Commentatio de Aeschyli Prometheo: Adjecta est interpretatio ejus fabulae ...

41쪽

maximam autem viamitatem iuniorum deorum poena sua risum esse enset, et in Tartaras, ubi a nemino conviciatur, vinculis nunquam so Vendis mictus esse maviat, quam in ere αμέριον - factus aspectu suo in Moos delectare. At vel a pudore compressi animus non eo orere adduci, ut eat et gratiam cum Jove redintegra studeat. Ita a Usotatores his omnibus ad misericordiam et ad admirationem appelluntur, mi-ciore Prometheo eo redduntur, quod JoVoin,

quem tanta missicia sibi debis dioit V as

-sSI.), ingrestum in eum esse intelligunt.

μ' ac Measione animum ad rem metricam advertamus. Ibi enim Prometheus cum sormidine quadam voluerium trePl- tum in a fre factum audit, metro hacchiaeo, exspectationem sormidolosam παν - φεβε, ---έρπον significanter expria inente utitur. Ac versus inolia Pedibus inciditur, ut vox hoe rore interrumpi solet et haerere. Quod artificium tum demum tis admirari poteris, quum eontenderiis metra a ira oe atomihus

adhibita. Ita verbi causa Io, asperas Prometheo, risi alligato,

quaerit V. 677.

τι γε τι γένος -- φνω aevomo pquippe quae de viri aspectu iactetur et curiositate eommota concitato utatur numero anapaestico. Noli igitur eum Hermanno Elem doctrimere. P. O. et Epit. Doctr. Μetr P. II o. versum Promethei nostrum pro dochmiaeo habere. Aliud poetae artis eluin metricum Paullo ante emitur. Ubi --im ex animi per quinatione ad ae ipse radiissei, misso sint anapaestos πιμ-a- . revertitur autem ad aenarium, aedae arirmi mensuram. Qua de re eoisseratur etiam eis ius in Censura Aeschyli Mationis Vellaverianae Epham aeneaea. A. 8M P. M.

42쪽

Qua de causa Oceanus scenam ingrediatur jam significatum est, quum de fabulae partium com positione ageretur His addendum est, i essici, ut Prometheus diversis rationibus ab amicis beatur, iacem cum JOV coagmentare ne Prorsus Pereat. Ita ceanus, loquax et infirmus

senex, adhortandi facit initium. Cujus pusilla

nimitas quum longius absit a Promethei magnanimitato et contumacia facile res itur ejus co

saltum Tum in obrussae gradu secundo ut ita loquar oceanitidum, virginum intelligentium am

Carumque oonsilio atque Precibus ad irae modo rationem Io isque timorem admonetur Vel his spretis rejectisque clandestina, quam se sciso gloriatus erat, edere Verbis non admodum acerbis

amercurio jubetur Vel si inflexo nuntius di vinus horrendas poenas minatur; qui ultimus pro bandi gradus est ') At etiam ita non vincitur

Α' In hac pedetentim acta firmitatis uim Promethei explieatione etiam ridericus Iacobsius in libro Charactere ex

vornelimste Dichter lom. II. P. 454. magnam Poetae artem gnoscit.

. . Eosdem in usus etiam lanis interventiun poeta adhibuit. Cuius cun Promethei doloria Patientia animique pervidacia comparata, illa longe multumque ab hoc superatur. Prometheus enim, quae sibi futura sunt, omnium Praescius ad luctum lacrymasque adduci nequit, Ionem Vero, simula Partem saltem errorum sibi futurorum accepisset, flebiliter lugere ex eo colligitur, quod eam sic alloquitur ille viai. aa. προ γε στενά - καὶ φοβον πλέα - Ζ ἐπιπιες, ἐσταν καὶ τὰ λο- προς- stas. Rursusque admonetur V. 767. ut lacrymandi sinem faciat limo hac de re r. Iacobsiua Μus. Att. rum III. p. 346. loqui-t-t die riden der versoloen und umhergetriehenen iungisau sordermunmittethar u eine verglelahun init deu Weit gro seren,

43쪽

animi constantia, ridet minas, irruit in reum et cum fractus illabatur orbis Impavidum seriunt

ruinae. Hor. III, 3 7. 8. Dum ero Contumacissim- romethei fortitudinem admirari fere cogimur, hic illic etiam ad ejusdem tanquam ama bilis naturae amorem vocamur. Quid enim mollius est et generoso animo dignius, quam quod

sichtharer und dauerndern Ieide de Prometheus aus, und die ungema,sigie, ungeauegeti henigheit, mi Welcher sie . sic dervem eissun Pressalint, aras una te in einem spiegel das grosse gemuelli de Titanen rhennen. Quae tam Pulcre vereque dicta

sunt, ut tralatione non potuissent detrimentum non capere. ae

das erote in aedchen eine undisinaein uessen. Soph. Trach. V. Io88 89 oςτις ωα παρθένος βέβρυχα κλαίων. Atque inde ab Homero poeta optimus quisque fecit, ut viri sortissimi luctu et lacrymis animos calamitate pressos levarent. Nee erat in hoc, quo Graeci offenderent, quippe qui a natura nondum abalienati et abducti, quicquid huic consentaneum esset, et humantim e se et rectum censerent. Injuste igitur Tulliu mapp. Tusc. II, 11 in poetas ita invehitur: HVidesne, Poetae quid mala asserant tamen antes inducunt fortissimos viros; noviunt an . mos nostros ita sunt deinde dulces, ut non legantur modo, sed etiam ediscantur ' Sic ad malam domesticam disciplinam vitam que umbratilem AE .deneatam quum accesserunt etiam poetae; nervos omnes virtutis elidunt Recte igitur a Platone educuntur ex ea civitate, quam finxit ille, quum mores optimos et optimum reipublicae statum exquireret. ira crea Tullius cistas heroum lamentationes poetis condonare debebat, quum his ipsis personis clamentantibus 'liam virtutis exempla splendidissima ad imitationem pectatoribus lectoribusque ProPonant. messingius L . et Ciceronem perstringit et hodiernos homines, qui similiter sortitudinem nimiai i. e. imbecillitat humana majorema personis tragoediae Primariis expostulent Laoc. p. 176. d. l. .

44쪽

responsuri datio no se his ama intrecedoro Vello apud Iovem promittenti V. 551--555δαλλ' ἐσυχαζε, αντον μοδων ham.

θω γαρ υκ ει δυπυχῶ, τουν ουνεκαθέλοιμ αν, ως πλείστοισι πνὶμονὰς τυχεῖν. et effatum, quod narrationi beneficiorum generi humano collatorum poenaeque Propterea suscePino mentioni addito. 454. λέξω δὲ μέμψιν σου ἀνθρώποις ἔτων,

ἀλίνων δέδως εννοιαν ἐξηγουμενος. Ac nihil omnino poeta Praetermisit, quo Prometae virtutes naturaque divina ostendi admirata sesque reddi poterant. Ab initio igitur ad finem usque Patitur sicut deum decet sortem et indomitum, qui περ τελειται, προ δ α βουλεταε, a γε. V. 965. , nihil a Iove timet tamquam deus, divinae immortalitatis conscius ut loquitur V. 69. τί δῶν φοβοι ιν , ψ θανειν v μορσιμον; V. io89. πιυς πάντως ἐμέ, - --πωσει.

et . 78. τε θανειν μέν - ου πεπρωμένον. Itaque tam non eum in poenitet, ut in superbia sua et astu multum sibi placeat et calamitatem auam cum inrcurii fortuna ommutare nolit V.

45쪽

Restat, ut promisso stetur, quod in dimitatione de partium fabulae compositione datum est. Quum enim Chorus carmine melico V. 4o5 - 445. ho

minum dolorem Promethei causa susceptum et misericordiam cecinisset, ille diserto et uberrime artes enarrat, quas genua humanum docuerit V. 45s-515.). Quam enarrationis et iterationem frequentem et ubertatem, suma Vit eratam, Propterea poetam admisisse Persuasum habemus, quod

in beneficiis illis et Poena eorum causa ruenda totius fabaeae punctum serri intellexit, et Uecta toribus ad isμmήθειαν commovendis illa plus a me Propinari et Posse et debere opinatus in Itaque quod non multa in hac fabula aguntur, siquidem, ut Sinuerat verbis utamur Aesch. edit. tom. IL P. 121., ea tantum in scena si Propriodicas, quae quibus causis Veniant, suis ipsius oculis cernat pectator, non ex aliorum dictici telligat, id primarum partium gravitate, dignitato et eminentia compensare Peram dedi

46쪽

hori partes in Aeschylois tragoediis aliae sunt atque in Sophocleis et Euripideis. Atque ut in

illis ad ejusdem artis progressus animus advertiatur, quae apud Sophoclem quasi sedet in summosastigio, a quo Euripidis mollitia pedetentim de Iabitur, ita apud Aeschylum Chorus ad ani per fectionem anniti studet, qua post demum a Sophocle donaturi agis enim magisque naturam, Bibi, utpote singulis personis constanti, ropriam, exuit et suas, quas in fabulae actione partes h het ex Peculiaribus universiores facere incipit ' apud Aeschylum apud Sophoclem autem tantum est, ut cupiditatibus et πάθεσιν ins iat, iugeneris humani et recti pulcrique Vox esse Vide tur qua lance quae aguntur omnia Pendero

Euripides autem Vero aberrat, quod Chorum tamquam supellectilem superfluam agendi

η' Incipiendi verbum consuli elegimus. Nam Supplicibus Chorus tam abhorret a natura sua legitima, ut Pse Prima Partes agat. CL Jacobsius Introd. ad Arach. Persas us Attilom. IV. P. XXIV. e Bluemn l. l. P. 1o8 Suevernius I. l. P. I59. δε Bluemn l. l. p. 156. de Chor dies pari hellos organ dervertiun und rechllichheit. δε Vid. Horat. p. ad Piss. V. 195 - ΣΟΙ.

47쪽

sere expertem reddit et carmina canere jubeat tam inuiversalis argumenti, ut, si jeceris, fabularum ικονομία detrimentum captura non esset.δ ) Quid enim, ut sententia exemplo corroboretur,

nisi verum rectumque dicit Chorus Oedipis, quam in utraque fabula juris est humani divinique do

otor M. Patronus Euripidis autem tragoediae ad unam omnes com obant, quae dicta sunt. V rum etiam Aeschyli in Prometheo horus alienus est a Sophoclea illa persectione. ox enim ossicii aut memor est, mox eiusdem Praecepta n ligit. Atque in promtu est talis negligentiae et inco stantiae causa. am constat Oceanitidibus, co- ani filiabus, quas diis antiqvis a Iove Victi rej ctisque cognatas Prometheo amiciores esse quam illi oportebat. Iam autem ossicitur, ut mox Io vem, sui generis inimicum ' infestent, et co victis ludant, mox ossicii sui memores eorum

praecipiant et Prometheum ad iram moderandam adhortentur. Atque ut Chorus a poeta electus institutusque erat, alio modo sese gerere Vix o-

48쪽

terat in hoc autem utriusque poetae discriminis punctum fertur, quod Sophocles, postquam idem fabulas argumentum sibi essingendum elegisset, Chori partes non Oceanitidibus, sed aliis, qui

natura sua nequo Prometheo eiusque cognatis Grainibus, neque Iovi et novo deorum imperio mditi erant, procul dubio stasset tributurus. Primum, ubi advenit, misericordiam et Diu- παθειαν suam significat, Paulo autem Post addit, non mirum ess , quod tam crudelia Prometheus pariatur, mum nori dei imperium teneant, pristia morum mores. Tum omnes, inquit, deos mis

τε Promothei V. 168-175. praeter Iovem

θέμενος αγναμπτον νουν

δάμναται τρανειν γένναν

osδὲ λήξει πριν ἄν ἡ κορεση κέαρ παλάμα τινι τἀν δυσώωνον εχητις ἀρχάν.

Nihilaminus tamen nimis censet effervescere Pro methei iram, quare ita corrigit V. 185-I87. sv lis θρασος τε καὶ πιπαῖς μαισιν νειν ἐπιχαλας παι ὁ ἐλευθεροστομεῖς. addit autem V. 192. 95.

μυθον ἔχει Κρονου παῖς. Iterum intelligit et dicit. Prometheum in Iovem peccasse V. 67 - 27O Carmine strophio primo rursus misericordiam verit et lacrymis suffundigenas clamat V. 4o9-415.

49쪽

ανον θεοις τοῖς πικρος -- δείκνυσιν αἰχμάν. Narnanto Prometheo, quot arto homino dom erit Chorus monuoris artes insolint, ita tamen, ut nihil ejus verbis contineatur, quod non jam ill oration complaxus esset. V. 48I-484. Iatis V 477--48o.). At quum carmen canit V.

555--676; ascendit pactne ad Sophocleum Chori fastigiunt Crimina enim Prometheo obiiciuntur, V. 556 258. , Jovis αρρογέα moxialibus altior et gravior describitur V. 562-568.), matur, ut numquam cum illo conflictet ipse, diis doniquo obedientia promittitur V. 555-546.). Vix autem ac ne vix quidem Chori dignitati

consentaneum esse Videtur, quod, ubi Prometheus ab Ioue rogatus ejus errores Vaticinari vult, sciendi

cupidine adductus sic interpellat V. 65s. μ' μηπω γε, μοιραν ν ηδονῆς μοι πορθ

ην mo autem, ut exputo, ab imperitia quadam Poetae r peti dehe Ionia enim sata, antequam ad Prometheum venisset, ab ea suhita, enarrare animum induxerat. Quod quum aptiua Comparare nesciret, secit, ut Chorus narrandi mandatum ederet, in quo quispiam vestigia quaedam Chori naturae, qua instar populi in avea praesentia est, facile invenerit. Ipse vero poeta sentiens, hane introducendi viam perquam esse Putidam, eam

Prometheum putide defendere iubet dicentem V 658-66o. .

50쪽

Sensim sensimque timore conscitur et convicia in Iovem eloqui desinit. Etiam consilium de moderanda ira iterat V. 964. 966. 968 97O. 72. et postquam Mercurius precibus et minis adhibitis

Prometheum ita flectere conatus erat, ut mysteria de Iove exponentia, quae se scire jactaVerat, ederet, sententiam seri mitiorem, qua edenda esse, quae requirantur, censet V IO72--Io75.). Iam Nocropompus eum admonet, ut recedat, quoniam Poena, extempulo Pendenda rometheo, si Tec tui non caneret, eum etiam ipsum sit Perdi

tura. At vero horus sibi nihil magis exosum esse dicit, quam amicum in calamitate desereTO. Dum igitur remanendo et una cum isso in Orcum irruendo amici certi ac fidelis exemplum proponit splendidissimum, se tamen, quippe qui antea Pr

metheum Propter crimen laesae majestatis it ravisset, deserit ipse et sententiam, anto a Sa

φ Chori inconstantiam et debilitatem defendere conatus est BIuemnerus l. l. p. IIo. hac tu tabula Chorum primis partibus

infirmiorem esse oportuisse disputans. Ea vero causa certe non iusta erat, cur horus, tanta tragoediae Partes agens, naturam