aetionibus humanis , hoe est de iis , quae ex rationis judicio , &deliberata voluntate procedunt: quae aetiones cui probavimus in nostra m rati Philosophia ) sunt bonae, aut indinserentes, aut vitiosae, Sonae quidem esse possunt alterutra bonitate , morali videlicet , & naturali, aut meritoria , &supernaturali. Quae in hoc potissimum invicem dIstinguuntur , quod prima
83쪽
eonstituatur per solam consormitatem, quam habet aetus cum recta ratione , & prudentia: Secunda vero procedit ex inlluxu gratiae , dc charitatis referentis actus nostros In finem superia aturalem. Ex praecedenti quaestione liquet non posse hominem ullum opus supernaturalis ordinis, Sc meritorium vitae aeterni elicere absque gratia sanctificante : An vero ea absente non possit exercere quosdam actus naturaliter , & moraliter bonos, hic erit determinandum . Notandum tertu, actuum bonitatem
moralem ex triplici potissimum capite repeti ; videlicet objecto, fine , & circumstantiis . Ex ofecto quidem , non prout spectatur in se, & secundum
1uam eiititatem; sed prout est rectae rationi conforme; hoc enim est discrimen inter virtutes intelicet uales , dc Mora-Ies,quod intellectuales intendant objectum,quatenus in se est; morales autem versentur circa objectum quatenus rectae rationi concordat. Ex e vero dum videlicet ad ns tendit in finem congruum , de recto conscientiae, ac rationis dictamini consorme; idque per me dia licita , de ordinata; fieri namque potest ut actus tendat in finem optimum,qui nihilominus erit vitiosus, pu- si proponatur per vitiata, ac perversa media obtinendus : sic sanitas comparanda propter actus charitatis exercendos , de Deo liberius, ac facili iis inservIendum , actus est bonus ex fine; tamen pessimus esse potest, si nempe il-Ia sanitatis restitutio procuraretur Persertilegia , de daemonum opem ; unde ut actus aliquis censeatur bonus ex fine , necessum est, quod in eum tendat
per media congrua . Tandem ex cIr
eumstantiis adtus censetur bonus,quan do eis assicitur circumstantiis,Se conditiortibus , quas resta ratio videtur postulare ex parte personae , loci, temporis , dcc. His ita praemissis duo sunt hac in quae itione statuenda. Prinmm,quod opera fidelium in gratia sanctificante exi stentium non sint peccata . Secundum , quod fideles mortali peccato inquinati possint interdum elicere opera
moraliter bona. Co Ne L Us Io PRIΜΑ.
minis justi , b in realia Iancti
caute exsentis opera esse peccata. Patet hujus conclusionis veritas ex Concilio Tridentino sess. s. can. as. decernente;
Si quis in quolibet bono opere ju in Kaltem venialiter peceare , dixerit; aut quod intolerabiaius est, mortaliter , i c. anathema sit. Probaturque primo . Scriptura sacra saepissime ad bona opera sectanda nos
cohortatur,dc hominum justorum opera commendat: at impium est asserere illam ad patranda opera vitiosa nos in. ducere, dc peccata hominum laudibus efferre : Ergo , dcc. Major patet ex Variis ejus sacrae Scripturae textibus . Sic
Matth. Christus Dominus suos discupulos, ac sectatores, alloquens ait: Luceat lux vectra coram hominisur , ut videant opera vestra boua. Et ad Titum a.
paruit gratia Dei omniAus homini-Bus erudiens nos, ut abnegantes impieta
liter justorum opera commendat. Nam
Job a. In omnisus his nou peccavit νοβIabiis suis. Quae verba expendens sanetus Gregorius ait: Beato Pos , ita oris testimonium Rerhibetur, ita cordis, quia re culpam is liniva compescuit,ita a corde restrinxit. Sic etiam Reg. cap. I s. Deus impietatem Jeroboam increpans per Angelum , ait: Non fecistificut fervus meus David , qui custodivit mandata mea, o sequutus es me tu toto corde rius, faciens quod placitum erat in conspectu meo . Et Matth. 26. Suid molani estis huic mulieri λ μ num opus erata es in me. Unde Matth, as. Justus judex EI istos ad regnum coeleste evocat, muri-
si enini, inquit, o dedistis mihi manducare , t e. quibus significat idcirco eos
84쪽
De neeesstate Gratiae ad Bonum agend. 73
a terrena mercede donari,qubd m I serI- cordiae opera exercuerint. Unde sanctus Petrus fideles monebat I. cap. 1. Satagite ut per opera vestra bona rartam veriram vocationem faciatis, hoc enim facientes non peccabitis aliquando . Putet etiam ratione Homo justus tenetur divina praecepta sibi praescripta servare, & ad id praestandum habet vires divino sibi affulgente auxilio necessarias: Deus enim impossibilia non jubet, Ied Iubendo monet,ofacere, quodpo Fr, Ο stetere , quod non possis; Ο adjuvat tityossis, sicut docet Concilium Tridentinum 1e T. cap. II. sed homo divina Implens mandata non potest censeri quidpiam mali agere: alioqui Deus, quod malum est , praeciperet, censereturque aut hor peccati; quod utique asiserere impium est: ergo fatendum est hominem sustum bona opera exercere.
Ofieiunt haeretici illud Psal. x Non est qui faciat bonum , non est uinque adtinum . Ergo nullus est quovis in statu , qui bonum aliquod opus exequatur . In per Psalm. I 41. regius Vates Orat, Non intres in judietum eum fervo tus Domine, quia non jufrisi situr in connectu tuo omnis vivens: Nullus igitur est peccati, & culpae ex Ders, ut ex ope ribus non habeat, quod damnetur. D .nique opponunt illud Isaiae M. Facti fumus ut immundi omnes nor, θ' quasi pannus menstruatae univer justitiae n nrae. Ergo rever nullus est hominum culpa vacuus, &χmnia justortim opera quantumvis appareant sancta, vera sunt peccata. Nego confesuentiam : Longe enim alius est praefatoriam sacrae Scripturaetextuum sensus, quam qui ab haereticis intenditur. Ad primum enim dico, se monem sibi fieri de Atheis , de quibus dictum suerat versu praecedenti: Dixit in iens in eo e suo : Non es Deus. Vel si Iatius extendatur, dici potest Psalmi mistam locutum fuisse , non in rigore sermonis , sed per methonomiam, qua
plerique, pro omnibus usurpari solent rquod .utique non est infrequens , ne insolitum in Scriptura : Sic enim Genesis s. legimus, quod omnis earo eorruperat viam suam. Clim tamen Ibidem dicatur Noe fuisse justus , atque peris eius in generationibus suis , de cum Deo ambulasse , ik invenisse gratiam coram Domino. Adseundum duo, per ea verba signI-ficari non posse hominem omni ex parte justum apparere in conspei tu Dei, id est, si ad Deum com Paretur : non
quod revera in se justus non sit: sea quod justitia illius , si eum divina conferatur , vix mereatur justitiae nomen e eo videlicet modo, quis stellae, etsi in se lucidissimae sint, tamen ubi cum sole conferuntur,omni lumine videntur destitui: quδ sensu dixit Job cap. 4. Nun. quid hovio Dei eomparatione justi'abitur pAd tertium vero dico, Illud esse dictum de Judaeis tunc temporis sceleratissimis , quorum justitiae IeMIes non solam erant gratiae , ae meritis Uaeuae , sed de pluribus peccatis inquinatae. Nea obstat, quod Isaias voco communi lo-uatur, quasi suam cum caeterorum Jii. aeorum depravatam justitiam censeret: id enim fecit more Prophetarum , ui etsi justi, dum scelera homInum eplorant, sibi ipsis ob humilitatis studium,aut charitatis affectum solent acincensere, ut sic Deum facilitis, εc egi ca- citis ad clementiam flectant.
Potest peceator tratia sancti ante
destitutus, aliquod bonum Ορur morale, seu bonestum exerrere; rasindeque omnia ejus opera ante justi ationem , non sunt pereata : Ita Doctor subtilis Iaa. dist.28. & Seraphicus, ibidem. Pro batur primo authoritate ConcIliorum . maximε vero Concilii Constant Iensu sess. Is, in qua reseruntur, & damnantur errores Yoannis Hur , qui art. Io.
85쪽
Ium bonum UYs fieripasse, ac proinde
omnia peccatoris opera esse peccata.
Si viliter Concilium Tridentinum sessi.
G. Can.7. decernit: Si quis dixerit ostera omnia, quae ante justificationem fiunt.. vera esse peccata , anathema sit. Et Ca- non e 8. damnatur ille , qui dixerit me-mηὲ gehennae esse malum: Sed hic metus reperitur in peccatoribus ante adeptam gratiam justificationis : Censet ergo Concilium , quod quaecumque sunt 1 peccatoribus ante adeptam justificatio item non sint peccata. OsaIur etiam ex definitione sum-
moria Potui ficu in Pii V. Gregorii XIII.& Urbani VIII. damnantium propo sitiones Michaelis Baii ut dictum eu in
1. Nota siti. Tertid patet hujus assertionis veritas ex Scriptura sacra: Nam Luce II. Christus hortatur peccatores ad erogandam eleemosynam , & misericordiam erga pauperes exercendam , dicens: Dute
eleemoDuam ρο ecce omnia mucda sunt vo/is : Hortaretur autem ad aliquid impium, si eleemosyna ab homine peccatore fieri non posset absque peccato: Censet igitur Christus Dominus pecvcatorem ante adeptam justificationis gratiam , posse aliquod honum opus morale elicere . Similiter Daniel Regi Nabuchodonosori suadebat, ut peccata 1 ua eleemosynis redimeret: Sed pravis operibus, & peccaminosis nul Iatenus possunt peccata redimi. Ergo eleem syna a peccatore faeta , cum intentione sublevandi miseriam alienam , non est opus peccaminosum , sed moraliter honum, & honestum. Confirmatur hac eadem veritas illis omnibus SS. Patrum Oraculis quibus quaestione sequenti patebit, eos docere naturam ad bonum valere, & infideles
morale bonum interdum exercere necnon & veras habere virtutes: si enim id possint infideIes , multb magis pec catores , qui fide illustrantur . Suadetur insuper haec veritas ratione . In re naturali, & divino v Irtutum justitiae , religionis, misericordiae, &c. Opera praecipiuntur hominibus etiali injustis : sed illa non praeciperentur , nisi ea possent exequi absque admixti ne peccati, & nisi essent ex omni parte honesta : Ergo oportet, quod illa opera a peccatore elicita sint honesta . Addii subtilis Doctor in a. dis. 28.
xv ni. q. quod qui asserit peccatorem nullum bonum facere posse,dicere non videtur aliud, quam pervertere omnes, qui semel commiserunt peccatum mor tale, ut nullum bonum opiis ex genere
postea faciant f ad quod tamen alias Iuni adstriisti: clim tamen suadendxsnt, & movendi ad oppositum, ut scilicet faciant bona opera ex genere squia eos disponunt ad gratiam citius, cti facilius obtinendam . Dices r. Deus aversatur laudes, orationes & sacrificia , quae fiunt a peccκ-toribus . Ergo omnia peccatorum Vera fiunt mala. Antecedens patet ex illo Psalm. Peccatori autem dixit Deus: mare tu enarra: justitias meas , ἐπ affumis rectamentum mcum per os tuum .
Et ex illo Isaiae i. suo mihi multitudinem victimarum ve&rarum p dicit Dominus, i . Ne peieratisseri um fru-Πra, incensum a/ominatio est mihi. . . . Cum multiplicaveritis orationes ve&rar
non exaudiam, manus enim Osraefanguine ρlenae sunt. Distinguo antecedens. Deus illa aver fatur, & execratur, eo quod irreligiosεsant, & contra legis praescriptum , MDei placitum, concedo : praecisE , quia
offeruntur a peccatoribus , nego . Velatiter: Quae k peccatoribus offeruntur timore poenae cum intentione perseverandi in peccatis , Deo sunt ingrata, concedo: simpliciter & praecise , quia offeruntur ab hominibus in peccato existentibus, nego . His adde quod Propheta maxime loquatur de Iudaeis haec omnia non ex affectu religionis Sehonesti, sed animo simulatorio & pro
86쪽
De necessitate Gratia ad Bonum cogend. 7
fano exequentibus, omnemque suam justitiam in Illo cultu externo consti
tuentibus; unde cap. ao. de eis conqueritur dicens, Populus his labiis me ,
norat , cor autem eorum Iovὸ est a me. Diras a. Ex S. Matth. cap. I. Non pyteΗ arbor mala sonos fructus facere: Sed illa mala arbor peccatorem designate ergo ille non potest bonorum operum fruetus facere. Dissinguo minorem. Designatur peccator ex mala intentione, & perversa voluntate agens, concedo. Simpliciter& absoluth , quia peccator est, nego :Sic enim praefatum contextum inter pretatur S. Augustinus lib. . contra Iulianum cap. Non itaque, inquit, in-ρuantum Aomo es , quod est opus Dei rsed in quantis malae voluntatis es qui que , arbor mala est , ita bonos fructus
serre non potest. Infusis: Si per arborem malam in telligatur peccator mala voluntate a gens , non poterit peccator per opera discerni , ac cognosci , quia bonum ra tione Ossicii potest malo fine, & mala voluntate fieri: Consequens autem adiaversatur intentioni Christi dicentis a fructisus eorum eo enoscetis eos: igitur Per malam arborem , peccator simpliciter intelligitur. Nego sequelam majoris . Nam etsi peccator quaedam opera hona ratione objecti possit interdum mala voluntate facere; nihilominus tamen raro i Ilude Teit, & ab ordinariis illius operibus non sollim intentione & fine, sed etiam objecto mali facile cognosci poterit
qualis ille sit. Hoc autem significare tantiim intendit Christus Dominus, nempe quod ex conversatione quotidiana cujusque mores facilE detegi posisint & amicisci. Urgehis, Sicut opera mala contaminant voluntatem . qua procedunt, etsi
ii Ia in se substantialiter bona snt; ita
vice versa voluntas prava inquinat omnia opera quae ex ea ortum havent,nehe aliunde in se bona sint: Atqui vo-
Iunias peccatoris est prava . Ergo, &c.
Nero paritat m: de ratio disparitatis est , qui,d idcirco voluntas inquinatur omnibus actibus malis , quia per se est
eorum causa: lic Pt autem opera voluntatis malae sint effectus illius, non tamen ab ea inquinantur , quia sunt ejus
effectus, ut bona est per se; licet per ac ei dens sit mala. Sic dum homo superbus eleemosyliam largitur , actus ille per se est hominis misericordis, & per accidens hominis superbi. Dieer tertio: omnes actus hominIain peccato mortali existentis referuntur ad malum finem ex parte operan
iis : Ergo sunt moraliter mali. Consequentia patet, finis enim perversus, actum vitiat, At deordinat: Probatur
antecedens. Peccator Omnia quae appetit ordinat ad bonum privatum; ultimus enim finis peccatoris, est vel ipse peccator, vel bonum ipsius peccatoris;
at finis ille perversus est , & vitiosus :Ergo, &c. Distin tuo anteeedens. Omnes actus mali qui sunt rever, peccata mortalia, concedo : qui sunt, vel ipeccata duntaxat venialia, vel honesta opera, nego. Per IlIa enim cluntaxat opera censetur peccator seipsum aut suum bonum privatum tanquam finem ultimum con
stituere, & appetere, per quae destruitur, & eliminatur gratia , ac charitas , quae omnia hominis opera ad eum finem debent dirigere : at haec privati vh
destruuntur tantiim per peccata mortalia : nam peccata venialia, aut opera
honesta , a peccatore elicita , non pugnant privati vh cum charitate, & gratia , sed dumtaxat ab ea praescindunt , in quantum videlicet non referuntur ad Deum tanquam ad finem ultimum e ergo per haec peccator posti vh non se spectat ut finem ultimum.
Dices quarto, id quid fit ab homine, aut charitate m, aut cupiditate, ut
pluribus docet S. Augustinus, maximeri a lib. 9.
87쪽
IIb.9. de TrInit. cap. . & 8. Sed chari- Ou Aas et Io TERTIA.tas k gratia sanctificante non distin Ruitur: Ergo quod gratia sanistificante tratia fidei ita sit necessaria ad b
non fit, necemini est fiat cupiditate , num faetendum , ut omnia Inside quam Omnium malorum radicem ap- tium opera censeri debeant pellat S. Paulus . esse peccata ZDisinitio minorem . Charitas perfecta a gratia sanctificante non distin- Otandum primo , circa praesentis guttur , concedo : Charitas inchoata, IN qu stionis resolutionem, gravis
nego : Charitas enim duplex est ex simam aliquando Inter S. Augustinum S. Augustino libro de natura, & gratia & Julianum, extitisse controversiam , cap. o. Charitar , inquit inchoata , in- ut constat ex e.y. tibia quem adversochoata justitia eBI: Charitas prosecta , eundem Julianum S. ille Doctor scri provectajuctitia est Charitas perfecta , st. Julianus enim tria contendebat. perfecta justitia ea. Insuper Charitas P ni MUM quidem quod in Infidelibus
inchoata est duplex Z quIdem ra- verae fuerint virtutes quibus ref h centione motivi, quando Deus diligitur serentur vivere . Quod S. Augustinus quidem , sed magis propter nostram, negabat. Solatis enim cinquit S. Aug. utilitatem , quam propter suam glo- initio capitis ) nerantes Dei dona , vir-xiam : Altera ratione gradus, quando tuter quibus rectὸ vivitur,o eas naturae scilicet Deus propteria diligitur , sed soluntatique Bumanae, non gratiae Dei remissilis, & minori aestu: Charitas au- trisuentes, hoe uti argumento, g od ea tem imperfecta priori modo non est nonnumquam Baheant Infideler : ita e gratia sanctificans : sed tantum Char, nantes evacuare, quod dicimur neminemias persecta saltem ratione motivi , rectὸ visere nisi ex fide per Iesum Chri- quando videlicet Deus propter se dili- stum . S s c u N D o Iulianus volebaegitur . actus earum virtutum naturalium iu
Urgebis. Ergo saltem sine h1c in- ficere ad justificandos Infideles. inodchoata Charitate nullum opus bonum utique falsum esse pluribus argumentis fieri potest: at illa non est in peccato- ibidem demonstrat S. Augustinus: maribus : Ergo illi nullum bonum opus ximε vero argumento ad hominem ἔPossunt exercere. Distinguo minorem, nam Iulianus alibi docuerat initium peccatores non habent Charitatem i, quidem justitiae esse in homine , sed choatam ratione status , & quae sit su- consummationem esse 1 Deo : at vero pernaturalis, concedo : Ratione moti- loquens de Infidelium operibus , . suavi, de quae sit pure naturalis ac moralis, sententia discedens , non tanti, m af- nego; nam ut probabitur infra,possunt laetum virtutis , sed etiam effectum homines absque ullo gratiae superna- homini tribuli. me dicens, ait S. Aia
turalis Ordinis auxilio Deum diligore - gustimas , eere jam re iuud quodgratiae super Omnia, ut naturae Authorem, dc Dei triBuerat, ab tim: ipsum scilieet suum liberalissimum benefactorem , ac soluntatis Ufectum: non enim asi eors Onservatorem , qui amor videtur ini- pelle esse misericordes, modestos ἐν eastordas, quaedam Charitas naturalis. Cae- ἐπ sobrior, θ' ideo non esse quod nondum te quae selent contra nostram asserin per gratiam fuerint eo emti βonae hu-tioriem objici, solvet. jus solantatis effectum ς sed os esse ν
Iuerunt f unt , Iam in eis voluntatem, est .sum afundare virtutibus. Unde
. . ' concludit. Sed absit ut sit is aliquo vero
88쪽
M Infidelium opera sint peccata . 7 T
nus enim ex fide visit. uis pored eorum , quis ciristianor haberi Oolunt, nisi su ADtiani , aut in 'sis etiam fortὸ iustas ,justam dixerit in eum, junum dixerit impium, Iustam dixerit
diasolo mancipatum Tan Tio tandem Iulianus volebat, eam esse veram virtutem ex qui opus aliquod pnodiret, sive interim finis esset vitiosus, sive honestus; cum hoc tamen discrimine, quod ubi finis erat honestus , de virtus tendebat ad aeterna, tunc opus fructu osum erat & meritorium ; ubi autem spe stabat temporalia , & finis vitiosus erat, tunc opus erat sterile, & ad salutem inutile. Quam absurdairi sententiam sic carpit S. Augustinus . Ergo virtutes , tali sine turpes atque deformes , π ideo nullo modorermanae,
verae ue virtutes, tamen ita verae videntur προ irae , Ut nec nominis sui, inquis mssint , nec generis sustinere dispendium , sed solius quod apetiverint praemii exilitate frustrentur , id esterrenorum commodum fructu , nyn ear
Iectium praemiorum, i . quibus patet
S. Augustinum non aliter negare veras
virtutes in infidelibus, quam aiserebat Julianus , nempe eas susticere ad hominis justificationem, & beatitudi
. Notandum neundd , ex eodem S. Augustino ibidem , veram virtutem , seu honum opus morale, posse dici duobus modis, nempe vel ratione Officii, vel
ratione finis. O cium, inquit, evr quod faciendum Hr; sinis sero es id propter quod faciendum . Unde opus honum ratione ossicii dicitur,id quod bonum est ex objecto; sic dare eleemosynam pauperi, bonum est ratione ossicii; eam vero largiri propter Deum , vel Christum moraliter in paupere existentem, bonum est non solum ratione o ficii, sed etiam ratione finis. Insuper
Idem S. Doctor ibidem observat, quod ut opus aliquod si simplIcIter bonum,
hon sussiciat , quod sit tale ratione omcii;sed etiam requiri,ue tale sit ratione finis: nam si bonum sit dumtaxat ra tione ossicii ,reverὲ malum erit propter defeetium circumstantiae mali finis; unde Julianum alloquens ait: Noveris nono iis, Aed ibus di emendas eme visemus .... Suidquid boni sit ab homine, proter quod fieri debere Sapientia vera praeeipit, etsi o M videatur sonum , ipsθ tamen non resd sine pereatum est. Possunt erro aliqua Aona sieri non bene. Deientibus a quibus fiunt; fonum euenim , ut obveniatur homini peries tanti , praesertim innocenti . sed iue quihoe facit ,s amando moriam hominum , magis quam Dei facit, non benὸ ficit,
quia non bonus Deit, quod non βona v
Ii mate Dert. Quod utique dictum qu drat vulgari huic Philosophorum placito, sonum ex integra cauo, malum eae minimo defectu.
Notandum tertes, cisca praesentem quaestionem maximam esse controve sam: conveniunt enim omnes posse
fieri absque fide aliquod bonum opus
ratione ossicii tantum; dissentiunt verti circa opus bonum ratione offeti, &finis: simul: negativam autem partem propugnant non modo Lutherus, M
ian 'hon , Calvinus, Petrus Martyr , de plures alii haeretici; sed etiam nonnulli ex Catholicis, ut Gregorius Ariminensis in a. dist.28. Capreotas ibidem Marmius in 3. qu. ao. quibus subscribunt aliqui Recentiores , asserentes Philosophorum Gentilium virtutes esse vItia, solamque fidei absentiam suffeere, ut omnia infideIium opera vera sint peccata. .niam autem haec quaestio assinitatem habet cum ea qua quaeritur utrum homo in statu naturae lapsae propriis viribus, & sine auxilio gratiae actualis possit producere aliquod bo num opus morale; ideo utramque simul enodabit.
89쪽
GRaria fidei non adeo necessarias
ad rehe operandurae, ut sine ea non posit fieri aliquod bonum opus morale et subindeque omnia in tarum opera non sunt absolutὸ censenda peeeata . Haec est communior, & tutior assertio apud Doctores Catholicos. Cujus probationes ut fiant evidentiores, & emeaei res appareant, claritatis gratia, placet eas sub diversis titulis , unk cum Αdversariorum responsionibus Proponere& expendere PaoaΑTUR PRI Μ3, Ex Seriptura sera.
DI v i M A Scriptura saepius peccatores , etiam infideIes, hortatur ad Iejunium, Orationem, dc eleemo*nam: ergo supponit illa opera posse ab illis recte fieri. Patet consequentia , impium namque esset asserere eam ad aliquod pravum opus exhortari. Probatur antecedens ex illo Danielis ubi Propheta Regem Nabuchodonosor alloquens, ait: Consilium meum Haceat tibi , ita pereata tua eleemo nis redime'. Sed peccata non redimuntur pravis operibus, & aliis peccatis : Ergo eIeemosynae Regis , licet infidelis, non erant peccata; imo poterant esse gratae Deo, de aptae ad impetrandam illius misericordiam , & imminentem ultio in
Item Ezechiel a9. Nabuchodonosor dicitur mercedem accepturus pro scrvitute qua servivit Deo in expugnatione Tyri. Dee eo, inquit Deus, dabo Nabuchodonosor Rerem BasIunis it terra resera tC. I accipiet multitudinem uias, o depraedabitur manubias ejus, diripiet spolia ovi: ita erit mercer exem
adversus eam, dedi enim ei terram
a Tralli pro eo quod Iaboraνerit mihi :ait Dominus Deus. Ex quibus licet argumentari . Nulla peccata remunera tur Deus mercede : Sed aliqua opera
infidelium mercede remuneratur, ut constat ex praefato textu nec non ali Is;
nam praestitum Israelitis beneficium ab obstetricibus JEgyptiis Deus rem uti ratus est aedificando eis domos, quia timuerunt Deum,ut legimus vidi a I. Et gratia a Rahab laeta expIoratoribus Israelitarum , compensata stat 1 Josue juxta Dei voluntatem sine dubio: ergo
aliqua opera infidolium non sunt p-cata . Ideoque merito S. Hieronymus in cap. 29. EZechielis versu 18. sic ratiocinatur . Ex eo, inquit, ρυ'd Nasu Modonosor mercedem aec it Honi os
ris, intestitimus etiam Ethnicos, fi quid
soni ferrint, non abrique mercede Dei judicio praeteriri. Reponunt adver rit , Infideles illos
mercedem accepisse propter opera quae erant bona, ratione quidem ossicii, non autem ratione finis , de consequeliter inde non esse inferendum, quod PM. opera non fuerint peccaminosa . Contra , Semper recurrit , Se urget eadem vis argumenti, nempe quod
non sit credibile Deum illos propter peccata Iaudasse , & remunerasse: si
autem ejusmodi opera dumtaxat ex ORficio bona fuerunt; mala vero ex per
verso fine , sequeretur illos propter peccata laudatos fuisse , dc remunera
Urgent: Ex cap. I. Exod I, obstetrices AEgyptiae , qaae contra praeceptum Regis servabant masculos insantesHebreorum, mercedem accipiunt propter mendacium , dixerunt enim Regi: Non sunt Hebraeae, Aut Og Istiae mulieres:
imae enim obstetricandi saΑent Uentiam , ita priuinquam veniamus ad eas , pariunt; quod utique falsum est, & tamen subditur : Senὸ erio scit Deus o setriciὐus . Igitur Deus potest aliquo
temporali praemio donare actionem peccaminosam , quae habet quandam speciem virtutis ratione Oficii .
90쪽
An Insidelium opera sint peccata 79
distingui debet actio in obstetricibus probatur 1 Patribus : nam origenes li- istis aegyptiis , una qua ex compassio- bro et . in Epistolam ad Romanos sic hane, de humanitatis sensu , ac timoris hel: Sed, o Graecus, id est, gentuis, qui Dei servaverunt pueros Hebraeorum et eism Ierem non habeat, i e sibi es Iex , alia vero, qua mentitae sunt Regi cru- ostendti opus Ieris in corde suo π ratione deliter imperanti: Prior fuit bona non naturrit motus csicut videmus nonnullos solum ex objecto, sed etiam ex sine . intentibus 9 vel juvitiam teneat,vel ea- Dicitur enim ibidem v. 7. Timuerunt sitatem, vel prudentiam, te erantiam, autem obctetrices Deum, ἐν non fecerunt modestiamque custodiat iste Iliata sita juxta praeceptum Regis e Duti, sed alienus videatur aeterna, quia non credis conservabant mares . Posterior verti Christo , o intrare non possi in regnum' actio, nempe mendacium, fuit intrin- caelarum; quia renatur non en ex aqua , secὸ mala : Priorem autem actionem, ἐπ Spiritu sancto, videtur , quod per eo, Iaudavit Deus, ct remuneravit, non quae dicuntur ab Aponolo,sonorum ope autem posteriorem; unde ibidem v. ar. rum gloriam, ἐν honorem, re pacem perscribitur : Suia timuerunt ossi strices dere paenitus non posset . Eah Tertullia- Deum , aedificavit eis domos. no libro da Corona militis capite 6.ubi. Reponunt secundo Ista opera ins- sc ait: Apostolus ad Romanos dicent, delium fuisse ex gratia actuali, & su- natura facere nationes ea,quae legis sunt, pernaturali , & idcirco fuisse bona , & ἐπ I rem naturalem funerit, o natu a Deo laudata . ram Ieralem . Et Hieronymus loco su- Contra : Istud gratis, & absque fun- pra eitato. Peroteuum Hr, inquit,con damento fingitur, cum si lassiciens demnari nos eo aratione Gentilium , stproportio inter naturales vires homi- tui lege faciant natura L quae nos etiamnis , & opera naturalis ordinis: maxi- feripta neglirimus, de quo plenissimὸ iam e quando est propensio, & inclinatio Romanos Paulas Astovotas disputat. naturalis ad ejusmodi ; nec ulla sunt , Adversarii S. Augustinum, nisi levia impedimentu, quae facilὸ posi libro de Spiritu , & Littera cap. ar. &snt superari. Adde quod, si valeret a8. prcaelatum textum Apostoli interpre- haec responsio, fides non esset amplius tari de gentibus , uae ex naturali exci-Prima gratia , sicut volunt adversarii, fae oleastro inmortae erant in bynam si- qilippe Gentiles, in quibus non erat vam; hoe est, quae ex gentilitate ad fi- fides , habuissent gratiam ad ejusmo- dem Christi translatae erant. Istam indi opera bona elicienda . terpretationem secuti sunt illius disci-Probatur insuper ex Apostolo ad Ro- puli, put1 S. Prosper contra Collatorem manos a. versu I . ubi dicit Apostolus cap. a a. & S. Fulgentius libro de gratia Gentes , quae Ierem non habent, facere Christi cap. as. 8e ergo expositio fanaturaliter ea, quae luis sunt, id est sa- vens assertioni nostrae subsistere non cere naturali institustu , & ductu , ali- potest . qu 1 contenta in lege scripta, & vi te . Nero consequentiam: quia ejusmodigis ipsius naturalis necessarIa, rationis- textus possunt esse plures sensu SCath que lumine satis nota, hunc enim sen- Iiel etiam litterales, ut docent Theol
sum praeseserunt , ut sonant Pauli ver- gi in praeludiis Theologiae: Idcireo ip-ba , junctis praesertim sequentibus: 'si semet S. Augustinus , qui praefatorum sibi sunt lex , qui ostendunt ostus Ieris Patrum interpretationem resert eodem uerit tum in cordisus fuis , lectimonium libro capite a . illam non improbat; reddente illis conscientia uinorum , t . imh videtur approbare: ait enῖm : Si Quae quidem interpretatio, & expositio cistem hi, qui naturaliter,quae legis ovi