Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

301쪽

ergo omnis forma. - Responsi LGlossa loquitur de forma putativa in natura, non de Vera. - Item ibidem Glossa Forma hominis in idolo non est laeta per Verbum. Contra Ioan , I, V. 3 : omnia per ipSum lacta Suul. D me S- P0nSio uamvis forma hominis in illo sit saeta per Verbum, non tamen iuidolo, id est ad colendum. Item ibidem Glossa Idolum nihil est, quia nullius rei quae sit in mundo similitudinem habet Co utra io potest arti se cogitare vel formare, nisi qualia Vidit. Responsio : on habet similitudinem in loci Sed in partibus. - Item SVP Pillud is ullus Deus nisi unus nil OSSab0 dicit ne putetur esse Deus in idolo. Contra Deus, licet sit unus, tameu Stubique. - Responsio In idolo est per Potentiam, non per praeSentiam Vel unionem, ut putabant Gentiles. Item ibidem Glossa Pars rinitatis non poteste SSe quicumque unus in tribus Cou-tra Cujuslibet numeri pars S unitas. Responsio Trinita non est numerus simpliciter , Sed numeria Personarum.

item super illud is Et si sunt qui dicuntur dii nil Ossa Participatioue divinitatis. Contra : Divinita est imparticipabilis. - Responsio : Participatio haec

Item ibidem Glossa quaeritur utrum angeli vocandi sint dii. - Responsio Ouamvis participent divinitatem, tamen secundum Glossam non sunt dicendi dii, propter Periculum adorationis. Item

302쪽

super illud is obis tamen unus Pater. Glossa Irinitas est nobis unus Pater non tamen ille qui tertia in Trinitate persona alius. Contra radem et diversum dividunt ens. Respondeo, quod quamvis idem et diversum dividant

en creatum, non tamen increatum,

quia ibi est identitas tu essentia ulti diversi tale in personiS. Item NON in omnibus est scientia. Contra Si praesue in Q u Omnes scientiam habemuS. - Res tonsi Illud non intelligitur uni Versaliter, sed de majoribus. - Item super illud Esca non commendat uos Deo; n dicit Glossa : Sumpta Vel non Sumpta Contra AErgo abstinentia nihil meretur. Responsio : on Virtus e Seae, Sed virtus abstinentiae prodest. Item esca Scandaligni, etc. Contra Ergo pro eandalo fratris apane et vin abstinendum est in perpetuum. ResponSio : On est simile de DeeeSsariis et Superfluis , vel loquitur hie de seandalo activo non a Ssivo; vel persectionis est hoc , non neceSSitati S. Nolandum est hie super illud D Unus Deus D quod Deus potest accipi multili liciter se salsa nuneupatione, et Sic idola dicuntur dii PS. XCV V. 5 Omnes dii gentium daemonia D Jer. X, v. 11 Dii qui coeli im et terram non fecerunt aereant de terra. D Vera adoptione, et Sic sancti dicuntur dii Ps.,

303쪽

I saut galement remarque que Isi sus-Christis appel unique et

filii Excol si omnes, O autem Sicut, etc. n undana praelatione, et Si prae

Diis non detrahes no Ioan. X, V. 3 9 : Si illos dixit Deos, uti quOS, etc. MESsentiae proprietate et sic Trinitas dicitur Deus Deut. VI, Audi, Israsit Dominus Deus tuus unu e St. nitet notandum quod Christus unus sine pari multipliciter dicitur. Primo, unus Deus propter naturam divinitatis: unde sic uultus est Deus nisi unuS. Secundo, unus Creator propter inlinitatem potestatis siccii. I. v. Unus est ultissimus Creator omnium naertio, unus homo propter ingularem emine litiam sanctitatis Ps. XIlI, V. 2h: Non est qui faciat bonum, etc. n Dan. XI. V. 50 Expedit ut unus moriatur homo is Quarto, unus Dominus propter gubernationem praelationis Ephes. IV V. Unus Dominus, una fides, etc., n et hoc modo unus Dominus Jesus Christus. Quinto, unus magister propter infusionem cognitionis sua illi. XXIII, V. 8 OD Oeemini magistri, is quia magi Ster vester unus est Christus. Sexto unus Pater Propter productionem universitatis uulth. XXIII, V. Unus est enim Pater vester qui in coeli S St. n Septimo, unus Pastor propter generalem resectionem populi fidelis Ioan. X, v. 16 Fiet unum ovile et unus pastor. n Octavo, uua O8lia Propter in-

305쪽

CAPUT IX. LECTIO PRIMA.

Probat sibi istere sumptu accipere, inlue nunquam sumpsi SAst, etsi Apostolus sit liber et potestatem ha

bens.

l. Non sum libem non sum apostolus Nonne Christum Dominum nostru tu vidi Nonne opus meum υ0Sestis in Domino p2. Et si aliis non sum apostolus, sed tamen vobis sum : nam siqnaculum ad0stolatus mei vos estis in Domino. a. mea defensio apud eos qui me interrogant, haec ea ι 4. Numquid non habemus potestatem manu ucandi et bibendi p. I. Numquid non habemus potestatem

sororem muliercular u circumdu

cendi, sic t et caueri apostob, et fratres Domini, et Cephas p6. Aut solus esto e Dumabas non habemus potestulem hoc operandi' T. uis militat suis stipendiis n- quam quis plant ut vineam, et e fructu ejus non edit Z uis pascit gregem, et de lacte Lyreuia non uan-auca ty8. Numquid secundum hominem haec dico, an e Leae haec non dicit Z9. Scriptum est enim in leo Moysi Non ollissabis os bovi trituranti. Aunquid de bobus cura est Deo

306쪽

10. An m pler nos utique hae di id pueam pro 'tre nos illique Scripta sunt quo inam debet in Spe, qui Grat, Grare, et qui triturat, in spe fructus percipiendi.

Superius monuit cavere ab edendo idololita oratii infirmis propter eandaluiu fratrum infirmorum iste pro-p0nit se in exemplum, quia propter alios abstinet se a sibi licitis, Se ab Reeeptione sumptuum. Ubi Primo proponit multipliciter quia ieitu ui est Sumptu ac ipsere Secundo, quod nihilominus non vult aeeipere, ibi Esto

autem ullo horum usu Sum, etc. In

prima parte , quod licitum Sit sumptus accipere, probat tripliciter : Primo, Per

aueloritatem Secundo, per alionem, ibi is Si nos vobis spiritualia seminavi muS, etc. n tertio, Per Xemplorum similitudinem, ibi esellis quod hi qui ete. 8 In prima, primo, Probat per auctoritatem apostoli se dignitatis; se

cundo, per Uetoritatem humanae con

suetudinis ibi is Quis militat suis stipendiis, etc. n tertio, per auetoritatem divinae legis, ibi is umquid Secundum hominem, etc. 3 D I PRIMA, primo, probat quod sit apostolus generaliter Secundo, quod sit apostolus eorum specialiter, ibi ussit si aliis non sum apostolus D tertio, quod potest accipere sumptus licite, ibi u umquid non habemus, etc. n

307쪽

I. In prima, primo, quaerit an habeat

libertatem aecipiendi Sumptus Se Undo, an Sit apo Stolus ibici ci Non SumasOStolu S, etc. n tertio, probiat duplici ratione quod sit liber, et apo Stolus, ibi onne otii inum Jesum Christum, etc. 3 - 1 Dicit ergo is onSum liber etc. Τὰ quaesi dicat abstinete ab hoc licito, se ab esu idolotitorum, quia ego etiana abSti Deo a Stipendiis, cum tamen habeam libertatem accipiendi. - Numquid enim v Non uina90Stolus D imo, vere Sum POStolia S Gal. II. v. 6 ui operatus est Petro in apostolatiani circitu, i Sioni S, P eratus est et mihi inter gentes , Est ergo ruti sua talis soninis apostoluS, ratione sui apostolatus habet libertalem accipi, nili sumptus Sed ego Sum PostOlus : utrumque probat postea ; ergo, ete. - ' Deinde, cum dicit otine Dominum Jesum Christum, etc. n hic probat duplici ratione quod sit aposts-

luci : primo, per causam ; Sectini O, Perellectum, ibi re Onue Pus meum et 3, Prima ratio su iacitur e Parte

Christi mittentisci secum in X Parie Cori tithiorum quibus mittitur. - Prima ratio talis est Ego vidi Dominum, is qui me misit ad praedicandum ergo sum apostolus. Et hoc est quod dicit Nonne, etc. In quasi dicat :

num Jesum Christum vidi is Hod didit Propter pseudoapostolos , qui dicebant

i si sum non esse ad OStolum . quia non

fuerat in societate Domini, Sicut caeleri apostoli Ipse autem vidit Lum jam im-

308쪽

mortalem , Secundum Glossam, Vel in via Ict. IX, V. ), Vel in templo A L, XXII, V. 18). Unde I t. IX, V. I : Barnabas apprehensum illum duxit adapOStolos, et narravit quomodo in via vidisset Dominum. infra XV. V. 8 cire Novissime omnium tanquam abortivo visus est et mihi. B u ODDe Opus

meum, etc. 'n Ecce Secunda ratio, talis :Vos estis conversi ad idem per me mi S- Sum ad hoc ergo sum apo StolUS, non

ne opus meum os estis , o Corinthii sicut templum architecti Supra, , v. 10 Ut sapiens architectus undamentum posui, D item ut filius opus genitoris supra, IV v. 15): In Christodes per Evangelium Os genui; Opus D inquam meum n et hoc

re in Domino , n id est Domino cooperantes vel re in Domino. id est ad gloriam Domini, quasi dicat : Sic estis. U. Deinde, cum diei Et si aliis RPOStoluS, etc., n hic probat quod est apostolus eorum Specialiter. Ubi primo, proponit quod est apOStolus eorum specialiter Secundo , probat Oe per effectum, ibi re a Sigillum apostolatus, etc. Pn tertio, Stendit quod per offectum illum defendit Se esse apostolum, ibi is Mea de sensi ad Eos, etc. Dicit ergo Duratisi, etc., n quasi dicat

qui per me OnVersi estis specialiter

309쪽

latus mei, D id est sorma et sigillum, quia apostolatus meus impres Sus est in vobis, sicut forma sigilli in cera GlOs-8M: In vobis apparet quod sum a POStolus, dum habetis per me quod etiam per alios apostolus 2 Cor. XII, V. 12 : Signa apostolatus mei facta Sunt Su

Domino, id est Domino principali auctores et vero ita est, quia mea de sensio

ad eos qui me interrogant, D utrum, Se . Sim apostolus, Se hoe estis VOS; Per vos enim ostendo me Sse BPOStolum.

III. Deinde, cum dicit Numquid non habemus, etc. v hic ostendit quod potest accipere sumptus licenter. Ubi primo, quaerit an habeat hanc potestutem generaliter; Secundo, quantum ad psersonas determinatas specialiter, ibi : Numquid non habemus potestatem etc. tertio , an ipse et Barnabas sint hac potestate privati singulariter , ibi u Au ego Olus, etc.3n Dicit ergo Ducium- quid, etc. , quasi dicat: nam cum sim apostolus, numquid non habemus, nego et mei, re potestatem manducandi et bibendi ,, nostra, id est vivendi stipendiis nostris Augustinus : 'ermisit Dominus, non jussit apostolis accipere neceSSaria subditis v Numquid non habemus

potestatem mulierem Sororem , n c.

sideri u circumducendi nobiscum npropter sumptus ministrandos Ambrosius in Glossa: Mulieres desiderio doc-

310쪽

S. Paul pro uve parci' autorii de a coutum des hommes, qu'il est permis de re cevoir uno si tribution Q. dans 'sitat militat re, II. dansles profession qui 'oecupent de la ulture de a terre, hises m0ts V. Qui est-ce qui plantemne igne, etc. m et dans celle de

trinae domini eae et virtutum cupidae, apostolo sequebantur , et urinistrabant ei Sumptus et servitia. Et similiter Christum secutae Sutit Lum, VIII, V. et XXIII, v. 37 Dii Sicut aeteri apostoli, nut habetur uri. VI, Et Sicut fratres , id est cognati u Dominiis qui majore Sunt Gul. II v. daeobus

et Joannes, qui videbantur columnae S-Se, etc., - uet Cepha S, B qui maximus est inter apostolos unde Cephas inter-Prelatur caput Ambrosius : Non hos reprehendit Apostolus, Sed eoruna more sibi proliat licere. Idcirco autem . ut ait Augustinus Dominus unitie res mini Straturas equi voluit, Ostendens quid

debetur a plebibus evangelistis Vel ideo etiam ne viderentur alienae a Salute. ura ut numquid ego solus et Barnabas nIsti enim fuerunt onjuncti ad praedicandi: gentibus suci. XIII, V. egregate mihi Barnabam et Paulum

in opus ad quod SSum P Si OS. v Non habemus, secundum Opinionem VeStram, re potestatem hoc perandi, Se re mulieres circumducendi, n et

Sumptus accipiendi, quasi dicat imo habemus sicut alii; sed omnes alii licite accipiunt ergo et nobis licet. ll DEINDE, eum dicit u Quis militat suis stipendiis, etc. v hic Secundo probat quod licet accipere sumptus per auctoritatem lium anae Ousuetudinis et primo , in statu militis secundo agricolae cibi Qui plantat ineam ,εtc. tertio , Pastoris cibi Quis