Institutiones linguae Arabicae tribus libris distributae. In quibus vberrime quaecumque ad litteras, dictiones, & orationem attinent, explicantur. Authore P. Francisco Martelotto Martinensi, sacerdote, theologo, Clericorum Regularium Minorum

발행: 1620년

분량: 503페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

se habuit 2 uidus.quoad anima, vel anima, vel cui Z ridus bonus anima, siue quoad animan liubi particula,sive nomen ta is quoad animam explicat, ac determinat, non quidem extrema praecedentis summae, seu verbum, di Agens, siue Mobtadaum.& Claabarum,haec cnim determinata sunt. d tantum explicat, ac determinat summam ipsain , hoc est connexionem , & habitudinem extremorum ἱ poterat enim bonitas contienire Laido, vel ratione corporis, vel animae, vel alterius partis. Quandoque vero huiusmodi determinans declarat, ac

specificat non summam, sed, ut aiunt ial smplex, sime sin-

larem partem, vel nomen, cuilasmodi ut plurimum sunt vasa, pondera, incnsurae, numeri, & similia , quae vaga, indete minataq. sunt, ac indisscrentia vide rcbus varijs intelligantur, quae omnia ut plurimum Latini explicant, per nomina in genitivo casu disposita. ut cum dicitur exempli gratia 'M in Apud me cadus Aceti, vel bba iacis libra pa- mi, vel tacia dualibrabutiri, vel edis in Umnii denariorum.

Contractum.

ID quod contrahitur duplex est. quoddam.n.contrahitur perparticulas contractionis, quas praecedenti lib. c. 23. expliacuim ,veluti cita Al Antis,cu dicitur exivi δε ιιmplo, vel odi alta in templum, & sic dereliquis. oddam vero contrahitur annexione , veluti

392쪽

. I , cum dicitur ab percus i se tim

Taidi, sed Lepe compositum totum ex nomine contracta , &particula contrahente dicitur patiens non elarum , cum .s ponitur post verbum , quod in nometa media particula transit,ut L ι percusti Z a dum eum gladio , ubi Taidus dicitur patiens clarum , &ι --Jι cum gladio, dicitur patiens non clarum, quia saltein media particula verbum veluti desertur ad gladium. Sic etiacum per verbum intransitiuum dicitur tae uide domo, ubi pariter si de domo, dicitur patiens non

clarum.

Hoc non est aliud,quam id quod excipitur a praecedetiti

iudicio per particulas exceptionis,de quibuS codem C. a 3. diximus, veluti se rater Zaidum, cum dicitur

l 9 Si ci innit ad me populus praeter Tridum.

Sequentia.

Vaenam apud Arabes dicantur sequentia,ex coriam diuisione mox fiet perspicuum. Quatuor ergo sub his con

tinentur.

Primum dicitur eon matio, seu con marestque duplex .Iaa prolatum, siue prolatile,& signi- Aratiis. Prolatile dicitur,cum repetitur eadem dictio siue sit nonae, siue

393쪽

ubi Nomen,Hars,& Summa secundo loco apposita, confirmationes, siue confirmantia dicuntur, quae regulariter adhibentur in vocali tantuin sermone, et quod profertur penitus audiatur

Stynificatile vero est,cum adiiciuntur hae voces Oos ani-

ma, sub tantia, siue entitas, a ri totum, ambo,vel uterque, ta amba,utra tule, omnis, id m, veluti cum dicitur , MI U Uenit ad me Zairiuanima eius, vel substantia eius, hoc est ipsemet, &Cen: ι ad me populus totum lassus, &Oenerunt ad me duo homines Cterquὸ tuorum, cidi duas mulieres erramque iturum, de

in ..

iari di emi seruum totum, ubi praedicta confir

mantia dicuntur;quibus certum fit, exemp. gr. Zaidum vere, ac proprie vcnisse,non udro alium de mandato eius,prout so sitan intelligi poterat,atque sic proportionaliter caeteris uocibus similes sensus ambiguitates auferuntur. Secundum ex huiusmodi sequentibus dicitur uel a Lis attribtitum, uel epitetum, seu nomen adiectivum;quod duplic, ter adhibetur. Interdum enim est quid reuera conueniens sub-

stantivo praecedenti, ut pulcher, cum dicitur F. venit ad Me bomo ober, uel u . vidi

394쪽

CAP. III. 3 s

pulchrum , est attributum reuera conueniens praecedenti substantivo, nempe Homo, uel auis bomitum, ac proinde aiunt huiusmodi adiectivum ad instar uerbi eleuare, siue ponere in casu Raph-o pronomen occultum , referens praecedens

sibstantivum , quasi diceretur U . Cenit ad me homo putiberim , uel Oidi hominem pulchrum ipse. Quandoque uero quod peculiare est apud Α- rabes adiectivum non est reuera aliquid praecedentis substantiui,nec proprie conuenit illi , quamuis cum illo in aliquibus concordet,de quo insta; sed proprie, ac ipsa conuenit alteri subsequenti habenti respectum uel connexionem aliquam cum substantivo praecedenti,ueluti cu dicitur . loenit ad me homo p Icher stater eius , ubi homo dicituro, & stater eius dicitur causatum eius, siue dependens ab eo. Vel quod facilius est homo dicitur Dbsani quoad Irotationem, & stater eius diciatur subsans quoad signi atum , siue quoad

rem: nam reuera pulchritudo est statris,non aut hominis. uero tam prinaum,quam secundum adiectivi genus regit subsequens pronomen occultum,uel nomen clarum, ad cum mo- du quo haec regeretur uerbo,u diceretur γε ci

vinit ad me bino pulcber es lase , uel cenit ad me homo cuius pulcher e mater. Idcirco adiectivum quodlibet dicitur Imilitudo verbi, &quodsii sequens regitur , siue occultum , sine patens dicitur A tau

Tertium exsequentibus dicitur siue cam

395쪽

LIB. TERTIVS

bium,quod quadruplex est. Primu dfccmmutatio totitis de toto,ueluti cum dicitur is t et enit ad me Zaidus fra: r tuus, ubi stater tuus dicitur commutatum de Zaido, & quia dicit totum Zaidum , appellatur totius de toto . Secundum dicitur commutatis alicuius, siue partis de toto, ueluti cum dicitur lo I percussi Diidum eaptit eius , ubi caput dicitur comutatum de toto Laido. Tertium dicitur ULMYI o commxtatio comprehensionis , siue potius comprcheiadcntis de comprehen , ut cum dicitur K , I depraedatur eu

Zaidus, euiis eius. Quartum , S ultimum dicitur iantalo eommutatio crroris, quae selum in uocali sermone contin crepotest, ut cum quis uolens dicere cquum , ex errore dixit l, mincin , dcinde corrcptus simul profert equum , veluti

Quartum tandem dicitur ι λα Coniunctis,sive coniuncisis quod adhuc est duplex. Primum dicitur is ut ι - coniunctio deelorationis , cum scilicet post unum nomen apponiatur aliud notius ad maiorem explicationem, ueluti cum dicitur U I Uenit ad me rater tuus Laidus . Secui dum dicitur coniunctio ciam particulis, uel io mi ad me Zaidus, edi Amrus, ubi Amrus dicitur magis proprie coniunctum, Zaidus uero dicitur . Ic coniunctumstiter etim, siue id cui coniim cito facta in o Idemq dicendum de caeteris coniunctionis particulis, ni disiunctivis, tum aduersaliuis,&c. Hac igitur sunt

396쪽

potissima orationis membra, ad quae reuocantur dictio ies omnes, quae in oratione conueniunt.. Sed in ijs notat adia ulterius, quod saepessippientur per si immas late ras,hoc estponitur sitinnia loco alicuiu, simplicis membri,& Quidum in Mobili lao iam praecessit plum, ueluti ii quod Diuram bonum AE abis. Similiter per summam suppleri potest agens , ueluti as placuit mi gutaemessus in Laidus . Accii alii Patiens, ueluti qu)d Vrinaris, Regulariter tamen summa locari solet, vice Chabari, & vice sequentis adiectivi,& interdum etiasti vice modificantis, si- uenio li Rgendi. In quibus locis necessario continere debet pronoqicia aliqudi referetis ac rediens ad Mobtadaum,siubstantivum, vel inodificatum.veluti Zaidus Pater eius si v , yci . vii Zyi si tit pater aius, ubi Laidus est M il ladaum , summae vero integrae stant loco Chabari. Item ad me homo pater eius sani , veli tu cita o U' ornit ad me Mm sas patrar eius,ubi summa imminalis, i ιν pa ir eius Liaui, & verbalis U δε- fit pate eius, stare dicuntur loco adiectivi, siue ad instar adiectivi assici it praecedens substantivum, quod, ut sic assici possit, necessario debet esse indetermin aliam, siue imrotuna , .

Praeterea dici quand .selet me

Zaidum Hantipatre eius, vel incesip γ

Taidum, O pater eius Bans, hoc est cum pater eius staret, ubi

summa verbalis . si, & no niualis est, i supplent locum otia sue dispositionis Laidi.

Atque

397쪽

Atque haec in genere dicta sitificiant de constitutione , siti compositione orationis, eiusq. partium,ac membrorum den minatione: modo peculiares orationis , eiusq. partium leges,& canones,explicare omrtet, quae potissimum in tribus consi-shint;nempe in dispositione, siue ordine ; In concordatione,si conserinitate; & in construetione mutua, siue regimia .

CAPUT QUARTUM.

De Dispositione, siue ordine Partium Com.

ponentium .

V Ο D hic per ordinem,siue dis vitionem intendimus non aliud est, quam situs,habitudo, siue relatio quaedam,qua una ex partibus hactenus traditis post, vel ante aliam collocatur. Hac vero de re quae potiora ex codicibus Arabum praecepta collegimus,per singulas earundem partium discurrentes, peculiaribus afferemus exemplis.

In primis ergo ut ipsa nominis significatio innuitinatura sua praecedere postulat suum Chabarum, Circa quod notandi sunt hi Canones. Primo si Chabarum suerit simplex, velutis homo animal, vel suerit ob a continent,sive Iocale nome,veluti

l l ct ous Laidiu in domo, tunc postponi quidem potest Mobtadau, ueluti vita Yt animal bomo,vel ulciat is

in Domο Zaidus; sed b. ω virtualiter,sime potestate praecedere dicitur,li est sensim generat perinde,ac si e mresse mi posito Chabaro dictum suisset homo animal, vel oliasi ci I Laidus in Domo. Vnde si reperiatur in chabaro pronomen aliquod coniunctum reserens Mobi datam, ueluti Laidus adhuc Mobi Gum postponi poterit, quamuis de ratione huiusinodi pron niti nun

398쪽

minum sit, ut praemittatur , ueluti in domo sua Zaidias, quia videlicet Laigui Mobtadaum quamuis actu, siue prolatione succedat; virtute tamen, siue sensu praecedit. E contra vero quia Chabarum , etsi quandoque praecedat, virtualiter tamen intelligitur subsequi ; idcirco si pronomen huiusmodi reperiatur in Mobtadao postposito , velutioloui ct in domo Dominus eius hoc ipsum dici non potest Mobtadao praeposito, ueluti olati J us, ta Dominus eius in domo , quia scilicet hoc pacto nomen ota domus, ad quam

pronomen eius refertur nec actu seu prolatione , nec Virtute

praecedit, unde hoc vel dicendum erit praecedente Chabarinvidictum est, uel annexo Mobtacio ipsimet nomini domus, ve luti inminus domus in ea. Secundo si Chabam suerit suma nominatis,ut io IZaidus stius eius pulcher , vel verbalis cuius agens non sit Mobtadai pronomen occultum, siue simplex sit summa , ut ita Laidus mortuus est pater eius, siue compsiuta ,

ut I Zai is venerit ad me pater

eius honorabo eum, tunc Mobtadatim nullatenus, postponi poterit, sed necessario ante totum Chabarum erit locandum , ut

iam in exemplis praedictis factum conspi itur. Tertio si Chabarum fuerit summa verbalis,cuius Agens sit praeuii Mobtadai pronomen , siue simplex, ut: αρ, Zaidus percusit , siue eodem modo composita , ut o Midui se bonorauινὰ - , honorabbeum. Tunc Mobtacium postponi quidem poterit verbo ipsi connexo voluti a. I percusit Laidus, & vil 5 si bono viris me Zaidia ,honorabo mm.; verun- tamen Mobtadaum non amplius manebit Mobtadaum , sed fiet Agens. Quarto si post Mobtadaum suppleat locum Chabari Agens aliquo cum scilicet Mobtadaum non est orationis subiectum,

399쪽

seu non stant r* sunt bammei. Tunc si subsequens Agens sit duale, ut non Liani, siue non stantes sunt duo homines, uel plurale, ut nonsam botnimi latenus Mobradatim postponi poterit, nis pariter ipsum fiat

duale, atque tunc non manebit Alobi aum, sed fiet Chab iit num homine antei 3

Quoad vembum autem,& Agens selum hic notandum, quod semper verbum prae dere debet, ueluti tere sit Z idui; QDd si posts natur verbum, ueluti I Lai dus pereonis, tunc Asens pr. aemissum, quod non regatur a ve bo fit Mobtadaum, nec amplius dicitur Agens, sed vices Aetentis gerit pronomen eius occultum, ut iam sepe diximus; illine tunc oratio composita; nam integra silmma ex uerbo,& occulto Agente coniecta , ad instar chabari de pracedente Mobta-dao enunciantur . Hoc ipsum autem . quod de Agente dicitur, intelligendum est pariter de patiente', cuius non nominatur agens de quo scilicet enunciatur uerbum passivum dum enim uerbum subsequitur stat loco Agentis, ac eius uicarium dicitur, ut percussus fuit Zaidus , in uero praecedit, dicitur Mobtadaum, eiusque uices gerit pronomen ejusdem Occultum, ut 5 Zalutis pereo sui eii. Quinque vero Patientis species superius explicatae regu-hariter subsequuntur uerbum , a quo reguntur , ut

rire si ego cum Amro Laidum coram Imperatore die Veneris, percussione valida ad correptionem eius . . Ucrumtamen μὰ vias id in qtio actum est, siue actionis

400쪽

subie him quandoque praecedere potest, cum id conmilitas aliqua poscit, uoluti vii Deum couemus, non ιδε- D. Imo necessario prsit, cum scilicet est nomen aliquod interrogatiuit,sive in se interrogatione continens,ueluti qu m percu sti Z Similiter cum hoc ipsum est conditional , ueluti quemcumque pcrcuties, percutiam . eodem pacto ratione conditionalitatis praecedit obviat id in quo siue ubi,& quando actum eri,ueluti quo tempore, sinue opta ad Urbii Ied.bo,uiel aqua octi sue ubi sedibis, fi debo . De ordine uero eorumdem patietati uin inter se, & cum Aginate peculiaria Authorum prς-ccpta non adnunt. ies sermonis commoditas, ac sensus facilitas attendenda est,ut scilicet inagis simplicia, ac breuiora praecedant, qu, uero prolixiora sitiat, ac dictiones alias secum deierunt postremo donentur loco, prout usus doccbit. Porro Uial Dispositio regulariter subsequitur id, cuius est disj ostio cum illud notum est, atque completa oratione are

ponitur, ueluti innit ad me Zaidus eum seruis si is de templo equitian cum uero nomen, cuius est dispositio ignotum est, necessario dispositio ipsin praecedit, ueluti I, O l Cenit ad me equitans homo quidam, hoc autem potissimum fit, ne dispositio cum adiectiuo confiiii datur, hoc enim numquam praecedit, ut suo loco dicetur ueluti in em hominem equitatem. Vn-dς cus' ratione . notificationis distinguuntur, omnino postponitur dis pssitio quae perpetuo in determinata cst. Raro etiam indeterminato nomini subsequitur, cum saltem casus diuersitas ipsam distinguit, quod amplius cx dicendis de concord tione

SEARCH

MENU NAVIGATION