장음표시 사용
291쪽
tant par te simul aere et 'esprit qui usis idea car de ce deu ch0SeS,il ne sis ulte te de ce que pensent les idolatres Isii , , V. 14 ἰadvocatos, salubritas magnos, utilitas iniquos, liberalitas avaros , efficacia
II DEINDE, cum diei tam De escis autent quae idolis, etc., nate ostendit quale nascientiam habent de idolotitis, Sten- deI S primo, quod seiunt idolum nihil esse; Secundo, quod Sciunt omnia a Deo esse, ibi u Nam etsi sunt qui dicantur dii, et e. I. in prima, primo, dicit idolum nihil esse secundo, juxta hoc nil declarationem ostendit Deum non nisi umimesse ibi is Et quod nullus Deus etc. - 10 Dicit ergo De Scis Bulem, etc., nquasi dicat praedictis modis non Valet Scientia , sed tamen re de scis irae immolantur idolis, is scimus Scientia Vera, se quod in se sunt licitae, nec propter idolum sunt immundae , et hoc quia re idolum nihil est in mundo. D Octriplicit Erexponitur. Primo modo, Sic u Idolum nihil est in lirundo, n id est inter creaturas mundi quantum ad sormam idoli. Licet enim maiori idoli sit aliquid , Se aurum , Vel argentum , Vel hujusmodi tamen nihil est forma, Sc. quae creditur ibi esse ab idololatris qui credunt idolum esse Deum IS. XLI, v. Ecce Vos estis e nihilo, et
Opus eStrum e eo quod non e St. n Secundo modo , sic Idolum nihil est,nSc. persona subsistens e simulacro et
spiritu praesidente. Ex istis enim duobus nihil sit, sicut ab idololatris putatur Ier. X , V. 1έ ConsuSus est omitis
292쪽
ain si appelsi parce qu'il est ait hcia similitudo de quotque obj0tis
artifex in sculptili, quia falsum est quod
conssavit et non est piritus in eo. Τerti modo, sic Idolum nihil est in mundo, , id est nullius rei quae sit in mundo habens similitudinem. Est enim dii orentia inter idolum et Simulacrum, quia Simulacrum dicitur quod fit ad similitudinem rei alicujus naturalis; idolum autem ad nullius rei est similitudin0m, ut si corpori humano addatur caput equitium IS. XL, V. 18 Cui similem feci iis deum, ete. 4-2 Et DScimus etiam re quod nullus Deus, nisi unu n Deut. VI, Audi, I Srael, Dominus Deus tuus, Deu Unu e St. II. Dein ue, cum dicit se am etsi Sutit qui, etc., is hie Ostendit quod sciunt omnia a Deo esse non a diis nuncupati-ViS. Vel adoptivis, ut sunt idola , vel sancti, Sed ab uno Summo Primo ergo,
dicit quomodo potest intelligi deoruua
pluralitas, se per adoptionem Vellaun-Pupationem ; Seeundo, quomodo est divinitatis unita . e. per ESSenti Rm ibi is obis tantum unu DeuS, te.
Ubi primo, tangit unitatem in Patre secundo, in Filio, ibi Et unus Dominia S, etc. In Prima tangit tria, Sc. essentiam, quin re unus DeuS D personam, quia re Pater; potentiam, e quo Omnia D clementiam, quia, et nos in
illo. , Similiter ista tangit in Filio. Dicit
ergo am etsi sunt, etc., is VRSi dicat, et vere non est nisi unus Deus,
293쪽
il est uti grandis Ombre d dieii qui participent sirital, lumen lila Divinit si comm les aint et les justes durastigne ur, es apo-
Nam etsi sunt qui dicantur dii is vere participatione divinitatis , ut sancti PS. LXXXI, V. 6 : Ego dixi, dii estis, n
is Sive in coelo, n ut Sancti comprehensores, re sive in terra, D ut saucii viatores. Siquidem sunt dii multi vere participatione clivinitatis, ut sancti et u tidomini, apostoli et piaelati, si nobi Stamen , te noli modo legitur Sic u am etsi sunt qui die utitur dii ingentibu S, Se salsa nuncupatione Grai Vein coelo, n ut Sol, luna; u sivst in terra, niit Mercurius et Diana re siquidem Sunt dii multi is sola se nuneupatione, Se 'cundum Geutiles Ps. XCV, v. Dii gentium daemonia. doui inim ulti is qui aliis praesunt; si nobis tamen tantum unus est Deu n essentialiter, Se u Pater, ex quo muta n Secundum naturam et per paternam auctoritatem Rom. XI V. 6 E quo omnia, et nos in illo per gratiam; D ACt. XVII, v. 28h re In ipso vivimus, movemu et
Deus, Dominus Jesus Christusn Ioan ., X, V. 30 Ego et Pate unum sum US, D
- se quem Omnia, n e facta sunt
secundum naturam Isian. , , V. 3):u Omnia per ipsum laeta utit. , -- Lino per illum n c. Sumus tu Deo per gratiam Rom. I, V. 5 Per quem accepi gratiam, etc. n ergo nus Staltissimus Creator Omnium OmnipotenS.
Ex his elicitur talis ratio : non est nisi
294쪽
saible, α est Souill si v par ceux qui sent a Selen de droite mais sancta charit si et par ux, es altiles soni atris enti ainsis dans 'erre ur Deut. XXVII, V. 18h u audit gelu qui fera errer 'aveugie dans leunus Deus qui secit omnia; sed multa sunt idola ergo non sunt Deus quilaei omnia , est creduntur aliquid ergo nihil in SED non in omnibus est seientia. nHabito quod majores illorum habent scientiam de idolotitis , hic ostendit quod minores hac scientia carent. Ubi prim O, Ostendit quod in quibusdam defuit praedicta de idolotitis scientia
Secundo, quod Propter hoc, Su, e. idololitorum polluitur eorum eon Scientia. Ibi primo, tangit pollutae On- Scientiae rationem secundo, ipsam pollutionem, ibi Et conscientia ipsorum, etc. n Dicit ergo a Sed non in Omuibus , etc., n quasi dicat hoc sci- mu nos se. quod idolii nihil est, sed non in omnibus, n ut in infirmis, est scientia n hae es et Vere non est in omnibus quidam tamen, etc. Vel si nos scimus quod re idolum nihil est, in mundo. uidam enim eum conseientia idoli, quia se putant idolum aliquid divinum esse u S JUe Dunc, n id est post conversionem si gutante re manducant idolotitum n id est de sanctificatis idolis, et hoc non quasi cibum si inpliciter, Sed quasi idololit una, Se ad reverentiam idoli, re et conscientia illorum , is cum sit infirma uiolluitur nper illos. c. qui habent ructam scientiam, Sed non cum charitate, per quos in hune errorem infirmi inducuntur D 'ut. XXVII . v. 18 Maledictus qui
errare facit caecum in itinere iis mic
295쪽
li Distu, I mat scia droitur de la Di en angeant ea psaliis sutias justi fisi en salsant usag duilat de lentilles, et Eliu ne futioint ouill si
innuit quod non cibus, Sed Oui cientia polluitur per peccatum , comedendo ad
IV DEINDE, cum dicit u Εse autem
non commendat, etc., u hic quarto Steu-
dit quod eo ram eis idolotita comedere non debent Ubi primo, ostendit quod hujusmodi comestio nihil prodest apud Deum secundo Probat quod non Praestat aliquod bovi augmentum, ibi
uΝeque enim Sinon, inducaverimuS. D- I. Dicit ergo Esca nutem, etC., quasi dicat: illis nocet vestra comeStio, VObi autem non rodest, a Se enim nos non commendat Deo, is Sed recta
fides tu edendo. Nam nec Esau es leuticulae justificatus est, nec lia esu
carnium pollutus est Rom. XIV, V. 17):u Non est regnum Dei esca et potus D ticbr. XIII, V. Bouum est gratia stabilire cor, non Sei S. H. Deinde cum dicit is eque enim si non manducaVerimus, etc., n hic proba quod proposuit, et est sua ratio talis : On comedere idolotitum non diminuit bonum; comedere non augetuergo talis S a Sumpta et uota Sumpta Diliit prodest apud Deum et hoc estilliod dicit eque enim Si non manducaverimus, deiiciemus, is id est minus ab eo habebimus u neque Si manducaverimus abundabimus, in virtu-
296쪽
parce que les aliment profitenti l 'estomac et non Di 'a mea et ainsiceit nourriture 'insgressant a sirit ni decla vie, ni de adustic0, nide a doctrine, it fauto renon ceri cause di Scandale.
libuS, quia AESea Ventri, non menti l Vitae, justitiae et doctrinae, dimittenda proficit; et ita, cum non sit de Veritate i est propter scandalum.
297쪽
9. Mais renez arde que ceti liberi que υ0lis ave ne sol potir est albies une occasion de chule. 10. Car si l'unci euae volt un de cetiae qui soni plus instruit ossista obledans unciseu consuersi auae doles, ne sera-t-il a porto, ut doni a consolane est albie, d mangerinussi de ces viandes sacrisi es auae idole. 11. Et insi, par votre Science, 0us perhez 0tre rhre eneore vibis,p0ur quide Chris est mori. 2. Or, psiehant de a sorte contre vos f/'pres, et blassant leur conscience,
I rtatur ne ossendiculum ponant infir
mis eorum licentia aggeren Se malle perpetuo a carnibu abStinere, quam es carnium ratrem Offendere.
9. Videte autem ne for te haec licentia vestra ossendi cidum at insirinis. 10. Si itis enim viderit eunt, qui ha-b scientiam, in iustio recu ubentem, nonne conscientia ejus, cl&n sit insit ma aedisicabitur au manducandum
tuo lotitulit. Et peribi insimnus in tua conscientia frater, propter quem Christus
l2. Sic autem liccantes in fratres, et percutientes conscientiam eorum in-βmnam, in ChriSto peccatis. 13. uapropter Si esca scandalizat
fratrem meum, non manducabo carnem in aeternum, ne fratrem meum scandalizem.
Haec est secunda pars hujus capituli superius enim ostendit quod in se licita est comestio idolotitorum iste monet
abstinere ab ea propter Scandalum infirmorum. Ubi Primo, monet ne ossendant fratres ua comeSti Otie Secundo
quod potest offendere, ibi Si enim quis viderit, etc. tertio, ostendit malum quod inde potest accidere, ibi : Et peribit infirmus etc. quarto praebet se in exemplum abstinenlium ibi Quapropter si esca scandali
I DICIT ergo Videte, quia quantum
298쪽
a dans celte dolemne divini id et quem 'est par respecto ou elle qu'on agit de a sorte. III A ces uires parole. v. insi 0tre scien e Sera cauSede a perte de cedrhre η S. Paul fait res sortirile mal qui pe ut resulter
ad nos nihil prodest vel obest esca ipsa, sed tamenis Videte ne sorte haec licentia
vestra n qua Scitis licere Vobis eo me.
dere de idolotitis, osseudiculum sat infirmi in fide, qui nondum sciunt idolum nihil esse Levit. XIX, V. 14 :
II DEINDE cum dicit: u Si quis viderit. etc., n hie Stendit quomodo possunt O fendere, quia comedendo idololitum coram infirmis Ubi implicautur tria
concurrentia ad Scandalum P Primo majorum seientia secundo, OmeS
tio idolotiti publica, ibi is In idolio recumbentem P tertio , Oeensi scandali accepti, ibi is Nonne conscientia ejus sDicit ergo Si enim quiS, etc.. AEURSi dicata et vere potest esse offendiculum, si enim quis re infirmus D Videt ut eum qui habet seientiam , recumbentem in idolio. id e Si inpraesentia doli. nonne conscientia ejus, cum Sit infirma n perte u aedificabitur, δε id est per laetum tuum, a ad manducandum idolotita 8 id est sacrificata in reverentiam idoli; quasi dicat sic videns enim quis fratrem peritum in idolio sacris eata comedere, incipit ipse edere non illa conscientia qua ille, Se Peritiae cauSa, sed id putat essem amen in cujus reverentia hoc
III DEINDE, cum dicit u Et peribit infirmus, s hic osteudit malum quod inde
299쪽
chant de in sorte conire vos Dbres vi anile scandale sontuensermes
potest accidere, et hoc duplex : primo,
seandalum proximi se undo Ossen Samproximi, ibi : Sic autem pec Ante , etc. In prima implicantur tria oste- cantis conditio, a quia infirmUS; D peccandi occasio, quia re in tua conscientia mpeccati exaggelatio, quia re propter quem Cliristus mortuus est D Dicit ergo Et
ita peribit infirmus is uide, id est ciuiua scientia frater,is id est occasione accepta a tua scientia, quia te sapientem Videt comedere, putans quod sub idoli veneratione comedus, Pro Plerquem n salvam lumis Christus Ortuus est is et ita graviter pecca. BOm. XIV, V. 1.5): Noli cibo perdere illum pro quo mortuus est Christus. Sic autem T. II. Peccantes in fratres, peceat Scandali, i et percutientes conscientiam eorum infirmam n gladio mali Xempli Amos, IX, Percute cardinem, , id ost
On Scientiam, re et Oui movebuntur Su
perliminaria, is id est intellectus se a sectus. In Christo peccati , D cujus meimbra sunt: non ait in Christum, secundum Glossam, quia in Christum peccare est Christum negare id eri peccare in fide. In Christo peccare est in his quae Christi sunt peccare, Se in moribus : sicut ille qui in Lege est, dicitur in uege peccare qui autem in Lege non est, dicitur Iure are in Legena . I igiNDE . cum dii it uapropter Si Sea, etc., n hic ultimo Protioni se in
300쪽
ne dis pas et de viande miserte auci doles, mai si quelle qu'elle soli. Si done li causeta scandale qui eut en resulter potar mon Ddre, illa ut 'absteriir, en quotque sorte de ce qui estis si essaire lida vie heombie plus forte aison de Se Superfluitsis. Et cela, non parce que
exemplum abstinentiae Dubi primo implicat seandalum Seeutido, e hoc X-plicat abstinentiae propositum, ibi
re o manducabo, etc. n tertio, praevenit dubium ibi is e patrem meum, etc. n Diei ergo uapropter ne Sc peccem in Chri Sto, a Si se scandaligat fratrem meum non manducabo carnem n liquam non Solum idolotita, si in aeternum is Si ergo Propter se andalum fratrum abstinendum est quasi aut de S Sariis Vitae, multo magis a Super- suis; et hoc non ideo quod se in se mala sit, Sed me seandaligem fratro in meum. D Nam Matth. XVIII, V.
Qui scandaligaverit unum de pusillis istis, expi dit ei ut suspendatur in collo ejus mola Sinaria, etc. B0m. XIV, V. 20 Omnia munda mundis, Sed malum est homini qui per offendiculum
Hic quaeritur super illud is Seientia instat , Glossa Scientia per se inutilis
est. Contra Seientia per Se bona est; ergo et utilis. - Responsio GD utilis est ad salutem, utilis tamen ad multa alia. Item se Charitas aedificat. D Contra Si eut scientia lassat, non per auSam, sed per OceaSionem, Sic et charitas. Responsio : Non ut simile, quia seientia habenti se manifestat, sed non si charitas, quia nemo certus est de charitate. - Item super illum a dolum nihil est nil ossa : Naturam Deus
formavit, sed stultitia hominum sormam dedit. Contra : Omne esse est a Deo;