Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

251쪽

sit it quandri a sit appelsi, Ha Glos dit cili' est ni utile ni contrairoau salut de vivi e lida marithre des Julla o de Gentiis O objecte

scandalum ad tempus exortum sit in perpetuum. Item super illud is Non est enim servituti gulae eius, Glossa Tontumelia Creatoris Solvit jus matrimonii in eo qui relinquitur. Contra matrimonium semper est inter duos ergo in utroque solvitur, vel in ullo. Re SPOD deo, matrimonium solvitur in utroque , Sed impedimentum ex matrimonio resultans manet tu discedente solum. Item is Circumcisi nihil est v Contra circumcisio quidem prodest si Legem ObServes. - Re Spondeo : ante Christum proderat, Sed pOS non pro-

Item super illux re nusquisque in qua Vocatione n Glossa : Ad salutem nihil prodest vel obest udaicus vel gentilis ritus. Contra GaI , , v. 2 ciis Sicircumcidimini , Christus vobis nihil ProdeSt. -Respondeo : Glossa loquitur de ritu conversandi inter homines, noude ritu Deum colendi. T. II.

252쪽

Permanere in statu suae conditionis in qua Oeatus est hortatur, licet servitu sit, qua nihil homiui contingere durius poteSt. 21. S. rvus vocalus eS, 'lo' si tibi cura' Seu et si potes sieri liber, magis utere. 22. vi erit m iri Domi/ὶ vocatus StSer Pu S libertus est Domini. Similifer qui liber vocalus St, ρὶ ΓυS StC iri Sti.

23. prelio empti estis molite fieri sei vi

24 UitusquiSque ergo in qu vocatuSest frater, in hoc per iumea apua

Superius ostendit quod si infidelis conjux non discedat, fidelis debet patienter Ommanere. Primo , ad hoc allegando Spem conversionis infidelis. Secundo, permanentiam in Statu propriae Vocationis. Tertio, exemplum inritu eouVersationis, hic Quarto, allegat exemplum in statu conditionis. Ubi primo, ipsum Xemplum ponit. Se eundo rationem exempli subdit cibi u Qui enim in Domitio, etc. D Tertio, echo regulam generalem concludit,ibici uinus qui Sque ergo, etc. I ID PRIMA, primo proponit in ali

uit libertatis possibilitatem, ibi si Sed

253쪽

rendent plus il li cause de tui. Et Bode ex Si torioursu'on doli

craindrecla fortune, 'est plus en ore lassisenne que a Inuuvulse.

ter que deme qui interesse e salut done nou devons sitre indisserenisli 'sigar de a liberi et de a servitude. - I. I dit dones v. 22

et M poim, etc. tertio, horum Prae- eminentiam ad alutem, ibici a Magis

quaa dicat, unu AquiSque in qua Voc 1-tione Vocatu eat, in ea permaneat Verbi gratia, QServo vocatu eS, ad fidem, se Christi, non it tibi curae, nut se veli servitutem effugere L nde inest num servum Philemonis, qui ad eum confugerat, cum precibu remittit ad Dominum, ut patet in pia tota ad Philemonem. - II. Sed n Potiu Si potes fieri liber. manea in Servitute,

quia causa eat humilitatis. Et sicut ait Ambroεi Q uatit qui despectior eAt in hoc inculo propter Dominum, tanto magia exaltabitur in suturo Gregorius Quanto quis Deo preti otior ot tanto propter eum utilior Boetius : Cum omnis fortuna timenda git, magis tamen

II DEINDE, cum dicit is ui enim in

Domitio Oeato fit, etc., n hic Eubdit rationem exempli. Et Primo Ponitr tionem exempli ex parte Eervorum γε

cundo ex parte liberorum, ibi is imiliter qui liber St, etc. Et est ratio talis in generati : Servi tu et libertas uti in Domino ad alutem , Osolum debρmia eis solliciti de pertinetitibus ad salutem , ergo pro indisserenti debet eεε nobis ervitus et libertas. i. Dicit ergo ui enim in Domino, netu i dicatu et vere non debea curare,

254쪽

uetenim, pro quia, qui in Domino, id est in fide Domuit, u Vocatus eStae Vus D erVitute corporali u libertus est Domini. quia Se a Domino manumiS-

Sus liber est libertate Spirituali. Est autem libertus a servitute liberatus, et talis a servitute peccati a Domino est liberatus, ideo Domini libertus Ioan . . VIII, v. 36 Si filius vos liberaverit, vere liberi eritis. II. Deinde, eram dicit u Similiter qui

liber vocatus est, etc., n hic ponit rationem ex parte liberorum. Ubi primo, tang it tu liberis cum servis pro Christo debitam servitutems Secundo servitutis

rationem, ibi re Pretio empti; n tertio servitutis obligationem, ibi is Nolite, etc. n Dicit ergo Similiteris et re qui

liber vocatus est, n libertate corporali, u servus est Christi, n servitute spirituali Rom. , I, V. 1): si PauluS, Servus Christi Jesu, etc., n quia Sive SerVUS, Sive liber, omnes tam e Servi et hoc justum St, quia si pretio empti estis.

Hoc dicitur, quia pretio inaestimabili sanguine Christi Pet. I v. 8)u seu

corruptibilibus auro vel argent redempti estis de vestra Vana conVePSatione, etc. quia tauto u pretio ompti estis, nolite fieri servi hominum,upostponendo Servilium Dei et vos humanis SuperStitionibus Occupando hoc enim faciebant isti Supra, I, V. 2): Ego sum Pauli, ego autem Apollo.

255쪽

III u UNUSQUISQUE ergo, n et Cir Umcisus et praeputiatus, Sero et liber, in quo D Statu, u vocatus e St lanter, id est fidelis, u in hoc permaneat apud Deum, Sc. ObSerVando diVitia au- data a Qui enim perseveraverit uSque in litiem, hi salvus erit uallh. XXI, V. 13 . Ergo Si conjugatus vocatus est adsidem, maneat conjugatus seruaud li-

256쪽

De vir a initate disserens, pam consulit

ae laudat, non tamen e praeeePt Servandam affirmat, sicut e praeeepto servi indum mattimonium est.

pe cavit tribulationem lamen carnis habebunt hujusmodi. Ego autein cibiS

principio hujus eapitis egit de matrimonio hic incipit par seeunda in qua agit de virginitate. Ubi primo, agite virginibu Secundo , de virginiam custodibus, ibi u Siriliis autem turpems videri eXiSlimat, etc. In prima, primo ponit Virginibus permanendi in Virginitate ODSilium Se eundo, nubentibus dat bene vivendi modum, ibi in Hoc itaque dico Patre S, etc. ntertio ostendit quod magis expedit servare continentiae propOSitum, ibi in Volo autem vos Sine Sollicitudine SSst, etc. n

257쪽

u Vos qui nondum vovistis, qui potestis capere capite Malth. XIX), perSeveranter tirrite, ut 9mprehen aut in I Cor. IX tollite hostia quisque suas et intruite in atria Domini, non ex necesSitate, OleStatem habente Vestrae Oluntati S. Neque enim si ut n0n maechaberiS non occide Laesu. XX) ita dici potest non nubes ilia Xiguntur, ista Osseruntur. Si si aut ista, laudantur nisi fiant illa, damnantur. In illi Domitius imperat debitum vobis cin his autem, si quid amplius Super erogaveritis , in redeundo reddet vobis. S. Aug. de Sacris virginibus, cap. XXX.)In prima parte virginitatem consulit et laudatu Seeundo , matrimonium jam contractum concedit et approbat, ibi

si Alligatus es uxori, etc. n tertio, matrimonium contrahendum defendit, et a peccato excusat, ibi Si autem ac

ceperis uXOrem, etc.

I Iu si v dicit duo de virginitate :primo, quod non est SerVanda e Praecept0 secundo, quod est SerVBnda X consilio, ibi is Consilium autem do. Ubi ponit duplicem rationem quare istud consilium est servandum : Prima est consiliarii auctoritas Secunda rei consultae dignitas, ibi uinxistim enim

I. Dicit ergo De VirginibuS, etc., quasi dicat de conjugati non Separandis praeceptum Dei est de virginibus autem praeceptum Domini non habeo, ut Se contineant, Vel ut nubant. Quod

enim de hoc dixit Dominus Mutili.,

XIX, V. 12), dixit consulendo Qui potest, is inquit, re capere capiat. Virgiuitus autem, Secundum ligustinum, re eSi non Praecepta : Suaderi pote St, imperari non poteSt. Consilium autem O , n e de continendo, consilium milii in Spiritu Sancto inspiratum Tob. IV V. 19 Consilium sempera sapiente perquire. - Consilium, inquam, si do, i et cli Oc u tanquam

258쪽

virginite, et que et sita est biens si ant, hiaus decla puret&; doux, licause decla liberisi profit te, Deauge dela sic sempense, cur il donne droit hisne ursi ole et a centuple S. Lue VIII, V. 8 . . Augustin, cit dans a Glose dita La virginit surpasse a condition duri'hu- maine naturae; par ille les h0mme deviennent se labies auxconsecutus a Domino miserieordiam, id est apostolatum mihi misericorditer

ad hoc ut sim fidelis, o in dispensatione mihi eredita unde credendum eSt mihi in consiliis Luc. XII, v. 42 Quis putas est fidelis servus nmaymo: Quia ei mandaluti fuit ut esset fidelis consiliator, non debuit consilium indigentibus abscondereri et est argumentum quod est acquiescendum consilio praelati. II. Deinde, cum dicil Existimo ergo, etc., n hi tangitur dignitas jus quod consulitur; et tiae dupleX una, quia expediens bonum Psecunda, quia honestum, ibi is Quoniam bonum eSt, etc. n-l Dicit ergo u XiStimo, etc.,

quasi dicat, quia fidelis consiliarius

sum, re exiStim ergo hoc bonum eSSe, nse manere in Virginitate , et hoc, propter instantem necessitatem , conjugium Sc VitaDdum, quia multae necessitates instant. Unde distuntur esset mola Lum XVII, V. 35 . Unde Vulgariter dicitur quod matrimonium habet magnum S. - EXistimo, inquam, et Vere, quia u bonum est homini Si esse, , Se in Virginitate. Bonum, Se honeStum Propter puritatem,

delectabile propter libertatem utile propter mercedem, quia ei debetur aureola et fructu centeSimus Luci VIII, v. 8 . Augustiuu in GlOssa : Supergreditur virginitas conditionem humanae naturae, per quam homines angelis as-

259쪽

vivre dans la continence car, ainst queste disent les ap6 tres S. Matth. , XIX, V. 10 Si telle est la condition 'un homme lici 'sigar de sa

a Virginitatis integritas set per piam continentiam ab omni concubitu immunitas angelica Orti est, et tu earne corruptibili incorruptionis perpetuae meditatio. S. Aug. d Sancta virg., cap. XIII.) uinabent conjugi bonum suum , non quia sitos pro reant, Sed quia Oneste, quia licite, quia udice, quia socialiter procreant, et procreato Pariter, Salubriter, instanter educandi quia thori fidem invicem servant quia Sacramentum connubii non Violant. - ibid. cap. XII. similantur Major tamen victoria virginum quam angelorum Gangeli enim Sine came Vivunt, Virgines autem in carne triumphant. II DEINDE, cum dicit u Alligatus es mori' etc., n hic matrimonium contractum concedit et approbat. Ubi primo, dicit quod conjugatus non debet quaerere divortium; secundo consulit quod solutus non quaerat conjugium, ibi u Solutuse ab uxore, etc. - I. Dicit ergo u Alligatus, etc. n quasi dicat licet continere Sit bonum, tamen uolligatus Suxori ' noli quaerere Soluti otium , maxime Si bona est Eccli. VII, V 2 l): Noli diseedere a muliere sensata nitdicit ualligatus . , quasi dupli ei vinculo

ligatus, C. OnSenSu per matrimonium initiatum, et copula carnali per matrimonium consummatum. Si enim tantum uno Vinculo, Se Sol CODSensu ligatu eSSet, OSSet quaerere Olutionum , c. intrando religionem. II. u Solutus es ab uxore noli quaerereuXorem, Si Potes continere, quia Sicut

dicunt apostoli Malth. XIX, V. 10 :

Si ita est causa homini cum Xore, non expedit nubere.

III DEINDE cum dicit Dis Si autem

260쪽

v. 28.

sans si elisi ensuite u 'une condition molns onereus est de ne pas Se

I saut noler ei que a suinte virginit est uti granditen, Draison de

ni ut contrahendiam n e stato. Ubi primo Ostendit quod in atrimonium potest contrahi Siue peccato Secundo, quod levius est esse sine coii jugi O, ibi u Tribulationem tamen, te. In Prima primo, propoDit veritatem de non Virgine Seeundo, de virgine, ibi is Et

I. Dicit ergo: Si autem solutusAES, noli

quaerere Xorem Si autem acceperis UXOret non e bono siue non ad expletionem libidinis. non peccas di ucllic autem eSt arguntentum evidens contra haereticos qui conterium ut matrimonium, de quibus 1 Pisu. , IV v. 3 rohibentes nubere. - uitis similiter, Si nupserit Virgo, , non Virgo Deo dicata, illaia, Se eundum Ilieronimum , OVentibus Virginitalem non Olum nubere, sed etiam

se beata Virgo, eum de Sponsata esset Joseph. - II. u Pribulationem tamen carnis iubebunt hujuSmodi, Ou-jugati, id est a laetionem pro rebuS nece SSarii procurandis , et sibi, et siliis suis, et aliis Dunde levius est esse Sine conjugio. Ego autent Obi Pareo, quasi dicat conSul e Vitare conjugium, quod tamen concedo, parcendo ivlirmitati vestrae Vel Sic u Ego autem vobis pare , D in hoc quod consulo caveretribulatione carui S. Νolandum est hic quod saneta virgi-