Caroli Boucheroni De Priocca, Vernazza, et Valperga Calusio

191쪽

LXXXIXper triginta et amplius annos, nullus paullo illustrior vir fuit, quin aliqua inscriptione posteritati prodiderit. Haec

tanquam voluptaria erant in vita laboriosissima, multisque molestiis conflictata. Nam qui nunquam in beatissimis habitus suerat, rem amiliarem admodum attriverat, sive quod lautior interdum esse vellet, sive plus aequo insumeret in acquirendis libris et rarioribus artium monumentis. Ea difficultas in dies crevit posteaquam Subalpina res in Gallorum potestatem venit. Accidit tunc, ut Romam et Neapolim peteret, unde reversus suspiciosissimis temporibus calumniam effugere non potuit, o militi in custodiam traditus est, qui, et domi observaret, et per urbem Comi-laretur. Inde maioribus angustiis premi

coepit. Sed enim Prosperi Balbi, viri

192쪽

XCamplissimi, opera, ab omni periculo luberatus , publicae bibliothecae praesectus est Cum munere historiae et artis criticae docendae. In bibliotheca se gessit diligenter, et magnam ab exteris doctis gratiam inivit nitidissimis codicum descriptionibus, quas vel ipse per se, vel per alios curabat. In docendo effecit, ut non modo intemperiem ingenii discipuli aequo animo ferrent, sed eisdem

etiam esset cariSSimUS. Hisce muneribus sunctus est ante restitutum regnum, Successorem Postea in

bibliotheca habuit, sed ad docendi munus ab eodemirospero Balbo mox fuit revocatus. Tune maiorem diligentiam in literis videtur adhibuisse, et plura quam antea in lucem edidisse Varias eiusdem lucubrationes, tam italicas, quam latinas, in Academia audivimus,

193쪽

XCI in quibus eminet enarratio diplomatis imperatoris Hadriani, vel potius honesta romani militis missionis aeneae tabulae inscriptae, atque in insula Sardinia paullo ante repertae E USUS OP- portunitate, plurima ad romanam antiquitatem pertinentia , copiose explicavit. Scriptum protulit in requentissimo Academiae conventu, quo die Victorium

Emmanuelem regem una cum regia coniuge et genero, auspicato excepimUS. Grandis erat scriptionis stilus, cui erudita iterarum pronuntiatim, et per

manen a Sonora Vox maiorem eliam

dignitatem conciliabat. Nonnulla fuit opinio, multum nuper fuisse in illustrando Caroli Emmanuelis Pregno, cuius rei specimen esse aiunt ipsius commeu-lariolum de aura et Ardente pictore,

et ingeniosissimi symboli interpretatio-

194쪽

XCIInem, quo Torquatus assus utriusque nuptias celebravit. Verum de his nihil amplius scire licuit; nam vir in ceteris apertus, de suis studiis tecte et per ambages loquebatur. Sed heus t eum amplius non vidimus. Nam postridie, quam Academiae conventus habitus est, dysuriae morbo decubuit, quo adoletus laborabat. Omnes in afflicta sodalis valetudine dolebamus, quum repente rumor increbuit ei esse meliuscule. Vnus et alter et tertius dies ab eo nuntio abierat, sed ecce quarti sulmen III Id. huius mensis, supremis religionibus sancte desunctus rebusque suis placide compositis, sub primam

noctem iam decesserat. Quem quidem properantem mortem sine formidinopulo adspexisse qui enim in omni vi lacontinentissimum se praebuit, idem pie-

195쪽

XCIIItate in Deum suit, pura et integra Itaque, et saepe adorabat, et mortalitatis

SVae memor, temporum aeternitatem cogitatione versabat assidue. Fuit corporis proceritale insigni, gressu firmo et stabili , vultu romano, prominentibus

ac Severis oculis, quos tamen comitate interdum leniret. Multorum amicorum sidem et liberalitatem expertu eSt; Omplures etiam habuit obtrectatores, Vel suae doctrinae dissimulanter invidos, vel ardentiore aliquo verbo lacessitos. Obilitatem iuvenis quaesivit seneX, tribus ab hinc annis, equestri dignitate a Victorio Emmanuel donatus est, quod ei contigit iucundissimum, tum propter amplitudinem, tum quia spectatam Suam erga regem observantiam luculento le-stimonio probari Diadebat. Quintum et tricesimum annum natus, Hyacinthum

196쪽

XCIVFaussoniam, nobilem virginem, uxorem duxit moriens Hectorem filium cum

liberis reliquit Vixit annos XXVII. Monumentum ei publice datum est decurionum decreto.

Quod si ipsius ingenium posteri nosse

velint, aio fuisse virum promta accurataeque doctrinae, memoria tenacissima in parvis et minutis ut plurimum constitisse, cum tamen, uti athleta nobilis, et pectus et lacertos in ampliore Palaestra posset ostentare Literas non callide aut ambitiose, sed ex animo ama-Visse, qua nec plebeias, nec sordidas artes esse aiebat, sed ad hominis dignitatem vehementer pertinere. In his Bulem suos certos sensus habebat. Ιmitatores, Comicos larvatos appellabat; quum apud me esset, et Sigonianum

librum de Consolatione vidisset, ubi

197쪽

XCVmulta sunt a Cicerone depromta, at Parum XPreSSa, en , inquit, Niobeam formam, pulchram, sed apideam. Si quis apprime doctus vulgarem eruditionem ostentaret, eum patricii romanis comparabat, qui epulas multitudini pararent. Tullio maxime delectabatur, ac divinam illam facundiam laudans, haud inepte addebat, in ipsius operibus italicum sermonem esse discendum. Vt summae integritatis est improbos odisse, sic magni in literis prosectus indicium esse arbitrabatur, si quis malos scriptores ne erret quidem eandem enim esse recti pulchrique rationem. Adeo nitori studuit, ut, si lituram saceret, codicillo ad amicos rescriberet. Laborem et dolorem sortiter supra quam dici potest, toleravit, et nunquam de fortuna conquestus est. Notus per epi-

198쪽

XCVIstolas sui hominibus aetatis suae literatissimis in civitate coluit praesertim Calusium, et amplissimos viros Prosperum Balbum et Galeantum apionum; totam vero Salutiorum domum devinctam habuit consuetudine, ab eaque in suis temporibus mirifice sublevatus est. Plura mihi dicenda superessent, Sed

hominem veritatis et brevitatis amantissimum, breviter et sine assentatione malui laudare.