장음표시 사용
51쪽
triangula iterum bifariam diuiduntur, ut festa echinpex viginti oonstet triangulis. Praeter haec echini ulterior traditur anatome. Simili modo pedes suos P. yy.
ex corpore promunt stellae m rinae, quarum pariter incessus explicatur. Is autem non recta, sed in Curva, circulari aut cycloidea fit linea, debent autem, ut sese moueant, aeque az priores aquae immersae esse atque arenae. Habent stellae os folia ceum, valde dilatabile,et in parte auersa cerebritem lapideam seu testaceam gerunt, incerti Vsus, quem forte ad meliorem ciborum duriorum triturationem debere referre Noster autumat. Describit post ea cochleam unctatam, umbilicatam et operculo instructam, quae quamuis non sit incognita, de eius tamen genesi singularia referuntur. ARISTOTELES iamiam adnotauerat, purpuraS, mytulos, buccina fauos edere, seu massam aliquam, ex vesicis compositam, quarum singulae inferius medio loco sint pei foratae. Oblatam sibi talis massae particulam studiosius pervestigauit Cl. Auctor, et inuenit ni. dum esse cochleae punctatae, in singula enim vesi, cula latebant cochleae perfectae, numero viginti
Concham, quae amygdala marina Vocatur, ap. IO3. ZIN ANNIO sanguisuga marina, non bi ualuem esse
docet, siquidem superiore corporis parto nuda sit; habet autem ventriculum cylindricum, tribus extus ossiculis triangularibus instruitum: dissecta sanguinem fundit, quem in venis fert. Non tamen haec succo, ut putant, Duaginis vescitur, sed cornubus Hammonis, quae, quum dura sint, ossiculis hisce quasi triturantur. Tellino fasciata bicnuia bivaluis.
elliptica, a valuis tota non obuoluitur et duas cariblagineas, cylindricas et articulatas caudas habet, quos articulos originem praebere entrochis fossilibbuS arbitratur a AT ARRA. Concham etiam sine
52쪽
testa describit, ad limaces tamen non pertinentem, porro cancellos aliquos, alium maximum, sesqui-Ped lem, punicei coloris, alium chelis bisulcatis, inaequalibus, et alium cordatum, tota sua superficie hirsutum. OVtrum seu sinus marinus, pluribus in singulo latere oculis instructum, pedibus suis -- cinatis piscibus sese adfigit, eorumque sanguinem sugit, aliud horum oblongius per branchias piscium
ingreditur, carnem eorum intacto corio absumit, ut vacua tantum buria remaneat. Pennam marinam nunc ad Zoophyta refert, nec non mentulam mari-P. Ios. nam. Seium ys ustrem tres pedes longam serrei fili ad instar rigidam, per aliquot tempus vivam in aqua P. Iaz. retinuit. Fungites madreporas, milleporasque opus insectorum esse arbitratur, oleat enim combustae, ut squillae. Varias harum species delineat atque describit, nec non spongias. Quum autem in his descriptionibus non tantum omnia subtiliter sed accurate perscrutatus sit, m gnam utique Penes
naturae indagatores iniit gratiam. III. D. AUGUST SCHA ARS CHMIDΤs i Arch-
D. AUGUSTI SCHAARscHΜi Di sibulus de agro et sonte Freyen aldensi. Ouum ea, quae de sonte Freyenwaldensi extant
scripta, quibusdam ex caussis non satis visa sunt CL sc H. ARsCΗMio T, opusculum hocc elii stori
53쪽
s oricum promulgare non inutile neque supersuum iudicauit. Postquam in praefatione praemissa de
assuersariis suis conquestus est Cl. .Auctor, suaquo fata accusauit, quae illum coegerunt exteram regionem cum patria, licet suo, ut ipse ait, commodo, commutare, profitetur se nonnulla ex Cl. GoHLII
et Cl. LEHMANNI scriptis hausisse. Oppidum P. 3 Freyenwaldense in Marchia media ad oderam situm est, et sex milliaribus distat Berotino: famam autem
suam a fonte medicato, et adiacente officina, qua alumen paratur, recentiori hominum aetate acquisiuit Ossicina hac, quae ad lapidis ab urbe distantiam exstructa est, descripta, adductoque simul modo, quo minora aluminosa e terra eruitur, et alumen inde coquitur, ad fontem medicatum se vertit p. 28. Cl Auctor, ac regionem terramque definit, qua scatet fons, meminitque simul olei illius, instar olei petrae olentis, quod medicus quondam Bero, r
Freyenwaldensi parauit, eiusque descriptionem in dispensatorio Brandenburgo-Boxussico dedit. De sontis ortu et contentis primus egit s o H p 3Lius, celebris ille medicus Berotinensis, in infructione sua generali de virtute et vju fontis Mesenina
censis, cuius experientias et obseruationes celeberrimus tunc temporis chemicus 1 DANNES RU NKEL, reiteratis nouisque additis experientiis confirmauit, easque cum Cl. MENTE LIO, Electoris v R1DRICI G UI ELΜI Archiatro communicauit, qui
totum laborem atque studium modo memorato commendauit Electori, quo facto lans purgatus, murisque circumdatus, nouaque exstructa fuit domus : uti haec omnia in Ephemer. N. C. anni 1689 reperiuntur. Sequentes Elei fores ac Reges haec aedificia non solum conseruari, sed ea etiam ampli sipari , nouisque augeri aedibus curarunt. Praeter D 1 memo-
54쪽
P. 4o. memor tam Hylauctionem generatem modo dictusa o H Q U S plures adhuc circa hunc fontem obse uationes et experientias collegit, et Actis Berotinensibus inseruit. Deinde etiam Celeberrimus FrancOsuriensium medicus ALsINus I 68S peculiarem dissertationem de fonte sacro Fregenionidensi habuit. . Posthaec operam suam ad commendandum hunc fontem quoque contulit Cl. SAMUEL SCHA AR-sCHMIDΥ, Cl. Nostri Auctoris frater,s cum indissertatione sua, de fonte medicato Freyenina densi Halae defensa, tum in Ephemeridibus suis medicis atque chirurgicis per menses Berotini publicatis. Praeterimus ea, quae niti, praesertim vero Cl. Ho FP MANNUS passim in suis scriptis de fonte hoe reliquere, quae ultima Cl. HOLTOR F collegit,et subb. HOPS MANNI nominis inscriptione publici iuris fecit.
p. s. Aqua autem huius sontis est frigida, et tantum externe in balneis adhibetur, quem in finem calefieri debet, ubi cuique balneantium licitum est, vel balneis publicis, vel priuatis et domesticis uti. Sub forma vaporum et stillicidii etiam aquae ibi applicantur. p. so. Quod naturam et indolem huius aquae Freyen-waldensis attinet, ferratis aquis adnumerari debet, quae ochram martialem, seu rubricam in canali bus, quibus vehuntur, deponunt, et, si quiescunt, calicula splendida, atque discolori, caudae pguonis simili, teguntur. Per experientias Cl. Auctor de-P. S . texit, aquam hanc componi: I ex aqua leui pura; a) ex volatili elastico quodam principio, quod sub forma bullularum aerearum in auras abire dicit, quod tamen a spiritu minerali distinguit; 3 ex pauca terra et pauciori sale medio; ψ) ex plurimis tamen particulis ferreis, quae a magnete trahuntur, et cum acido sulphureo vitriolum serri constituunt.
55쪽
Tandem n ex spiritu minerati sulphureo volatili,
quem ab aliis acidum sulphureo fixum nominari ait. Hunc spiritum vinculum seu medium esse asserit, quo ceterae partes constitutivae in compositione seruantur, quem quoque spiritum non auolaro credit, licet aquam vehantur, vel coquantur, quod ultimum, ut verum lateamur, nobis impossibile videtur. Praecipuae igitur partes, et a quibus plurima speranda est vis, sunt particulae ferreae, quae omnino multum, tam externe, quam interne, in corpore humano essicere poterunt. Iustam exinde conclusionem ad morbos facit Cl. Auictor, in qui- P 6ο.bus aquae hae Cum fructu externe adhiberi queunt. quos breuiter enumerat. His enumeratis anni tempus addit, quo optime aquis his utendum sit. Verum enim vero, quum liue usque aquae hae in balneis tantum adhibitae fuere, non dubitat Cl. Auctor eas etiam interne esse sumendaS, quare rationem et modum, quo bibi debent, adiicit. Quae P 63- praescriptiones, quum cum reliquis iam cognitis regulis conueniunt, earum recensione facile supersedere possumuS. IV.
Obseruationes Medicae. Corpoxis humani natura tam late patet, ut si eam
diligentius contempleris, nunquam vel acerrima medentium indagatio, in eius amplissimo veluti Campo eo v3quo procurrere possit, ut ab illa, quae
56쪽
proseiscantur, satis spectet clariusque cognoscere
queat. Tot enim rerum ad perscrutandum existunt caussae, tot ad notandum contingunt effechus, tot et tam diuersae latent ad pervestigandum viae tot et tam varia patent ad optandum consilia ut cogitatio p ullo progressa saepe consistere , imterdum etiam, unde egressa est, regredi cogRtur. Quo haec accedunt , quod pertinax interdum flecti nequeat, inconstans pronaiisa deserere videatur, vaga saepius aberret, tacitaque insidias meditetur. Quare etiam a prima medicinae pueritia. mirandum non est, scepticorum scholain, propter crebriores dubitationes, quibus agitatur, nesam, radices egisse, atque fruticasse. Eiusmodi vero morborum tempestates, quae praeuideri non possunt, persanationes mirabiles, et naturae aber rationes, studiosius collectae in hoc libello apparent.
Erat autem consilium Nostri non ut modendi artem dubiam obscuramque redderet, quod tamen crimen alieni immo inuidiosi argumenti narrationeS cum
illarum historia contexens, in se suscepisse videtur. sed ut sapientiae doctrinis humanitatisque studiis i sormati, ex his quoque, quae illis improuisis inopinatis que contingunt, naturae latebras magis perquivere, Vari Squo, quaS agit, partes cognoscere addiscant. Quod primarium scriptoris consilium fuisse ex loco quodam in prologi fine colligimus, ubi monetur, Ut pauzis, quae teneamus, recte Vtamur, Ut experientiam medicinae matrem sequamur, Ut de Wniquo noua et peregrina ad utilitatem traducere annitamur. Age itaque commemoremus nonnullOS C sus, et videamus, an in artis optimae nutrimentum
conuerti possint. 9. Memo atur, hydropicum, ingenti aquarum V1 tumidum, inione, propter ignis vicinitatem, inter
57쪽
somnum, in pede excepta persanatum fuisse, ex parte enim adusta tantam aquarum copiam egressam esse. ut sanitati restitueretur. Nobilissimae alicuius matronae casu , ad sympa- P- ι λthiae vim stabiliendam, quaedam colligi posse, perhibetur. Coniux Baronis de R. grauius ex haemo rhoidum dolore aegrotans, a sanguisugis leuamen recepit: cuius beneficii haud immemor, easdem in vase crystallino qua referto in futurum seruabat:
aquam autem toties mutandam curabat, donec nominima quidem sanguinis reoepti particula appareret. Inter haec menses profluunt: at toto hoc effluxus tempore, aqua, quamuis de nouo saepius affusa, sanguine, ex sanguisugis stillante, tingitur, donec menses exactae essent, quod iterum accidisse testatur. Hydrophobiam a eanum rabiosorum morsu con ' P. 32. trahi tristis experientia docuit, ut autem a solo terrore oriatur, id rarius contingere putamus: eiusmodi vero exemplum, in casu alicuius foeminae memoratur, quae a reliquis, quibuscum erat, deserta, tanto terrore circumfusa est, ut ab omnibus liquoribus abhorreret.
Musici concentibus haud infrequenter animi p
moerores absterguntur, et grauiores intentiones relaxantur. Quis vero tantum illis unquam tributurus fuisset, ut catalepsin soluere putaret. Sed testis citatur Cl. DE NIs, qui sonis musicis theologiae studiosum catalepsi ripidum, liberauit. Antipathiae argumento esse solent foeminae p. 61. odorem castorii, moschi aversantes. En aliud studiosi medicinae Leidensis, qui absinthium serre non Poterat lino remedio foemina ex loehiorum viis obstrin p. 68.ctis aegrotans, leuata esse narratur, illud singulare
procul dubio est. Nam sanguisugis filo alligatis,
58쪽
in uterum demissis, apertae laut viae constrictae, atque leuaminis mulium Allaturo est. p. 7 Foemina quaedam in summum discrimen propter uteri prolapsum adducta, frustra multis medicamentis Vis, terrore conspecti muris sanata est: nam cum is infra stolam se reconderet et in pedes assiliret uterus statim in pelvim rediisse dicitur. p. 8 Rei semel adsuetum non sine damno ab ea recedere, vel ex hoc viri alicuius, febre continua quassati, exemplo constat. Medicus enim in tabaci . cui aegrotus adsuetus erat usu, quem illi denuo suasit, magnam medicinae partem absolui expertus est. Ρ-IIT , Miles, puellae amore ardens, cum iam se illa potiturum elle desperasset, subito se felicem futurum esse audiens, rapide ad suam currit atque in amplexus ruit. sed ultimos nam, quae proferre cupit Verba, deficiunt, vox faucibus haeret atque exanimis
cadit. Erat autem, quod ex sectionei apparuit, poricardium sanguine plenum. p. I 32. Tinctura rosarum saluberrima fuit i gioni militum , Cum enim magna pars, quae pectori S morbo cum humorum fluxione inuadebatur, perierat, huius tanta vis apparuit, ut ceteros a mortis periculo tutos praestaret. p., i- Alui obstrustae pertinaciam eam memorat
THOMAS CAMPANELLA, ut nisi corpore flagellis caeso vinci vix posset. Nisi auctoris nomen laudatum fuisset, putaremur exemplum illud ex libello LoIGI VISONIS, simile quid narrantis, desumtum fuisse.
P. I99. OmneS consentiunt, cordis motum minime a
voluntate regi. Quid igitur de illo homine dicamus, qui, teste D. CHEYNE, Cum vellet, supprimebat cordis motum, ut pulsu et respiratione priuatus Caderet, mortuiquo imaginem referret, et
rui sus si vellet, resuscitabat.
59쪽
Casus, qui in transactionibus philosophicis legi- p. 2Is.
tur, hic quoque mentio fit. Aegrotus ex scabie, qua manus et brachia horruerant, a nulla plane medietna solatium inuenit, ultimo sibi ipse profuit, imposito laborantibus membris gummi ex arbore pruno desumto, et in aceto soluto. Honorifica est commemoratio illius medic p. is menti, quod vocis priuationi medendae Cl LEMMERY parauit, fuit autem ex herbarum vulnerariarixum decocto, quod ot multis aliis. quamuis non omnibus, saluti fuit Quanta virtus aquae sit, appendizis loco adiun- p. 272. gamus. Mercator quidam in Batavis, tantis inde ab aliquo tempore ventriculi doloribus excruciabatur, ut spiritus, elixiria, et alia huius generis medicamenta, ante quam cibum sumeret, in usum vocaret. Quorum apparatum miratur Cl. LORE. in eadem domo habitans, interrogauit mereatorem, quo tandem ille spe ret, respondet, ad dolentem ventriculum sanandum: illis vero aliam doloris causiam subesse non sine multo negotio me catori persuasit atque Usum aquae, cuius salubritatem postea expertus est, Praescripsit.
LEOPOL DI AUEN BRUGGER Medicinae Do- istoris in caesareo regio nossicomio nationum
hispanico medici ordinarii, inuenturn nouum ex percussione thoracis humani,Vt signo, abstrusos interni pectoris morbos detegendi. Vindobonae. Typis Ioan.Thom.Tratiner,
Pectoris morbi, praeterquam quod aegrotos sae-yiuscule in vitae periculum coniiciunt, e
60쪽
quoque timendi videntur, quod medicinae virtute
non amplius apparente, vel tardius cognosuntur. vel, utrum in interioribus recessibus occulti lateant. an exterioribus superficiebus circumfusi adhaereanti
non facile suspicione attingi potest. Εn facem hisce tenebris admctami qua fulgente morbi ex cauo pectoris specu in lucem protrahuntur, et latebrae ita patefiunt , ut nihil insidiarum nobis imprudentibus
frui queat. Est autem illud praesidium, quod horum morborum naturam sedemque illustrat, in soni diuersitate positum. Atque sicuti huius rei confirmandae caussa Cl. Scriptor multum diligentiae in experimentis capiendis consumsit, ita et nos, cuius indolis sint, ut indicemus eo magis adducimur, quis certius praeuidemus, sore, ut haec pectoris explor tio in morborum signis locum imposterum inuem tura sit. i Thorax, quod memorat Noster in dextra parte
anteriore, a clauicula ad sextam costam veram usque, posteriore, a scapula ad secundam tertiam costam spuriam, sinistra parte anteriore. y clauicula usque ad quartam costam veram scordis vicinitate inferius soni discrimen afferente) posterione ita ut in dextra, utrinque a latere ab humeris ad septimam stam veram, et praeterea in omni spinae dorsi ad thoracem pertinente tractu, sonum reddit simillimum tympani panno tecti, distinctiorem illum,
quo tenuiora sunt corpora, praesertim, qu Dd. Pectoris regio anterior, quae a clauicula incipit et in quartam costam veram finitur, exploraturi Ceteras enim quod attinet, propter ossa, mulamios , pinguedinem. discriminis aliquid interdum asserre solent. Recte autem pectus, indusio velatum summis digitorum apicibus , et lente et leniter admotis. in varii generis hominibus spiritum nunc Cobligentibus nunc emittentibus, percutitur. Omnes