Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

471쪽

charisti potaris condamnation.

plus, i 'Eucharisti est e sacrement de la charit et do 'unit dol'Eglige, comme S. Augusti te dit fur S. Iean, h. ). Di momentdon quo te psicheu man que de la chari id, et qu'il est, si juste titre,ssiparsi duci 'unit de 'Εgli se, 'ilis' approelio de ce sacrement, ii saltun a te qui man que de siritsi, donnant Dentendi' qu 'illa la charitsi, tandis qu'il neci' potnt. Cependant, parce que e sic heu conservequelquelais limi de ce sacrement ii tui est permis de te voir, e quibus dicitur : Communicaturus satissa- faciat lacrymis et orationibus, et confidens de Domino, mundus acgedat ad Eucharistiam intrepidus et securus. Sed hoc de illo dico quem capitalia peccata et mortalia non gravant. Namque quem mortalia crimina post bapti Smum commissa premunt, hortor prius publica poenitentia satisfacere et ita sacerdotis judicio reconciliatum communioni Ociari, si non Vult ad condemnationem Eucharistiam percipere. Sed videtur quod peccatores non indigne accedant ad hoc Sacramentum. Nam in hoc sacramento sumitur Christus, qui est spiritualis medicus, qui de se dicit Matth. IX, V. 12 u Onest opus Valentibus medicus, Sed male habentibus. Sed dicendum quod hoc saeramentum est spirituale nutrimentum . Sicut baptismus est spiritualis nativitas. ascitur autem aliquis ad hoc ut vivat, sed non nutritur nisi jam vivus, et ideo hoc saeramentum non Ompelit peccatoribus, qui nondum vivunt per gratiam com- polit eis tamen baptismus. Et praeterea Eueharistia est sacramentum charitatis et ecclesiasticae unitatis, ut dicit Augustinus super Ioan.); eum igitur Peccator careat charitate, et sit Separatus, merito ab Ecclesiae unitate, si accedat ad hoc sacramentum, sal Sitatem committit, diim significat se habere charitatem, quam non habet. Quia tamen peccator quandoque habet fidem hujus sacramenti, licitum est ei hoc sacramentum inspicere, quod omnino infi-

472쪽

delibus denegatur, ut Dionysius dicit III cap. cclesiasticae Hierarchiae.

II. Secundo, considerandum est quomodo ille qui indigne sumit ho Sacramentum, Sit reus corpori et Sanguinis

Domini. Quod quidem in Glossa tripli

citer exponitur uno modo, materialiter incurrit enim reatum X peccato OmmiSSO circa Olpu et gau-

guinem Domini, prout in Oe Sacramento continetur quod indigne sumit, et echoi' ejus culpa aggravatur. anto est enim ejus culpa gravior, quanto major est contra quem peccaturitiebr. X, V. 29h: Quanto magis putatis deteriora mereri supplicia eum qui Filium Dei conculcaverit, et sanguinem testamenti pollutum duxerit n2 Secundo, exponitur per Similitudinem, ut sit sensus is Reus erit eorpori et sanguinis Domini, n et mortis Domini poenas dabit , hoc est ac si Christum oeciderit, punietur , Secundum illud Hebr. VI, V. RurSum crucifigentes sibimetipsis Filium Dei, et ostentui liabentes. Sed secundum hoc videtur gravisSimum SSe peccatum eorum qui indigne Sumunt corpus Christi. Sed dicendum quod peccatum aliquod habot gravitatem dupliciteret uno modo ex ipsa specie peccati, quae Sumitur X objecton et se eundum hoc gravius est peccatum quod contra divinitatem committitur, puta infidelita , blasphemia vel aliquid hujusmodi, quam quod Ommittitur contra humanitatem Christi.

Unde et ipse Dominus Mati , III, V. 32

473쪽

Qui conque d0nc mangera e patrii botra ce calice dura ei gneur indignement i, Car 'aprhil sentiment erron que nous refutons, aucun psicheur indigne ne mangerat ni ne botrait, etc. Cette erreur

est oppossi h la verit,du sacrement, 'aprbs laquelle te corps et le

dicit quod re ui dixerit verbum contra Filium hominis remittetur ei qui autem

dixerit contra Spiritum Sanctum , Onremittetur ei. AEt iterum, graViu eStpeccatuita quod committitur contra humanitatem in propria Specie, quam Sub specie Sacramenti. Alio modo , graVitaSpeccati attenditur ex parte peccantis. Magis autem peccat qui ex odio aut invidia, vel e quacumque malitia PeC-cat, Sicut peceaverunt illi qui Christum crucifixerunt, quam ilia peccat ex infirmitate, Sicut interdum peccant illi qui indigne sumunt hoc sacranientia In. Onergo per hoc intelligitur quod peccatum indigne sumentium hoc Sacramentum, comparetur peccat occidentium Christum secundum aequalitatem, Sed Se cundum similitudiuem speciei quia utrumque est circa eumdem Christum. 3' sertio modo, exponitur Reus erit corporis et sanguinis Domini, n id est corpus et sanguis Domini facienteum reum. Ita enim bonum male Sumptum nocet, Sicut prodest talum quo quis bene utitur, sicut stimulus Satanae Paulo. Per haec autem verba excluditur error quorumdam dicentium quod quam statim hoc sacramentum tangitura labiis peccatoris, desinit sub eo esse corpus Christi. Contra quod est quod Apostolus dicit uicumque manducaverit panuti hunc, vel biberit calicem Domini indigne .u Seeundum enim Praedicinni liinionem nullus indignus manducaret vel hiberet. Contrariatur autem praedicta opinio veritati hujusmodi sacramenti Secundum quam tamdiu com

474쪽

ment, a 'e St-k-dire a condam nation, dans te Sens de ces parole S

pus et sanguis Christi manent in sacramento , quamdiu remanent species, in quocumque loe existant. II DEINDE, cum dicita a Probet autem, etc., n adhibet remedium contra praedictum periculiam. Et primo, ponit remedium Psecundo, as Signat ratiouem, ibi is Qui enim manducat, ete .pn tertio, rationem manifestat per signum, ibi Ideo inter VOS, etc.

I. Dicit ergo primo : Quia tantum reatum incurrit qui indigne sumit hoc

Sacramentum , ideo necesse est ut, Primo re homo se ipsum probet, id est diligenter examinet Suam CODSeientiam , De sit tu e Voluntas peccandi mortaliter, vel aliquod peccatum praeteritum de quo uou Sessicie uter poenituerit u Et sic, n post diligentem examinationem Sesturus , a de pane illo edat, et de calice bibat, n quia digne

dicina Hal. , I, V. Opus autem Suum probet unus qui Sque Cor., XIII, v. Si estis in fide Christi, vos

probate.

II. Dein d , cum dicit Quicumque

ilonem praedicti remedii dicens Ideo probatio praeexigitur, a ui enim indigne manducat et bibit, judicium, ni est condemnationem, v sibi manducat et bibit, nisi ut dicitur Joan. V V. 29 a

Resuruent qui male egerunt in resurrectionsevi judicii , -- non dijudicauscorpus Domitii, n id est ex eo quod uou

475쪽

des autres alimentile corps duri eigneur, te prenant indiflaremment, comme o prendis aliment ordinatre Lsivit. XXII v. et out homme de votre race qui sitant deVenu impur, 'appraehera deschoses qui auro ut sit consacrsies, perira devant te Seigne ur non objecte es paroles de S. ean v I v. 58 et Celui qui me

u Quoad usum autem recte et sapienter Patres nostri tres rationes hoc Sacramentum accipiendi distinxerunt. Quosdam enim docuerunt sacramentaliter duntaxat id sumere, ut pesteatores; alios tantum spiritualiter, illos nimirum, qui Voto propositum illum coelestem panem edentes fide Viva quae per dilectionem Ope ratur, fructum ejus et utilitatem sentiunt; teitios porro sacramentaliter simul et spiritualiter. Hi autem sunt, qui ita se prius probant et instruunt, ut VeStem Duptialom induti ad divinam hau mensam accedant. Cons. Prid. SBSS. XIII, RP. VIII. discernit corpus Domini ab aliis in linserenter ipsum assumens, sicut alios cibos Levit. XXII v. 3 Pu Omni holmo qui accesserit ad ea quae consecrata sunt, in quo est immunditia, peribit coram Domino. Sed contra videtur esse quod dicitur Ioan , VI V. 58 : Qui manducat me, vivit propter me. Sed dicendum est quod diaplex est modus manducandi hoc Sacramentum,Sc. Spiritualis et sacramentalis. Quidam ergo manducant Sacramentaliter et spiritualiter, qui sc ita sumunt hoc Sacramentum , quod etiam rem Sacramenti participant, se charitatem, per quam est ecclesiastica unitas. Et de talibus intelligitur verbum Domini inductum re ui manducat me Vivit propter me. DQuidam vero manducant sacramentaliter tantuna, qui se ita hoc Sacramentum percipi uut, quod rem Sacramenti,

id est charitatem non habent; et talibus inlolligitur quod hic dicitur : Qui manducat et bibit indigno judicium sibi manducat et bibit Est autem praeter

duos modo quibus sumitur Sacramentum hoc, tertius modus Sumendi, quo manducatur lier neciden , dum S . Sumitur non ut Sacramentum, quod quidum contingit tripliciter : uti modo, sicut quaudo aliquis fidelis sumit hos

476쪽

Omnibus dominicis diebus communicandum suadeo et hortor, Si tamen mens sine assectu peccandi sit. M Genuade.)tiam conSeeratam, quam non credit esse On Seeratam talis enim habet habitum utendi hoc Sacramento, sed non utiture actu ut Sacramento. Alio modo, sicut quando hostiam OnSeeratam Sumit aliquis usidelis, qui nullam habet fidem hujus sacramenti talis enim non habet habitum utendi hoc aerament , Sed Solum potentiam Tertio modo, sicut quando hostiam sacratam Comedit mus , vel quodlibet animal brutum , quod etiam non habet potentiam utendi ho Sacramento. Ex hoc igitur quod Spiritualiter sumente hoc sacramentum acquirunt vitam , alliciuntur quidam ad hoc quod frequenter hoc Sacramentum RSSumant. Ex hoc autem quod indigne Sumentes acquirunt sibi judicium, plures dete rentur, ut rariu sumantes et utrumque commendandum Videtur. Legimus enim Luci, XIX, V. 6 quod si Zachaeu recepit Christum gaudens in domum Suam . in quo ejus charitas commendatur. Legitur etiam Luc. VII, V. 6 quod Centurio dixit Christo Non sum dignus ut intres Sub te tum meum, in quo commendatur honor et reverentia ejus ad Christum. Quia tamen amori r usertur timori per Se loquendo, Ouin uciabilius esS Videtur quod utiquis frequeutius iumat, quam quod

477쪽

i De recevoi la communion tous les ours,nyje ne te love ny eme Vituphre... Mais de communier tous les Our de dimanche, e te suade et eu exhorte unchacuti, OurV queri 'esprit Sol San aucune assectio de psicher. S. Franeois de Sales.)rarius. Quia tamen quod est in se eligibilius, potest esse minus eligibile quantum ad hune vel illum considerare quilibet in seipso debet, quem effectum in se habeat requens suscepti hujus Sacramenti. am si aliquis sentiat se proficere in servore dilectionis ad Christum et in fortitudine resistendi peg-catis, quae plurimum consequuntur homines, debet frequenter Sumere. Si Vero ex frequenti sumptione setitiat aliquis in se minus reverentiam hujus Sacrament , monendus S ut rarius

sumat. Unde et in libro de Acclesiasticis Dog natibus dicitur : Quotidie

Eucharistiam sumere, nec laudo nec vitupero. III. Deinde, cum dicit Ideo inter VOS, etc., n manifeStat praedictam rationem per Signum. Et primo, ponit signum secundo, assignat cauSam illius signi, ibi Quod si nosmetipsos, etc. - 1 Circa primum, considerandum est quod , sicut Augustinus dieit in I de Civit. Dei, cap. VIII : Si omne peccatum nune manifeste Deus plecteret pinna, nihil ultimo judicio reservari putaretur. Rursus, si nullum peccatum uiane puniret, nulla esse divina providentia crederetur. In Signum ergo suturi judicii Deus etiam in hoc mundo Pro peccat quosdam temporaliter punit; quod maxime Observatum

videtur in principio legislationis, tam

478쪽

regarde ceu qui dorment, etc.

i mentiri Spiritu Sancto est negare Spiritu Sancto rem illi promissam et voto obligatam, sive fidem illi datam sallere, et ut Apostolus ait 1 tim. V V. 12),

irritam agere. Hi ne videtur quod ante votum, nautas vendiderit agrum , a Votum emi serit in pretii oblatione. Cum enim fideles pretia Ierum suarum ad pede RPO- stolorum deponerent, Vel expresse, Vel tacite profitebantur Se Omnem Suam Sub- Stantiam a Se ab dieare eamque transcribere Deo et Ecclesiae , ut in eius jus et

dominium transferretur, distribuenda deinde in fideles prout apostoli eorum Principes censuiSSent. Ommunitas ergo, ut Ecclesia, fiebat domina horum bonorum a fidelibus oblatorum Apostoli vero, utpote et ipsi paupertatem Pro sessi, non erant domini, Sed dispensatores Cornelius li Lapide, in hunc ι0ςum. novae quam Veteris Legimus enim Erod. XXXII, V 28ὶ propter peccatum vituli aurei adorati, multa millia hominum perempta. RurSum legitur Ict., V v. 1 - 10ὶ propter peccatum mendacii et furti, Anauiam et Saphiram interiisSe. Unde et propter peccatum hujus Sacramenti indigue sumpti, aliqui in primitiva Ecclesia puniebantur a Deo infirmitate corporali vel etiam morte Unde dicit Ideo is c. in Signum suturi judicii, re inter vos multi, n indigne Sume Dies corpus Christi, sunt, infirmisco Oraliter PS. xv, v. 4 a Multiplicatae sunt infirmitate V - et imbecilles, s id est longa invalitudine laborantes, a et dormiunt multi, n e . morte corporali, Secundum quod sumitur dormitio 1 Thess. IV v. 13 NO-lumus vos ignorare de dormientibus. 20 Deinde, cum dicit : Quod si nosmetipsos, etc., n assignat duplicem rationem praedicti signi, quarum prima sumitur e parte nostri Secunda X parte Dei, ibi: a Cum judicamur au

tem, etc. - EX Parte autem DOStra,

cstuSa divinae punitioni est a negligentia, quia in nobis ipsis peccata com-

479쪽

pariteu, ni dans le tempsi venir, ni mome dans le tem p prsisent. On objecte celassage expliqusi plus haut IV V. 3 De Je ne me jugu

juger Oi-msime en Se reprenant et en se punissant 0urie qui n' est

De ce jugement, S. Augustin dit De Dignitenee , et a Glos cite ei ce

missa punire negligimus. Und dicit : Quod si nosmetipsos dijudicaremuS,

redarguendo et puniendo peccata OS-tra, umon utique judicaremur, D id est non puniremur a Domino , neque OSt- modum in futuro , neque etiam in praesenti.

Sed contra est quod supra, In V. 3 dictum est Sed neque meipsum judic et Bom. XIV V 22 dicitur u Beatus qui non judicat semetipsum lis Sed dicendum est quod aliquis potest seipsum judicare tripliciter uno modo, discutiendo et sic aliquis debet judicare se ipSum , et quantum ad Opera praeterita, et quantum ad sutura, Secundum illud Gal. VI, Opus Suum probet unusquisque. Alio modo, sententialiter seipsum abSolvendo, quasi judicando se innocentem quantum ad praeteritari et Secundum hoc nullus debet judicare seipsum , ut se se innocentem judicet, secundum illud Iob, IX, v. 20 Si justificare me Voluero , Smeum condemnabit me. Si innocentem me Stendero, praVum me Omprobabit. Tertio modo, reprehendendo, ut

sc faciat aliquid quod ipse judicat esse malum. Et hoc modo intelligitur quod inductum est Beatus est qui non judicat semetipsum in eo quod probat lis Sed luantum ad ea quae jam sedit, debet quilibet se ipsum judicare, reprehendendo et puniendo pro maleficiis. Unde dicitur Iob XIII. v. 15 Vias

meas in con Spectu ejus arguam et Iob XXIII, V. 4 Ponam coram eo judicium, et os meum replebo increpationibus. de hoc judicio Augustinus dicit in libro de Poenitentia , et

480쪽

i u Aseendat homo adversum se tribunal mentis suae, Si timet illud quod oportet nos exhiberi ante tribunal Christi, ut illic recipiat unusquisque quod per

corpus gessit sive bonum, SiDe malum 2 or. V. V. 10 . Constituat se ante aciem suam, ut hoe ei postea fiat. Nam minaturio Deus egeatori, dicens : Arguam te, et Statuam contra faciem tuam PS. XLIX, V. 21), atque ita constituto in corde judicio, adsit accusatrix cogitatio, testis conseientia, carnifex timor. Inde quidam linguis animi confitentis per lacryma prostuat Postremo, ab ipsa mente talis sententia proferatur, ut se indignum homo judicet participatione corporis et sanguinis Domini, ut qui separari a regno coelorum timet per ultimam sententiam summi judicis, per ecclesiasticam disciplinam a saeramento coelestis pauis interim Separetur, Versetur ADte oculos imago suturi judicis, ut cum alii accedunt ad altare Dei, quo ipse nou accedit, cogitet quam sit tremenda illa poena qua percipientibus aliis vitam aeternam, alii in mortem praecipitautur aeternam D

S. Augustinus, celtilitate poenitentiae, Serm. I, T.)inducitur hie in Glossa LVersetur ante oculos nostros imago futuri judicii, et

ascendat homo adversum se ante laetem Suam atque constituto in corde judicio, adsit accusans cogitatio, et testis Onscientia , et carnifex cor Inde quidem Sanguis animi conlitentis per lacrymas profluat, postrem ab ipsa mente talis Sententia proferatur , ut se indignum homo judicet participem corporis et Sanguinis Domini.

B Deinde, eum dicit is cum judicamur autem, etc., n Ouit auSam quae

est ex parte Dei, dicens cum judicamur autem a Domino, id est in hoc

mundo punimum, umorripimur, n id est hoc fit ad correctionem nostram, Ut e.

quilibet propter poenam quam sustinuit peceat recedat. Unde et Isb V V. 17ὶ dicitur Beatus vir qui corripitur a Domino lis et Pro D. HI V. 12 si Quem diligit Dominus corripit B Vel etiam

dum per poenam unius, alius peccare

desistit Pro D. XIX. v. 25h: Pestilentenagellato stultus sapieutior erit; n et hoc ideo si ut non damnemur, n aeterna