Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

351쪽

m0do, de malis speetaliter. Primo modo sic olo vos ignorare, fratreS, quo niam patres nostri, institutores fidei

BOSiri Ρ, Omne , D tam boni quam mali, u sub nube is protegente re sue

runtis LXod. XIII, v. 21 Dominus praecedebat eos ad ostendendum viam per diem in columna nubis, etc. n Vel sub nube n id est sub figura et umbra Hebr. X v. 3) Umbram habens

Le suturorum, etc. - Et omne Sinare is rubrum , submersis OStibuS, traDSierunt, non de una ripa ad ripam Oppositam, sed ad eamdem, unde transierunt quemdam sinum mariS.

Et omnes in Moysε, n id est in ducatuMOSsi, si baptizati sunt in nube et in muri, id est per visa signa illa purgati ab ignorantia, vel a vitiis Per

dem, Se submergis Egyptiis Laeod. , XIV V. 3I Timuit populus Dominum, et rediderunt Domino et servo Suo Moysi nosti re baptizati sunt, D id ostsignum baptismi receperutit, nam aptismus constat ex aqua et Spiritu Ioan ., m , v. h i. i Si qui renatus fuerit ex

aqua et Spiritu. D ube autem SymbOlum erat SpirituS, mare Ver aquae, ut dicit Damascenu S.II DEINDE, eum dicit u Et omnes eamdem escam Spiritualem, etc.,

post boneficia exhibita Israel de Egypto exeuiiti, hic tangit beneficia exhibita

in deserto. Et primo beneficium man-nderi Secundo, beneficium aquae, ibi urat omnes eumdem Potum , etc. tertio, potus Originem mirabilem, ibi: . Bibebant autem, etc. quarto, Ori-

352쪽

ginis signifieationem , ibi is Petra autem, e te. Dicit ergo Dussit Omnes eamdem

escam Spiritualem mandueaVerunt, Dianua, Se de coelo. Oent autem eam a spiritualem, eum esset corporalis,

quia miraculose fuit data de hoc habetur Sap. XVI, V. 20 Panem de

coelo praestitisti eis. Omnes eumdein potuin Spiritualem n S .RqUam de petra Num. XX, V. 8h: si Loqitimini ad petram, et ipsa dabit vobis aquam; nel PS. LXXVII, V. 20 Pereus sit petram , et nuXerunt aquae. - the-bunt autem de petra Spirituali, quae dicitur spiritualis propter effectum miraculorum Propter futuri Signum. ci Petra consequente eo S. , Duplieiter intelligitur Consequente , is id est satissaei eute voluntati eorum PS. LXVII, V. 29 Desiderium eorum attulit eis. nΛ quae enim ubique Sequebantur eos R., XLVIII, V. 21 Duaquam de petra produxit eis, etc. Vel consequente eos, n id est Veritatem sequentem Significante a Petra aulem erat ChriStus D DO per Substantiam, sed per Signifieationem PS. . CXVII, V 22 Dum te eSt lapis quem reproba-Verunt ete . noli modo legitur de bonis breviter sic: u Olo Os ignorare, Iratre S, quoniam patres nostriis institutores fidei uOStrae, Omnes boni spiritualiter,u: de diei patres nostri, n non illo

rum, re Sub nube suerunt, o Sicut prius, re et Omnes eamdem Scam manducave

runt Spiritalem, is id est corpus Christi, in signo spiritualiter intellecto. Unde

eamdem escam Spiritalem manduca-Verunt, idem, Se quod nox; sed aliam

353쪽

eScam corporalem quam nos et hoc

quantum ad majores in Christum credentes Manducabant Christum Spiritualiter, secundum illud: Crede et manducasti. Omnes eumdem potum biberunt, sc Christi Sanguinem, in Signo. Sic loquitur de signo et potu spirituali per sdem, non de corporali. Bibebant autem de spirituali, etc., sicut prius Appetendus cibia et potuS, quia sufficietis unde diei Omnes manducaverunt indeficiens, quia eumdem utilis , quia Otus et cibus spiritualis : quod notatur tu ipSO Omine spiritualiS, etc. III DEINDE, cum diei Sed non in Pluribus, etc., post beneficia tangit stagella. Et primo, offensam Secundo, poenam, ibi am prostrati sunt. Dicit ergo Sed non in pluribUS, etc., nquasi dicat his omnibus beneficiis usi sunt udaei sed non in pluribus eorum beneplacitum est Deo, n in illis, se qui eum Ossenderunt, sed tantum in duobus, se Caleph et OSue, quibuS

Solis concessum S terram promi SSiO

nis obtinere A unὶ., XIV V. 38 . Ialam, I, V. 10 Non est mihi voluntas in

354쪽

9. Ne tentonsio in te Christ, comme e teniprent que ues-unsi entre euae, qui furent tugs par te serpents.

qui furent rosese s de mori parci Ange aetermina teur. n. Or outes es hoses qui eur arrivalent talent de figures et elles Ont is erilesiour nou servis Cinstruction, dissus au tres, qui nous

Ostendit omnia ad eorreptionem nostram Scripta es Se idcirco easdem culpas minime perpetranda hortatur , ne eadem poena plect imur.

6. Haec autem in figura facia sunt nos

lorum, Sicut et illi concupierunt 10. est te murmuraveritis, sicut qui

merunt am Tterminatore. li. Haec autem omnia in gura conlino bant illis scrinia Sunt autem ad correptionem nobiram in quos sines

Superius ostendit quid antiqui Judaeis contigit, hic ostendit quod non Nessit idololatra et liciamini, Si ιι Propter Se tantum, Sed propter no cor-quiuam et ipsis quemadmodum rigendo ita Venit. Ubi primo Osten- scriptum erat Sedit populus Indu dit quod propter nos corrigendos care et bibere, et surr Terunt ludere. 8. Neque fornicemur, Sicut quida in Tipsis oriri ali sunt, et ceciderunt una die istin i tria millia. s. X qile lentemus Christum, sicut ubcam eorum tentaverunt, ei aras' pentibus perierunt. pegeat praedicta saeta tanto Secundo quod propter lio etiam scripta Sunt, ibi istae autem omni in figura, etc. nΙ In PRIMA, Ostendit quod ideo laeta sunt, ut collibeamur a peccato, et Primo a peccato mordis; Secuudo,

355쪽

ment.

peccato operis, ibi is eque idololatrae

efficiamini, etc. tertio, a peccato oris, ibi is eque murmuraveriti sicut quidam, etc. I. In prima, primo, deterret per poenam Secundo, ex hoe dehortatur culpam, ibi tauit non simu concupiScente , etc. Pn tertio, malo reducit ad memoriam, ibi Si ut et illi concupierunt, etc. n Dicit ergo Du Haec autem in ligura facta sunt nostri, n ou sileta, sed vere acta. I ligura n inquam

lorum, Sicut et illi concupierutit, i de quibus PS. CV, v. Concupierunt concupisceuliam tu deserto; n Num. XI, V. dieitur quod vulgus promi Seu ut ista gravit desiderio carnium. Et Dolail dum quod, sicut in bonis longe melius est quod figuratur , quam pSa figura,

ut regnu in coelorum, quam terra I O-

missionis cita in malis longe pejus est quod si guratur, quam ligura Significans :

secundum autem Augii Stinum, illa Supplicia quae Sustinuerunt, ligura gehennae suerunt, quae omni Poena major est. Ilaec autem pertinent ad sapientes inter Corinthios, tui desideri carne comedebant in idolio, et scandaligabant in- sirutos. Unde similes erant dudίui carnes

desiderantibus in deserto, unde dignierati etiam simili poena. II. Deinde, cum dicit Du Neque idolo-

356쪽

latrae, etc., n dehortatur peceatum operis, ubi langit tria egeatu : primo, idololatriae; secundo, ornieationis, ibi u eque fornicemur , te. Pn tertio diu uae tentationis, ibi Neque tente-

n: US, etc. - 1 In prima, primo

dissuadet idololatriae vitium; Seeundo. deterret per Xemplum cibi is Sicut quidam ex ipsis, etc.; tertio, Xpligat exemplum implieitum , ibi uemadmodum Scriptum est, etc. Dicit ergo : Neque idololatrae efficiamini, n idolo-titis vescendo in venerationem idoli, vel scandalum infirmorum, Si eut quidam illorum , is supple idololatrae fuerunt LXou. XXXII, et PS. CV, v. 19 Et fecerunt vitulum in Oreb, et adoraverunt sculptile .n - Quemadmodum seriptum Sin EX Od. XXXII, v. Sedit populus. id est quidam de populo, si manducare et bibere, ne oram idolo quibus similes sunt qui comedunt idolotita . idola Venerando. Et surrexerunt ludere, Mid est ludos sacere, Sicut choreas et hujusmodi invenerationem idoli. Vel is Surrexerunt ludere, B id est idolum adorare , quod est simile ludo puerorum, qui faciunt imagines luteaS. 20 Deinde, cum diei Neque fornicemur, etc., n tangit peccatum fornicationis rubi primo, dissuadet tale peccatum Secundo , deterret per Xem plum eu pae, ibi is Sicut quidam, etc. ntertio , poenae . ibi is Et ceciderunt una die. , Dieit ergit in Neque fornicemur, n

357쪽

ut quidam ex vobis Supra V. 1ὶ uomnino auditur ornieatio inter os . n- u Sicut quidam ex ipsi fornicati sunt cum Madianitis, S . Num. XXV, V. 1 . Et ideo u eeiderunt una die vigenti tria, n imo vigenti quatuor milli sed major numerus Onexcludit minorem , unde non dicitur hic eum praecisione vel forte vitium scriptorum est. 3 Deinde, cum digit is eque tentemus ChriStum , etc., n tangit peccatum divinae tentationis, quod dissuadet primo, Verbo se euudo, exemplo, ibi a Sicut quidam, etc. pn tertio, Supplicio, ibi serpentibus, etc. n Dicit ergo u eque tentemus Christum,

diffiidendo de ejus potentia, sicut illi

qui iti vobis desperant de re Surrectione, re sicut quidam eorum tentaverunt, Deum vel Christum in Moyse dicentes u Numquid poterit parare mensam in deserto et ideo in serpetitibus Pe

rierunt, is donec Sc. Serpen deue US erectus est, ad cujus aspectum aDa

bantur. De hoc habetur H. XXI, V. 9h; et Deut. VI, V. 16 Non tentabis Dominum Deum tuum. III. Deinde, cum dicit Neque murmuraVeritis , te. D OS peccatum cordis et operis, dehortatur peccatumoris . Ubi primo, dissuadet murmurationis vitium secundo, adducit quOS-dam in Xemplum, et primo, culpae, ibi is Sicut quidam, etc., n Secundo poenae , ibi is Et perierunt a serpentibus. Dicit ergo Neque murmuraveritis contra me Vel minore contra

358쪽

etsi baptissis, o queri. Jean Damaschne liv. IV du Bapigine distingue

neus sortes de apisi me en prenandi e moti an Amne large acception

a murmuratione. - Siqui quidam eorum murmuraverunt contra Moyseu Num. XVI, v. 41 u Murmuravit Om

nis eougregatio filiorum Israel contra Moysen; -- et ideo perierunt ab exterminatore, in Angelo, e qui extra terminos terrae eos percuSSit Bar. III,

v. 19 Exterminati sunt, et ad inferos

Notandum super illud: u In Moyse baptizati sunt, B quod DamaSeeDuc lib. IV, cap. de Buplismo , distinguit novem genera baptismatum, accipiendo baptismata large Primum est aqua diluvii, de quo habetur Gen. VII, V 2 l . Secundum mare rubrum, de quo LXou. XIV, V. 22 . Tertium aqua expiationis, de qua Num. XIX, V. 13 . Quartum, bapti Sinus

joaunis, de quo Iaulia, III, V. 6 . Quiv- tum baptismus de quo Christus baptigatus fuit Luc , , V. 21 . SeXtum, baptismus Spiritus Saneti super discipulos I L, I, V. 5 VOS autem bapti rabimini Spiritu Sancto. Septimum, baptismus poenitentiae et contritionis de quo Eccli. XXXIV V. 30 Qui bapti

tismus sanguinis, de quo Luc. XII, V. 50 Baptismo habe baptigari, et

quomodo coarctor Sque dum perficiatur B Onum, baptismus aquae et Spiritus, de quo Ioan . , , V. Nisi quis renatu fuerit ex aqua et Spiritu Sancto kn Matth. XXVIII, V. 19 Baptigantes eos in Omine Patris, et Filii, et Spiritus aucti. II DEINDE, eum dicit Haec autem omnia in gura, ete. n habito quod propter nos praedicta acta sunt, hie OM

359쪽

queis soni mar iusis dans es steritures 2 le moti de ces exemples, qui est notre amen dement 3 te dernior terme, qui est larari dessi sicles Inditionc v. Et elles orat sit sic rite poli nou in-Struire, o parce que Rom. XV V 4 Ioui co qui a sit sierit l' si si

tendit quod propter nos etiam scripta sunt. Et primo, quod in signifieatione Secundo, quod in correctione , ibi :

Scripta sunt autem, etc. - Ι. Dicit ergo istae e autem, etc., n quasi dicat :ista contigerunt illis, et hoe non tantum

propter Sua peccata, non autem Pro Se, sed, omnia in figura n nostri, Se M OU-

tingebant illis, s erat enim tunc tempus

figurarum.

U. Dei nil cum dicit Scripta sunt autem ad correctionem, , tangit quod

scripta sunt ad correctionem nostram.

Ubi implicantur tria incitantia ad Or-

rectionem nostram primo, antiquorum eXempla, quae notatitur in Scripturis; Secundo, exemplo tum cauSa, quae est correctio nostra: tertio, aetas novissima, quae est iani saeculorum. Dicit ergoure Scripta sunt autem ad correctionem ΠOStrum n quia re quaecumque Scripta Sutit, ad nostram doctrinam scripta Suulis Rom. XV V. in . O dico, urinquos finus saeculorum devenerunt BrieStissexta aeta3, quae est ultima aetas laborantium si Dan. II, v. 18 Filioli mei, novissima hora est is Quia ergo in ultima saeculi aetate Sumus, tot exemplis priorum corrigi debemus Vel In quo fines saeculorum devenerunt, is id

est iu quibus per sdem et amorem Christi sinita est secularita , quia Philip . HI, V 20 dicitur : Conversalio nostra in coelis est. n Unde temporalia non promittuntur tempore gratiae sicut tempore Legis. Unde nec in pactum de-

360쪽

v. 33 Primum, quaerite regnum Dei, etc. Sed antiquitus erant in paetum IS. I, V. 19 Si Volueritis, et audie-elc. n Ecce ergo exempla certa, quia u scripta sunt; n utilia quia i ad correctionem BOStram; iurabilia, quia in quo fineS, etc. n